Class 6

SCERT AP Board 6th Class Social Solutions 4th Lesson Land Forms – Andhra Pradesh Textbook Questions and Answers.

AP State Syllabus 6th Class Social Studies Solutions 4th Lesson Land Forms – Andhra Pradesh

6th Class Social Studies 4th Lesson Land Forms – Andhra Pradesh Textbook Questions and Answers

Improve Your Learning

Question 1.
What is a landform?
Answer:
The ups and downs, uneven slopes on the surface of the earth is called a landform.

Question 2.
Into how many categories landforms can be divided?
Answer:
Landforms can be divided into mountains, plateaus, and plains depending upon their elevation and slope.

Question 3.
How is the delta formed?
Answer:
Before joining the sea, a river divides into a large number of small streams. Before joining the sea the water slows down and can’t carry the sediment which forms the delta.

Question 4.
Why do plain areas have dense settlements?
Answer:
Plains are suitable for building houses and cultivation. Because of fertile soil, the land is highly productive and transportation is also easy in plains. So plains have dense settlements.

Question 5.
Compare the various types of soils that prevailed in different landforms.
Answer:

Question 6.
Why did the government declare some mandals as drought-hit?
Answer:
Drought means a long period where there is little or no rain. In plateau regions, rains are very little and unreliable. Because of low rainfall, farmers lost their crops. To aid them the government declares some mandals as drought-hit.

Question 7.
“Physical and climate feature determine the economic activities of a region”. Explain.
Answer:
Location and climate have large effects on income levels and income growth. People living in the plains depend on agriculture. Because of fertile soil, this region is highly productive. As transportation is also easy the plain regions have more economic activities than plateau and mountain regions. Plateau regions have fewer economic activities because of low rainfall. This region has an underlying influence on the people who live here. In hilly regions people completely depend on rainfall and transportation is also not easy in this region. When compared to the plain region hilly region is also underlying influence upon the people there. So we can say physical and climatic feature determines the economic activities of a region.

Question 8.
Are all the lands in your village agriculturally productive? If not give reasons.
Answer:
All the lands in my village are agriculturally productive.

Question 9.
Do you think it is important to preserve the lifestyle of tribals – Why?
Answer:
I think that it is important to preserve the lifestyle of tribals because they do not destroy the forests they use. Their lifestyle is also ecofriendly. If they follow the lifestyle of the people who live in plains they too destroy the forests. This will lead to low rainfall in hilly areas also. They possess good knowledge of forest which leads to more productivity of forest products. They take care of the environment in a lot of ways than expected.

Question 10.
Why kitchen garden is more important for the tribal people?
Answer:
Tribal people do not have daily markets. They can’t go to the nearby cities and towns for essential commodities like vegetables. They may not have good transportation also. So, kitchen gardening is important for them as they grow vegetables in their backyards.

Question 11.
Why agriculture is a profitable trade in plains? Explain.
Answer:
The fertile soils in the plains are very deep and fertile. The alluvial soils are deposited as sediments. Using machines in cultivation is easy in plains. Rivers in plains forms deltas that are fertile. Underground water is also an added advantage in plains. They can cultivate two or three crops in a year. Good transportation facilities are available in plains. Produce can be easily transported to the markets. So, agriculture is a profitable trade in plains.

Fill in the blanks:

12. The highest peak in eastern ghats is ………….. (Armakonda)
13. Large part of …………… is located in the Deccan plateau. (Rayalaseema)
14. In plain areas ………….. crop is extensively cultivated. (Paddy)
15. Hills of eastern ghats are composed of …………… (Charnockites and Khondalite rocks)
16. In hilly areas people fetch water from …………. (natural springs or down streams of downhills)
17. ………….. soils have a high content of lime and salts. (Saline)
18. Plain areas receive rainfall in …………….. (June to October)

Choose the correct answer.

19. Plateaus are rich in ………..
A) Vegetables
B) Minerals
C) Population
D) Crops
Answer:
B) Minerals

20. Black soils are fertile and good for …………..
A) Cotton
B) Millets
C) Vegetables
D) Wheat
Answer:
A) Cotton

21. There are …………… districts in coastal Andhra Pradesh.
A) 6
B) 4
C) 9
D) 5
Answer:
C) 9

22. …………………………………
A) Rayalaseema
B) Coastal Andhra
C) Northern Andhra
D) Deccan Plateau
Answer:
A) Rayalaseema

23. Fill this table with appropriate information.

Answer:

Project Work

1. Make a poster of landforms.
Answer:
Student Activity.

2. Make the day moulds of different landforms.
Answer:
Student Activity.

6th Class Social Studies 4th Lesson Land Forms – Andhra Pradesh InText Questions and Answers

Let’s Do

(Textbook Page No. 44)

Question 1.
The names of Coastal Districts from North to South.
Answer:

1. Srikakulam,
2. Vizianagaram,
3. Visakhapatnam,
4. East Godavari,
5. West Godavari,
6. Krishna,
7. Guntur,
8. Prakasam and
9. Sri Potti Sriramulu Nellore District.

Question 2.
The names of Rayalaseema Districts:
Answer:

1. Kurnool,
2. Anantapur,
3. YSR Kadapa and
4. Chittoor Districts.

Question 3.
Write your village/town/city name:
Answer:
Student Activity
Ex: Mandal: Giddalur
District: Prakasam
Neighbouring districts to your district: Kurnool, YSR Kadapa, SPS Nellore, Prakasam
Districts
Neighbouring state to your districts: Karnataka, Tamilnadu and Telangana.
(Note: Students can write their own districts and their Neighbouring districts & States)

Think and Respond

(Textbook Page No. 41)

Question 1.
List out the landforms from the below picture?

Answer:

1. Mountain,
2. Plateau and
3. Plain are the landforms in the above picture.

Question 2.
Name the landforms around your village/town?
Answer:
Mountains, Plateau and Plains are the landforms that are found around our village.

(Textbook Page No. 42)

Question 3.
“The construction of a road is easy in plain areas”- Give the reason.
Answer:
Plains are level lands with flat surfaces. So it is easy to lay a road in plain areas.

Question 4.
Why plain areas are densely populated? Write two reasons.
Answer:
The plains are densely populated because:

1. Plains are more suitable to construct buildings as well as cultivation.
2. Transport facilities are plenty.

Question 5.
Generally, the villages located in plains will have good employment and standard of living. Why?
Answer:
Plains in villages are fertile. They have plenty of water resources. Canals, underground water facilities are available in plains. They can use modern agricultural equipment also. So the production is also high. So, employment in agricultural activities is more. Transportation facilities are more and employment can be generated in this sector also. Construction of roads and buildings and for human inhabitation is suitable. So we can say that the villages located in plains will have good employment and standard of living.

Question 6.
Which type of soil is more suitable for cultivation?
Answer:
Fertile and alluvial black soils, nutrient soils and high water holding capacity soils are more suitable for crops.

Question 7.
Look at the pictures of a mountain, a plain and a plateau and identify which of them is similar to your region.
Answer:
Plateaus and plains are the landforms that are found in our region.

(Textbook Page No. 46)

Question 8.
Why hilly areas are suitable for plantation crops? Discuss with your Mends or teachers and write.
Answer:
In hilly areas, the soils are uneven and sloped. The soils in hilly areas are red and rocky. Due to their high elevation and the natural downward movement of water, the soils are well-drained. These soils are suitable for plantation crops like coffee and tea. For example, coffee is grown in the Araku valley in Andhra Pradesh.

Question 9.
Name some forest products.
Answer:
Honey, fruits, gum, tamarind and wood pulp are some of the forest products.

Question 10.
Have you visited any forests? If so describe your experiences.
Answer:
Recently I visited Maredumilli in the East Godavari district. It is located in the deep forest area of Eastern Ghats quiet away from the urban concrete jungle. Maredumalli nestled in green nature’s lap. It is a pleasant place to visit as it is good for its scenic beauty with trees and lovely waterfalls pretty close to one another.

(Textbook Page No. 48)

Question 11.
What are the major changes in the cropping pattern of the plateau region?
Answer:
Due to the insufficient availability of water, only one crop can be grown here. Farmers in this region are trying to overcome this problem with various types of irrigation methods. Millet crops like ragi, sama, varagu, korra and groundnut are grown. Sometimes paddy, sugarcane, and fruit orchards are sown in this region. At present farmers are trying mixed crops like red gram, maize with groundnut. Farmers are trying contour bunding and organic farming to improve the soil quality As water facilities are fewer farmers are growing sweet lime, sapota and mango. These orchards require water in some seasons only and give regular returns. Wherever water is available plantation crops like banana, papaya, guava and pomegranate are being cultivated. In this way, major changes came in cropping patterns in plateau region when compared to the olden days.

Question 12.
What are the problems we may face in, future by digging more bore wells? Find out and discuss the causes and possible solutions.
Answer:
The impact of bore wells includes scarcity of water, vanishing moisture in the soil as well as the fertility of the soil. More and more borewells in the same area may cause earthquakes.
We have to plant more trees, create small ponds, create small check dams, save rainwater, make water holding tanks to overcome this problem.

Question 13.
Compare the rainfall in the coastal plains and in the interior plateau.
Answer:
In regions closer to the coast, rainfall is heavy but in northern and western plateau regions, meagre rainfall is observed. During October and November, heavy rainfall occurs due to northeast monsoon winds.

(Textbook Page No. 49)

Question 14.
Name the main rivers that flow through the plains of Andhra Pradesh.
Answer:
Krishna and Godavari are the main rivers that flow through the plains of Andhra Pradesh.

Question 15.
What are the districts that come under the Krishna and Godavari deltas?
Answer:
Guntur, Krishna, West Godavari and East Godavari are the ‘districts that come under the Krishna and Godavari deltas.

Question 16.
Name the two main cities from where the two deltas begin. Find out the names of at least two rivers that join the Krishna river.
Answer:
Vijayawada and Rajahmundry are the two cities from where the two deltas begin. Ghataprabha River, Malaprabha River, Bhima River, Tungabhadra River are the rivers that join the Krishna river.

Question 17.
What are the reasons for the changes in cropping patterns?
Answer:
Farmers in plain areas change their cropping pattern towards cash crops and food crops. Some of the crops will make the soil fertile and the next will give high returns. Food crops like vegetables and fruits will give high returns. So they are changing the cropping pattern.

Question 18.
Why coastal deltas are rich in infertility?
Answer:
Because of floods, the soil in these areas will get fertile due to the continuous deposition of sediments by the rivers.

Question 19.
Why agriculture is a main occupation in the plain areas?
Answer:
Plain areas are gifts to agriculture and farmers. Agriculture is the main occupation in these areas. Because of the fertility of the soil, more than one crop can be cultivated here.

SCERT AP Board 6th Class Telugu Solutions 12th Lesson ఎంత మంచివారమ్మా….! Questions and Answers.

AP State Syllabus 6th Class Telugu Solutions 12th Lesson ఎంత మంచివారమ్మా….!

6th Class Telugu 12th Lesson ఎంత మంచివారమ్మా….! Textbook Questions and Answers

ప్రశ్నలు – జవాబులు

అ) లఘు ప్రశ్నలు:

ప్రశ్న 1.
యానాది రూపాన్ని వర్ణించండి.
జవాబు:
యానాదుల కళ్లు నిర్మలంగా ఉంటాయి. వీరి కనుబొమ్మలు విల్లుల వలె ఒంపులు తిరిగి ఉంటాయి. వీరిది ఉంగరాల జుట్టు. వీరి పెదవులు సన్నగా ఉంటాయి. వీరు సన్నగా ఉంటారు. వీరు చాలా వేగంగా పరుగెత్తడానికి అనువైన లేసైన కాలిపిక్కలు కలిగి ఉంటారు. సన్నని నడుములు కలిగి ఉంటారు. చిరునవ్వుతో జీవిస్తారు. ఆదివాసులందరిలో యానాదులే అందగాళ్లని కొంతమంది పరిశోధకుల అభిప్రాయం.

ప్రశ్న 2.
యానాదులు నిరాడంబర భక్తులు – సమర్థించండి.
జవాబు:
వీరు భజనలు, మౌనధ్యానాలు, మంత్రతంత్రాలు ఇష్టపడరు,” యానాదుల దైవం వేంకటేశ్వరస్వామి, ఆయన కొబ్బరి కాయలతో, తులసిదళాలతో సులభంగా తృప్తిపడతాడని వీరి ఉద్దేశం. వీళ్లు వేటకు వెళ్లేముందు కాట్రాయుడికి మొక్కుతారు. అంటువ్యాధులు వస్తే మహాలక్ష్మమ్మ, పోలేరమ్మ వెలసియుండే చెట్ల దగ్గర, గ్రామవావిళ్ల దగ్గర ప్రార్థిస్తుంటారు. వీరు యక్షగానం ప్రదర్శిస్తారు.

ప్రశ్న 3.
యానాదుల భాషణం ఏ విధంగా ఉంటుంది?
జవాబు:
యానాదులు మాట్లాడేటపుడు స్వచ్ఛమైన అచ్చ తెలుగు మాటలు ముత్యాల్లా జారుతాయి. ఒత్తులు లేని పదాలకు ఒత్తులు కల్పించి, భాషకు కొత్త అందాలను తెస్తారు. బావను భావ అని పలికినట్లు. వీరు తక్కువగా మాట్లాడే మిత భాషులు.

ఆ) వ్యాసరూప ప్రశ్నలు:

ప్రశ్న 1.
యానాదులను చూసి మనం ఎందుకు గర్వపడాలి?
జవాబు:
యానాదులు కష్టజీవులు. కష్టపడి బతుకుతారు. వనమూలికలు, కషాయాలతో వైద్యం చేసుకొంటారు. చిరునవ్వుతో ఆదరిస్తారు. అల్ప సంతోషులు, నిబ్బరంగా జీవిస్తారు. బాహ్య ప్రపంచానికి నీతిని నేర్పగలవారు. నేటి తరంలో యానాదులు సగౌరవంగా జీవిస్తున్నారు. వారి భాషను అభివృద్ధి చేసుకొన్నారు. విద్యావంతులయ్యారు. ఆంధ్ర దేశాభివృద్ధిలో వారూ భాగస్వాములయ్యారు. పరస్పర సహకారంతో జీవిస్తున్నారు. మన తెలుగు వారి పట్ల అభిమానంగా అందరూ నావాళ్లే అనే భావంతో ఉంటారు. సంఘశక్తిని పెంచడంలో భాగస్వాములయ్యారు. అత్యున్నత పదవులను పొందడంలో పౌరుషం, పట్టుదల, దీక్ష చూపించారు. ఇవన్నీ యానాదుల నుండి నేర్చుకొనతగినవి. గర్వించతగిన లక్షణాలు.

ప్రశ్న 2.
“యానాది వేదాంతి” – దీనిని సమర్థిస్తూ రాయండి.
జవాబు:
ఒక విధంగా ఆలోచిస్తే యానాదిని వేదాంతిగానే భావించవచ్చు. వారికి ఆస్తి మీద ఆశ ఉండదు. వారి కాయ కష్టం మీద వారు ఆధారపడి జీవిస్తారు. వీరు ఇంటిని కూడా చెట్లకొమ్మలు, చిట్టి వెదుళ్లు, వెదురు బొంగులతో ‘ వలయాకారంగా నిర్మిస్తారు. ఇంటిని తాటాకులతో నేల నుండి పై వరకు నారతో కుట్టేస్తారు. వారి ఇంటికి కుడి ప్రక్కన గుంటపొయ్యి, నీళ్లకుండలు, చెంబు ఉంటాయి. ఎడమ పక్క తట్టలు, బుట్టలు ఉంటాయి. మధ్యలో రోకటి గుంట ఉంటుంది. నెత్తి మీద తగిలేటట్టు కట్టి పెట్టిన తప్పెట ఉంటుంది. వాకిలి వెనుక జాజి చెక్కల పెట్టె ఉంటుంది. దానిపై వేలాడ గట్టిన ఈతాకుల చాప ఉంటుంది. చూరులో దూపిన గెసిక కర్ర ఉంటుంది. ఇంత నిరాడంబరంగా జీవిస్తాడు. జీవితం అశాశ్వతం, ఐశ్వర్యం నిలబడదు అనే సందేశం తన జీవన విధానం ద్వారా ఇస్తాడు కనుకనే యానాదిని వేదాంతి అనవచ్చు.

పాఠ్యభాగ సారాంశం

మనదేశంలో ఉన్న ప్రాచీన జాతుల్లో యానాదులు ఒకరు. వీరందరూ నిరాడంబరంగా జీవిస్తారు. కష్టజీవులు. అనాది అనే పదం నుంచి యానాది పదం పుట్టి ఉండొచ్చు. అడవుల్లో దొరికే తేనె, మూలికలు, కలప, వెదురు తెచ్చి గ్రామాల్లో అమ్మి తమకు అవసరమైన వస్తువులను కొనుక్కుంటారు.

యానాదులు నిర్మలమైన కళ్ళు, అందమైన కనుబొమ్మలు, సన్నని పెదవులు, గట్టి శరీరంతో అందంగా ఉంటారు. వీరు జంతువుల జాడలను, మనుషుల జాడలను పసిగట్టడంలో నేర్పరులు. పులులు, చిరుతలు మొదలైన జంతువుల జాడలు తెలుసుకుంటారు. వీళ్ళకు పాములంటే భయం లేదు. మూలికలు వీళ్ళకు బాగా తెలుసు. కుండ కషాయాలు, మూలికలే వీరికి ఔషధాలు.

యానాదులు గొప్ప వేదాంతులు. వీరికి. ఆస్తులు ఉండవు. వీళ్ళ ఇళ్ళు ప్రత్యేకంగా, నిరాడంబరంగా ఉంటాయి. వీళ్ళు అల్ప సంతోషులు అయినందువల్ల వీరికి నిరాశానిస్పృహ, ఈర్షాద్వేషాలు, అసూయలు ఉండవు. మితభాషులు. వీరికి పండుగకు, పస్తుకు తేడా తెలియదు. వీళ్ళు మాంసాహారంతో పాటు శాకాహారం తీసుకుంటారు. మద్యపానం చేయరు. మంచి, మర్యాద వంటి సుగుణాలు వారి పెదవుల పైన చిరునవ్వులో కనిపిస్తాయి. వీరి తెలుగుమాటల్లో ఒత్తులు ఎక్కువగా ఉంటాయి.

యానాదులు తిరునాళ్ళు, తోలుబొమ్మలాటకు ఇంటిల్లిపాది వెళతారు. యక్షగానాలు వీరు ప్రదర్శిస్తారు. యానాదుల భాగవతాలు, యువతుల గొబ్బిపాటలు ఎంతో మధురంగా ఉంటాయి. వీరు వెంకటేశ్వర్లును పూజిస్తారు. వేటకు వెళ్ళేటప్పుడు కాట్రాయుడికి మొక్కుతారు. మహాలక్ష్మమ్మను, పోలేరమ్మను ప్రార్థిస్తారు.

యానాదులు అందగాళ్ళేకాదు అమాయకులు, నీతిమంతులు. నేటి తరంలో యానాదులు కూడా చదువుకొని జనంతో జేరి పురోగమిస్తున్నారు. సంఘాభిమానం, సహకారం, పౌరుషం మొదలైన లక్షణాలతో ఉన్నత పదవులు పొందుతున్నారు.

కవి పరిచయం

రచయిత పేరు : వెన్నెలకంటి రాఘవయ్య

కాలం : 4.6.1897 నుండి 24.11.1981.

ప్రత్యేకతలు : 1. వారు నెల్లూరు గాంధీగా ప్రసిద్ధులు
2. వారు స్వాతంత్ర్య సమరయోధులు, సంఘసేవకులు, చరిత్రకారులు.
3. స్వాతంత్ర్యోద్యమంలో పాల్గొని 21 నెలలు జైలుశిక్ష అనుభవించారు.

పురస్కారాలు : 1973లో భారత ప్రభుత్వం ‘పద్మభూషణ్’ పురస్కారంతో గౌరవించింది.

రచనలు : ‘యానాదులు’, ‘భారతదేశంలో ఆదివాసులు’ మొదలైన 22 పుస్తకాలు రాశారు.

అడవిపూలు, నాగులు, చెంచులు, సంచార జాతులు వంటి 10 తెలుగు పుస్తకాలు రచించారు.

SCERT AP Board 6th Class Telugu Textbook Solutions 1st Lesson అమ్మ ఒడి Questions and Answers.

AP State Syllabus 6th Class Telugu Solutions 1st Lesson అమ్మ ఒడి

6th Class Telugu 1st Lesson అమ్మ ఒడి Textbook Questions and Answers

వినడం – ఆలోచించి మాట్లాడడం

ప్రశ్న 1.
చిత్రంలో ఎవరెవరున్నారు?
జవాబు:
ఒక టీచర్, పిల్లలు. (లేదా) తల్లి, పిల్లలు చిత్రంలో ఉన్నారు.

ప్రశ్న 2.
అమ్మ పిల్లలకు ఏమి చెబుతూంది?
జవాబు:
అమ్మ పిల్లలకు చదువు చెబుతూంది.

ప్రశ్న 3.
అమ్మ పిల్లల కోసం ఏమేమి చేస్తుంది?
జవాబు:
అమ్మ పిల్లల కోసం వంటచేస్తుంది. పిల్లలు అడిగినవి వండి పెడుతుంది. మారాం చేస్తే లాలిస్తుంది. భయపడితే ధైర్యం చెబుతుంది. బాధ కలిగితే ఓదారుస్తుంది. గెలిస్తే మెచ్చుకొంటుంది. కథలు చెబుతుంది. జోకొడుతుంది. బట్టలు ఉతుకుతుంది. పాఠాలలో అనుమానాలు తీరుస్తుంది. అల్లరి చేస్తే తిడుతుంది. ఎదిరిస్తే కొడుతుంది. నవ్విస్తుంది. అమ్మకు పిల్లలే లోకం.

ఇవి చేయండి

అవగాహన – ప్రతిస్పందన

ప్రశ్న 1.
అమ్మ ఒడి గేయాన్ని భావంతో, రాగంతో పాడండి.
జవాబు:
అమ్మ ఒడి గేయాన్ని మీకు నచ్చిన లయతో, రాగంతో, స్పష్టంగా, భావం తెలిసేలా పాడండి.

ప్రశ్న 2.
“అమ్మ ప్రేమ ఉత్తమమైనది”. దీనిని సమర్థిస్తూ చర్చించండి.
జవాబు:
(చర్చలో లత, రవి, కిరణ్, రాణి పాల్గొంటున్నారు)
లత : మా అమ్మ నాకెంతో ప్రేమగా చదువు చెబుతుంది.
రవి : మా అమ్మ చదువూ చెబుతుంది, భక్తిని, సంస్కారాన్ని నేర్పుతుంది.
కిరణ్ : మా అమ్మ కూడా అంతే, కాబట్టి మా అమ్మ ఒడి నాకు బడి, గుడి.
రాణి : నేను మాట్లాడే మాటలన్నీ మా అమ్మ నేర్పినవే.
లత : ఎంతో ప్రేమగా నాకు మంచి ఆలోచనలు మా అమ్మే నేర్పింది.
రవి : మా అమ్మ చిరునవ్వుతో నా తెలివిని ప్రోత్సహిస్తుంది.
కిరణ్ : మా అమ్మ చక్కగా మాట్లాడుతుంది. పాడుతుంది.
రాణి : మా అమ్మ మనసంతా అనురాగమే.
రవి : మన అల్లరిని చిరునవ్వుతో భరించే అమ్మ ప్రేమమూర్తి.
లత, కిరణ్, రాణి : (ఒక్కసారి) అందుకే అమ్మ ప్రేమ ఉత్తమమైనది.

ప్రశ్న 3.
పాఠం ఆధారంగా కింది వాక్యాలను జతపరచండి. .

జవాబు:

ప్రశ్న 4.
కింది కవిత చదవండి. ప్రశ్నలకు జవాబులు రాయండి.
నాన్నంటే?
సంద్రమంత గాంభీర్యం,
కొండంత ధైర్యం,
నా పాలిట కల్పవృక్షం !

అ) కొండంత ధైర్యం ఇచ్చేది ఎవరు?
జవాబు:
నాన్న కొండంత ధైర్యం ఇస్తాడు.

ఆ) నాన్న గాంభీర్యం ఎలాంటిది?
జవాబు:
నాన్న గాంభీర్యం సముద్రం వంటిది.

ఇ) కల్పవృక్షంతో నాన్నను ఎందుకు పోల్చారు?
జవాబు:
కల్పవృక్షం దేవతా వృక్షం. అది కోరిన కోరికలను తీరుస్తుంది. అలాగే నాన్న కూడా పిల్లలకు కావల్సినవన్నీ ఇస్తాడు. కాబట్టి నాన్నను కల్పవృక్షంతో పోల్చారు.

ఈ) ఈ కవితకు తగిన ‘శీర్షిక’ రాయండి.
జవాబు:
ఈ కవితకు ‘నాన్న’ అనే శీర్షిక బాగుంటుంది.

వ్యక్తికరణ – సృజనాత్మకత

అ) కింది ప్రశ్నలకు నాలుగైదు వాక్యాలలో జవాబులు రాయండి.
1. ‘అమ్మ ఒడి’ గేయం కవి గురించి రాయండి.
జవాబు:
అమ్మ ఒడి గేయం బాడిగ వెంకట నరసింహారావుగారు రచించారు. ఆయన బాలరసాలు, పాలబడి పాటలు, ఆవు-హరిశ్చంద్ర, బాలతనం, చిన్నారిలోకం మొదలైన 17 పుస్తకాలు రచించారు. ఆయన అనార్కలి నరసింహారావుగా పేరు పొందారు. ఆయన 15.8.1913 నుండి 6.1. 1994 వరకు జీవించారు.

2. ‘అమ్మ ఒడి – చదువుల బడి’ అని కవి ఎందుకన్నారు?
జవాబు:
అమ్మ తన ఒడిలో పిల్లలను పెట్టుకొని అనేక విషయాలు చెబుతుంది. మాటలు నేర్పుతుంది. పాటలు నేర్పుతుంది. పద్యాలను నేర్పుతుంది. కథలు చెబుతుంది. ఏది తప్పో ! ఏది ఒప్పో చెబుతుంది. మనిషిని తీర్చిదిద్దడానికి తొలిబీజాలు వేస్తుంది. తెలివి వికసించడానికి తొలి ప్రయత్నం చేస్తుంది. కనుక ‘అమ్మ ఒడి – చదువుల బడి’ అని కవిగారన్నారు. ఎవరికైనా అమ్మే తొలి గురువు. అమ్మ ఒడి తొలి బడి.

3. అమ్మ మాటలు పిల్లలకు ఎలా ఉపకరిస్తాయి?
జవాబు:
శిశువుకు మొదట పరిచయమయ్యే వ్యక్తి అమ్మ. పిల్లలకు పసితనం నుండి అమ్మగొంతు, స్పర్శ పరిచయం. అమ్మ సత్యం. అమ్మ మాటలు నిజం. తల్లి చెప్పే మాటలతో పిల్లలకు మాటలు వస్తాయి. అమ్మ మాటలతో పిల్లలకు ఆనందం కలుగుతుంది. అమ్మ మాటలతో పిల్లలకు ధైర్యం కలుగుతుంది. అమ్మ మాటలతో పిల్లలకు ఓదార్పు కలుగుతుంది. ఒక్కమాటలో చెప్పాలంటే అమ్మ మాటల వలన పిల్లలు దేనినైనా సాధిస్తారు. ఎంతటి మహోన్నతులైనా ఔతారు.

ఆ) కింది ప్రశ్నలకు 8 నుండి 10 వాక్యాలలో జవాబులు రాయండి.

1. అమ్మ గొప్పతనాన్ని పాఠం ఆధారంగా సొంతమాటల్లో రాయండి.
జవాబు:
అమ్మ ఒడిలోనే పిల్లలు మాటలు నేర్చుకొంటారు. ఏ జ్ఞానమైనా అమ్మ ఒడిలోనే నేర్చుకోవడం ప్రారంభిస్తారు. కాబట్టి అమ్మ ఒడి పిల్లలకు తొలి బడి. అమ్మ ఒడిలోనే జేజే పెట్టడం (నమస్కరించడం) నేర్చుకొంటారు. కాబట్టి అమ్మ ఒడి పిల్లలకు తొలి గుడి. అమ్మ దైవం కంటే గొప్పది. తన పిల్లలను తాను సృష్టించి, బ్రహ్మతో సమానమైంది. తను పెంచుతూ, రక్షిస్తూ విష్ణువుతో సమానమైంది. వారిలోని చెడు లక్షణాలను తొలగిస్తూ శివునితో సమానమైంది. అందుకే అమ్మ దైవం కంటె గొప్పది.

అమ్మ మాటలు నేర్పుతుంది. మంచి ఆలోచనలు నేర్పుతుంది. తన చిరునవ్వులతో పిల్లలలోని తెలివిని అభివృద్ధి చేస్తుంది. అమ్మ మృదువైన మాటలే పిల్లల చెవులకు ఆభరణాలు. అమ్మ మనసంతా అనురాగంతో నిండి ఉంటుంది.

అమ్మ చల్లని చేతులకు పెట్టడమే తెలుసు, అమ్మ పవిత్రపాదాలు తిరిగిన చోట అంతా మంచి జరుగుతుంది. అమ్మ చూపులు సోకినంత మేరా ఆనందం పెరుగుతుంది. అందుకే అమ్మ గొప్పది.

2. అమ్మ ఒడి గేయం ద్వారా అమ్మ గొప్పతనం తెలుసుకున్నారు కదా ! నాన్న / సంరక్షకుని గొప్పతనం రాయండి.
జవాబు:
అమ్మ పిల్లలకు అన్నీ సమకూర్చి దైవం కంటె గొప్పది అయింది. కాని, కష్టపడి డబ్బు సంపాదించి అమ్మకిచ్చే నాన్న అమ్మతో సమానమైన గొప్పవాడే.

తన భార్యా పిల్లల సుఖాలే తన సుఖాలుగా భావిస్తాడు. పిల్లలను చేయిపట్టి నడిపిస్తాడు నాన్న. చదివిస్తాడు. క్రమశిక్షణలో ఉంచుతాడు. పిల్లలు తప్పు చేస్తే మందలిస్తాడు. సరైన దారిలో పెడతాడు. పిల్లల ఆనందం కోసం ఎంత కష్టమైన భరిస్తాడు. పిల్లలకు కావలసిన బట్టలు, పెన్నులు, పుస్తకాలు మొదలైనవన్నీ కొనిస్తాడు. నాన్న భుజాలపై ఎక్కించుకొని మోస్తాడు. పిల్లల విజయానికే తపిస్తాడు. పిల్లలు విజయం సాధిస్తే తన విజయం కంటే ఎక్కువ ఆనందిస్తాడు. అందుకే నాన్నను బాధ పెట్టకూడదు. అమ్మ కడుపు నింపుతుంది. నాన్న మెదడు నింపుతాడు. . నాన్నే పిల్లలకు వెన్ను దన్ను.

(లేదా)

సంరక్షకులు :
తల్లిదండ్రులు దూరంగా ఉన్న పిల్లలను సంరక్షకులు రక్షిస్తారు. పిల్లల యోగక్షేమాలు చూస్తారు. కావలసినవి కొనిపెడతారు. చదువు చెప్పిస్తారు. ధైర్యం చెబుతారు. ఓదారుస్తారు. తల్లిదండ్రుల గురించి బెంగ పెట్టుకోకుండా పిల్లలను చాలా జాగ్రత్తగా చూస్తారు. లాలిస్తారు. మంచి, చెడు చెబుతారు. తాతయ్య, అమ్మమ్మ, మామయ్యల వంటివారైతే పిల్లలకు మంచి మంచి కథలు చెబుతారు. పాటలు, పద్యాలు నేర్పుతారు. పొడుపు కథలు చెబుతారు. ఆడిస్తారు. నవ్విస్తారు. ఎంత అల్లరి చేసినా నవ్వుతూ భరిస్తారు. కొట్టరు, తిట్టరు. భయపెట్టరు. తల్లిదండ్రుల కంటె కూడా ఎక్కువ భద్రత కల్పిస్తారు.

3. మీ పాఠశాల గొప్పతనం తెలిసేలా కింది గేయాన్ని పొడిగించండి.
జవాబు:
అందమైనది మా బడి
తెలివి నేర్పే మా గుడి
ఆటలు నేర్పే అమ్మ ఒడి
మంచిని చెప్పే తాత నుడి

చెడును రానివ్వని దడి
నేర్పుతుంది కలివిడి
అందుకే మాకిష్టం మా బడి
వడివడిగా నడిచి చేరాం మా బడి.

భాషాంశాలు

అ) 1. కింది పదాలను చదవండి. రాయండి. పదాలలోని అక్షరాలను వర్ణమాలలో ‘O’ చుట్టి గుర్తించండి.

2. కింది వానిలో సరైన అక్షరాలను ఖాళీలలో ఉంచి పదాలను రాయండి.

జవాబు:

1. బలపం
2. కందం
3. అరక
4. ఆభరణం
5. పథకం
6. ఇంధనం
7. శతకం
8. సఫలం
9. శంఖం
10. ఢమరుకం

3. వర్ణమాలలోని అక్షరాలతో మరికొన్ని పదాలను రాయండి. ఉపాధ్యాయులు చెప్పిన పదాలను ఉక్తలేఖనం రాయండి.

అ) 1. కింది పదాలను చదవండి. తేడాను గమనించండి. సున్న (0) ఉపయోగించి మరికొన్ని పదాలు రాయండి. చదవండి. ఉక్తలేఖనం రాయండి.
1. కల – కలం
2. పడగ – పండగ
3. జల – జలం
4. జట – జంట
5. కడ – కండ
6. జయ – జయం
7. జగం – జంగం
8. గడ – గండం
9. వందన – వందనం
జవాబు:
1. కత – కంత
2. జట – జంట
3. మదం – మందం
4. వదనం – వందనం
5. నందన – నందనం
6. కమల – కమలం
7. వశం – వంశం
8. లయ – లయం
9. కంద – కందం
10. కటకం – కంటకం

2. కింది అక్షరాలకు అవసరమైన చోట ‘o’ను చేర్చి సరైన పదాలు రాయండి. చదవండి.

ఉదా : అద : అందం
1. దత : దంతం
2. రగడ : రంగం
3. సగ : సగం
4. జగ : జగం
5. అహ : అహం
6. జయ : జయం
7. ఆనద : ఆనందం
8. ఇధన : ఇంధనం
9. అగన : అంగన
10. చదన : చందనం

3. కింది అక్షరాలలో ‘0’ ను సరైన చోట ఉంచి పదాలు రాయండి. చదవండి.

ఉదా : వంర : వరం
1. దడం : దండ
2. రంణ : రణం
3. జంన : జనం జనం
4. గంమన : గమనం
5. పంయన : పయనం
6. మడంపం : మండపం

4. కింది పదాలలో అక్షరాలలోని తేడాను గమనించి చదవండి. రాయండి. అర్థాలను ఉపాధ్యాయులను అడిగి తెలుసుకోండి. ఉక్తలేఖనం రాయండి.

1. కరం = చేయి
ఖరం = గాడిద

2. చలం = కదిలేది
ఛలం = నెపము, వెనుదీయుట

3. పతకం బిళ్ల
పథకం = ఎతుగడ

4. లత = తీగ
కథ = కత

5. పరం = ఇతరం
ఫలం = పండు, ప్రయోజనం

6. గజం = ఏనుగు
ఘనం = గొప్పది, మేఘం

7. జనం = మనుషులు
ఝషం = చేప

8. డంబం = ప్రగల్భం
ఢంక = పెద్ద డప్పు

9. దళం = ఆకు, సైన్య విభాగం
ధనం = డబ్బు

10. బలపం పలకపుల్ల
భరతం = భారతదేశం, సంగతి

5. కింది అక్షరాలను క్రమపరచి సరైన పదాలుగా రాయండి. చదవండి.

ఉదా : 1. రఅక : అరక
2. లబత = తబల
3. డవప = పడవ
4. జనవ = వనజ
5. రంగన = నగరం
6. రంగత = తగరం
7. ఆదంనం = ఆనందం
8. కంతసం = సంతకం
9. డరంకం = కండరం
10. పండమం = మండపం

6. కింది పట్టికలలోని పదాలను చదవండి. రెండేసి పదాలను కలిపి అర్థవంతమైన పదబంధం లేదా వాక్యంగా చదవండి. రాయండి. ఉక్తలేఖనం రాయండి.

జవాబు:
ఉదా : 1. శంఖం ఊదగలం.
2. అమల పలక
3. మర పడవ
4. హంస నడక
5. పడవ పయనం
6. దశరథ తనయ
7. శనగల గంప
8. ఘనత గల వంశం
9. మంగళకర మండపం
10. శనగ పంట

అమ్మ ఒడి కవి పరిచయం

పేరు : బాడిగ వెంకట నరసింహారావు గారు.
కాలం : 15-8-1913 నుండి 6-1-1994 వరకు జీవించారు.
స్వగ్రామం : కృష్ణాజిల్లాలోని కౌతారంలో జన్మించారు.
రచనలు : బాలరసాలు, పాలబడి పాటలు, ఆవు-హరిశ్చంద్ర, బాలతనం, చిన్నారిలోకం, పూలబాలలు, ఋతువాణి మొదలైనవి 17 పుస్తకాలు.
బిరుదు : బాలబంధు
ధ్యేయం : బాల సాహిత్యాన్ని ఉద్యమస్ఫూర్తితో ప్రచారం చేయడం.
విశేషం : వింజమూరి లక్ష్మీనరసింహారావు గారు రచించిన ‘అనార్కలి’ నాటకంలో ‘అనార్కలి’ పాత్ర ధరించి, అనార్కలి నరసింహారావుగా ఖ్యాతి గడించారు.

గేయ భాగాలు – అర్థాలు – భావాలు

1. అమ్మ ఒడి చదువుల బడి మా
యమ్మ ఒడి నా కొక గుడి
అమ్మ చూపును ఒరవడి, దై
వమ్ము కంటెను త్వరపడి
అర్థాలు :
ఒరవడి = విద్యార్థులకు అక్షరాలను కుదురుగా నేర్పడానికి గురువులు ముందుగా రాసే మేలు బంతి.
దైవమ్ము = దేవుడు

భావం :
మా అమ్మ తన ఒడిలోనే ఎన్నో సంగతులు నాకు నేర్పిన తొలి గురువు. అమ్మే ఎల్లప్పుడూ నన్ను కాపాడుతూ నా బాగోగులు చూసే దేవుడు. అందుకే మా అమ్మ ఒడే నాకు బడి, గుడి. అంటే అమ్మ భగవంతుని కంటే ముందే త్వరగా నా భవిష్యత్తుకు ఒరవడి చూపిస్తుంది.

2. అమ్మ చెప్పిన సుద్దులు, అని
శమ్ము ఒప్పిన బుద్ధులు
అమ్మ పెదవుల హాసము ని
త్యమ్ము మాకు వికాసము
అర్థాలు :
సుద్దులు = సూక్తులు, మంచిమాటలు
అనిశమ్ము = ఎల్లప్పుడు
హాసము = నవ్వు
నిత్యమ్ము = ఎల్లప్పుడు
వికాసము = తెలివి

భావం :
అమ్మ చెప్పే మంచి మాటలు ఎల్లప్పుడూ మాకు తెలివితేటలు కలిగిస్తాయి. అమ్మ పెదవుల మీది చిరునవ్వు మాకు నిరంతరం తెలివి ఇస్తుంది.

3. అమ్మ మంజుల భాషణం, శ్రా
వ్యమ్ము వీనుల భూషణం
అమ్మ హృది అనురాగము, ది
వ్యమ్ము భవ్యము యోగము
అర్థాలు :
మంజులం = అందం
భాషణం = మాట్లాడిన మాటలు
శ్రావ్యమ్ము = వినదగినవి
వీనులు = చెవులు
భూషణం = అలంకారం
హృది = మనస్సు
అనురాగం = ప్రేమ
దివ్యం = ఉత్తమము
భవ్యం = శుభకరమైనది
యోగం : అన్నింటినీ సమకూర్చేది

భావం :
అందంగా ఉండే అమ్మ మాటలు చెవికి ఇంపుగా ఉంటాయి. అవి మా చెవులకు అలంకారాలు. అమ్మ మనస్సు ప్రేమతో నిండి ఉంటుంది. ఆ ప్రేమ ఉత్తమమైనది, శుభకరమైనది. అన్నింటిని సమకూర్చేది.

4. అమ్మ చల్లని కరములు దా
నమ్మునకు ఆకరములు
అమ్మ చరణ తలమ్ములు క్షే
మమ్ము పండు పొలమ్ములు
అర్థాలు :
కరములు = చేతులు
ఆకరములు = నిలయమైనవి
చరణములు = పాదములు
తలమ్ములు = చోట్లు
క్షేమము = శుభం

భావం :
అమ్మ చల్లని చేతులు దానధర్మాలకు నిలయాలు. అమ్మ పాదాలు సోకిన నేల శుభాలు పండే పొలం వంటిది.

5. అమ్మ కన్నుల కాంతులు లో
కమ్మునకు సుఖశాంతులు
అమ్మయే నా సర్వము దై
ఆర్యమ్ము బలమూ గర్వము
అర్థాలు :
లోకం = జగత్తు
సర్వము = సమస్తం, సర్వస్వం

SCERT AP Board 6th Class Telugu Textbook Solutions 3rd Lesson మాకొట్టి తెల్ల దొరతనము Questions and Answers.

AP State Syllabus 6th Class Telugu Solutions 3rd Lesson మాకొట్టి తెల్ల దొరతనము

6th Class Telugu 3rd Lesson మాకొట్టి తెల్ల దొరతనము Textbook Questions and Answers

వినడం – ఆలోచించి మాట్లాడడం

ప్రశ్న 1.
చిత్రం చూడండి. చిత్రం గురించి మాట్లాడండి.
జవాబు:
చిత్రంలో మన జాతీయ పతాకం ఉంది. ఆ బొమ్మలోని వారు దేనికో గొడవపడుతున్నారు. పోలీసులు లాఠీలతో కొడుతున్నారు. అది బహుశా స్వాతంత్ర్యోద్యమం కావచ్చు. అందుకే స్త్రీలు, పురుషులు, పిల్లలు, పెద్దలు అందరూ ఉద్యమంలో పాల్గొన్నారు. బ్రిటిష్ ప్రభుత్వాన్ని ఎదిరించారు. పోలీసులు ఆ ఉద్యమం చేసేవారిని అడ్డుకొంటున్నారు. కొడుతున్నారు.

ప్రశ్న 2.
పై చిత్రంలో ఎంతమంది రక్షకభటులున్నారు?
జవాబు:
పై చిత్రంలో ఆరుగురు రక్షకభటులున్నారు.

ప్రశ్న 3.
పై చిత్రంలో ఉద్యమం చేసే వారి కళ్లల్లో ఏ భావాలు కనబడుతున్నాయి?
జవాబు:
పై చిత్రంలో ఉద్యమం చేసేవారు కొందరి కళ్లల్లో కోపం కనబడుతోంది. కొందరి కళ్లల్లో భయం కనబడుతోంది.

అవగాహన – ప్రతిస్పందన

ప్రశ్న 1.
ఈ గేయాన్ని రాగయుక్తంగా పాడండి. అభినయించండి.
జవాబు:
ఉపాధ్యాయుని అనుసరిస్తూ, స్పష్టమైన ఉచ్చారణతో పాడాలి. అభినయించాలి.

ప్రశ్న 2.
కింది వాక్యాలను చదవండి. వీటికి సంబంధించిన పంక్తులు గేయంలో ఎక్కడ ఉన్నాయో గుర్తించండి, రాయండి.

అ) మా ధనం మూటలు దోచుకున్నాడు.
జవాబు:
మాదు మూటాముల్లెలు దోచినాడు

ఆ) కీడుతో మమ్మల్ని చెడిపోమంటున్నాడు.
జవాబు:
చేటు తెచ్చుక మమ్ము చెడిపోవమంటాడు.

ఇ) ఈ దేశం మీద దాడి చేస్తున్నాడు.
జవాబు:
ధాటీ చేస్తాడీ దేశమున

ఈ) ఉప్పు తాకితే తప్పంట.
జవాబు:
ఉప్పు ముట్టుకుంటే దోషమండీ

3. కింది ఖాళీలను సరైన గేయ భాగంతో పూరించండి.
గాంధీ టోపీ పెట్టి ………………………
రావద్దు ………………..
రాట్నం బడిలో ……………….
………………. వీపులు బాదుతాడు.
అయ్యో ! ……………….. రాట్నంలో ఉన్నదంట.
జవాబు:
గాంధీ టోపీ పెట్టి పాఠశాలకు బోవ
రావద్దు రావద్దంటాడు.
రాట్నం బడిలో పెట్టవద్దంటాడు
టోపీ తీసి వీపులు బాదుతాడు.
అయ్యో! రాజద్రోహమంత రాట్నంలో ఉన్నదంట.

4. ఈ కింది కవితను చదవండి. ప్రశ్నలకు జవాబులు రాయండి.

ఏమి మహిమంబు గలదొ నీనామమందు
‘బాపు’ అని పేరు వీనులబడిన యంత
నిలువునను నాదు మేనెల్ల పులకరించు
జల్లుమని నాదు హృదయంబు జలదరించు
సర్వసారస్వత ప్రపంచంబు నందు
గాంధి యనియెడి వర్ణయుగంబు తోడ
సాటి వచ్చెడు వేక్కమాట గలదె – నాళం కృష్ణారావు

అ) ఎవరి నామం వినడం వలన మేను పులకరిస్తుందని కవి అంటున్నారు?
జవాబు:
బాపు (గాంధీ) గారి నామం వినడం వలన మేను పులకరిస్తుందని కవి అంటున్నారు.

ఆ) ఈ కవిత ఎవరిని గురించి తెలుపుతుంది?
జవాబు:
ఈ కవిత గాంధీ గారిని గురించి తెలుపుతుంది.

ఇ) ఈ కవితలో ‘అక్షరాల జంట’ అని అర్థం వచ్చే పదబంధం ఏది?
జవాబు:
ఈ కవితలో ‘అక్షరాల జంట’ అని అర్థం వచ్చే పదబంధం వర్ణయుగంబు.

ఈ) పై కవిత ఆధారంగా ఒక ప్రశ్న తయారు చేయండి.
జవాబు:
హృదయం ఏమని జలదరించింది?

వ్యక్తీకరణ – సృజనాత్మకత

అ) కింది ప్రశ్నలకు నాలుగైదు వాక్యాలలో జవాబులు రాయండి.

ప్రశ్న 1.
భారతీయులు పట్టెడన్నం కోసం ఎటువంటి పాట్లు పడ్డారు?
జవాబు:
భారతదేశంలోని అన్ని ప్రాంతాలలోనూ పంటలు చక్కగా పండుతున్నాయి. కానీ, భారతీయులు పట్టెడన్నం కోసం పాట్లు పడుతున్నారు. ఎందుకంటే ఉప్పు పైన కూడా తెల్లవాడు పన్ను వేశాడు. ఉప్పులేనిదే వంట చేసుకోలేరు. అన్నిటిపైనా పన్నులు వేసి, భారతీయులకు తిండి లేకుండా చేశాడు. కుక్కలతో సమానంగా పోరాడి చెత్తకుప్పలపై మెతుకులు ఏరుకొని తినే నీచస్థితికి భారతీయులను తెల్లవాడు దిగజార్చాడు.

ప్రశ్న 2.
ఆంగ్లేయులు భారతీయులపై దాడి చేయడం అమానుషమని ఎలా చెప్పగలరు?
జవాబు:
ఆంగ్లేయులు భారతీయులు కారు. భారతదేశానికి వ్యాపారం కోసం వచ్చారు. ఇక్కడి పరిపాలనా వ్యవహారాలలో తలదూర్చారు. పరిపాలనను ప్రారంభించారు. వాడి తాతగారి సొమ్మేమీ ఇక్కడ లేదు, ఈ దేశం మనది. ఈ సంపద మనది. కష్టపడి పండించుకొనేది మనం. ఐనా తెల్లవాడికి పన్ను కట్టాలట. వాడు చెప్పినట్లు వినాలట. వినకపోతే వాళ్ల పోలీసుల చేత కొట్టించాడు, ఇది కచ్చితంగా దారుణం. అమానుషం. రాక్షసత్వం.

ప్రశ్న 3.
బడిలో చదువుకున్న ఆనాటి పిల్లల పరిస్థితి ఎలా ఉండేది? ఈనాటి పరిస్థితి ఎలా ఉంది? మీరు గమనించిన తేడాలు ఏమిటి?
జవాబు:
ఆనాడు బడిలో చదువుకొనే పిల్లలకు స్వేచ్ఛ లేదు. ఏ సదుపాయాలూ లేవు. పాలకులు చెప్పినట్లే చేయాలి. పిల్లలను చావబాదేవారు. అడిగే దిక్కు లేదు. అడిగినా ఎవ్వరూ పట్టించుకొనేవారు కాదు. గాంధీ టోపీ పాఠశాలల్లో ధరించకూడదు. రాట్నం ఉండకూడదు. స్వాతంత్ర్యం గురించి మాట్లాడకూడదు.

ఈనాడు పాఠశాలలో చదువుకునే పిల్లలకు స్వేచ్ఛ ఉంది. మధ్యాహ్న భోజనం ఉంది, బూట్లు, పుస్తకాలు, బట్టలు మొదలైనవన్నీ ఇస్తారు. నాడు – నేడు కార్యక్రమంలో భాగంగా పాఠశాలలకు కొత్త భవనాలు, ప్రహారీలు, విద్యుత్తు, పంకాలు, మంచినీరు మొదలైన అన్ని సదుపాయాలు కల్పిస్తున్నారు. ఈనాడు బడిలో పిల్లలను దండించరు, అర్థం అయ్యేలా పాఠాలు చెబుతున్నారు.

ఆ) కింది ప్రశ్నలకు 8 నుండి 10 వాక్యాలలో జవాబులు రాయండి.

ప్రశ్న 1.
ఆంగ్లేయుల పాలనను భారతీయులు వద్దనడానికి గల కారణాలను గేయం ఆధారంగా వివరించండి.
జవాబు:
ఆంగ్లేయుల పాలన భారతీయులకెంత మాత్రమూ నచ్చలేదు. ఎందుకంటే వారు భారతీయుల ప్రాణాలను తీసేవారు. భారతీయులను తెల్లవారు గౌరవించేవారు కాదు. భారతదేశంలో చక్కగా పంటలు పండుతున్నా తిండి లేకుండా చేశారు. ఉప్పు పైన కూడా ఆంగ్లేయులు పన్ను వేశారు. తిండిలేక కుక్కలతో పోరాడి తినే పరిస్థితిని కల్పించారు.

తెల్లవారెప్పుడూ భారతీయుల బాగు గురించి పట్టించుకోలేదు. ధనం కోసం సారా అమ్మారు. అది తాగి అనేకమంది మరణించారు. గాంధీ టోపీతో బడులకు పిల్లలను రానిచ్చేవారు కాదు. టోపీ పెట్టుకొని ఎవరైనా వస్తే చావబాదేవారు. బడిలో రాట్నం పెడితే రాజద్రోహం నేరం మోపి జైలులో పెట్టేవారు.

సమావేశాలు పెడితే సెక్షన్ 144 కింద అరెస్టు చేసేవారు. వందేమాతరం పాడనిచ్చేవారు కాదు. తమ అధికారాన్ని ధిక్కరిస్తే జైల్లో పెట్టేవారు. భారతీయులను అన్ని విధాలుగా చెడిపోయేలా చేశాడు. వాడి తాత సొమ్మేదో ఇక్కడ దాచినట్లుగా భారతదేశంపై దండయాత్రలు చేశాడు. యుద్ధాలు చేశాడు. అందుకే ఆంగ్లేయుల పరిపాలనను భారతీయులు అంగీకరించలేదు. తిరుగుబాటు చేశారు.

ప్రశ్న 2.
బానిసతనం అంటే ఎవరూ ఇష్టపడరు. అందరూ స్వేచ్చనే కోరుకొంటారు. ఎందుకు?
జవాబు:
బానిసత్వాన్ని ఎవ్వరూ ఇష్టపడరు. ఎందుకంటే బానిసతనంలో స్వేచ్ఛ ఉండదు. నచ్చినట్లుగా ఉండడం కుదరదు. ఏ పని చేయడానికి స్వతంత్రం ఉండదు. ప్రతిదానినీ ఇతరులు శాసిస్తారు.

స్వేచ్చ వలన బానిసత్వం పోతుంది. అందుకే స్వేచ్చను అందరూ ఇష్టపడతారు. స్వేచ్చగా ఉంటే మనకు నచ్చినట్లుగా మనం ఉండవచ్చు. మనకు నచ్చినట్లు చదువుకోవచ్చు. ఆడుకోవచ్చు, పాడుకోవచ్చు, పరిపాలించు కోవచ్చు. మన చట్టాలను మనమే తయారుచేసుకోవచ్చు. మనకు నచ్చని చట్టాలను రద్దు చేసుకోవచ్చును. మనకు నచ్చిన వృత్తిని చేపట్టవచ్చు. మనపైన ఎవ్వరి పెత్తనం ఉండదు. ఇలా చాలా ప్రయోజనాలున్నాయి. కనుకనే అందరూ స్వేచ్ఛనే కోరుకొంటారు. ఇష్టపడతారు.

ప్రశ్న 3.
ఆంగ్లేయుల పాలనలో మగ్గిన సగటు భారతీయుని ఆవేదనను ఏకపాత్రగా రాయండి. ప్రదర్శించండి.
జవాబు:
భారతీయుడు
నేను భారతీయుడను. నా పేరు ఏదైతేనేం? నేను సగటు భారతీయుడిని, మా పాలకులు తెల్లవాళ్లు. నాకు స్వేచ్ఛ లేదు. నేను ఇష్టపడిన చదువును చదువుకోలేక పోయాను. నచ్చిన ఉద్యోగం చేయలేకపోయాను. నేను బడిలో చదివేటపుడు గాంధీ టోపీ పెట్టుకొని బడిలోకి వెళ్లాను. అంతే, చచ్చేలా కొట్టారు. ఎదిరించాను. ఇంకా గట్టిగా కొట్టారు. నాకు భయం వేయలేదు. పౌరుషం పెరిగింది. మరునాడు రాట్నం కూడా పట్టుకెళ్లాను. మళ్లీ కొట్టారు. జైలులో పెట్టారు. పది సంవత్సరాలు జైలులో గడిపాను. విడుదలయ్యాక స్వాతంత్ర్యోద్యమంలో పాల్గొన్నాను. గొంతెత్తి బిగ్గరగా ‘వందేమాతరం’ పాడాను. ఊరూరా తిరిగాను. నన్ను భయపెట్టే కొద్దీ నాలో స్వాతంత్ర్య కాంక్ష పెరిగిపోయింది. తిండిలేదు, నీరసం. అనేక రోగాలు పట్టుకొన్నాయి. నాకు మరణ భయం లేదు. భారతమాత సేవను వదలను. అదిగో పోలీసులు వచ్చారు. జైలు నుంచి వస్తే మళ్లీ మాట్లాడతా.

భాషాంశాలు

అ) కింది వాక్యాల్లో గీత గీసిన పదాలకు అర్థాలు రాయండి. వాటితో సొంత వాక్యాలు రాయండి.
ఉదా : విదేశీయుల దొరతనం లో స్వేచ్ఛ ఉండదు.
దొరతనం = పాలన
‘శ్రీరాముని పాలనలో అయోధ్య ప్రజలు సుఖశాంతులతో వర్ధిల్లారు.

1. కూడు లేని పేదలను ఆదరించాలి.
జవాబు:
కూడు = తిండి
తిండి తింటే కండ కలదోయ్.

2. సొంత లాభం సుంతైన మానుకొని పొరుగువారికి తోడుపడాలి.
జవాబు:
లాభం = ప్రాప్తి
ప్రతిదానిలోనూ ప్రాప్తిని ఆశించకూడదు.

3. ముల్లె సంపాదించినంత మాత్రాన గొప్పవాళ్ళం కాము.
జవాబు:
ముల్లె = ధనపు మూట
అన్నివేళలా మన ధనపు మూటలు మనల్ని కాపాడవు.

ఆ) కింది వాక్యాలలో సమానార్థక పదాలు (పర్యాయపదాలు) గుర్తించి రాయండి.

1. చేటు కలిగించే పనులు చేయకూడదు. అవి జీవితానికి ఎంతో కీడు చేస్తాయి.
జవాబు:
చేటు, కీడు

2. విజయనగర రాజు కృష్ణదేవరాయలు. ఆ ప్రభువు తెలుగుభాషను ఎంతగానో ఆదరించాడు.
జవాబు:
రాజు, ప్రభువు

3. అధికారం కోసం పోరాటం, ఆస్తుల కోసం యుద్ధం చేయడం మంచిది కాదు.
జవాబు:
పోరాటం, యుద్ధం

ఇ) కింది పదాలను సరైన వ్యతిరేకార్థక పదాలతో జతపరచండి.

జవాబు:

వ్యాకరణాంశాలు

అక్షర విభాగం

అ) తెలుగు భాషలో 56 అక్షరాలున్నాయి. ఇవి అచ్చులు, హల్లులు, ఉభయాక్షరాలని మూడు విధాలు.

ఆ) అచ్చులు – విభాగం
1. ఒక మాత్ర కాలంలో ఉచ్చరించే అక్షరాలు – అ, ఇ, ఉ, ఋ, ఇ, ఎ, ఒ – హ్రస్వాలు.
2. రెండు మాత్రల కాలంలో ఉచ్చరించే అక్షరాలు – ఆ, ఈ, ఊ, ఋ, 2, ఏ, ఐ, ఓ, ఔ – దీర్ఘాలు.

ఇ) హల్లులు – విభాగం
‘క’ నుండి ‘మ’ వరకు గల అక్షరాలను అయిదు వర్గాలుగా విభజించవచ్చు. అవి :

ఈ) వర్ణోత్పత్తి స్థానాలు

ఉ) కింది ప్రశ్నలకు సమాధానాలు రాయండి.

1. కింది పదాలలో ఒక వర్గపు అక్షరాలు దాగి ఉన్నాయి. వాటిని గుర్తించండి.
వింత, పథం, వందనం, విధం, మనం
జవాబు:
ఇందులో త వర్గం అక్షరాలు – త, థ, ద, ధ, న లు ఉన్నాయి.

2. కింది వాక్యంలో పరుషాలను గుర్తించండి.
కలిసి చరించనిట హితము తెలుప.
జవాబు:

3. కింది వాక్యంలో సరళాలను గుర్తించండి.
తగవు జరుగు నెడల నాదరి నిలబడరాదు
జవాబు:

4. కింది పదాల్లో ఊష్మాలు గుర్తించండి.
దేశం, ఝషం, గ్రాసం, లోహం
జవాబు:

ప్రాజెక్టు పని (ఇది రెండవ నిర్మాణాత్మక మూల్యాంకనం కోసం)

1. స్వాతంత్ర్యోద్యమ గీతాలను సేకరించండి. వాటిని చార్టుమీద ప్రదర్శించండి.
జవాబు:
దేశభక్తి – గురజాడ అప్పారావు

దేశమును ప్రేమించుమన్న
మంచియన్నది పెంచుమన్నా
వట్టిమాటలు కట్టి పెట్టోయ్
గట్టి మేల్ తల పెట్టవోయ్

పాడిపంటలు పొంగి పొర్లే
దారిలో నువు పాటు పడవోయ్
తిండి కలిగితే కండ కలదోయ్
కండ కలవాడేను మనిషోయ్!

దేశాభిమానము నాకు కద్దని
వట్టి గొప్పలు చెప్పుకోకోయ్
పూనియేదైనాను ఒక మేల్
కూర్చి జనులకు చూపవోయ్ !

సొంతలాభము కొంత మానుకు
పొరుగువాడికి తోడుపడవోయ్
దేశమంటే మట్టి కాదోయ్
దేశమంటే మనుషులోయ్
చెట్టపట్టాల్ పట్టుకొని
దేశస్థులంతా నడువవలెనోయ్

అన్నదమ్ములు వలెను జాతులు
మతములన్నీ మెలగవలెనోయ్ !
మతం వేరైతేను ఏమోయ్
మనసు ‘లొకటై మనుషులుంటే

జాతియన్నది లేచిపెరిగీ
లోకమున రాణించునోయ్ !
దేశమనియెడి దొడ్డ వృక్షం
ప్రేమలను పూలెత్త వలెనోయ్
నరుల చెమటను తడిసి మూలం
ధనం పంటలు పండవలెనోయ్ !

2. జయ జయ ప్రియ భారత జనయిత్రీ దివ్యధాత్రి
జయ జయ జయ శతసహస్ర నర నారీ హృదయ నేత్రి
జయ జయ సశ్యామల సుశ్యామ చలశ్చేలాంచల
జయ వసంత కుసుమలతా చలిత లలిత చూర్ణకుంతల
జయ మదీయ హృదయాశయ లాక్షారుణ పదయుగళా
జయ దిశాంత గత శకుంత దివ్యగాన పరితోషణ
జయ గాయక వైతాళిక గళ విశాల పద విహరణ
జయ మదీయ మధురగేయ చుంబిత సుందర చరణా.

చమత్కార పద్యం

కరయుగంబు గలదు చరణంబు లా లేవు
కడుపు, నడుము వీపు మెడయుగలవు
శిరము లేదుగాని నరులబట్టుక మ్రింగి
సొగసు గూర్చు దీని సొగసు గనుడి

భావం :
రెండు చేతులుంటాయి. పాదాలు ఉండవు. పొట్ట, నడుము, వీపు, మెడ ఉంటాయి. తల ఉండదు. కాని ఇది మనుషులను మింగి అందాన్ని ఇస్తుంది. దాని అందాన్ని చూడండి.
(ఈ చమత్కారానికి జవాబు = చొక్కా)

మాకొదీ తెల దొరతనము – కవి పరిచయం

పేరు : గరిమెళ్ల సత్యనారాయణ
జననం : శ్రీకాకుళం జిల్లా నరసన్న పేట తాలూకా గోనెపాడులో 14.7.1893న జన్మించారు.
తల్లిదండ్రులు : సూరమ్మ, వేంకట నరసింహం గార్లు
నివాసం : ప్రియా అగ్రహారం
ఉద్యోగం : గంజాం జిల్లా కలెక్టర్ కార్యాలయంలో గుమాస్తాగా, విజయనగరంలో ఉపాధ్యాయుడుగా, గ్రంథాలయ కార్యదర్శిగా, జర్నలిస్టుగా, సంపాదకుడుగా పనిచేశారు.
ప్రసిద్ధి : స్వాతంత్ర సమరయోధుడు, కవి రచయిత.
రచనలు : 1921లో స్వరాజ్య, గీతాలు, 1923లో హరిజనుల పాటలు. 1926లో ఖండ కావ్యాలు, భక్తి గీతాలు, బాల గీతాలు రచించారు. దండాలు దండాలు భారతమాత, మాకొద్దీ తెల్లదొరతనము గేయాలతో సామాన్య ప్రజలలో కూడా స్వాతంత్ర్యోద్యమ ఉత్తేజాన్ని, చైతన్యాన్ని కలిగించారు.
ప్రత్యేకతలు : జాతీయకవి, దేశభక్తి కవితలు రాసి జైలుశిక్ష అనుభవించిన వారిలో మొదటివారు ప్రజాపాటల త్యాగయ్యగా ప్రసిద్ధులు.
18. 12. 1952న స్వర్గస్తులయ్యా రు.

గేయ భాగాలు – అర్ధాలు- భావాలు

1&2 పద్యాలు
మాకొద్దీ తెల్ల దొరతనము, దేవ
మాకొద్దీ తెల్ల దొరతనము
మా ప్రాణాలపై పొంచి
మానాలు హరియించె | మాకొద్దీ ||

పన్నెండు దేశాలు పండుచున్నా గాని
పట్టెడన్నమె లోపమండీ
ఉప్పు ముట్టుకుంటే దోషమండీ
నోట మట్టిగొట్టి పోతాడండీ,
అయ్యో ! కుక్కలతో పోరాడి కూడూ తినమంటాడు. || మాకొద్దీ ||
అర్థాలు :
తెల్ల దొరతనము = ఆంగ్లేయుల పరిపాలన
మానము = అభిమానం
హరియించు = చంపు
ముట్టుకుంటె = తాకితే
దోషం = తప్పు
కూడు = అన్నం

భావం :
ఓ దేవా ! భారతీయులమైన మా మాన ప్రాణాలను తీయడానికి తెల్లవారు (ఆంగ్లేయులు) చూస్తున్నారు. వారి పరిపాలన మాకు. వద్దు. పన్నెండు దేశాలలో పంటలు పండుతున్నాయి కాని మాకు పట్టెడన్నం దొరకడం లేదు. ఉప్పును ముట్టుకుంటే తప్పు అంటున్నారు. నోట్లో మట్టి కొడుతున్నారు. కుక్కలకు అన్నం వేసి, ఆ అన్నం కోసం కుక్కలతో పోరాడి ఆకలి తీర్చుకోమంటున్నారు.

3&4 పద్యా లు
ధనము కోసము వాడు దారి చేసికోని
కల్లు సారాయమ్ముతాడు
మాదు మూటాముల్లెలు దోచినాడు
ఆలి మెళ్లో పుస్తెలు తెంచుతాడు
మాదు కళ్లల్లో దుమ్మేసి కొటికి దరిచేసాడు || మాకొద్దీ ||
గాంధీ టోపీ పెట్టి పాఠశాలకు బోవ
రావద్దు రావద్దంటాడు
రాట్నం బడిలో పెట్టవద్దంటాడు
టోపి తీసి వీపులు బాదుతాడు
అయ్యో ! రాజద్రోహమంత రాట్నంలో ఉన్నదంట || మాకొద్దీ ||
అర్థాలు :
ధనము = డబ్బు
ముల్లె = ధనం / మూట
ఆలి = భార్య
సుంతైన = తాళిబొట్టు
కాడు = శ్మశానం
బాదు = కొట్టు
రాజద్రోహం = రాజుకు చేసే అపరాధం

భావం :
ఆంగ్లేయులు డబ్బు కోసం కల్లు, సారాయి అమ్ముతారు. ఆ నెపంతో మేము దాచుకున్న డబ్బంతా దోచుకుంటున్నారు. భార్యల మెడలలో తాళిబొట్లు ఉండనీయడం లేదు. మా కళ్ళలో దుమ్ముకొట్టి

గాంధీ టోపి పెట్టుకొని బడికి రావద్దు రావద్దు అంటారు. బడిలో రాట్నం పెట్టవద్దంటారు. తలపై టోపీ ఉంటే తీసి వీపులపై బాదుతారు. రాట్నం ఉపయోగిస్తే రాజద్రోహం అంటారు.

5&6 పద్యాలు
నూటనలుబదినాలు నోటికి తగిలించి
మాటలాడ వద్దంటాడు
మమ్ము పాట పాడవద్దంటాడు
తనను దాటి వెళ్ళవద్దంటాడు
అయ్యో ! చేటు తెచ్చుక మమ్ము చెడిపోవమంటాడు || మాకొద్దీ ||

వాడి తాతగారి ముల్లె దాచి పెట్టినట్లు .
ధాటీ చేస్తాడీ దేశమున
పోరాటమాడుతాడు పైన
మోమాటము పడడు
వాడి పాటు పాడైపోను మాటచెపితే వినడు || మాకొద్దీ ||
అర్థాలు :
చేటు = కీడు, అనర్థం
ధాటి = దాడి
పోరాటం = యుద్ధం
మోమాటము = జంకు, సంకోచం
సుంత = కొంచెం మమ్ములను చంపుతున్నారు.
పాటు = ఆపద

భావం :
నూట నలభై నాలుగు చీటీని నోటికి తగిలించి మాట్లాడవద్దంటాడు. స్వాతంత్ర్యం గురించి పాటలు పాడవద్దంటాడు. తన అనుమతి లేకుండా ముందుకు వెళ్ళవద్దంటాడు. మాకు కీడు చేస్తూ మమ్ము బానిసలుగా బతకమంటాడు.

వారి తాతలు సంపాదించిన ధనం ఈ దేశంలో దాచి పెట్టినట్లు ఆంగ్లేయులు భారతీయుల మీద దాడి చేస్తారు. అనవసరంగా జగడాలు పెట్టుకుంటారు. ఏ మాత్రం జంకు లేకుండా ఉన్నారు. వారి వలన కలిగే ఆపద తొలగిపోవాలి. వారి పాలన అంతం కావాలి.

SCERT AP Board 6th Class Telugu Textbook Solutions 2nd Lesson తృప్తి Questions and Answers.

AP State Syllabus 6th Class Telugu Solutions 2nd Lesson తృప్తి

6th Class Telugu 2nd Lesson తృప్తి Textbook Questions and Answers

వినడం – ఆలోచించి మాట్లాడడం

ప్రశ్న 1.
చిత్రంలో ఎవరెవరు ఉన్నారు? ఏం చేస్తున్నారు?
జవాబు:
చిత్రంలో పిల్లలు (విద్యార్థులు) ఉన్నారు. వారు భోజనాలు చేస్తున్నారు.

ప్రశ్న 2.
పిల్లలు ఏం మాట్లాడుకొంటున్నారు?
జవాబు:
ఉదయం నుండి విశ్రాంతి సమయం వరకు పాఠశాలలో జరిగిన వాటి గురించి మాట్లాడుకుంటున్నారు.

ప్రశ్న 3.
మీకు ఎప్పుడెప్పుడు సంతోషం కలుగుతుంది?
జవాబు:
మాకిష్టమైన పదార్థాలు తింటుంటే సంతోషం కలుగుతుంది. కొత్త బట్టలు ధరించినపుడు సంతోషం కలుగుతుంది. స్నేహితులతో హాయిగా ఆడుకొంటుంటే సంతోషం కలుగుతుంది. మామీద ఎవ్వరూ (టీచర్లు, పెద్దలు) అధికారం చెలాయించకపోతే సంతోషం కలుగుతుంది. మా ఇష్టం వచ్చినట్లు పిచ్చిపిచ్చిగా అరుస్తూ, గెంతుతూ, అల్లరి చేస్తుంటే సంతోషం కలుగుతుంది. కాలువలో ఈత కొడుతుంటే సంతోషం కలుగుతుంది. అమ్మ, నాన్నలతో ప్రయాణం చేస్తుంటే సంతోషం కలుగుతుంది. మంచి మంచి పొడుపుకథలు, కథలు, పాటలు వింటుంటే సంతోషం కలుగుతుంది. మమ్మల్ని ఎవ్వరూ అడ్డుకోకపోతే మాకు చాలా సంతోషంగా ఉంటుంది. అమ్మ, నాన్నలు మమ్మల్ని న ‘లాలిస్తే, బుజ్జగిస్తే సంతోషం కలుగుతుంది. మా అభిప్రాయాల్ని స్వేచ్ఛగా చెప్పనిస్తే సంతోషం కలుగుతుంది.

అవగాహన – ప్రతిస్పందన

ప్రశ్న 1.
‘తృప్తి’ కథలో మీకు నచ్చిన అంశాల గురించి చెప్పండి.
జవాబు:
(ఇది చెప్పడానికి మాత్రమే. రాయడానికి కాదు)
తృప్తి కథలో బావ పాత్ర నాకు చాలా నచ్చింది. అందరితో కలుపుగోలుగా మాట్లాడే అతని స్వభావం నచ్చింది. వనభోజనాలలో అతని ఉత్సాహం నచ్చింది. వంటల గురించి చెబుతుంటే నిజంగానే మాకూ తినాలనిపించింది. అతను వడ్డింపచేసిన విధానం చాలా నచ్చింది. కొసరి కొసరి వడ్డిస్తే ఎంతైనా తినేస్తాం. కూరలు . అందరికీ చూపడం నచ్చింది. వాటి గురించి చెప్పిన తీరు చాలా బాగుంది. అందరినీ భోజనం చేయడానికి సిద్ధం చేసిన తీరు చాలా నచ్చింది. ప్రతి ఊళ్లోనూ బావగాడి వంటి వాడొక్కడుంటే ఏ గొడవలూ రావు. అందరూ కలిసి మెలిసి ఉంటారు. అందుకే నాకీ కథలోని ప్రతీ అంశం నచ్చింది. ఈ కథని ఎప్పటికీ మరచిపోలేం.

ప్రశ్న 2.
పూర్ణయ్య పాత్ర ద్వారా నిజమైన తృప్తిని తెలియజేసిన రచయిత గురించి రాయండి.
జవాబు:
ఈ పాఠాన్ని సత్యం శంకర మంచిగారు రచించారు.
పేరు : శంకరమంచి సత్యం

జననం : 3.3. 1937న గుంటూరు జిల్లా, అమరావతిలో జన్మించారు.

తల్లిదండ్రులు: శేషమ్మ, కుటుంబరావు గారు.

సాహిత్యా భివృద్ధికి కారకులు : అన్నలు రామారావు, రాధాకృష్ణమూర్తి, పూర్ణానందశాస్త్రిగార్లు.

నివాసం : విజయవాడ

ఉద్యోగం : ఆకాశవాణి, విజయవాడ కేంద్రంలో అధికారి.

కలం పేర్లు : షేక్ జాన్సన్ శాస్త్రి, శారదానాథ్, సాయిరాం

విద్య : బి.ఎ., ఎల్.ఎల్.బి.

రచనలు :
1) కథా సంపుటాలు : అమరావతి కథలు, కార్తీకదీపాలు
2) నవలలు : రేపటి దారి, సీత స్వగతాలు, ఆఖరి ప్రేమలేఖ, ఎడారిలో కలువపూలు మొదలైనవి
3) నాటకం : హరహర మహాదేవ
4) వ్యాసాలు : దినపత్రిక, వార పత్రికలలో చాలా వ్రాశారు.

అవార్డు : ‘అమరావతి కథలు’ కు 1979లో రాష్ట్ర సాహిత్య అకాడమీ పురస్కారం. ప్రస్తుత పాఠ్యాంశం ‘అమరావతి కథలు’ లోనిది. 21. 5. 1987న స్వర్గస్తులయ్యారు.

ప్రశ్న 3.
వనసంతర్పణలో జనాలకు ఆకలి ఎందుకు పెరిగిపోయింది?
జవాబు:
వనసంతర్పణలో అందరికీ ఆకలి పెరగడానికి కారణం బావగాడు చేసిన వంటకాల వర్ణన, వంకాయ మెంతికారం పెట్టిన కూర, అరటికాయ నిమ్మకాయ పిండిన కూర, పెసరపప్పుతో చుక్కకూర, వాక్కాయ కొబ్బరి పచ్చడి, అల్లం, ధనియాల చారు, మసాలా పప్పుచారు, జీడిపప్పు, పచ్చకర్పూరాలతో పాయసం, మామిడికోరుతో పులిహోర, గుమ్మడి వడియాలు, వూర మిరపకాయలు – ఇలా వంటకాల జాబితా చెప్పగానే అందరికీ భోజనం మీదకి దృష్టి మళ్లింది. ఆకలి మొదలైంది. వాక్కాయల రుచి, చుక్కకూర, పెసరపప్పు గురించి చెప్పగానే ఆకలి పెరిగిపోయింది. జనమంతా ఆవురావురుమంటూ వడ్డన కోసం ఎదురు చూశారు.

ప్రశ్న 4.
కింది టికెట్టులోని విషయాలను చదివి, ప్రశ్నలకు జవాబులు రాయండి.

అ) పై టికెట్టు ఏ ఆటకు సంబంధించింది? టికెట్టు వెల ఎంత?
జవాబు:
పై టికెట్టు క్రికెట్టు ఆటకు సంబంధించినది. దాని వెల ఏభై రూపాయలు.

ఆ) క్రికెట్ పోటీ ఎక్కడ జరుగుతుంది?
జవాబు:
జింఖానా మైదానం, విజయవాడలో క్రికెట్ పోటీ జరుగుతుంది.

ఇ) పై పోటీ ఎందుకు నిర్వహిస్తున్నారు?
జవాబు:
దివ్యాంగుల సహాయార్థం పై పోటీని నిర్వహిస్తున్నారు.

ఈ) పై టికెట్టు ఆధారంగా ఒక ప్రశ్న రాయండి.
జవాబు:
పై టికెట్టు నెంబరెంత?

వ్యక్తీకరణ – సృజనాత్మకత

అ) కింది ప్రశ్నలకు నాలుగైదు వాక్యాలలో జవాబులు రాయండి.

ప్రశ్న 1.
వనసంతర్పణలో వంటల కోసం పూర్ణయ్య ఎటువంటి ఏర్పాట్లు చేశాడు?
జవాబు:
వంట చేయడానికి గాడిపొయ్యి తవ్వించాడు. వంకాయ మెంతికారం పెట్టినకూర, అరటికాయ నిమ్మకాయ పిండిన కూర, పెసరపప్పుతో చుక్కకూర, వాక్కాయ కొబ్బరి పచ్చడి, పొట్లకాయ పెరుగు పచ్చడి, అల్లం, ధనియాల చారు, మసాలా పప్పుచారు, జీడిపప్పు, పచ్చకర్పూరాలతో పాయసం, మామిడికోరుతో పులిహోర, గుమ్మడి వడియాలు, వూర మిరపకాయలు వంటకాలుగా తయారు చేయించాడు. అవి కూడా అందరి సమ్మతితో చేయించాడు.

దగ్గరుండి నవనవలాడే లేత వంకాయలను కోయించుకొని వచ్చాడు. నిగనిగలాడే వాక్కాయలు చూపించాడు. అందరికీ రుచి చూపించాడు. పాయసంలో సరిపడా జీడిపప్పు వేయించాడు. వంటల గురించి, పులిహోర గురించి చెప్పి, అందరికీ భోజనాలపై ఆసక్తిని పెంచాడు.

ప్రశ్న 2.
వంకాయ గురించి జనాలు ఏమని చర్చించారు?
జవాబు:
నవనవలాడే వంకాయలు చూపించి, వంకాయ మెంతికూర వండిస్తున్నట్లు బావగాడు చెప్పాడు. దానితో వంకాయ కూర గురించి జనాలు చర్చ ప్రారంభించారు. వంకాయను ఎన్ని రకాలుగా వండవచ్చునో చర్చించుకొన్నారు. వంకాయలను కాయలుగా గుత్తివంకాయ కూర వండితే బాగుంటుందా? లేకపోతే ముక్కలుగా తరిగి వండితే బాగుంటుందా ? అనే దాని గురించి చర్చించుకొన్నారు. వంకాయ కూర చాలా రుచిగా ఉంటుంది కదా! ఆ రుచి అంతా వంకాయలో ఉంటుందా? వంకాయ తొడిమ (ముచిగ)లో ఉంటుందా ? అని చర్చించుకొన్నారు. ఈ విధంగా వంకాయ కూర గురించి జనం చర్చించుకొన్నారు.

ప్రశ్న 3.
వనసంతర్పణలో పూర్ణయ్య తృప్తికి కారణం ఏమిటి?
జవాబు:
అందరి తృప్తిలోనూ తన తృప్తిని చూసుకొనే ఉత్తముడు పూర్ణయ్య. అందుకే తనకు కూరలు..మిగలలేదని బాధ పడలేదు. అందరూ కూరలు పూర్తిగా తినేశారంటే తను వండించిన కూరలు చాలా రుచిగా ఉండి ఉంటాయని గ్రహించి చాలా తృప్తి పడ్డాడు.

తనకు ఒక గరిటెడు పప్పు, కొద్దిగా పచ్చడి, గుప్పెడు పులిహోర మిగిలాయి. అంటే అవి కూడా చాలా రుచిగా ఉన్నాయి. అందుకే మిగలలేదు. అందరూ సంతృప్తిగా కడుపుల నిండా తిన్నారు. తను కొసరి కొసరి వడ్డించాడు. అంటే తన ఆప్యాయత, వంటల రుచి అందరికీ నచ్చిందన్నమాట. అందుకే పూర్ణయ్య తృప్తి పడ్డాడు.

ఆ) కింది ప్రశ్నలకు 8 నుండి 10 వాక్యాలలో జవాబులు రాయండి.

ప్రశ్న 1.
‘తృప్తి’ కథలో పూర్ణయ్య పాత్ర ద్వారా మీరు తెలుసుకొన్న విషయాలు ఏమిటి?
జవాబు:
తృప్తి కథలో పూర్ణయ్య పాత్ర చాలా గొప్పది. అతను ఊరందరికీ తలలో నాలుకలా ఉంటాడని తెలుసుకొన్నాను. అందుకే అతనిని అందరూ బావగాడని పిలుస్తారు. వన సంతర్పణలో అన్ని ఏర్పాట్లూ చేసినది పూర్ణయ్యే. ప్రతి పనినీ పూర్ణయ్య బాధ్యతగా చేస్తాడని గ్రహించాను. తను వండించే వంటల గురించి అందరికీ చెప్పి వారి అనుమతి తీసుకొన్నాడు. అంటే తనకు తానుగా నిర్ణయాలు తీసుకొన్నా, దానిని అందరిచేతా ఆమోదింప చేసే చాకచక్యం గలవాడని గ్రహించాను. వంటల రుచులను చెప్పడాన్ని బట్టి పూర్ణయ్య అందరినీ ఉత్సాహపరిచే స్వభావం కలవాడని తెలుసుకొన్నాను. పూర్ణయ్య చాలా చురుకైనవాడని తెలుసుకొన్నాను. అందరికీ ఆప్యాయంగా వడ్డించిన తీరు చూస్తే, ఇతరుల ఆనందంలో తన ఆనందాన్ని చూసుకొనే, ఉత్తముడు పూర్ణయ్య అని తెలిసింది. తనకు ఆహారపదార్థాలు మిగలకపోయినా బాధపడలేదు. అందరూ తృప్తిగా తిన్నారని, వారి తృప్తిలో తన తృప్తిని చూసుకొన్న మహోన్నత మానవుడు పూర్ణయ్య అని గ్రహించాను.

ప్రశ్న 2.
ఇతరుల మేలు కోసం మీరెప్పుడైనా ఏదైనా చేసి తృప్తి చెందిన సందర్భం చెప్పండి.
జవాబు:
నా పేరు సీత, నా స్నేహితురాలు పేరు గీత. మేమిద్దరం ప్రతిరోజూ సైకిళ్లపై పాఠశాలకు వెళ్తాం. మేము ఒకసారి పాఠశాలకు వెడుతున్నాం. దారిలో ఒక మలుపులో ఒక బండి వేగంగా వచ్చి గీత సైకిల్ ని ఢీ కొట్టింది. ఇద్దరం పడిపోయాం . గీతకు దెబ్బలెక్కువ తగిలాయి. అటుగా వెడుతున్న ఆటోను ఆపాను. గీత, నేనూ ఆటో ఎక్కాం అంతకుముందే ఒక అంకుల్ దగ్గర ఫోను అడిగి, ఇంటికి ఫోన్ చేశాను. దగ్గరలోని ప్రభుత్వ ఆసుపత్రికి వెడుతున్నట్లు చెప్పాను. ప్రైమరీ హెల్త్ సెంటర్‌కు వెళ్లగానే మాకు ప్రాథమిక చికిత్స చేశారు. ఈ లోగా మా నాన్నగారు వచ్చారు. నా ధైర్యానికి మా నాన్నగారు మెచ్చుకొన్నారు. డాక్టరుగారు కూడా నన్ను మెచ్చుకొన్నారు. మర్నాడు పాఠశాల ఉపాధ్యాయులూ మెచ్చుకొన్నారు. ఇతరులకు సహాయం చేస్తే, ఆ సహాయం పొందిన వారే కాకుండా అందరూ మెచ్చుకొంటారని నాకప్పుడే తెలిసింది. చాలా ఆనందం కల్గింది.

ప్రశ్న 3.
పూర్ణయ్య లాంటి వ్యక్తులు మీకు తెలిసినవారుంటే వారిని ప్రశంసిస్తూ రాయండి.
జవాబు:
మా గ్రామంలో రాంబాబుగారున్నారు.. వాళ్లు. చాలా. ధనవంతులు,, ఎవరికి ఏ అవసరం ఉన్నా తెలుసుకొని సహాయం చేస్తారు.

ఒకసారి మా ఎదురింటి మాస్టారు మూర్చ వచ్చి పడిపోయేరు. కొంత సేపటికి తేరుకొన్నారు. ఆయన వారంలో నాలుగుసార్లు అలా పడిపోయేవారు. వాళ్లు పెద్ద ధనవంతులు కాదు. అయినా మా గ్రామంలోని ఆర్. ఎమ్.పి. డాక్టరు గారిచేత వైద్యం చేయించుకొన్నారు. అయినా తగ్గడం లేదు. ఆ నోటా ఈ నోటా విషయం రాంబాబు గారికి తెలిసింది. వెంటనే ఆయన మాష్టారింటికి వచ్చారు. తనకు చెప్పనందుకు నొచ్చుకొన్నారు. విశాఖపట్నం కె.జి. హెచ్ డాక్టర్లతో ఫోన్లో మాట్లాడారు. వెంటనే కొంత డబ్బిచ్చారు. తమ కారులో విశాఖపట్టణం షంపారు. అక్కడ పూర్తిగా చెకప్ చేయించారు. ఖరీదైన వైద్యం చేయించారు. మందులు కొనిచ్చారు. ఇది ఉద్ఘాహరణ మాత్రమే. ఇలాగ ఆయన చాలామందికి ఉపకారాలు చేశారు. ఆయన. మా ఊరికి పెద్ద దిక్కు.

ఆయనను ప్రశంసించడానికి మాటలు చాలవు. ఆయన మా గ్రామానికి దైవంతో సశూనం. ఆయనంటే అందరికీ గౌరవం. అటువంటి వారిని ఆదర్శంగా తీసుకోవాలి. గౌరవించాలి. అదే వారికి నిజమైన ప్రశంస,

భాషాంశాలు

అ) 1. కింది గుణింతాక్షరాలు చదవండి. ఇచ్చిన అక్షరాలకు గుణింతాలు రాయండి.

జవాబు:

2. కింది గుణింతాక్షరాలను చదవండి. ఇచ్చిన అక్షరాలకు గుణింతాలు రాయండి.

జవాబు:

3. కింది గుణింతాక్షరాలను చదవండి. మిగతా గుణింతాలను పూరించండి.

జవాబు:

4. గుణింతాక్షరాలలో తేడాను గమనిస్తూ కింది పదాలు చదవండి. ఉక్తలేఖనం రాయండి. అర్ధాలను ఉపాధ్యాయులను అడిగి తెలుసుకోండి.
1. కలం – కాలం
2. చలి – చావిడి
3. టముకు – టామీ
4. తడి – తాడి
5. పదం – పాదం
6. కిటికి – కీటకం
7. చిరాకు – చీర
8. టింకు – టీకా
9. తిను – తీరు
10. పిత – పీత
11. కుదురు – కూతురు
12. చురుకు – చూరు
13. టుంగు – టూరు
14. తుల – తూము
15. పురి – పూరీ
జవాబు:
1. కలం = పెన్ను ; కాలం = సమయం
2. చలి = శీతలం ; చావిడి = పెద్ద గది
3. టముకు = చాటింపు ; టామీ = సంతోషం, తీవ్రమైన
4. తడి = చెమ్మ ; తాడి = తాళవృక్షం
5. పదం = శబ్దం, పాదం ; పాదం = చరణం, అడుగుభాగం, కాలు
6. కిటికీ = గవాక్షం; కీటకం = చిన్న పురుగు
7. చిరాకు = విసుగు ; చీర = స్త్రీలు ధరించే వస్త్రం (కోక)
8. టింకు = తెలివైనవాడు ; టీకా = వ్యాధి నిరోధకత పెంచే మందు (వ్యాక్సిన్)
9. తిను = ఆరగించు ; తీరం = దరి 10. పిత = తండ్రి ; పీత = ఎండ్రకాయ
11. కుదురు = స్థిరం, చెట్టు ; కూతురు = కుమార్తె
12. చురుకు = ఉత్తేజం ; చూరు = పెణక
13. టుంగు = తూగు (ధ్వన్యనుకరణం), ఊగు ; టూరు = ప్రయాణం
14. తుల = సాటి ; తూము = గొట్టం
15. పురి = నగరం ; పూరీ = అల్పాహారంగా తినేది (గోధుమపిండితో చేసేది)

5. కింది పదాలలో గుణింతాక్షరాలలో తేడాను గమనిస్తూ చదవండి. అర్ధాలను ఉపాధ్యాయులను అడిగి తెలుసుకోండి. ఉక్తలేఖనం రాయండి.
1. గది – గాది
2. జలం – జాలం
3. డబడబ – డాబా
4. దడి – దాడి
5. బడి – బాడి
6. గిరి – గీత
7. జిలుగు – జీలుగు
8. డింకి – డీలా
9. దిన – దీన
10. బిరబిర – బీర
11. గుడి – గూడు
12. జులుం – జూలు
13. బుడుగు – గూడూరు
14. దుడుకు – దూకుడు
15. బురద – బూర
16. గృహం
17. విజృంభణ
18. కృపాణం
19. దృఢం
20. బృందం
జవాబు:
1. గది = ఇంటిలోని ఒక భాగం ; గాది = ధాన్యం నిలువ చేసేది
2. జలం = నీరు ; జాలం = సమూహం
3. డబడబ = ధ్వన్యనుకరణం ; డాబా = మిద్దె ఇల్లు
4. దడి = తాటి లేదా కొబ్బరాకులతో కట్టిన అడ్డం ; దాడి = దండయాత్ర
5. బడి = పాఠశాల ; బాడి = బురద
6. గిరి = కొండ ; గీత = భగవద్గీత, రేఖ
7. జిలుగు = మెరయు ; జీలుగు = తేలికైన ఒక రకపు కర్ర
8. డింకి = విఫలం, చిన్న పడవ ; డీలా = నిరాశ
9. దిన = రోజు, దీన = దైన్య
10. బిరబిర = తొందరగా ; బీర = ఒక రకపు కూరగాయ
11. గుడి = దేవాలయం ; గూడు = కులాయము
12. జులుం = ఇతరులను ఇబ్బంది పెట్టే బల ప్రదర్శన (హింసించడం) ; జూలు = కేసరము
13. బుడుగు = చిన్నవాడు ; గూడూరు = ఒక ఊరు (పక్షి గూళ్లు ఎక్కువ కలది)
14. దుడుకు = తొందర ; దూకుడు = తొందరపాటు
15. బురద = బాడి ; బూర = బాకా
16. గృహం = ఇల్లు
17. విజృంభణ = చెలరేగడం
18. కృపాణం = కత్తి
19. దృఢం = దట్టమైన; పుష్టి
20. బృందం = సమూహం

6. కింది పదాలలో గుణింతాక్షరాలలో తేడాను గమనిస్తూ చదవండి. అర్థాలను ఉపాధ్యాయులను అడిగి తెలుసుకోండి. ఉక్తలేఖనం రాయండి.

జవాబు:
1. కెరటం = అల
కేతనం = జెండా
కైక = దశరథుని భార్య
కొడుకు = కుమారుడు
కోడలు = కొడుకు భార్య
కౌలు = అద్దె చెల్లించి భూమి లేదా ఆస్తిని కలిగి ఉండుట

2. చెద = చెద పురుగు
చేను = పొలం
చెైను = గొలుసు
చొరవ = చనువు
చోటు = స్థలం
చౌక = ధర తక్కువ

3. టెంక = విత్తనం (మామిడి మొదలైనవి)
టేకు = చేవగల కలప
టైరు = అలసట
టొంకు = అసహజమైన
టోపి = మోసం, తలపాగ
టౌను = పట్టణం

4. తెర = పరదా
తేరు = రథం
తైలం = నూనె
తొన = భాగం, ముక్క
తోట = వనము
తౌడు = మెత్తని చిట్టు

5. పెరుగు = దధి
పేరు = నామము
పైరు = పంట
పొర = పై చర్మం
పోరు = యుద్ధం
పౌడరు = పిండి

6. గెల = గుచ్ఛము
గేదె = బఱ్ఱె
గైడు = మార్గదర్శి
గొడవ = తగాదా
గోడ = రాతి నిర్మాణం
గౌను = బాలికలు ధరించే వస్త్రం

7. జెముడు = చెముడు
జేబు = చొక్కాయి సంచి
జైలు = కారాగారం
జొంపు = ఉత్సవము
జోల = లాలి
జాకు = బురద

8. డెందం = హృదయం
డేగ = శ్యేనము
డైరీ = దినచర్య
డొంక = నడిచి పల్లముగా ఏర్పడిన కాలిదారి
డోలు = వాద్య పరికరం
డౌను = దిగువ

9. దెస = దిక్కు
దేశం = ప్రదేశం
దైవం = దేవుడు
దొర = పరిపాలకుడు
దోమ = మశకము
దౌడు = పరుగు

10. బెడద = బాధ
బేరం = ఖరీదు
బైబిలు = క్రైస్తవ మతగ్రంథం
బొరుసు = కంతి
బోరు = విసుగు, నీటి పంపు
బౌలరు = బంతిని విసరువాడు

ద్విత్వాక్షరాల పదాల పునశ్చరణ

అ) 1. ఒక హల్లుకు దాని ఒత్తు చేరితే దాన్ని ‘ద్విత్వాక్షరం’ అంటారు. కింది ద్విత్వాక్షరాలను పదాలను చదవండి. కొత్త పదాలు రాయండి.

జవాబు:
క – నక్క చుక్క
చ – పచ్చి పిచ్చి
ట – తట్ట, గట్టు
త – గిత్త, సత్త
ప – అప్పు, చెప్పు

2. ఉపాధ్యాయుడు ఇచ్చిన అక్షరాలకు ఒత్తులు చేర్చి గుణింతాలు రాయండి. చెప్పిన పదాలను ఉక్తలేఖనం రాయండి.
జవాబు:

3. కింది ద్విత్వాక్షరాలను, పదాలను చదవండి. కొత్త పదాలు రాయండి.

జవాబు:
గ – పగ్గం, మగ్గం, అగ్గగ్గలాడు
జ – సజ్జ, బొజ్జ, నుజ్జు
డ – అడ్డం, నడ్డి, లడ్డూ
ద – ముద్దు, పద్దు, ఎద్దు
బ = జబ్బ, అబ్బబ్బ, మురబ్బా

4. కింది అక్షరాల ఒత్తులు గమనించండి. మరల రాయండి.

జవాబు:

5. కింది వానిలో గీత గీసిన అక్షరాలకు ఒత్తులు చేర్చి ద్విత్వాక్షర పదాలతో వాక్యాలు రాయండి.
ఉదా : కొయబొమ నచింది – కొయ్యబొమ్మ నచ్చింది.
జవాబు:
1. అవ బువ తింటునది = అవ్వ బువ్వ తింటున్నది
2. అత సుదులు చెపింది = అత్త సుద్దులు చెప్పింది.
3. అక సనగా నవింది = అక్క సన్నగా నవ్వింది
4. బసు మెలగా వచింది = బస్సు మెల్లగా వచ్చింది.
5. అమ అనం ముదలు పెటింది = అమ్మ అన్నం ముద్దలు పెట్టింది.

సంయుక్తాక్షరాల పదాల పునశ్చరణ

1. ఒక హల్లుకు వేరొక హల్లు ఒత్తు చేరితే దాన్ని సంయుక్తాక్షరం అంటారు. కింది పదాలను చదవండి. సంయుక్తాక్షరాలను ‘O’ చుట్టి గుర్తించండి.
1. పగ్గ
2. పుణ్యము
3. అల్లం
4. చంద్రుడు
5. కీర్తి
జవాబు:

2. కింద ఇవ్వబడిన అక్షరాలను కలిపి సంయుక్తాక్షరంగా మార్చి పదాలను రాయండి.
ఉదా : 1. వ జ్ + ర్ + అ ము = వజ్రము
2. ఉల్ + ్ + అ లు = ఉల్కలు
3. ఖర్ + చ్ + ఉ = ఖర్చు
4. కుర్ + చ్ + ఇ = కుర్చి
5. బాల్ + య్ + అ ము = బాల్యము
6. చెట్ + ల్ + ఉ = చెట్లు

3. కింది పదాలను చదవండి. ఒక హల్లుకు రెండు ఒత్తులున్న పదాలను ( )’ చుట్టి గుర్తించండి. మొదట పలికే హల్లుకు మిగిలిన ఒత్తులు చేర్చి పలికే, రాసే క్రమాన్ని గమనించండి. ఉదాహరణ చూసి ఇచ్చిన పదాలలోని – అక్షరాలను విడివిడిగా రాయండి.
ఉదా :

జవాబు:

4. పాఠంలోని కింది పదాలను చదవండి. కింది పట్టికను పూరించండి. .

చాపలు కూర వంకాయ పెసరపప్పు అన్నం మెంతికారం పొట్లకాయ గరిటె పులిహోర చారు బుట్ట అరటికాయ వడియాలు మసాలా పసుపు వాక్కాయ గంట విస్తరి పాయసం ధనియాలు మామిడికాయ పొయ్యి మిరపకాయ పచ్చడి పచ్చకర్పూరం జారీ జీడిపప్పు నిమ్మకాయ

జవాబు:

ప్రాజెక్టు పని

ఇతరుల కోసం త్యాగం చేసిన మహాపురుషుల కథలు మూడింటిని గ్రంథాలయం నుంచి సేకరించి ప్రదర్శించండి. (ఉదా॥ శిబిచక్రవర్తి, రంతిదేవుడు మొ||నవి)

1. శిబి చక్రవర్తి

శిబి చక్రవర్తి గొప్పదాత. దయాగుణము కల చక్రవర్తి ఇతడు. ఉశీనరుడు అనే మహారాజు కుమారుడు.

ఒకసారి భృగుతుంగ పర్వతం మీద యజ్ఞం చేశాడు. విపరీతంగా దానధర్మాలు చేశాడు. ఇది ఇంద్రుడి వరకూ వెళ్లింది. శిబి చక్రవర్తి దానగుణాన్ని పరీక్షించాలి అనుకొన్నాడు.

యజ్ఞ వేదిక మీద ఉన్న శిబిచక్రవర్తి ఒడిలో ఒక పావురం వాలింది. ఒక డేగ బారి నుండి తనను కాపాడమని మనుష్య భాషలో ప్రార్థించింది. శిబి చక్రవర్తి అభయం ఇచ్చాడు. ఇంతలో డేగ వచ్చింది. పావురం తన ఆహారం కనుక వదిలి పెట్టమని అడిగింది. పావురమూ, డేగా మనుష్య భాషలో మాట్లాడడం విని సభలోని వారంతా ఆశ్చర్యపడ్డారు.

శిబి చక్రవర్తి పావురాన్ని వదలనన్నాడు. కావలిస్తే ఆహారం ఇస్తానన్నాడు. శిబి చక్రవర్తి శరీరంలోని మాంసం కావాలని డేగ అడిగింది. తన శరీరాన్ని తానే కత్తితో కోసుకొని త్రాసులో వేసి పావురంతో తూచాడు తన మాంసాన్ని. ఎంతకూ మాంసం సరిపోలేదు. చివరకు తానే త్రాసులో కూర్చున్నాడు.

అప్పుడు ఇంద్రుడు, అగ్ని ప్రత్యక్షమయ్యారు. తాము డేగగా, అగ్ని పావురంగా మారి శిబి చక్రవర్తి దానగుణం పరీక్షించినట్లు చెప్పారు. ఆశీర్వదించారు. అతని తేజోరూపాన్ని అతనికి ప్రసాదించారు. శిబి యొక్క దయాగుణాన్ని మెచ్చుకొన్నారు.

2. రంతిదేవుడు

ఈ కథ భాగవతంలో ఉంది. రంతిదేవుడు చంద్రవంశపు రాజు. చాలా దానగుణం కలవాడు. రాజ్యాన్ని విడిచి పెడతాడు. అడవిలో జీవితం గడుపుతుంటాడు.

ఒకసారి అడవిలో రంతిదేవుడికి 48 రోజులు ఆహారం దొరకదు. 49వ రోజున కొద్దిగా అన్నం వండు కొంటాడు. దానిని తినడానికి వడ్డించుకొంటాడు. ఇంతలో ఒక పేదవాడు వచ్చి ఆకలిగా ఉందని, అన్నం పెట్టమంటాడు. తన అన్నంలో కొంత వాడికి పెడతాడు. వాడు తినేసి వెళ్లిపోతాడు. తర్వాత మరో ఇద్దరు ఆకలిగా ఉందని వస్తారు. వాళ్లరూ కొంత తినేసి వెళ్లిపోతారు. ఇక కొంచెం అన్నం మాత్రమే మిగులుతుంది. పోనీ అదైనా తిని తన ఆకలి మంటను చల్లార్చుకొందాం అనుకొంటాడు. ఇంతలో ఆకలితో ఉన్న కుక్క వస్తుంది. దానికి ఆ అన్నం పెట్టేస్తాడు. పోనీ మంచినీళ్లినా తాగుదామనుకొంటాడు. ఒక వ్యక్తి దాహంతో వస్తాడు. నీళ్లు అడుగుతాడు. ఆ మంచినీళ్లు వాడికి ఇచ్చేస్తాడు. ఆ

తన ఆకలిని, దాహాన్ని లెక్కచేయకుండా అన్నం, నీరు దానం చేసిన రంతిదేవుని గొప్ప గుణానికి దేవతలు సంతోషిస్తారు. ఆ చక్రవర్తిని ఆశీర్వదిస్తారు.

3. సక్తుప్రస్థుడు

కురుక్షేత్ర యుద్ధం ముగిసింది. ధర్మరాజు అశ్వమేధయాగం చేశాడు. చాలా దానధర్మాలు చేశాడు. ఆ యాగశాలలో ఒక ముంగిస దొర్లుతోంది. అది సగం బంగారురంగులో ఉంది. అది సక్తుప్రస్థుని దానం కంటె ఈ దానాలు గొప్పవి కావు అంది. సక్తుప్రస్థుని కథను వారికి చెప్పింది.

సక్తుప్రస్థుడు ఒక పేద బ్రాహ్మణుడు. ఒకప్పుడు చాలా కరువు వచ్చింది. తిండి లేదు. ఎలాగో కష్టపడి కుంచెడు పేలపిండి తెచ్చాడు. దానిని నాలుగు భాగాలు చేసుకొన్నారు. ఇంతలో ఒక అతిథి వచ్చాడు. అతని పూజించి లోపలికి రమ్మన్నారు. సక్తుప్రస్థుడు తన భాగం అతనికి పెట్టాడు. అది తినేశాడు. ఇంకా కావాలన్నాడు. భార్య తన భాగం ఇచ్చేసింది. అలాగే కొడుకు, కోడలూ భాగాలు కూడా అతిథి తినేశాడు.

కానీ సక్తుప్రస్థుని కుటుంబం ఆకలికి తట్టుకోలేకపోయింది. గిలగిలలాడారు. నలుగురూ మరణించారు. ఈ వారి దాన గుణాన్ని పరీక్షించడానికి మారువేషంలో వచ్చిన ధర్మదేవత చాలా ఆశ్చర్యపోయింది. తమ ప్రాణాలను లెక్కచేయకుండా దానం చేసిన మహానుభావులని వారిని ఆశీర్వదించింది. ధర్మదేవత కాళ్లు కడిగిన ప్రాంతంలో ఒక వైపు దొర్లిన ముంగిస శరీరం బంగారు రంగులోకి మారింది.

సక్తుప్రస్థుని వంటి మహాత్ములు సంచరించిన ప్రాంతం పరమ పవిత్రమని ముంగీస అక్కడి వారికి చెప్పి, వెళ్లిపోయింది.

తృప్తి – కవి పరిచయం

పేరు : శంకరమంచి సత్యం
జననం : 3.3. 1937న గుంటూరు జిల్లా, అమరావతిలో జన్మించారు.
తల్లిదండ్రులు: శేషమ్మ, కుటుంబరావు గారు.
సాహిత్యా భివృద్ధికి కారకులు : అన్నలు రామారావు, రాధాకృష్ణమూర్తి, పూర్ణానందశాస్త్రిగార్లు.
నివాసం : విజయవాడ
ఉద్యోగం : ఆకాశవాణి, విజయవాడ కేంద్రంలో అధికారి.
కలం పేర్లు : షేక్ జాన్సన్ శాస్త్రి, శారదానాథ్, సాయిరాం
విద్య : బి.ఎ., ఎల్.ఎల్.బి.
రచనలు :
1) కథా సంపుటాలు : అమరావతి కథలు, కార్తీకదీపాలు
2) నవలలు : రేపటిదారి, సీత స్వగతాలు, ఆఖరి ప్రేమలేఖ, ఎడారిలో కలువపూలు మొదలైనవి
3) నాటకం : హరహర మహాదేవ
4) వ్యాసాలు : దినపత్రిక, వార పత్రికలలో చాలా వ్రాశారు.

అవార్డు : ‘అమరావతి కథలు’ కు 1979లో రాష్ట్ర సాహిత్య అకాడమీ పురస్కారం. ప్రస్తుత పాఠ్యాంశం “అమరావతి కథలు’ లోనిది. 21.5. 1987న స్వర్గస్తులయ్యారు.

అర్థాలు

హంగు = హడావిడి
ధ్యాస = ఆలోచన
తోపు = తోట
పిచ్చాపాటి = కాలక్షేపం కబుర్లు
సమ్మతము = అంగీకారం
అగ్ని = నిప్పు
నవనవలాడు = తాజాగా ఉండు
దివ్యమైనది = శ్రేష్ఠమైనది
మేళవించడం = కలపడం
గాడిపొయ్యి = వంట కొరకు ఒక మూరలోతు, రెండు బారల వెడల్పున తవ్వే పొయ్యి
ప్రమాణం = కొలత
ఆవురావురుమనడం = బాగా ఆకలితో ఉండడం
ఎట్టకేలకు = చిట్టచివరకు
విస్తరి = అన్నం వడ్డించిన (అరటి) ఆకు
గంటె = గరిట

SCERT AP 6th Class Science Study Material Pdf 3rd Lesson జంతువులు – ఆహారం Textbook Questions and Answers.

AP State Syllabus 6th Class Science 3rd Lesson Questions and Answers జంతువులు – ఆహారం

6th Class Science 3rd Lesson జంతువులు – ఆహారం Textbook Questions and Answers

Improve Your Learning (అభ్యసనాన్ని మెరుగుపరచుకుందాం)

I. ఖాళీలను పూరించండి.

1. సీతాకోక చిలుకలు పుష్పాల నుండి తేనెను పీల్చుకొనుటకు …… ను ఉపయోగిస్తాయి. (ప్రోబోస్సిస్ (తుండము)
2. పులులు మాంసాన్ని మాత్రమే తింటాయి. కావున అవి …………. (మాంసాహారులు)
3. విచ్ఛిన్నకారులను ………………… అని కూడా అంటారు. (రీసైక్లర్)

II. సరైన సమాధానాన్ని గుర్తించండి.

1. ఆహారపు గొలుసులో శక్తికి మూల వనరు …….
A) ఉత్పత్తిదారులు
B) వినియోగదారులు
C) సూర్యుడు
D) విచ్ఛిన్న కారులు
జవాబు:
C) సూర్యుడు

2. కింది వాటిలో ఉభయాహారిని గుర్తించండి.
A) సింహం
B) ఆవు
C) కుక్క
D) పులి
జవాబు:
C) కుక్క

3. మానవుడ్ని ఆహారపు గొలుసులో ఏ స్థానంలో ఉంచుతావు?
A) ప్రాథమిక వినియోగదారుడు
B) ద్వితీయ వినియోగదారుడు
C) తృతీయ వినియోగదారుడు
D) పైవన్నీ
జవాబు:
C) తృతీయ వినియోగదారుడు

III. ఈ క్రింది ప్రశ్నలకు జవాబులు రాయండి.

ప్రశ్న 1.
మీ పరిసరాలలో ఉన్న ఒకే రకమైన ఆహారపు అలవాట్లు గల జంతువులను పేర్కొనండి.
జవాబు:
ఆవు, గేదె, మేక మరియు గొర్రెలు ఒకే రకమైన ఆహారపు అలవాటును కలిగి ఉంటాయి. ఎందుకంటే ఇవి శాకాహారులు. ఆహారం కోసం మొక్కల పై ఆధారపడతాయి.

ప్రశ్న 2.
కుక్కకూ, కోడికీ ఉండే కాళ్ళు, గోర్లను పోల్చండి. అవి వేరుగా ఉండటానికి గల కారణాలు రాయండి.
జవాబు:

ప్రశ్న 3.
ఆహారం తీసుకోవడానికి నాలుకను అవయవంగా ఉపయోగించే కొన్ని జంతువుల పేర్లు రాయండి.
జవాబు:
కప్పలు, బల్లులు, తోటబల్లి, ఊసరవెల్లి, ఎకిడ్నా నాలుకను ఆహారాన్ని తీసుకోవడానికి ఒక సాధనంగా ఉపయోగిస్తాయి.

ప్రశ్న 4.
కిందివాటిలో తప్పుగా ఉన్న వాక్యాలను గుర్తించి, కారణాలు రాయండి.
ఎ) నీటిలో నివసించే జంతువులన్నీ మొక్కలను మాత్రమే తింటాయి.
బి) ఏనుగులు, జింకలు అడవిలో నివసించే శాకాహారులు.
సి) పక్షుల ముక్కులు అవి వాటి ఆహారాన్ని తీసుకోవడానికి అనుకూలంగా ఏర్పడ్డాయి.
డి) వాడి అయిన గోర్లు (పంజా) వేటాడడానికి ఉపయోగపడతాయి.
ఇ) చాలావరకు ఆహారపు గొలుసులు శాకాహారులతో ముగుస్తాయి.
జవాబు:
ఎ) నీటిలో నివసించే జంతువులన్నీ మొక్కలను మాత్రమే ఆహారంగా తింటాయి.
ఈ వాక్యం తప్పు. నీటిలో చాలా జంతువులు ఇతర జంతువులను తింటూ నివసిస్తున్నాయి.
ఉదా :
సముద్రంలో నీలి తిమింగలం క్రిల్ అనేక చిన్న జంతువులను తింటుంది.

బి) ఏనుగులు, జింకలు అడవిలో నివసించే శాకాహారులు.
ఏనుగులు మరియు జింకలు అడవిలో నివసించే శాకాహారులు కాబట్టి ఈ వాక్యం సరైనది.

సి) పక్షుల ముక్కులు అవి వాటి ఆహారాన్ని తీసుకోవడానికి అనుకూలంగా ఏర్పడ్డాయి.
పక్షి ముక్కులు వాటి ఆహారపు అలవాట్లకు రూపకల్పన చేయబడినందున ఈ వాక్యం సరైనది.

డి) వాడి అయిన గోర్లు (పంజా) వేటాడడానికి ఉపయోగపడతాయి.
మాంసాహారులు పదునైన పంజాలు కల్గి ఇతర జీవులను వేటాడతాయి. కావున ఈ వాక్యం సరైనది.

ఇ) చాలావరకు ఆహార గొలుసులు శాకాహారులతో ముగుస్తాయి.
ఈ వాక్యం తప్పు.
ఆహార గొలుసు శాకాహారులతో మొదలై అగ్ర మాంసాహారులతో ముగుస్తుంది.

ప్రశ్న 5.
ఆహారపు గొలుసు యొక్క ప్రాధాన్యతను తెలపండి.
జవాబు:

1. ఆహార గొలుసు ఒక జీవి నుండి మరొక జీవికి ఆహారము ఎలా బదిలీ అవుతుందో చూపిస్తుంది.
2. ఇది ఆవరణ వ్యవస్థలో శక్తి పోషకాల రవాణాను సూచిస్తుంది.
3. ఇది ఉత్పత్తిదారులు మరియు వినియోగదారుల మధ్య సంబంధాన్ని చూపుతుంది.
4. ఇది ప్రకృతిలో విభిన్న జీవులు పరస్పరం ఆధారపడటాన్ని వివరిస్తుంది.

ప్రశ్న 6.
ఈ కింది వాటిని సరైన క్రమంలో అమర్చటం ద్వారా ఆహారపు గొలుసును రూపొందించండి.
1. కుందేలు → క్యారెట్ → గ్రద్ద → పాము
2. మానవుడు → కీటకం → శైవలం → చేప
జవాబు:

1. క్యారెట్ → కుందేలు → పాము → గ్రద్ద
2. శైవలం → కీటకము → చేప → మానవుడు

ప్రశ్న 7.
ఆహారపు గొలుసుల గురించి ఇంకా వివరంగా తెలుసుకోవడానికి ఎలాంటి ప్రశ్నలు అడిగి మీ సందేహాన్ని తీర్చుకోగలరు?
జవాబు:

• ఆహార గొలుసు అంటే ఏమిటి?
• జంతువులు మరియు మొక్కలు ఒకదానిపై ఒకటి ఎలా ఆధారపడి ఉంటాయి?
• పర్యావరణ వ్యవస్థలో శక్తి ఎలా ప్రవహిస్తుంది?
• జీవావరణ వ్యవస్థకు, జంతువుల ఆహార అలవాట్లకు ఏదైనా సంబంధం ఉందా?
• ప్రకృతి పర్యావరణ వ్యవస్థను ఎలా సమతుల్యం చేస్తుంది?
• ఆహార గొలుసు ఎప్పుడూ మొక్కలతో ఎందుకు మొదలవుతుంది?

ప్రశ్న 8.
భూమిపై విచ్ఛిన్నకారులే లేకుంటే ఏమౌతుంది?
జవాబు:

• చనిపోయిన మొక్కలు మరియు జంతువులను విచ్చిన్నం చేయడం ద్వారా బాక్టీరియా మరియు శిలీంధ్రాలు ఆహారము పొందుతాయి. కాబట్టి వాటిని విచ్ఛిన్నకారులు అంటారు.
• పర్యావరణంలోని పదార్థాలు తిరిగి భూమిని చేరటానికి ఇవి సహాయపడతాయి.
• విచ్ఛిన్నకారులు లేనట్లయితే చనిపోయిన మరియు వ్యర్థ పదార్థాలు భూమిపై ఉంటాయి.
• పోషకాలు తిరిగి నేలను చేరవు.
• నేలలోని పోషకాలు భర్తీ చేయబడవు.
• చనిపోయిన జీవులు భూమిపైనే ఉండడం వల్ల, భూమిపై జీవ మనుగడ అసాధ్యం.

ప్రశ్న 9.
మీకిష్టమైన ఏదో ఒక ఆహారపు గొలుసును గీయండి.
జవాబు:

ప్రశ్న 10.
ఆహారపు గొలుసులో ఉత్పత్తిదారుల పాత్రను నీవు ఎలా అభినందిస్తావు?
జవాబు:

• మొక్కలను ఉత్పత్తిదారులు అని పిలుస్తారు. ఎందుకంటే అవి తమ ఆహారాన్ని సొంతంగా తయారు చేసుకుంటాయి. పర్యావరణ వ్యవస్థలోని అన్ని జీవులకు ఆహారాన్ని అందించే ఏకైక జీవులు ఈ మొక్కలే.
• పర్యావరణ వ్యవస్థలో, ఉత్పత్తిదారులు అన్నీ ఆహార గొలుసు యొక్క ఆధారం.
• మొక్కలు ఆహారాన్ని మాత్రమే కాకుండా భూమికి ఆక్సిజన్‌ను కూడా అందిస్తాయి.
• భూమిపై జీవితాన్ని కొనసాగించడానికి మొక్కలు విలువైనవి.

కృత్యాలు

కృత్యం – 1

6th Class Science Textbook Page No. 22

ప్రశ్న 1.
పట్టికలో వివిధ జంతువుల జాబితా ఇవ్వబడింది. వాటిలో కొన్నింటికి అవితినే ఆహారం కూడా ఇవ్వడం జరిగింది. మిగిలిన పట్టికను నింపండి.

జవాబు:

పట్టిక ఆధారంగా కింది ప్రశ్నలకు సమాధానం ఇవ్వండి.
1. ఆహారం కోసం మొక్కలు వాటి ఉత్పత్తుల పైన మాత్రమే ఆధారపడే జంతువులేవి?
జవాబు:
గేదె, ఆవు, సీతాకోకచిలుక.

2. జంతువులు, వాటి ఉత్పత్తులను మాత్రమే ఆహారంగా తీసుకునే జంతువులేవి?
జవాబు:
పిల్లి, సింహం, పులి, బల్లి, సాలీడు.

3. ఆహారం కోసం మొక్కలు, జంతువులు రెండింటిపై ఆధారపడే జంతువులేవి?
జవాబు:
ఎలుక, కాకి, మానవులు మరియు ఇతరాలు.

కృత్యం – 2

6th Class Science Textbook Page No. 23

ప్రశ్న 2.
పట్టికలో ఇచ్చిన జంతువులు ఆహారాన్ని గుర్తించడానికి, సేకరించడానికి ఉపయోగించే శరీర భాగాలను రాయండి.

జవాబు:

• ఆహారం తినడానికి ఏయే జంతువులు ఒకే రకమైన భాగాలను ఉపయోగిస్తాయి?
జవాబు:
1) కప్ప 2) పాము 3) బల్లి 4) కుక్క 5) ఆవు ఆహారం తినడానికి నాలుకను ఉపయోగిస్తాయి.

• ఆహారం కొరకు కుక్క ఉపయోగించిన భాగాలను, కప్ప ఉపయోగించిన భాగాలతో పోల్చండి. వాటి మధ్య మీరు, గమనించిన పోలికలు, భేదాలను నమోదు చేయండి.
జవాబు:

• కుక్క, కప్ప ఆహారం తీసుకోవడానికి నాలుకను అవయవంగా ఉపయోగించుకుంటాయి.
• కుక్క నాలుకనుపయోగించి నీరు త్రాగుతుంది. కప్ప నాలుకను ఉపయోగించి కీటకాలను పట్టుకొని మింగుతుంది.
• వాసన ఆధారంగా కుక్క తన ఆహారాన్ని పసిగడుతుంది. కప్ప తన నోటితో గాని, నాలుకతో గాని కీటకాలను పట్టుకొని తింటుంది.

• కోడి, పిచ్చుక ఆహారం తీసుకోవడంలో ఉపయోగించే భాగాలను పోల్చండి. మీరు గమనించిన పోలికలు, వ్యత్యాసాలు రాయండి.
జవాబు:

• కోడి, పిచ్చుక రెండూ పురుగులు మరియు గింజలను ఆహారంగా తీసుకుంటాయి.
• ఆహార సేకరణలో కోడి తన శరీర భాగాలైన ముక్కు, కాళ్ళు ఉపయోగిస్తుంది. పిచ్చుక ఆహారాన్ని చూసి ముక్కుతో ఏరుకుని తింటుంది.

• కుక్క, సింహం ఆహార సేకరణలో ఉపయోగించే భాగాలలో పోలికలేమైనా గుర్తించారా?
జవాబు:

• కుక్క, సింహం రెండూ కూడా మాంసం తింటాయి.
• రెండింటికి చూపు బాగుంటుంది. అవి పదునైన వాటి గోర్లతో ఆహారాన్ని పట్టి ఉంచుతాయి.
• మాంసాన్ని చీల్చడంలో పదునైన వాటి పళ్ళను ఉపయోగిస్తాయి.
• సింహం ఒంటరిగా వేటాడుతుంది. ఆహారం దొరికిన చోట తింటుంది.
• కుక్క శాకాహారం కూడా తింటుంది.

• ఆహారం తీసుకునే విధానంలో గ్రద్దకూ, సింహానికి ఉండే పోలికలు, వ్యత్యాసాలు రాయండి.
జవాబు:

• సింహం, గ్రద్ద రెండూ మాంసాహారులే.
• ఈ రెండూ పదునైన వాటి కాలి గోళ్లతో మాంసాన్ని చీల్చుతాయి.
• సింహం నేలమీద జంతువులను వేటాడుతుంది.
• గ్రద్ద ఆకాశంలో ఎగురుతూ నేలమీది ఆహారాన్ని చూసి కిందకు దిగి తింటుంది.

కృత్యం – 3

6th Class Science Textbook Page No. 25

ప్రశ్న 3.
ఇవ్వబడిన పటాన్ని పరిశీలించండి. వివిధ రకాల పక్షుల ముక్కులు వివిధ రకాలుగా ఉన్నాయి. పక్షుల ముక్కుల్లో వైవిధ్యానికి కారణమేమిటో మీకు తెలుసా?

జవాబు:

• ముక్కులు భిన్నంగా ఉంటాయి ఎందుకంటే పక్షులు వివిధ రకాల ఆహారాన్ని తింటాయి.
• కాబట్టి, ముక్కుల రకం వాటి ఆవాసాలు, పర్యావరణం మరియు ఆహార అలవాట్లపై కూడా ఆధారపడి ఉంటుంది.
• పక్షుల ముక్కులు ఎరను చంపడానికి, పోరాడటానికి, ఆహారాన్ని పొందడానికి మరియు వారి పిల్లలను పోషించడానికి వాటికి సహాయపడతాయి.
• వాటి ఆహారపు అలవాట్ల ఆధారంగా పక్షులు బలమైన కొక్కెము ముక్కు పొడవైన ముక్కు పొడవైన, సన్నని ముక్కు మొదలైన రకాల ముక్కులను కలిగి ఉంటాయి.

కృత్యం – 4

6th Class Science Textbook Page No. 26

ప్రశ్న 4.
బల్లి ఆహారాన్ని ఎలా పట్టుకుంటుంది? మీ పరిశీలనలను వివరంగా రాయండి.
జవాబు:

• ఆహారాన్ని వేటాడటానికి బల్లి తన దృష్టిని ఉపయోగిస్తుంది.
• బల్లి తన దృష్టిని కీటకాల కదలికలపై కేంద్రీకరిస్తుంది.
• బల్లి, పురుగు వైపు చాలా వేగంగా కదులుతుంది.
• ఇది నాలుకను ఉపయోగించడం ద్వారా కీటకాన్ని పట్టుకుని తింటుంది.

• కప్ప, బల్లి ఆహారం తీసుకునే విధానంలో భేదాలు తెలుసుకోండి. ఈ జంతువులు నాలుకను ఎలా ఉపయోగిస్తాయి?
జవాబు:

కృత్యం – 5

6th Class Science Textbook Page No. 26

ప్రశ్న 5.
ఆవు లేదా బర్రె (గేదె) ఆహారం తీసుకునేటప్పుడు గమనించి మీ పరిశీలనలు నోటుపుస్తకంలో రాయండి.
• ఆవు ఆహారాన్ని ఎలా సేకరిస్తుంది?
జవాబు:
వాసనను చూడడం ద్వారా ఆవు తన ఆహారాన్ని కనుగొంటుంది.

• అందుకోసం ఏయే శరీర భాగాలను ఉపయోగిస్తుంది?
జవాబు:
ఆవు ఆహారం తీసుకోవటానికి నోరు, దంతాలు మరియు నాలుకను ఉపయోగిస్తుంది.

• ఆవు తినడం ఎలా మొదలు పెడుతుంది?
జవాబు:
వాసన, చూపు ఆధారంగా ఆవు ఆహారం సేకరిస్తుంది. ఆహారం కోసం ఆవు దవడలు, పళ్ళు నాలుక, నోరు ఉపయోగిస్తుంది. ఆహారాన్ని ఆవు గబగబా నమిలి మింగుతుంది. దానిని తన జీర్ణాశయంలో ఒక భాగంలో నిలవ చేస్తుంది.

• ఆవులకు దంతాలుంటాయా? రెండు దవడలకూ దంతాలుంటాయా?
జవాబు:
అవును. ఆవులకు రెండు దవడలపై దంతాలు ఉంటాయి. కానీ ముందు పళ్ళు ఉండవు.

• ఆవు శాకాహారి అని నీవు ఏ విధంగా నిర్ణయిస్తావు?
జవాబు:
ఆవు ఆహారం కోసం మొక్కలు మరియు మొక్కల ఉత్పత్తులపై మాత్రమే ఆధారపడి ఉంటుంది. ఇవి ఆకుపచ్చ / పొడిగడ్డి, ఆకులు, కొమ్మలు మరియు పండ్లు వంటి మొక్కల యొక్క వివిధ భాగాలను తింటాయి. తద్వారా ఆవు శాకాహారి అని చెప్పగలను.

• ఆవులు, గేదెలు చెట్ల క్రింద కూర్చొని దవడలు కదిలించడం చూసే ఉంటారు. అలా ఎందుకు చేస్తాయో మీకు తెలుసా?
జవాబు:
ఆవు మరియు గేదె ఆహారాన్ని చాలా త్వరగా నమిలి, మింగిన తరువాత వాటి కడుపులో ఒక భాగంలో నిల్వ చేసుకొంటాయి. కొంత సమయం తరువాత, ఇవి కడుపు నుండి నోటికి ఆహార పదార్థాన్ని తిరిగి తెచ్చి, మళ్ళీ తీరికగా నములుతాయి. దీనినే నెమరు. వేయటం అంటారు.

కృత్యం – 6

6th Class Science Textbook Page No. 27

ప్రశ్న 6.
మీ పరిసరాలలో కుక్కను గమనించండి. ఆహారం ఎలా సేకరిస్తుందో గమనించండి. పరిశీలనలను రాయండి.

• కుక్క ఆహారాన్ని ఎలా పసిగడుతుంది?
జవాబు:
కుక్క వాసన ద్వారా తన ఆహారాన్ని కనుగొంటుంది. కుక్కల ముక్కు మన కంటే వెయ్యి రెట్లు ఎక్కువ సున్నితమైనది.

• ఆహారం తీసుకోవటంలో ఏ భాగాలు సహాయపడతాయి?
జవాబు:
నోరు మరియు నాలుక ఆహారాన్ని తీసుకోవడంలో పాల్గొంటాయి.

• కుక్క మాంసాన్ని ఎలా తింటుంది?
జవాబు:
కుక్క ఇతర జంతువులను తన కాళ్ళతో పట్టుకుంటుంది. ఇది పదునైన దంతాలను ఉపయోగించి మాంసాన్ని చీల్చి తింటుంది. ఇది మాంసాన్ని, దంతాల సహాయంతో నమిలి, నాలుకను మింగడానికి ఉపయోగిస్తుంది.

• కుక్క నీరు ఎలా త్రాగుతుంది?
జవాబు:
కుక్క తన నాలుకతో నీటిని లాక్కుని త్రాగుతుంది.

• కుక్క నాలుకను ఉపయోగించే విధానానికి, కప్ప లేదా ఆవు నాలుకను ఉపయోగించే విధానానికి ఏమైనా తేడా ఉందా? కింద ఇవ్వబడిన ఖాళీల్లో రాయండి.

జవాబు:

కృత్యం – 7

6th Class Science Textbook Page No. 28

ప్రశ్న 7.
చిత్రాన్ని గమనించండి మరియు క్రింది ప్రశ్నలకు సమాధానం ఇవ్వండి.
• ఆహారపు గొలుసులో శక్తికి మూలవనరు ఏమిటి?
జవాబు:
సూర్యకాంతి ఆహారపు గొలుసులో శక్తికి మూలం.

• మిడత దాని శక్తిని ఎలా పొందుతుంది?
జవాబు:
ఆహార గొలుసులో మిడత ఒక ప్రాథమిక వినియోగదారు. కాబట్టి ఇది ఆహారం కోసం గడ్డిపై ఆధారపడి ఉంటుంది.

• ఆహారపు గొలుసు నుండి కప్ప తొలగించబడితే కాకికి ఏమవుతుంది.?
జవాబు:
ఈ ఆహార గొలుసులో కప్ప, మిడతను తినే ద్వితీయ వినియోగదారు. ఈ ఆహార గొలుసులో కప్ప తొలగించబడితే, మిడత జనాభా పెరుగుతుంది. కాకి, కప్పలను తినే తృతీయ వినియోగదారు. ఈ ఆహార గొలుసులో కప్పను తొలగించినట్లయితే, కాకులు ఆకలితో చనిపోతాయి మరియు వాటి జనాభా తగ్గుతుంది.

• ఇచ్చిన చిత్రంలో పుట్టగొడుగు పాత్ర ఏమిటి?
జవాబు:
పుట్టగొడుగు ఒక శిలీంధ్రము. చనిపోయిన పదార్థం విచ్ఛిన్నం చేయడం ద్వారా పుట్టగొడుగు ఆహారాన్ని పొందుతుంది.

ఇవి వ్యర్థ పదార్థాలను విచ్ఛిన్నం చేస్తూ విచ్ఛిన్నకారులుగా పని చేస్తాయి.

ప్రాజెక్ట్ పనులు

6th Class Science Textbook Page No. 31

ప్రశ్న 1.
కొంగలు ఎక్కువగా కనిపించే సమీపంలోని కొలను దగ్గరకు వెళ్ళండి. అవి చేపలు పట్టే విధానాన్ని గమనించి రాయండి. (నీటి తావుల దగ్గరకు వెళ్ళినపుడు జాగ్రత్తగా ఉండాలి. అలాంటి చోట్లకు వెళ్లినప్పుడు పెద్దవారి సహాయం తీసుకోండి.)
జవాబు:

• కొంగలు సాధారణంగా సరస్సులలో కనిపిస్తాయి మరియు చేపలు దానికి ఆహారం.
• దానికి ఉన్న పొడవాటి సన్నని కాళ్ళు నీటిలో ఇబ్బంది కలగకుండా కదలడానికి సహాయపడతాయి.
• చేపలను పట్టుకునేటప్పుడు కొంగ చాలా నెమ్మదిగా కదలడానికి ప్రయత్నిస్తుంది.
• కాబట్టి చేపలకు దాని ఉనికి తెలియదు.
• ఒక్కోసారి అది చేపల వేట కోసం చాలా కాలం పాటు నిలబడవలసి వస్తుంది దీనినే కొంగ జపం అంటారు.
• కొంగ దాని పొడవైన ముక్కు సహాయంతో చేపలను వేగంగా పట్టుకుంటుంది.

ప్రశ్న 2.
ఒకటి లేదా రెండు వానపాములను సేకరించి తడిమట్టి గల సీసాలో వేయండి. రంధ్రాలు గల మూతతో సీసాను మూయండి. వానపాము ఆహారం ఎలా తీసుకుంటుందో గమనించండి. మీ పరిశీలనలను నమోదు చేయండి.
జవాబు:
లక్ష్యం :
తడి నేలలో వానపాములు ఆహారం తీసుకొనే చర్యను గమనించడం.

మనకు కావలసినది :
రెండు వానపాములు, ఒక గాజు సీసా, తడి మట్టి.

ఏమి చేయాలి :
ఒక గాజు సీసా తీసుకొని కొంత తడి మట్టితో నింపండి. ఇప్పుడు మట్టితో నిండిన సీసాలో రెండు వానపాములను ఉంచండి. కొంతకాలం వాటిని గమనించండి.

మనం ఏమి చూస్తాము :
వానపాములు తక్కువ పరిమాణంలో మట్టిని తినడం ప్రారంభించాయని మనం గమనించవచ్చు.

మనం నేర్చుకున్నవి :
పై పరిశీలనలతో వానపాములు పోషకాలను కలిగి ఉన్న తేమతో కూడిన మట్టిని తింటాయని మనం నిర్ధారించాము.

ప్రశ్న 3.
కింది పట్టికను పూరించండి.

జవాబు:

ప్రశ్న 4.
మీ సొంత ఆహారపు గొలుసును తయారుచేసి, మీ తరగతి గదిలో ప్రదర్శించండి.
జవాబు:
విద్యార్థి కృత్యం : మొక్క → గొంగళీ → ఊసరవెల్లి → పాము → ముంగిస
(ఈ ఆహార గొలుసు ఆ జంతువుల రేఖాచిత్రాలతో తయారు చేయవచ్చు).

ప్రశ్న 5.
జంతువుల చిత్రాలు సేకరించి వాటిని శాకాహార, మాంసాహార, ఉభయాహార జంతువులుగా వేరుచేసి పుస్తకంలో అంటించి స్క్రిప్ బుక్ తయారుచేయండి.
జవాబు:
ఉదా :

Students can go through AP State Board 6th Class Social Studies Notes Chapter 6 Early Civilisations to understand and remember the concept easily.

AP State Board Syllabus 6th Class Social Studies Notes Chapter 6 Early Civilisations

→ India has a long history, it has a rich culture and tradition. India is a living museum of the ancient world and its lost civilizations. Most historians thought that Indian history began with the Vedic period until the last century. The excavations of Mohenjodaro and Harappa in the 1920s pushed back our history by at least 2000 years. They found an excellent and advanced civilization earlier in the Vedic period. It is called the Indus valley civilization or Harappan civilization.

→ Indus valley civilization developed along the Rivers Indus and Ghaggar-Hakra. The traces of these rivers are found by satellite images and other sources also.

→ The cities of the Harappan civilization were well planned. They had wide roads, public wells. In Mohenjodoro, ‘the Great Bath’ (a great tank for public bath) was found. Lothal was a popular harbor in those days.

→ They had a well-planned underground drainage system which shows the importance given to the cleanliness and public health.

→ The Harappan people built their houses with dried or baked bricks. There were two-storeyed buildings also. Every house had a well for water and bathrooms with pipes that carried waste into the main drains.

→ Harappans are credited for growing cotton for the first time. Production of baked bricks was another occupation. They rear cattle, goats, pigs, dogs, camels, and donkeys. They carried out trade activities through the port Lethal -in the Arabian sea with Mesopotamia, Egypt, Iran, etc.

→ Women used ornaments like necklaces, armlets, finger rings, bangles, earrings, nose studs, etc, They knew cosmetics and used perfumes.

→ They grew Wheat, barley, peas, lentils, mustard, etc., Dance, chess, music, marbles, and dice were their entertainments. Bullfighting was their major entertainment. Small idols of Ammatalli (Mother Goddess) and the statue of a dancing girl and the stone idol of the bearded man are excellent artifacts.

→ They worshipped Pashupathi (Siva) and Mother Goddess. The symbols of Swastika are most commonly found. Harappans had developed their own unique script and language. Harappans were the first to develop a system of standardized weights and measures. The measurements and weights of Indus people also moved to Persia and Central Asia.

→ Archaeologists thought that change in the course of the Indus River and forbids led this civilization to decline. And some others believed that the drying up of the Indus River and its tributaries made the people leave this area. After Indus valley civilization Aryans came into existence.

→ The river Ghaggar – Hakra which disappeared in the Thar desert of Rajasthan is believed to be the ancient river Saraswati. The Rigveda mentioned the river Saraswati many times.

→ The Vedic literature is the major source to know about the Aryans. The term Veda means “superior knowledge” in Sanskrit. It is the knowledge of knowing oneself or self-realization. Four major Vedas constitute Vedic literature. They are – Rig Veda, Yajur Veda, Sama Veda, and Atharvana Veda.

→ The period of Vedic Civilisation (1500-500 BCE) is divided into two broad parts:

1. Early Vedic Period (1500-1000 BC), also known as Rig Vedic Period.
2. Later Vedic

→ As time passed by the Vedic people migrated to the plains of Ganga and Yamuna from ‘ the plains of rivers Indus-Saraswati. They crossed the mountain ranges of the Vindhyas and moved towards the south.

→ The Ramayana and The Mahabharatha are two great epics. The Ramayana (Adi kavya) was written by Maharshi Valmiki in Sanskrit. The Mahabharata was written in Sanskrit by sage Vedavyasa.

→ Civilizations: The stage of human social and cultural development and organization that is considered most advanced.

→ Sub-Continent: A large area of land that is part of a continent.

→ Trade: The action of buying and selling göods and services.

→ Vedas: Holiest books of Hindû religion.

→ Brahmanas: The lengthy commentaries of Vedas.

→ Upanishads: A series of Hindu sacred treatises.

→ Barter System: To exchange goods for other goods or services without using money.

AP State Syllabus AP Board 6th Class Hindi Textbook Solutions Chapter 4 मेरा देश महान है Textbook Questions and Answers.

AP State Syllabus 6th Class Hindi Solutions Chapter 4 मेरा देश महान है

6th Class Hindi Chapter 4 मेरा देश महान है Textbook Questions and Answers

Improve Your Learning

सुनिए-बोलिए।

प्रश्न 1.
गीत गाइए। (గీతం పాడండి.)
उतर:
कश्मीर का केसर जिसका
तिलक लगाता है।
जिसका पावन गंगा जल,
अमृत कहलाता है।
ऋषि – मुनियों का देश यही,

जग का पथदाता है।
भारत से मानवता का,
हुआ सदा उत्थान है।
मेरा देश महान है।
मेरा भारत महान है।

प्रश्न 2.
चित्र के बारे में बातचीत कीजिए। (చిత్రం గురించి సంభాషించండి.)
उतर:
चित्र में भारत का नक्शा है। कई अमर शहीद जैसे भगतसिंह, चंद्रशेखर आज़ाद, सुभाषचंद्रबोस, महात्मा गाँधी, सरदार वल्लभभाई पटेल और नेहरू जी के चित्र है। मंदिर, मस्जिद तथा गिरिजाघर है। बच्चे राष्ट्रीय तिरंगे को लेकर निनाद कर रहे है। संपूर्ण चित्र का मुख्य उद्धेश्य भारत की संस्कृति अखंड़ हैं। यह देश मानवता का प्रतीक है। अनेकता में एकता भारत की विशेषता है।

प्रश्न 3.
तिरंगे झंडे के बारे में बातचीत कीजिए। (మూడు రంగుల జండా గురించి సంభాషించండి.)
उतर:
तिरंगा भारत का राष्ट्रीय ध्वज है। इसमें सबसे ऊपर केसरिया त्याग का प्रतीक, बीच में सफेद शांति, सफेद रंग की पट्टी पर झंड़े के मध्य में नीले रंग का चक्र हैं जिसमें 24 तीलियाँ हैं। ये चक्र इस बात को दर्शित करता है कि जीवन गतिमान है। सबसे नीचे हरां रंग जो उर्वरता व हरियाली का परियाचक हैं।

शिक्षण बिंदु-ज, फ, ब, भ, ष, ऋ – ृ

शब्दार्थ (అర్థములు) (Meanings)

पावन = పవిత్రమైన, holy
तिलक = తిలకం, bindi
जल = నీరు, water
अमृत = అమృతం, ambrosia, nectar
ऋषि = ఋషి, saint
मुनि = ముని, saint, hermit
देश = దేశం, country
जग = ప్రపంచం, the world
पथ = మార్గము, way
मानवता = మానవత్వం, humanity
सदा = ఎల్లప్పుడు, always
मेरा = నా యొక్క, myself
उत्थान = అభివృద్ధి, progress
महान = గొప్ప, great
भारत = భారతదేశం, India

पहचानिए और बोलिए (గుర్తించండి – చెప్పండి)

ऋषि = ఋషి, sage
कृषक = రైతు, farmer
ऋषभ = ఎద్దు, ox
बस = బస్సు, bus
फाटक = ముఖద్వారం, main gate
जाल = వల, net
भालू = ఎలుగు, bear
षटभुज = షట్ భుజము, hexagon
बकरी = మేక, agoat

अन्य शब्द (ఇతర శబ్దములు)

बस = బస్సు, bus
फाटक = ముఖద్వారం, main gate
बकरी = మేక, a goat
जलज = తామరపువ్వు, lotus
फल = పండు, fruit
बालटी = బొక్కెన, bucket
भाषा = బాష. language
फसल = పంట, crop
षडानन = శివుని పెద్ద కుమారుడు 6 ముఖాలు కల్గిని కార్తికేయ, Karthikeya
बाजरा = సజ్జలు, millet
भट = భటుడు, soldier
जामुन = నేరేడుపండ్లు, black berries
फीका = రుచిలేని, faded
फूट = పగులుట, rift
आइना = అద్దము, mirror
फनी = పాము పడగ, crest
कमीज = చొక్కా, a shirt
भूमि = భూమి, the earth
भला = మంచి, good
भजन = భజన, chanting
भालू _= ఎలుగు, bear
षटभुज = షడ్బుజము, hexagon
भूख = ఆకలి, hunger
फरक = బేధము, తేడా, difference

पहचानिए और बोलिए। (గుర్తించండి – చెప్పండి)
(ब(బ) फ(ఫ) ज(జ) ष(ష) भ(భ) ऋ(ఋ))

ऋषभ = ఎద్దు, ox
बालक = బాలుడు, boy
फल = పండ్లు, fruits
जल = నీరు, water
कृषक = రైతు, farmer
बस = బస్సు, bus
ज़मीन = నేల, land
कमीज़ = చొక్కా, shirt
भूमि = నేల, భూమి, the earth, land
उषा = వేకువ, dawn
भालू = ఎలుగుబంటు, bear
बाज़ार = బజారు, market
ऋषि = ఋషి, saint
फूल = పువు, flower

इन्हें जानलीजिए। (వీటిని తెలుసుకోండి)

किसका = ఎవరియొక్క, Whose
कौन = ఎవరు, Who
कितना = ఎంత, How much
कैसे = ఎలా, How
क्या = ఏమి, ఏమిటి?, What
कब = ఎప్పుడు, When
कहाँ = ఎక్కడ , Where
कितने = ఎన్ని, How many

इन अक्षरों को पढ़िए और बोलिए।
(ఈ అక్షరాలను చదవండి చెప్పండి)

1. ज (జ) 2. फ (ఫ) 3. ब (బ) 4. भ (భ) 5. ष (ష) 6. ऋ (ఋ)

अंतर पहचानिए (తేడాలను గుర్తించండి)

बल = బలము, strength
जल = నీరు, water
कम = తక్కువ, few, less
भर = నిండా, fully
बाल = వెంట్రుకలు, hair
जाल = వల, net
काम = పని, work
भार = భారం, బరువు, weight, load

बालगीत

कश्मीर का केसर जिसका
तिलक लगाता है।
जिसका पावन गंगा जल,
अमृत कहलाता है।
ऋषि – मुनियों का देश यही,
जग का पथदाता है।
भारत से मानवता का,
हुआ सदा उत्थान है।
मेरा देश महान है।
मेरा भारत महान है।

బాలగీతం

ఏ దేశంలో పావనమైన కశ్మీరు తిలకాన్ని ధరిస్తారో
ఏ దేశపు గంగాజలం అమృతమని పిలువబడుతుందో
ఋషి, మనుల దేశం ఇదే మన భారతదేశం
ఇది ప్రపంచానికి పథ (మార్గ) దాత
భారతదేశంలో ఎల్లప్పుడూ
మానవత్వం ఉన్నతస్థితిలో ఉన్నది (ఉంటుంది)
నా దేశం చాలా గొప్పది.
నా భారతదేశం చాలా గొప్పది

Rhyme in English

Where the sacred Kashmir bindi is worn
Where water of the Ganges is called ambrosia
That is India .. the country of hermits and sages
It paved the way for the world.
In India always
Humanity is at its peak.
My nation is very great.
My India is very great

पढ़िए (ज फ ब भ षं ऋ ृ)

अ) गीत में ‘ऋ’ अक्षर और ‘ृ’ मात्रा पर ‘O’ लगाइए।
आ) गीत गाइए। ‘ज’ अक्षर वाले शब्दों पर ‘O’ और ‘[ ]’ अक्षर वाले शब्द पर लगाइए।
उतर:

इ) चित्र देखिए। शब्द पढ़िए। इनके अक्षर वर्णमाला में पहचानिए। ‘O’ लगाइए।

ई) वाक्य में ‘ऋ’ अक्षर और ‘:’ मात्रा पर ‘O’ लगाइए।

उ) पढ़िए। अंतर पहचानिए।
बल-बाल जल-जाल कम-काम भर भार

बल = బలము, strength
जल = నీరు, water
कम = తక్కువ, few, less
भर = నిండా, fully
बाल = వెంట్రుకలు, hair
जाल = వల, net
काम = పని, work
भार = భారం, బరువు, weight, load

ऊ) इनको पढ़िए।

ऋ) सही वर्तनीवाले शब्द पहचानकर ‘O’ लगाइए।

लिरिवाए

अ) सूचना के अनुसार लिखिए।

आ) लेखन अभ्यास

इ) मात्रा जोडकर लिखए।

ई) खाली स्थान भरिए।

उ) ‘उ – ु’, ‘ऊ – ू’ और ‘ऋ – ृ’ मात्रावाले शब्दों को अलग करके लिखिए।

ऊ) चित्र के आधार पर वर्तनी सही करके लिखिए।

ऋ) अक्षरों को मिलाकर पढ़िए। लिखिए।

ए) ज, फ, भ अक्षरों से आरंभ होनेवाले शब्दों को अलग-अलग तालिका में लिखिए।

सृजनात्मकता

रंग भरिए। नाम लिखिए।

सुनिए-बोलिए

प्रश्न 1.
इस उन्मुखीकरण चित्र में जिन नेताओं के चित्र है, उनके नाम बताओ?
उतर:
इस चित्र में गाँधीजी, नेहरूजी, सरदार वल्लभभाई पटेल जी, सुभाषचंद्र बोस जी, चंद्रशेखर आज़ाद जी, . भगतसिंह जी के चित्र है।

प्रश्न 2.
हमारे देश के झंड़े में कितने रंग है?
उतर:
हमारे देश के झंड़े में तीन रंग है।

प्रश्न 3.
इस चित्र में किन इमारतों के चित्र हैं?
उतर:
इस चित्र में मंदिर, मस्ज़िद, गिरिजाघर के चित्र हैं।

प्रश्न 4.
बच्चों के हाथ में क्या है?
उतर:
बच्चों के हाथ में तिरंगा झंड़ा है।

प्रश्न 5.
तिरंगे झंड़े में कौन से रंग होते हैं?
उतर:
तिरंगे झंडे में केसरिया, सफेद और हरा रंग होता है।

प्रश्न 6.
तिरंगे के बीच में सफेद रंग पर किसका चिहन रहता है?
उतर:
तिरंगे के बीच में सफेद रंग पर अशोक धर्म चक्र का चिह्न रहता है।

प्रश्न 7.
हिंदू लोग कौन से रंग का तिलक धारण करते हैं?
उतर:
हिंदू लोग लाल केसर, चंदन, सफेद, पीले, काले आदि रंग का तिलक धारण करते हैं।

प्रश्न 8.
गंगा नदी का जल किसके समान होता है?
उतर:
गंगा नदी का जल अमृत के समान होता है।

प्रश्न 9.
गंगा नदी का उद्गाम स्थल कहाँ है?
उतर:
गंगा नदी का उद्गाम स्थल हिमालय, गंगोत्री है।

प्रश्न 10.
किस नदी का जल पावन है?
उतर:
गंगा नदी का जल पावन है।

प्रश्न 11.
हमारे देश में किनका जन्म हुआ?
उतर:
हमारे देश में ऋषि – मुनियों का जन्म हुआ है।

प्रश्न 12.
भारत देश का क्या महत्व है?
उतर:
भारत देश जग (संसार) का पथदाता (मार्गदर्शक) है।

प्रश्न 13.
भारत देश किसका प्रतीक है?
उतर:
भारत देश मानवता का प्रतीक है।

प्रश्न 14.
इस बालगीत में किस देश की महानता के बारे में बात किया जा रहा है?
उतर:
इस बालगीत में भारत देश की महानता के बारे में बात किया जा रहा है।

प्रश्न 15.
भारत देश क्यों महान है?
उतर:

• भारत देश में ऋषि – मुनियों का जन्म हुआ है।
• पवित्र गंगा नदी का उद्गाम हिमालयों से हुआ है।
• संसार का मार्गदर्शक (पथदाता) भारत देश है।
• भारत देश का मुख्य सिद्धांत मानवता का कल्याण है।
• हमारा देश, कर्म, धर्म की पुण्य भूमि हैं।

प्रश्न 16.
भारत देश के उत्तरी भाग में कौन से पर्वत हैं?
उतर:
भारत देश के उत्तरी भाग में हिमालय पर्वत है।

प्रश्न 17.
“राष्ट्रपिता’ किसे कहते हैं?
उतर:
गाँधीजी को “राष्ट्रपिता” कहते है।

प्रश्न 18.
भारत के बच्चों के प्यारे चाचा कौन हैं?
उतर:
भारत के बच्चों के प्यारे चाचा पंडित जवाहरलाल नेहरू जी है।

प्रश्न 19.
भारत देश के “लोह पुरुष” कौन है?
उतर:
भारत देश के “लोह पुरुष सरदार वल्लभभाई पटेल जी हैं।

प्रश्न 20.
वीर क्रांतिकारी चंद्रशेखर का उपनाम क्या है?
उतर:
वीर क्रांतिकारी चंद्रशेखर का उपनाम “आज़ाद” है।

प्रश्न 21.
हम भगतसिंह जी को किस प्रकार सम्मान देते हैं?
उतर:
हम भगतसिंह जी को ‘शहीद’ संबोधित करके सम्मान देते हैं।

प्रश्न 22.
सुभाषचंद्र बोस जी को क्या कहते हैं?
उतर:
सुभाषचंद्र बोस जी को ‘नेताजी’ कहते हैं।

प्रश्न 23.
सुभाषचंद्र बोस जी के प्रमुख नारे क्या थे?
उतर:
“जय हिंद” और “तुम मुझे खून दो मैं तुम्हें आज़ादी दूंगा।” सुभाषचंद्र बोस जी के नारे थे।

प्रश्न 24.
‘इंकलाब जिंदाबाद’ किसका नारा था?
उतर:
‘इंकलाब जिंदाबाद’ भगतसिंह का नारा था।

प्रश्न 25.
दो ऋषि मुनियों के नाम बोलिए।
उतर:
ऋषि – वशिष्ठ, विश्वामित्र, कश्यप, अत्रि, जमदग्नि
मुनि – नारद, व्यास

प्रश्न 26.
गाँधीजी ने किस नारे से भारतीयों को जागृत किया था?
उतर:
गाँधीजी ने “करो या मरो’ नारे से भारतीयों को जागृत किया था।

प्रश्न 27.
भारत के प्रथम प्रधानमंत्री कौन थे?
उतर:
भारत के प्रथम प्रधानमंत्री पंडित जवाहरलाल नेहरू जी थे।

प्रश्न 28.
भारत देश में बहनेवाली नदियों के नाम बताइए।
उतर:
गंगा, यमुना, ब्रह्मपुत्र, कृष्णा, गोदावरी, कावेरी, तुंगभद्र, नर्मदा, महानदी आदि है।

प्रश्न 29.
गिरिजाघर में प्रार्थना कौन करते हैं?
उतर:
गिरिजाघर में जो लोग प्रार्थना करते हैं, उन्हें ईसाई कहते हैं।

प्रश्न 30.
मुसलमान नमाज़ कहाँ पढ़ते हैं?
उतर:
मुसलमान मस्ज़िद में नमाज़ पढ़ते हैं।

प्रश्न 31.
हिंदू कहाँ पूजा करते हैं?
उतर:
हिंदू मंदिरों में देवी – देवताओं की पूजा करते हैं।

प्रश्न 32.
हिंदूओं का पवित्र ग्रंथ क्या है?
उतर:
चारों वेद, पुराण, रामायण, महाभारत, भगवद्गीता, धर्म ग्रंथ हिंदूओं के पवित्र ग्रंथ हैं।

प्रश्न 33.
भारत देश में कितने प्रमुख धर्म हैं?
उतर:
भारत देश में हिंदू, इस्लाम, ईसाई, बौद्ध, जैन, सिख प्रमुख धर्म हैं।

प्रश्न 34.
ईसाईयों का पवित्र ग्रंथ क्या है?
उतर:
ईसाईयों का पवित्र ग्रंथ बाइबिल है।

प्रश्न 35.
मुसलमानों का पवित्र ग्रंथ क्या है?
उतर:
मुसलमानों का पवित्र ग्रंथ कुरान है।

पढ़िए

इन्हें पढ़ो – समझो – बोलो।

अ, आ – ा न, म, र
इ – ि, ई – ी क, ख, ल, स
उ – ऊ – घ, च, छ, ट, ड
ऋ – ृ ज, फ, ब, भ, ष

समरूपी अक्षरों को मिलाओ।

हर पंक्ति के चित्र देखो और पहचानो जो चित्र समूह से अलग है, उस पर (✗) लगाओ।

बायी ओर दिए गए वर्ण/मात्रा को शब्दों में ढूँढो और O लगाओ।

सही अर्थ वाले शब्द के साथ जोड़िए।

उतर:

सही वर्तनी वाले शब्द पहचानो ‘[ ]’ लगाओ।

चित्रों का नाम से मिलाइए।

अंतर समझिए। पढ़िए।
बल – ताकत, शक्ति ; बाल – केश, बालक
जल – पानी, नीर ; जाल – जाली, फंदा
कम – थोड़ा, सीमित ; काम – कार्य, नौकरी
भर – सब, कुल, पूरा ; भार – बोझ, ढेर, वज़न

सही उत्तर पर चिहन (✓) लगाओ।

अक्षर और मात्रा जोड़कर शब्द बनाओ।
1. ष + ट + भ + ु + ज = षटभुज
2. फ + ा +ट + क = फाटक
3. ज+ ा + म + ु + न = जामुन
4. ब + ा + ज + र + = बाजरा
5. आ + ई + न + ा = आईना
6. ष + ड + ा + न + न = षड़ानन
7. ब + ा + ल + ट + ी = बालटी

नीचे दिए गए शब्दों में उचित स्थान पर ‘ ि, ु, ा, की मात्रा लगाइए। नए शब्द बनाइए।

1. जामन – जामुन
2. भष – भाषा
3. फटक – फाटक
4. भर – भार
5. भूम – भूमि
6. भृकटी – भृकुटी
7. षटभज – षटभुज
8. सनार – सुनार
9. ऋष – ऋषि
10. चमटा – चिमटा

चित्र देखकर उनके नाम लिखिए।

इन्हें पढ़ो। नये शब्द बनाओ।

निम्न अक्षरों का उपयोग करके पहेलियाँ बनाइए।

‘ऊ – ू ई – ी, ऋ – ृ मात्रा वाले शब्दों पर ‘O’ लगाकर तालिका में लिखिए।

वर्णमाला चार्ट देखकर निम्न शब्दों को अकारादि क्रम में लिखिए।

उतर:

अक्षरों को मिलाकर लिखिए।

उतर:
ऋजिमा ऋषभी ऋभु ऋषि ऋषभ
ऋचा ऋजु ऋचीष ऋजीक ऋपु

चित्र देखकर शब्द पूरा करिए।

भाषा की बात

पर्यायवाची शब्द

पावन – पवित्र, शुद्ध, साफ
जल – वारि, पानी, नीर
देश – राष्ट्र, वर्तन, मुल्कं
पथ – राह, रास्ता, मार्ग
उत्थान – उन्नति, उत्कर्ष, विकास
गंगा – देवनदी, मंदाकिनी, भागीरथी
अमृत – पीयूष, सुधा अमी
जग – संसार, जगत, विश्व
सदा – हमेशा, सदैव, सर्वदा
महान – विशाल, बड़ा, विराट

विलोम शब्द (उल्टे शब्द)

अमृत × विष
महान × तुच्छ
सदा × कभी-कभी
उत्थान × पतन
मानवता × निर्दयता

अंतर समझिए।

उस + का = उसका
जिस + का = जिसका
उन + का = उनका
आप + का = आपका
इन + का = इनका
किन + का = किनका
इस + का = इसका
किस + का = किसका
जिन + का = जिनका

शब्द पढ़िए और सुंदर अक्षरों में लिखिए।

फुलों के नाम (పువ్వుల పేర్లు)

देखिए पढ़िए आनंद लीजिए।

AP State Syllabus AP Board 6th Class Hindi Textbook Solutions सन्नद्धता कार्यक्रम Chapter 10 साँप और चींटियाँ Textbook Questions and Answers.

AP State Syllabus 6th Class Hindi Solutions सन्नद्धता कार्यक्रम Chapter 10 साँप और चींटियाँ

6th Class Hindi सन्नद्धता कार्यक्रम Chapter 10 साँप और चींटियाँ Textbook Questions and Answers

अध्यापक “साँप – चींटियाँ’ पाठ के चित्र दिखाते हुए कुछ प्रश्न पूछेगे छात्र उन प्रश्नों के उत्तर देंगे। (ఉపాధ్యాయులు “साँप – चींटियाँ’ 65060 పాఠములోని చిత్రాలను చూపించి ప్రశ్నలు అడిగెదరు. విద్యార్థులు వాటికి సమాధానములు చెప్పెదరు.)

मौखिक प्रश्न:

प्रश्न 1.
पहले चित्र में क्या दिखाई दे रहे हैं?
उत्तर:
पहले चित्र में पेड़ – पौधे, घास और एक साँप दिखाई दे रहे है।

प्रश्न 2.
दूसरे चित्र में तुझे क्या दिखाई दे रहा है?
उत्तर:
दूसरे चित्र में एक साँप, कई चीटियाँ और चींटियों का बिल दिखाई दे रहे हैं।

प्रश्न 3.
साँप क्या करना चाहता है?
उत्तर:
साँप चींटियों के बिल में घुसना चाहता है।

प्रश्न 4.
साँप कैसा था?
उत्तर:
साँप घमंडी था।

शब्दार्थ

घमंडी = గర్వబోతు, proudish
साँप = పాము, snake
चींटी = చీమ, an ant
बिल = పుట్ట, bill, burrow
घुसना = చొచ్చుకొని వచ్చు, దూరుట, penetrate
चाह = కోరిక, want, wish
रोकना = ఆపుట, to stop
कोशिश = ప్రయత్నము, try /trail
हमला करना = దాడిచేయుట, assault, raid
सभी = అన్నియూ, all
काटना = కుట్టుట, bite
मारना = చంపుట, to kill
इस तरह = ఈ విధంగా, this way
बुद्धिमानी = బుద్ధిమంతుడు, intelligent, clever
शक्तिशाली _ = శక్తివంతమైన, powerful
शत्रु = శత్రువు, enemy

वर्णमाला चार्ट

मौखिक अभ्यासः

1. इन्हें बोलो।

2. चित्र देखो और बोलो।

3. बोलो – समझो
मैं – मुझे
तुम – तुम्हें
मैं – तुम, आप
मेर – आपका

4. इन्हें मिलाकर बोलो।

5. ‘ल’ अक्षर पर O लगाओ।

6. साँप और चींटियों कि चित्र बनाइए।
उत्तर:

AP State Syllabus AP Board 6th Class Hindi Textbook Solutions सन्नद्धता कार्यक्रम Chapter 14 आओ बच्चे तुम्हे दिखाएँ Textbook Questions and Answers.

AP State Syllabus 6th Class Hindi Solutions सन्नद्धता कार्यक्रम Chapter 14 आओ बच्चे तुम्हे दिखाएँ

6th Class Hindi सन्नद्धता कार्यक्रम Chapter 14 आओ बच्चे तुम्हे दिखाएँ Textbook Questions and Answers

बालगीत

आओ बच्चे तुम्हें दिखाएँ झाँकी हिंदुस्तान की
इस मिट्टी से तिलक करो, ये धरती है बलिदान की …….
वदें मातरम्, वंदे मातरम् ……
उत्तर में रखवाली करता पर्वतराज विराट है
दक्षिण में चरणों को धोता सागर का सम्राट है
जमुना जी के तट को देखो गंगा का ये घाट है।
बाट – बाट में हाट – हाट में यहाँ निराला ठाठ है
देखो ये तस्वीरें अपने गौरव की अभिमान की
इस मिट्टी से तिलक करो, ये धरती है बलिदान की …….
वदें मातरम्, वंदे मातरम् ……

బాలగీతం

రండి పిల్లల్లారా రండి మీకు భారతదేశ సౌందర్యం చూపిస్తాం
ఈ మట్టిని తిలకంగా ధరించండి, ఈ భూమి బలిదానపు భూమి
వందేమాతరం …….. వందేమాతరం
ఉత్తరాన కాపలా కాస్తున్నాడు హిమాలయ పర్వతరాజు
దక్షిణాన పాదాలను కడుగుతున్నాడు సముద్ర చక్రవర్తి
జమునా నది ఒడ్డున చూడండి ఆ గంగానది ఒడ్డులు చూడండి
దారిదారినా దుకాణాలు అద్భుత సుందర దృశ్యాలు
గౌరవప్రదమైన గర్వపడే అందమైన చిత్రాలను చూడండి.
ఈ మట్టిని తిలకంగా ధరించండి, ఈ భూమి బలిదానపు భూమి ………
వందేమాతరం ………… వందేమాతరం

अध्यापक “आओ बच्चे” पाठ से संबंधित चित्र दिखाकर कुछ प्रश्न पूछेगे। छात्र उनके उत्तर देंगे। (ఉపాధ్యాయులు “आओ बच्चे” పాఠమునకు సంబంధించిన పటాన్ని చూపించి విద్యార్థులను కొన్ని ప్రశ్నలు అడిగెదరు. విద్యార్థులు వాటికి సమాధానములు చెప్పెదరు.)

मौखिक प्रश्न:

प्रश्न 1.
इस चित्र में कौन दिखायी दे रहा है?
उत्तर:
इस चित्र में भारत माता दिखाई दे रही है।

प्रश्न 2.
भारत माता के हाथ में और गले में क्या है?
उत्तर:
भारत माता के हाथ में राष्ट्रीय झंडा और गले में फूल माला है।

प्रश्न 3.
जिस के हाथ में थाली है, वह लडकी क्या कर रही है?
उत्तर:
जिस के हाथ में थाली है वह लडकी भारत माता को आरती दे रही है।

प्रश्न 4.
बाकी सब क्या कर रहे हैं?
उत्तर:
बाकी सब भारत माता की वंदन कर रहे हैं।

प्रश्न 5.
इस चित्र में बच्चों के साथ भारत माता की वंदन करनेवाले कौन हैं?
उत्तर:
इस चित्र में बच्चों के साथ भारत माता की वंदन करनेवाले हैं एक औरत और एक आदमी।

प्रश्न 6.
हमारा काम क्या है?
उत्तर:
देश का गौरव और अभिमान को बचाये रखना हमारा काम है।

प्रश्न 7.
हमेशा कौन – सा नारा लगाना चाहिए?
उत्तर:
हमेशा वंदेमातरम का नारा लगाना चाहिए।

प्रश्न 8.
किस मिट्टी से तिलक करने को कहा जा रहा है?
उत्तर:
भारत माँ की मिट्टी से तिलक करने को कहा जा रहा है।

प्रश्न 9.
मिट्टी से तिलक करने को क्यों कहा जा रहा है?
उत्तर:
क्योंकि इस मातृभूमि की रक्षा के लिए कई वीर सपूतों ने अपने प्राण न्योछावर किया है।

प्रश्न 10.
कुछ प्रमुख शहीदों के नाम बताइए।
उत्तर:
सुभाषचंद्र बोस, भगतसिंह, चंद्रशेखर आजाद, महारानी लक्ष्मीबाई तात्या टोपे, नाना साहेब पेशवा आदि।

प्रश्न 11.
शहीद किसे कहते हैं?
उत्तर:
जो लोग मातृभूमि की रक्षा के लिए अपने प्राणों को शान से अर्पण करते हैं, उन्हें शहीद कहते हैं।

प्रश्न 12.
भारत का मुकुट किसे कहा जाता है?
उत्तर:
भारत का मुकुट उत्तर में स्थित हिमालय को कहा जाता है।

प्रश्न 13.
भारत माता के हाथ में क्या हैं?
उत्तर:
भारत माता के हाथ में हमारा तिरंगा झंड़ा है।

प्रश्न 14.
“तिरंगा” का अर्थ क्या है?
उत्तर:
“तिरंगा” का अर्थ है तीन रंग वाला।

प्रश्न 15.
हमारे तिरंगे में कौन – कौन से रंग होते है?
उत्तर:
हमारे तिरंगे में

1. केसरिया
2. सफ़ेद
3. हरा
4. बीच में नीला

प्रश्न 16.
तिरंगे के बीच में क्या होता है?
उत्तर:
तिरंगे के बीच में नीले रंग का अशोक चक्र होता है।

प्रश्न 17.
तिरंगे के तीन रंगों की क्या विशेषता है?
उत्तर:

1. केसरिया – त्याग
2. सफेद-शांति
3. हरा-हरियाली तथा सुख-समृद्धि का प्रतीक है।

प्रश्न 18.
वंदे मातरम् का अर्थ क्या है?
उत्तर:
इसका अर्थ है मैं अपनी मातृभूमि की वंदना या शीश झुकाकर नमन करता हूँ।

प्रश्न 19.
आपको अपना देश कैसा लगता है?
उत्तर:
मुझे अपने देश से बहुत प्यारा है। मैं भारत में जन्म लेकर अपने – आप धन्य मानता हूँ। मुझे गर्व है।

प्रश्न 20.
इस कविता में “वंदे मातरम्’ का नारा कितनी बार प्रयुक्त हुआ है?
उत्तर:
इस कविता में ‘वंदे मातरम्’ का नारा चार बार प्रयक्त हुआ। है।

शब्दार्थ

आओ = రా, come
बच्चे = పిల్లలు, boys
तुम्हें = మీకు, to you
दिखाना = చూపుట, to show
झाँकी = సంక్షిప్త దర్శనం, glance
हिंदुस्तान = భారతదేశం, India
इस = ఈ, this
मिट्टी = మట్టి, soil, marl
तिलक = తిలకం, a mark on the fore head
धरती = భూమి, the earth
बलिदान = బలిదానం, sacrifice
वंदे = వందనములు, salutation
उत्तर = ఉత్తర దిక్కు, north
रखवाली = కాపలా, watch
पर्वत = పర్వతము, mountain
राज = రాజు, king
दक्षिण = దక్షిణము, south
चरण = పాదములు, legs
धोना = కడుగుట, wash
सागर = సముద్రం, sea, ocean
सम्राट = చక్రవర్తి, emperor
तट = ఒడ్డు, river bank
देखना = చూచుట, to see
घाट = ఒడ్డు, riverbank
बाट = దారి, route , the way
हाट = బజారు, మార్కెట్, bazar market, mart
निराला = అద్భుతమైన, wacky
ठाठ = గౌరవం, మహిమ, magnificance
तस्वीर = అందమైన బొమ్మలు, beautiful pictures
गौरव = గౌరవం, respect
रखवाली = కాపు, కాయలు, sidwev guarding
तस्वीर = కాంతిచిత్రము, photo
घठ = నది, ఒడ్డు, water, pier

वर्णमाला चार्ट

मौखिक अभ्यासः

1. में, के, को, से, का, की वाक्यों में इन्हें पहचानकर ‘[ ]’ लगाओ।

2. समरूपी शब्दों को जोड़ो गंगा

उत्तर:

3. इन्हे जानो।

दिशाएँ : उत्तर, दक्षिण, पूरब, पश्चिम
नदियाँ : गंगा, यमुना, सरस्वती, ब्रह्मपुत्र, कृष्णा, गोदावारी
पर्वत : हिमालय – अरावली, विध्यांचल, नीलगिरि, सह्याद्रि – मलयगिरि

4. इन शब्दों में आ – ा, इ – ि, ई – ी, उ – ु, ऊ – ू, ऋ – ृ, ए – ॆ, ऐ – ै, की मात्राओं को पहचानकर गोला O लगाओ।

5. बोलो – समझो
सही (✓) गलत (✗) निशान लगाओ। (कविता में देखकर)

1. दक्षिण में रखवाली करता पर्वतराज विराट है। (✗)
2. उत्तर में चरणों को धोता सागर का सम्राट है। (✗)
3. जमुना जी के तट को देखो गंगा का ये घाट है। (✓)
4. ये धरती नहीं है बलिदान की। (✗)
5. वंदे मातरम्, वंदे मातरम् (✓)

AP State Syllabus AP Board 6th Class Hindi Textbook Solutions Chapter 5 मेरी बहना Textbook Questions and Answers.

AP State Syllabus 6th Class Hindi Solutions Chapter 5 मेरी बहना

6th Class Hindi Chapter 5 मेरी बहना Textbook Questions and Answers

Improve Your Learning

सुनिए-बोलिए

प्रश्न 1.
गीत गाइए। बातचीत कीजिए। (గీతం పాడండి. సంభాషించండి.)
उतर:
मेरी प्यारी – प्यारी बह।,
मानो पूरे घर का गहना,
दिन भर माँ का हाथ बँटाती
संग पिता के हँसती – गाती।
प्यार बहुत भैया को करती,

सखियों की वह पीड़ा हरती।
सभी पड़ोसी उसको चाहें,
वह आसान बनाती राहें।
अच्छा है उस जैसा होना,
हँसी – खुशी के सपने संजोना।

इस गीत में बहिन का प्यार के बारे में बताते है। बहिन पूरे घर का गहना है। वह दिन भर माँ का हाथ बाँटती है। पिता से हँसती – गाती रहती है। भैया को बहुत प्यार करती है। वह सखियों की पीड़ा हरती है। सभी पडोसी उसको चाहते हैं।

प्रश्न 2.
घर में बहन क्या – क्या काम करती है? (ఇంటిలో సొదరి ఏఏ పనులు చేస్తుంది?)
उतर:
घर में बहन दिन भर माँ का हाथ बँटाती। पिता के संग हँसती – गाती रहती। भैया को प्यार करती।

प्रश्न 3.
आपकी बहन का जन्मदिन कब है? (మీ యొక్క సోదరి యొక్క పుట్టినరోజు ఎప్పుడు?)
उतर:
मेरी बहन का जन्मदिन 21 नवंबर।

शिक्षण बिंदु- ग, त, थ, ध, प, ‘ए – े’, ‘ऐ – ै’

शब्दार्थ (అర్థములు) (Meanings)

मेरी = నా యొక్క, mine
प्यारी = ప్రియమైన, lovable
बहना = సోదరి, sister
पूरा = పూర్తిగా, totally
गहना = నగ, ornament
दिन = రోజు, day
दिन भर = రోజంతా, full day
माँ = అమ్మ, mother
हाथ = చెయ్యి, hand
बाँटना = పంచుట, distribute
संग = స్నేహం, friendship
पिता = తండ్రి, father
हँसना = నవ్వుట, laughing
गाना = పాడుట, singing
प्यार = ప్రేమ, love
बहुत = చాలా, a lot of
भैया = అన్నయ్య, brother
सखियाँ = స్నేహితురాళ్ళు, friends
पीडा = భాద, pain
हरना = తొలగించుట, దూరం చేయుట, defeat
सभी = అందరూ, all
पडोसी = పొరుగువారు, neighbours
आसान = తేలిక, easy
राह = దారి, way
बनाना = తయారు చేయుట, to make
अच्छा = మంచి, good
हँसती – गाती = నవ్వుతు-పాడుతూ laughing – singing
सपना = కల, dream
संजोना = అలంకరించుట, decorate cherish

पहचानिए और बोलिए (గుర్తించండి చెప్పండి)
ग (గ) त (త) थ (థ) ध (ధ) प (ప) ए (ఎ) ऐ (ఐ)

तैराक = ఈతగాడు, swimmer
पैर = పాదములు, legs
पैसे = పైసలు, paise
धेनु = ఆవు, cow
बेलन = అప్పడాల కర్ర, a roti roller pin
मेज = మేజాబల్ల, table
रेल = రైలు, train
केला = అరటికాయ, banana

अन्य शब्द (ఇతర శబ్దములు)

गरम = వేడి, hot
तमस = చీకటి, darkness
थल = స్థలము, dry land
धन = ధనము, money
गेरुआ = నారింజ రంగు, orange colour
गैर = ఇతరులు, others
तेजाब = ఆమ్లము, acid
तैनात = ఏదేని పనికోసం నియమించుట, posted
तेल = నూనె, oil
तैल = నూనె, oil
थैली = సంచి, bag
धेनु = ఆవు, cow
सेमल = ఒకరకమైన దారం ఇచ్చు చెట్టు, semal
मैना = మైనాపిట్ట, starling
नैनन = కన్ను, eye
पैगाम = సందేశం, వార్త, news, message
सैर = షికారు, outing
पैसे = పైసలు, paise
केकडा = ఎండ్రకాయ, crab
घृत = నెయ్యి, ghee
कृत = చేయబడిన, made

अंतर पहचानिए (తేడాలను గుర్తించండి)

तल = పాతాళం, bottom ; थल = స్థలము, dry land
पल = సెకను, second ; फल = పండు, ఫలితం, fruit, result
तन = శరీరం, body ; थन = పొదుగు, udder
ताली = కరతాళధ్వని, clapps ; थली = పళ్ళెము, plate
मेल = కలయిక, meet ; मैल = మురికి, scum, smut
बेर = బేర్పండు, jujube aa ; बैर = శత్రుభావం, hate spite
बेल = ద్రాక్ష గుత్తి, vine ; बैल = ఎద్దు, ox
चेत = చేతన, conciousness ; चैत = చైత్రమాసం, chait

पढ़िए समझिए और लिखिए। (చదవండి, అర్థం చేసుకోండి, వ్రాయండి.)

मैं = నేను, I
तू = నీవు, you
तुम = నీవు, you
वह = అది, అతడు, ఆమె, ఆ, that
यह = ఇది, ఇతడు, ఈమె, ఈ, it
हम = మేము, మనము, మీరు, we
आप = మీరు, తమరు, you
वे = వారు, అవి, ఆ, those
ये = వీరు, ఇవి, ఈ, these
मेरा = నా యొక్క (मै + का)
तेरा = నీ యొక్క (చిన్నవారికి) (तू + की)
तुम्हारा = నీ యొక్క (तुम + का) (సమాన వయస్సు కల వారికి)
उसका = అతని యొక్క (वह + का) ఆమె యొక్క దాని యొక్క
इसका = దీని యొక్క ఇతని యొక్క ఈమె యొక్క (यह + का)
हमारा = మన యొక్క / మా యొక్క (हम + का)
आपका = మన యొక్క / తమరి యొక్క (आप + का)
उनका = వారి యొక్క / వాటి యొక్క (वे + का)
इनका = వీరి యొక్క / వీటి యొక్క (ये + का)

बालगीत

मेरी प्यारी – प्यारी बहना,
मानो पूरे घर का गहना,
दिन भर माँ का हाथ बँटाती
संग पिता के हँसती – गाती।
प्यार बहुत भैया को करती,
सखियों की वह पीड़ा हरती।
सभी पड़ोसी उसको चाहें,
वह आसान बनाती राहें।
अच्छा है उस जैसा होना,
हँसी-खुशी के सपने संजोना।

బాలగీతం

నా ప్రియాతి ప్రియమైన సోదరీ
నీవు మా యింటి నగవు.
రోజంతా అమ్మకు చేయి అందిస్తావు
నాన్నగారితో నవ్వుతూ పాడుతూ స్నేహంగా ఉంటావు
సోదరుణ్ణి బాగా ప్రేమిస్తావు
స్నేహితురాళ్ళ బాధలు తొలగిస్తావు
ఇరుగు పొరుగు పాళ్ళందరూ నిన్నే కోరతారు,
దారులన్నీ తేలిక చేస్తావు
అలా ఉండటం చాలా మంచిది
నవ్వుతూ సంతోషంతో కలలు సాకారం కావాలి !!

Rhyme in English

My dear and loving sister!
You are our house’s ornament.
You help mother all the day.
You are affectionate to father laughing and singing
You love your brother a lot
You removed the worries of your friends
All the neighbours want you alone
You make all the ways easy
Being so is quite good
May your dreams come true laughingly and joyfully

पढ़िए (ग त थ ध प ‘ए – े’, ‘ऐ – ै’)

अ) गीत में से ” मात्रावाले शब्दों पर ‘O और ‘ै’ मात्रावाले शब्दों पर ‘[ ]’ लगाइए।
उतर:

आ) चित्र देखिए। शब्द पढ़िए। अक्षरों को वर्णमाला में पहचानिए। ‘O’ लगाइए।

इ) चित्र देखिए। शब्द पढ़िए।

ई) पढ़िए। अंतर पहचानिए।

तल – थल
पल – फल
तन – थन
ताली – थाली
मेल – मैल
बेर – बैर
बेल – बैल
चेत – चैत

तल = పాతాళం, bottom ; थल = స్థలము, dry land
पल = సెకను, second ; फल = పండు, ఫలితం, fruit, result
तन = శరీరం, body ; थन = పొదుగు, udder
ताली = కరతాళధ్వని, clapps ; थली = పళ్ళెము, plate
मेल = కలయిక, meet ; मैल = మురికి, scum, smut
बेर = బేర్పండు, jujube aa ; बैर = శత్రుభావం, hate spite
बेल = ద్రాక్ష గుత్తి, vine ; बैल = ఎద్దు, ox
चेत = చేతన, conciousness ; चैत = చైత్రమాసం, chait

उ) इनको पढ़िए।

ऊ) सही वर्तनीवाले शब्द पहचानकर ‘O’ लगाइए।

लिरिवए

अ) सूचना के अनुसार लिखिए।

आ) लेखन अभ्यास

इ) मात्र लगाकर लिखिए।

ई) खाली जगह भरिए।

उ) ‘ए – े’, ‘ऐ – ै’ मात्रावाले शब्दों को अलग करके लिखिए।
मैसूर  पेपर  पैजामा  बेलन  पैगाम  पैसा
तैराक  रेल  तेलुगु  मेला  तेरह  थैली

ऊ) चित्र के आधार पर वर्तनी सही करके लिखिए।

ऋ) ‘ए – े’ मात्रा वाले वर्गों को ‘त’ ‘ल’ के साथ जोड़कर पढ़िए और लिखिए।

सृजनात्मकता

चित्र देखिए। रंग भरिए।

सुनिए-बोलिए

प्रश्न 1.
चित्र में क्या – क्या दिखाई दे रहा है?
उतर:
चित्र में एक औरत, लड़की, लड़का और पुरुष है। स्टॉव, कुकर, कुर्सी है।

प्रश्न 2.
लड़की (बहन) क्या कर रही है?
उतर:
बहन माँ के काम में सहायता कर रही है। पिता से बात – चीत कर रही है। हमेशा हँसते गाते रहती है।

प्रश्न 3.
घर की शोभा किससे बढ़ती है?
उतर:
लड़की से घर की शोभा बढ़ती है।

प्रश्न 4.
बहन की तुलना किस से की गयी है?
उतर:
बहन (लड़की) की तुलना एक सुंदर और मूल्यवान गहने से की गयी है।

प्रश्न 5.
भैया और बहन का संबंध (रिश्ता) कैसा रहना चाहिए?
उतर:
भैया और बहन का संबंध प्यार भरा रहना चाहिए।

प्रश्न 6.
दोस्तों (सखियों) के साथ बहन (लड़की) किस प्रकार का व्यवहार करती है?
उतर:
दोस्तों (सखियों) के साथ बहन (लड़की) प्यार भरा व्यवहार करती है। उनके दुख (पीड़ा) दूर करती

प्रश्न 7.
पड़ोसी किसको चाहते हैं?
उतर:
पड़ोसी लड़की (बहन) को चाहते हैं।

प्रश्न 8.
पड़ोसी लड़की को क्यों चाहते हैं?
उतर:
वह सब की परेशानियों (दुख) को दूर करने का उपाय बताती है।

प्रश्न 9.
हमें कैसे रहना चाहिए?
उतर:
हमें हमेशा हँसी – खुशी से रहना चाहिए।

प्रश्न 10.
किसके जैसा जीवन बिताना अच्छा लगता है?
उतर:
बहन के जैसे जीवन बिताना अच्छा लगता है।

प्रश्न 11.
अपने माता – पिता से किस प्रकार बरताव करना चाहिए?
उतर:
माता – पिता से हमेशा प्रेम व आदर्शपूर्वक बरताव करना चाहिए।

प्रश्न 12.
भाई – बहन हमेशा किस प्रकार रहना चाहिए?
उतर:
भाई – बहन हमेशा मिल – जुलकर एक – दूसरे की सहायता करते हुए प्यार से रहना चाहिए।

प्रश्न 13.
घर में बच्चों को क्या करना चाहिए?
उतर:
घर में बच्चे, काम में माँ की सहायता करनी चाहिए।

प्रश्न 14.
अड़ोस – पड़ोस से हमारा व्यवहार कैसे रहना चाहिए?
उतर:
अड़ोस – पड़ोस से मिल – जुलकर एक दूसरे के सुख – दुख को मिलकर बाँट लेना चाहिए।

प्रश्न 15.
अच्छा जीवन बिताने के लिए क्या – क्या करना चाहिए?
उतर:
अच्छा जीवन बिताने के लिए सब लोगों की सहायता करते हुए सबसे प्रेमपूर्वक, हँसी, खुशी से, परिवार के सदस्यों को एक कड़ी में बाँधकर दूसरों के कष्टों – मुसीबतों में मदद करते हुए रहना चाहिए।

प्रश्न 16.
बहन कैसी थी?
उतर:
बहन बुद्धिमान थी। क्योंकि उसके पास हर पीड़ा को हरने का उपाय था।

पढ़िए

इन्हें पढ़ो – समझो – बोलो।
ग त थ ध प ‘ए – े’, ‘ऐ – ै’
अ आ इ ई उ ऊ ऋ ए ए
ा ि ी ु ू ृ े ै

समरूपी अक्षरों को मिलाओ।

‘ै’ की मात्रा वाले शब्दों पर ‘O’ लगाइए।

चित्र देखिए शब्द जोड़िए।

हर पंक्ति के चित्र देखो और पहचानो जो चित्र समूह से अलग है, उस पर (✗) लगाओ।

बायी ओर दिए गए वर्ण/मात्रा को शब्दों में ढूँढो और ‘O’ लगाओ।

पढ़िए

अक्षर और मात्रा जोड़कर शब्द बनाओ।
1. ग + े + र + ू + आ = गेरुआ
2. प+ ै + ग + ा + म = पैगाम
3. ि + त + त + ल + ि = तितली
4. ऐ + न + क = ऐनक
5. त + ै + न + ा + त = तैनात

इन्हें पढ़ो। नये शब्द बनाओ।

पहेलियाँ बनाकर शब्द लिखिए।

नये शब्द बनाइए।

दिए गए वर्णमाला में जो अक्षर छूट गए उन्हें लिखिए।

खाली स्थान में सही शब्द लिखिए।

1. बाजार से सामान …… में लाते हैं। (थैली/भैली)
उतर:
थैली

2. हमारे देश में जल ….. नभ सैनिक हैं। (थल/तल)
उतर:
थल

3. धेनु दूध … से देती है। (धन/थन)
उतर:
थन

4. यह …. का पेड़ है। (बेर/बैर)
उतर:
बेर

5. भोजन …… में करते हैं। (ताली/थाली)
उतर:
थाली

अधूरे शब्दों को ‘ध’ से मिलाकर लिखिए।

धड़क ‘ धतुरा परिधन बुध धड़ा किधर
धवल बुधवार धन धरम धमाल धनुष

भाषा की बात

विलोम शब्द (उल्टे शब्द)

मेरी × तेरी
पूरा × अधूरा
अच्छा × बुरा
प्यारा × द्वेष
बहुत × थोड़ा
खुशी × गम
दिन × रात
आसान × सरल
संग × असंग

पर्यायवाची शब्द

प्यार – प्रेम, स्नेह, अनुराग
गहना – आभूषण, अलंकार, जेवर
माँ – माता, अम्मा, जननी
पिता – बाप, जनक, पितृ
बहुत – अधिक, अपार
पीड़ा – दुख, कष्ट, वेदना
चाह – कामना, लालसा, इच्छा
बहन – सहोदरी, अनुजा, भगिनी
दिन – दिवस, वार, वासर
हाथ – कर, हस्त, पाणि पिता
खुशी – आनंद, हर्ष, सुख बहुत
सखी – सहेली, संगिनी, आली पीड़ा
आसान – सरल, सहज, सुगम
राह – पथ, रास्ता, मार्ग

शब्द पढ़िए और सुंदर अक्षरों में लिखिए।

पशु – पक्षी (పశువులు – పక్షులు)

देखिए समझिए।

AP State Syllabus AP Board 6th Class Hindi Textbook Solutions सन्नद्धता कार्यक्रम Chapter 9 मौखिक खेल Textbook Questions and Answers.

AP State Syllabus 6th Class Hindi Solutions सन्नद्धता कार्यक्रम Chapter 9 मौखिक खेल

6th Class Hindi सन्नद्धता कार्यक्रम Chapter 9 मौखिक खेल Textbook Questions and Answers

विधि :
छात्र गोलाकार में बैठते हैं। एक छात्र उठकर “मेरे पिताजी …… है।’ कहकर, बगलवाले छात्र से पूछता है कि ”तुम्हारे पिताजी क्या काम करते हैं?” बगलवाला छात्र भी “मेरे पिताजी …. है” बताकर उसके बगलवाला छात्र से पूछता है कि “तुम्हारे पिता क्या काम करते हैं?” इस प्रकार एक के बाद एक कक्षा के सभी छात्र इस खेल में भाग लेते हैं। इसी प्रकार के अन्य प्रश्न भी पूछे जा सकते हैं।

కార్యము :
విద్యార్థులు గోళాకారంలో కూర్చొని ఉన్నారు. ఒక విద్యార్థి లేచి నిలబడి “మా నాన్నగారు ……. అని చెప్పి ప్రక్కనున్న విద్యార్థిని “మీ నాన్నగారు ఏమి చేయుదురు?” అని అడిగెను. ప్రక్కనున్న విద్యార్థి కూడా “మా నాన్నగారు …….” అని చెప్పి తన ప్రక్కనున్న విద్యార్థిని “మీ నాన్నగారు ఏమి చేయుదురు?” అని ప్రశ్నించెను. ఈ విధంగా ఒకరి తర్వాత ఒకరు తరగతిలోని విద్యార్థులందరూ ఈ ఆటలో పాల్గొనెదరు. ఇదేవిధంగా ఇతర ప్రశ్నలు కూడా అడగవచ్చు.

मौखिक प्रश्न:

पहला बालक : मेरे पिताजी अध्यापक है। आपके पिताजी क्या काम करते हैं?

दूसरा बालक : मेरे पिताजी ए.पी.एस. आर.टी.सी में बस कंडक्टर हैं। आपके पिताजी क्या काम करते हैं?

तीसरा बालक : मेरे पिताजी डॉक्टर हैं। आपके पिताजी क्या काम करते हैं?

चौथा बालक : मेरे पिताजी प्रधान अध्यापक हैं। आपके पिताजी क्या काम करते हैं?

पाँचवा बालक : मेरे पिताजी सरपंच हैं।

पहला बालक : मेरे चाचाजी किसान हैं। आपके चाचाजी क्या करते हैं?

दूसरा बालक : मेरे चाचाजी लायर हैं। आपके चाचाजी क्या करते हैं?

तीसरा बालक : मेरे चाचाजी दुकानदार हैं। आपके चाचाजी क्या करते हैं?

चौथा बालक : मेरे चाचाजी बढ़ई हैं। आपके चाचाजी क्या करते हैं?

पाँचवा बालक : मेरे चाचाजी जुलाहा हैं।

शब्दार्थ

मेरा (मैं + का) = నా యొక్క, mine, myself
तुम्हारा (तुम + का) = నీ యొక్క, your’s, your self
तुम्हारी (तुम + की) = నీ యొక్క, your’s, your self
तेरी (तु + री) = నీ యొక్క, your’s, your self
तेरा (तु + का) = నీ యొక్క, your’s, your self
उसका (वह + का) = అతని యొక్క, himself, that self, herself
उसकी (वह + की) = ఆమె యొక్క, herself, that’s that self
उनका (वे + का) = వారి యొక్క, their’s, theirself
हमारा (हम + का) = మా యొక్క, our’s, our self
आपका (आप + का) = తమరి యొక్క, your’s your self
क्या = ఏమి? ఏమిటి?, what
यहाँ = ఇక్కడ, here
वहाँ = అక్కడ, here
कहाँ = ఎక్కడ, where
कैसा = ఎలా, how
क्यों = ఎందుకు, why
कितना = ఎంత, how much
पिताजी = నాన్నగారు, father
अध्यापक = ఉపాధ్యాయుడు teacher
चाचाजी = పినతండ్రి, uncle
किसान = రైతు, farmer
विद्यार्थी = విద్యార్ధి, student
विद्यार्थिनी = విద్యార్ధిని, girl student
यह = ఇది, ఇతడు, ఈమె, it, this
वह = అది, అతడు, ఆమె, that
ये = ఇవి, వీరు, these
वे = అవి, వారు, those
मैं = నేను, I am
तुम = నీవు, you are

वर्णमाला चार्ट

मौखिक अभ्यासः

1. इन्हें पहचानो।

2. समरूपी शब्दों को जोड़िए। किसान

उत्तर: