Mahesh

SCERT AP 7th Class Social Study Material Pdf 3rd Lesson Learning Through Maps Textbook Questions and Answers.

AP State Syllabus 7th Class Social 3rd Lesson Questions and Answers Learning Through Maps

7th Class Social 3rd Lesson Learning Through Maps Textbook Questions and Answers

review of your previous knowledge:

Observe the given map and respond.

Question 1.
What do you notice in the map?
Answer:
I noticed on the above map Route is drawn between Vijayawada to New Delhi.

And I noticed Different means of transport from Vijayawada to Delhi and the timings also mentioned. .

Through air way, time taken from Delhi to Vijayawada is 2 hrs. 20 min.

Through road way, time taken by car-30 hrs. and through railway, 1 day 2 hrs. time taken.

Question 2.
What does the blue mark (dotted line) in the map indicate?
Answer:
The dotted line in the map indicates train route.

Question 3.
Name the neighbouring countries of India.
Answer:
Neighbouring countries of India are

1. East – Mynmar, Bangladesh
2. North – China, Nepal, Bhutan
3. North – West – Pakistan, Afghanistan
4. South -Srilanka
5. South – West – Maldives

Question 4.
Can you name any two states in the given route?
Answer:
Two states

1. Uttar Pradesh,
2. Andhra Pradesh.

Question 5.
What are the different means of transportation shown in the map?
Answer:
Roadway, Railway & Airways are shown on the map.

Improve Your Learning

I. Answer the following questions.

Question 1.
How do you identify the direction in the map?
Answer:

N – North, E – East, S – South, W – West, N.E – North East, S.E – South East, N.W – North West, S.W – South West.

Generally, maps are prepared showing the North direction on the top of the map. The direction can be noticed with the help of an arrow on the right top gcorner.

Question 2.
Scale in map helps to study a place. Discuss.
Answer:
Scale : It resembles the ratio of corresponding distance in map to actual distance.

Map scale helps us to study a place with the help of verbal scale – 1 cm = 10 kms, Graphical Scale and Represention function Ex : 1′ = 10,000′

Question 3.
What are the items you need to study a physical map?
Answer:
We need scale, directions, symbols, and colours are need to study a physical map.

Question 4.
Describe the location of India.
Answer:
Location of India :

1. India is located in the northern hemisphere.
2. The main land of India extends between latitudes 8°4’to 37° 6′ N and logitudes between 68° 7’to 97° 25° E.
3. The Tropic of Cancer (23° 30’N) passes almost through the middle of the country.
4. Apart from the mainland, the Andaman and Nicobar Islands and the Lakshadweep are also parts of India.

Question 5.
Prepare the list of countries in Asian Continent with the help of Atlas.
Answer:
50 countries are there in Asia.

Question 6.
What are the boundaries of India?
Answer:
Boundaries of India are :

1. North – Himalayan Ocean
2. South – Indian Ocean
3. East – Bay of Bengal
4. West – Arabian Sea

Question 7.
Prepare the rough grid of India.
Answer:

Question 8.
Locate the following in outline map of India.
a) Chennai
b) Delhi
c) Vijayawada
d) Visakhapatnam
Answer:

II. Choose the correct answer.

1. Find the correct sentence.
a) River Ganga originates in the Himalayas.
b) River Cauvery flows in West Bengal.
c) River Krishna drains into Arabian sea.
d) River Penna flows in Maharashtra.
Answer:
a) River Ganga originates in the Himalayas.

2. India lies in Eastern hemisphere between the longitudes of:
a) 14°27′ to 19°07′
b) 77° to 84°40′
c) 68°07′ to 97°25′
d) 8°4′ to 37°06′
Answer:
c) 68°07′ to 97°25′

3. Identify the odd one regarding the location of rivers.
a) Krishna
b) Penna
c) Brahmaputra
d) Cauvery
Answer:
c) Brahmaputra

4. a) Kerala is on west coast.
b) Arunachal Pradesh has border with Pakistan.
Note : Answer with the help of above information
a) ‘a’ is true; ‘b’ is false.
b) ‘a’ is false; ‘b’ is true
c) Both’a’and’b’are false.
d) Both of them are true.
Answer:
a) ‘a’ is true; ‘b’ is false.

5. Identify mismatched pair.
a) Chennai-Tamil Nadu
b) Bhopal – Gujarat
c) Jaipur – Rajasthan
d) Thiruvananthapuram – Kerala
Answer:
b) Bhopal – Gujarat

7th Class Social 3rd Lesson Learning Through Maps InText Questions and Answers

7th Class Social Textbook Page No. 35

Question 1.
Identify the elements of the map and write their names in map.

Answer:

7th Class Social Textbook Page No. 36

Question 2.
Name the cardinal and intermediate directions in the adjacent image.

Answer:
1) Cardinal directions : 1) North, East, West, South
2) Intermediate directions : 1 – North East, North West, South East, South West.

Question 3.
If you want to travel from Bengaluru to Itanagar, from which direction you have to travel?
Answer:
We should start from South-West direction Bengaluru and travel to North-East direction to reach itanagar.

Question 4.
Fill up the given table based on the scale given in the map – 3.2 (India States and Capitals).

Answer:

7th Class Social Textbook Page No. 38

Question 5.
Prepare a Map of Andhra Pradesh by using the elements discussed in the Index of the map.


Answer:

7th Class Social Textbook Page No. 40

Question 6.
Fill up the following table with the help of the India Political map that shares land frontier.

Answer:

Question 7.
Prepare the list of States and Union Territories; write their capitals.
Answer:

Complete list of 8 Union Territories :

Question 8.
Take an outline map of India, draw the boundaries of states and loc te their capitals.
Answer:

7th Class Social Textbook Page No. 42

Question 9.
Prepare the list of Continents and a few important countries in each continent based on map – 3.5.

Answer:

Question 10.
Name the continents through which the Equator runs.
Answer:
1 – South America
2 – Africa
3 – Asia

7th Class Social Textbook Page No. 43

Question 11.
Prepare a raised relief map with the guidance of your teacher.
Answer:

Question 12.
Fill up the following mind map with the help of the India- physical map (map-3.6) See Text Page: 42.


Answer:

7th Class Social Textbook Page No. 45

Question 13.
Based on map 3.7 prepare a table with the distribution of soils. (Consider the type of soil and respective districts).

Answer:

Question 14.
Take an Andhra Pradesh map and prepare a Thematic map (Andhra Pradesh-Population Density Map) with the help of the given data.

Answer:
Note – Write the figures in the concerned districts of Andhra Pradesh.

Question 15.
Prepare a table with edicts of Ashoka and their location in the present states based on map 3.9. See Text Page – 45

Answer:

Think & Respond

7th Class Social Textbook Page No. 36

Question 1.
What is the use of scale in a map?
Answer:
Use of Scale :
Scale : The relationship between the real world size of a geographic features and its representative feature on a map, is known as scale.

1. The map scale is used to measure the distance of actual.ground represented by the map.
2. Scale help in calculating the area on the map.
3. The scale Is used in map enlargement and reduction.

7th Class Social Textbook Page-Mo. 37

Question 2.
Why do we use symbols in a map?
Answer:
It is not possible to draw a map in the actual shape and size with different features such as buildings, roads, rivers, bridges, trees, railway lines, etc.

So they are shown by using certain letters, shades, colours, pictures and linds. These symbols give a lot of information and help in reading maps. These symbols are called conventional symbols.

7th Class Social Textbook Page No. 39

Question 3.
Name the types of maps.
Answer:
Maps are classified into 4 types.

1. Political maps
2. Physical maps
3. Thematic maps and
4. Historical maps

Question 4.
What do they (maps) denote?
Answer:
The maps explains the administrative units, physical features, population density, soils, minerals, inscriptions and architecture of India.

7th Class Social Textbook Page No. 40

Question 5.
Observe the given political map (Map-3.4)
Answer:

Question 6.
Name the state closest to equator.
Answer:
Tamil Nadu & Kerala both are closest to equator.

Question 7.
What is Tropic of Cancer?
Answer:

1. Tropic of Cancer is at 23°30′ North latitude.
2. It divides the India into two equal halves:

Question 8.
Name the states through which the Tropic of Cancer runs.
Answer:
Tropic of Cancer passes through Gujarat, Rajasthan, Madhya Pradesh, Chattisgarh, Jarkhand, West Bengal, Tripura, and Mizoram states.

7th Class Social Textbook Page No. 43

Question 9.
The rivers originated in Western Ghats flow towards east and join Bay of Bengal. Discuss with your teacher.
Answer:

1. The rivers which are originated in Western Ghats originates at eastern side of the Western ghats in South India.
2. As rivers cannot claim up, they flow towards slanting side.
3. They flow through the Deccan Plateau which slopes towards east.
4. Hence, the rivers flow towards east and join the Bay of Bengal.

Question 10.
Classify the rivers based on the seas they join. Name these rivers.
Answer:
Rivers are classified into two groups based on the seas they join.

1. West flowing rivers.
2. East flowing rivers.

Question 11.
Mention land forms of Andhra Pradesh.
Answer:
The Andhra Pradesh state has three main physiographic regions.
1. Mountains 2. Plains 3. Plateau

1. The coastal plain tothe east extending from the Bay of Bengal to the mountain ranges.
2. The mountain ranges themselves, the Eastern Ghats, which form the western flank of the coastal plain.
3. In the South west, the plateau to the west of the ghats.

Explore

7th Class Social Textbook Page No. 37

Question 1.
Explore more conventional symbols used by the Survey of India in the preparation of a map with the help of Atlas or through internet.
Answer:
Conventional Symbols :

1. It is not possible to draw a map in the actual shape and size.
2. Different features on the map shows with different symbols. Those are

7th Class Social Textbook Page No. 40

Question 2.
Explore the location of Andhra Pradesh with the help of Atlas.
Answer:
Andhra Pradesh lies between 12°41′ and 19°.07′ N latitudes. 77° and 84°.40′ E longitude.

7th Class Social Textbook Page No. 43

Question 3.
With the help of the Atlas explore about extension of various mountain ranges and the highest peaks in those respective ranges.
Answer:

Question 4.
Explore physical features of India with the help of the Atlas or go through the internet.
Answer:
The major physiographic divisions of India are :

1. The Greater Himalayas
2. The Northern plains
3. The Great Indian desert
4. The Peninsular plateau
5. The Eastern and Western coastal plains and
6. The Island group ‘

7th Class Social Textbook Page No. 46

Question 5.
Use the books in the library and the Atlas to explore various maps of dynasties related to ancient and medieval India.
Answer:

Project Work

Prepare a self-made Atlas by using tracing technic for different continents and political map of India, Andhria Pradesh and your district.
Answer:
1. Children need to prepare their own Atlas (Student Activity).
1.

2.

3.

SCERT AP 7th Class Social Study Material Pdf 1st Lesson The Universe and The Earth Textbook Questions and Answers.

AP State Syllabus 7th Class Social 1st Lesson Questions and Answers The Universe and The Earth

7th Class Social 1st Lesson The Universe and The Earth Textbook Questions and Answers

Answer the following questions.

Question 1.
What things do you observe from the picture?
Answer:
Things I observed in the above picture are, the Sun, Stars, the Moon, Planets, Galaxies, etc.

Question 2.
Which among them appear during the day, and which things appear during the night?
Answer:
The Sun is the only thing that appears during the day.
The Moon and stars appears during the night.

Question 3.
What do we call all these objects collectively?
Answer:
Collectively these objects are called Solar System.

Improve Your Learning

I. Answer the following questions.

Question 1.
What do you know about the Universe?
Answer:
The Universe is a vast space that contains many unimaginable elements.

It includes the Sun, Planets, the Milky way Galaxy and all the other Galaxies. Nobody knows how big the Universe is.

The range of the Universe is infinite. The Universe is everything we can touch, feel, sense measure or detect. It includes stars, clouds, light, time and living things etc.

Question 2.
What do you mean by natural environment?
Answer:
The Natural environment is comprising of (and, water, air, living organisms like plants and animals. It consists of both biotic (plants and animals) and abiotic (land) conditions that exist on the earth.

The biosphere is a narrow zone of the earth where land, water, and air interact with each other to support life.

Question 3.
“Natural environment is different from the Man- made” Justify your answer.
Answer:
Yes, I agree with the above statement by the following.

Natural environment refers to the natural biotic and abiotic components of the environment. They are naturally occurring. For example : Pond, lake, grassland, etc.

Our surroundings ‘which are made by the human beings are called man-made environment. For example : Buildings, factories, parks, roads, bridges, projects, and monuments, etc.

Justify : The natural environment encompasses all living and non-living things occurring naturally on Earth. It is an environment that encompasses the interaction of all living species. ,

Human environment is developed from the natural environment with the adaptation of human beings to their surroundings.

Question 4.
Prepare any two slogans on the protection of environment.
Answer:
Go green and eliminate the global warming.
Save the nature to save the future.
Save environment, save life.
Natural environment is everything for healthy life, we should maintain it.

Question 5.
Write a list of different plants and animals that depend on each other.
Answer:

1. Plants depend on bees and insects for pollination, while the pollinators need the nectar from the flowers.
2. After the flowers have been pollinated, they can turn into berries, which are then eaten by animals like bears, ptarmigan, fox, and the people.
3. Animals breathe in oxygen and exhale carbon dioxide. Plant use carbon dioxide in photosynthesis and exhale oxygen for animals to breathe.
4. Forest and wetlands filter water and provide clean water for plants and animals.
5. Some animals eat plants and animals when plants and animals die, they decompose and provide nutrients in the soil for plants.

Question 6.
Composition of atmosphere is getting changes now. Give reasons.
Answer:
Changes in atmosphere :

1. Carbon dioxide released in the atmosphere creates a greenhouse effect by trapping the heat radiated from the earth.
2. When greenhouse gas levels in the atmosphere increases due to factory smoke or car fumes, the heat retained increases the temperature of the earth. This is called global warming.
3. Rise in temperature on the earth surface causes the snow in coldest parts of the world to melt.
4. As a result the sea level rises, causing floods in the,coastal areas.

Reasons:

1. Deforestation
2. Excessive usage of natural resources.
3. Burning of fossil fuels.
4. Usage of inorganic fertilizers, chemicals, and pesticides.
5. Usage of motor vehicles.
6. Usage of refrigerators and air conditioners etc.

Question 7.
Prepare any two slogans on the protection of minerals that are available in the Lithosphere.
Answer:
R3 – Reduce, Reuse and Recycle.
Use the minerals in a planned way.
Technology should be improved to use the low grade ores profitably.
Substitute in order to save minerals should be encouraged.

Save minerals – live in better future.
Wastage in process of mining and processing has to be reduced to minimum.

II. Choose the correct answers.

1. The following is not a component of human environment.
a) Factory
b) Religion
c) Community
d) None of these
Answer:
a) Factory

2. Find out the odd one.
a) Plains
b) Road
c) Valley
d) River
Answer:
b) Road

3. This is a threat to environment.
a) Growing plants
b) Growing crops
c) Increasing vehicles
d) All
Answer:
c) Increasing vehicles

4. Which is the second layer of the interior of the Earth?
a) Mantle
b) Inner Core
c) Outer Core
d) Crust
Answer:
a) Mantle

5. Which theory is related to Origin of the Universe?
a) Geocentric
b) Heliocentric
c) Big Bang
d) All the above
Answer:
c) Big Bang

III. Match the following.

Answer:

IV. Fill up the following table.

Answer:

Puzzle

Solve the puzzle with the words related to given hints.

DOWN :
1. A system formed by the interaction of aii living organisms (9)
3. Blanket of air (10)
4. Our surroundings (11)
5. Life gas (6)

ACROSS:
2. Hard surface layer of the Earth (11)
4. Planet which has life (5)
6. Natural domain of water (11)
7. A Human-made environment (6)
Answer:

7th Class Social 1st Lesson The Universe and The Earth InText Questions and Answers

7th Class Social Textbook Page No. 3

Question 1.
Collect some more information about the Universe.
Answer:

1. The Universe includes living things, planets, stars, galaxies, dust clouds, light, and even time.
2. Before the birth of the Universe, time, space and matter did not exist.
3. The space between the stars and galaxies is largely empty. The Universe has not always been the same size.
4. Since it’s birth-, the Universe has been expanding outward at very high speed. So the area of space we now see is billions of times bigger than it was when the Universe was very young.

Question 2.
Refer atlas or go through the internet and collect information about two more galaxies in the Universe. (Take the help of your teacher if you need.)
Answer:
Types of Galaxies :
Astronomers classify galaxies into three major categories :

Elliptical, spiral and irregular.

Elliptical:

1. Elliptical galaxies are shaped like a spheriod, or elongated sphere.
2. In the sky where we can only see two of their three dimensions, these galaxies look like elliptical or oval shaped disks.
3. The light is smooth, with the surface brightness decreasing as you go farther out from the centre.

Spiral Galaxies:

1. Spiral Galaxies have three main components : a bulge, disk and halo.
2. The bulge is a spherical structure found in the center of the galaxy.
3. The disk is made up of dust, gas and younger stars.
4. The halo contains old clusters of stars, known as globular clusters.

Irregular Galaxies:

1. Irregular galaxies have no regular or symmetrical structure.
2. They are divided into two groups, I rr I and I rr II.
3. These are mix up of hydrogen gas and dust.
4. All this dust makes is almost impossible to see distinct stars in the galaxy.

7th Class Social Textbook Page No. 5

Question 3.
Collect the Information and fill the following Table.

Answer:

Question 4.
Observe the things in the Fig 1.6 and categorize them under the headings in the given table.
Answer:

Answer:

7th Class Social Textbook Page No. 7

Question 5.
Observe the components of natural environment in fig. 1.8 and write those components under the right headings given in the table. You can add some more components if any.

Answer:

7th Class Social Textbook Page No. 8

Question 6.
With the help of your teacher, fill the following table related to land forms by getting information from different sources like internet, library, etc.
Answer:

Answrer:

Question 7.
List the things which are used in our daily life and write down the names of related minerals.
Answer:

Answer:

7th Class Social Textbook Page No. 10

Question 8.
Locate all Oceans in the world map.
Answer:

Question 9.
Locate Major Seas in the World Map.
Answer:

7th Class Social Textbook Page No. 11

Question 10.
Collect the information through internet about Oxygen levels in different areas i.e., the Industrial area, the Traffic area and the Greenery area. Write the reasons and suggest the measures to improve the Oxygen levels.
Answer:

1. Oxygenleve! in industrial Area -19.5%
2. Oxygen level in traffic area depends upon the traffic of the area.
3. Oxygen Level in Greenery Area – 40 %

Reasons and suggestions:

1. Carpool, use public transportation, bike, or walk whenever possible.
2. Consider using gas logs instead of wood.
3. Reduce or eliminate fire place and wood stove use.
4. Avoid burning leaves, trash and other materials.
5. Conserve energy – at home, at work, everywhere.

Question 11.
List the different living organisms in your surroundings and categorize them into plants and animals in a table.
Answer:

Question 12.
How Biosphere depends on the Lithosphere and the Hydrosphere?
Answer:
Biosphere is an environment where animals micro-organisms, humans and plants live together.Biosphere depends on Lithosphere and the Hydrosphere :

1. All the spheres in the system interconnect and overlap.
2. No sphere works on its own.
3. All forms of life have an integral connection with the land, air, water and sunshine around them.

Examples:

1. Plants themselves draw (Biosphere) their vital nutrients from the soil (Lithosphere), especially from organic compounds formed due to decay of other plants and animals. They get nitrogen from soil.
2. Biosphere receives water from Hydrosphere and a living medium from the Lithosphere.

7th Class Social Textbook Page No. 12

Question 13.
Collect and list the elements of the human environment in your surroundings and find out how they are formed.
Answer:
List of elements of human environment in our surroundings.

Individual, family, community, religion, politics, education.How they are formed :

After the settled life was formed, human beings started depending on one another.

It resulted in the establishment of human environment.

After the invention of agriculture human beings starts to live together, next form community with the number of families, next with their beliefs and emotions, mystical feelings they from religion. Next for better and order living formed as rulers and after invention of letters education started.

Question 14.
Collect the information from your elders about how natural environment was when he/she was in your age.
Answer:
According to some of the elders, I encountered the natural environment during their childhood was much better compared to ours.

As per them, most of the land used to be covered by plants, trees and vegetation.

Ponds & lakes used to be pure during their time.

We are living in a concrete jungle, whereas they lived in a pollution free harmless environment.

Finally, in their words our environment is far worse compared to theirs.

Question 15.
Prepare a poster based on the collected information.
Answer:

7th Class Social Textbook Page No. 13

Question 16.
Make a list of different human activities that causes air pollution.
Answer:
The following list of activities are made by human beings causing air pollution :

1. The burning of Fossil fuels.
2. Industrial activities emit several pollutants in the air.
3. Wild fires.
4. Transportation.
5. Open burning of Garbage waste.
6. Use of pesticides and fertilizers in the agriculture lands.
7. Use of chemical and synthetic products.
8. Use of refrigerators and AC’s etc.

Question 17.
Suggest measures to reduce air pollution.
Answer:
Measures to reduce air pollution :

1. Using of public transport.
2. Using of echo friendly products.
3. Use solar energy.
4. Recycle and Reuse.
5. No to plastic bags.
6. Use filters for chimneys.
7. Avoid usage of crackers.
8. Afforestation etc.

Question 18.
With the help of your teacher, draw a diagram with the events that cause air pollution.
Answer:

Question 19.
Make a list of different human activities that cause water pollution.
Answer:
Humans are the main cause of water pollution, which is triggered in many ways.

1. By the dumping of industrial waste.
2. Sewage and waste water.
3. Mining activities.
4. Accidental oil leakage.
5. Use of chemical fertilizers and pesticides.
6. Leakage from sewer lines etc.

Question 20.
Suggest measures to reduce water pollution.
Answer:
Six ways to prevent water pollution.

1. Pick up litter and throw it away in a garbage can.
2. Don’t put fertilizer on the grass right before it rains.
3. Don’t pour your motor oil down the storm drain.
4. Effluent sewage treatment.
5. Reusing the water.
6. Proper incineration, etc.

Question 21.
Collect the information (paper clips etc, regarding water pollution and display in your class.
Answer:

Question 22.
With the help of your teacher, draw a diagram with the events that cause water pollution.
Answer:

Question 23.
Prepare two slogans about conservation of natural resources.
Answer:
Slogans :

1. R₃ – Reduce, Reuse and Recycle.
2. Clean air is vital for all to survive on the planet.
3. Tree planting is the most reliable solution to pollution.
4. Save the Earth, Save our environment.
5. Don’t be cruel, preserve fuel,
6. Unite to make planet Earth pollution – free.

Question 24.
Prepare a poster on conservation of water.
Answer:
Poster on Conservation of water :

7th Class Social Textbook Page No. 14

Question 25.
Observe the given picture and write your comment.

Answer:
The given picture shows the flooded area.Generally, a flood is a natural event. Flood is caused by a combination of heavy rainfall causing river/oceans to overflow their banks and can happen at any time of the year.The flash floods occur with little or no warning and cause the biggest loss of human life.

Reasons for cities are drowned in the water during floods.

1. Many of our cities are made of mostly concrete and other impermeable material.
2. There is no ground for water to sink into.
3. Lack of vegetation is one of the cause.

For example :
We can take Wardha cyclone in Chennai.

The people without proper measures constructed buildings not only in the city area but also occupied ponds, lakes and tanks in the city to construct the buildings. They did not give any proper drainage passage area.

Whenever the cyclone comes there is no chance to rainwater neither to sink nor to flow outside from the city.

So the entire city was blocked by flood water.

Conclusion : Sometimes floods are occurred by human beings only.

Question 26.
Prepare two slogans about prevention of disasters.
Answer:

1. A little bit of awareness can save hundreds of iives.
2. Stay alert and move out of the vulnerable areas.
3. Move fast and avoid wasting time.
4. Your life is precious – Save it.

Question 27.
Prepare a list with the disasters that occurred recently in your area.
Answer:
In Andhra Pradesh Recently (2020) the following disasters are occurred.

1. Niver cyclone.
2. L-G-Polymers – company disaster.

Think & Respond

7th Class Social Textbook Page No. 3

Question 1.
What are the observations of Galileo?
Answer:

1. Galileo was an Italian astronomer.
2. He made a device called a telescope.
3. When Galileo first looked at the sky through this instrument, he saw many wonders unknown to him.
4. Galileo discovered that the Sun is in the centre of the Universe and planets revolve around it.
5. The planets are revolving on their own axis.

7th Class Social Textbook Page No. 5

Question 2.
Why do we celebrate June 5th as World Environment Day? Find out the significance of the day with the help of your teacher.
Answer:
Since 1974, World Environmental day has been started celebrating as an annual event on every 5th June to raise the importance of the healthy and green environment in the human lives, to solve the issues of the environment by implementing some positive environmental actions by the government, organisation and individual.

Significance of June – 5th:
On June 5th 1942 America declared war on Bulgaria and Israel declared war on Egypt on this day.

According to my opinion 5th June 1972 was the first day of the first UN Conference on the human environment. This conference was about the interaction between humans and environment. So we celebrate on this day.

7th Class Social Textbook Page No. 7

Question 3.
How is Biosphere different from other natural elements of the Earth?
Answer:
Biosphere is different from other natural elements of the Earth due to the following reasons:

1. All living organisms are present in the biosphere.
2. Biosphere consists of land, water and air.
3. Other elements are not having these conditions.

Question 4.
The Biosphere would not have survived without the other three spheres. Why?
Answer:
Earth’s living things make up the biosphere.

The living portion of the Earth interacts with all the other sphere.

Living things need water (hydrosphere), chemicals from the atmosphere and nutrients gained by eating things in the biosphere.

Plants and animals grow in geosphere, they absorb water from hydrdsphere, we get other gases and carbon dioxide from atmosphere.

So, Biosphere depends on all these spheres.

7th Class Social Textbook Page No. 8

Question 5.
Why do we celebrate April 22nd as World Earth Day? Find out the significance of the day with the help of your teacher.
Answer:

1. On April 22, 1970, the United States celebrated the first Earth day.
2. More than 20 million people around the U.S. gathered together holding rallies, demonstration and participating in activities to promote a clean and safe living environment. Children and adult students also participated in this movement.

Significance :
On this first Earth day we saw unprecedented unity among the people of the World.

7th Class Social TextbookPage No. 9

Question 6.
Write a few more uses of the Lithosphere.
Answer:

1. The lithosphere is the domain that provides us with land for agriculture and human settlements.
2. The thin soil layer of lithosphere helps us for agricultural development and gives us food.
3. The rockey layer of the lithosphere provides us with minerals, forIndustries and supports industrial development.
4. It also provides us with forests and grasslands for grazing.

Question 7.
List the human activities that cause change in the Lithosphere.
Answer:
Human can affect the lithosphere by farming, building structures, mining and all manner of activities that change the Lithosphere.

Question 8.
Suggest measures to protect the Lithosphere.
Answer:
Measures to protect the Lithosphere :

1. Planting more plants.
2. Not to follow the over mining.
3. Follow safety measures while getting oil from lithosphere.
4. Don’t throw the waste into deeper soil.
5. Follow the modern technology without disturbance to lithosphere while constructing buildings.

Question 9.
Why do we celebrate March 22nd as World Water Day? Find out the significance of the day with the help of your teacher.
Answer:
According to United Nations World Water Day celebrates since 1993. Water and raises awareness of the 2.2 billion people living without access to safe water.

It is taking action to tackle the global water crisis.

Significance :
To focus on the importance of fresh water.

Question 10.
Why can’t we use total water on the Earth?
Answer:
The following factors are responsible for total water that we can’t use are,

1. 97.25% of water belongs to ocean bodies means salt water.
2. 2.5% of the earth’s fresh water is unavailable due to following reasons :
   1) Locked up in glaciers, polar ice caps, atmosphere and soil.
   2) Highly polluted or lies too far under the Earth’s surface to be extracted at an affordable cost.
   3) 0.5% of the Earth’s water is available as fresh water.So, the total water on the Earth can’t be used fully.

7th Class Social Textbook Page No. 10

Question 11.
How is water being used for different purposes in your school? Observe the places/ situations in which water is being wasted !
Answer:
In my school water is being used for

1. Drinking purpose.
2. Washrooms purpose.
3. Watering plants in the school.
4. Sometimes to clean our classrooms.

Near hand wash basins and toilets cleaning sections much of water is being wasted.

Question 12.
What measures do you follow to prevent the wastage of water?
Answer:
5 to 7 ways are there to reduce the wastage of water.

1. Checks for leaks in the pipes.
2. Stop wasting water in the sink.
3. Reuse water.
4. Turn off the tap while washing your face, brushing your teeth and shaving.
5. Don’t use more dishes than you need.
6. Avoid-mid-day plant and lawn watering.
7. Shorten your showers.

Question 13.
Suggest measures to increase ground water. What will happen if all the ice melts?
Answer:
Some measures:

1. Vegetation increase ground water table due to absorption of water coming from rainfall.
2. Avoid planting those trees which need more water for their growth.
3. Construction of check dams.
4. Percolation tanks.
5. Loose boulder structures etc.
   a) If all the ice around the World were to melt Ice level would rise about 70 meters.
   b) The ocean would cover all the coastal cities.
   c) And land are would shrink significantly.

Question 14.
Why do we celebrate September 16th as World Ozone day? Find out the importance of the day with the help of your teacher.
Answer:
In 1994, the United Nations General Assembly proclaimed 16th Sept, the International day for the preservation of the Ozone layer, commemorating the date of the signing in 1987, of the Montreal protocol on substances that deplete the ozone layer.

7th Class Social Textbook Page No. 11

Question 15.
What happens if the Carbon dioxide level increase in the atmosphere?
Answer:

1. The increased percentage of carbon dioxide will cause greenhouse effect, i.e., It will not allow the hot rays of sun to escape from the atmosphere after reflection.
2. Once they enter the earth’s atmosphere, there by increasing the temperature of earth, ice on mountains will melt and water level will rise.

Question 16
How can we increase Oxygen level in the atmosphere?
Answer:
We can increase oxygen level in the atmosphere by three ways.

1. Afforestation – Trees are the absolute source of oxygen.
2. Reducing the use of non-biodegradable things like plastics.
3. Reducing the test of different bombs, missiles etc.

Question 17.
Why is Biosphere considered a separate natural domain of the Earth?
Answer:

1. The biosphere is a narrow zone of the earth where land, water, air interact with each other to support life.
2. There are several species of organisms that vary in size from microbes and bacteria to a large mammals.
3. All living organisms including humans are linked to each other and to the biosphere for survival.
4. In this zone that life that is unique to Earth exists and flourishes.
5. Biosphere is the part of the earth’s surface and atmosphere in which plants and animals can live.

Question 18.
What measures do you suggest to protect Biosphere?
Answer:

1. Restore damaged ecosystems by planting trees on land where forests have been cutdown.
2. Encourage people to live jn a way that doesn’t hurt the environment.
3. Establish parks to protect rain forests and wildlife.
4. Support the activities that operate in ways that minimize damage to the environment.
5. Conserve water.
6. Use long-lasting light bulbs.
7. Plant a tree etc.

7th Class Social Textbook Page No. 12

Question 19.
How did the establishment of man-made environment cause change in natural environment? How is it harmful to us?
Answer:
Human beings modified the natural environment by clearing the land for agriculture, buildings, factories, roads etc. It is harmful to us by global warming. Means due to deforestation, burning of fossil fuels, using more vehicles, release more waste from chemical factories etc. The above reasons cause global warming. Due to the global warming climate change occurred. Floods, cyclones, tsunamis, earthquakes, acid rains are common.

Question 20.
Is there any need to protect natural environment? What can you do for this?
Answer:
Yes, there is a need to protect natural environment.Our environment gives us a lot of things to live mainly air, land and water.

Our life depends on so many non-living components. It is our duty to save our environment for making a happy life.

Ways to protect the environment :

1. Choose reusable things.
2. Recycle properly.
3. Use few chemicals.
4. Use less water.
5. Use your purchasing power for good etc.

Explore

7th Class Social Textbook Page No. 3

Question 1.
Get through the internet and explore the Big Bang Theory and list the things you have observed.
Answer:
The Big Bang Theory is the leading explanation about how the Universe began. At its simplest, it says the Universe as we know it started with a small singularity, then inflated over the next 13.77 billion years to the cosmos that we know today.

7th Class Social Textbook Page No. 4

Question 2.
Go through the internet and collect information about two (ancient and modern) Indian astronomers and discuss in the classroom.
Answer:
Ancient Astronomer:
1) Aryabhata -1:
He is one of the greatest mathematicians and astronomers of ancient India.

2) Varahamihira :
He is one of the ancient astrologer, astronomer and mathematician.

Modern Astronomers :

1. Aluru Seelin Kiran Kumar
2. Byrana Nagappa Suresh
3. G. Madhavan Nair
4. Jayant Vishnu Narlikar etc.

Question 3.
Go through the library or internet & collect information. Why Pluto is removed from planet system?
Answer:

1. The International Astronomical Union (IAU) downgraded the status of Pluto to that of a dwarf planet because it did not meet the three criteria the IAU uses to define a full sized planet.
2. Essentially Pluto meets all the criteria one – it has not cleared its neighbouring region of other objects.

7th Class Social Textbook Page No. 8

Question 4.
Refer library books or go through the atlas and know more about different types of land forms. Now try to know the process of how land is formed in your locality. (You can discuss with your teacher about the above concept.)
Answer:
Different types of land forms :

1. Mountains and hills, Plateaus, Plains, Valleys, Deserts and Dunes etc.
2. I live in Visakhapatnam. This is formed on the shore of the Bay of Bengal. It is a part of the Eastern Coastal Plain. It can form by deposits of sediments carried by ocean current or rivers entering the sea.

7th Class Social Textbook Page No. 10

Question 5.
Browse internet or go through the atlas and know more about different water bodies across the world.
Answer:

7th Class Social Textbook Page No. 11

Question 6.
Go through the online educational sources to know more about different layers of the atmosphere, air pressure and various winds. (If necessary, take the help of your teacher).
Answer:

1. The atmosphere is comprised of different layers based on temperature.
2. These layers are the Troposphere, Stratosphere, Mesosphere, Thermosphere and the Exosphere.
3. Air pressure – it is the force exerted on a surface by the air above it as gravity pulls it to Earth. This pressure is called atmospheric pressure, or air pressure.
4. Wind is the horizontal movement of air, caused by the uneven heating of the Earth by the Sun and the Earth’s own rotation. The Earth contains five major wind zones: polar easterlies, westerlies, horse latitudes, trade winds, and the doldrums.

Project Work

Question 1.
Prepare a poster showing the activities that destroy natural environment and the activities that protect natural environment.
Answer:
1) A poster showing the activities that destroy natural environment.

2) The activities that protect natural environment.

Question 2.
Collect the information from your surroundings regarding water usage and its wastage. Suggest how you control the wastage of water.
Answer:
We live in the village Pachipenta in Vizianagaram District. Peddagedda Reservoir project is a Medium irrigation Project Proposed across Peddagedda (also called Vegavathi on its downstream), a tributary to River Suvarnamukhi, which itself is a tributary to River Nagavali to irrigate our Dachipenta village. We use this water for drinking, daily needs, and agricultural needs. But most of the water is wasted in household works. Government check is not possible in the issues like this. Every common man should have their own con RC over their behavior and usage. Invest in a Water Saving Equipment Reuse the polluted water Conserve the

SCERT AP 7th Class Maths Solutions Pdf Chapter 1 Integers InText Questions and Answers.

AP State Syllabus 7th Class Maths Solutions 1st Lesson Integers InText Questions

Fill in the blanks: (Page No: 3)

Question 1.
7 × (-4) = – (7 × 4) = ___________
Answer:
– 28

Question 2.
2 × (-6) = – (2 × 6) = ___________
Answer:
– 12

Check Your Progress (Page No: 4)

Find the values of

(i) 4×(-8)
Answer:
4 × (-8) = -(4×8)
= – 32

(ii) 5 × (-20)
Answer:
5 × (-20) = – (5 × 20)
= – 100

(iii) 7 × (-8)
Answer:
7 × (-8) = – (7 × 8)
= – 56

(iv) 10 × (-9)
Answer:
10 × (- 9) = -(10 × 9)
= – 90

Fill in the blanks: (Page No: 4)

Question 1.
– 3 × 4 = ________ = 3 × (-4)
Answer:
– 12

Question 2.
– 4 × 4 = ________ = 4 × (-4)
Answer:
– 16

Let’s Explore: (Page No: 4)

Question 1.
Prepare a pattern to find (- 3) × 5 starting from 4 × 5.
Answer:
4 × 5 = 20
3 × 5 = 15
2 × 5 = 10
1 × 5 = 5
0 × 5 = 0

Question 2.
Prepare a pattern to find (- 7) × 3 starting from 5 × 3.
Answer:
5 × 3 = 15
4 × 3 = 12
3 × 3 = 9
2 × 3 = 6
1 × 3 = 3
0 × 3 = 0

Find the values of (Page No: 4)

Question 1.
(-6) × 7 = __________ = -(6 × 7) = – 42
Answer:
6 × (-7)

Question 2.
(-2) × 5 = __________ = -(2 × 5) = – 10
Answer:
2 × (-5)

Question 3.
(-3) × 6 = __________ = -(3 × 6) = – 18
Answer:
3 × (-6)

Question 4.
(-4) × 5 = __________ = -(4 × 5) = – 20
Answer:
4 × (-5)

Check Your Progress (Page No. 4)

Find the values of

(i) (-6) × 5
Answer:
(- 6) × 5 = -(6 × 5) = – 30

(ii) (- 15) × 2
Answer:
(- 15) × 5 = – (15 × 2) = – 30

(iii) (- 12) × 8
Answer:
(- 12) × 8 = – (12 × 8) = – 96

(iv) (- 10) × 6
Answer:
(- 10) × 6 = – (10 × 6) = – 60

Find the values of (Page No: 4)

Question 1.
(- 2) × (- 4) = _________
Answer:
8

Question 2.
– 2 × (- 5) = _________
Answer:
10

Check Your Progress (Page No: 5)

Question 1.
Prepare a pattern to find (-5) × (-4) starting from (-5) × 3.
Answer:
-5 × 3 = – 15
-5 × 2 = – 10
-5 × 1 = – 5
-5 × 0 = 0
-5 × (-1) = + 5
-5 × (-2) = + 10
-5 × (-3) = + 15
-5 × (-4) = + 20

Question 2.
Prepare a pattern to find (- 7) × (- 2) starting from (- 7) × 5.
Answer:
– 7 × 5 = – 35
– 7 × 4 = – 28
– 7 × 3 = – 21
– 7 × 2 = – 14
– 7 × 1 = – 7
– 7 × 0 = 0
– 7 × (- 1) = + 7
– 7 × (- 2) = + 14

Let’s Do Activity (Page No: 6)

Fill the grid by multiplying each number in the first column with each number in the hirst row and answer the following questions.

Answer:

Question 1.
Write your observations from the table.
Answer:
Product of two integers with same sign is always a positive integer and the product of two integers with opposite signs is always negative integer.

Question 2.
What happens when an integer multiplied with (-1) ?
Answer:
a × (-1) = – 1 × a = – a.
When an integer is multiplied by – 1, the sign of the integer changes from + ve to – ve or – ve to + ve.

Question 3.
When will we get product of two integers is zero ?
Answer:
The product of two integers is zero only when one of them is zero.

Division of Integers (Page No: 8)

Observe the following and fill the blanks

Answer:

Check Your Progress (Page No: 9)

Fill the following table.

Answer:

Let’s Do Activity (Page No: 10)

The fish in the pond below, carry some numbers. Choose any 4 pairs and carry out four multiplications with those numbers. Now, choose four other pairs and carry out divisions with those numbers.

Answer:
Multiplications:
(i) (- 10) × 6 = – 60
(ii) (- 4) × (- 9) = 36
(iii) 12 × 6 = 72
(iv) 6 × (-4) = – 24
(v) 8 × 6 = 48
(vi) 12 × 8 = 96

Divisions:
(i) (-36) ÷ 6 = – 6
(ii) (-100) ÷ (- 10) = 10
(iii) 45 ÷ (-9) = – 5
(iv) 72 ÷ 12 = 6
(v) (-56) ÷ 8 = – 7
(vi) (-28) ÷ (-4) = 7

Puzzle time (Page No: 11)

Jasvi says her favorite number through puzzle. Find it.

Answer:

(i) Closure property: Observe the following tables and complete them.

∴ Integers are closed under addition and multiplication.
Answer:

∴ Integers are closed under addition and multiplication.

Let’s Think (Page No: 11)

Can you find at least one pair of integers whose sum or product is not an integer ?
Sol.
No, we can’t find at least one pair of integers whose sum of product is not an integer.

Page No. 12

(i) Closure property:

∴ Integers are closed under subtraction, but need not closed under division.
Answer:

∴ Integers are closed under subtraction, but need not closed under division.

(ii) Commutative Law: Observe the following tables and complete them.

∴ Integers are commutative under addition and multiplication.
Answer:

∴ Integers are commutative under addition and multiplication.

∴ Integers are not commutative under subtraction and division.
Answer:

∴ Integers are not commutative under subtraction and division.

Page No. 13

(iii) Associative Law: Observe the following tables and complete them.

∴ Integers are associative under addition and multiplication.
Answer:

∴ Integers are associative under addition and multiplication.

∴ Integers are associative under subtraction and division.

iv) Identity property: Observe the following tables and complete them.

Answer:

Page No: 14

v. What should be added to – 3 to get additive identity 0 ?

A. We add + 3 to get additive identity 0. Observe the following.
(i) 4 + (- 4) = _________
Answer:
0

(ii) (-5) + 5 = _________
Answer:
0

(iii) (- 6) + _________ = 0
Answer:
6

Check Your Progress (Page No: 14)

Question 1.
Write the additive inverses of 5, -8, 1 and 0.
Answer:

Lets Think (Page No: 14)

Question 1.
What should be multiplied by 6 to get multiplicative identity 1 ? Is it exist in integers ?
Answer:
6 × \(\frac{1}{6}\) = 1 (OR) 6 ÷ 6
But \(\frac{1}{6}\) is not a integer.
Multiplicative identity of 6 is \(\frac{1}{6}\).
∴ \(\frac{1}{6}\) does not exist in integers.

Question 2.
Verify – 3 × [(-4) – 2] = [(- 3) × (- 4)] – [(- 3) × 2]. Is-multiplication distribute over subtraction of integers ? Write your observations.
Answer:
– 3 × [(- 4) – 2] = [(- 3) × (- 4)] – [(-3) × 2]
– 3 × [- 4 – 2] = [3 × 4] – [- (3 × 2)]
– 3 × (-6) = 12 – (-6)
3 × 6 = 12 + 6
18 = 18
L.H.S. = R.H.S.
Yes it is multiplication distribute over subtraction of integers.
That is a × (b – c) = (a × b) – (a × c)
Yes, it exists in integers.

Check Your Progress (Page No: 17)

Simplify the following.

(i) 5 × 6 – 6
Answer:
5 × 6 – 6
= 30 – 6 (Multiplication)
= 24 (Subtraction)

(ii) 24 ÷ 3 × 3 – 30
Answer:
24 ÷ 3 × 3 – 30 (Division)
= 8 × 3 – 30 (Multiplication)
= 24 – 30 (Subtraction)
= – 6

(iii) 5 × 5 – 5 ÷ 5 + 5
Answer:
5 × 5 – 5 ÷ 5 + 5 (Division)
= 5 × 5 – 1 + 5 (Multiplication)
= 25 – 1 + 5 (Addition)
= 25 + 5 – 1
= 30 – 1 (Subtraction)
= 29

Let’s Explore (Page No: 19)

Question 1.
If |x| = 15, then what will be the value of x ? Discuss.
Answer:
Given |x| = 15
If x > 0, then |x| = + 15
If x < 0, then |x| = – 15
So, – 15 < x < 15

Examples

Question 1.
A sump is full of water, when the motor started pumping the level of water decreasing 2 inches per minute then what is the level of water from the ground level after 20 minutes ?
Answer:
The change in level of water per minute = – 2 inches (decreasing 2 inches)
The level of water after 20 minutes = 20 × (-2) – 40 inches
So, the level of water in sump is 40 inches depth from the ground level.

Question 2.
An elevator begins from 20 m above the ground. It descends into a mine shaft at the rate of 6 m per minute. What will be its position after 15 minutes ?
Answer:
Since the elevator is going down, so the distance covered by it will be represented by a negative integer. Change in position of the elevator in one minute = – 6 m.
Change in position of the elevator in 15 minutes = 15 × (-6) = – 90 m.
So, the final position of the elevator – 20 + (-90) = – 70 m.
The elevator is at 70 m below the ground level.

Question 3.
In a test, ( + 5) marks are given for every correct answer and (-3) marks are given for every incorrect answer. Lakshmi gets 45 correct and 15 in-correct answers. What is her score ?
Answer:
Marks given for one correct answer = 5
Marks obtained for 45 correct answers = 45 × 5 = 225
Marks given for one incorrect answer = – 3
Marks obtained for 15 incorrect answers = 15 × (- 3) = – 45
∴ Lakshmi’s score = 225 + (- 45)
= 180.

Question 4.
A borewell machine drills down 72 feet per hour from surface of the earth. If the water is at 360 feet down from surface of earth, after how many hours it will touch the water layer ?

Answer:
Depth of drilling in one hour = – 72 feet
Depth of water layer from surface of earth = – 360 feet
Number of hours required
= – 360 ÷ (-72)
= 5
Hence, the borewell machine will touch water layer at 5 hours of drilling.

Question 5.
In a test, (+ 4) marks are given for every correct answer and (- 2) marks are given for every incorrect answer. Sasi answered all the questions and scored 26 marks from 8 correct answers. How many incorrect answers had Sasi attempted?
Answer:
Marks given for one correct answer = 4
So, marks given for 8 correct answers
= 4 × 8
= 32
Sasi score = 26
Marks obtained for incorrect answers = 26 – 32 = -6
Marks given for one incorrect answer = – 2
∴ Number of incorrect answers
= (- 6) ÷ (- 2)
= 3

Question 6.
Shop keeper Yaseen earns a profit of ₹ 20 per bag of Sonamasoori rice sold and loss of ₹ 12 per bag of Hamsa rice. In one week he gets neither profit nor loss, if he solds 1440 Sonamasoori rice bags. How many Hamsa rice bags did he sell ?
Answer:
In the given problem there is neither profit nor loss.
So, profit earned + loss incurred = 0
Profit earned = – loss incurred
Profit earned by selling one Sonamasoori rice bag = ₹ 20
Profit earned by selling 1440 Sonamasoori rice bags
= 1440 × 20
= ₹ 28800
Loss incurred by selling one Hamsa rice bag = ₹ 12,
which we denoted by – 12 Loss incurred by selling one Hamsa rice bags = ₹ – 28800
Total number of Hamsa rice bags sold
= (- 28800) ÷ (-12)
= ₹ 2400 bags.

Question 7.
Find the additive inverses of (+ 2) and (- 3).
Answer:
Additive inverse of + 2 = – (+2) = – 2
Additive inverse of – 3 = – (-3) = + 3.

Question 8.
Multiply the following using associative law.
(i) – 25 × (- 4) × 2 × (- 8)
Answer:
– 25 × (- 4) × 2 × (- 8)
= [- 25 × (- 4)] × 2 × (- 8)
= [100 × 2] × (-8)
= 200 × (-8) = – 1600

(ii) (- 20) × (- 2) × (- 5) × 7
Answer:
(- 20) × (-2) × (-5) × 7
= (- 20) × [(-2) × (-5)] × 7
= [(- 20) × 10] × 7
= – 200 × 7
= – 1400

Question 9.
Are (-42) × (-7) and (-7) × (-42) equal ? Which is this law ?
Answer:
(-42) × (-7) = + 294
(-7) × (-42) = + 294
∴ (- 42) × (- 7) = (- 7) × (- 42)
It is multiplicative commutative law.

Question 10.
Simplify 26 × (- 48) + (- 48) × (- 36) using suitable laws.
Answer:
26 × (- 48) + (- 48) × (- 36)
= (- 48) × 26 + (- 48) × (- 36) (Commutative law)
= (- 48) × [26 + (- 36)] (Distributive law)
= (- 48) × (- 10) = 480

Question 11.
Simplify: 3 × 2 + 8 ÷ 4
Answer
3 × 2 + 8 ÷ 4 (Division)
= 3 × 2 ÷ 2 (Multiplication)
= 6 + 2 (Addition)
= 8

Question 12.
Simplify : 7 × 6 – \(\overline{8-4}\).
Answer:
7 × 6 – \(\overline{8-4}\) (Vinculum)
= 7 × 6 – 4 (Multiplication)
= 42 – 4 (Subtraction)
= 38

Question 13.
Simplify: 18 + 64 ÷ 4 {26 – (14 – \(\overline{7-3}\))}
Answer:
18 + 64 ÷ 4 {26 – (14 – \(\overline{7-3}\))}
= 18 + 64 ÷ 4 {26 – (14 – 4)} (Vinculum)
= 18 + 64 ÷ 4 {26 – (14 – 4)} (Simple bracket)
= 18 + 64 ÷ 4{26 – 10} (Curly bracket)
= 18 + 64 ÷ 4 {16} (Of)
= 18 + 64 ÷ 64 (Division)
= 18 + 1 (Addition)
= 19

Practice Questions (Page No: 21)

Question 1.
12, 19, 26, 33, 40, 47,
(a) 57
(b) 54
(c) 52
(d) 50
Answer:
(b) 54

Explaination:
Given 12, 19, 26, 33, 40, 47, __________
Each number in the series obtained by adding 7 to the previous number.
So, next number is 47 + 7 = 54.

Question 2.
2, 13, 24, 35, 46, 57, __________
(a) 65
(b) 67
(c) 68
(d) 72
Answer:
(c) 68

Explaination:
Given 2, 13, 24, 35, 46, 57, _________
Each number in the series obtained by adding 11 to the previous number. So, next number is 57 + 11 = 68.

Question 3.
61,67.71,73,79.
(a) 89
(b) 87
(c) 85
(d) 83
Answer:
(d) 83

Explaination:
Given 61, 67, 71, 73, 79, _________

So, answer is 79 + 4 = 83

Question 4.
3, 7, 13, 21, 31,
(a) 43
(b) 48
(c) 51
(d) 53
Answer:
(a) 43

Explaination:
Given 3, 7, 13, 21, 31, ___________

So, answer is 31 + 12 = 43.

Question 5.
8, 12, 20, 32, 52, 84,
(a) 111
(b) 126
(c) 136
(d) 174
Answer:
(c) 136

Explaination:
Given 8, 12, 20, 32, 52, 84, ___________

So, answer is 84 + 52 = 136

Question 6.
23,28,38,53,73,98,
(a) 121
(b) 128
(c) 135
(d) 146
Answer:
(b) 128

Explaination:
Given 23, 28, 38, 53, 73, 98, _______

So, answer is 98 + 30 = 128

Question 7.
101, 97, 89, 83, 79, 73, 71, ___________
(a) 61
(b) 65
(c) 66
(d) 67
Answer:
(d) 67

Explaination:
Given 101, 97, 89, 83, 79, 73, 71, ________

So, answer is 73 – 6 = 67

Question 8.
4, 7, 11, 18, 29, 47, _______
(a) 67
(b) 76
(c) 84
(d) 92
Answer:
(b) 76

Explaination:
Given 4, 7, 11, 18, 29, 47, _______

So, answer is 29 + 47 = 76

Question 9.
76, 187, 298, 409, 520,
(a) 631
(b) 656
(c) 701
(d) 724
Answer:
(a) 631

Explaination:
Given 76, 187, 298, 409, 520, _______

So, answer is 520 + 111 = 631

Question 10.
0, 2, 5, 10, 17, 28, 41, ___________
(a) 50
(b) 53
(c) 57
(d) 58
Answer:
(d) 58

Given 0, 2, 5, 10, 17, 28, 41, ______

2, 3, 5, 7, 11, 13, 17 all are prime numbers.
So, answer is 41 + 17 = 58

Question 11.
36, 45, 53, 60, 66, 71, ________
(a) 84
(b) 78
(c) 75
(d) 73
Answer:
(c) 75

Explaination:
Given 36, 45, 53, 60, 66, 71, _______

So, the answer is 71 + 4 = 75.

Question 12.
0, 15, 45, 90, 150, 225, _________
(a) 295
(b) 300
(c) 315
(d) 360
Answer:
(c) 315

Explaination:
Given 0, 15, 45, 90, 150, 225, ___________
0, 0 + (15× 1), 15 + (15 × 2), 45 + (15 × 3), 90 + (15 × 4), 150 + (15 × 5), 225 + (15 × 6), 0, 0 + 15, 15 + 30, 45 + 45, 90 + 60, 150 + 75, 225 + 90
0, 15, 45, 90, 150, 225, 315
So, the answer is 225 + (15 × 6) = 315

Question 13.
18, 23, 25, 30, 32, 37, _______
(a) 43
(b) 41
(c) 39
(d) 38
Answer:
(c) 39

Explaination:
Given 18, 23, 25, 30, 32, 37, ________

So, the answer is 32 + 7 = 39

Question 14.
4, 7, 11, 18, 29, 47, _________
(a) 71
(b) 76
(c) 77
(d) 82
Answer:
(b) 76

Explaination:
Given 4, 7, 11, 18, 29, 47, _______

So, the answer is 29 + 47 = 76

Question 15.
12, 18, 21, 27, 30, 36, 39, ______
(a) 43
(b) 45
(c) 49
(d) 52
Answer:
(b) 45

Explaination:
Given 12, 18, 2f, 27, 30, 36, 39, ______
3 × 4, 3 × 6, 3 × 7, 3 × 9, 3 × 10, 3 × 12, 3 × 13, 3 × 15
So, the answer is 3 × 15 = 45

SCERT AP 7th Class Social Study Material Pdf 7th Lesson మొఘల్ సామ్రాజ్యం Textbook Questions and Answers.

AP State Syllabus 7th Class Social Solutions 7th Lesson మొఘల్ సామ్రాజ్యం

7th Class Social 7th Lesson మొఘల్ సామ్రాజ్యం Textbook Questions and Answers

కింది తరగతులలోని విషయ పునశ్చరణ

పటాన్ని పరిశీలించి ఇవ్వబడిన ప్రశ్నలకు జవాబులు రాయండి.

ప్రశ్న 1.
మీరు ఎప్పుడైనా ఈ పై చిత్రాన్ని చూశారా?
జవాబు:
ఈ చిత్రం ఎర్రకోట. నేను చూసాను.

ప్రశ్న 2.
ఈ చిత్రం గురించి కొన్ని విషయాలు చెప్పగలరా?
జవాబు:

1. ఈ కోటను మొఘల్ చక్రవర్తి షాజహాన్ నిర్మించాడు.
2. అంత:పుర భవనంగా ఎర్రకోట నిర్మించబడింది.
3. దివాన్-ఇ-ఆమ్, దివాన్-ఇ-ఖాస్ వంటి ఇతర నిర్మాణాలున్నాయి.

ప్రశ్న 3.
చరిత్రలో ఈ కోట యొక్క ప్రాముఖ్యత మీకు తెలుసా?
జవాబు:
స్వాతంత్ర్య దినోత్సవం రోజు భారత ప్రధానమంత్రి, ఇక్కడి నుండే జాతినుద్దేశించి ప్రసంగిస్తారు.

Improve your learning (మీ అభ్యసనాన్ని మెరుగుపడుచుకోండి)

I. క్రింది ప్రశ్నలకు సమాధానాలు రాయండి.

ప్రశ్న 1.
మొఘల్ చక్రవర్తులలో అక్బర్ ప్రముఖ స్థానం పొందుటకు గల కారణాలను విశ్లేషించండి.
జవాబు:
మొఘల్ చక్రవర్తులలో అక్బర్ ప్రముఖ స్థానం పొందుటకు గల కారణాలు :

1. అక్బర్ సువిశాల సామ్రాజ్యాన్ని నిర్మించాడు. దాదాపు భారతావనినంతటిని సమైక్యపరచి ఒకే అధికారము క్రిందకి తెచ్చినాడు.
2. అక్బర్ గొప్ప పరిపాలనాదక్షుడు – విశాల సామ్రాజ్యాన్ని స్థాపించాడు.
3. అక్బర్ ప్రజా సంక్షేమాభిలాషి – సంక్షేమ పాలనను అందించాడు.
4. సారస్వత కళాభిమాని – ఇతని ఆస్థానములో అనేక మంది ప్రముఖ కవులు కలరు.
5. అక్బర్ పరమత సహనాన్ని చాటినాడు – దీన్-ఇ-ఇలాహి అనే నూతన మతాన్ని స్థాపించాడు.
6. గొప్ప సాంఘిక సంస్కర్త – ఆనాటి సమాజంలోని సాంఘిక దురాచారాలను అక్బర్ నిషేధించినాడు.
7. అక్బర్ గొప్ప భవన నిర్మాత – ఫతేపూర్ సిక్రి నగరం, బులంద్ దర్వాజా, పంచమహల్, ఇబాదత్ ఖానా మొదలైన కట్టడాలు అక్బర్ వాస్తు కళాభిమానానికి తార్కాణాలు.
8. అక్బర్ ప్రవేశపెట్టిన పాలనా సంస్కరణలు – రాజ్యాన్ని సుబాలుగా, సర్కారులుగా, పరగణాలుగా విభజించుట, భూమిని సర్వే చేయించి, పంట ఆధారంగా శిస్తు నిర్ణయం, జట్జ్ విధానం, మన్సబ్ దారీ విధానం మొదలైనవి అక్బర్ పాలనలో అగ్రస్థానంలో నిలిపినాయి.

ప్రశ్న 2.
వాస్తు మరియు శిల్పకళలకు మొఘలులు చేసిన కృషిని అభినందించండి.
జవాబు:
కళ మరియు వాస్తు శిల్పం :

1. మొఘలుల కాలంలో వాస్తు శిల్పంలో కొత్త సాంప్రదాయం ప్రారంభమైంది.
2. స్మారక చిహ్నాలు ఎత్తైన స్తంభాలపై నిర్మించబడ్డాయి.
3. కట్టడాలలో పాలరాయిని ఎక్కువగా ఉపయోగించారు. నీరు ప్రవహించే ఫౌంటేన్లను విస్తృతంగా నిర్మించారు.
4. పాలరాళ్ళతో పాటు భవనాలను అలంకరించడానికి అపురూపమైన రంగు రాళ్ళను ఉపయోగించారు. ఫతేపూర్ సిక్రి
5. చిత్తోర్ మరియు రణతంబోర్ మీద సైనిక విజయాల తరువాత అక్బర్ తన మత గురువు షేక్ సలీం చిస్తి గౌరవార్థం రాజధానిని ఆగ్రా నుండి సిక్రీకి మార్చాలనుకొన్నాడు. అందుకోసం ప్రణాళికాబద్దమైన నగరాన్ని నిర్మించాడు.
6. ఆ నగరానికి ‘ఫతేబాద్’ అని పేరు పెట్టాడు. ఫతే అనగా ‘విజయం ‘ అని అర్థం. తర్వాత కాలంలో ఇది ఫతే పూర్ సిక్రీగా పిలువబడింది.
7. భారతదేశంలో మొఘలుల నిర్మాణాలలో ఇప్పటికీ మిగిలి వున్న కట్టడాలలో ఫతేపూర్ సిక్రీ ఒకటి.

ప్రశ్న 3.
“శివాజీ ” వ్యక్తిత్వం ఎందువలన కీర్తించదగినదో వివరించండి.
జవాబు:

1. శివాజీ హిందూ మతస్తుడైనప్పటికీ ఇతర మతాలను కూడా గౌరవించాడు.
2. అతను స్త్రీలను, ఇతర మత గ్రంథాలను, గౌరవించవలసిందిగా తన సైన్యాన్ని ఆదేశించాడు.
3. అతడు ఎక్కువ విద్యావంతుడు కాకపోయినప్పటికీ ఎన్నో తెలివితేటలు, పరిపాలనా సామర్థ్యాలు, యుద్ధ వ్యూహాలలో నేర్పరి.
4. తన సైన్యానికి గెరిల్లా యుద్ధవిద్యలో శిక్షణనిచ్చి వారిని గొప్ప యోధులుగా తయారుచేశాడు.
5. నావికా బలాన్ని కూడా అభివృద్ధి చేసాడు. ఎంతగానో ప్రజల అభిమానాన్ని చూరగొన్నాడు.
6. ప్రజలకు ఒక ఆదర్శప్రాయునిగా నిలిచాడు.
7. కొండజాతి ప్రజలైన మావళీలతో స్నేహం చేసి వారిలో జాతీయ భావనను నింపాడు.
8. శివాజీ యొక్క దేశ భక్తి, జాతీయ భావన ఆ తరువాత కాలంలో జాతీయ నాయకులైన తిలక్, సావర్కర్ మొదలైన వారికి ఎంతో ప్రేరణగా నిలిచాయి.

ప్రశ్న 4.
షేర్షా సూర్ గురించి క్లుప్తంగా తెల్పండి.
జవాబు:
షేర్షా (క్రీ.శ. 1540-1545) :

1. షేర్షా సూర్ ఒక ఆఫ్ఘన్ నాయకుడు. అతను స్వశక్తితో అభివృద్ధి చెందాడు. హుమాయూన్ ను రెండు సార్లు ఓడించి ఢిల్లీలో ‘సూర్’ రాజవంశాన్ని స్థాపించాడు.
2. ఢిల్లీపై నియంత్రణ సాధించిన తర్వాత అతడు అనేక ఇతర ముఖ్యమైన యుద్ధాలలో విజయం సాధించాడు. తన సామ్రాజ్యాన్ని కాబూల్ నుండి బెంగాల్ మరియు మాళ్వా వరకు విస్తరించాడు.
3. అతడు గొప్ప యుద్ధ వీరుడే కాక పరిపాలనాదక్షుడు కూడా. ఐదు సంవత్సరాల పరిపాలనలో అతడు భూమిశిస్తు పద్ధతి, నూతన ద్రవ్య విధానం, తపాలా సేవలు వంటి అనేక సంస్కరణలు ప్రవేశపెట్టాడు. క్రీ.శ. 1545లో ఫిరంగి ప్రేలుడు కారణంగా అతడు చనిపోయాడు.
4. షేర్షా తరువాతి వారసుల అసమర్థత కారణంగా హుమాయూన్ క్రీ.శ. 1555లో ఢిల్లీని తిరిగి స్వాధీనం చేసుకున్నాడు.

ప్రశ్న 5.
భారతదేశ పటంలో ఈ క్రింది ప్రదేశాలు గుర్తించండి.
1) ఆగ్రా 2)ఢిల్లీ 3) పంజాబ్ 4) ఫతేపూర్ సిక్రీ
జవాబు:

ప్రశ్న 6.
మొఘల్ సామ్రాజ్యం యొక్క కాలక్రమ చార్టును తయారుచేయండి.
జవాబు:

II. సరియైన సమాధానాన్ని ఎంచుకోండి.

1. అక్బర్ ఆస్థానంలోని గొప్ప సంగీత విద్వాంసుడు
ఎ) తాన్ సేన్
బి) అబుల్ ఫజల్
సి) రాజా బీర్బల్
డి) రాజా తోడర్మల్
జవాబు:
ఎ) తాన్ సేన్

2. భిన్నమైన దానిని గుర్తించండి.
ఎ) అక్బర్
బి) హుమాయూన్
సి) షేర్షా
డి) జహంగీర్
జవాబు:
సి) షేర్షా

3. ఇబాదత్ ఖానా ఎక్కడ ఉంది? (ఎ )
ఎ) ఫతేపూర్ సిక్రి
బి) ఢిల్లీ
సి) జహంగీరాబాద్
డి) ఔరంగాబాద్
జవాబు:
ఎ) ఫతేపూర్ సిక్రి

4. సరి కాని జతను గుర్తించండి.
ఎ) కుతుబ్ మీనార్ – హుమాయూన్
బి) తాన్సె న్ – రాగ్ దీపక్
సి) అబుల్ ఫజల్ – అక్బర్నామా
డి) శివాజీ – రాయగఢ్
జవాబు:
ఎ) కుతుబ్ మీనార్ – హుమాయూన్

5. శివాజీకి సమకాలీన మొఘల్ రాజు ఎవరు?
ఎ) అక్బర్
బి) బాబర్
సి) జహంగీర్
డి) ఔరంగజేబు
జవాబు:
డి) ఔరంగజేబు

III. కింది వాటిని జతపరచండి.

జవాబు:

7th Class Social Studies 7th Lesson మొఘల్ సామ్రాజ్యం InText Questions and Answers

7th Class Social Textbook Page No.11

ప్రశ్న 1.
అక్బర్ – బీర్బల్ గురించి కొన్ని కథలను సేకరించండి.
జవాబు:
1. అరచేతిలో వెంట్రుకలు
ఒకనాడు అక్బర్ పాదుషా వారికి బీర్బల్ తో హాస్యమాడాలనిపించింది. నిండు సభలో బీర్బల్ నుద్దేశించి “బీర్బల్ మాకొక సందేహం ఉంది, అది నువ్వే తీర్చాలి” అన్నారు. “ప్రభువులకు సందేహమా, అది సామాన్యుడైన విదూషకుడు తీర్చడమా ? అదేమిటో సెలవియ్యండి జహాపనా” అన్నాడు వినమ్రంగా, మరేం లేదు మనందరకు తెలిసున్న విషయమే, అది ఎందువల్ల జరుగుతుందో తెలియక నిన్నడుగుతున్నాను, అని. ‘మన శరీరము అంతటా వెంట్రుకలు కొంతగాక కొంతయినా ఉన్నాయి కాని నా అరచేతుల్లో మాత్రము ఎందుకు లేవన్నది మా సందేహం అని ప్రశ్నించాడు అక్బర్. దానికి బీర్బల్ ఏమున్నది ప్రభూ ! మీరు చేసే దానధర్మాల వల్ల తమ అరచేతులలో వెంట్రుకలు మొలవడం లేదు’ అన్నాడు. అప్పుడు అక్బర్-బీర్బలను తికమక పెట్టాలని “మరి నీ అరచేతిలో ఎందుకు మొలవలేదని” ప్రశ్నించాడు. ఏమున్నది ప్రభూ మీరిచ్చే కానుకలు, ధర్మాలు అందుకోవడంలో అరచేతులు అరిగిపోయి వెంట్రుకలు మొలవలేదు ప్రభూ” అంటూ చమత్కారంగా సమాధానమిచ్చాడు తీర్బల్.

2. మామిడి పళ్ళ విందు
ఒకనాడు అక్బర్ చక్రవర్తి మామిడి పళ్ళు ఆరగిస్తున్న సమయంలో బీర్బల్ అంతఃపురంలోకి వచ్చాడు. బీర్బలను చూసిన అక్బర్ ఆప్యాయంగా ఆహ్వానించి మామిడిపళ్ళను తినమని అందించాడు. బీర్బల్ కూడా వాటి యందు ఆసక్తి కలి, అందుకుని తినసాగాడు. అయితే అక్బర్ తాను తిన్న మామిడి టెంకలను బీర్బల్ ముందున్న టెంకలలో వేయసాగాడు. కొంత సేపటి తర్వాత ఏమయ్యా బీర్బల్ అంత ఆకలితో ఉన్నావా, చాలా కాయలు తిన్నట్లున్నావు” అన్నాడు. అందుకు బీర్బల్ కొంచెం మొహమాటంగా అవును ప్రభు అన్నాడు !” అప్పుడు అక్బర్, బీర్బల్లో బాగా ఆకలితో ఉన్నట్లున్నావు మరికొన్ని పళ్ళు తినమని పరాచకమాడాడు. దానికి బీర్బల్ “ప్రభు నాకు కడుపు నిండి పోయింది, ఇక ఒక్క పండును కూడా తినలేను, కాని మీరు నా కన్నా ఎక్కువ ఆకలితో ఉన్నట్లున్నారు. నేను టెంకలనయినా వదలివేసాను, తమరు ఒక్క టెంకను కూడా వదలకుండా, టెంకలను సైతం తిన్నారు, కావున మీరే నాలుగు పళ్ళు తినండి” అంటూ చమత్కరించాడు. బీర్బల్ చమత్కారానికి అక్బర్ చక్రవర్తి ఆనందించాడు.

7th Class Social Textbook Page No.13

ప్రశ్న 2.
ఔరంగజేబు తన గురువుకి రాసిన లేఖను గ్రంథాలయం / ఇంటర్నెట్ నుండి సేకరించండి. తరగతి గదిలో చర్చించండి.
జవాబు:
ఔరంగజేబు తన ఉపాధ్యా యునికి వ్రాసిన లేఖ

అయ్యా ! మీరు నా నుండి ఏమి ఆశిస్తున్నారు? ఒక ప్రసిద్ధ ముస్లిం పాలకుడి హోదాలో నేను మిమ్మల్ని నా కోర్టు లోకి తీసుకోవాలని మీరు అడగడంలో ఏదైనా సమర్థత ఉందా.? మీరు నాకు సరైన రీతిలో విద్యను అందించి ఉంటే మీ అభ్యర్ధన సహేతుకంగా ఉండేది. మంచి విద్యను పొందిన విద్యార్థి తన తండ్రిని గౌరవించినట్లే గురువును గౌరవించాలి. కానీ, మీరు నాకు ఏమి నేర్పించారు? మొదటగా, యూరప్ అంటే పోర్చుగల్ అనే చిన్న దీవి అని, ఆ దేశ రాజు ఒక్కడే గొప్పవాడని, తర్వాత స్థానం పోలండ్ రాజు, ఆ తర్వాత ఇంగ్లండ్ రాజు వస్తాడని మీరు నేర్పారు. ఫ్రాన్స్ మరియు స్పెయిన్ రాజులు మన దేశంలో చిల్లర పాలకుల లాంటి వారని, హిందుస్తాన్ రాజు ఆ రాజులందరి కంటే గొప్పవాడని, వారు మొత్తం ప్రపంచాన్ని జయించిన చక్రవర్తులు మరియు పర్షియా, ఉజ్బెక్, టార్టార్, రాజులని కూడా మీరు చెప్పారు. చైనా, తూర్పు చైనా, పెరూ, మచినా, హిందుస్థాన్ రాజుల పేర్లు చెబితేనే వణుకు పుడుతుంది.

ఆహ్ ! మీరు అద్భుతమైన చరిత్ర మరియు భౌగోళిక శాస్త్రాన్ని నేర్పించారు. నిజానికి ! బదులుగా, మీరు నాకు ప్రపంచంలో వివిధ దేశాల గురించి మరియు వారి విభిన్న ఆసక్తులు ఆ రాజుల బలాలు మరియు బలహీనతలు, వారి యుద్ధ వ్యూహాలు, వారి ఆచారాలు, మతాలు, ప్రభుత్వ విధానాలు, ప్రయోజనాలు చరిత్ర, పురోగతి, పతనం, ఎలాంటి విపత్తులు గురించి నాకు నేర్పించి ఉండాలి. మరియు పొరపాట్లు గొప్ప మార్పులకు మరియు విప్లవాలకు దారితీశాయి. మీరు నాకు ఈ విషయాలన్నీ నేర్పించి ఉండాలి. మొఘల్ సామ్రాజ్యాన్ని స్థాపించిన గొప్ప వ్యక్తుల గురించి నేను మీ నుండి ఏమీ నేర్చుకోలేదు. మీరు వారి జీవిత చరిత్రల గురించి నాకు ఏమీ బోధించలేదు. అద్భుతమైన విజయాలు సాధించేందుకు వారు అనుసరించిన విధానాలు, వ్యూహాల గురించి మీరు బోధించలేదు.

నేను అరబిక్ చదవడం మరియు వ్రాయడం ఎలాగో నేర్చుకోవాలని మీరు కోరుకున్నారు. మీరు నా సమయాన్ని చాలా వరకు వృథా చేసారు. నేను పది నుండి పన్నెండేళ్లు కష్టపడితే తప్ప ప్రావీణ్యం పొందలేదు. బహుశా, మీ అభిప్రాయం ప్రకారం ఒక యువరాజు గొప్ప భాషావేత్త మరియు పరిపూర్ణ వ్యాకరణవేత్తగా మారడం చాలా గొప్ప విషయం. తన మాతృభాష, తన ప్రజల భాష మరియు పొరుగు రాష్ట్రాల భాషలను నేర్చుకోకుండా ఇతర భాషలు మరియు విదేశీ భాషలను నేర్చుకోవడం వల్ల ఈ గౌరవం పెరుగుతుందని మీరు అనుకోవచ్చు ! నిజానికి అతనికి ఈ భాషలు అవసరం లేదు.

రాజకుటుంబానికి చెందిన నా లాంటి వారికి చిన్నతనంలో సమయం చాలా విలువైనది. ఎందుకంటే మనం చాలా బాధ్యతలను మోయవలసి ఉంటుంది. మనకు అందుబాటులో ఉన్న పరిమిత సమయంలో చాలా విషయాలు నేర్చుకోవాల్సిన అవసరం ఉంది. మీరు చాలాకాలం పాటు అరబిక్ బోధించడంలో నా సమయాన్ని వృథా చేసారు. ఇది విసుగు పుట్టించింది. అరబిక్ అధ్యయనం నా జీవితంలో విషాదకరమైన సంఘటన. ఇది పనికిరాని అన్వేషణ. విపరీతమైన అయిష్టతతో నేర్చుకోవలసి వచ్చింది. అది నా తెలివిని కూడా మట్టుబెట్టింది. (అప్పట్లో పర్షియన్ అధికార భాష)

సంతోషకరమైన చిన్ననాటి జ్ఞాపకాలు శాశ్వతంగా భద్రపరచబడతాయని యువ మనస్సులపై శాశ్వత ముద్ర వేసే వేలకొద్దీ విషయాలు నేర్చుకోవచ్చని మరియు వారి ప్రభావం అతను గొప్ప బాధ్యతలను స్వీకరించడానికి మానసికంగా సిద్ధమవుతాడని మీకు తెలియదా? చట్టాలు ప్రార్ధనలు, శాస్త్రాలు అరబిక్ లో నేర్చుకునే బదులు మన మాతృభాషలో నేర్చుకోవడం సాధ్యం కాదా?

మీరు నాకు తత్వం బోధిస్తానని మా నాన్న షాజహాన్ కి చెప్పారు. నాకు అది స్పష్టంగా గుర్తుంది చాలా సంవత్సరాలుగా మీరు నాకు సంతృప్తిని కలిగించని అనేక విషయాల గురించి సగం జ్ఞానంతో మనస్సును పోషించారు. ఆ కల్పిత విషయాలన్నీ మానవ సమాజానికి ఏమాత్రం ఉపయోగపడవు. వాటిని అర్థం చేసుకోవడం చాలా కష్టం కానీ మర్చిపోవడం చాలా సులభం.

ఆ రకమైన ఊహాజనిత జ్ఞానాన్ని మీరు నాకు ఎంతకాలం నేర్పించారో నేను చెప్పలేను. చాలా తెలివైన వ్యక్తులను కూడా ఆశ్చర్యపరిచే మరియు గందరగోళానికి గురిచేసే వికారమైన మరియు భయంకరమైన పదజాలం మాత్రమే నాకు గుర్తుంది. మీ లాంటి అజ్ఞానాహంకారులు తమ చెడు గుణాలను దాచుకోవాలనుకునే వారు ఇలాంటి మాటలు సృష్టించి ఉండాలి. ఇలాంటి బొంబాయి మాటలు వింటూ, మీరు జ్ఞాన సర్వజ్ఞుడని భావించాలి! ఆ అద్భుతమైన పదాలు మీ లాంటి పండితులకే అర్ధమయ్యే కొన్ని అద్భుతమైన అంతర్గత అర్ధాలను కలిగి ఉన్నాయని భావించాలి !

మీరు నాకు విశ్లేషణాత్మక ఆలోచన ఉన్న వ్యక్తిగా శిక్షణ ఇచ్చి ఉండాలి. స్థిమిత మరియు చంచలమైన మనస్సు ఉన్న వ్యక్తిగా ఉండటానికి మీరు నాకు మెళకువలు నేర్పించారు ! మీరు నాకు విశ్వం యొక్క చట్టాలు మరియు గొప్పతనాన్ని మరియు జీవితం యొక్క ప్రాథమిక సూత్రాలను చెప్పాలి. మీరు నా మనస్సును ఈ రకమైన ఆచరణాత్మక తత్వశాస్త్రంతో నింపాలి. మీరు ఈ పనులు చేసి ఉంటే, అలెగ్జాండర్ తన గురువు అరిస్టాటిల్ పై చూపించిన గౌరవాన్ని నేను మీకు చూపించి ఉండేవాడిని. నేను మీకు అంతకంటే ఎక్కువ సహాయం చేసి ఉండేవాడిని.

ముఖస్తుతితో నన్ను ఆకాశానికి ఎత్తే బదులు, మంచి రాజుగా ఉండడానికి అవసరమైన విషయాలను మీరు నాకు నేర్పించి ఉండాలి. రాజుకు తన పౌరుల పట్ల ఉండే బాధ్యతల గురించి మరియు రాజు పట్ల వారి బాధ్యతల గురించి మీరు నాకు జ్ఞానాన్ని అందించాలి. నా సోదరుడితో యుద్ధంలోను కత్తిని ఉపయోగించాల్సిన రోజు వస్తుందని మీరు ముందే ఊహించి ఉండాలి. ఒక పట్టణాన్ని ఎలా ముట్టడించాలో మరియు గందరగోళంలో చెల్లాచెదరుగా ఉన్న సైనికులను ఎలా సమీకరించాలో మీరు నాకు నేర్పించి ఉండాలి. అయితే, నేను ఈ విషయాలన్నీ ఇతరుల నుండి నేర్చుకున్నాను, కానీ మీ నుండి కాదు.

కాబట్టి, ఇప్పుడు మీరు మీ గ్రామానికి వెళ్లాలి. నేను మీకు ఏ విధంగానూ సహాయం చేయను. మీరెవ్వరో ప్రజలకు తెలియదు. మీ జీవితాంతం ఒక సాధారణ పౌరుడిగా జీవించండి.

ప్రశ్న 3.
ప్రస్తుత భారతదేశ అవుట్ లైన్ మ్యాప్ లో ఈ క్రింది ప్రదేశాలను గుర్తించండి.
ఢిల్లీ, ఆగ్రా, ఫతేపూర్ సిక్రి, చిత్తోర్ గఢ్, అహ్మద్ నగర్
జవాబు:

7th Class Social Textbook Page No.17

ప్రశ్న 4.
మొఘలుల కాలంలో వ్యవసాయ పన్ను విధించే విధానాన్ని గూర్చి మీ ఉపాధ్యాయునితో చర్చించండి.
జవాబు:
మొఘలుల కాలంలో వ్యవసాయ పన్ను విధించే విధానం :

1. మొఘలులు రైతులకు అనుకూలంగా. రాజ్యానికి లాభదాయకంగా ఉండే పన్ను విధానాన్ని అభివృద్ధి చేసి అమలు చేసారు.
2. గడచిన 10 సం||రాల ఉత్పత్తి, ధరల హెచ్చు తగ్గుల వివరాలను సేకరించి, వాటి ధరలను సగటున లెక్క కట్టి 1/3వ వంతు నుండి సగం వరకు శిస్తుగా నిర్ణయించారు.
3. ఈ శిస్తును దామ్ లో చెల్లించేవారు.

7th Class Social Textbook Page No.21

ప్రశ్న 5.
అక్బర్ – బీర్బల్ కథల నుండి మీకు నచ్చిన కథను తీసుకుని ఆ కథలో అక్బర్ – బీర్బల్ మధ్య జరిగిన సంభాషణను మీ ఉపాధ్యాయుని సహాయంతో పాత్రపోషణ చేయండి.
జవాబు:
విద్యార్థి కృత్యం

7th Class Social Textbook Page No.23

ప్రశ్న 6.
అక్బర్ ఆస్థానంలోని ‘నవరత్నాల’ పేర్లు సేకరించండి.
జవాబు:

1. అబుల్ ఫజల్,
2. రాజా తోడర్మల్,
3. అబ్దుల్ రహీం ఖాన్-ఇ-ఖానా,
4. రాజా బీర్బల్ (మహేష్ దాస్),
5. ఫైజీ,
6. ఫకీర్ అజియోద్దీన్,
7. తాన్ సేన్,
8. రాజా మాన్ సింగ్,
9. ముల్లాదో పియాజ.

ఆలోచించండి – ప్రతిస్పందించండి

7th Class Social Textbook Page No.7

ప్రశ్న 1.
మొఘలు సామ్రాజ్యం ఉత్తర భారతదేశంలోనే మొదట స్థాపించబడటానికి కారణాలు విశ్లేషించండి.
జవాబు:
మొఘలు సామ్రాజ్యం ఉత్తర భారతదేశంలోనే మొదట స్థాపించబడటానికి కారణాలు :

1. భారతదేశంలో (మొదట) మొఘల్ సామ్రాజ్యాన్ని స్థాపించినది ఆఫ్ఘన్ పాలకుడైన బాబర్.
2. బాబర్ దండయాత్ర సమయమున ఉత్తర భారతము అనేక చిన్న చిన్న స్వతంత్ర రాజ్యాలుగా విభజింపబడి, – అంతఃకలహాలతో, అనైక్యతతో ఉండెను.
3. నాడు రాజకీయ సుస్థిరత చేకూర్చే, విదేశీ దాడులను ప్రతిఘటించే రాజులెవ్వరూ లేకపోవడం.
4. ఆప్షన్ నుండి ఉత్తర భారతదేశంనకు సైన్యంను నడుపుటకు, పాలనకు అనుకూలంగా ఉండటం.
5. స్థానిక (ఉత్తర భారత) పాలకులు బాబర్‌ను ఆహ్వానించటం.
6. నాటి ఢిల్లీ సుల్తాన్ ఇబ్రహీం లోడి అసమర్థుడవ్వటం.

7th Class Social Textbook Page No.11

ప్రశ్న 2.
అక్బర్ జీవితంలో బైరాం ఖాన్ లేకపోతే మొఘల్ సామ్రాజ్యంలో ఏమి జరిగి ఉండేది?
జవాబు:

1. అక్బర్ తండ్రి హుమాయూన్ చనిపోయేనాటికి అక్బర్ వయస్సు కేవలం 13 సంవత్సరాలు. అతని సంరక్షకుడు బైరాం ఖాన్ అక్బర్ తరపున పరిపాలనా వ్యవహారాలు సాగించాడు.
2. బైరాం ఖాన్ మార్గదర్శకత్వంలో అక్బర్ రెండవ పానిపట్టు యుద్ధం, గ్వాలియర్, జోధ్ పూర్, అజ్మీర్, మాల్వా మరియు చునార్ దుర్గములు ఆక్రమణలు జరిగాయి.
3. బైరాం ఖాన్ సంరక్షకుడుగా లేకపోతే అక్బరు ఈ విజయాలు, మొఘల్ సామ్రాజ్యం కైవసం అయ్యేవి కావు.
4. మొఘల్ సామ్రాజ్యం హేము పరమయ్యేది, మొఘల్స్ పాలన అంతమై ఉండేది.

ప్రశ్న 3.
చాలామంది రాజపుత్ర రాజులు అక్బర్ ఆస్థానంలో చేరారు. కాని రాణాప్రతాప్ చేరలేదు. ఎందువలన?
జవాబు:

1. అనేక మంది రాజపుత్రులు తమ కుమార్తెలను అక్బర్ కు ఇచ్చి వివాహం చేసి లొంగిపోయారు.
2. కాని మేవాడ్ పాలకుడైన మహారాణా ప్రతాప్ అక్బర్ తో జీవితాంతం పోరాటం చేసాడే తప్ప, అక్బర్ ఆస్థానంలో చేరలేదు.
3. మహారాణా ప్రతాప్ ధైర్యసాహసములు కల్గి ఉండుట.
4. హైందవ సంస్కృతి పరిరక్షణకు పూనుకొనుట.
5. స్వతంత్రంగా పాలన కొనసాగించాలని భావించుట, స్వేచ్ఛా పిపాసి అగుట.
6. రాణా ప్రతాప్ సైన్యంలో అనేక మంది వీరులు కలరు. దేశభక్తి (రాజ్యభక్తి) కల్గిన సైనికులు విరివిగా కలరు.

7th Class Social Textbook Page No.19

ప్రశ్న 4.
ప్రస్తుత భూమి శిస్తు పద్ధతిని మొఘలుల కాలం నాటి భూమి శిస్తు పద్దతితో పోల్చండి.
జవాబు:
మొఘల్ కాలం నాటి భూమిశిస్తు పద్ధతి, ప్రస్తుత భూమి శిస్తు పద్ధతికి పోలికలు :

1. నాడు భూమిశిస్తును రైతులు ప్రత్యక్షంగా రాజుకు చెల్లించేవారు. నేడు కూడా రైత్వారీ పద్ధతి అమల్లో ఉంది.
2. నాడు భూమిశిస్తు దామ్ లో (ద్రవ్యరూపంలో) చెల్లించేవారు. నేడు కూడా ద్రవ్యరూపంలోనే చెల్లిస చెలిస్తుంటారు.
3. భూమి శిస్తును నిర్ణయించడానికి భూమిసారంను అంచనా వేసి నిర్ణయించేవారు. నేడు కూడా అలాగే నిర్ణయిస్తున్నారు.
4. కరువు, కాటకాల సమయంలో భూమి శిస్తు తగ్గించడం లేదా రద్దు చేయటం జరుగుతుండేదానాడు. ఇప్పుడు కూడా అలాగే జరుగుతుంది.

అన్వేషించండి

7th Class Social Textbook Page No.9

ప్రశ్న 1.
షేర్షా అధికారంలోకి రావడానికి దారి తీసిన పరిస్థితులు ఏమిటి?
జవాబు:
షేర్షా అధికారంలోకి రావడానికి దారి తీసిన పరిస్థితులు :

1. షేర్షా యుద్ధ నిర్వహణలో నాటి సమకాలీన చక్రవర్తులలో అగ్రగణ్యుడు కావటం.
2. నాటి సమకాలీన మొఘల్ చక్రవర్తి అతనిని ఎదుర్కోలేకపోవటం.
3. షేర్ షా సూర్ జాగీర్దారుగ, బీహార్ కొలువులో సంపాదించిన అనుభవం.
4. షేర్షా రాజనీతి చతురత, నాటి పాలకులలో లోపించుట.
5. నాటి రాజులలోని అనైక్యత.

7th Class Social Textbook Page No.17

ప్రశ్న 2.
“దీన్-ఇ-ఇలాహి మతం ప్రజాదరణ పొందలేకపోయింది” – ఎందువలన? మీ ఉపాధ్యాయుణ్ణి అడిగి తెలుసుకోండి.
జవాబు:
దీన్-ఇ-ఇలాహి మతం ప్రజాదరణ పొందలేకపోవటానికి కారణం :

1. ఈ మతమును స్వీకరించమని ఎవ్వరిని నిర్బంధము చేయలేదు.
2. మత సూత్రముల వ్యాప్తికి అశోకుని వలె ప్రత్యేక కృషి గావింపలేదు.
3. మత సూత్రములు సామాన్య మానవులకు అందుబాటులో లేకపోవుట వలన.
4. అక్బరు మరణముతో దీనిని ముందుకు తీసుకువెళ్ళేవారు లేకపోవటంతో ఈ మతము అదృశ్యమయ్యెను.
5. ఈ మతము సమకాలికులైన సాంప్రదాయ ముస్లిమ్ కు, క్రైస్తవ మిషనరీలకు సంతృప్తి నొసంగలేదు. కావున వారు ఈ దీన్-ఇ-ఇలాహి మతమును పరిహసించిరి.

7th Class Social Textbook Page No.23

ప్రశ్న 3.
అంతర్జాలం లేదా గ్రంథాలయ పుస్తకాలలో శోధించి, మొఘలుల కాలం నాటి మినియేచర్ చిత్రలేఖనం మరియు దాని ప్రత్యేక లక్షణాలను గూర్చి తెలుసుకోండి.
జవాబు:

1. మొఘల్ చిత్రలేఖనంకు దక్షిణాసియాలో ఒక ప్రత్యేక శైలి ఉంది. ఇది పర్షియన్ సూక్ష్మ చిత్రలేఖనం నుండి ఉద్భవించింది.
2. మొఘల్ (సూక్ష్మ) మినియేచర్ చిత్రలేఖనం చిత్రకారులు ఇష్టపడే బోల్డ్, స్పష్టమైన రంగుల మిశ్రమం.
3. ఈ సూక్ష్మ చిత్రాలు చాలా చిన్నవి, (కొన్ని అంగుళాలు మించి ఉండవు) ముదురు రంగులో ఉంటాయి మరియు మాన్యు లు మరియు ఆర్ట్ పుస్తకాలు వివరించే పెయింటింగ్లు.
4. కొన్ని పంక్తులకు ఒకే వెంట్రుకతో చేయబడిన బ్రష్ ను ఉపయోగించారు.
5. ఫరూఖ్ బేగ్, బసవద్ హిందూ, ఉస్తాద్ మన్సూర్, బిషందాస్ మొ|| వారు ప్రసిద్ధ చిత్రకారులు.

ప్రాజెక్ట్ పని

ప్రశ్న 1.
మొఘల్ పరిపాలనా కాలానికి చెందిన నీకు నచ్చిన ఒక వారసత్వ కట్టడాన్ని గూర్చి సంక్షిప్తంగా వ్రాసి, దానికి సంబంధించిన చిత్రాన్ని సేకరించండి.
జవాబు:
నాకు నచ్చిన మొఘల్ కట్టడాలు ఎర్రకోట మరియు తాజ్ మహల్.

ఎర్రకోట :
మొఘల్ చక్రవర్తి షాజహాన్ రాజధాని అయిన షాజహానాబాద్లో రాజ కుటుంబం నివసించే అంతఃపుర భవనంగా ఎర్రకోట నిర్మించబడింది. ఎర్రకోట షాజహాన్ కాలం నాటి మొఘలుల సృజనాత్మక నిర్మాణ శైలికి తార్కా ణం. ఇది దివాన్-ఇ-ఆమ్, దివాన్-ఇ-ఖాస్, మోతీ మసీదు, హయత్ బక్షి బాగ్ మరియు రంగ మహల్ వంటి ఇతర ముఖ్యమైన నిర్మాణాలను కలిగి ఉంది.

తాజ్ మహల్ :
తాజ్ మహల్ తెల్ల పాలరాతితో కట్టబడిన సమాధి. ఇది భారతదేశంలోని ఉత్తరప్రదేశ్ రాష్ట్రం నందు ఆగ్రాలో ఉంది. దీనిని షాజహాన్ తన భార్య అయిన ముంతాజ్ ప్రేమకు గుర్తుగా నిర్మించాడు. తాజ్ మహల్ మొఘలుల వాస్తు శిల్పానికి చక్కటి ఉదాహరణ. ఇది ప్రపంచ ఏడు వింతలలో ఒకటిగా పేరు పొందింది. తాజ్ మహల్ మొఘలుల యొక్క ఆభరణంగా విస్తృతంగా గుర్తించబడింది మరియు ప్రపంచ వారసత్వ సంపదలో ఒకటిగా కీర్తించబడటమే కాకుండా మొఘలుల కళావైభవంలో కలికితురాయి వంటిదిగా గుర్తింపు పొందినది.

SCERT AP 7th Class Social Study Material Pdf 6th Lesson విజయనగర సామ్రాజ్యం Textbook Questions and Answers.

AP State Syllabus 7th Class Social Solutions 6th Lesson విజయనగర సామ్రాజ్యం

7th Class Social 6th Lesson విజయనగర సామ్రాజ్యం Textbook Questions and Answers

Improve your learning (మీ అభ్యసనాన్ని మెరుగుపడుచుకోండి)

I. క్రింది ప్రశ్నలకు జవాబులివ్వండి.

ప్రశ్న 1.
విజయనగరము మరియు బహమనీ రాజ్యాల మధ్య సంఘర్షణను గురించి చర్చించుము.
జవాబు:

1. బహమనీ సుల్తానులు, విజయనగర రాజులు మూడు ప్రాంతాలపై ఆధిపత్యం గురించి నిరంతరం ఘర్షణ పడేవారు.
2. తుంగభద్ర మాగాణి ప్రాంతంపై, కృష్ణా గోదావరి డెల్టాలపై, మరట్వాడాపై ఆధిపత్యానికి ఈ పోరాటాలు జరిగాయి.
3. ఈ రెండు రాజ్యాలు ఉన్నంత కాలం వీటి మధ్య సైనిక యుద్ధాలు జరుగుతుండేవి. ఈ యుద్ధాల వలన విపరీతమైన జన నష్టం, ఆస్తి నష్టం జరిగింది.
4. ఒకటో బుక్కరాయల కాలంలో క్రీ.శ. 1367లో వీరి మధ్య మొదటిసారిగా పెద్ద యుద్ధం ప్రారంభమయింది.
5. ‘జిహాద్’ పేరుతో విజయ నగర సామ్రాజ్యంపై మత యుద్ధం ప్రకటించిన బహమనీ సైన్యాలను మొట్టమొదటగా శ్రీకృష్ణ దేవరాయలు తిప్పికొట్టవలసి వచ్చింది.
6. ఈ విధంగా నిరంతరము విజయనగరము మరియు బహమనీ రాజ్యాల మధ్య సంఘర్షణలు జరుగుతూనే ఉన్నాయి.

ప్రశ్న 2.
విజయనగర రాజ్యంలో నాయంకర వ్యవస్థ గురించి రాయండి.
జవాబు:

1. విజయనగర సామ్రాజ్యంలో కోటలను, సాయుధ దళాలను నియంత్రించే సైనిక అధికారులను అమర నాయకులు అంటారు.
2. వీరు తరచూ ఒక ప్రాంతం నుండి మరొక ప్రాంతానికి సంచరిస్తూ అనేక సందర్భాల్లో రైతులు స్థిరపడటానికి కావలసిన సారవంతమైన భూమి కోసం రైతులతో కలసి వీరు అన్వేషిస్తుంటారు.
3. వీరిని నాయక అని పిలుస్తారు.
4. విజయనగర సామ్రాజ్యంలో అమర నాయక వ్యవస్థ ప్రధానమైన నూతన రాజకీయ వ్యవస్థ.
5. అమర నాయకులు సైనిక కమాండర్లుగా ఉంటారు. వీరు పాలించడానికి రాజుచే కొంత భూభాగం ఇవ్వబడుతుంది.

ప్రశ్న 3.
విజయనగర పాలన కాలంలో వాణిజ్య అభివృద్ధిని గూర్చి వివరించండి.
జవాబు:

1. విజయనగర సామ్రాజ్యం వాణిజ్యానికి గొప్ప కేంద్రంగా విలసిల్లింది. “వరాహ” అనునది ప్రధాన బంగారు నాణెం.
2. రాజ్యం లోపల తీరప్రాంతాల ద్వారా సముద్రాలపై జరిగే వ్యాపారం వల్ల సామ్రాజ్యం సుసంపన్నంగా ఉండేది.
3. మలబార్ తీరంలో అనేక నౌకాశ్రయాలు ఉండేవి. వాటిలో ప్రధానమైనది కన్ననూర్.
4. పశ్చిమాన అరేబియా, పర్షియా, దక్షిణాఫ్రికా మరియు పోర్చుగల్ మరియు తూర్పున బర్మా, మలయా ద్వీపకల్పం మరియు చైనాతో వాణిజ్య సంబంధాలు వృద్ధి చెందాయి.
5. పత్తి మరియు పట్టు, సుగంధ ద్రవ్యాలు, బియ్యం, ఇనుము, సురేకారం మరియు చక్కెర ఎగుమతులలో ప్రధాన వస్తువులు.
6. విజయనగర రాజులు గుర్రాలు, ముత్యాలు, రాగి, పగడము, పాదరసం, చైనా పట్టు మరియు వెల్వెట్ వస్త్రాలను దిగుమతి చేసుకొన్నారు.
7. ఓడల నిర్మాణ కళ అభివృద్ధి చెందింది.

ప్రశ్న 4.
ఈ పాఠంలోని “కళలు మరియు సంగీతం” అనే పేరాను చదివి ప్రస్తుత కళారూపాలతో పోల్చండి.
జవాబు:
కళలు మరియు సంగీతం :

1. విజయనగర రాజుల కాలంలో కర్ణాటక సంగీత సాంప్రదాయం అభివృద్ధి చెందింది.
2. విద్యారణ్యస్వామి సంగీత సర్వస్వం అనే గ్రంథాన్ని రాశారు.
3. ప్రౌఢ దేవరాయలు రాసిన మహానాటక సుధానిధి అను రచన కూడా సంగీతానికి చెందినదే.
4. కర్ణాటక సంగీత త్రయం దీక్షితార్, శ్యామశాస్త్రి మరియు త్యాగరాజస్వామి తంజావూరు ఆస్థానానికి చెందినవారు.

నృత్య రూపాలు :

1. అత్యంత ప్రజాదరణ పొందిన నృత్య రూపమైన భరతనాట్యం భరతముని చేత పరిచయం చేయబడింది.
2. భరతనాట్యం గురించి వివరణాత్మక సమాచారం కలిగి ఉన్న నాట్యశాస్త్ర పుస్తకాన్ని భరతముని రచించారు.
3. సిద్ధేంద్ర యోగి ప్రవేశపెట్టిన కూచిపూడి ఇతర ప్రసిద్ధ నృత్య రూపాలు, కాకతీయుల యొక్క నృత్య రూపమైన పేరిణి నాట్యం కూడా ప్రాచుర్యం పొందింది.
4. భాగవతం నుండి ప్రత్యేకంగా ఉద్భవించిన ఇతివృత్తాలతో యక్షగానమనే నృత్య రూపకం కూడా ప్రజాదరణ పొందింది.

ప్రశ్న 5.
శ్రీకృష్ణదేవరాయల పరిపాలనను గురించి వ్రాయుము.
జవాబు:
శ్రీ కృష్ణదేవరాయల పరిపాలన :

1. వీరి కాలంలో పరిపాలనా వ్యవస్థ చక్కగా రూపుదిద్దుకుంది. ఇతడు సమర్థుడైన పాలకుడు.
2. కార్యనిర్వాహక, న్యాయ మరియు శాసన విషయాలలో రాజు సంపూర్ణ అధికారాన్ని కల్గి ఉండేవాడు.
3. రోజువారీ పరిపాలనలో సహాయంగా మంత్రిమండలి ఉంటుంది. తిమ్మరుసు తెలివైన మంత్రి.
4. సామ్రాజ్యాన్ని మండలాలు, నాడులు, స్థలాలు, గ్రామాలుగా విభజించారు.
5. పరిపాలనలో అధికారులకు ఎక్కువ అధికారాలు ఇచ్చారు.
6. భూమి శిస్తు 1/6వ వంతు, ఎగుమతి – దిగుమతి పన్ను, వాణిజ్య పన్ను, వృత్తి పన్ను వసూలు చేసేవారు.
7. సైనిక వ్యవస్థను పటిష్ఠపరచి, అశ్విక, పదతి, ఫిరంగులు మరియు ఏనుగులుండేవి.
8. అమర నాయక విధానం అమలులో ఉంది. గొప్ప సైనిక సామర్థ్యం కలిగి ఉండేవాడు.
9. సాహిత్యం మరియు కళలను పోషించి “ఆంధ్ర భోజుడు” అని పిలువబడ్డాడు.
10. “దేశ భాషలందు తెలుగు లెస్స” అని పలికి, తన ఆస్థానంను అష్టదిగ్గజాలతో అలంకరించాడు.
11. అనేక దేవాలయాలు, కట్టడాలు నిర్మించాడు.

ప్రశ్న 6.
శ్రీకృష్ణ దేవరాయల సాహితీ సేవను వివరించండి.
జవాబు:

1. శ్రీకృష్ణ దేవరాయలు, సాహిత్యం మరియు కళలను గొప్పగా పోషించాడు. అతను ‘ఆంధ్ర భోజుడు’ అని పిలువబడ్డాడు.
2. అతడు “దేశ భాషలందు తెలుగు లెస్స” అని పలికాడు. అష్టదిగ్గజములు అని పిలువబడే ఎనిమిది మంది ప్రముఖ పండితులు అతని ఆస్థానంలో ఉండేవారు.
3. అందులో అల్లసాని పెద్దన గొప్పవాడు. అతనిని “ఆంధ్ర కవితా పితామహుడు” అని పిలిచేవారు. అతని రచనలలో మనుచరిత్ర మరియు హరికథాసారం ముఖ్యమైనవి.
4. పింగళి సూరన, ధూర్జటి మరియు తెనాలి రామకృష్ణుడు ఇతర ముఖ్యమైన పండితులు.
5. శ్రీకృష్ణదేవరాయలు స్వయంగా కవి. తెలుగులో ‘ఆముక్తమాల్యద’, సంస్కృతంలో జాంబవతీ కళ్యాణం, ఉషాపరిణయం ఈయన ముఖ్యమైన రచనలు. ఈ విధంగా సాహిత్యానికి ఎనలేని సేవలనందించాడు.

ప్రశ్న 7.
భారతదేశ పటంలో విజయనగర సామ్రాజ్యం యొక్క సరిహద్దులను గుర్తించండి.
జవాబు:

ప్రశ్న 8.
విజయనగర వాస్తు శిల్పులకు స్ఫూర్తినిచ్చిన నిర్మాణ సాంప్రదాయాలు ఏమిటి?
జవాబు:

1. విజయనగర పాలనలో ఆలయ నిర్మాణ కార్యకలాపాలు మరింతగా ఊపందుకున్నాయి.
2. ఎత్తైన గోపురాలు లేదా ముఖద్వారాలు మరియు ఆలయ ప్రాంగణంలో చెక్కిన స్తంభాలతో కళ్యాణ మండప నిర్మాణాలు విజయనగర వాస్తు శిల్పం యొక్క ముఖ్య లక్షణాలు.
3. స్తంభాలపై ఉన్న శిల్పాలను విలక్షణమైన లక్షణాలతో చెక్కారు.
4. ఈ స్తంభాలలో కనిపించే సాధారణ జంతువు గుర్రం.
5. కొన్ని దేవాలయాలలో పెద్ద మండపాలు ఉన్నాయి. కొన్ని పెద్ద దేవాలయాలలో వంద నుండి వెయ్యి స్తంభాలు ఉన్నాయి.
6. విజయనగరం యొక్క శిల్పకళా శైలిలోని అతిముఖ్యమైన దేవాలయాలు విజయనగరంలోను, హంపి శిథిలాలలోను కనుగొనబడ్డాయి.
7. విఠలస్వామి దేవాలయము మరియు హజార రామాలయం దేవాలయాలు ఈ శైలికి చెందినవే.
8. కాంచీపురంలోని వరదరాజ దేవాలయము మరియు ఏకాంబరనాథ దేవాలయాలు విజయనగర రాజుల నిర్మాణ శైలి గొప్పతనానికి ఉదాహరణలుగా నిలుస్తాయి.
9. తిరుపతిలో శ్రీకృష్ణదేవరాయలు మరియు అతని రాణుల యొక్క లోహ చిత్రాలు లోహాల పనితనానికి ఉదాహరణలు.
10. విజయనగర రాజులు దేవాలయ నిర్మాణానికి అనుసరించిన పద్ధతులు ‘విజయనగర శైలిగా’ ప్రసిద్ధి చెందాయి.
11. ఈ శైలిని ద్రవిడ పద్ధతిగా కొందరు పేర్కొన్నారు.
12. విజయనగర రాజులు నిర్మించిన ఆలయాలలో చాళుక్య శైలి స్పష్టంగా కన్పిస్తుంది.
13. క్రమముగా వీరి శైలిలో చోళ సాంప్రదాయాలు చోటు చేసికొన్నాయి.

ప్రశ్న 9.
బహమనీ రాజ్యం ఎందువలన విడిపోయింది? దాని పరిణామం ఏమిటి?
జవాబు:
బహమనీ రాజ్యం విడిపోవటానికి కారణం :

1. సుల్తాను యొక్క అధికారాన్ని పెంచడం కోసం మహ్మద్ గవాన్ ప్రతి రాష్ట్రంలో అధికారులను నియమించాడు.
2. ప్రభువుల ప్రాంతాలపై సుల్తాన్ నియంత్రణను పెంచడమే దీని ఉద్దేశం. చాలా కోటలు ఈ అధికారుల నియంత్రణలో ఉన్నాయి.
3. బాధ్యతలు విస్మరించిన ప్రభువులకు వేతనాలు తగ్గించబడ్డాయి. ఇది ప్రభువులకు నచ్చలేదు.
4. దక్కన్ ప్రభువులు గవాన కు వ్యతిరేకంగా కుట్ర పన్నినారు. మరణశిక్ష విధించవలసిందిగా సుల్తాన్ ను ప్రేరేపించారు.
5. మూడవ మహమ్మద్ షా క్రీ.శ. 1482లో మరణించాడు.
6. అతని తరువాత రాజ్యపాలన చేసినవారంతా బలహీనులు. అందువల్ల బహమనీ సామ్రాజ్యం
   1. అహ్మద్ నగర్,
   2. బీరార్,
   3. బీదర్,
   4. బీజాపూర్
   5. గోల్కొండ అనే ఐదు భాగాలుగా విడిపోయింది.

ప్రశ్న 10.
రెడ్డిరాజులు ప్రజలకు చేసిన సేవలను వివరించండి.
జవాబు:

1. రెడ్డి రాజులు హిందూ మతాన్ని ఆదరించి రక్షించారు.
2. రెడ్డి రాజుల పాలనలో తెలుగు సాహిత్యం బాగా వికసించింది.
3. ఆంధ్ర మహాభారతమును రచించిన కవిత్రయంలో ఒకరైన ఎర్రాప్రగడ ప్రోలయ వేమారెడ్డి ఆస్థాన కవిగా ఉండేవాడు. ఆయనకు ప్రబంధ పరమేశ్వరుడు అనే బిరుదు ఉంది.
4. రెడ్డి రాజులు సంస్కృతాన్ని కూడా ఆదరించారు.
5. పరిపాలన “ధర్మ సూత్రాలు” ఆధారంగా జరిగింది.
6. వ్యవసాయ మిగులులో ఆరింట ఒక వంతు (1/6) పన్ను విధించారు.
7. అనపోతా రెడ్డి పాలనలో కస్టమ్ సుంకాలు మరియు వాణిజ్యంపై పన్నులు రద్దు చేయబడ్డాయి. ఫలితంగా వాణిజ్యం వృద్ధి చెందింది.
8. మోటుపల్లి నౌకాశ్రయం ద్వారా సముద్ర వ్యాపారం జరిగింది.

II. సరియైన సమాధానాలను ఎంచుకోండి.

1. శ్రీకృష్ణదేవరాయలు ఈ విజయనగర రాజవంశానికి చెందినవాడు.
ఎ) సాళువ
బి) తుళువ
సి) అరవీడు
డి) సంగమ
జవాబు:
బి) తుళువ

2. ఎవరి కాలంలో విజయనగర సామ్రాజ్యం స్థాపించబడింది?
ఎ) అల్లాఉద్దీన్ ఖిల్జీ
బి) మహమ్మద్ బీన్ తుగ్లక్
సి) ఫిరోజ్ షా తుగ్లక్’
డి) గియాజుద్దీన్ తుగ్లక్
జవాబు:
బి) మహమ్మద్ బీన్ తుగ్లక్

3. ఏ సంవత్సరంలో రాక్షస తంగడి లేదా తళ్ళికోట యుద్ధం జరిగింది?
ఎ) క్రీ.శ. 1563
బి) క్రీ.శ. 1564
సి) క్రీ.శ. 1565
డి) క్రీ.శ. 1566
జవాబు:
సి) క్రీ.శ. 1565

4. ‘మధుర విజయం’ అను పుస్తకాన్ని రాసినవారు
ఎ) గంగాదేవి
బి) తిరుమలమ్మ
సి) హనుమాయమ్మ
డి) నాగలాంబ
జవాబు:
ఎ) గంగాదేవి

5. బహమనీ రాజ్య స్థాపకుడు
ఎ) అల్లాఉద్దీన్ ముజాహిద్ షా
బి) అహమ్మద్ షా
సి) అల్లాఉద్దీన్ బహమన్ షా
డి) ఫిరోజ్ షా
జవాబు:
సి) అల్లాఉద్దీన్ బహమన్ షా

III. జతపరుచుము.

గ్రూపు-ఎ గ్రూపు-బి 1. శ్రీకృష్ణదేవరాయలు (సి) ఎ) ముఖ్యమంత్రి 2. మహ్మద్ గవాన్ (ఎ) బి) బహమనీ రాజధాని నగరం 3. విజయనగర సామ్రాజ్యం (ఇ) సి) ఆంధ్ర భోజ 4. గుల్బర్గా (బి) డి) పర్షియన్ 5. అబ్దుల్ రజాక్ (డి) ఇ) తుంగభద్ర
జవాబు:

7th Class Social Studies 6th Lesson విజయనగర సామ్రాజ్యం InText Questions and Answers

7th Class Social Textbook Page No.157

ప్రశ్న 1.
మీ లైబ్రరీ లేదా ఇంటర్నెట్ నుండి భారతదేశపు మొదటి సర్వేయర్ జనరల్ గురించి సమాచారాన్ని సేకరించండి.
జవాబు:

1. 1767లో బెంగాల్ ప్రెసిడెన్సీని సర్వే చేయడానికి ఈస్ట్ ఇండియా కంపెనీ జేమ్స్ రన్నెల్ ను నియమించింది. లార్డ్ క్లైవ్ ఇతన్ని సర్వేయర్ జనరల్ గా నియమించాడు.
2. తర్వాత 1810లో కొలిన్ మెకంజీ మద్రాసు ప్రెసిడెన్సీకి సర్వేయర్ జనరల్ గా నియమితులయ్యారు.
3. అయితే ఈ పోస్టులు 1815లో రద్దు చేయబడ్డాయి మరియు మెకంజీని భారతదేశంలో మొదటి సర్వేయర్ జనరల్ గా నియమించారు.
4. ఇతను దక్షిణ భారతదేశాన్ని సర్వే చేసాడు.
5. వేలాది మాన్యుస్క్రిప్టు, శాసనాలు, నాణేలు (పెయింటింగ్లు), పురావస్తు ఆధారాల గమనికతో మొదటి మ్యాన్లను రూపొందించాడు.

7th Class Social Textbook Page No.167

ప్రశ్న 3.
చాలా మంది ప్రాచీన మరియు ఆధునిక భారతీయ మహిళలు మనకు ఆదర్శంగా ఉన్నారు. మీ ఉపాధ్యాయుడు లేదా తల్లిదండ్రుల సహాయంతో గొప్ప ఖ్యాతి గడించిన భారత మహిళల జాబితాను సిద్ధం చేయండి.
జవాబు:

1. అనిబిసెంట్ :
లండన్లో జన్మించినటువంటి ఐరిష్ మహిళ. 1893వ సంవత్సరంలో భారతదేశానికి వచ్చినారు. ఈమె ప్రఖ్యాతి గాంచిన విద్యావేత్త, జర్నలిస్టు, సోషల్ వర్కర్, మరియు ఆధ్యాత్మిక వేత్త. ఈమె థియోసాఫికల్ సొసైటీ (దివ్య జ్ఞానసమాజము) ను స్థాపించారు. భారతదేశంలో స్వాతంత్ర్య పోరాటకాలంలో హోమ్ రూల్ లీగ్ ను ప్రారంభించారు. అంతేగాక, న్యూయిండియా’ కు సంపాదకత్వం వహించారు. భారతీయ బాలుర స్కౌట్ ఆసోసియేషన్‌ను కూడా ప్రారంభించారు. 86 సం||ల వయస్సులో ఈమె మరణించారు.

2. కరణం మల్లేశ్వరి :
భారతదేశ వెయిట్ లిఫ్టర్. ఒలింపిక్స్ లో భారతదేశం తరపున మెడల్ సాధించిన తొలి మహిళ. 2000సం||రం సిడ్నీ ఒలింపిక్స్ లో ఈమె పతకాన్ని సాధించింది. 1994 – 95 సం||రానికి రాజీవ్ ఖేల్ రత్న అవార్డును పొందింది. మహిళ అయివుండి పురుషులు ఎక్కువగా పాల్గొనే వెయిట్ లిఫ్టింగ్ లో ఒలింపిక్ పతకం గెలవడమంటే ఎన్ని కష్ట నష్టాలకు ఓర్చి ఉంటుందో ఊహించండి.

3. ఎమ్.ఎస్.సుబ్బులక్ష్మి:
మధురైషణ్ముఖ వడివు సుబ్బులక్ష్మి 16-09-1916లో మధురైలో జన్మించారు. కర్ణాటక సంగీతంలో నైటింగేలని అంటారు. ఈమె 1954లో ‘పద్మభూషణ్’, 1974లో రామన్ మెగ్ సేసే అవార్డు, 1975లో ‘పద్మ విభూషణ్’ లతో గౌరవించబడ్డారు. 1998లో భారతరత్న అవార్డును కూడా పొందారు. మహిళలు అంతగా బయటకి రాని రోజుల్లోనే. ఆమె సంగీత కచేరీలు చేశారు. 88 సం||రాల వయసులో ఈమె మరణించారు.

4. శశిప్రభ :
28 సంవత్సరాల యువతి మొట్టమొదటి బస్సు డ్రైవర్. భారతదేశ కేంద్రపాలిత ప్రాంతమైన పాండిచ్చేరిలో ఒక ప్రైవేటు ట్రాన్స్ పోర్టు కంపెనీ వారు ఈమెను బస్సు డ్రైవర్ గా నియమించారు.

5. ఇందిరాగాంధీ :
మొట్టమొదటి మహిళా ప్రధాని, అలహాబాదులో జన్మించారు. 13 సంవత్సరాల వయసులోనే ‘వానరసేన’ను స్థాపించి బ్రిటిష్ వారికి వ్యతిరేకంగా పోరాడిన ధీరురాలు. ఆమె ప్రధాన మంత్రిగా ఉన్నపుడు బ్యాంకుల జాతీయకరణ, బంగ్లాదేశ్ కు స్వేచ్ఛ, 20 పాయింట్ ప్రోగ్రామ్ మొదలైనవి జరిపించారు. ఆమె భారతరత్న పురస్కారాన్ని 1971లో పొందారు. 31-10-1984లో ఇందిరాగాంధీ తన స్వంత గార్డులచే కాల్చి చంపబడ్డారు. తన రాజకీయ జీవితంలో ఎన్నో ఒడిదుడుకులను ఎదుర్కొన్న ప్రపంచంలోనే ప్రఖ్యాతి గాంచిన మహిళ.

6. కల్పనాచావ్లా :
జననం 1 – 7 – 1961, మరణం 1 – 2 – 2003 ఇండియన్ అమెరికన్ వ్యోమగామి. కొలంబియా స్పేస్ షటిల్ లో మరణించిన ఏడుగురు వ్యోమగాములలో ఈమె కూడా ఒకరు. ఈమెకు నాసా అనేక మెడల్స్ యిచ్చింది. మరణం తథ్యమని తెలిసినా కూడా స్పేస్ షటిల్ లో ఆమె ప్రవర్తన, ధైర్యం చిరస్మరణీయం.

7. మేథాపాట్కర్ :
01-12-1954 లో జన్మించారు. సామాజిక వేత్త. ప్రముఖ పర్యావరణవేత్త, ముంబయి వాసి. ‘నర్మదా బచావో’ ఆందోళనలో పాలు పంచుకుంటున్నారు. 1991లో రైట్ లైవలీహుద్ అవార్డును పొందారు.

8. తస్లీమా నస్క్రీన్ :
25-08-1962 లో బంగ్లాదేశ్ లో జన్మించారు. ప్రముఖ ఫెమినిస్టు. మతాలకతీతంగా స్త్రీకి స్వేచ్ఛ, సమానత్వాలు ఉండాలని ‘అక్షర యుద్ధం’ చేస్తున్నారు. ఈమె వ్రాసిన ‘లజ్జా’ అనే పుస్తకం బాగా ప్రాచుర్యం పొందింది. దీని మూలంగా ఆమె అనేక దాడులకు గురయింది. ఆమె ప్రస్తుతం బంగ్లాదేశ్ ను వదిలి పెట్టి ప్రవాసంలో జీవితాన్ని గడుపుతున్నారు.

9. కిరణ్ బేడి :
09-06-1949లో జన్మించారు. విశ్రాంత ఐ.పి.యస్ ఆఫీసర్. మొట్టమొదటి మహిళా ఆఫీసర్, 1994లో రామన్ మెగసెసే అవార్డు గ్రహీత. పంజాబ్ అమృతసర్ లో జన్మించారు. తన విధి నిర్వహణలో అనేక యిబ్బందులు, ఒడిదుడుకులు ఎదుర్కొన్న మహిళ.

7th Class Social Textbook Page No.173

ప్రశ్న 4.
ఆంధ్రప్రదేశ్ పటంలో “కొండపల్లి, రాజమండ్రి, కొండవీడు, వినుకొండ మరియు అద్దంకి” ప్రాంతాలను గుర్తించండి.
జవాబు:

ఆలోచించండి – ప్రతిస్పందించండి

7th Class Social Textbook Page No.155

ప్రశ్న 1.
విద్యారణ్యస్వామి వారు తుంగభద్రా నది ఒడ్డున విజయనగర సామ్రాజ్యాన్ని ఎందుకు స్థాపించారు?
జవాబు:
తుంగభద్రా నది ఒడ్డున విజయనగర సామ్రాజ్యాన్ని స్థాపించడానికి కారణం.

1. విద్యారణ్యస్వామి వారి ప్రోత్సాహంతో తుంగభద్రా నదికి దక్షిణం వైపు ‘విద్యానగరం’ అనే పేరుతో విజయనగర నిర్మాణాన్ని ప్రారంభించారు.
2. ఆనాటి విపత్కర పరిస్థితులలో తుంగభద్ర తీరంలో ప్రకృతి సహజమైన ‘రక్షణ వలయంలో దీనిని నిర్మించారు.
3. సారవంతమైన తుంగభద్రా మాగాణి ప్రాంతం సస్యశ్యామలంగా ఉండి, పంటలకు అనుకూలంగా ఉంటుంది.

ప్రశ్న 2.
ఏ రాజ వంశ పాలనలో మొదటి హరిహర రాయలు మరియు మొదటి బుక్కరాయలు పనిచేశారు?
జవాబు:
మొదటి హరిహర రాయలు మరియు మొదటి బుక్క రాయలు మొదటగా వరంగల్లుకు చెందిన కాకతీయ రాజు రెండవ ప్రతాప రుద్రుని ఆస్థానంలో క్రీ.శ. 1323లో పనిచేశారు. అంటే కాకతీయవంశంలో పనిచేశారు.

7th Class Social Textbook Page No.163

ప్రశ్న 3.
విజయ నగర రాజులకు సమకాలీన మహ్మదీయ రాజులకు యుద్ధాలు ఎందుకు జరిగాయి?
జవాబు:

1. విజయనగర రాజులు మరియు మదురై సుల్తానుల మధ్య పోరాటం సుమారు నాలుగు దశాబ్దాలుగా కొనసాగింది.
2. మొదటి బుక్కరాయల కుమారుడైన కుమార కంపన మదురై సుల్తాన్లను నాశనం చేసి అతని దుర్భర పాలన నుంచి ప్రజలను విముక్తులను చేసినాడు.
3. ఫలితంగా విజయనగర సామ్రాజ్యం దక్షిణ భారతదేశం మొత్తం మరియు రామేశ్వరం వరకు విస్తరించింది.
4. విజయనగర రాజులు మరియు బహమనీ సుల్తానుల మధ్య సంఘర్షణలు చాలా సంవత్సరాలు కొనసాగాయి.
5. కృష్ణ మరియు తుంగభద్ర నదుల మధ్య ఉన్న ప్రాంతం మరియు కృష్ణ – గోదావరి డెల్టా యొక్క సారవంతమైన ప్రాంతాలపై ఉన్న రాయచూరు దోఆబ్ పై వివాదం సుదీర్ఘ కాల సంఘర్షణలకు దారితీసింది.

ప్రశ్న 4.
తళ్ళికోట యుద్ధ ఫలితాల గురించి మీ ఉపాధ్యాయునితో చర్చించండి.
జవాబు:

1. తళ్ళికోట యుద్ధము భారతదేశ చరిత్ర గతిని మార్చి వేసిన యుద్ధాలలో ఒకటి.
2. ఈ యుద్ధం వలన తుళువ వంశం, విజయనగర సామ్రాజ్య వైభవం పతనమయ్యింది.
3. విజయనగర పతనముతో దక్షిణ భారతములో ముస్లింల విజృంభణకు అడ్డుగోడ తొలగింది. కాని అంత: కలహాల వల్ల మొఘల్స్ వారిని లొంగదీశారు.
4. తళ్ళికోట యుద్ధం వల్ల జరిగిన ఒక ముఖ్య పరిణామం పోర్చుగీసు వారి వర్తక వాణిజ్యాలు దెబ్బతిన్నాయి.
   (పోర్చుగీసు వారి వాణిజ్యంలో ఎక్కువ భాగము విజయనగరం గుండా జరిగేది).
5. తుళువ వంశం తరువాత వచ్చిన అరవీటి వంశస్థులు తమ రాజధానిగా ‘పెనుగొండ’ను చేసుకోవటంతో విజయనగరం రాజకీయ ప్రాబల్యాన్ని కోల్పోయింది.

7th Class Social Textbook Page No.171

ప్రశ్న 5.
భారతీయ కళ మరియు వాస్తు శిల్పానికి విజయనగర సామ్రాజ్యం అందించిన సహకారం గురించి చర్చించండి.
జవాబు:

1. విజయనగర రాజులు లలిత కళలన్నింటిని సమానముగా ఆదరించారు.
2. వీరి ఆధ్వర్యములో హిందూ దేవాలయ వాస్తు కళ పరాకాష్టను అందుకున్నది.
3. విజయనగర దేవాలయాలు ప్రఖ్యాత చారిత్రక నగరం, వారి రాజధాని నగరమైన హంపిలో కన్పిస్తాయి.
4. హంపి విజయనగరంలోని విఠల ఆలయం, హజార రామాలయం, దసరా దిబ్బ, పద్మమహల్, ఏనుగుశాల, ఏకశిలారథం, ఇతర రాజప్రాసాద దుర్గ నిర్మాణాలు.
5. పెనుగొండ, చంద్రగిరి, నెల్లూరు రాజ ప్రాసాదాలు : కంచి, తాడిపత్రి, శ్రీరంగం, కదిరి మొదలైనవి.
6. ఆలయాలు, వాటి గోపురాలు, కళ్యాణ మంటపాలు, కుడ్య శిల్పాలు, చిత్రలేఖనం నాటి కళా వైభవానికి చిహ్నాలు (తిరుపతి, శ్రీశైలం, శ్రీకాళహస్తి, ఆలయాలకు గోపురాలు సమకూర్చారు).
7. దక్షిణ భారత వాస్తు శిల్పకళలను బహుళ వ్యాప్తంగా ప్రచారం చేసినవి విజయనగర రాజులచే నిర్మించబడిన ఆలయాలు.
8. హంపి, లేపాక్షిలోని ఆలయాలు, శిల్పాలు నాటి శిల్పుల శిల్ప కళా చాతుర్యానికి తార్కాణాలు.
9. విజయనగర రాజులు లలిత కళలను విశేషంగా ఆదరించారు.

ప్రాజెక్టు పని

విజయనగర శైలి ప్రభావంతో నిర్మించబడిన ఆంధ్రప్రదేశ్ లోని దేవాలయాల గురించి సమాచారాన్ని సేకరించండి.
జవాబు:
విజయనగర శైలి ప్రభావంతో నిర్మించబడిన దేవాలయాలు :

1. తిరుమలలోని శ్రీ వెంకటేశ్వర స్వామి వారి దేవాలయం మరియు తిరుపతిలోని ఆలయాలు.
2. మంగళగిరి శ్రీ లక్ష్మీ నరసింహ స్వామి దేవాలయము.
3. సింహాచలం శ్రీ లక్ష్మీ నరసింహ స్వామి దేవాలయము.
4. లేపాక్షి దేవాలయం
5. శ్రీశైలం శ్రీ మల్లికార్జుని దేవాలయం.
6. అహోబిలంలోని శ్రీ లక్ష్మీ నరసింహస్వామి దేవాలయంపై ఆలయాల గోపురాలు (రాయగోపురాలు) విజయనగర శైలికి చెందినవి.

SCERT AP 7th Class Social Study Material Pdf 5th Lesson కాకతీయ రాజ్యం Textbook Questions and Answers.

AP State Syllabus 7th Class Social Solutions 5th Lesson కాకతీయ రాజ్యం

7th Class Social 5th Lesson కాకతీయ రాజ్యం Textbook Questions and Answers

కింది తరగతులలోని విషయ పునశ్చరణ

ప్రశ్న 1.
ఇవ్వబడిన పటములో ఏఏ రాజ వంశాలను మీరు గమనించారు?
జవాబు:
ఢిల్లీ సుల్తానులు, రాజపుత్ర రాజ్యాలు, తూర్పుగాంగులు, కాకతీయ రాజ్యం, హోయసాలులు, పాండ్యులు.

ప్రశ్న 2.
ఇచ్చిన పటము ఆధారంగా ఆంధ్ర ప్రాంతాన్ని ఏ రాజవంశము పాలించినదో చెప్పండి.
జవాబు:
ఆంధ్ర ప్రాంతాన్ని పాలించినది కాకతీయులు.

ప్రశ్న 3.
ఇవ్వబడిన పటములోని దక్షిణ భారతదేశ రాజవంశముల పేర్లు తెలుపుము.
జవాబు:
కాకతీయులు, హోయసాలులు, పాండ్యులు దక్షిణ భారతదేశ రాజవంశములు.

Improve your learning (మీ అభ్యసనాన్ని మెరుగుపడుచుకోండి)

I. క్రింది ప్రశ్నలకు జవాబులివ్వండి.

ప్రశ్న 1.
కాకతీయులు స్వతంత్ర పాలకులుగా ఏ విధముగా ఆవిర్భవించారు?
జవాబు:
కాకతీయులు మొదట్లో రాష్ట్ర కూటులకు మరియు పశ్చిమ చాళుక్యులకు సామంతులుగా పనిచేశారు. పశ్చిమ చాళుక్యుల పతన అనంతరం కాకతీయ రాజ్యం ఆవిర్భవించింది. నేటి ఆంధ్రప్రదేశ్ మరియు తెలంగాణ మరియు తూర్పు కర్ణాటక మరియు దక్షిణ ఒడిశాలోని కొన్ని భాగాలతో కూడిన తూర్పు దక్కన్ ప్రాంతాన్ని వారు పరిపాలించారు.

ప్రశ్న 2.
కాకతీయుల పరిపాలనా విధానాన్ని గురించి వ్రాయండి.
జవాబు:
కాకతీయుల పాలన :
రాజ్యపాలన సైనిక ప్రాతిపదికగా నిర్వహించబడింది. కాకతీయులు సార్వభౌమాధికారం కలిగి తమ రాజ్య భూభాగాలను చిన్న విభాగాలుగా విభజించి నాయంకరులు అనే సైనిక నాయకులను వాటికి పరిపాలకులుగా నియమించారు.

నాయంకరుల వ్యవస్థ :
కాకతీయులకు సామంతులుగా పనిచేసిన నాయంకరులు వారి హోదా నిలబెట్టుకోవటానికి కాకతీయ చక్రవర్తుల నుండి భూములు పొందేవారు. నాయంకరులు తమ ఆధ్వర్యంలో చక్రవర్తి సేవల కోసం నిర్ణీత సంఖ్యలో దళాలను నిర్వహించవలసి వుంటుంది. వీరికి పన్ను వసూలు చేసుకొనేందుకు కొన్ని గ్రామాలు ఇవ్వబడినప్పటికి వారికి ఈ గ్రామాలను శాశ్వతంగా ఉంచలేదు. చక్రవర్తి తన’ అధికారముతో వారిని కొత్త ప్రదేశానికి బదిలీ చేయవచ్చు. ఈ నాయంకరులు చక్రవర్తిపై ఆధారపడటముతో పాటుగా వారికి విధేయులుగా ఉండేవారు. వీరి రాజ్యములో ఏదైనా తిరుగుబాటు జరిగిన సమయములో వాటిని అణచుటకు చక్రవర్తికి సహాయము అందించుటకు సిద్ధంగా వుండేవారు. ప్రతాప రుద్రుని పాలన నాటికి దాదాపు 72 నాయంకరులు వుండేవారు.

గ్రామ పరిపాలన :
గ్రామ పరిపాలనా విభాగాలను స్థల మరియు నాడు అనే రెండు ప్రధాన తరగతులుగా విభజించారు. పూర్వం పది నుండి అరవై వరకు గ్రామాల సమూహాన్ని స్లల అంటారు. కొన్ని స్థలాల కలయికతో ఏర్పాటు చేయబడిన ప్రాంతాన్ని నాడు అంటారు. ఆయగార్లు అని పిలువబడే గ్రామ అధికారులు గ్రామాల పాలనను పర్యవేక్షించేవారు. గ్రామము ప్రాథమిక పరిపాలనా విభాగము.

ప్రశ్న 3.
నాయంకరులు ఎవరు? వారు ఎందుకొరకు నియమించబడినారు?
జవాబు:
కాకతీయులు సార్వభౌమాధికారం కలిగి తమ రాజ్య భూభాగాలను చిన్న విభాగాలుగా విభజించి ‘నాయంకరులు’ అనే సైనిక నాయకులను వాటికి పరిపాలకులుగా నియమించారు. నాయంకరులు తమ ఆధ్వర్యంలో చక్రవర్తి సేవల కోసం నిర్ణీత సంఖ్యలో దళాలను నిర్వహించేవారు. వీరికి పన్ను వసూలు చేసుకొనేందుకు కొన్ని గ్రామాలు ఇవ్వబడినప్పటికీ వారికి ఈ గ్రామాలను శాశ్వతంగా ఉంచలేదు. వీరు రాజ్యములో ఏదైనా తిరుగుబాటు జరిగితే వాటిని అణుచుటకు చక్రవర్తికి సహాయము అందించుటకు సిద్ధంగా వుండేవారు.

ప్రశ్న 4.
కాకతీయుల శిల్పకళా వైభవము ఆనాటి నిర్మాణ శైలిని గురించి వర్ణించండి.
జవాబు:
కళలు మరియు నిర్మాణాలు : వెయ్యి స్తంభాల ఆలయం మరియు రామప్ప దేవాలయాలు కాకతీయుల కాలం నాటి అద్భుతమైన నిర్మాణాలు. వెయ్యిస్తంభాల ఆలయాన్ని రుద్రేశ్వర ఆలయం అంటారు. ఇది హనుమకొండలో ఉంది. దీనిని రుద్రదేవుడు నిర్మించాడు. ఈ ఆలయం చక్కటి వాస్తుశిల్పం మరియు శిల్పకళలతో నిర్మించబడింది. రాతితో మలచిన ఏనుగులు మరియు డోలరైట్ శిలతో నిర్మించిన ఏకశిలా నంది ఈ ఆలయం యొక్క ప్రధాన ఆకర్షణ. ఈ ఆలయాన్ని స్థానికంగా “వేయి స్తంభాల గుడి” అని పిలుస్తారు.

వరంగల్ ప్రాంతంలోని పాలంపేట గ్రామానికి సమీపంలో ఉన్న రామప్ప ఆలయం చాలా ప్రసిద్ది చెందింది. ఇక్కడి దైవము రామలింగేశ్వరస్వామి. రేచర్ల రుద్రుడు ఈ ఆలయాన్ని నిర్మించాడు. ఇతడు గణపతి దేవుని ముఖ్య సైనిక అధికారులలో ఒకడు. ఈ ఆలయంలో విష్ణువు మరియు శివులను ఒకే చోట ఆరాధించడం వలన ప్రసిద్ధి చెందింది. ఈ ఆలయంలో కాకతీయ కళ యొక్క వైభవాన్ని చూడవచ్చు. రామప్ప ఆలయాన్ని ఇటుకలతో నిర్మించారు. ఇది నక్షత్ర ఆకారపు వేదికపై నిర్మించబడింది. ఈ ఆలయ విగ్రహాలు నల్ల గ్రానైట్ రాయితో నిర్మించబడ్డాయి. వాటిపై పువ్వులు, లతలు, ఏనుగులు, గంధర్వులు, నర్తకీమణుల శిల్పాలు, ఇతిహాస కథలు మొదలైనవి చెక్కబడ్డాయి. వీటిలో యక్షిణి, నాగిని, శిల్పాలు చాలా ఆకర్షణీయమైనవి. ఇక్కడి నంది విగ్రహం చాలా అందంగా ఉంటుంది. ఈ ఆలయంలోని కొన్ని శిల్పాలు సప్తస్వరాలను ధ్వనింపచేస్తాయి. జాయప రాసిన నృత్య రత్నావళి ఆలయ శిల్పకళలో ప్రతిబింబించే నృత్య శైలులను వివరిస్తుంది.

కాకతీయ ఆలయ నిర్మాణ శైలిలోని ఈ నల్ల పాలరాతి శిల్పాలు అద్భుతంగా ఉండి మృదువైన వంపులతో చూపరులను ఆకట్టుకుంయి. స్తంభాలపైన చెక్కిన శిల్పాలతో మండప నిర్మాణము, అంతరాలయము మరియు గర్భగుడి నిర్మాణ నమూనాలను అనుసరించారు. ఈ శైలిని త్రికూట పద్ధతి అని కూడా అంటారు.

ప్రశ్న 5.
పాఠం నందలి ప్రారంభ పేరాగ్రాఫ్ (మధ్యయుగ కాలంలో దక్షిణ భారతదేశంలో…………….వాస్తు శిల్పాలను ప్రోత్సహించారు) చదివి వ్యాఖ్యానించుము.
జవాబు:
మధ్యయుగ కాలంలో దక్షిణ భారతదేశంలో ఐదు ముఖ్యమైన రాజ్యాలు’ ఆవిర్భవించాయి. అవి కళ్యాణి చాళుక్యులు, యాదవులు, కాకతీయులు, హోయసల మరియు పాండ్యరాజ్యాలు. ఈ ఐదు రాజ్యాలలో కాకతీయులు తెలుగు నేలకు చెందినవారు. ఈ రాజ్యాలు సాధారణంగా పొరుగురాజ్యాల నుండి మరియు ఢిల్లీ సుల్తాన్ల నుండి దండయాత్రలను ఎదుర్కొన్నప్పటికీ, ఎవరకి వారే తమ రాజ్యాన్ని కాపాడుకోవడానికి ప్రయత్నించారు. తమ అధీనములోని ప్రాంతంలో ఐక్యతను పెంపొందించడానికి ప్రయత్నించారు. స్థానిక భాషలు, కళలు మరియు వాస్తు శిల్పాలను ప్రోత్సహించారు.

ప్రశ్న 6.
క్రింది కాకతీయ పాలకులను చారిత్రకంగా పాలనా కాలమును అనుసరించి వరుసలో అమర్చండి.
(రుద్రమదేవి, గణపతి దేవుడు, రెండవ ప్రోలరాజు, మహాదేవుడు, రుద్రదేవుడు)
జవాబు:

1. రెండవ ప్రోలరాజు,
2. రుద్రదేవుడు,
3. మహాదేవుడు,
4. గణపతిదేవుడు,
5. రుద్రమదేవి.

ప్రశ్న 7.
రుద్రమదేవి పాలనా కాలములో కాకతీయ సామ్రాజ్యాన్ని సందర్శించిన యూరోపియన్ యాత్రికుడు ఎవరు? అతడు ఏ దేశం నుండి వచ్చినాడు?
జవాబు:

1. రుద్రమదేవి పాలనా కాలములో కాకతీయ సామ్రాజ్యాన్ని సందర్శించిన యూరోపియన్ ‘మార్కోపోలో’.
2. ఇతను ఇటలీ దేశం నుంచి వచ్చినాడు.
3. రుద్రమదేవి పరిపాలనా సామర్థ్యాన్ని ప్రశంసించినాడు.

ప్రశ్న 8.
కాకతీయుల కాలములోని ప్రజల సామాజిక, ఆర్థిక జీవనము గూర్చి సంక్షిప్తంగా వ్రాయండి.
జవాబు:
ఆర్థిక మరియు సామాజిక జీవితం :
భూమి శిస్తు రాజ్యానికి ప్రధాన ఆదాయ వనరు. ప్రతి గ్రామంలో కొంత భూమి రాజు ఆస్తి క్రింద ఉంచబడింది. దీనిని “రాచపొలం” అని పిలిచారు. ఈ భూమిని రైతులకు కౌలు సాగు కోసం ఇచ్చారు. ప్రభుత్వ భూమిని కౌలు ప్రాతిపదికన సాగు చేసిన రైతులు అర్ధశిరి అని పిలవబడ్డారు. భూమికి సంబంధించిన సర్వే రికార్డులను అధికారులు చాలా జాగ్రత్తగా భద్రపరిచేవారు.

కాకతీయులు అధిక విస్తీర్ణములో అటవీ భూములను సాగులోకి తెచ్చినారు. వీరు వ్యవసాయం కోసం జలాశయాలను నిర్మించారు మరియు అనేక చెరువులను త్రవ్వించారు. వాటిలో కొన్ని ఈ రోజు వరకు కూడా అందుబాటులో ఉన్నాయి. ఉదా: పాకాల, లక్కవరం, ఘనాపురం చెరువులు మొదలైనవి. ఈ కాలంలో వివిధ రకాల పన్నులు విధించబడ్డాయి. అవి ప్రధానంగా వాణిజ్య పన్ను, ఇల్లరి అని పిలువబడే గృహ పన్ను, అటవీ ఉత్పత్తులపై పుల్లరి మరియు గొర్రెల మందపై విధించిన అడ్డపట్టు సుంకంతో పాటు చేతివృత్తుల వారి నుండి వృత్తిపరమైన పన్ను వసూలు చేశారు.

వీరు పన్నుల వసూలు కోసం సుంకాధికారి అని పిలువబడిన అధికారులను నియమించారు. కాకతీయ రాజులు విదేశీ వాణిజ్యానికి చాలా ప్రాముఖ్యతనిచ్చారు. విదేశీ వాణిజ్యాన్ని అభివృద్ధి చేసే ఉద్దేశ్యంతో వారు మోటుపల్లి నౌకాశ్రయాన్ని అభివృద్ధి చేశారు. ఆ కాలంలో ముప్పమాంబ, మైలమాంబ వంటి రాజ కుటుంబానికి చెందిన చాలా మంది మహిళా సభ్యులు భూదానములు చేశారు. ఇతర ధనవంతులు అయిన మహిళలు కూడా భూములు, చెరువులు, ధనం, పశువులు, నగలు మొదలైన సంపదలను దేవాలయాలతో పాటు బ్రాహ్మణులకు విరాళంగా ఇచ్చారు.

ప్రశ్న 9.
మధ్యయుగములో దక్షిణ భారతదేశములో ఏఏ రాజవంశాలు ఆవిర్భవించినాయి?
జవాబు:
మధ్యయుగ కాలంలో దక్షిణ భారతదేశంలో ఐదు ముఖ్యమైన రాజ్యాలు ఆవిర్భవించాయి. అవి

1. కల్యాణి చాళుక్యులు (బసవ కల్యాణి రాజధాని నగరం)
2. యాదవులు (దేవగిరి రాజధాని నగరం)
3. కాకతీయులు (ఓరుగల్లు రాజధాని నగరం)
4. హోయసాలులు ( ద్వార సముద్రం రాజధాని నగరం)
5. పాండ్య రాజ్యాలు (మదురై రాజధాని నగరం)

ఈ అయిదు రాజ్యాలలో కాకతీయులు తెలుగు నేలకు చెందినవారు.

ప్రశ్న 10.
దిగువన ఇవ్వబడిన ప్రదేశాలను భారతదేశ పటము నందు గుర్తించుము.
అ) గోదావరి నది
ఆ) మోటుపల్లి
ఇ) వరంగల్
ఈ) దేవగిరి
జవాబు:

II. సరియైన సమాధానాలను ఎంచుకోండి.

1. కాకతీయ వంశ స్థాపకుడు
ఎ) గుండ్యన
బి) రేచర్ల రుద్రుడు
సి) గణపతి దేవుడు
డి) జాయప
జవాబు:
ఎ) గుండ్యన

2. కాకతీయులు ఆరాధించిన దేవత ………
ఎ) అమ్మతల్లి
బి) కాకతి
సి) త్రిపుర సుందరి
డి) మైసమ్మ
జవాబు:
బి) కాకతి

3. శివతత్వ సారం అను గ్రంథం వ్రాసినది
ఎ) మల్లికార్జున పండితారాధ్యుడు
బి) జాయప
సి) పాల్కురికి సోమనాథుడు
డి) నన్నెచోడుడు
జవాబు:
ఎ) మల్లికార్జున పండితారాధ్యుడు

4. ప్రతీ గ్రామములోను చక్రవర్తి ఆస్తిగా వుంచబడిన భూమి ………
ఎ) వెలిపొలం
బి) రాచ పొలం
సి) తోట పొలం
డి) పైవన్నీ
జవాబు:
బి) రాచ పొలం

5. మోటుపల్లి శాసనం జారీ చేసిన వారు
ఎ) రుద్రమదేవి
బి) రుద్రదేవుడు
సి) ప్రతాపరుద్రుడు
డి) గణపతి దేవుడు
జవాబు:
డి) గణపతి దేవుడు

III. జతపరుచుము.

జవాబు:

IV. క్రింది ఖాళీలను పూర్తి చేయుము.

1. రామప్ప ఆలయము గల ప్రాంతము …………
2. విలస రాగి శాసనము ……………………. నాయకను గూర్చి తెలుపును.
3. రేకపల్లి …………………… నది పరీవాహక ప్రాంతంలో కలదు.
4. ఘటికలు అని పిలవబడిన విద్యాసంస్థలను స్థాపించిన రాజవంశము ……….
5. యాదవుల రాజధాని ………
జవాబు:

1. పాలంపేట,
2. ముసునూరి,
3. శబరి,
4. కల్యాణి చాళుక్యులు,
5. దేవగిరి.

పద బంధము

ఇచ్చిన ఆధార పదాల సహాయంతో బాక్సులను గీయండి.

1. కాకతీయుల తొలి రాజధాని (5)
2. కాకతీయ సామ్రాజ్యంను పాలించిన మహిళ (5)
3. కాకతీయుల కొత్త రాజధాని (4)
4. ఇతని దండయాత్ర ఫలితముగా ప్రతాప రుద్రుడు సింహాసమును కోల్పోయినాడు (4)
5. నృత్య రత్నావళి గ్రంథము వ్రాసినది (6)
6. రాజు యొక్క స్థావరము (2)
7. మహిళా పాలకురాలను ఇలా పిలుస్తారు (2)
8. అటవీ ఉత్పత్తుల పైన విధించబడిన పన్ను (3)
9. ఇంటి పన్నును ఇలా పిలిచిరి (3)
10. ఓడలు నిలుపు చోటు (4)
11. చాళుక్య వంశ స్థాపకుడు (4)
జవాబు:

1. హనుమ కొండ
2. రుద్రమదేవి
3. ఓరుగల్లు
4. ఉల్గుఖాన్
5. జాయపసేనాని
6. కోట
7. రాణి
8. పుల్లరి
9. ఇల్లరి
10. ఓడరేవు
11. తైలపుడు

7th Class Social Studies 5th Lesson కాకతీయ రాజ్యం InText Questions and Answers

7th Class Social Textbook Page No.145

ప్రశ్న 1.
పురావస్తుత్రవ్వకాలు మరియు పురాతన వస్తువులు బయల్పడిన వార్తలు మీరు ఏమైనా విన్నారా? వాటిని గురించి తరగతిలో చర్చించండి.
జవాబు:

1. ఇటీవల 1 ఆగష్టు, 2021లో ఆంధ్రప్రదేశ్ లో ప్రకాశం జిల్లాలో కాకతీయుల కాలం నాటి (14వ శతాబ్దం నాటీ) శాసనాన్ని కనుగొన్నారు.
2. శ్రీకాకుళం నగర సమీపంలోని నాగావళి నదీతీరాన ప్రాచీన కాలం నాటి ‘శివలింగం’ మరియు కోటేశ్వరస్వామి దేవాలయ ఆనవాళ్ళను పురావస్తుశాఖ మరియు పర్యాటక శాఖ బృందం కనుగొన్నారు. (మార్చి 28, 2021)

ఆలోచించండి – ప్రతిస్పందించండి

7th Class Social Textbook Page No.137

ప్రశ్న 1.
రుద్రమదేవి అంతటి ధైర్య సాహసాలను ఎలా ప్రదర్శించిందని నీవు అనుకుంటున్నావు?
జవాబు:

1. రుద్రమదేవి నిస్సందేహంగా ఆంధ్రా ప్రాంతంలోని గొప్ప పాలకులలో ఒకరు.
2. చాలా సందర్భాలలో సైన్యాన్ని ధైర్యంగా ముందుకు నడిపించింది.
3. ఈమె ఇంతటి ధైర్యసాహసాలను ప్రదర్శించటానికి కారణము ఆమె చిన్నతనము నుంచి యుద్ధ విద్యలలో మంచి శిక్షణ పొందడం.
4. ఆమె తల్లిదండ్రులు ప్రత్యేకంగా తండ్రి ఆమెకు ఇచ్చిన ప్రోత్సాహము అన్ని విద్యలలో శిక్షణ పొందటం ఆమెలో ఆత్మ విశ్వాసమును, ధైర్యసాహసాలను నింపింది.

7th Class Social Textbook Page No.139

ప్రశ్న 2.
కాకతీయ చక్రవర్తులు తమ నాయంకరులను ఎందుచేత బదిలీ చేసేవారు?
జవాబు:
కాకతీయ చక్రవర్తులు తమ నాయంకరులను ఎందుకు బదిలీ చేసేవారంటే ఒకే స్థానంలో ఎక్కువ కాలం పనిచేసినట్లయితే ఆ ప్రదేశములోని వారితో సంబంధాలు ఏర్పడతాయి. వారి ప్రాభవము పెరుగుతుంది. ఒకే స్థానంలో వున్నట్లయితే ఆ ప్రాంతం మీద పట్టు సాధించి చక్రవర్తులకు ఎదురు తిరిగే ప్రమాదముంది. అలాగే చక్రవర్తుల అధీనంలో తాము పనిచేస్తున్నామని (ఈ బదిలీ) తెలియజేస్తుంది. ఒకే స్థానంలో ఎక్కువ కాలం ఉంటే అక్కడి వారిపై పక్షపాతం పెరిగే అవకాశం ఉంది. అవినీతి చర్యలకు పాల్పడే అవకాశం ఉంది.

7th Class Social Textbook Page No.143

ప్రశ్న 3.
దేవాలయాన్ని సందర్శించేటప్పుడు మీరు ఏ అంశాలను గమనిస్తారు?
జవాబు:
నేను దేవాలయాన్ని సందర్శించినపుడు క్రింది అంశాలను గమనిస్తాను.

1. ప్రధానంగా నేను దర్శించుకునే దేవుడు / దేవతపై శ్రద్ధ పెడతాను.
2. దేవాలయ వాతావరణం / పరిసరాలను పరిశీలిస్తాను.
3. దేవాలయ నిర్మాణం, వానిలో ప్రత్యేకతలు ఏమన్నా ఉన్నాయేమో చూస్తాను.
4. దర్శించిన దేవుని / దేవత విగ్రహాన్ని మనస్సులో నిలుపుకుంటాను.
5. ఆ దేవాలయానికి ఉన్న చరిత్ర గురించి అడిగి తెలుసుకుంటాను.
6. దేవాలయ గోపుర నిర్మాణం, శిల్పాలు ఏమైనా ఉంటే వాటిని పరికిస్తాను.

7th Class Social Textbook Page No.147

ప్రశ్న 4.
స్థానిక రాజులు ఎందుకోసం కూటమిగా ఏర్పడినారు?
జవాబు:
స్థానిక రాజులు కూటమిగా ఏర్పడుటకు ప్రధాన కారణం ముస్లిం దండయాత్రల నుండి తమను తాము రక్షించుకోవటానికి. ముస్లింల పెద్ద, ఆధునిక ఆయుధాలు కల్గిన సైన్యమును చిన్న సైన్యములు కలిగిన స్థానిక రాజులు ఒంటరిగా పోరాడి గెలవడం అసాధ్యము. అలాగే సుశిక్షితులైన సైనికులు, ఆధునిక ఆయుధాలు, అశ్వదళము కల్గిన ముస్లిం దండయాత్రలు ఎదుర్కోవాలంటే స్థానిక రాజులు ఐకమత్యంగా పోరాడవలసి వచ్చింది.

అన్వేషించండి

7th Class Social Textbook Page No.129

ప్రశ్న 1.
మధ్యయుగ కాలం గురించి మీ ఉపాధ్యాయుని సహాయంతో మరింత తెలుసుకోండి.
జవాబు:

1. 8 నుండి 18వ శతాబ్దం వరకు కాలాన్ని భారతదేశంలో మధ్యయుగంగా పేర్కొంటారు.
2. భారతదేశంలో ఇస్లామిక్ ప్రభావం మరియు పాలనతో చాలా ముడిపడి ఉన్న కాలము, మధ్యయుగ భారతీయ చరిత్ర.
3. మధ్యయుగ మొదటి భాగంలో దేశీయ పాలకులు (రాజపుత్రులు) అయిన చాళుక్యులు, పల్లవులు, పాండ్యులు, రాష్ట్ర కూటులు, చోళులు ఉన్నారు.
4. అలాగే రాజపుత్రులలో పాలాస్, సేనా, ప్రతీహార, చౌహాన్లు, హోయసాలులు, పశ్చిమ గాంగులు పరిపాలించారు.
5. దక్షిణ భారతంలో చోళలు, కాకతీయ, పల్లవ, విజయనగర రాజ్యా లు ప్రముఖమైనవి.
6. మొదటి తైమూర్ దండయాత్రలతో భారతదేశంలో ఇస్లాం రాజ్య స్థాపనకు నాంది పలికిందని చెప్పవచ్చు.
7. మధ్యయుగ భారతదేశ సాంస్కృతిక చరిత్రలో ఒక ముఖ్యమైన మైలు రాయి సమాజంలో నిశ్శబ్ద విప్లవం, భక్తి ఉద్యమం.
8. ఉప ఖండంలోని హిందువులు, ముస్లింలు, సిక్కులు దేవుని ఆరాధనతో సంబంధం ఉన్న అనేక ఆచారాలకు ఈ ఉద్యమం సంబంధం కలిగి ఉంది.
9. ఢిల్లీ సుల్తానుల పాలనా కాలం నుంచి మొఘల్ సామ్రాజ్య పతనం వరకు ఇస్లాం పాలనగా పేర్కొంటారు. ఈ కాలాన్నే తొలి ఆధునిక యుగంగా పేర్కొంటారు.
10. మధ్యయుగంలో చాలావరకు భూస్వామ్య వ్యవస్థ అమలులో ఉంది.
11. భూమి శిస్తు ప్రధాన ఆదాయ వనరు.
12. మతం ప్రాధాన్యత సంతరించుకున్నది.
13. కళలు, వాస్తు, శిల్పం, ఇతర కట్టడాలు, నిర్మాణాలు పతాక స్థాయికి చేరినాయి.

7th Class Social Textbook Page No.135

ప్రశ్న 2.
కాకతీయ కళాతోరణం గురించి మరిన్ని విషయాలు అంతర్జాలం నుండి తెలుసుకొనండి.
జవాబు:

1. కాకతీయుల కళాతోరణం వరంగల్ కోటలోని ఒక భాగం.
2. నల్లరాయితో చెక్కబడింది.
3. నాలుగు పిల్లర్లు ధర్మం నాలుగు పాదాల మీద నడిచిందనటానికి నిదర్శనం, చివరి రెండు పిల్లర్ల మీద సింహాలు కాకతీయుల ఎదురు లేని నాయకత్వానికి చిహ్నం, తల పైకెత్తిన మొసలి జలకళకు ప్రతీతి. (కాకతీయుల కాలంలో చెరువులు, కుంటలు కాలువల్లో నీరు పుష్కలంగా ఉండేది). రెండు హంసలు కాకతీయుల పారదర్శక పాలనకు నిదర్శనం. హంస కింద ఇరువైపుల చేతులు పైకెత్తిన కుబేరుల విగ్రహాలు ఆర్థిక పరిపుష్టికి సంకేతం. బోర్లించిన ఏడు పూర్ణ కుంభాలు గ్రామ దేవతల ప్రతిబింబాలు. వాటినే సప్త మాతృకలు అని కూడా పిలుస్తారు. స్తంభం మధ్యలో చేపల బొమ్మలు మత్స్య పరిశ్రమకు చిహ్నం.
4. రాతి వంపు ద్వారాలు చాలా బాగా నిర్మించబడ్డాయి.
5. కాకతీయులు నిర్మించిన శివాలయానికి ద్వారంగా ఈ తోరణం ఉంది.
6. దీనిని శక్తివంతమైన వరంగల్ గేట్ అని పిలుస్తారు.
7. కాకతీయుల వైభవానికి చిహ్నంగా నిలిచిన ఈ తోరణం ప్రపంచ వారసత్వ సంపదగా, తెలంగాణ ప్రభుత్వ (రాజముద్ర) చిహ్నంగా గుర్తించబడింది.
8. ఈ తోరణం కాకతీయుల కళా, వాస్తు, శిల్పుల ప్రతిభకు దర్పణంగా ఉంది.
9. కాకతీయుల ఏలుబడిలో ఏయే అంశాలకు ప్రాధాన్యమిచ్చారో ఈ తోరణం తెలియజేస్తుంది.

7th Class Social Textbook Page No.147

ప్రశ్న 3.
చర్చిద్దాం:
చరిత్ర నుండి మనం ఏమి నేర్చుకుంటాము?
మనం గతం నుండి నేర్చుకొన్న అంశాలతో భవిష్యత్తులో తెలివిగా నడుచుకోవాలి.
మన సంస్కృతి మరియు వారసత్వాలను చరిత్ర నుండి నేర్చుకోవాలి, మీ అభిప్రాయాన్ని జోడించండి.
జవాబు:

1. చరిత్ర నైతికపరమైన అవగాహనకు మరియు తదాత్మైకతకు దోహదం చేస్తుంది.
2. మంచి పౌరసత్వం కోసం చరిత్రను అధ్యయనం చేయడం చాలా అవసరం.
3. అందమైన భవిష్యత్ నిర్మాణానికి చరిత్ర పునాదిలా ఉపయోగపడుతుంది.
4. గతంలోని (చరిత్రలోని) తప్పులను పునరావృతం కాకుండా పాలకులు జాగ్రత్త పడతారు.

SCERT AP 7th Class Social Study Material Pdf 4th Lesson ఢిల్లీ సుల్తానులు Textbook Questions and Answers.

AP State Syllabus 7th Class Social Solutions 4th Lesson ఢిల్లీ సుల్తానులు

7th Class Social 4th Lesson ఢిల్లీ సుల్తానులు Textbook Questions and Answers

కింది తరగతులలోని విషయ పునశ్చరణ

పటమును పరిశీలించి క్రింద ఇవ్వబడిన ప్రశ్నలకు స్పందించండి.

ప్రశ్న 1.
ఇవ్వబడిన పటానికి ఒక శీర్షికను సూచించండి.
జవాబు:
పూర్వ మధ్యయుగం నాటి భారతదేశంలోని రాజ్యాలు.

ప్రశ్న 2.
దక్షిణ భారతదేశంలోని వివిధ రాజ్యాలను గుర్తించి, వాటి జాబితా తయారు చేయండి.
జవాబు:
విజయనగర సామ్రాజ్యం, (కాకతీయ సామ్రాజ్యం), కళింగ రాజ్యము, చోళ రాజ్యము, పాండ్య రాజ్యము, పల్లవ సామ్రాజ్యము మొదలైనవి.

ప్రశ్న 3.
పటంలో ప్రస్తుత కాలానికి చెందిన ఏవేని రెండు నగరాలను గుర్తించండి.
జవాబు:
అమరావతి, పాటలీపుత్ర, బెంగాల్, ప్రయాగ, సాంచి, సారనాథ్ మొదలైనవి.

ప్రశ్న 4.
పటంలో ఢిల్లీని గుర్తించండి. ఢిల్లీ ప్రాధాన్యతను చర్చించండి.
జవాబు:
ఢిల్లీ భారతదేశానికి రాజధాని నగరంగా మధ్య యుగం నాటి నుండి ఉంటోంది.

Improve your learning (మీ అభ్యసనాన్ని మెరుగుపడుచుకోండి)

I. క్రింది ప్రశ్నలకు సమాధానం వ్రాయండి.

ప్రశ్న 1.
ఇల్ టుట్ మిష్ ప్రవేశపెట్టిన బందగాన్ పద్ధతి గురించి వ్రాయండి.
జవాబు:
ఇల్ టుట్ మిష్ సైనిక అవసరాల కోసం బానిసలను కొనుగోలు చేసేవాడు. పర్షియాలో ఈ పద్ధతిని ‘బందగాన్’ అని పిలుస్తారు. శత్రువులను అణచివేయడానికి ఇతను నిరంతరం యుద్ధాలు చేయాల్సి వచ్చింది. శూన్యం నుంచి ప్రారంభం చేసి మహత్తర సామ్రాజ్యాన్ని స్థాపించటానికి ఇల్ టుట్ మిష్ తన సైన్యాన్ని పటిష్ఠపరచుకొనుటకు ఈ ‘బందగాన్’ పద్ధతిని అనుసరించాడు.

ప్రశ్న 2.
క్రింది వాటిని మీకివ్వబడిన భారతదేశ పటంలో గుర్తించండి.
ఎ) ఢిల్లీ
బి) నేపాల్
సి) ఆఫ్ఘనిస్తాన్
డి) దౌలతాబాద్
ఇ) గుజరాత్
జవాబు:

ప్రశ్న 3.
ఢిల్లీ సుల్తానుల పాలనలోని ఐదుగురు పాలకుల చిత్రాలను సేకరించి వారి పాలన గురించి చార్టులో రాయండి.
జవాబు:

1) ఇల్-టుట్ మిష్ (క్రీ.శ. 1211-1236):
కుతుబుద్దీన్ ఐబక్ తర్వాత ఢిల్లీని పాలించాడు. ఇతని కాలంలోనే రాజధాని లాహోర్ నుండి ఢిల్లీకి మార్చబడింది. ఇతను ఢిల్లీకి తొలి సర్వ స్వతంత్ర పాలకునిగా, ఢిల్లీ సామ్రాజ్యానికి అసలైన స్థాపకునిగా పరిగణింపబడతాడు. ఇతని పాలనలోనే రాజ్యమును ఇకాలను ఏర్పాటు చేసాడు. సైనిక అవసరాల కోసం బానిసలను కొనుగోలు చేసాడు. పర్షియాలో ఈ పద్దతిని బందగాన్ అని పిలుస్తారు. ఇతని కాలంలో చిహల్ గని సర్దారులు కీలకపాత్ర పోషించారు. ఢిల్లీ సుల్తానుల వాస్తు నిర్మాణానికి గీటు రాయి లాంటి కుతుబ్ మీనార్ నిర్మాణం ప్రారంభించాడు.

2) సుల్తానా రజియా (క్రీ.శ. 1236-1239):
సుల్తానా రజియా ఢిల్లీని పాలించిన ఏకైక మహిళ. మహిళా పాలకురాలిగా వజీరులు, చిహల్గనుల నుండి కూడా వ్యతిరేకత ఎదుర్కొన్నది. కేవలం స్వల్పకాలం పరిపాలన చేసినప్పటికీ ఢిల్లీ సామ్రాజ్య స్థాపన తొలినాటి కాలంలో ఆమె తనదైన ముద్ర వేయగలిగింది. టర్కీ ప్రభువుల నుండి, స్వంత అన్నదమ్ముల నుండి ఆమె తీవ్ర ప్రతిఘటనలు ఎదుర్కొనవలసి వచ్చింది.

3) అల్లావుద్దీన్ ఖిల్జీ (క్రీ.శ. 1296-1316):
ఇతను జలాలుద్దీన్ ఖిల్జీ తరువాత రాజ్యానికి వచ్చాడు. తన ప్రత్యర్థులను అణచివేయడానికి, మంగోలుల దండయాత్రలను నియంత్రించడానికి శక్తివంతమైన చర్యలు చేపట్టాడు. ఇతడు కుట్రపూరితమైన ప్రభువులను నియంత్రించుటకు బలమైన మరియు సమర్ధవంతమైన గూఢచారి వ్యవస్థను స్థాపించాడు. అల్లావుద్దీన్ ఖిల్జీ ఉత్తర భారతదేశంపై దండయాత్రలు నిర్వహించి గుజరాత్, రణతంభోర్, చిత్తోర్ మరియు మాల్వా మొదలగు వాటిని జయించాడు. కాని అతడు చిత్తూరు కోటను ఎక్కువ కాలం నిలుపుకోలేకపోయినాడు. 1316వ సంవత్సరంలో అతడు మరణించిన వెంటనే శిశోడియాలు దానిని తిరిగి, ఆక్రమించినారు. ఉత్తర భారతదేశ దండయాత్రలు పూర్తయిన తర్వాత, దక్షిణ భారతదేశాన్ని జయించడానికి మాలిక్ కాఫర్ ఆధ్వర్యంలో సైన్యాన్ని పంపించాడు.

4) ఫియాజుద్దీన్ తుగ్లక్ (క్రీ.శ. 1320-1324):
అల్లా ఉద్దీన్ ఖిల్జీ మరణానంతరం ఢిల్లీ సింహాసనమధిష్టించెను. ఇతని పాలనాకాలంలో భూమిశిస్తును తగ్గించెను. వ్యవసాయాభివృద్ధికి పంట కాలువలు త్రవ్వించి, అధికోత్పత్తిని సాధించెను. నూతన రహదారులను నిర్మించి, దొంగల బారి నుండి ప్రజలను రక్షించుటకు మార్గ మధ్యమున సైనిక దుర్గములు నిర్మించెను. గుర్రములపై వార్తలను పంపు తపాలా విధానమును ప్రవేశపెట్టెను. ఘియాజుద్దీన్ నిరాడంబర జీవి. ప్రజాహిత సంస్కరణలు గావించి, మంగోలుల దండయాత్రలను విజయవంతముగ ఎదుర్కొని, ఢిల్లీ సుల్తాన్ ఔన్నత్యమునకు ఎటువంటి మచ్చ రాకుండా కాపాడెను.

5) మహ్మద్ బీన్ తుగ్లక్ (క్రీ.శ. 1324-1351):
మహ్మద్ బీన్ తుగ్లక్ గొప్ప విద్వాంసుడు మరియు వింతైన పాలకుడు. ఇతడు తత్వశాస్త్రం, గణితశాస్త్రం మరియు ఖగోళశాస్త్రాలలో ప్రావీణ్యం కలవాడు. ఇతడు గొప్ప యుద్ధ వీరుడు మరియు నూతన పరిపాలనా పద్దతులు ప్రవేశపెట్టిన పరిపాలనాదక్షుడు. కాని, నిజానికి ఈ సంస్కరణలను ఆచరణలోకి తీసుకురావడంలో విఫలమయ్యాడు. మహ్మద్, తురుష్క ప్రభువులు మరియు రాజపుత్రులపై యుద్ధాలు చేసి విశాల సామ్రాజ్యాన్ని స్థాపించాడు. వ్యూహాత్మక ప్రాధాన్యత మరియు దక్షిణ భారతదేశానికి దగ్గరగా ఉండాలనే కారణాలతో రాజధానిని ఢిల్లీ నుండి దేశం మధ్యలో ఉన్న దేవగిరి (దౌలతాబాద్)కి మార్చాడు.

అతడు తన ప్రజలందరిని వారి సామానుతో సహా దేవగిరికి తరలి రావలసినదిగా ఆదేశించాడు. ఈ ప్రయాణంలో అనేక మంది మరణించారు. దేవగిరికి చేరిన తరువాత మరికొందరు మరణించారు.

ఇతడు రాగి నాణేలను, వ్యవసాయ సంస్కరణలను ప్రవేశపెట్టాడు. ఈ ప్రయోగాత్మక సంస్కరణలు విఫలమై చివరకు మహ్మద్ బిన్ తుగ్లక్ యొక్క ఘోర వైఫల్యాన్ని ఋజువు చేశాయి.

ప్రశ్న 4.
ఢిల్లీ సుల్తానుల పాలన గురించి క్లుప్తంగా వివరించండి.
జవాబు:
ఢిల్లీ సుల్తానుల పరిపాలన :

1. రాజ్యంలో సుల్తాన్ సర్వాధికారి.
2. షరియత్ లేదా ఇస్లామిక్ నిబంధనల ప్రకారం పరిపాలన జరుగుతుంది.
3. రాజ్యాన్ని ఇక్షాలు, పరగణాలు, షికు మరియు గ్రామాలుగా విభజించారు.
4. గ్రామ పరిపాలనలో కేంద్రం జోక్యం చేసుకోదు.
5. పరిపాలనలోని అన్ని విషయాల్లో చక్రవర్తికి అత్యున్నత అధికారం ఉంటుంది.
6. రాజకీయ, న్యాయ, సైనిక, మత విషయాలకు చెందిన అధికారం సుల్తాన్ దే.
7. ఇల్ టుట్ మిష్ సైనిక అవసరాల కోసం బానిసలను కొనుగోలు చేసేవాడు. పర్షియాలో ఈ పద్ధతిని బందగాన్ అని పిలుస్తారు.
8. ఖిల్జీ, తుగ్లక్ పాలకులు ఈ పద్దతిని కొనసాగించేవారు.
9. బందగా లోని వారిలో సుల్తానకు నమ్మకస్తులైన వారిని గవర్నర్లు మరియు సైనికాధికారులుగా నియమించేవారు.
10. ఇల్ టుట్ మిష్ కాలంలో, చిహల్ గని సర్దారులు కీలక పాత్ర పోషించారు.

ప్రశ్న 5.
తుగ్లక్ ల కాలంలో రాగి, ఇత్తడి నాణేలను ప్రవేశపెట్టడంపై మీ అభిప్రాయం ఏమిటి?
జవాబు:

1. తుగ్లక్ యొక్క అతిసాహసిక పరిపాలనా చర్యలలో రాగి నాణెములు ప్రవేశపెట్టడం అత్యంత ప్రధానమైన చర్య.
2. సైనిక ఖర్చు పెరుగుట, రాజధాని మార్పిడి ఖర్చు, కరువుకాటకాల కారణంగా ఈ సంస్కరణను అమలు జరిపెను.
3. అయితే ఆనాటి పరిస్థితులకు అనగా వెండి కొరతగా ఉండటం వలన ఈ చర్య సమంజసమైనదే.
4. చైనా కుబ్లయి ఖాన్, మంగోలు పాలకుడు గైఖాతులు అప్పటికే ఈ నామమాత్రపు కరెన్సీని అమలు చేయటంలో విజయం సాధించారు.
5. తుగ్లక్ విఫలమవ్వటానికి కారణం, తన మంత్రులను సంప్రదించక అధికార దాహంతో ఈ సంస్కరణను అమలు చేయాలని తాపత్రయపడుట, ప్రజలు స్వార్థపరులగుట, ప్రభుత్వము నాణెముల ముద్రణను గుత్తాధికారముగ అమలు జరపకపోవుట.

ప్రశ్న 6.
ఇకా పద్ధతి గురించి వ్రాయండి.
జవాబు:
ఇకా పద్ధతి:

1. ఢిల్లీ సుల్తానులు తమ రాజ్యాన్ని ఇక్తాలుగా విభజించి సైనికాధికారులను నియమించారు.
2. వీరిని ఇకాదార్లు లేదా ముక్తిలు అని అంటారు.
3. వీరు తమ ఇక్తాలలో శాంతి భద్రతలు కాపాడటంతో పాటుగా సుల్తానుకు సైనిక, రెవెన్యూ సేవలు అందించేవారు.
4. ఇకాల నుండి వసూలు చేసిన రెవెన్యూ ఆదాయమును పరిపాలన అవసరాలు, సైన్యం నిర్వహణ వంటి వాటికి వినియోగించేవారు.
5. ఇకాదార్ పదవి వారసత్వముగా వుండేది కాదు. పైగా వారికి తరుచుగా ఒక ఇక్తా నుండి మరొక చోటికి బదిలీ వుండేది.

ప్రశ్న 7.
ఢిల్లీ సుల్తానుల కాలం నాటి సామాజిక మరియు ఆర్థిక జీవనం గురించి క్లుప్తంగా వ్రాయండి.
జవాబు:
సామాజిక జీవనము:

1. విదేశీ ఇస్లామీయులు సమాజములో ప్రముఖ స్థానంలో వుంటూ అనేక సదుపాయాలు పొందుతూ, పాలనను ప్రభావితము చేయగలిగేవారు.
2. భారతీయ ముస్లింలు భోదకులుగాను, న్యాయాధికారులుగాను, ఇతర వృత్తులు చేసుకుంటూ ద్వితీయ స్థానములో వుండేవారు.
3. ఇతర ప్రజలలో చేతివృత్తుల వారు, కళాకారులు, వ్యాపారస్తులు, దుకాణదారులు మొదలగు వారు శ్రామికవర్గంగా పరిగణించబడేవారు.
4. విదేశీ ముస్లింలు, స్థానిక ముస్లింలు అనే రెండు శాఖలు వుండేవి.

ఆర్ధిక జీవనము:

1. వ్యవసాయము ప్రధాన వృత్తి.
2. రైతులు పండిన పంటలో 1/3వ వంతు భాగాన్ని శిస్తు రూపములో చెల్లించవలసి వచ్చేది.
3. వస్త్ర పరిశ్రమ ప్రధానమైన పరిశ్రమ.
4. వివిధ ఉత్పత్తులకు సంబంధించిన కార్యానాలను సుల్తానులు స్థాపించారు.
5. దేశీయ మరియు అంతర్జాతీయ వాణిజ్యం అమలులో వుండేది.
6. ఢిల్లీ, దౌలతాబాద్, లక్నో, లాహోర్, ముల్తాన్ మొదలైనవి దేశీయ వాణిజ్యములో ముఖ్య నగరాలు.
7. ఇరాన్, అరేబియా, ఆఫ్రికా, చైనా, యూరోపియన్ దేశాలతో అంతర్జాతీయ వాణిజ్యము కొనసాగింది.
8. పత్తి, ముత్యాలు, ధాన్యం, నీలిమందు, సముద్ర ముత్యాలు మొదలైనవి ప్రధాన ఎగుమతులు.
9. టంకా (వెండి) నాణేలు, జిటాల్ (రాగి) నాణేలు ప్రామాణిక నాణేలుగా వాడుకలో ఉండేవి.

ప్రశ్న 8.
మహ్మద్ బీన్ తుగ్లక్ పరిపాలనా వైఫల్యాలను వివరించండి.
జవాబు:
మహ్మద్ బీన్ తుగ్లక్ పరిపాలనా వైఫల్యాలు :

1. సాహసోపేతమైన ప్రయోగాల్లో, దేశ రాజధానిని ఢిల్లీ నుంచి దౌలతాబాద్ కు మార్చడం.
2. గంగా-మైదాన ప్రాంతాల్లో భూమిశిస్తు పెంచడంతో సహా అనేక రెవెన్యూ సంస్కరణలు.
3. కరెన్సీ సంస్కరణల్లో భాగంగా రాగి నాణేలను ప్రవేశపెట్టడం.
4. కులీన వంశాల్లో కొత్తవారిని చేర్చడం మొదలైనవి.

II. సరియైన సమాధానాలను ఎంచుకోండి.

1. ఢిల్లీ సుల్తానులు తమ రాజ్యాన్ని ఇలా విభజించారు.
ఎ) మండలాలు
బి) ఇకాలు
సి) నాడులు
డి) పలనాడులు
జవాబు:
బి) ఇకాలు

2. ప్రజలు వీరి కాలంలో తమ ఇండ్లలో నాణేలను ముద్రించారు.
ఎ) అల్లావుద్దీన్ ఖిల్జీ
బి) బాల్బన్
సి) మహమ్మద్ బీన్ తుగ్లక్
డి) ఇబ్రహీం లోడి
జవాబు:
సి) మహమ్మద్ బీన్ తుగ్లక్

3. ఈ క్రింది సంఘటన అల్లావుద్దీన్ ఖిల్జీకి చెందినది.
ఎ) గుర్రాలకు ముద్ర వేయించడం
బి) రాజధాని మార్పు
సి) ఖిల్జీ వంశస్థాపన
డి) పైవన్నీ
జవాబు:
ఎ) గుర్రాలకు ముద్ర వేయించడం

4. అలై దర్వాజాను నిర్మించినవారు
ఎ) మహమ్మద్ బీన్ తుగ్లక్
బి) అల్లావుద్దీన్ ఖిల్జీ
సి) ఘియాజుద్దీన్ బాల్బన్
డి) సికిందర్ లోడి
జవాబు:
బి) అల్లావుద్దీన్ ఖిల్జీ

5. ఇకాలు వీరి పాలనలో ఉండేవి.
ఎ) ముక్తి
బి) గవర్నర్
సి) వజీరులు
డి) క్వా జీ
జవాబు:
ఎ) ముక్తి

III. జతపరచండి.

జవాబు:

IV. క్రింద ఇవ్వబడిన వివరాలతో సంబంధం ఉన్న పాలకులను గుర్తించి వ్రాయండి.

జవాబు:

పదకోశం

ఇచ్చిన సూచనలకు సంబంధించిన పదాలతో పజిల్ ను పూరించండి.

నిలువు
2. ప్రసిద్ధ ముస్లిం పాలకురాలు (6)
3. మామ్లుక్ వంశానికి గల ఇంకో పేరు (5)
4. ఢిల్లీ సుల్తానులలో చివరివాడు (5)

అడ్డం
1. పరిపాలన ఈ ఇస్లాం నిబంధనలకు లోబడి ఉండేది (4)
5. దౌలతాబాద్ ఈ రాష్ట్రంలో ఉంది (4)
6. ఢిల్లీ సుల్తానుల మొదటి రాజధాని (3)
7. దోహా (ద్విపదలు) రచించిన వారు (5)
జవాబు:

7th Class Social Studies 4th Lesson ఢిల్లీ సుల్తానులు InText Questions and Answers

7th Class Social Textbook Page No.101

ప్రశ్న 1.
మధ్యయుగ సాహిత్యానికి చెందిన కొన్ని రచనల పేర్లను సేకరించి చార్టులో వ్రాయండి.
జవాబు:
విద్యార్థులు స్వయంగా చార్టుపై వ్రాయగలరు. ఉదా:

1. అబుల్ ఫజల్ – అక్బర్నామా, ఐనీ అక్బరీ
2. అల్ బెరూని – తారిక్-ఉల్-హిందూ
3. అమీరుఖుస్రూ – ఖాజీ ఇన్ ఉల్ ఫిల్
4. జియాఉద్దీన్ బరానీ – తారిఖ్ ఇ ఫిరోజ్ షాహి
5. జాయపసేనాని – నృత్యరత్నాకరము.
6. అల్లసాని పెద్దన – మను చరిత్ర
7. శ్రీనాథుడు – పల్నాటి వీర చరిత్రము
8. విద్యానాథుడు – ప్రతాపరుద్ర యశోభూషణం
9. నంది తిమ్మన – జైమినీ భారతము
10. తెనాలి రామకృష్ణుడు – పాండురంగ మహత్యము
11. బదేని – ముంతాక్వా ఉల్ తవారిక్
12. శ్రీకృష్ణదేవరాయలు – ఆముక్తమాల్యద మొదలైనవి.

ప్రశ్న 2.
ఏదైనా చారిత్రక ప్రదేశాన్ని సందర్శించారా? దానికి సంబంధించిన యాత్రా కథనాన్ని వ్రాయడానికి ప్రయత్నించండి.
జవాబు:

1. నేను మా దగ్గరలో ఉన్న ‘కొండవీడు’ కోటను సందర్శించాను.
2. నేను మరియు మా పాఠశాల ఉపాధ్యాయులు, ఇతర మిత్రులమంతా కలిసి చారిత్రక ప్రదేశమయిన ఈ కోటను సందర్శించాము.
3. నాటి రెడ్డి రాజుల కోట గురించి, వారి చరిత్ర గురించి మా ఉపాధ్యాయులు చక్కగా వివరించారు.
4. కోట గోడలు, బావి కొన్ని కట్టడాలు మమ్ములను చాలా ఆశ్చర్యపరచినవి.
5. అక్కడి శిథిలాలు చూస్తూ నాటి రాజుల పాలనను గుర్తుచేసుకున్నాం.

ప్రశ్న 3.
మీ పరిసరాలలోని చారిత్రక ప్రదేశాల వివరాలను క్రింద తెలిపిన విధంగా పట్టిక రూపంలో వ్రాయండి.
జవాబు:

7th Class Social Textbook Page No.107

ప్రశ్న 4.
పటం 4.2 ఆధారంగా, అల్లావుద్దీన్ ఖిల్జీ దక్షిణ భారతదేశంలో దండయాత్రలు జరిపిన ప్రదేశం మరియు , సంవత్సరమును పట్టిక రూపంలో రాయండి.

జవాబు:

7th Class Social Textbook Page No.113

ప్రశ్న 5.
వివిధ రాజ వంశాలకు చెందిన నాణేల చిత్రాలను సేకరించండి.
జవాబు:
విద్యార్థులు స్వయంగా చేయగలరు. ఈ క్రింది ఉదాహరణ ఆధారంగా

7th Class Social Textbook Page No.117

ప్రశ్న 6.
“ఢిల్లీ సుల్తానుల నిర్మాణ శైలికి కుతుబ్ మినార్ మచ్చుతునక,” చర్చించండి.

జవాబు:

1. ‘యునెస్కో’ ఈ మినారు ప్రపంచ వారసత్వంగా ప్రకటించింది. అంటే దీని నిర్మాణ శైలి అద్భుతం.
2. ఈ నిర్మాణం కువ్వత్-ఉల్-ఇస్లాం ఆవరణలో నిర్మించి సూఫీ సన్యాసి అయిన భక్తియార్ ఖాకీకి అంకితం ఇచ్చారు.
3. 74.1 మీ|| ఎత్తులో ఉన్న నాలుగు అంతస్తుల చలువరాయి, ఇసుకరాయితో కూడిన ఈ నిర్మాణం ప్రత్యేక నిర్మాణ నిపుణతతో కూడిన అంతస్తులతో విలక్షణంగా ఉంది.
4. కుతుబుద్దీన్ ఐబక్ ఈ నిర్మాణాన్ని ప్రారంభించి మొదటి అంతస్తు పూర్తి చేయగా, తర్వాత ఇల్-టుట్-మిష్ – నిర్మాణాన్ని పూర్తి చేసాడు.

ప్రశ్న 7.
ఢిల్లీ సుల్తానులలో ప్రముఖ పాలకుల వివరాలు మరియు వారి పాలనలోని ముఖ్యమైన అంశాలను పట్టిక రూపంలో తయారుచేయండి.
జవాబు:

ఆలోచించండి & ప్రతిస్పందించండి

7th Class Social Textbook Page No.101

ప్రశ్న 1.
చరిత్ర అధ్యయనానికి పురావస్తు ఆధారాలు ఏ విధంగా సహాయపడతాయి?
జవాబు:
చరిత్రను విపులముగా తెలుసుకొనుటకు లిఖిత ఆధారముల కంటే పురావస్తు ఆధారములు అత్యంత విశ్వాస యోగ్యములు. పురావస్తు ఆధారాలు ప్రధానంగా నాలుగు రకాలుగా కలవు. అవి :
ఎ) శాసనములు,
బి) నాణెములు,
సి) స్మారకాలు,
డి) కళాఖండములు. ఇవి చరిత్ర అధ్యయనానికి క్రింది విధంగా సహాయపడతాయి.

ఎ) శాసనములు :
చరిత్ర పునర్నిర్మాణమునకు శాసనములు చాలా ముఖ్యమైన ఆధారాలు. ఈ శాసనములు సామాన్యముగా రాజులు గావించిన దానధర్మములనుగాని, వారి విజయములను గురించి గానీ, వారి వారి పాలనలో జరిగిన ముఖ్య సంఘటనలనుగానీ, వివిధ ఉత్తర్వులు, ఆజ్ఞల గురించి గానీ తెలియజేయును. సాధారణంగా ఈ శాసనములు కొండశిలల మీద, శిలా స్తంభముల మీద, ఇనుప స్తంభాల మీద, కొండ గుహలలో, దేవాలయ గోడల మీద, రాగి, కంచు ఫలకముల మీద వ్రాయబడెను.

బి) నాణెములు :
శాసనముల తర్వాత ప్రామాణికమైనవి నాణెములు. ఇవి ఆయా రాజుల పాలనా కాలమంధు చలామణిలో యున్నట్లు తెలియును. ఈ నాణెములు పాలకుల సామ్రాజ్య పరిధిని, రాజకీయ, సాంఘిక, ఆర్థిక, మత విషయములను గురించి వారి అభిరుచుల గురించి తెలియజేయును. విదేశీ వ్యాపారం గురించి తెలియజేయును.

సి) స్మారకాలు, కళాఖండములు :
స్మారకాలు, కళాఖండములు అంటే శిథిల భవనములు, ప్రాచీనులు ఉపయోగించిన సామానులు, పనిముట్లు, కుండ పాత్రలు, శిల్పాలు, చిత్రలేఖనము మొదలైనవి. వీటి ద్వారా గతించిన ప్రాచీన
భారతదేశ చరిత్రను పునర్నిర్మింపవచ్చును.

7th Class Social Textbook Page No.105

ప్రశ్న 2.
ఆకాలంలో పాలనాధికారం వారసత్వంగా సంక్రమించేది. కానీ కొన్ని సమయాల్లో అల్లుళ్ళు మరియు మామలు కూడా రాజ్యాన్ని ఆక్రమించేవారు. ఇందుకు గల కారణాలను ఊహించండి.
జవాబు:
కొన్ని సమయాల్లో అల్లుళ్ళు మరియు మామలు రాజ్యాన్ని ఆక్రమించటానికి కారణాలు:

1. రాజుకు వారసులు లేకపోవడం ప్రధాన కారణం.
2. వారసులు అసమర్ధులగుట వలన.
3. అధికార దాహం, అధికారం పట్ల వ్యామోహం, స్వార్థపరత్వం.
4. చెప్పుడు మాటలు వినటం, వీరిని ప్రక్కవారు ప్రభావితం చేయటం మొదలైనవి.

ప్రశ్న 3.
ఓ మహిళా పాలకురాలిగా రజియా సుల్తానా వివక్షను, కుట్రలను భరించవలసి వచ్చింది. ప్రస్తుత కాలంలో మహిళలు పురుషుల్లా తమకు నచ్చినట్లు తాము వ్యవహరించగలుగుతున్నారా?
జవాబు:
ప్రస్తుత కాలంలో మహిళలు పురుషుల్లా తమకు నచ్చినట్లు తాము వ్యవహరించలేకపోతున్నారు. కారణం, మహిళకు సంబంధించిన (భర్త, కుమారుడు లేదా తండ్రి) పురుషుల ప్రభావం వారి మీద ఉంది. వారు మహిళలకు నీడ లాగా ఉంటూ నిర్ణయాలు తీసుకోవటంలో ప్రభావితం చేస్తున్నారు మరియు మన సంప్రదాయాలు, ఆచారాలు, మూఢవిశ్వాసాలు కూడా వీనికి తోడై మహిళలు స్వతంత్రంగా వ్యవహరించలేకపోతున్నారు.

7th Class Social Textbook Page No.107

ప్రశ్న 4.
అవినీతి అనగా ఏమి? దీనిని ఎలా నియంత్రిస్తావు?
జవాబు:
1) అవినీతి :
అక్రమ మార్గాల ద్వారా లేదా అక్రమ పద్ధతుల ద్వారా డబ్బును సంపాదించడాన్ని ‘అవినీతి’ అంటారు.

2) నియంత్రణ :

1. ప్రజలకు ఉపయోగపడే ఆర్థిక సంస్కరణలు చేయడం ద్వారా
2. పరిపాలనలో ఖచ్చితత్వాన్ని పెంచడం ద్వారా
3. ప్రభుత్వానికి, పరిపాలనను ప్రత్యక్షముగా అనుసంధానం చేయడం ద్వారా
4. కొన్ని సంస్థల పర్యవేక్షణలో జవాబుదారీతనాన్ని పెంచడం ద్వారా అవినీతిని నియంత్రించవచ్చు.

ప్రశ్న 5.
రాజులు లేదా పాలకులు ఇతర రాజ్యాలు లేదా ప్రాంతాలపై దండయాత్రలు చేయుటకు కారణాలు తెలుసుకోండి.
జవాబు:
రాజులు లేదా పాలకులు ఇతర రాజ్యాలపై దండయాత్రలు చేయుటకు కారణాలు:

1. రాజ్యకాంక్ష, తమ రాజ్యాన్ని విస్తరింపచేయాలని అనుకోవటం.
2. ప్రక్క రాజ్యాలలోని సంపదను కొల్లగొట్టుటకు.
3. వ్యాపారాభివృద్ధికి, (ప్రక్క రాజులతో వ్యాపారం చేయుటకు, ఆ రాజు అనుమతినివ్వకపోవటం)
4. పన్నులు, కప్పంల రూపంలో ధనాన్ని ప్రోగుచేసుకొనేందుకు.

7th Class Social Textbook Page No.109

ప్రశ్న 6.
రాజధానిని ఢిల్లీ నుండి దౌలతాబాదు తరలించడానికి గల కారణాలు ఏమై ఉండవచ్చు?
జవాబు:
రాజధానిని ఢిల్లీ నుండి దౌలతాబాదు తరలించడానికి గల కారణాలు:

1. నాటి సువిశాల తుగ్లక్ సామ్రాజ్యానికి రాజధానియైన ఢిల్లీ మారుమూలలో గలదు.
2. రాజ్యములోని వివిధ ప్రాంతాలను పాలించుటకు తగిన రవాణా, వార్తా సౌకర్యాలు కూడా లేవు.
3. దీనికి తోడు సరిహద్దు ఢిల్లీ సమీపములో ఉండుటచే తరచు మంగోలులు దాడి చేయుచూ, అపార నష్టము కల్గించుచుండిరి.
4. ఢిల్లీకి సుదూరంలో గల దక్షిణాది రాష్ట్రాలు తరచూ తిరుగుబాటు జేయుచుండిరి. వారిని అణచివేయుటకు.
5. బలవంతులైన ఢిల్లీ సర్దారుల ప్రాబల్యము నుండి విముక్తి పొందాలని ఆశించుట.

ప్రశ్న 7.
ఢిల్లీ నుండి దౌలతాబాద్ ప్రయాణములో అనేక మంది ప్రాణాలు కోల్పోవడానికి కారణాలు తెలుసుకోండి.
జవాబు:
తుగ్లక్ ఢిల్లీలోని కార్యాలయాలు, సిబ్బందినే కాక ఢిల్లీలోని పౌరులందరిని తమ ఆస్తిపాస్తులతో బాటు దౌలతాబాద్ తరలివెళ్ళమని ఆజ్ఞాపించెను. ఢిల్లీ నుండి దౌలతాబాద్ మధ్య దూరము సుమారు 700 మైళ్ళు. ఇంతటి సుదీర్ఘమైన ప్రయాణంలో అనేక మంది ప్రాణాలు కోల్పోయారు.

అన్వేషించండి

7th Class Social Textbook Page No.117

ప్రశ్న 1.
ఢిల్లీ సుల్తానుల కళలు, వాస్తు నిర్మాణాల గురించి తెలుసుకోవడానికి ఇంటర్నెట్లో సందర్శించండి.
జవాబు:
కళలు-వాస్తు శిల్పం :

1. ఢిల్లీ సుల్తానుల కాలంలో అరబిక్ మరియు ఇస్లాం శైలుల మిశ్రమంతో కూడిన వాస్తు నిర్మాణాలు, కళలు అభివృద్ధి చెందాయి.
2. హిందూ వాస్తు శైలిలోని అలంకరణల స్థానంలో రేఖాగణిత ఆకారాలు, కాలీగ్రఫీ మొదలైనవి వచ్చి చేరాయి.
3. స్వదేశీ నిర్మాణాలలో ట్రూబీట్ పద్దతిని పాటించేవారు. తర్వాత అర్క్యుట్ పద్ధతి’ ప్రవేశపెట్టబడింది.
4. భవనాల నిర్మాణంలో భారతీయ హస్తకళల వారిని, నిపుణులను, శిల్పకళాకారులను నియమించారు.
5. ఆవిధంగా ఇండో – ఇస్లామిక్ శైలి అనే నవీన శైలి అవతరించింది. కుతుబ్ మినార్, అలై దర్వాజ, అలై మినార్, తుగ్లకాబాద్, కువ్వత్ ఉల్ ఇస్లాం మసీద్ ఈ కాలంలో ప్రసిద్ది చెందిన నిర్మాణాలు.

కుతుబ్ మినార్ :

1. కువ్వత్ – ఉల్ – ఇస్లాం మసీదు ఆవరణలో ఈ నిర్మాణం చేయబడినది.
2. కుతుబుద్దీన్ ఐబక్ మరియు ఇల్ టుట్ మిష్ కుతుబ్ మినారను కట్టించి సూఫీ సన్యాసి అయిన కుతుబుద్దీన్ భక్తియార్ ఖాకీకి అంకితం ఇచ్చారు.
3. 74.1 మీటర్ల ఎత్తులో ఉన్న నాలుగు అంతస్తుల చలువరాయి, ఇసుకరాయితో కూడిన ఈ నిర్మాణం ప్రత్యేక నిర్మాణ నిపుణతతో కూడిన అంతస్తులతో విలక్షణంగా ఉంది.

అలై దర్వాజ :

1. అల్లావుద్దీన్ ఖిల్జీ దీనిని ‘కువ్వత్ – ఉల్ – ఇస్లామ్’ మసీదుకు దక్షిణ ద్వారం వలే నిర్మించాడు.
2. దీనిలో మొదటిసారిగా గోపురాలు మరియు తోరణాలు నిర్మించబడ్డాయి.

SCERT AP 7th Class Social Study Material Pdf 3rd Lesson పటాల ద్వారా అధ్యయనం Textbook Questions and Answers.

AP State Syllabus 7th Class Social Solutions 3rd Lesson పటాల ద్వారా అధ్యయనం

7th Class Social 3rd Lesson పటాల ద్వారా అధ్యయనం Textbook Questions and Answers

కింది తరగతులలోని విషయ పునశ్చరణ

పటమును పరిశీలించి ప్రతిస్పందించండి.

ప్రశ్న 1.
పటంలో మీరేమి గమనించారు?
జవాబు:
ఈ పటం విజయవాడ, న్యూఢిల్లీ మధ్య దారిని చూపుతుంది.

ప్రశ్న 2.
పటంలో ఉన్న నీలిరంగు గీత దేనిని సూచిస్తుంది?
జవాబు:
పటంలో నీలిరంగు గీత నదులను చూపుతుంది.

ప్రశ్న 3.
భారతదేశానికి పొరుగున ఉన్న దేశాలను వ్రాయండి.
జవాబు:
పాకిస్తాన్, నేపాల్, భూటాన్, బంగ్లాదేశ్, మయన్మార్, శ్రీలంక, టిబెట్, చైనా.

ప్రశ్న 4.
పటంలో చూపిన మార్గంలోని ఏవేని రెండు రాష్ట్రాల పేర్లను చెప్పగలరా?
జవాబు:
తెలంగాణ, మధ్యప్రదేశ్, మహారాష్ట్ర.

ప్రశ్న 5.
పటంలో చూపబడిన వివిధ రవాణా మార్గాలు ఏవి?
జవాబు:
రోడ్డు, రైలు మరియు వాయు మార్గాలు.

Improve your learning (మీ అభ్యసనాన్ని మెరుగుపడుచుకోండి)

I. క్రింది ప్రశ్నలకు జవాబులివ్వండి.

ప్రశ్న 1.
పటంలో దిక్కులను ఎలా గుర్తిస్తారు?
జవాబు:
సాధారణంగా ఉత్తర దిక్కుకు పైన ఉండే విధంగా పటాలు తయారుచేయబడతాయి. పటంలో కుడివైపున పై భాగంలో ఉన్న బాణం గుర్తు ఆధారంగా దిక్కును తెలుసుకోవచ్చు.

ప్రశ్న 2.
“దూరాలను అధ్యయనం చేయడానికి పటంలోని స్కేలు ఉపయోగపడుతుంది.” చర్చించండి.
జవాబు:
స్కేలు :
భూ ఉపరితలంపై వాస్తవ దూరాన్ని పటంలో సవరించి చూపడాన్ని స్కేలు తెలియచేస్తుంది. స్కేలును మూడు రకాలుగా చూపవచ్చు.

1) వాక్యరూప స్కేలు :
ఇది వాక్య రూపంలో ఉండి సులువుగా చదివి, అర్థం చేసుకునే విధంగా ఉంటుంది.
ఉదా : 1 సెం.మీ. = 10 కి.మీ.

2) గ్రాఫ్ రూపంలోని స్కేలు :
పటం యొక్క పరిమాణం పెంచినా, తగ్గించినా తదనుగుణంగా స్కేలు మారునట్లుగా రూపొందించబడి ఉంటుంది.

3) నైష్పత్తిక స్కేలు (RF) :
పటంలో ఇవ్వబడిన స్కేలు పట అధ్యయనం చేసే వారికి అనుకూలమైన ప్రామాణిక కొలతలలో ఉపయోగించుకునేందుకు వీలుగా నిష్పత్తి రూపంలో రూపొందించబడి ఉంటుంది. ప్రామాణిక కొలత ఏదైనా నిష్పత్తి మారదు. ఉదా : 1 :10,000 (1 అంగుళం : 10,000 అంగుళం),

ప్రశ్న 3.
భౌతిక పటాలను అధ్యయనం చేయడానికి ఏఏ అంశాలు అవసరం అవుతాయి?
జవాబు:

1. పర్వత శ్రేణులు, పీఠభూములు, మైదానాలు, నదులు, ఎడారులు, సరస్సులు, మెట్టభూములు మొదలైన భౌథిక స్వరూపాలకు సంబంధించిన సమాచారాలను తెలిపే పటాలను భౌతిక పటాలు అంటారు.
2. పట సూచికలో తెలుసుకున్న అంశాలను అన్వయించడం ద్వారా భౌతిక పటాలను చదవవచ్చు. భారతదేశ భౌతిక పటములో ఆకుపచ్చని రంగు ఉన్న భాగాలను గమనించండి, అవి మైదానాలు.
3. ఉత్తర భారతదేశంలోని ప్రాంతాలు, తీరప్రాంతాలు ఈ కోవలోకి వస్తాయి.
4. నారింజ రంగు నుండి గోధుమ రంగు వరకు ఉన్న షేడ్స్ (ఛాయలు) సముద్రమట్టం నుండి వివిధ భూస్వరూపాలైన మెట్ట భూములు, పీఠభూములు, కొండ ప్రాంతాలు మొదలగు వాటి ఎత్తును తెలియజేస్తాయి.
5. ఉదా రంగు పర్వత శిఖరాల ఉన్నతిని, తెలుపు రంగు మంచుతో కప్పబడి ఉన్న హిమాలయ పర్వతాలను తెలియజేస్తాయి.
6. పటంలో ఉన్న నీలిరంగు జలభాగాలను తెలియజేస్తుంది.
7. సాంప్రదాయక చిహ్నాలను ఉపయోగించి నదులు, పర్వత శ్రేణులు / శిఖరాలు, సరస్సులు మొదలైన వాటిని పటంలో గుర్తించవచ్చు.

ప్రశ్న 4.
భారతదేశ ఉనికిని వివరించండి.
జవాబు:
భారతదేశ ఉనికి-విస్తరణ :

1. భారతదేశం 3.28మి. చ.కి.మీ. విస్తీర్ణంతో ప్రపంచంలో ఏడవ అతి పెద్ద దేశంగా గుర్తించబడినది.
2. మన దేశంలో 28 రాష్ట్రాలు, 8 కేంద్రపాలిత ప్రాంతాలు కలవు.
3. భారతదేశం ఆసియా ఖండపు దక్షిణ భాగంలో ఉంది.
4. అక్షాంశ రీత్యా 8°4′ – 37°6 ఉత్తర అక్షాంశాల మధ్య మరియు 68°7′ 97°25′ తూర్పు రేఖాంశాల మధ్య విస్తరించి ఉంది.
5. కర్కటరేఖ దేశ మధ్య భాగం గుండా పోతున్నది.

ప్రశ్న 5.
అట్లాస్ సహాయంతో ఆసియా ఖండంలోని దేశాల పట్టికను తయారుచేయండి.
జవాబు:
ఆసియా ఖండంలోని దేశాల పట్టిక :

ఆసియా ఖండంలోని ఇతర దేశాలు :

1. బహైన్
2. జార్జియా
3. కువైట్
4. UAE(యునైటెడ్ అరబ్ ఎమిరట్స్)
5. సైప్రస్
6. ఇజ్రాయెల్
7. లెబనాన్
8. మారిషస్
9. తూర్పుతీమోర్
10. జోర్డాన్
11. మంగోలియా

ప్రశ్న 6.
భారత దేశ సరిహద్దులేవి?
జవాబు:
భారత దేశ సరిహద్దులు :
తూర్పున : బంగాళాఖాతం, బంగ్లాదేశ్, మయన్మార్
పశ్చిమాన : అరేబియా సముద్రం, పాకిస్తాన్
ఉత్తరాన : హిమాలయ పర్వతాలు, పాకిస్తాన్, టిబెట్, నేపాల్, భూటాన్, చైనా
దక్షిణాన : హిందూ మహా సముద్రం మరియు శ్రీలంక

ప్రశ్న 7.
భారతదేశం యొక్క గ్రిడ్ ను తయారుచేయండి.
జవాబు:

ప్రశ్న 8.
భారతదేశం యొక్క అవుట్ లైన్ పటంలో క్రింది ప్రదేశాలను గుర్తించండి.
ఎ) చెన్నై బి) ఢిల్లీ సి) విజయవాడ డి) విశాఖపట్నం
జవాబు:

II. సరియైన సమాధానాలను ఎంచుకోండి.

1. సరైన వాక్యాన్ని గుర్తించండి.
ఎ) గంగానది హిమాలయాలలో జన్మిస్తుంది.
బి) కావేరి నది పశ్చిమ బెంగాల్ రాష్ట్రంలో ప్రవహిస్తుంది.
సి) కృష్ణా నది అరేబియా సముద్రంలో కలుస్తుంది.
డి) పెన్నానది మహారాష్ట్రలో ప్రవహిస్తుంది.
జవాబు:
ఎ) గంగానది హిమాలయాలలో జన్మిస్తుంది.

2. భారతదేశం పూర్వార్ధగోళంలో ఈ రేఖాంశాల మధ్య విస్తరించి ఉంది.
ఎ) 14 27′ నుండి 19-07
బి) 77° నుండి 84-40
సి) 68°7′ నుండి 97 25′
డి) 8-4′ నుండి 376′
జవాబు:
సి) 68°7′ నుండి 97 25′

3. నదుల ఉనికి ఆధారంగా భిన్నంగా ఉన్న దానిని గుర్తించండి.
ఎ) కృష్ణానది
బి) పెన్నానది
సి) బ్రహ్మపుత్రానది
డి) కావేరి
జవాబు:
సి) బ్రహ్మపుత్రానది

4. అ) కేరళ రాష్ట్రం పశ్చిమ తీరంలో ఉన్నది.
ఆ) అరుణాచల్ ప్రదేశ్ రాష్ట్రం పాకిస్తాన్ తో సరిహద్దును పంచుకుంటుంది.
‘అ’, ‘ఆ’, లకు సంబంధించి క్రింది వానిలో సరైన సమాధానాన్ని ఎన్నుకోండి.
ఎ) “అ” సత్యము “ఆ” అసత్యము
బి) “అ” అసత్యము “ఆ” సత్యము
సి) “అ” మరియు “ఆ” రెండూ అసత్యము
డి) “అ” మరియు “ఆ” రెండూ సత్యము
జవాబు:
ఎ) “అ” సత్యము “ఆ” అసత్యము

5. సరికాని జతను గుర్తించండి.
ఎ) చెన్నై – తమిళనాడు
బి) భోపాల్ – గుజరాత్
సి) జైపూర్ – రాజస్థాన్
డి) తిరువనంతపురం – కేరళ
జవాబు:
బి) భోపాల్ – గుజరాత్

7th Class Social Studies 3rd Lesson పటాల ద్వారా అధ్యయనం InText Questions and Answers

7th Class Social Textbook Page No.71

ప్రశ్న 1.
పటంలోని అంశాలను గుర్తించి, పటము – 3.2లో వాటి పేర్లను వ్రాయండి.

భారతదేశ రాష్ట్రాలు – రాజధానులు
జవాబు:

7th Class Social Textbook Page No.73

ప్రశ్న 2.
ప్రక్కన ఇవ్వబడిన చిత్రంలో దిక్కులు, మూలలను గుర్తించండి.
జవాబు:

ప్రశ్న 3.
నీవు బెంగుళూరు నుండి ఈటానగర్ వెళ్ళాలనుకున్నప్పుడు, ఏ దిక్కు నుండి ప్రయాణిస్తావు?
జవాబు:
నైరుతి దిక్కు నుండి ఈశాన్యం వైపుకు ప్రయాణిస్తాను.

ప్రశ్న 4.
పటము – 3.2 లోని స్కేలు ఆధారంగా క్రింది పట్టికను పూరించండి.

జవాబు:

7th Class Social Textbook Page No.77

ప్రశ్న 5.
పటసూచికలోని అంశాలను ఉపయోగించి ఆంధ్రప్రదేశ్ భౌతిక పటమును తయారుచేయండి.

జవాబు:

7th Class Social Textbook Page No.81

ప్రశ్న 6.
పటము-3.4 ఆధారంగా భారతదేశంలో భూభాగ సరిహద్దులను పంచుకునే దేశాలు-ఆయా దేశాలతో సరి హద్దులు కలిగి ఉన్న రాష్ట్రాలను పట్టికలో వ్రాయండి.

జవాబు:

ప్రశ్న 7.
భారతదేశంలోని రాష్ట్రాలు, కేంద్రపాలిత ప్రాంతాలను, వాటి రాజధానులతో పట్టికను తయారుచేయండి.
జవాబు:
మన దేశంలో 28 రాష్ట్రాలు, 8 కేంద్రపాలిత ప్రాంతాలు గలవు. అవి :

ప్రశ్న 8.
భారతదేశ అవుట్లైన్ పటమునందు రాష్ట్రాల సరిహద్దులను గీసి, రాజధానులను గుర్తించండి.
జవాబు:

7th Class Social Textbook Page No.85

ప్రశ్న 9.
పటం 3.5 ఆధారంగా ఖండాలను పేర్కొని, ప్రతి ఖండంలోని కొన్ని ముఖ్యమైన దేశాలతో పట్టికను తయారుచేయండి.

జవాబు:
అంటార్కిటికా ఖండం నందు దేశాలు ఏమీ లేవు. మిగతా ఆరు ఖండాల (కొన్ని దేశాలు) వివరాలు పట్టికలో ఇవ్వబడినవి.

ప్రశ్న 10.
ఏ ఏఖండాల గుండా భూమధ్య రేఖ ప్రయాణిస్తుందో తెలపండి.
జవాబు:
భూమధ్య రేఖ క్రింది ఖండాల గుండా ప్రయాణిస్తుంది.

1. ఆఫ్రికా
2. దక్షిణ అమెరికా
3. ఆసియా

7th Class Social Textbook Page No.87

ప్రశ్న 11.
మీ ఉపాధ్యాయుని మార్గనిర్దేశకత్వంలో, భారతదేశ ఉత్తెత్తు భౌతిక పటాన్ని తయారుచేయండి.
జవాబు:
విద్యార్థులు స్వయంగా (self) చేయగలరు.

ప్రశ్న 12.
భారతదేశ భౌతిక పటం 3.6 సహాయంతో క్రింది ఇచ్చిన మైండ్ మా లోని అంశాలను పూరించండి.


జవాబు:

7th Class Social Textbook Page No.91

ప్రశ్న 13.
పటము 3.7 ఆధారంగా నేలల విస్తరణను చూపే పట్టికను తయారుచేయండి
(నేల రకాలు, అవి విస్తరించి ఉన్న జిల్లాలను పరిగణలోకి తీసుకోండి).

జవాబు:
క్ర.సం.

ప్రశ్న 14.
ఒక ఆంధ్రప్రదేశ్ పటాన్ని తీసుకుని దిగువ తెలిపిన ఆంధ్రప్రదేశ్ జనసాంద్రత పట్టిక వివరాలతో విషయాత్మక పటాన్ని తయారు చేయండి.
జన గణన-2011: చదరపు కి.మీ.కు జనసాంద్రత

జవాబు:

ప్రశ్న 15.
పటం-3.9 ఆధారంగా అశోకునికి సంబంధించిన వివిధ రకాల శాసనాలు ప్రస్తుతం ఏ ఏ రాష్ట్రాలలో ఉన్నవో తెలుపుతూ పట్టికను తయారుచేయండి.

అశోకుని శాసనాలు గల ప్రదేశాలు
జవాబు:

1. ఎర్రగుడి, అమరావతి – ఆంధ్రప్రదేశ్
2. కౌగది, ఉలి – ఒడిషా
3. సోపారా – మహారాష్ట్ర
4. సన్నతి – కర్ణాటక
5. గిర్నార్ – గుజరాత్
6. రాంపూర్వ, లారియాఆరాజ్, లారియానందపర్ – బీహార్
7. లుంబిని – నేపాల్
8. కౌశంబి, మీరట్ – ఉత్తరప్రదేశ్
9. ఢిల్లీ తోప్రా – హర్యానా
10. కాల్ సి – ఉత్తరాఖండ్
11. మన్ సేరా, పాబాజ్ షరి – పాకిస్తాన్
12. కాందహార్ – ఆఫ్ఘనిస్తాన్

ఆలోచించండి ప్రతిస్పందించండి

7th Class Social Textbook Page No.73

ప్రశ్న 1.
పటములో స్కేలు యొక్క ఉపయోగమేమి?
జవాబు:
భూమిపై కల వాస్తవ దూరానికి పటంలో చూపబడిన దూరానికి కల నిష్పత్తినే స్కేలు అని పిలుస్తాం. పటంలో రెండు ప్రాంతాల మధ్య కల దూరాన్ని లెక్కించడానికి స్కేలు ఉపయోగిస్తాం.

7th Class Social Textbook Page No.75

ప్రశ్న 2.
పటాల తయారీలో చిహ్నాలను ఎందుకు ఉపయోగిస్తాం?
జవాబు:
పటంలో భవనాలు, రహదారులు, వంతెనలు, చెట్లు, రైలు మార్గాలు, బావులు మొదలైన వివిధ అంశాలను వాటి వాస్తవ పరిమాణం మరియు ఆకారంలో చూపలేం. కాబట్టి వాటిని అక్షరాలు, రంగులు, చిత్రాలు, గీతలు చిహ్నాలతో సూచిస్తారు. ఇవి తక్కువ స్థలంలో ఎక్కువ సమాచారాన్ని ఇస్తాయి, పటాలు గీయడం, చదవడం సులభమవుతుంది.

7th Class Social Textbook Page No.79

ప్రశ్న 3.
వివిధ రకాల పటాలను పేర్కొనండి ;
జవాబు:
పటములోని స్కేలు, అంశాలు మరియు విషయాల ఆధారంగా పటాలను వివిధ రకాలుగా వర్గీకరించవచ్చు. రాజకీయ, భౌతిక, విషయాత్మక పటాలతో పాటుగా చారిత్రక పటాలు.

ప్రశ్న 4.
అవి (పటాలు) దేనిని తెలియజేస్తాయి?
జవాబు:
పటాలు దేనిని తెలియజేస్తాయంటే ;

1) రాజకీయ పటాలు :
ఒక ప్రదేశం యొక్క పాలనా పరిధిని, పొరుగు దేశాలను, సరిహద్దులను, దేశాలు, రాష్ట్రాలు, జిల్లాలు, గ్రామాలు, రాజధానులను తెలియజేస్తాయి.

2) భౌతిక పటాలు :
వివిధ భూ స్వరూపాలను (మైదానాలు, పీఠభూములు, పర్వతాలు మొదలైన) నిర్దిష్ట రంగులు, ఎత్తు పల్లములతో సూచిస్తారు.

3) విషయ నిర్దేశిత పటాలు :
ఏదేని ప్రత్యేక లేదా నిర్దిష్ట అంశము లేదా విషయాలను తెలుపును. ఉదా : మృత్తికలు చూపే పటం, జనసాంద్రత చూపే పటం.

4) చారిత్రక పటాలు :
గడచిపోయిన కాలం యొక్క వివరాలను చూపిస్తాయి.
ఉదా : అశోకుని శాసనాలు గల ప్రదేశాలు.

7th Class Social Textbook Page No.81

→ పటము-3.4 ను పరిశీలించి, సమాధానాలు ఇవ్వండి.

భారతదేశ రాజకీయ పటం
ప్రశ్న 5.
భూమధ్యరేఖకు దగ్గరగా ఉన్న రాష్ట్రం పేరును తెలపండి.
జవాబు:
తమిళనాడు (రాష్ట్రం) అండమాన్ నికోబార్ దీవులు (కేంద్రపాలిత ప్రాంతాలు).

ప్రశ్న 6.
కర్కటరేఖ అనగానేమి?
జవాబు:
23½° ఉత్తర అక్షాంశంను కర్కటరేఖ అంటారు.

ప్రశ్న 7.
భారతదేశంలోని ఏయే రాష్ట్రాల మీదుగా కర్కటరేఖ వెళుతుందో రాయండి.
జవాబు:
భారతదేశంలోని

1. రాజస్థాన్,
2. ఛత్తీస్ గఢ్,
3. గుజరాత్,
4. మధ్యప్రదేశ్,
5. జార్ఖండ్,
6. పశ్చిమబెంగాల్,
7. త్రిపుర,
8. మిజోరం రాష్ట్రాల మీదుగా కర్కాటక రేఖ వెళుతుంది.

7th Class Social Textbook Page No.87

ప్రశ్న 8.
పశ్చిమ కనుమలలో పుట్టిన నదులు తూర్పుగా ప్రవహిస్తూ బంగాళాఖాతంలో కలుస్తున్నాయి. మీ ఉపాధ్యాయునితో చర్చించండి.
జవాబు:
పశ్చిమ కనుమలలో పుట్టి తూర్పుగా ప్రవహిస్తూ బంగాళాఖాతంలో కలుస్తున్న నదులు :
గోదావరి, కృష్ణా, కావేరి, తుంగభద్ర, పెన్నా, ఘటప్రభ, మాలప్రభ, భీమ, వైగై, తాంబ్రపరిణి, పెరియార్ మొదలైనవి.

ప్రశ్న 9.
నదులను అవి కలిసే సముద్రం ఆధారంగా వర్గీకరించి పేర్లను రాయండి.
జవాబు:
నదులు, అవి కలిసే సముద్రం ఆధారంగా వర్గీకరణ :

ప్రశ్న 10.
ఆంధ్రప్రదేశ్ లోని భూస్వరూపాలను పేర్కొనండి.
జవాబు:
ఆంధ్రప్రదేశ్ భూ స్వరూపాలు:

1) తూర్పు కనుమలు :
వెలికొండ, నల్లమల, శేషాచలం, పెనుకొండ, యారాడ మొదలైన కొండలు.

2) తూర్పు తీర మైదానం :
కృష్ణా, గోదావరి డెల్టాలు, కొల్లేరు, పులికాట్ సరస్సులు కలవు.

3) దక్కన్ పీఠభూమి (రాయలసీమ పీఠభూమి) : రాయలసీమ ప్రాంతం.

అన్వేషించండి

7th Class Social Textbook Page No.75

ప్రశ్న 1.
అట్లాస్/ ఇంటర్నెట్ సహాయంతో భారత్ సర్వేక్షణ శాఖ ఉపయోగించే మరికొన్ని సాంప్రదాయక చిహ్నాలను గురించి అన్వేషించండి.
జవాబు:
భారత్ సర్వేక్షణ శాఖ ఉపయోగించే సాంప్రదాయక చిహ్నాలు :

7th Class Social Textbook Page No.81

ప్రశ్న 2.
అట్లాస్ సహాయంతో ఆంధ్రప్రదేశ్ ఉనికిని తెలుసుకోండి.
జవాబు:
ఆంధ్రప్రదేశ్ ఉనికి
12°41 – 1907′ ఉత్తర అక్షాంశాలు
77 – 84°40′ తూర్పు రేఖాంశాలు

7th Class Social Textbook Page No.87

ప్రశ్న 3.
అట్లాస్ సహాయంతో వివిధ పర్వత శ్రేణుల విస్తరణ, వాటిలో ఎత్తైన శిఖరాలను తెలుసుకోండి.
జవాబు:
ప్రపంచంలోని పర్వత శ్రేణులు, ఎత్తైన శిఖరాలు :

1. హిమాలయ పర్వత శ్రేణులు (ఎవరెస్ట్) పామీరు శ్రేణి – (కొంగుర్)
2. కారకోరం శ్రేణి (K)
3. అండీస్ పర్వతాలు (అకాంగ్వా)
4. కాకసస్ (ఎల్బర్స్) ఆర్ట్స్ పర్వతాలు – (మాంట్ బ్లాంక్)
5. రాకీ పర్వతాలు – (ఎల్బర్ట్) అపలేచియన్ పర్వతాలు – (మిచెల్)
6. యూరల్ పర్వతాలు – (నారోదయ) ఆరావళి పర్వతాలు – (గురుసికార్)
7. వింధ్య, సాత్పూరా పర్వతాలు
8. వాస్ పర్వతాలు
9. బ్లాక్ ఫారెస్ట్ పర్వతాలు
10. డ్రాకెన్బర్గ్ పర్వతాలు మొదలైనవి.

ప్రశ్న 4.
అట్లాస్ అంతర్జాలం సహాయంతో భారతదేశం యొక్క భౌతిక స్వరూపాలను గురించి తెలుసుకోండి.
జవాబు:

7th Class Social Textbook Page No.93

ప్రశ్న 5.
ప్రాచీన, మధ్యయుగ భారతదేశానికి చెందిన వివిధ రాజవంశాల పటాలను గురించి తెలుసుకోండి.
జవాబు:

ప్రాజెక్టు పని

ట్రేసింగ్ టెక్నిక్ (అచ్చుగుద్దడం)ను ఉపయోగించి వివిధ ఖండాలు, భారతదేశం, ఆంధ్రప్రదేశ్ మరియు మీ జిల్లా రాజకీయ పటాలతో స్వయంగా అట్లాసు తయారు చేయండి.
జవాబు:
1.

2.

3.

4.

SCERT AP 7th Class Social Study Material Pdf 1st Lesson విశ్వం మరియు భూమి Textbook Questions and Answers.

AP State Syllabus 7th Class Social Solutions 1st Lesson విశ్వం మరియు భూమి

7th Class Social 1st Lesson విశ్వం మరియు భూమి Textbook Questions and Answers

కింది తరగతులలోని విషయ పునశ్చరణ

పటాన్ని పరిశీలించి ఇవ్వబడిన ప్రశ్నలకు జవాబులు రాయండి.

ప్రశ్న 1.
చిత్రంలో మీరు ఏమి గమనించారు?
జవాబు:
సూర్యుడు, నక్షత్రాలు, తోకచుక్కలు, పాలపుంత, సౌర కుటుంబాలు, గ్రహాలు.

ప్రశ్న 2.
వీటిలో పగటిపూట కనిపించేవి మరియు రాత్రి సమయంలో కనిపించేవి ఏవి?
జవాబు:
పగటిపూట కనిపించేవి – సూర్యుడు.
రాత్రిపూట కనిపించేవి – నక్షత్రాలు, చంద్రుడు, పాలపుంత, తోకచుక్కలు.

ప్రశ్న 3.
ఈ అంశాలన్నింటిని మనం సమష్టిగా ఏమని పిలుస్తాము?
జవాబు:
విశ్వం అని పిలుస్తాము.

Improve your learning (మీ అభ్యసనాన్ని మెరుగుపడుచుకోండి)

I. క్రింది ప్రశ్నలకు జవాబులివ్వండి.

ప్రశ్న 1.
విశ్వం గురించి మీకు ఏమి తెలుసు?
జవాబు:

1. ఊహించలేని అనేక అంశాలు కలిగి ఉన్న విస్తారమైన అంతరిక్షమును విశ్వం అంటారు.
2. ఇందులో సూర్యుడు, గ్రహాలు, పాలపుంత అనే నక్షత్రవీధి మరియు ఇతర అన్ని నక్షత్ర వీధులు ఉన్నాయి.
3. విశ్వం ఎంత పెద్దదో ఎవరికీ తెలియదు. విశ్వం వ్యాప్తి అనంతమైనది.
4. విశ్వం అనే పదం లాటిన్ పదమైన “యూనివర్సమ్” నుండి ఉద్భవించింది. దీని అర్థం “మొత్తం పదార్థం” మరియు “మొత్తం అంతరిక్షం” అని.

ప్రశ్న 2.
సహజ పర్యావరణం అంటే ఏమిటి?
జవాబు:
సహజ వాతావరణంలో భూమి, నీరు, గాలి, మొక్కలు, జంతువుల వంటి జీవులు ఉంటాయి. ఈ సహజ పర్యావరణంలో శిలావరణము, జలావరణము, వాతావరణము మరియు జీవావరణము ఉంటాయి. పర్యావరణంలో ఇవి సహజ అంశాలు. వీటిని భూమి యొక్క సహజ ఆవరణములు అని కూడా అంటారు.

ప్రశ్న 3.
“సహజ పర్యావరణం, మానవ నిర్మిత పర్యావరణానికి భిన్నంగా ఉంటుంది.” మీ సమాధానాన్ని సమర్ధించుకోండి.
జవాబు:
సహజ పర్యావరణం మానవ నిర్మిత పర్యావరణానికి భిన్నంగా ఉంటుంది.

1. ఆదిమ మానవులు సహజ పరిసరాలతో మనుగడ సాగించటంలో తమను తాము అలవాటు చేసుకున్నారు. వారు సాధారణమైన జీవితాన్ని గడిపారు.
2. వారి చుట్టూ ఉన్న ప్రకృతిని ఉపయోగించుకుని వారి అవసరాలను తీర్చుకున్నారు.
3. స్థిర నివాసం మరియు. పారిశ్రామిక విప్లవం ఫలితంగా, మానవులు, సహజ వాతావరణాన్ని తమకు అనుకూలంగా ఎలా ఉపయోగించుకోవాలో మరియు ఎలా మార్చుకోవాలో నేర్చుకున్నారు.
4. ఇది మానవ నిర్మిత పర్యావరణానికి సంబంధించిన అనేక అంశాలు ఏర్పడటానికి మరియు సహజ వాతావరణంలో మార్పులకు దారితీసింది.
5. సహజ పర్యావరణం మానవ నిర్మిత పర్యావరణానికి భిన్నంగా ఉంటుంది.
6. మానవులు తయారు చేసిన పరిసరాలను మానవ నిర్మిత పర్యావరణం అంటారు.
7. సహజంగా ప్రకృతి సిద్ధంగా ఏర్పడిన పరిసరాలను సహజ పర్యావరణం అనవచ్చు.
8. మానవులు సహజ వాతావరణాన్ని తమకు అనుకూలంగా మార్చుకుని ఏర్పరచుకున్నదే మానవ నిర్మిత పర్యావరణం.
9. సహజ పర్యావరణం భూమి మీద జీవుల మనుగడకు ఆధారం.
10. మానవ నిర్మిత పర్యావరణం లేకపోయినా జీవనం సాగించవచ్చు కానీ, సహజ పర్యావరణం లేకపోతే జీవం లేదు, ఉండదు.

ప్రశ్న 4.
పర్యావరణ పరిరక్షణపై ఏవైనా రెండు నినాదాలు తయారు చేయండి.
జవాబు:

1. పర్యావరణం పరిరక్షణ – సర్వజన సంరక్షణ.
2. పర్యావరణాన్ని రక్షించండి – అది మిమ్మల్ని రక్షిస్తుంది.
3. పచ్చని చెట్లు – ప్రగతికి మెట్లు.
4. పర్యావరణ పరిరక్షణ – మన అందరి సంరక్షణ.
5. మొక్క లేనిదే మెతుకే లేదు – మానవ జాతికి బ్రతుకే లేదు.

ప్రశ్న 5.
ఒకదానిపై ఒకటి ఆధారపడిన వివిధ మొక్కలు మరియు జంతువుల జాబితాను రాయండి.
జవాబు:

1. జంతువులు మొక్కలపై ప్రాణవాయువు ఆక్సిజన్ (O₂) మరియు ఇతర ఆహార పదార్థాల కోసం ఆధారపడతాయి. అలాగే చెట్లు ఆవాసాలుగా (షెల్టర్) ఉపయోగపడతాయి.
2. మొక్కలు నేలలోని పోషకాల తయారీకి (హ్యూమస్), జంతువుల యొక్క విసర్జకాలపై, క్రుళ్ళిన జంతు కళేబరాలు మట్టిలో కలిసిపోయి అవి మొక్కలకు పోషకాలుగా ఉపయోగపడతాయి. జంతువులు వదిలిన కార్బన్ డయాక్సైడ్ ను మొక్కలు పీల్చుకుంటాయి.
3. మేకలు, గొర్రెలు, గేదెలు, ఆవులు (పశువులన్నీ) – ‘గడ్డి’ని ఆహారంగా తీసుకుంటాయి.
4. మానవుడు తన ఆహారం కోసం, ప్రాణవాయువు కోసం మొక్కలపై ఆధారపడతాడు.
5. కోతులు, కుందేళ్ళు, చింపాంజీలు, కొండ ముచ్చులు మొ||నవి కాయలు, పండ్ల కోసం మొక్కలపై ఆధారపడతాయి.
6. అలాగే మొక్కలు, జంతువులు వదలిన కార్బన్‌డయాక్సైడ్ (CO₂)పై మరియు నేలలోని (జంతు విసర్జకాలతో ఏర్పడిన) పోషకాలపై ఆధారపడతాయి.

ప్రశ్న 6.
వాతావరణంలో మిళితమైన అంశాలలో ఇప్పుడు మార్పులు వస్తున్నాయి. కారణాలు చెప్పండి.
జవాబు:
వాతావరణం ఆక్సిజన్, నైట్రోజన్, కార్బన్ డై ఆక్సైడ్, ఆర్గాన్ మొ||న వాయువుల మిశ్రమం. భూమి ఏర్పడినప్పుడు ఇవి వాతావరణంలో ఉన్నాయి. వాతావరణంలో మిళితమైన అంశాలలో మార్పునకు కారణాలు :

1. వాతావరణంలో క్రమక్రమంగా ఉష్ణోగ్రతలు పెరగటం వలన
2. అగ్ని పర్వత ఉద్బోధన ప్రక్రియ కారణంగా, వెలువడిన వాయువుల కారణంగా
3. కిరణజన్యసంయోగక్రియల కారణంగా, వ్యవసాయం చేయటం వలన
4. మానవుల యొక్క కార్యకలాపాలైన శిలాజ ఇంధనాల వాడకం, పరిశ్రమల స్థాపన, అడవుల నిర్మూలనం గనుల త్రవ్వకం మొదలైన వాటి వలన
5. రసాయన ఎరువుల వాడకం, పురుగు మందుల వాడకం వలన
6. అణు విద్యుత్, థర్మల్ విద్యుత్ కర్మాగారాల స్థాపన వలన
7. ముడి చమురు, సహజ వాయువు డ్రిల్లింగ్ వలన, వాడకం వలన
8. ప్లాస్టిక్ మరియు ఇతర చెత్త, వ్యర్థ పదార్థాల వలన వాతావరణంలోని అంశాలలో మార్పులు వస్తున్నాయి.

ప్రశ్న 7.
శిలావరణంలో లభించే ఖనిజాల పరిరక్షణకై ఏవైనా రెండు నినాదాలు తయారు చేయండి.
జవాబు:

1. మనవే కాదు సహజ వనరులు – ఉపయోగించుకోవాలి భావితరాలు
2. ఖనిజాలు జాతికి నిధులు – సంరక్షించాలి సైనికులై ప్రజలు
3. ఖనిజ సంపద దేశ సంపద – వాడాలి పొదుపుగా
4. ఖనిజమే దేశానికి బలం – నడిపిస్తుంది దేశాన్ని అభివృద్ధి పథంలో

II. సరియైన సమాధానాలను ఎంచుకోండి.

1. క్రింది వాటిలో మానవ పర్యావరణంలో భాగం కానిది ఏది?
ఎ) కర్మాగారం
బి) మతం
సి) సమాజం
డి) వీటిలో ఏదీ కాదు
జవాబు:
ఎ) కర్మాగారం

2. భిన్నమైన దానిని కనుగొనండి.
ఎ) మైదానాలు
బి) రహదారి
సి) లోయ
డి) నది
జవాబు:
బి) రహదారి

3. పర్యావరణానికి ముప్పు ఏది?
ఎ) చెట్ల పెంపకం
బి) పంటలు పండించడం
సి) వాహనాల వినియోగం
డి) అన్నీ
జవాబు:
సి) వాహనాల వినియోగం

4. ఇది భూమి లోపలి రెండవ పొర.
ఎ) భూ ప్రావారం
బి) భూ అంతర కేంద్రం
సి) భూ బాహ్య కేంద్రం
డి) భూ పటలం
జవాబు:
ఎ) భూ ప్రావారం

5. ఏ సిద్ధాంతం విశ్వం ఆవిర్భావానికి సంబంధించినది?
ఎ) భూ కేంద్రక సిద్ధాంతం
బి) సూర్య కేంద్రక సిద్ధాంతం
సి) మహా విస్ఫోటన సిద్ధాంతం
డి) పైవన్నీ
జవాబు:
సి) మహా విస్ఫోటన సిద్ధాంతం

II. జతపరుచుము.

జవాబు:

IV. కింది పట్టిక నింపండి.

పదబంధము

ఇచ్చిన సూచనలకు సంబంధించిన పదాలతో పజిల్ పరిష్కరించండి.

నిలువు :
1. అన్ని జీవుల పరస్పర చర్య ద్వారా ఏర్పడిన వ్యవస్థ (6)
3. గాలి దుప్పటి (6)
5. మన పరిసరాలు (6)
6. ప్రాణ వాయువు (4)

అడ్డం :
2. భూమి యొక్క కఠినమైన ఉపరితల పొర (6)
4. జీవాన్ని కలిగి ఉన్న గ్రహం (2)
7. నీటి సహజ ఆవరణం (6)
8. మానవ నిర్మిత పర్యావరణం (3)
జవాబు:

7th Class Social Studies 1st Lesson విశ్వం మరియు భూమి InText Questions and Answers

7th Class Social Textbook Page No.7

ప్రశ్న 1.
విశ్వం గురించి మరికొంత సమాచారం సేకరించండి.
జవాబు:

1. భూమి, అంతరిక్షాన్ని కలిపి విశ్వం అంటారు. లేదా
2. అనేక మిలియన్ల గెలాక్సీలు, నీహారికలు మరియు శూన్య ప్రదేశాల సముదాయాన్ని విశ్వం అని పిలుస్తారు.
3. విశ్వం ఆవిర్భావం గురించి మొట్టమొదటగా జార్జిస్ లెమైటర్ అనే బెల్జియం దేశస్థుడు తన బిగ్ బ్యాంగ్ సిద్ధాంతంలో పేర్కొన్నారు.
4. లక్షలు, కోట్ల సంఖ్యలో ఉండే నక్షత్రాల గుంపులను గెలాక్సీ అంటారు. అనేక కోట్ల గెలాక్సీలు మన విశ్వంలో ఉన్నాయి.

ప్రశ్న 2.
అట్లాస్ మరియు ఇంటర్నెట్ ద్వారా విశ్వంలోని మరో రెండు గెలాక్సీల గురించి సమాచారాన్ని సేకరించండి.
జవాబు:

1. మన దగ్గరలో ఉన్న లేదా సూర్యుడు భాగంగా ఉన్న గెలాక్సీని ‘పాలపుంత’ (Milkyway) లేదా ఆకాశ గంగ అంటారు.
2. పాలపుంతకు దగ్గరలో ఉన్న గెలాక్సీ “ఆండ్రోమెడా”.
3. ఆండ్రోమెడా’ గెలాక్సీని M31, NGC 224 అని అంటారు. ఇది సర్పిలాకారంలో ఉంటుంది.
4. విశ్వంలో అతి పెద్ద గెలాక్సీ ‘హైడ్రా’, ఇందులో సుమారు 78 నక్షత్ర మండలాలు కలవు.
5. విర్ల్ పూల్, పివీల్, సెంటరస్, లియో, ఉర్సామేజర్ మొ||న గెలాక్సీలు విశ్వంలో కలవు,

7th Class Social Textbook Page No.11

ప్రశ్న 3.
సమాచారాన్ని సేకరించి క్రింది పట్టికను పూరించండి.

జవాబు:

ప్రశ్న 4.
పటం 1.6లోని విషయాలను గమనించి వాటిని దిగువ పట్టికలోని శీర్షికల కింద వర్గీకరించి రాయండి.

జవాబు:

7th Class Social Textbook Page No.15

ప్రశ్న 5.
చిత్రం 1.7 నుండి, సహజ పర్యావరణ అంశాలను గమనించి దిగువ పట్టికలో ఇచ్చిన శీర్షికల క్రింద ఆ అంశాలను రాయండి. మీరు కూడా మరికొన్ని అంశాలను జోడించవచ్చు.

జవాబు:

7th Class Social Textbook Page No.17

ప్రశ్న 6.
మీ ఉపాధ్యాయుడి సహాయంతో, అంతర్జాలం (ఇంటర్నెట్), గ్రంథాలయం (లైబ్రరీ) మొదలైన వివిధ వనరుల నుండి భూ స్వరూపాలకు సంబంధించిన సమాచారాన్ని సేకరించి ఈ క్రింది పట్టికను పూరించండి.

జవాబు:

ప్రశ్న 7.
మన దైనందిన జీవితంలో ఉపయోగించే వస్తువుల జాబితాను తయారుచేసి వాటికి సంబంధించిన ఖనిజాల పేర్లను రాయండి.
వస్తువుల పేర్లు సంబంధిత ఖనిజాలు

జవాబు:

7th Class Social Textbook Page No.21

ప్రశ్న 8.
ప్రపంచ పటంలో మహా సముద్రాలను గుర్తించండి.
జవాబు:

ప్రశ్న 9.
ప్రపంచ పటంలో ప్రధాన సముద్రాలను గుర్తించండి.
జవాబు:

7th Class Social Textbook Page No.23

ప్రశ్న 10.
పారిశ్రామిక ప్రాంతం, ట్రాఫిక్ ఎక్కువగా ఉండే ప్రాంతం మరియు పచ్చదనం కలిగిన ప్రాంతం వంటి వివిధ ప్రాంతాలలో ఆక్సిజన్ స్థాయిల గురించి ఇంటర్నెట్ ద్వారా సమాచారాన్ని సేకరించి, ఇందుకు కారణాలు మరియు ఆక్సిజన్ స్థాయిలను మెరుగుపరచడానికి చర్యలను సూచించండి.
జవాబు:

1. పారిశ్రామిక ప్రాంతం, ట్రాఫిక్ ఎక్కువగా ఉండే ప్రాంతంలో ఆక్సిజన్ స్థాయిలు తక్కువగా ఉన్నాయి. పరిశ్రమలు, ట్రాఫిక్ ఎక్కువగా ఉన్న ప్రాంతాల్లో కాలుష్యం ఎక్కువగా ఉంటుంది.
2. పచ్చదనం (ఎక్కువ) కల్గిన ప్రాంతంలో ఆక్సిజన్ స్థాయిలు ఎక్కువగా ఉన్నాయి.
3. పచ్చదనం (చెట్లు) కల్గిన ప్రాంతంలో చెట్లు ఆక్సిజన్ ను విడుదల చేయటం వలన అక్కడ ఆక్సిజన్ స్థాయిలు ఎక్కువగా ఉన్నాయి.

ఆక్సిజన్ స్థాయిలు మెరుగుపరచడానికి చర్యలు / సూచనలు :

1. చెట్లు విరివిగా పెంచాలి.
2. పారిశ్రామిక కాలుష్యాన్ని తగ్గించాలి.
3. శిలాజ ఇంధనాల వాడకం తగ్గించాలి.
4. CFCలను తగ్గించాలి.

ప్రశ్న 11.
మీ పరిసరాలలోని వివిధ జీవరాశుల జాబితా తయారు చేసి వాటిని ఒక పట్టికలో మొక్కలు మరియు జంతువులుగా వర్గీకరించండి.
జవాబు:

ప్రశ్న 12.
జీవావరణం, శిలావరణం మరియు జలావరణం మీద ఎలా ఆధారపడి ఉంది?
జవాబు:

1. జీవావరణం ‘జీవం’ గాలి, నీరు,నేల పైనే ఆధారపడి ఉంది. ఇవి ఉంటేనే ‘జీవం’ ఉంటుంది. ఇవి లేని చోట నిర్జీవమే.
2. శిలావరణం మరియు జలావరణంలు జీవావరణంతో అవినాభావ సంబంధం కల్గి ఉన్నాయి.
3. జీవులకు ప్రాథమిక అవసరాలైన నీరు, నేల, (శిలావరణం, జలావరణం) ఇవి ఈ ఆవరణాల నుండే లభిస్తున్నాయి.

7th Class Social Textbook Page No.25

ప్రశ్న 13.
మీ పరిసరాలలోని మానవ పర్యావరణం యొక్క అంశాలను సేకరించి జాబితా తయారు చేయండి. అవి ఎలా ఏర్పడ్డాయో తెలుసుకోండి.
జవాబు:
మా పరిసరాలలోని మానవ పర్యావరణం యొక్క అంశాలు :

1. కుటుంబం : చిన్న, పెద్ద, ఉమ్మడి కుటుంబాలు.
2. సమాజం : గ్రామీణ, పట్టణ, గిరిజన మొ||న సమాజాలు.
3. మతము : హిందూ, ఇస్లాం, క్రైస్తవం, సిక్కు జైన, బౌద్ధ మతాలు (ఆలయాలు, చర్చిలు, మసీదులు, గురుద్వారాలు).
4. విద్యా అంశాలు : పాఠశాలలు, కళాశాలలు, విశ్వవిద్యాలయాలు.
5. ఆర్థిక అంశాలు : బ్యాంకులు, బీమా సంస్థలు మొ||నవి.
6. రాజకీయ అంశాలు : రాజధానులు, వివిధ పార్టీలు, ప్రభుత్వాలు.
   ఇవన్నీ మానవ అవసరాల నుండి ఏర్పడినాయి.

ప్రశ్న 14.
మీ పెద్దల నుండి, వారు మీ వయస్సులో ఉన్నప్పుడు సహజ వాతావరణం ఎలా ఉందనే దాని గురించి సమాచారాన్ని సేకరించండి.
జవాబు:
నాడు సహజ వాతావరణం ఎలా ఉండేదంటే :

1. కాలుష్యరహిత వాతావరణం.
2. పచ్చని పల్లెలు, కాలుష్యం లేని జలాలు.
3. మితిమీరిన అభివృద్ధి, విధ్వంసం లేదు.
4. గాలి, నీరు, నేల స్వచ్ఛంగా ఉండేవి.
5. ఇన్ని పరిశ్రమలు, ఇంత పారిశ్రామికాభివృద్ధి లేదు.
6. ప్రకృతి ఒడిలో వ్యవసాయం చేసేవారు (రసాయనాల వాడకం తక్కువ).
7. జంతువులు స్వేచ్ఛగా విహరించేవి.
8. వృక్షాలు విరివిగా ఉండేవి.

ప్రశ్న 15.
సేకరించిన సమాచారం ఆధారంగా ఒక పోస్టర్‌ను తయారు చేయండి.
జవాబు:
విద్యార్థులు స్వయంగా చేయగలరు.
ఉదా :

7th Class Social Textbook Page No.27

ప్రశ్న 16.
వాయు కాలుష్యానికి కారణమయ్యే వివిధ మానవ కార్యకలాపాల జాబితాను రూపొందించండి.
జవాబు:
వాయు కాలుష్యానికి కారణమయ్యే మానవ కార్యకలాపాలు :

1. పరిశ్రమల నుండి వచ్చే ధూళి, పొగ.
2. వాహనాల నుండి వెలువడే కార్బన్లు (పొగ).
3. ఏసిలు, రిఫ్రిజిరేటర్లు వాడకం వలన వెలువడే క్లోరోఫ్లోరో కార్బన్లు,
4. అణువిద్యుత్ ప్లాంట్లు.
5. శిలాజ ఇంధనాల వాడకం.
6. బహిరంగ చెత్త, వ్యర్థాలను తగలబెట్టడం.
7. అడవుల నిర్మూలన, వ్యవసాయ ప్రక్రియలో వాడే రసాయనాలు.

ప్రశ్న 17.
వాయు కాలుష్యాన్ని తగ్గించడానికి చర్యలు సూచించండి.
జవాబు:
వాయు కాలుష్యాన్ని తగ్గించడానికి తీసుకోవల్సిన చర్యలు :

1. గృహాల నుండి, కర్మాగారాల నుండి కనీస స్థాయికి ఉద్గారాలను తగ్గించాలి.
2. వాహనాల వినియోగం తగ్గించాలి. ప్రజా రవాణాను వినియోగించాలి.
3. చెత్తను, వ్యర్థాలను శాస్త్రీయంగా రీసైకిల్/విద్యుత్ ఉత్పత్తి చేసే అవకాశాన్ని పరిశీలించాలి.
4. రసాయన ఎరువులు, పురుగు మందుల వినియోగం తగ్గించి, ప్రకృతి సేద్యం వైపుకు మళ్ళాలి.
5. అధికంగా చెట్లను నాటడం, పెంచడం చేయాలి.

ప్రశ్న 18.
మీ ఉపాధ్యాయుని సహాయంతో వాయు కాలుష్యానికి కారణమయ్యే సంఘటనలతో ఒక చిత్రాన్ని గీయండి.
జవాబు:
విద్యార్థులు స్వయంగా చేయగలరు.
ఉదా :

ప్రశ్న 19.
నీటి కాలుష్యానికి కారణమయ్యే వివిధ మానవ కార్యకలాపాల జాబితాను రూపొందించండి.
జవాబు:
నీటి కాలుష్యానికి కారణమయ్యే మానవ కార్యకలాపాలు :

1. పారిశ్రామిక కాలుష్యాలలో అనేక రకాల సేంద్రియ మరియు అకర్బన కాలుష్య కారకాలు ఉన్నాయి.
   ఉదా : కాగితం మరియు కాగితపు గుజ్జు, రంగులు వేసే వస్త్ర పరిశ్రమలు.
2. ఎరువులు మరియు రసాయన పరిశ్రమలు కూడా నీటి కాలుష్యం సమస్యను తీవ్రమైన పర్యావరణ సమస్యగా మార్చాయి.
3. చెత్త మరియు జీవ సంబంధ వ్యర్థాల కారణంగా, నీరు కలుషితం అవుతుంది.
4. సముద్రాలలో ఓడల రవాణా కారణంగా చమురుతో సముద్రపు నీరు కలుషితం అవుతుంది.
5. ఆమ్ల వర్షాల కారణంగా నీరు కలుషితం అవుతుంది. 6) ప్లాస్టిక్ వాడకం కారణంగా నీరు కలుషితం అవుతుంది.

ప్రశ్న 20.
నీటి కాలుష్యాన్ని తగ్గించటానికి చర్యలు సూచించండి.
జవాబు:
నీటి కాలుష్యాన్ని తగ్గించటానికి సూచనలు :

1. పారిశ్రామిక ద్రవ వ్యర్థాలను రీసైకిల్ చేసి, బయటకు విడుదల చేయాలి.
2. రసాయన ఎరువుల స్థానంలో సేంద్రియ ఎరువులను వాడాలి.
3. చెత్త మరియు ఘన వ్యర్థాలను సురక్షిత పద్ధతుల్లో పారవేయాలి.
4. సముద్ర జలాల్లోని ఓడల నిర్వహణ సమర్థవంతంగా చేయాలి.

ప్రశ్న 21.
నీటి కాలుష్యానికి సంబంధించిన సమాచారాన్ని, (వార్తాపత్రిక క్లిప్పింగులు మొదలైనవి) సేకరించి మీ తరగతి గదిలో ప్రదర్శించండి.
జవాబు:
విద్యార్థులు స్వయంగా తరగతి గదిలో చేయగలరు.

ప్రశ్న 22.
మీ ఉపాధ్యాయుల సహాయంతో, నీటి కాలుష్యానికి కారణమయ్యే సంఘటనలతో ఒక చిత్రాన్ని గీయండి.
జవాబు:
విద్యార్థులు స్వయంగా గీయగలరు.
ఉదా :

ప్రశ్న 23.
సహజ వనరుల పరిరక్షణ గురించి రెండు నినాదాలు తయారు చేయండి.
జవాబు:

1. సహజ వనరులు ప్రకృతి సంపద – దాని పరిరక్షణ మనందరి బాధ్యత.
2. మనమే కాదు సహజ వనరులు – ఉపయోగించుకోవాలి భావితరాలు.
3. సహజ వనరులు ప్రకృతి ప్రసాదించిన వరాలు – నిలుపుకోవాలి వాటిని తరతరాలు.
4. వనరుల పరిరక్షణ – దేశాభివృద్ధికి సంరక్షణ.

ప్రశ్న 24.
నీటి సంరక్షణపై ఒక పోస్టర్ సిద్ధం చేయండి.
జవాబు:
విద్యార్థులు స్వయంగా గీయగలరు.
ఉదా :

7th Class Social Textbook Page No.29

ప్రశ్న 25.
ప్రక్క చిత్రాన్ని గమనించి, మీ వ్యాఖ్య రాయండి.

జవాబు:

1. జలయమయమైన పట్టణం.
2. నీట మునిగిన నగరం.
3. వరద విలయ తాండవం.
4. వరద కోరల్లో చిక్కిన నగరం.

ప్రశ్న 26.
విపత్తుల నివారణ గురించి రెండు నినాదాలు తయారు చేయండి.
జవాబు:

1. మీ సంరక్షణే – దేశ సంరక్షణ.
2. ఆపదలో, అవకాశం అంది పుచ్చుకో.
3. ప్రతిక్షణం (జాగృతమై) చైతన్యం – మీ భవితకు భరోసా.
4. ఊహించని విపత్తు – ముందుగానే ఊహించు.
5. మీరు అప్రమత్తంగా ఉంటేనే – మీరు సజీవంగా ఉంటారు.

ప్రశ్న 27.
మీ ప్రాంతంలో ఈ మధ్య కాలంలో సంభవించిన విపత్తుల జాబితాను తయారు చేయండి.
జవాబు:
మా ప్రాంతంలో సంభవించిన విపత్తులు :

1. భారీ వర్షాలు, తుఫానుల కారణంగా వరదలు సంభవించాయి (హుద్ హుద్, తిఖీ తుఫానులు).
2. భూగర్భ జలాలు అడుగంటిపోవటం.
3. కోల్డ్ స్టోరేజీలో అగ్నిప్రమాదం.
4. కొండచరియలు విరిగిపడటం జరిగింది.
5. రహదారి ప్రమాదాలు సంభవించటం.
6. గతంలో సునామీ, భూకంపాలు వచ్చాయి.

ఆలోచించండి – ప్రతిస్పందించండి

7th Class Social Textbook Page No.7

ప్రశ్న 1.
గెలీలియో యొక్క పరిశీలనలు ఏమిటి?
జవాబు:

1. ఇటలీ దేశానికి చెందిన గెలీలియో అన్న మేధావి దూరదర్శినికి మెరుగులు దిద్దాడు.
2. దీనితో యాభై మైళ్ళ దూరంలో ఉన్న ఓడ అయిదు మైళ్ళు దూరాన ఉన్నంత స్పష్టంగా కనిపించేది. ఈ ఆ పరికరం ఖగోళశాస్త్ర అధ్యయనానికి సైతం తోడ్పడింది.
3. గెలీలియో బాగా రాస్తాడు, చక్కగా ఉపన్యాసాలిస్తాడు. కాబట్టి విస్తృత ప్రజాదరణ పొందాడు.
4. కోపర్నికస్ సిద్ధాంతాలు చర్చిస్తూ జ్యూపిటర్ ఉపగ్రహాలను, ఆ గ్రహ పరిభ్రమణాన్ని తాను స్వయంగా చూసిన విషయం శ్రోతలకు చెప్పేవాడు.
5. లోలకంలోని సిద్ధాంతాలను గెలీలియో కనుగొనటంతో మరింత మెరుగైన గడియారాలు తయారు చేయగలిగారు.
6. పీసాలో వాలి ఉన్న భవన శిఖరం నుంచి చేసిన ప్రయోగంలో బరువైన వస్తువులు, తేలికైన వస్తువులు ఒకే వేగంతో కిందకు పడతాయని అతడు నిరూపించాడు.

7th Class Social Textbook Page No.11

ప్రశ్న 2.
జూన్ 5న ప్రపంచ పర్యావరణ దినోత్సవంగా ఎందుకు జరుపుకుంటున్నాం?
జవాబు:

1. జూన్ 5న విశ్వవ్యాప్తంగా పర్యావరణ దినోత్సవం జరుపుకుంటారు.
2. ఐక్యరాజ్యసమితి అంతర్జాతీయ పర్యావరణ కార్యక్రమాలు (UNEP) నిర్వహిస్తూ పర్యావరణంపై ప్రజలను జాగృతపరిచే ప్రయత్నాలు చేస్తుంది.
3. ప్రపంచ పర్యావరణ దినోత్సవాన్ని ఐ.రా.స 1972లో ప్రారంభించింది.
4. ఈ సందర్భంగా ఐ.రా.స ప్రపంచ దేశాలను ఆహ్వానించి ఒక సమ్మేళనం నిర్వహించింది.
5. స్వీడన్లో నిర్వహించిన ఈ సమ్మేళనంలో సుమారు 119 దేశాలు పాల్గొన్నాయి.
6. ప్రతి సంవత్సరం జూన్ 5న ఈ సమ్మేళనం జరుగుతుంది.

7th Class Social Textbook Page No.15

ప్రశ్న 3.
భూమి యొక్క సహజ ఆవరణములలో జీవావరణము ఎలా భిన్నంగా ఉంటుంది?
జవాబు:
భూమి యొక్క సహజ ఆవరణములలో జీవావరణము భిన్నంగా ఉంటుంది, ఎలా అంటే

1. జీవంతో కళకళలాడే ఏకైక గ్రహం భూమి. భూమి యొక్క ఇతర మూడు ఆవరణలు కలిసిన చోటైన జీవావరణంలో ‘జీవం’ వర్ధిల్లుతుంది.
2. ఆ జీవావరణమే తిరిగి ఈ మూడు ఆవరణాలను ప్రభావితం చేస్తుంది.
3. మూడు ఆవరణాలతోనే కాకుండా వివిధ జీవరూపాల మధ్య కూడా పరస్పర సంబంధాలు ఉంటాయి.
   ఉదా : మొక్కలు, జంతువులు పరస్పరం ఒకదానిపై ఒకటి ఆధారపడి ఉన్నాయి.

ప్రశ్న 4.
ఇతర మూడు ఆవరణములు లేకుండా జీవావరణము మనుగడ సాగించలేదు. ఎందుకు?
జవాబు:

1. సూర్యుడికి భూమి మరీ దగ్గరగా, మరీ దూరంగా లేనందున ‘జీవావరణములో అనువైన ఉష్ణోగ్రతలు – ఉండటం, నేల, నీరు, గాలి మూడు (ఆవరణాలు) కలిసి ఉండడం వల్ల ఒక భూమిపైన మాత్రమే జీవం సాధ్యమయింది.
2. ఈ ఆవరణాలు ఒకదానితో ఒకటి ఆధారపడి ఉన్నాయి. అన్ని రూపాలలోని జీవులకు వాటి చుటూ ఉండే నేల, నీరు, గాలి, సూర్యరశ్నిలతో అవినాభావ సంబంధం ఉంది. వీటి నుండి ‘జీవం’ తనకు కావలసినవన్నీ పొందుతుంది.

7th Class Social Textbook Page No.17

ప్రశ్న 5.
ఏప్రిల్ ’22’ను ‘ప్రపంచ ధరిత్రీ దినోత్సవం’గా ఎందుకు జరుపుకుంటాము? మీ ఉపాధ్యాయుని సహాయంతో దాని ప్రాముఖ్యతను తెలుసుకోండి.
జవాబు:

1. ప్రపంచ వ్యాప్తంగా ఏప్రిల్ 22న ‘ధరిత్రీ దినోత్సవం’ జరుపుకుంటున్నారు.
2. పర్యావరణం – భూమి పరిరక్షణ గురించి ప్రజల్లో అవగాహన కల్గించటమే దీని ముఖ్యోద్దేశ్యం.
3. మొదట ఐ.రా.స 1969 మార్చిలో జాన్ మెక్కాల్ లో ప్రారంభించింది.
4. తర్వాత అమెరికాకు చెందిన గేలార్డ్ నెల్సన్ ప్రారంభించారు. సెనెటర్ నెల్సన్ కి వచ్చిన ఆలోచనల ప్రతిరూపమే ధరిత్రీ దినోత్సవం.
5. మన వాతావరణంలో జరిగే మార్పులను వివరిస్తూ మనం ఎంత జాగ్రత్తగా ఉండాలో మన వంతు ఏమి చెయ్యాలో అందరికి తెలియజెప్పడానికి ఒక రోజంటూ ఉంటే బాగుంటుందని అనుకున్నారు.
6. అలా 1970, ఏప్రిల్ 22న మొదటి ధరిత్రీ దినోత్సవం అమెరికాలో జరిగింది. ఇక అప్పటి నుండి ఆ తేది ఖరారైంది.

7th Class Social Textbook Page No.19

ప్రశ్న 6.
శిలావరణము యొక్క మరికొన్ని ఉపయోగాలు వ్రాయండి.
జవాబు:

1. వ్యవసాయం మరియు మానవ నివాసాల కోసం మనం ఉపయోగించే ఆవరణం శిలావరణము.
2. శిలావరణము యొక్క పలుచటి నేల పొర వ్యవసాయ అభివృద్ధికి సహాయపడుతుంది మరియు మనకు ఆహారాన్ని అందిస్తుంది.
3. శిలావరణము యొక్క రాతి పొర పరిశ్రమలకు ఖనిజాలను అందిస్తూ, పారిశ్రామిక అభివృద్ధికి తోడ్పడుతుంది.
4. ఇది అడవులు మరియు పశువుల మేత కోసం గడ్డి భూములను కూడ అందిస్తుంది.

ప్రశ్న 7.
శిలావరణములో మార్పుకు కారణమయ్యే మానవ కార్యకలాపాల జాబితాను తయారు చేయండి.
జవాబు:
శిలావరణములో మార్పుకు కారణమయ్యే మానవ కార్యకలాపాలు :

1. వ్యవసాయం (ప్రధానంగా పోడు వ్యవసాయం), అడవుల నిర్మూలన.
2. ఇటుకలు, సిమెంటుతో నగరాలు కట్టడం, గృహ నిర్మాణం.
3. గనుల తవ్వకం.
4. ఆనకట్టల (పాజిట్లు) నిర్మాణం.
5. రోడ్ల నిర్మాణం, వాహనాల వినియోగం మొ||నవి.

ప్రశ్న 8.
శిలావరణమును రక్షించటానికి చర్యలను సూచించండి.
జవాబు:
శిలావరణమును రక్షించటానికి చర్యలు :

1. ఖనిజాలను (లోహాలను) తిరిగి వినియోగించుకోవాలి. (RRR)
2. సహజ (ప్రకృతి) శక్తిని వినియోగించుకోవటం.
3. వాహనాల వినియోగం తగ్గించటం (ప్రజా రవాణాను ఉపయోగించటం).
4. పోడు వ్యవసాయంను నిర్మూలించడం.
5. సామాజిక అడవుల పెంపకం చేపట్టడం.

ప్రశ్న 9.
మార్చి 22ను “ప్రపంచ జల దినోత్సవం”గా ఎందుకు జరుపుకుంటాము? మీ ఉపాధ్యాయుడి సహాయంతో దాని ప్రాముఖ్యతను తెలుసుకోండి.
జవాబు:

1. ప్రతి సం॥రం మార్చి 22ను ప్రపంచ జల దినోత్సవంగా జరుపుతున్నారు.
2. మంచినీటి వనరుల సుస్థిరమైన నిర్వహణ గురించి చెప్పేందుకు ఈ రోజును నిర్వహిస్తున్నారు.
3. 1992 బ్రెజిల్ లోని రియోడిజనీరోలో పర్యావరణం, అభివృద్ధిపై ఐక్యరాజ్యసమితి ఏర్పాటు చేసిన సమావేశం (UNCED) లో దీనిని ప్రతిపాదించారు.
4. 1923, మార్చి 22న తొలి ప్రపంచ జలదినోత్సవం జరిగింది.

ప్రశ్న 10.
భూమిపై ఉన్న మొత్తం నీటిని ఎందుకు ఉపయోగించుకోలేకపోతున్నాము?
జవాబు:
భూమిపై ఉన్న మొత్తం నీటిని ఉపయోగించుకోలేకపోవటానికి కారణం.

1. మొత్తం నీటిలో 97.25% ఉప్పునీరుగా మహాసముద్రాలలో ఉంది.
2. కేవలం 2.75% మాత్రమే మంచినీరు. ఈ మంచి నీటిలో అధిక శాతం (68.7%) ధృవ ప్రాంతాల్లో మంచు పొరగా ఉంది.
3. మంచినీటిలో 29, 9% భూగర్భ జలంగా ఉంది.
4. పై కారణాల వల్ల భూమి మీద ఉన్న మొత్తం మంచి నీటిలో 0.26% మాత్రమే చెరువులు, ఆనకట్టలు, నదులలో ఉంది. మనకు అందుబాటులో ఉన్న నీళ్ళు ఇవే.

7th Class Social Textbook Page No.21

ప్రశ్న 11.
మీ పాఠశాలలో వివిధ ప్రయోజనాల కోసం నీటిని ఎలా ఉపయోగిస్తున్నారు ? నీరు వృథా అవుతున్న ప్రదేశాలు / సందర్భాలను గమనించండి.
జవాబు:
1) మా పాఠశాలలో త్రాగటానికి, వంట చేయడానికి, మొక్కలకు పోయటానికి, మరుగుదొడ్లను, పాఠశాల ఆవరణను శుభ్రపరచటానికి నీటిని ఉపయోగిస్తాం.

2) నీరు వృథా అవుతున్న ప్రదేశం / సందర్భం:
ఎ) మరుగుదొడ్ల వద్ద కాళ్ళు, చేతులు, మొఖం కడుగుతూ వృథా చేస్తున్నారు.
బి) భోజన ప్లేట్లు శుభ్రపరిచే దగ్గర వృథా చేస్తున్నారు.
సి) త్రాగునీరు పట్టుకునే దగ్గర, త్రాగేటప్పుడు (సగం త్రాగి సగం పారబోస్తున్నారు).
డి) కొన్ని సందర్భాలలో పైపు లీకవ్వటం మూలంగా కూడా నీరు వృథా అవుతుంది.

ప్రశ్న 12.
నీటి వినియోగంలో వృధాని అరికట్టడానికి ఏయే చర్యలు సూచిస్తారు?
జవాబు:
నీటి వృథాని అరికట్టడానికి తీసుకోవాల్సిన చర్యలు :

1. పైపులలోని లీకేజులను నిర్మూలించాలి.
2. మరుగుదొడ్లలో తక్కువ నీరు అవసరమయ్యే ఫ్లెష్ లను (కుళాయిలను) వాడాలి.
3. సింకులలో నీటి వృథా తగ్గించాలి.
4. మొక్కలకు కూడా నీటిని స్ప్రింక్లర్లు లాంటివి వినియోగించి వృథాను తగ్గించాలి.
5. అవకాశమున్న చోట్ల నీటిని పునర్వినియోగించాలి.
6. వర్షపు నీటిని సక్రమంగా నిల్వ ఉంచి, వినియోగించుకోవాలి.

ప్రశ్న 13.
భూగర్భ జలాలను పెంచడానికి కొన్ని చర్యలు సూచించండి. ఐస్ మొత్తం కరిగిపోయినట్లయితే ఏమి జరుగుతుంది?
జవాబు:
భూగర్భ జలాలను పెంచడానికి సూచనలు :

1. ఇంకుడు గుంతలు ఎక్కువగా తవ్వాలి.
2. చెక్ డ్యాముల నిర్మాణం చేపట్టాలి.
3. గడ్డి మొక్కలు, చెట్లను నాటడం, సంరక్షించడం చేయాలి.
4. బోరు బావులపై నియంత్రణను ఉంచాలి. నీటిని వృథా చేయకూడదు.
5. చెరువుల (పూడిక తీయటం) సమర్థ నిర్వహణ.
6. కాంటూరు బండింగ్, కందకాలు తీయటం మొ||నవి.
7. ధృవ ప్రాంతాలలో ఉన్న ఐస్ మొత్తం కరిగిపోయినట్లయితే కరిగిన మంచు నీరుగా మారి సముద్రాలలోకి చేరుతుంది. కావున ప్రపంచంలోని అన్ని సముద్ర మట్టాలు పెరుగుతాయి. సముద్ర మట్టం పెరిగినట్లయితే తీరప్రాంతాలతో సహా భూభాగం మొత్తం మునిగిపోయే ప్రమాదం కలదు.

ప్రశ్న 14.
సెప్టెంబరు 16ను “ప్రపంచ ఓజోన్ దినోత్సవం”గా ఎందుకు జరుపుకుంటాము?
జవాబు:

1. ప్రతి సం||రం సెప్టెంబరు 16ను “ప్రపంచ ఓజోన్ దినోత్సవంగా ” జరుపుతున్నారు.
2. భూమి మీద కాలుష్యం కారణంగా దెబ్బతింటున్న ఓజోన్ పొరను పరిరక్షించడం దీని ముఖ్య ఉద్దేశ్యం.
3. ఓజోన్ పొరను దెబ్బతీస్తున్న పదార్థాల నియంత్రణకుగాను రూపొందించిన మాంట్రియల్ ప్రొటోకాల్ పై ప్రపంచ దేశాలు 1987, సెప్టెంబరు 16న సంతకాలు చేసాయి.
4. అప్పటి నుండి ప్రతి సం|| సెప్టెంబరు 16ను ప్రపంచ ఓజోన్ దినోత్సవంగా జరుపుతున్నారు.

7th Class Social Textbook Page No.23

ప్రశ్న 15.
వాతావరణంలో కార్బన్ డై ఆక్సైడ్ స్థాయి పెరిగితే ఏమి జరుగుతుంది?
జవాబు:
వాతావరణంలో కార్బన్ డై ఆక్సెడ్ పెరిగినట్లయితే భూగోళం వేడెక్కటం జరుగుతుంది. కార్బన్ డై ఆక్సైడ్ హరిత గృహ వాయువు కాబట్టి భూతాపం పెరగటంలో కీలక పాత్ర పోషిస్తుంది. ఈ విధంగా భూగోళం వేడెక్కినట్లయితే ధృవాల దగ్గర ఉన్న మంచు కరిగి సముద్ర మట్టాలు పెరుగుతాయి. వాతావరణ సమతౌల్యం దెబ్బ తిని అతివృష్టి, అనావృష్టి ఏర్పడతాయి.

ప్రశ్న 16.
వాతావరణంలో ఆక్సిజన్ స్థాయిని ఎలా పెంచుకోవచ్చు?
జవాబు:
వాతావరణంలో ఆక్సిజన్ (ప్రాణ వాయువు) స్థాయిని ముఖ్యంగా

1. విరివిగా చెట్లను పెంచటం (సంరక్షించడం) ద్వారా
2. వాహనాల వినియోగం, శిలాజ ఇంధనాల వినియోగం తగ్గించడం ద్వారా
3. పారిశ్రామిక కాలుష్యాన్ని తగ్గించడం ద్వారా
4. ఇంధనంగా హైడ్రోజన్ ని వాడటం, సౌరశక్తిని వినియోగించడం ద్వారా
5. CFCలను తగ్గించుటకై ACలు, రిఫ్రిజిరేటర్లు వాడకం తగ్గించటం ద్వారా ఆక్సిజన్ స్థాయి పెంచవచ్చు.

ప్రశ్న 17.
“జీవావరణం” భూమి యొక్క “ప్రత్యేక సహజ ఆవరణం” గా ఎందుకు పరిగణించబడుతుంది?
జవాబు:

1. ‘జీవావరణం’ లో మాత్రమే ‘జీవం’ కల్గి ఉంది.
2. ‘జీవం’ అనేది మానవుడు సృష్టించలేడు. ప్రకృతి సిద్ధమైనది, సహజమైనది.
3. మిగతా ఆవరణముల కన్నా జీవావరణం జీవం కల్గి ఉండటంతో ప్రత్యేకంగా పరిగణించబడుతుంది. మిగతా ఆవరణముల మనుగడ కూడా దీనిపై ఆధారపడి ఉన్నాయి.

ప్రశ్న 18.
జీవావరణమును రక్షించడానికి మీరు ఏ చర్యలు సూచిస్తారు?
జవాబు:
జీవావరణమును రక్షించడానికి సూచనలు :

1. ప్రకృతి / సహజ వనరులను పొదుపుగా వినియోగించుకోవాలి.
2. వృక్ష, జంతు సంపదను సంరక్షించుకోవాలి.
3. మొక్కలను నాటి సంరక్షించాలి, సామాజిక అడవుల పెంపకం చేపట్టాలి.
4. వివిధ రకాల జంతువుల సంరక్షణకై రిజర్వ్ ఫారెస్టు , వన్యప్రాణి సంరక్షణా కేంద్రాలను ఏర్పాటు చేయాలి.
5. గాలి, నీరు, నేల కాలుష్యాన్ని తగ్గించాలి. లేకపోతే దీని ప్రభావం జీవావరణంపైనే పడుతుంది.

7th Class Social Textbook Page No.25

ప్రశ్న 19.
మానవ నిర్మిత పర్యావరణ స్థాపన సహజ వాతావరణంలో మార్పుకు ఎలా కారణమైంది? ఇది మనకు ఎలా హానికరం?
జవాబు:

1. మానవులు తయారు చేసిన పరిసరాలను మానవ నిర్మిత పర్యావరణం అంటారు.
2. భవనాలు, కర్మాగారాలు, ఉద్యానవనాలు, రోడ్లు, వంతెనలు, ప్రాజెక్టులు మొ||నవి వీనికి ఉదాహరణలు.
3. ఈ మానవ నిర్మిత పర్యావరణ స్థాపన (కర్మాగారాలు, ప్రాజెలు, రోడ్ల నిర్మాణం, వ్యవసాయం మొ||న వాటి వల్ల) సహజ వాతావరణాన్ని కాలుష్యపు కోరల్లోకి నెట్టివేసింది.
4. ఈ పర్యావరణ కాలుష్యం వలన అనారోగ్య సమస్యలు ఏర్పడటం, శీతోష్ణస్థితిలో మార్పులు సంభవించి అతివృష్టి, అనావృష్టి సంభవించటం వంటి హాని జరుగుతుంది.

ప్రశ్న 20.
సహజ పర్యావరణాన్ని పరిరక్షించాల్సిన అవసరం ఉందా? దానికి నీవు ఏమి చేయగలవు?
జవాబు:
సహజ పర్యావరణాన్ని పరిరక్షించాల్సిన అవసరం ఎంతైనా ఉంది.

దీని కోసం నేనేమి చేయగలనంటే :

1. మొక్కలు నాటడం, సంరక్షించడం (వన సంరక్షణ చేపట్టడం).
2. వాహనాలను అత్యవసరమయితేనే వాడటం.
3. శిలాజ ఇంధనాలను సాధ్యమయినంత తక్కువగా లేదా అస్సలు వాడకపోవటం.
4. ఏసిలు, రిఫ్రిజిరేటర్ల వాడకం తగ్గించడం లేదా అస్సలు వాడకపోవడం.
5. పారిశ్రామిక కాలుష్యాన్ని తగ్గించడానికి చర్యలు చేపట్టడం.

అన్వేషించండి

7th Class Social Textbook Page No.7

ప్రశ్న 1.
ఇంటర్నెట్ లో బిగ్ బ్యాంగ్ థియరీ గురించి అన్వేషించండి మరియు మీరు గమనించిన విషయాలతో జాబితా తయారు చేయండి.
జవాబు:

1. విశ్వం యొక్క ఆవిర్భావం గురించి బిగ్ బ్యాంగ్ సిద్ధాంతం వివరిస్తుంది.
2. ఈ సిద్ధాంతంను మొదట జార్జిస్ లెమైటర్ అనే బెల్జియం దేశానికి చెందిన ఖగోళ శాస్త్రవేత్త ప్రతిపాదించాడు.
3. ఈ విశ్వం 13.7 బిలియన్ సంవత్సరాల క్రితం ఒక చిన్న అణువు నుండి ప్రారంభమై నేటికీ విస్తరిస్తోందని తను సిద్ధాంతీకరించాడు.
4. ఆ చిన్న అణువు అనంతమైన ఉష్ణోగ్రత మరియు సాంద్రత కలిగిన చిన్న బంతిలా ఉండేది.
5. అణువు యొక్క ఉష్ణోగ్రత మరియు సాంద్రత పెరిగిన కారణంగా అది పేలిపోయి విశ్వమంతా చిన్న ముక్కలుగా విసిరివేయబడింది. ఫలితంగా విశ్వంలో నక్షత్రాలు, గెలాక్సీలు, గ్రహాలు, ఉపగ్రహాలు, ఖగోళ వస్తువులు ఏర్పడ్డాయి.

7th Class Social Textbook Page No.9

ప్రశ్న 2.
అంతర్జాలం ద్వారా ఇద్దరు (ప్రాచీన మరియు ఆధునిక) భారతీయ ఖగోళ శాస్త్రవేత్తల గురించి సమాచారాన్ని సేకరించి తరగతి గదిలో చర్చించండి.
జవాబు:
1) ఆర్యభట్ట (476 – 650) :
గుప్తుల కాలం నాటి ప్రముఖ ఖగోళశాస్త్రవేత్త. గణితం, ఖగోళశాస్త్రంలో అనేక ఆవిష్కరణలు చేసాడు. ‘ఆర్యభట్టీయం’ అనే గ్రంథాన్ని రచించాడు. “సున్నా”ను ఆవిష్కరించి ప్రపంచ వ్యాప్తంగా భారతీయ గణిత ఖ్యాతిని తెలియజేసాడు. ‘పై’ విలువను లెక్క గట్టినాడు. గ్రహాల సంఖ్యను, సూర్య చంద్ర గ్రహణాలను గురించి నేటి పరికల్పనలకు దగ్గరగా వీరి ఆలోచనలున్నాయి. సూర్య చంద్ర గ్రహణాలకు కారణం ఛాయలేనని నాడే తెలియజేశాడు. భూమి ఆకారం, భూ చలనాలను గురించి కచ్చితంగా వివరించాడు. వీరి గొప్ప ప్రతిభకు గౌరవంగానే మన భారతదేశ మొట్టమొదటి ఉపగ్రహానికి ఆర్యభట్ట అని పేరు పెట్టారు.

2) సుబ్రహ్మణ్య చంద్రశేఖర్ (1910 – 1995) :
భారతదేశానికి నోబెల్ బహుమతి తీసుకువచ్చిన ప్రముఖ శాస్త్రవేత్త. వీరు 1910, అక్టోబర్ 10లో పంజాబులో జన్మించారు. 1922లో చెన్నైకు మారారు. సి.వి. రామన్ గారికి వీరు మనుమడు. అంతరిక్ష భౌతిక శాస్త్రంలో ఆసక్తి ఉండటం వలన దానిలో పరిశోధనలు చేపట్టారు. నక్షత్రాల పరిణామ దశల గురించి (పుట్టుక, పెరుగుట, రాలిపోవుట) వీరు చేసిన ఆవిష్కరణలకుగాను 1983 సంవత్సరంలో నోబెల్ బహుమతిని ప్రదానం చేసారు.

ప్రశ్న 3.
గ్రంథాలయం ద్వారా లేదా అంతర్జాలం (ఇంటర్నెట్) ద్వారా ప్లూటో సౌర్యవ్యవస్థ నుండి ఎందుకు తొలగించబడింది అనే సమాచారాన్ని సేకరించండి.
జవాబు:
పూటో సౌరవ్యవస్థ నుండి ఎందుకు తొలగించబడిందంటే :

1. తక్కువ ద్రవ్యరాశి కలిగి ఉండటం.
2. ప్లూటో కన్నా ఎక్కువ ద్రవ్యరాశి గల (పెద్ద) మరో గ్రహం ఎరిసను కనుగొనటం.
3. IAU (ఇంటర్నేషనల్ ఆస్ట్రోనామికల్ యూనియన్) గ్రహానికి ఉండవలసిన లక్షణాలను నిర్వచించారు (ఆగస్ట్ 2006లో). వీరి ప్రకారం గ్రహానికుండవలసిన లక్షణాలు
   ఎ) ఖగోళ వస్తువు సూర్యుని చుట్టూ తిరుగుతుండాలి.
   బి) గుండ్రంగా వుండాలి
   సి) తన కక్ష్యలో ఏ ఇతర వస్తువులుండరాదు అంటే గురుత్వాకర్షణ శక్తి ఉండాలి. దీని ప్రకారం
4. ప్లూటోకి తక్కువ ద్రవ్యరాశి మరియు గురుత్వాకర్షణ శక్తి ఉండటం వలన గ్రహంగా తొలగించి డ్వార్ఫ్ గ్రహంగా పరిగణిస్తున్నారు.

7th Class Social Textbook Page No.17

ప్రశ్న 4.
గ్రంథాలయ పుస్తకాలు లేదా అట్లాస్ ద్వారా వివిధ రకాల భూస్వరూపాల గురించి మరింత తెలుసుకోండి. ఇప్పుడు మీ ప్రాంతంలో గల వివిధ భూస్వరూపాలు ఎలా ఏర్పడ్డాయో తెలుసుకోవటానికి ప్రయత్నించండి. (పై భావన అవగాహన కోసం మీరు మీ ఉపాధ్యాయునితో చర్చించవచ్చు).
జవాబు:
1) వివిధ భూస్వరూపాలు :
మొదటి శ్రేణి భూస్వరూపాలు : ఖండాలు, మహా సముద్రాలు
ద్వితీయ శ్రేణి భూస్వరూపాలు : మైదానాలు, పీఠభూములు, పర్వతాలు

మూడవ శ్రేణి భూస్వరూపాలు :
ఎ) V ఆకారపు లోయలు, గార్జెస్, అగాథధరి, జలపాతాలు, దుముకుడు మడుగులు, వరద మైదానాలు, ఆక్స్‌బౌ సరస్సులు, డెల్టాలు.
బి) ‘U’ ఆకారపు లోయలు, మెరైన్లు.
సి) సముద్రపు గుహలు, సముద్రపు తోరణాలు, పేర్పుడు స్తంభాలు, బృగువు, అగ్రం, అఖాతం, బీన్లు.
డి) పుట్టగొడుగురాళ్ళు, ఇన్సెల్ బర్గ్, ఇసుక దిబ్బలు, లోయస్ మైదానాలు.

2) మా ప్రాంతంలో డెల్టా కలదు. ఇది (కృష్ణా) నది సముద్రంలో కలిసే ముందు రెండు పాయలుగా విడిపోయి, తనతో తీసుకు వచ్చిన మెత్తని మట్టి, ఇసుకను మేట వేస్తుంది. (ఒండ్రు). ఇలా ఏర్పడిన మైదానాలే డెల్టాలు. ఇవి ఒండ్రు మట్టితో ఏర్పడి, సారవంతంగా ఉంటాయి.

7th Class Social Textbook Page No.21

ప్రశ్న 5.
అంతర్జాలం (ఇంటర్నెట్), అట్లాస్ ద్వారా ప్రపంచవ్యాప్తంగా ఉన్న వివిధ నీటి వనరుల గురించి మరింత తెలుసుకోండి. (అవసరమైతే, మీ ఉపాధ్యాయులు లేదా పెద్దల సహాయం తీసుకోండి).
జవాబు:
ప్రపంచ వ్యాప్తంగా ఉన్న నీటి వనరులు :
మహా సముద్రాలు : పసిఫిక్, అట్లాంటిక్, హిందూ, ఆర్కిటిక్, అంటార్కిటిక్ (దక్షిణ) మహా సముద్రాలు.

సముద్రాలు :
మధ్యధరా సముద్రం, నల్ల సముద్రం, ఎర్ర సముద్రం, బాల్టిక్ సముద్రం, కాస్పియన్ సముద్రం, పసుపు సముద్రం, ఏజియన్ సముద్రం, అరేబియా సముద్రం, దక్షిణ చైనా సముద్రం, కరేబియన్ సముద్రం, బంగాళాఖాతం, బేరింగ్ సముద్రం, అడ్రియాటిక్ సముద్రం, అరల్ సముద్రం మొదలైనవి.

నదులు :
నైలు, అమేజాన్, యాంధీ, మిస్సిస్సిపి, కాంగో, డాన్యూబ్, ఓల్గా, మెకాంగ్, నైజర్, బ్రహ్మపుత్ర, గంగా, సింధూ, ఇరావడి, జాంబేజీ, కొలెరాడో, కొలంబియా, ఆరెంజ్, టైగ్రిస్, లింపోపో, బ్లూనెలు, గోదావరి, మహా, కృష్ణా, యమునా, సట్లెజ్, నర్మదా, తపతి, రైన్, చీనాబ్ నదులు ముఖ్యమైనవి.

సరస్సులు :
బైకాల్, టాంగ్యానికా, సుపీరియర్, విక్టోరియా, మచిగాన్, బైకాల్, ఓంటారియో, టిటికాకా, న్యాసా, దాల్, ఉరల్ మొదలైనవి.

7th Class Social Textbook Page No.23

ప్రశ్న 6.
అంతర్జాల విద్యా వనరుల ద్వారా వాతావరణం యొక్క వివిధ పొరలు, వాయు పీడనం మరియు వివిధ పవనాల గురించి మరింత తెలుసుకోండి. (అవసరమైతే, మీ ఉపాధ్యాయుని సహాయం తీసుకోండి).
జవాబు:
వాతావరణం (యొక్క) పొరలు :

1. టోపో ఆవరణం,
2. స్ట్రాటో ఆవరణం,
3. మెసో ఆవరణం,
4. థర్మో ఆవరణం,
5. ఎక్సో ఆవరణం.

పీడన మండలాలు :

1. భూమధ్య రేఖా అల్ప పీడన ప్రాంతం,
2. ఉప అయన రేఖా అధిక పీడన ప్రాంతం,
3. ఉప ధృవ అల్ప పీడన ప్రాంతం,
4. ధృవ అయన రేఖా అధిక పీడన ప్రాంతం.

పవనాలు: ప్రపంచ పవనాలు :

1. వ్యాపార పవనాలు,
2. పశ్చిమ పవనాలు,
3. ధృవ పవనాలు.

ఋతు పవనాలు : కాలాన్ని బట్టి వీచే పవనాలు

స్థానిక పవనాలు : చినూక్, ఫోన్, లూ, సైమూన్, యెమో, నార్వేస్టర్ల్, మిస్ట్రాల్, ప్యూనా, పాంపెరొ.

ప్రాజెక్టు పని

ప్రశ్న 1.
నీటి వినియోగం మరియు దాని వృథా గురించి మీ పరిసరాల నుండి సమాచారాన్ని సేకరించండి. నీటి వృథాను నియంత్రించడానికి సూచనలివ్వండి.
జవాబు:
1) మా పాఠశాలలో త్రాగటానికి, వంట చేయడానికి, మొక్కలకు పోయటానికి, మరుగుదొడ్లను, పాఠశాల ఆవరణను శుభ్రపరచానికి నీటిని ఉపయోగిస్తాం.

2) నీరు వృథా అవుతున్న ప్రదేశం / సందర్భం :
ఎ) మరుగుదొడ్ల వద్ద కాళ్ళు, చేతులు, మొఖం కడుగుతూ వృథా చేస్తున్నారు.
బి) భోజన ప్లేట్లు శుభ్రపరిచే దగ్గర వృథా చేస్తున్నారు.
సి) త్రాగునీరు పట్టుకునే దగ్గర, త్రాగేటప్పుడు సగం త్రాగి సగం పారబోస్తున్నారు.
డి) కొన్ని సందర్భాలలో పైపు లీకవ్వటం మూలంగా కూడా నీరు వృథా అవుతుంది.

నీటి వృథాని అరికట్టడానికి తీసుకోవాల్సిన చర్యలు :

1. పైపులలోని లీకేజులను నిర్మూలించాలి.
2. మరుగుదొడ్లలో తక్కువ నీరు అవసరమయ్యే ఫ్లెష్ లను (కుళాయిలను) వాడాలి.
3. సింకులలో నీటి వృథా తగ్గించాలి.
4. మొక్కలకు కూడా నీటిని స్ప్రింక్లర్లు లాంటివి వినియోగించి వృథా తగ్గించాలి.
5. అవకాశమున్న చోట్ల నీటిని పునర్వినియోగించాలి.