SCERT AP Board 6th Class Telugu Textbook Solutions 2nd Lesson తృప్తి Questions and Answers.
AP State Syllabus 6th Class Telugu Solutions 2nd Lesson తృప్తి
6th Class Telugu 2nd Lesson తృప్తి Textbook Questions and Answers
వినడం – ఆలోచించి మాట్లాడడం
ప్రశ్న 1.
చిత్రంలో ఎవరెవరు ఉన్నారు? ఏం చేస్తున్నారు?
జవాబు:
చిత్రంలో పిల్లలు (విద్యార్థులు) ఉన్నారు. వారు భోజనాలు చేస్తున్నారు.
ప్రశ్న 2.
పిల్లలు ఏం మాట్లాడుకొంటున్నారు?
జవాబు:
ఉదయం నుండి విశ్రాంతి సమయం వరకు పాఠశాలలో జరిగిన వాటి గురించి మాట్లాడుకుంటున్నారు.
ప్రశ్న 3.
మీకు ఎప్పుడెప్పుడు సంతోషం కలుగుతుంది?
జవాబు:
మాకిష్టమైన పదార్థాలు తింటుంటే సంతోషం కలుగుతుంది. కొత్త బట్టలు ధరించినపుడు సంతోషం కలుగుతుంది. స్నేహితులతో హాయిగా ఆడుకొంటుంటే సంతోషం కలుగుతుంది. మామీద ఎవ్వరూ (టీచర్లు, పెద్దలు) అధికారం చెలాయించకపోతే సంతోషం కలుగుతుంది. మా ఇష్టం వచ్చినట్లు పిచ్చిపిచ్చిగా అరుస్తూ, గెంతుతూ, అల్లరి చేస్తుంటే సంతోషం కలుగుతుంది. కాలువలో ఈత కొడుతుంటే సంతోషం కలుగుతుంది. అమ్మ, నాన్నలతో ప్రయాణం చేస్తుంటే సంతోషం కలుగుతుంది. మంచి మంచి పొడుపుకథలు, కథలు, పాటలు వింటుంటే సంతోషం కలుగుతుంది. మమ్మల్ని ఎవ్వరూ అడ్డుకోకపోతే మాకు చాలా సంతోషంగా ఉంటుంది. అమ్మ, నాన్నలు మమ్మల్ని న ‘లాలిస్తే, బుజ్జగిస్తే సంతోషం కలుగుతుంది. మా అభిప్రాయాల్ని స్వేచ్ఛగా చెప్పనిస్తే సంతోషం కలుగుతుంది.
అవగాహన – ప్రతిస్పందన
ప్రశ్న 1.
‘తృప్తి’ కథలో మీకు నచ్చిన అంశాల గురించి చెప్పండి.
జవాబు:
(ఇది చెప్పడానికి మాత్రమే. రాయడానికి కాదు)
తృప్తి కథలో బావ పాత్ర నాకు చాలా నచ్చింది. అందరితో కలుపుగోలుగా మాట్లాడే అతని స్వభావం నచ్చింది. వనభోజనాలలో అతని ఉత్సాహం నచ్చింది. వంటల గురించి చెబుతుంటే నిజంగానే మాకూ తినాలనిపించింది. అతను వడ్డింపచేసిన విధానం చాలా నచ్చింది. కొసరి కొసరి వడ్డిస్తే ఎంతైనా తినేస్తాం. కూరలు . అందరికీ చూపడం నచ్చింది. వాటి గురించి చెప్పిన తీరు చాలా బాగుంది. అందరినీ భోజనం చేయడానికి సిద్ధం చేసిన తీరు చాలా నచ్చింది. ప్రతి ఊళ్లోనూ బావగాడి వంటి వాడొక్కడుంటే ఏ గొడవలూ రావు. అందరూ కలిసి మెలిసి ఉంటారు. అందుకే నాకీ కథలోని ప్రతీ అంశం నచ్చింది. ఈ కథని ఎప్పటికీ మరచిపోలేం.
ప్రశ్న 2.
పూర్ణయ్య పాత్ర ద్వారా నిజమైన తృప్తిని తెలియజేసిన రచయిత గురించి రాయండి.
జవాబు:
ఈ పాఠాన్ని సత్యం శంకర మంచిగారు రచించారు.
పేరు : శంకరమంచి సత్యం
జననం : 3.3. 1937న గుంటూరు జిల్లా, అమరావతిలో జన్మించారు.
తల్లిదండ్రులు: శేషమ్మ, కుటుంబరావు గారు.
సాహిత్యా భివృద్ధికి కారకులు : అన్నలు రామారావు, రాధాకృష్ణమూర్తి, పూర్ణానందశాస్త్రిగార్లు.
నివాసం : విజయవాడ
ఉద్యోగం : ఆకాశవాణి, విజయవాడ కేంద్రంలో అధికారి.
కలం పేర్లు : షేక్ జాన్సన్ శాస్త్రి, శారదానాథ్, సాయిరాం
విద్య : బి.ఎ., ఎల్.ఎల్.బి.
రచనలు :
1) కథా సంపుటాలు : అమరావతి కథలు, కార్తీకదీపాలు
2) నవలలు : రేపటి దారి, సీత స్వగతాలు, ఆఖరి ప్రేమలేఖ, ఎడారిలో కలువపూలు మొదలైనవి
3) నాటకం : హరహర మహాదేవ
4) వ్యాసాలు : దినపత్రిక, వార పత్రికలలో చాలా వ్రాశారు.
అవార్డు : ‘అమరావతి కథలు’ కు 1979లో రాష్ట్ర సాహిత్య అకాడమీ పురస్కారం. ప్రస్తుత పాఠ్యాంశం ‘అమరావతి కథలు’ లోనిది. 21. 5. 1987న స్వర్గస్తులయ్యారు.
ప్రశ్న 3.
వనసంతర్పణలో జనాలకు ఆకలి ఎందుకు పెరిగిపోయింది?
జవాబు:
వనసంతర్పణలో అందరికీ ఆకలి పెరగడానికి కారణం బావగాడు చేసిన వంటకాల వర్ణన, వంకాయ మెంతికారం పెట్టిన కూర, అరటికాయ నిమ్మకాయ పిండిన కూర, పెసరపప్పుతో చుక్కకూర, వాక్కాయ కొబ్బరి పచ్చడి, అల్లం, ధనియాల చారు, మసాలా పప్పుచారు, జీడిపప్పు, పచ్చకర్పూరాలతో పాయసం, మామిడికోరుతో పులిహోర, గుమ్మడి వడియాలు, వూర మిరపకాయలు – ఇలా వంటకాల జాబితా చెప్పగానే అందరికీ భోజనం మీదకి దృష్టి మళ్లింది. ఆకలి మొదలైంది. వాక్కాయల రుచి, చుక్కకూర, పెసరపప్పు గురించి చెప్పగానే ఆకలి పెరిగిపోయింది. జనమంతా ఆవురావురుమంటూ వడ్డన కోసం ఎదురు చూశారు.
ప్రశ్న 4.
కింది టికెట్టులోని విషయాలను చదివి, ప్రశ్నలకు జవాబులు రాయండి.
అ) పై టికెట్టు ఏ ఆటకు సంబంధించింది? టికెట్టు వెల ఎంత?
జవాబు:
పై టికెట్టు క్రికెట్టు ఆటకు సంబంధించినది. దాని వెల ఏభై రూపాయలు.
ఆ) క్రికెట్ పోటీ ఎక్కడ జరుగుతుంది?
జవాబు:
జింఖానా మైదానం, విజయవాడలో క్రికెట్ పోటీ జరుగుతుంది.
ఇ) పై పోటీ ఎందుకు నిర్వహిస్తున్నారు?
జవాబు:
దివ్యాంగుల సహాయార్థం పై పోటీని నిర్వహిస్తున్నారు.
ఈ) పై టికెట్టు ఆధారంగా ఒక ప్రశ్న రాయండి.
జవాబు:
పై టికెట్టు నెంబరెంత?
వ్యక్తీకరణ – సృజనాత్మకత
అ) కింది ప్రశ్నలకు నాలుగైదు వాక్యాలలో జవాబులు రాయండి.
ప్రశ్న 1.
వనసంతర్పణలో వంటల కోసం పూర్ణయ్య ఎటువంటి ఏర్పాట్లు చేశాడు?
జవాబు:
వంట చేయడానికి గాడిపొయ్యి తవ్వించాడు. వంకాయ మెంతికారం పెట్టినకూర, అరటికాయ నిమ్మకాయ పిండిన కూర, పెసరపప్పుతో చుక్కకూర, వాక్కాయ కొబ్బరి పచ్చడి, పొట్లకాయ పెరుగు పచ్చడి, అల్లం, ధనియాల చారు, మసాలా పప్పుచారు, జీడిపప్పు, పచ్చకర్పూరాలతో పాయసం, మామిడికోరుతో పులిహోర, గుమ్మడి వడియాలు, వూర మిరపకాయలు వంటకాలుగా తయారు చేయించాడు. అవి కూడా అందరి సమ్మతితో చేయించాడు.
దగ్గరుండి నవనవలాడే లేత వంకాయలను కోయించుకొని వచ్చాడు. నిగనిగలాడే వాక్కాయలు చూపించాడు. అందరికీ రుచి చూపించాడు. పాయసంలో సరిపడా జీడిపప్పు వేయించాడు. వంటల గురించి, పులిహోర గురించి చెప్పి, అందరికీ భోజనాలపై ఆసక్తిని పెంచాడు.
ప్రశ్న 2.
వంకాయ గురించి జనాలు ఏమని చర్చించారు?
జవాబు:
నవనవలాడే వంకాయలు చూపించి, వంకాయ మెంతికూర వండిస్తున్నట్లు బావగాడు చెప్పాడు. దానితో వంకాయ కూర గురించి జనాలు చర్చ ప్రారంభించారు. వంకాయను ఎన్ని రకాలుగా వండవచ్చునో చర్చించుకొన్నారు. వంకాయలను కాయలుగా గుత్తివంకాయ కూర వండితే బాగుంటుందా? లేకపోతే ముక్కలుగా తరిగి వండితే బాగుంటుందా ? అనే దాని గురించి చర్చించుకొన్నారు. వంకాయ కూర చాలా రుచిగా ఉంటుంది కదా! ఆ రుచి అంతా వంకాయలో ఉంటుందా? వంకాయ తొడిమ (ముచిగ)లో ఉంటుందా ? అని చర్చించుకొన్నారు. ఈ విధంగా వంకాయ కూర గురించి జనం చర్చించుకొన్నారు.
ప్రశ్న 3.
వనసంతర్పణలో పూర్ణయ్య తృప్తికి కారణం ఏమిటి?
జవాబు:
అందరి తృప్తిలోనూ తన తృప్తిని చూసుకొనే ఉత్తముడు పూర్ణయ్య. అందుకే తనకు కూరలు..మిగలలేదని బాధ పడలేదు. అందరూ కూరలు పూర్తిగా తినేశారంటే తను వండించిన కూరలు చాలా రుచిగా ఉండి ఉంటాయని గ్రహించి చాలా తృప్తి పడ్డాడు.
తనకు ఒక గరిటెడు పప్పు, కొద్దిగా పచ్చడి, గుప్పెడు పులిహోర మిగిలాయి. అంటే అవి కూడా చాలా రుచిగా ఉన్నాయి. అందుకే మిగలలేదు. అందరూ సంతృప్తిగా కడుపుల నిండా తిన్నారు. తను కొసరి కొసరి వడ్డించాడు. అంటే తన ఆప్యాయత, వంటల రుచి అందరికీ నచ్చిందన్నమాట. అందుకే పూర్ణయ్య తృప్తి పడ్డాడు.
ఆ) కింది ప్రశ్నలకు 8 నుండి 10 వాక్యాలలో జవాబులు రాయండి.
ప్రశ్న 1.
‘తృప్తి’ కథలో పూర్ణయ్య పాత్ర ద్వారా మీరు తెలుసుకొన్న విషయాలు ఏమిటి?
జవాబు:
తృప్తి కథలో పూర్ణయ్య పాత్ర చాలా గొప్పది. అతను ఊరందరికీ తలలో నాలుకలా ఉంటాడని తెలుసుకొన్నాను. అందుకే అతనిని అందరూ బావగాడని పిలుస్తారు. వన సంతర్పణలో అన్ని ఏర్పాట్లూ చేసినది పూర్ణయ్యే. ప్రతి పనినీ పూర్ణయ్య బాధ్యతగా చేస్తాడని గ్రహించాను. తను వండించే వంటల గురించి అందరికీ చెప్పి వారి అనుమతి తీసుకొన్నాడు. అంటే తనకు తానుగా నిర్ణయాలు తీసుకొన్నా, దానిని అందరిచేతా ఆమోదింప చేసే చాకచక్యం గలవాడని గ్రహించాను. వంటల రుచులను చెప్పడాన్ని బట్టి పూర్ణయ్య అందరినీ ఉత్సాహపరిచే స్వభావం కలవాడని తెలుసుకొన్నాను. పూర్ణయ్య చాలా చురుకైనవాడని తెలుసుకొన్నాను. అందరికీ ఆప్యాయంగా వడ్డించిన తీరు చూస్తే, ఇతరుల ఆనందంలో తన ఆనందాన్ని చూసుకొనే, ఉత్తముడు పూర్ణయ్య అని తెలిసింది. తనకు ఆహారపదార్థాలు మిగలకపోయినా బాధపడలేదు. అందరూ తృప్తిగా తిన్నారని, వారి తృప్తిలో తన తృప్తిని చూసుకొన్న మహోన్నత మానవుడు పూర్ణయ్య అని గ్రహించాను.
ప్రశ్న 2.
ఇతరుల మేలు కోసం మీరెప్పుడైనా ఏదైనా చేసి తృప్తి చెందిన సందర్భం చెప్పండి.
జవాబు:
నా పేరు సీత, నా స్నేహితురాలు పేరు గీత. మేమిద్దరం ప్రతిరోజూ సైకిళ్లపై పాఠశాలకు వెళ్తాం. మేము ఒకసారి పాఠశాలకు వెడుతున్నాం. దారిలో ఒక మలుపులో ఒక బండి వేగంగా వచ్చి గీత సైకిల్ ని ఢీ కొట్టింది. ఇద్దరం పడిపోయాం . గీతకు దెబ్బలెక్కువ తగిలాయి. అటుగా వెడుతున్న ఆటోను ఆపాను. గీత, నేనూ ఆటో ఎక్కాం అంతకుముందే ఒక అంకుల్ దగ్గర ఫోను అడిగి, ఇంటికి ఫోన్ చేశాను. దగ్గరలోని ప్రభుత్వ ఆసుపత్రికి వెడుతున్నట్లు చెప్పాను. ప్రైమరీ హెల్త్ సెంటర్కు వెళ్లగానే మాకు ప్రాథమిక చికిత్స చేశారు. ఈ లోగా మా నాన్నగారు వచ్చారు. నా ధైర్యానికి మా నాన్నగారు మెచ్చుకొన్నారు. డాక్టరుగారు కూడా నన్ను మెచ్చుకొన్నారు. మర్నాడు పాఠశాల ఉపాధ్యాయులూ మెచ్చుకొన్నారు. ఇతరులకు సహాయం చేస్తే, ఆ సహాయం పొందిన వారే కాకుండా అందరూ మెచ్చుకొంటారని నాకప్పుడే తెలిసింది. చాలా ఆనందం కల్గింది.
ప్రశ్న 3.
పూర్ణయ్య లాంటి వ్యక్తులు మీకు తెలిసినవారుంటే వారిని ప్రశంసిస్తూ రాయండి.
జవాబు:
మా గ్రామంలో రాంబాబుగారున్నారు.. వాళ్లు. చాలా. ధనవంతులు,, ఎవరికి ఏ అవసరం ఉన్నా తెలుసుకొని సహాయం చేస్తారు.
ఒకసారి మా ఎదురింటి మాస్టారు మూర్చ వచ్చి పడిపోయేరు. కొంత సేపటికి తేరుకొన్నారు. ఆయన వారంలో నాలుగుసార్లు అలా పడిపోయేవారు. వాళ్లు పెద్ద ధనవంతులు కాదు. అయినా మా గ్రామంలోని ఆర్. ఎమ్.పి. డాక్టరు గారిచేత వైద్యం చేయించుకొన్నారు. అయినా తగ్గడం లేదు. ఆ నోటా ఈ నోటా విషయం రాంబాబు గారికి తెలిసింది. వెంటనే ఆయన మాష్టారింటికి వచ్చారు. తనకు చెప్పనందుకు నొచ్చుకొన్నారు. విశాఖపట్నం కె.జి. హెచ్ డాక్టర్లతో ఫోన్లో మాట్లాడారు. వెంటనే కొంత డబ్బిచ్చారు. తమ కారులో విశాఖపట్టణం షంపారు. అక్కడ పూర్తిగా చెకప్ చేయించారు. ఖరీదైన వైద్యం చేయించారు. మందులు కొనిచ్చారు. ఇది ఉద్ఘాహరణ మాత్రమే. ఇలాగ ఆయన చాలామందికి ఉపకారాలు చేశారు. ఆయన. మా ఊరికి పెద్ద దిక్కు.
ఆయనను ప్రశంసించడానికి మాటలు చాలవు. ఆయన మా గ్రామానికి దైవంతో సశూనం. ఆయనంటే అందరికీ గౌరవం. అటువంటి వారిని ఆదర్శంగా తీసుకోవాలి. గౌరవించాలి. అదే వారికి నిజమైన ప్రశంస,
భాషాంశాలు
అ) 1. కింది గుణింతాక్షరాలు చదవండి. ఇచ్చిన అక్షరాలకు గుణింతాలు రాయండి.
జవాబు:
2. కింది గుణింతాక్షరాలను చదవండి. ఇచ్చిన అక్షరాలకు గుణింతాలు రాయండి.
జవాబు:
3. కింది గుణింతాక్షరాలను చదవండి. మిగతా గుణింతాలను పూరించండి.
జవాబు:
4. గుణింతాక్షరాలలో తేడాను గమనిస్తూ కింది పదాలు చదవండి. ఉక్తలేఖనం రాయండి. అర్ధాలను ఉపాధ్యాయులను అడిగి తెలుసుకోండి.
1. కలం – కాలం
2. చలి – చావిడి
3. టముకు – టామీ
4. తడి – తాడి
5. పదం – పాదం
6. కిటికి – కీటకం
7. చిరాకు – చీర
8. టింకు – టీకా
9. తిను – తీరు
10. పిత – పీత
11. కుదురు – కూతురు
12. చురుకు – చూరు
13. టుంగు – టూరు
14. తుల – తూము
15. పురి – పూరీ
జవాబు:
1. కలం = పెన్ను ; కాలం = సమయం
2. చలి = శీతలం ; చావిడి = పెద్ద గది
3. టముకు = చాటింపు ; టామీ = సంతోషం, తీవ్రమైన
4. తడి = చెమ్మ ; తాడి = తాళవృక్షం
5. పదం = శబ్దం, పాదం ; పాదం = చరణం, అడుగుభాగం, కాలు
6. కిటికీ = గవాక్షం; కీటకం = చిన్న పురుగు
7. చిరాకు = విసుగు ; చీర = స్త్రీలు ధరించే వస్త్రం (కోక)
8. టింకు = తెలివైనవాడు ; టీకా = వ్యాధి నిరోధకత పెంచే మందు (వ్యాక్సిన్)
9. తిను = ఆరగించు ; తీరం = దరి 10. పిత = తండ్రి ; పీత = ఎండ్రకాయ
11. కుదురు = స్థిరం, చెట్టు ; కూతురు = కుమార్తె
12. చురుకు = ఉత్తేజం ; చూరు = పెణక
13. టుంగు = తూగు (ధ్వన్యనుకరణం), ఊగు ; టూరు = ప్రయాణం
14. తుల = సాటి ; తూము = గొట్టం
15. పురి = నగరం ; పూరీ = అల్పాహారంగా తినేది (గోధుమపిండితో చేసేది)
5. కింది పదాలలో గుణింతాక్షరాలలో తేడాను గమనిస్తూ చదవండి. అర్ధాలను ఉపాధ్యాయులను అడిగి తెలుసుకోండి. ఉక్తలేఖనం రాయండి.
1. గది – గాది
2. జలం – జాలం
3. డబడబ – డాబా
4. దడి – దాడి
5. బడి – బాడి
6. గిరి – గీత
7. జిలుగు – జీలుగు
8. డింకి – డీలా
9. దిన – దీన
10. బిరబిర – బీర
11. గుడి – గూడు
12. జులుం – జూలు
13. బుడుగు – గూడూరు
14. దుడుకు – దూకుడు
15. బురద – బూర
16. గృహం
17. విజృంభణ
18. కృపాణం
19. దృఢం
20. బృందం
జవాబు:
1. గది = ఇంటిలోని ఒక భాగం ; గాది = ధాన్యం నిలువ చేసేది
2. జలం = నీరు ; జాలం = సమూహం
3. డబడబ = ధ్వన్యనుకరణం ; డాబా = మిద్దె ఇల్లు
4. దడి = తాటి లేదా కొబ్బరాకులతో కట్టిన అడ్డం ; దాడి = దండయాత్ర
5. బడి = పాఠశాల ; బాడి = బురద
6. గిరి = కొండ ; గీత = భగవద్గీత, రేఖ
7. జిలుగు = మెరయు ; జీలుగు = తేలికైన ఒక రకపు కర్ర
8. డింకి = విఫలం, చిన్న పడవ ; డీలా = నిరాశ
9. దిన = రోజు, దీన = దైన్య
10. బిరబిర = తొందరగా ; బీర = ఒక రకపు కూరగాయ
11. గుడి = దేవాలయం ; గూడు = కులాయము
12. జులుం = ఇతరులను ఇబ్బంది పెట్టే బల ప్రదర్శన (హింసించడం) ; జూలు = కేసరము
13. బుడుగు = చిన్నవాడు ; గూడూరు = ఒక ఊరు (పక్షి గూళ్లు ఎక్కువ కలది)
14. దుడుకు = తొందర ; దూకుడు = తొందరపాటు
15. బురద = బాడి ; బూర = బాకా
16. గృహం = ఇల్లు
17. విజృంభణ = చెలరేగడం
18. కృపాణం = కత్తి
19. దృఢం = దట్టమైన; పుష్టి
20. బృందం = సమూహం
6. కింది పదాలలో గుణింతాక్షరాలలో తేడాను గమనిస్తూ చదవండి. అర్థాలను ఉపాధ్యాయులను అడిగి తెలుసుకోండి. ఉక్తలేఖనం రాయండి.
జవాబు:
1. కెరటం = అల
కేతనం = జెండా
కైక = దశరథుని భార్య
కొడుకు = కుమారుడు
కోడలు = కొడుకు భార్య
కౌలు = అద్దె చెల్లించి భూమి లేదా ఆస్తిని కలిగి ఉండుట
2. చెద = చెద పురుగు
చేను = పొలం
చెైను = గొలుసు
చొరవ = చనువు
చోటు = స్థలం
చౌక = ధర తక్కువ
3. టెంక = విత్తనం (మామిడి మొదలైనవి)
టేకు = చేవగల కలప
టైరు = అలసట
టొంకు = అసహజమైన
టోపి = మోసం, తలపాగ
టౌను = పట్టణం
4. తెర = పరదా
తేరు = రథం
తైలం = నూనె
తొన = భాగం, ముక్క
తోట = వనము
తౌడు = మెత్తని చిట్టు
5. పెరుగు = దధి
పేరు = నామము
పైరు = పంట
పొర = పై చర్మం
పోరు = యుద్ధం
పౌడరు = పిండి
6. గెల = గుచ్ఛము
గేదె = బఱ్ఱె
గైడు = మార్గదర్శి
గొడవ = తగాదా
గోడ = రాతి నిర్మాణం
గౌను = బాలికలు ధరించే వస్త్రం
7. జెముడు = చెముడు
జేబు = చొక్కాయి సంచి
జైలు = కారాగారం
జొంపు = ఉత్సవము
జోల = లాలి
జాకు = బురద
8. డెందం = హృదయం
డేగ = శ్యేనము
డైరీ = దినచర్య
డొంక = నడిచి పల్లముగా ఏర్పడిన కాలిదారి
డోలు = వాద్య పరికరం
డౌను = దిగువ
9. దెస = దిక్కు
దేశం = ప్రదేశం
దైవం = దేవుడు
దొర = పరిపాలకుడు
దోమ = మశకము
దౌడు = పరుగు
10. బెడద = బాధ
బేరం = ఖరీదు
బైబిలు = క్రైస్తవ మతగ్రంథం
బొరుసు = కంతి
బోరు = విసుగు, నీటి పంపు
బౌలరు = బంతిని విసరువాడు
ద్విత్వాక్షరాల పదాల పునశ్చరణ
అ) 1. ఒక హల్లుకు దాని ఒత్తు చేరితే దాన్ని ‘ద్విత్వాక్షరం’ అంటారు. కింది ద్విత్వాక్షరాలను పదాలను చదవండి. కొత్త పదాలు రాయండి.
జవాబు:
క – నక్క చుక్క
చ – పచ్చి పిచ్చి
ట – తట్ట, గట్టు
త – గిత్త, సత్త
ప – అప్పు, చెప్పు
2. ఉపాధ్యాయుడు ఇచ్చిన అక్షరాలకు ఒత్తులు చేర్చి గుణింతాలు రాయండి. చెప్పిన పదాలను ఉక్తలేఖనం రాయండి.
జవాబు:
3. కింది ద్విత్వాక్షరాలను, పదాలను చదవండి. కొత్త పదాలు రాయండి.
జవాబు:
గ – పగ్గం, మగ్గం, అగ్గగ్గలాడు
జ – సజ్జ, బొజ్జ, నుజ్జు
డ – అడ్డం, నడ్డి, లడ్డూ
ద – ముద్దు, పద్దు, ఎద్దు
బ = జబ్బ, అబ్బబ్బ, మురబ్బా
4. కింది అక్షరాల ఒత్తులు గమనించండి. మరల రాయండి.
జవాబు:
5. కింది వానిలో గీత గీసిన అక్షరాలకు ఒత్తులు చేర్చి ద్విత్వాక్షర పదాలతో వాక్యాలు రాయండి.
ఉదా : కొయబొమ నచింది – కొయ్యబొమ్మ నచ్చింది.
జవాబు:
1. అవ బువ తింటునది = అవ్వ బువ్వ తింటున్నది
2. అత సుదులు చెపింది = అత్త సుద్దులు చెప్పింది.
3. అక సనగా నవింది = అక్క సన్నగా నవ్వింది
4. బసు మెలగా వచింది = బస్సు మెల్లగా వచ్చింది.
5. అమ అనం ముదలు పెటింది = అమ్మ అన్నం ముద్దలు పెట్టింది.
సంయుక్తాక్షరాల పదాల పునశ్చరణ
1. ఒక హల్లుకు వేరొక హల్లు ఒత్తు చేరితే దాన్ని సంయుక్తాక్షరం అంటారు. కింది పదాలను చదవండి. సంయుక్తాక్షరాలను ‘O’ చుట్టి గుర్తించండి.
1. పగ్గ
2. పుణ్యము
3. అల్లం
4. చంద్రుడు
5. కీర్తి
జవాబు:
2. కింద ఇవ్వబడిన అక్షరాలను కలిపి సంయుక్తాక్షరంగా మార్చి పదాలను రాయండి.
ఉదా : 1. వ జ్ + ర్ + అ ము = వజ్రము
2. ఉల్ + ్ + అ లు = ఉల్కలు
3. ఖర్ + చ్ + ఉ = ఖర్చు
4. కుర్ + చ్ + ఇ = కుర్చి
5. బాల్ + య్ + అ ము = బాల్యము
6. చెట్ + ల్ + ఉ = చెట్లు
3. కింది పదాలను చదవండి. ఒక హల్లుకు రెండు ఒత్తులున్న పదాలను ( )’ చుట్టి గుర్తించండి. మొదట పలికే హల్లుకు మిగిలిన ఒత్తులు చేర్చి పలికే, రాసే క్రమాన్ని గమనించండి. ఉదాహరణ చూసి ఇచ్చిన పదాలలోని – అక్షరాలను విడివిడిగా రాయండి.
ఉదా :
జవాబు:
4. పాఠంలోని కింది పదాలను చదవండి. కింది పట్టికను పూరించండి. .
చాపలు కూర వంకాయ పెసరపప్పు అన్నం మెంతికారం పొట్లకాయ గరిటె పులిహోర చారు బుట్ట అరటికాయ వడియాలు మసాలా పసుపు వాక్కాయ గంట విస్తరి పాయసం ధనియాలు మామిడికాయ పొయ్యి మిరపకాయ పచ్చడి పచ్చకర్పూరం జారీ జీడిపప్పు నిమ్మకాయ
జవాబు:
ప్రాజెక్టు పని
ఇతరుల కోసం త్యాగం చేసిన మహాపురుషుల కథలు మూడింటిని గ్రంథాలయం నుంచి సేకరించి ప్రదర్శించండి. (ఉదా॥ శిబిచక్రవర్తి, రంతిదేవుడు మొ||నవి)
1. శిబి చక్రవర్తి
శిబి చక్రవర్తి గొప్పదాత. దయాగుణము కల చక్రవర్తి ఇతడు. ఉశీనరుడు అనే మహారాజు కుమారుడు.
ఒకసారి భృగుతుంగ పర్వతం మీద యజ్ఞం చేశాడు. విపరీతంగా దానధర్మాలు చేశాడు. ఇది ఇంద్రుడి వరకూ వెళ్లింది. శిబి చక్రవర్తి దానగుణాన్ని పరీక్షించాలి అనుకొన్నాడు.
యజ్ఞ వేదిక మీద ఉన్న శిబిచక్రవర్తి ఒడిలో ఒక పావురం వాలింది. ఒక డేగ బారి నుండి తనను కాపాడమని మనుష్య భాషలో ప్రార్థించింది. శిబి చక్రవర్తి అభయం ఇచ్చాడు. ఇంతలో డేగ వచ్చింది. పావురం తన ఆహారం కనుక వదిలి పెట్టమని అడిగింది. పావురమూ, డేగా మనుష్య భాషలో మాట్లాడడం విని సభలోని వారంతా ఆశ్చర్యపడ్డారు.
శిబి చక్రవర్తి పావురాన్ని వదలనన్నాడు. కావలిస్తే ఆహారం ఇస్తానన్నాడు. శిబి చక్రవర్తి శరీరంలోని మాంసం కావాలని డేగ అడిగింది. తన శరీరాన్ని తానే కత్తితో కోసుకొని త్రాసులో వేసి పావురంతో తూచాడు తన మాంసాన్ని. ఎంతకూ మాంసం సరిపోలేదు. చివరకు తానే త్రాసులో కూర్చున్నాడు.
అప్పుడు ఇంద్రుడు, అగ్ని ప్రత్యక్షమయ్యారు. తాము డేగగా, అగ్ని పావురంగా మారి శిబి చక్రవర్తి దానగుణం పరీక్షించినట్లు చెప్పారు. ఆశీర్వదించారు. అతని తేజోరూపాన్ని అతనికి ప్రసాదించారు. శిబి యొక్క దయాగుణాన్ని మెచ్చుకొన్నారు.
2. రంతిదేవుడు
ఈ కథ భాగవతంలో ఉంది. రంతిదేవుడు చంద్రవంశపు రాజు. చాలా దానగుణం కలవాడు. రాజ్యాన్ని విడిచి పెడతాడు. అడవిలో జీవితం గడుపుతుంటాడు.
ఒకసారి అడవిలో రంతిదేవుడికి 48 రోజులు ఆహారం దొరకదు. 49వ రోజున కొద్దిగా అన్నం వండు కొంటాడు. దానిని తినడానికి వడ్డించుకొంటాడు. ఇంతలో ఒక పేదవాడు వచ్చి ఆకలిగా ఉందని, అన్నం పెట్టమంటాడు. తన అన్నంలో కొంత వాడికి పెడతాడు. వాడు తినేసి వెళ్లిపోతాడు. తర్వాత మరో ఇద్దరు ఆకలిగా ఉందని వస్తారు. వాళ్లరూ కొంత తినేసి వెళ్లిపోతారు. ఇక కొంచెం అన్నం మాత్రమే మిగులుతుంది. పోనీ అదైనా తిని తన ఆకలి మంటను చల్లార్చుకొందాం అనుకొంటాడు. ఇంతలో ఆకలితో ఉన్న కుక్క వస్తుంది. దానికి ఆ అన్నం పెట్టేస్తాడు. పోనీ మంచినీళ్లినా తాగుదామనుకొంటాడు. ఒక వ్యక్తి దాహంతో వస్తాడు. నీళ్లు అడుగుతాడు. ఆ మంచినీళ్లు వాడికి ఇచ్చేస్తాడు. ఆ
తన ఆకలిని, దాహాన్ని లెక్కచేయకుండా అన్నం, నీరు దానం చేసిన రంతిదేవుని గొప్ప గుణానికి దేవతలు సంతోషిస్తారు. ఆ చక్రవర్తిని ఆశీర్వదిస్తారు.
3. సక్తుప్రస్థుడు
కురుక్షేత్ర యుద్ధం ముగిసింది. ధర్మరాజు అశ్వమేధయాగం చేశాడు. చాలా దానధర్మాలు చేశాడు. ఆ యాగశాలలో ఒక ముంగిస దొర్లుతోంది. అది సగం బంగారురంగులో ఉంది. అది సక్తుప్రస్థుని దానం కంటె ఈ దానాలు గొప్పవి కావు అంది. సక్తుప్రస్థుని కథను వారికి చెప్పింది.
సక్తుప్రస్థుడు ఒక పేద బ్రాహ్మణుడు. ఒకప్పుడు చాలా కరువు వచ్చింది. తిండి లేదు. ఎలాగో కష్టపడి కుంచెడు పేలపిండి తెచ్చాడు. దానిని నాలుగు భాగాలు చేసుకొన్నారు. ఇంతలో ఒక అతిథి వచ్చాడు. అతని పూజించి లోపలికి రమ్మన్నారు. సక్తుప్రస్థుడు తన భాగం అతనికి పెట్టాడు. అది తినేశాడు. ఇంకా కావాలన్నాడు. భార్య తన భాగం ఇచ్చేసింది. అలాగే కొడుకు, కోడలూ భాగాలు కూడా అతిథి తినేశాడు.
కానీ సక్తుప్రస్థుని కుటుంబం ఆకలికి తట్టుకోలేకపోయింది. గిలగిలలాడారు. నలుగురూ మరణించారు. ఈ వారి దాన గుణాన్ని పరీక్షించడానికి మారువేషంలో వచ్చిన ధర్మదేవత చాలా ఆశ్చర్యపోయింది. తమ ప్రాణాలను లెక్కచేయకుండా దానం చేసిన మహానుభావులని వారిని ఆశీర్వదించింది. ధర్మదేవత కాళ్లు కడిగిన ప్రాంతంలో ఒక వైపు దొర్లిన ముంగిస శరీరం బంగారు రంగులోకి మారింది.
సక్తుప్రస్థుని వంటి మహాత్ములు సంచరించిన ప్రాంతం పరమ పవిత్రమని ముంగీస అక్కడి వారికి చెప్పి, వెళ్లిపోయింది.
తృప్తి – కవి పరిచయం
పేరు : శంకరమంచి సత్యం
జననం : 3.3. 1937న గుంటూరు జిల్లా, అమరావతిలో జన్మించారు.
తల్లిదండ్రులు: శేషమ్మ, కుటుంబరావు గారు.
సాహిత్యా భివృద్ధికి కారకులు : అన్నలు రామారావు, రాధాకృష్ణమూర్తి, పూర్ణానందశాస్త్రిగార్లు.
నివాసం : విజయవాడ
ఉద్యోగం : ఆకాశవాణి, విజయవాడ కేంద్రంలో అధికారి.
కలం పేర్లు : షేక్ జాన్సన్ శాస్త్రి, శారదానాథ్, సాయిరాం
విద్య : బి.ఎ., ఎల్.ఎల్.బి.
రచనలు :
1) కథా సంపుటాలు : అమరావతి కథలు, కార్తీకదీపాలు
2) నవలలు : రేపటిదారి, సీత స్వగతాలు, ఆఖరి ప్రేమలేఖ, ఎడారిలో కలువపూలు మొదలైనవి
3) నాటకం : హరహర మహాదేవ
4) వ్యాసాలు : దినపత్రిక, వార పత్రికలలో చాలా వ్రాశారు.
అవార్డు : ‘అమరావతి కథలు’ కు 1979లో రాష్ట్ర సాహిత్య అకాడమీ పురస్కారం. ప్రస్తుత పాఠ్యాంశం “అమరావతి కథలు’ లోనిది. 21.5. 1987న స్వర్గస్తులయ్యారు.
అర్థాలు
హంగు = హడావిడి
ధ్యాస = ఆలోచన
తోపు = తోట
పిచ్చాపాటి = కాలక్షేపం కబుర్లు
సమ్మతము = అంగీకారం
అగ్ని = నిప్పు
నవనవలాడు = తాజాగా ఉండు
దివ్యమైనది = శ్రేష్ఠమైనది
మేళవించడం = కలపడం
గాడిపొయ్యి = వంట కొరకు ఒక మూరలోతు, రెండు బారల వెడల్పున తవ్వే పొయ్యి
ప్రమాణం = కొలత
ఆవురావురుమనడం = బాగా ఆకలితో ఉండడం
ఎట్టకేలకు = చిట్టచివరకు
విస్తరి = అన్నం వడ్డించిన (అరటి) ఆకు
గంటె = గరిట