Class 6

SCERT AP Board 6th Class Telugu Textbook Solutions 6th Lesson సుభాషితాలు Questions and Answers.

AP State Syllabus 6th Class Telugu Solutions 6th Lesson సుభాషితాలు

6th Class Telugu 6th Lesson సుభాషితాలు Textbook Questions and Answers

వినడం – ఆలోచించి మాట్లాడడం

ప్రశ్న 1.
చిత్రంలో ఎవరున్నారు?
జవాబు:
చిత్రంలో గురువుగారు, శిష్యులు ఉన్నారు.

ప్రశ్న 2.
గురువుగారు శిష్యులకు ఎటువంటి పద్యాలు చెబుతున్నారు?
జవాబు:
నీతి పద్యాలు, భక్తి పద్యాలు, లోకజ్ఞానం కలిగించే పద్యాలను గురువుగారు శిష్యులకు చెబుతున్నారు.

ప్రశ్న 3.
ఇలాంటి నీతిపద్యాలు మీకు తెలిసినవి చెప్పండి.
జవాబు:
1. అల్పుడెపుడు పల్కు నాడంబరముగాను
సజ్జనుండు పల్కు చల్లగాను
కంచు మ్రోగునట్లు కనకంబు మ్రోగునా
విశ్వదాభిరామ వినురవేమ !

2. తల్లి దండ్రి మీద దయలేని పుత్రుండు
పుట్టనేమి వాడు గిట్టనేమి
పుట్టలోని చెదలు పుట్టవా ! గిట్టవా !
విశ్వదాభిరామ వినురవేమ !

అవగాహన – ప్రతిస్పందన

ప్రశ్న 1.
పాఠంలోని పద్యాలను రాగంతో, భావానికి తగినట్లుగా పాడండి.
జవాబు:
పద్యాలను స్పష్టంగా, అర్థవంతంగా, భావయుక్తంగా ఉపాధ్యాయుని అనుసరిస్తూ చదవండి.

ప్రశ్న 2.
‘కాలం చాలా విలువైంది’ ఎందుకో చర్చించండి.
జవాబు:
నిజంగానే కాలం చాలా విలువైంది. ఎందుకంటే గడిచిపోయిన ఒక్క క్షణం కూడా తిరిగిరాదు. పోయిన డబ్బును తిరిగి సంపాదించవచ్చు. పోయిన పదవిని తిరిగి సంపాదించవచ్చు. పోయినదానిని దేనినైనా తిరిగి సంపాదించ * వచ్చు. కానీ కాలం మాత్రం తిరిగి సంపాదించలేం.

దీపం ఉండగానే ఇల్లు చక్కబెట్టుకోవాలి. దీపం ఆరిపోతే చీకటిలో ఏ పనీ చేయలేం కదా ! కాలం దీపం వంటిది. కాలం ఉండగానే పనులు చేయాలి. కాలం వెళ్లిపోయాక ఏమీ చేయలేం. అంటే చిన్నతనంలో చదువుకోకపోతే, సరైన ఉద్యోగం దొరకదు, అందుకే సకాలంలోనే పనులు పూర్తిచేయాలి. ఎప్పటి పనులను అప్పుడు చేసేయాలి.

ప్రశ్న 3.
‘విద్య గొప్పతనం’ నాలుగు వాక్యాల్లో రాయండి.
జవాబు:
విద్య చాలా గొప్పదని నార్ల చిరంజీవిగారు చెప్పారు. విద్యను దొంగలెత్తుకు పోలేరు. ఎవ్వరూ దోచుకోలేరు. అన్నదమ్ములు విద్యను పంచుకోలేరు. విద్య వలననే ప్రపంచం అభివృద్ధి చెందుతుంది.

ప్రశ్న 4.
కింది పద్యాన్ని చదివి, ప్రశ్నలకు జవాబులు రాయండి.
చెలిమి శిలాక్షర మెప్పుడు
అలుక జలాక్షరము సుజనులగు వారలకున్
చెలిమి జలాక్షర మెప్పుడు
అలుక శిలాక్షరము కుజనులగు వారలకున్

అ) అలుక ఎవరికి జలాక్షరం?
జవాబు:
మంచివారికి అలుక జలాక్షరం.

ఆ) ‘చెరిగిపోనిది’ అనే అర్థంలో కవి ఏ పదాన్ని వాడాడు?
జవాబు:
శిలాక్షరం అనే పదాన్ని చెరిగిపోనిది అనే అర్థంలో కవిగారు వాడారు.

ఇ) ఈ పద్యంలో ఏ అక్షరం ఎక్కువ సార్లు వచ్చింది?
జవాబు:
ఈ పద్యంలో ‘లకారం’ ఎక్కువగా 12 సార్లు వచ్చింది.

ఈ) ఈ పద్యానికి శీర్షికను సూచించండి.
జవాబు:
సుజనులు – కుజనులు

వ్యక్తీకరణ – సృజనాత్మకత

అ) కింది ప్రశ్నలకు నాలుగైదు వాక్యాలలో జవాబులు రాయండి.

ప్రశ్న 1.
నీ దృష్టిలో స్నేహం అంటే ఏమిటి?
జవాబు:
స్నేహం అంటే, ఒకరిలో ఒకరు లోపాలు ఎంచుకోకూడదు. తప్పులుంటే సవరించాలి. ఆపదలో ఆదుకోవాలి. ఇద్దరి మధ్యా రహస్యాలను ఇతరులకు చెప్పకూడదు.

ప్రశ్న 2.
“కోపంగాని, ఆవేశంగాని మంచివి కావు” ఎందుకో వివరించండి.
జవాబు:
కోపం, ఆవేశం రెండూ మంచివి కావు. కోపం వచ్చినపుడు ఆవేశం పెరుగుతుంది. ఆవేశం వస్తే కోపం పెరుగుతుంది. వీటి వలన అనవసరమైన మాటలు మాట్లాడతాం. అసహ్యకరంగా ప్రవర్తిస్తాం. స్నేహాలు చెడిపోతాయి. శత్రువులు పెరిగిపోతారు. లేనిపోని చిక్కులలో ఇరుక్కొంటాం, ఒక్కొక్కసారి ఉపాధిని కోల్పోతాం. జీవితం కూడా నాశనం కావచ్చు.

ప్రశ్న 3.
మనం స్త్రీలను ఎలా గౌరవించాలి?
జవాబు:
స్త్రీల పట్ల మర్యాదగా ప్రవర్తించాలి. గౌరవంగా మాట్లాడాలి. వారి మాటకు విలువ నివ్వాలి. వారి పనులను మెచ్చుకోవాలి. స్త్రీల విద్యను ప్రోత్సహించాలి.

ఆ) కింది ప్రశ్నలకు 8 నుండి 10 వాక్యాలలో జవాబులు రాయండి.

ప్రశ్న 1.
ఎటువంటి వారికి సహాయం చేయాలి? ఈ విషయాన్ని కవి ఎలా తెలియజేశారు?
జవాబు:
పేదవారికి సహాయం చేయాలి. ఈ విషయాన్ని కవిగారు చాలా చక్కగా వివరించారు. ధనవంతునికి చేసిన సహాయం వలన ప్రయోజనం లేదు. పేదవారికి చేసిన సహాయం వలన మంచి ప్రయోజనం కలుగుతుంది. ఎండిపోతున్న చేలమీద వర్షం పడితే ప్రయోజనం ఉంటుంది. అదే వర్షం సముద్రంమీద పడితే ప్రయోజనం లేదు.

అంటే పేదవాడికి డబ్బు అవసరం. వాడిన చేనుకు వర్షం అవసరం. పేదవాడిని ఎండిపోతున్న చేనుతో పోల్చాడు. ధనవంతుని వంటి సముద్రంపై పడిన వాన వృథా అని ధనవంతుని సముద్రంతో పోల్చి చక్కగా చెప్పారు.

ప్రశ్న 2.
మంచి కుమారునికి ఉండవలసిన లక్షణాలేవి?
జవాబు:
మంచి నోములు నోచిన తల్లిదండ్రులకు మంచి కుమారుడొక్కడు చాలు. వాడు ఎక్కడా దేనికీ చేయి చాపకూడదు. ఎవరైన తనను చెయ్యిచాపి అడిగితే లేదనకూడదు. వాడు నోరువిప్పితే నిజమే చెప్పాలి. అబద్దాలు చెప్పకూడదు. యుద్ధంలో వెనుదిరగనివాడు కావాలి. ఈ విధంగా మంచి కుమారునికి మంచి లక్షణాలుండాలి.

ప్రశ్న 3.
పాఠంలోని పద్యాల ఆధారంగా మీరు నేర్చుకున్న మంచి గుణాలు రాయండి.
జవాబు:
సమయం వృథా చేయకూడదు. ఎప్పటి పనులు అప్పుడే పూర్తి చేసేయాలి. భూమిని నాది నాది అని పాకులాడ కూడదు. ధనాన్ని దానం చేయాలి. యుద్ధరంగంలో భయపడకూడదు.

చదువును దొంగలెత్తుకుపోలేరు, పరిపాలకులు దోచుకోలేరు, అన్నదమ్ములు పంచుకోలేరు. ప్రపంచం అభివృద్ధి చెందాలంటే విద్య కావాలి. విద్యకు సాటి వచ్చే ధనం లేదు. ఎవ్వరి మనసుకూ బాధ కలిగించేలా మాట్లాడకూడదు. కోపం, ఆవేశం పనికిరాదు. వాటివల్ల చాలా తప్పులు జరుగుతాయి. చెడును మరచిపోవాలి. మంచిని గుర్తుపెట్టు కోవాలి. అందరితోనూ మర్యాదగా ఉండాలి. పుస్తకాలు చదవడం కంటే ఇతరుల మనసులు తెలుసుకోవడం గొప్ప విద్య. పేదలకు సహాయం చేయాలి. ఎవరి దగ్గరా చేయి చాపకూడదు. అడిగితే ఇవ్వాలి, నిజాలే చెప్పాలి.

భాషాంశాలు

అ) కింది గీత గీసిన పదాలకు అర్ధాలు రాయండి. వాటితో సొంతవాక్యాలు రాయండి.
ఉదా :
సిరి కలిగి ఉండటం వలన గర్వించకూడదు.
సిరి = సంపద
సంపద ఎవరి వద్ద స్థిరంగా ఉండదు.

1. ఏ పనినైనా విచక్షణతో చేసేవారే బుధులు.
జవాబు:
బుధులు = పండితులు
పండితులు గౌరవింపదగినవారు.

2. రైతులు ధరణిని నమ్ముకొని జీవిస్తారు.
జవాబు:
ధరణి = భూమి
అన్ని జీవులకూ ఈ భూమిపై జీవించే హక్కు ఉంది.

3. అంబుధి లో నీరు త్రాగడానికి పనికిరాదు.
జవాబు:
అంబుధి = సముద్రం
సముద్రంలో ఓడలు ప్రయాణిస్తాయి.

ఆ) కింది వాక్యాలలో సమానార్థక పదాలను (పర్యాయపదాలు) గుర్తించి రాయండి.

1. వృక్షాలు మనల్ని రక్షిస్తాయి. తరువుల రక్షణ మనందరి బాధ్యత.
జవాబు:
వృక్షాలు, తరువులు

2. భాస్కరుడు తూర్పున ఉదయిస్తాడు. లోకానికి వెలుగు నిచ్చేవాడు సూర్యుడు.
జవాబు:
భాస్కరుడు, సూర్యుడు

3. యుద్ధం వలన అనేక నష్టాలు ఉన్నాయి. కాబట్టి రణం లేకుండా కలసిమెలసి ఉండాలి.
జవాబు:
యుద్ధం, రణం

ఇ) కింది గీత గీసిన పదాలకు వ్యతిరేకార్థక పదాలు రాయండి.

1. ఇతరుల పట్ల మర్యాదగా ప్రవర్తించాలి.
జవాబు:
అమర్యాద

2. సంతోషం సగం బలం.
జవాబు:
విచారం

3. ఈ ప్రదేశం సహజ సుందరంగా ఉంది.
జవాబు:
అసహజం

కింది ప్రకృతి – వికృతి పదాలను జతపరచండి.

జవాబు:

వ్యాకరణాంశాలు

అ) కింది పదాలను పరిశీలించండి.

మాయమ్మ = మా + య్ + అమ్మ
మీ యిల్లు = మీ + య్ + ఇల్లు

పై పదాల మధ్య ‘య్’ అదనంగా వచ్చి చేరింది. అలా చేరడాన్ని ‘యడాగమం’ అంటారు.

కింది పదాలను విడదీయండి.

ఉదా : మేనయత్త = మేన + య్ + అత్త
ఉన్నయూరు = ఉన్న + య్ + ఊరు
సరియైన = సరి + య్ + ఐన
నాదియన్న = నాది + య్ + అన్న

ఆ) కింది పదాలను విడదీయండి.
ఏమంటివి = ఏమి + అంటివి (మ్ + ఇ + అ = మ) సంధి జరిగితే.
ఏమియంటివి = ఏమి + య్ + అంటివి (య్ + అ = య) సంధి జరగకపోతే.

పై పదాల వలె కింది పదాలను విడదీయండి.
వచ్చిరిపుడు = వచ్చిరి + ఇపుడు (ర్ + ఇ + ఇ = రి) సంధి జరిగితే.
వచ్చిరియిప్పుడు = వచ్చిరి + య్ + ఇప్పుడు (య్ + ఇ = యి) సంధి జరగకపోతే.

పై పదాలను విడదీసినప్పుడు మొదటిపదం చివరన ‘ఇ’ (ఇత్వం) ఉంది. రెండవ పదం మొదట అ, ఇ వంటి అచ్చులు వచ్చాయి. ఇత్వంపై సంధి తప్పక జరగాలనే నియమం లేదు. జరగవచ్చు, జరగకపోవచ్చు. వ్యాకరణంలో ఈ పరిస్థితిని ‘వైకల్పికం’ అంటారు.

కింది పదాలను విడదీసి రాయండి.

ఉదా : నాదన్న = నాది + అన్న
నాదియన్న = నాది + య్ + అన్న
అదొకటి = అది + ఒకటి
అదియొకటి = అది + య్ + ఒకటి
లేకున్న = లేక + ఉన్న
లేకయున్న = లేక + య్ + ఉన్న

కింది పదాలను కలిపి రాయండి.

ఉదా : మఱి + ఏమి = మఱేమి = మఱియేమి
ఇది + అంత = ఇదంత = ఇదియంత
రానిది + అని = రానిదని = రానిదియని
అది + ఎట్లు = అదెట్లు = అదియెట్లు

ఇ) కింద ఇచ్చిన పదాలను విడదీసి సంధి పేరు రాయండి.
కాలమూరక = కాలము + ఊరక – (య్ + ఉ + ఊ = మూ) – (ఉత్వ సంధి)
దీపమున్న = దీపము + ఉన్న – (య్ + ఉ + ఉ = ము) – (ఉత్వ సంధి)
నేరములెన్నడు = నేరములు + ఎన్నడు (ల్ + ఉ + ఎ = లె) – (ఉత్వ సంధి)

కింద ఇచ్చిన పదాలను కలిపి సంధి పేరు రాయండి.
జనములు + – అందరు = జనములందరు (ఉత్వ సంధి)
మేలు + అది = మేలది (ఉత్వ సంధి)
మేఘుడు + ఒక = మేఘుడొక (ఉత్వ సంధి)

ఈ) సమాసం :
అర్థవంతమైన రెండు పదాలు కలిసి, ఒకే పదంగా ఏర్పడటాన్నే సమాసం అంటారు. సమాసంలోని మొదటి పదాన్ని పూర్వపదమని, రెండవ పదాన్ని ఉత్తరపదమని అంటారు.
ఉదా : సరస్వతీ మందిరం – సరస్వతి యొక్క మందిరం

పై ఉదాహరణలో సరస్వతి పూర్వపదం, మందిరం ఉత్తరపదం ఇలా సమాసాలు ఏర్పడతాయి.

ఉ) ద్వంద్వ సమాసం :
సమాసంలో ఉన్న రెండు పదాలు సమాన ప్రాధాన్యం కలిగి ఉంటే అది ద్వంద్వ సమాసం.
ఉదా :
సూర్యచంద్రులు = సూర్యుడును, చంద్రుడును
తల్లిదండ్రులు = తల్లియును, తండ్రియును
రామలక్ష్మణులు = రాముడును, లక్ష్మణుడును
“ఉభయ పదార్థ ప్రధానంబు ద్వంద్వంబు” అని సూత్రం.

కింది పదాలకు విగ్రహవాక్యాలు రాయండి.
రాత్రింబవళ్ళు = రాత్రియు, పవలును
బంధుమిత్రులు = బంధువులును, మిత్రులును
బాలబాలికలు = బాలురును, బాలికలను

కింది విగ్రహవాక్యాలను సమాస పదాలుగా మార్చి రాయండి.

రోషమును, ఆవేశమును = రోషావేశములు
అన్నయు, తమ్ముడును = అన్నదమ్ములు
కూరయు, కాయయు = కూరగాయలు

ఊ) కింది వాక్యాలను గమనించండి.
1. స్నేహం ఉన్నప్పుడు తప్పులు కనబడవు.
2. మాధవి పూజ కొరకు పూలను కోసుకొచ్చింది.
3. జీవితంలో జయాపజయాలు ఉంటాయి.
4. రవితో రహీం బడికి వెళ్ళాడు.

పై వాక్యాల్లో గీత గీసిన అక్షరాన్ని లేదా పదాన్ని తొలగించి చదవండి. అర్థవంతంగా లేవు కదా !
ఉదా :
చెట్లు ఫలాల బరువెక్కాయి.

ఈ వాక్యంలో పదాల మధ్య సంబంధం సరిగా లేనట్లుగా అనిపిస్తుంది. ఇప్పుడు ‘చేత’ అనే ప్రత్యయం ఉపయోగించి చదవండి. చెట్లు ఫలాల చేత బరువెక్కాయి. ఇలా పదాల మధ్య అర్థసంబంధాన్ని ఏర్పరచడానికి ఉపయోగించే వాటిని విభక్తులు అంటారు.

కింది ప్రత్యయాలను విభక్తులను తెలుసుకోండి.

చమత్కార పద్యం

హరి కుమారుడై యొప్పెడునాతడు హరి
హరికి దక్షిణనేత్రమౌ నాతడు హరి
హరికి శిరముతోడ వరలు నాతడు హరి
హరికి వామాక్షమౌ యొప్పునాతడు హరి

నానార్థాలు :
హరి = కోతి, సూర్యుడు, సింహము, చంద్రుడు
1. సూర్యుని కొడుకు సుగ్రీవుడు.
2. శ్రీహరి కుడికన్ను సూర్యుడు.
3. సింహపు తలతో ఒప్పువాడు శ్రీహరి.
4. శ్రీహరికి ఎడమ కన్ను చంద్రుడు అని ఇలా చెప్పుకోవాలి.

సుభాషితాలు కవుల పరిచయాలు

1. నార్ల చిరంజీవి : 20వ శతాబ్దం
జననం : 1.1.1925, కృష్ణాజిల్లా, గన్నవరం తాలూకా కాటూరులో జన్మించారు.
రచనలు : ఎర్ర గులాబీ, తెలుగుపూలు, కర్రా చెప్పులు, పేనూ – పెసరచేనూ, భాగ్యనగరం (నాటిక) మొ||వి రచించారు. 16. 10. 1971న అనారోగ్యంతో మరణించారు. ఈ పాఠం తెలుగుపూలు శతకంలోనిది.

2. వేమన : 17వ శతాబ్దం
జననం : 1652, రాయలసీమ
వృత్తి : అచలయోగి, కవి, సంఘసంస్కర్త. 1730లో స్వర్గస్తులయ్యారు.

3. కరుణశ్రీ : 20వ శతాబ్దం
పేరు : జంధ్యాల పాపయ్యశాస్త్రి
జననం : 4.8. 1912, గుంటూరు జిల్లా, పెదనందిపాడు మండలం, కొమ్మూరు.
వృత్తి : లెక్చరర్,
తల్లిదండ్రులు : మహాలక్ష్మమ్మ, పరదేశయ్య
రచనలు : పుష్పవిలాపం, కుంతీకుమారి, ఉదయశ్రీ, విజయశ్రీ, కరుణశ్రీ, ఉమర్ ఖయ్యూం, ఆనందలహరి మొదలైనవి. 21.6. 1992న స్వర్గస్తులయ్యారు.

4. తిక్కన : 13వ శతాబ్దం
రచనలు : నిర్వచనోత్తర రామాయణం, ఆంధ్ర మహాభారతం 15 పర్వాలు.
బిరుదులు : కవిబ్రహ్మ, ఉభయకవి మిత్రుడు. మనుమసిద్ధి ఆస్థాన కవి.

5. పక్కి అప్పల నరసింహం : 17వ శతాబ్దం.
రచనలు : కుమారా, కుమారీ శతకాలు.

6. పోతులూరి వీరబ్రహ్మం : 17వ శతాబ్దం
జననం : 1610, కడప.
రచనలు : కాలజ్ఞానం, కాళికాంబా సప్తశతి. 1693లో స్వర్గస్తులయ్యారు.

7. మారద వెంకయ్య : 16వ శతాబ్దం
మారద వెంకయ్య – మారయ వెంకయ్య, మారవి వెంకయ్య అని పేర్లు ఉన్నాయి.
జననం : 1550 శ్రీకాకుళం, విశాఖలలో జీవించారు.
రచన : భాస్కరశతకం
1650లో స్వర్గస్తులయ్యారు.

8. కంచర్ల గోపన్న : 17వ శతాబ్దం.
ఇతర పేర్లు వృత్తి భక్త రామదాసు
జననం : 1620లో ఖమ్మం జిల్లా, నేలకొండపల్లి.
వృత్తి : తహసిల్దారు – పాల్వంచ పరగణా
తల్లిదండ్రులు : కామాంబ, లింగన్న మూర్తి
భార్య : కమలమ్మ
పిల్లలు : రఘునాథ
రచనలు : రామ కీర్తనలు, దాశరథీ శతకం

పద్యాలు – అర్థాలు – భావాలు

1.ఆ.వె. కడచి పోయి నట్టి క్షణము తిరిగిరాదు
కాలమూర కెపుడు గడపబోకు
దీపమున్న యపుడె దిద్దుకోవలె నిల్లు
విలువ దెలిసి చదువు తెలుగుబిడ్డ !
అర్థాలు :
కడచి పోయిన = జరిగిపోయిన
గడపబోకు = కాలక్షేపం చేయకు

భావం :
తెలుగుబిడ్డా ! జరిగిపోయిన సమయం. తిరిగి రాదు. కాబట్టి కాలాన్ని వృథాగా గడపకూడదు. అవకాశం ఉన్నప్పుడే పనులను చక్కగా చేసుకోవాలి. కాలం విలువ తెలుసుకొని చదువుకోవాలి.

2.ఆ.వె. భూమి నాది యన్న భూమి ఫక్కున నవ్వు
దానహీను జూచి ధనము నవ్వు
కదన భీతు జూచి కాలుండు నవ్వును
విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ !
అర్థాలు :
దానహీనుడు = దానము చేయనివాడు
కదనము = యుద్ధము
భీతుడు = భయపడేవాడు, పిరికివాడు
కాలుండు = యముడు

భావం :
ప్రపంచాన్ని సృష్టించి యిచ్చిన రామా ! వేమా ! ఎంతోమంది జన్మించి మరణించిన ఈ భూమి నాది అంటే వాడి అమాయకత్వానికి భూమి నవ్వుతుంది. దానం చేయకుండా ధనాన్ని దాచుకొనే అశాశ్వతుడైన మనిషిని చూసి ధనం నవ్వుతుంది. ఎప్పటికైనా మరణం తప్పదు కదా ! యుద్ధానికి భయపడే వాడిని చూస్తే యమధర్మరాజు నవ్వుతాడు.

3.ఆ.వె. దొరలు దోచలేరు, దొంగ లెత్తుక పోరు
భ్రాతృజనము వచ్చి పంచుకోరు
విశ్వవర్ధనంబు విద్యాధనంబురా
లలిత సుగుణజాల తెలుగుబాల !
అర్థాలు :
దొరలు = పరిపాలకులు
భ్రాతృజనము = అన్నదమ్ములు
విశ్వం = ప్రపంచం
వర్ధనంబు = అభివృద్ధి చేసేది
విద్యాధనంబు = విద్య అనెడు ధనం

భావం :
తెలుగుబాల ! విద్యా ధనాన్ని దొరలు దోచుకోలేరు. దొంగలు ఎత్తుకుపోలేరు. అన్నదమ్ములు వచ్చి పంచు కోలేరు. ఈ విద్యా ధనమే ప్రపంచ అభివృద్ధికి మూలం.

4.కం. తనువున విరిగిన యలుగుల
ననువున బుచ్చంగవచ్చు నతినిష్టురతన్
మనమున నాటిన మాటలు
వినుమెన్ని యుపాయములను వెడలునే యధిపా
అర్థాలు :
అలుగు = బాణపు చివరి మొన
అనువున = తగిన తెలివితో (ఉపాయంతో)
పుచ్చంగవచ్చు = తీయవచ్చు
మనమున = మనసులో
అతి = ఎక్కువ
నాటిన = దిగిన
తనువున = శరీరంలో
అధిపా = ఓ రాజా !

భావం :
ఓ రాజా ! శరీరంలో బాణాలు గుచ్చుకుంటే ఉపాయంతో వాటిని తొలగించుకోవచ్చు. కాని అతి పరుషంగా మాట్లాడిన మాటలు మనస్సులో గుచ్చు కుంటే వాటిని తొలగించడానికి మనం ఎన్ని ఉపాయాలు చేసినా లాభం లేదు. అవి తొలగిపోవు.

5.కం. రోషావేశము జనులకు
దోషము, తలపోయ విపుల దుఃఖకరము నౌ;
రోషము విడిచిన యెడ సం
చూస్తే యమధర్మరాజు నవ్వుతాడు.
తోషింతురు బుధులు హితము దోప కుమారా !
అర్థాలు :
రోషము = కోపం
ఆవేశం = ఉద్రేకం
దోషము = తప్పు
తలపోయ = ఆలోచించగా
విపుల = చాలా
దుఃఖకరము = బాధ కలిగించేది
బుధులు = పండితులు
హితము ఆ = మేలు

భావం :
ఓ కుమారా ! కోపం, ఉద్రేకం కలిగి ఉండడం చాలా తప్పు. ఆలోచించగా అవే బాధలను కలిగిస్తాయి. కోపం విడిచి పెడితే పండితులు సంతోషిస్తారు. మంచి జరుగుతుంది.

6.కం. మఱవ వలెఁ గీడు, నెన్నఁడు
మఱవంగా రాదు మేలు, మర్యాదలతో
దిరుగవలె సర్వ జనముల
దరి, బ్రేమ మెలంగవలయు ధరణి కుమారీ !
అర్థాలు :
కీడు = ఆపద
మేలు = మంచి
సర్వజనములు = అందరు జనులూ
దరి = సమీపంలో
మెలగుట = ప్రవర్తించుట
ధరణి = భూమి

భావం :
ఓ కుమారీ ! ఒకరు చేసిన కీడు మరచిపోవాలి. కాని ఇతరులు మనకి చేసిన మేలును ఎన్నడూ మరచిపోకూడదు. అందరి పట్ల అనురాగంతో, ప్రేమతో ప్రవర్తించాలి.

7.ఆ.వె. పుస్తకములు చదువ పూర్ణత్వమబ్బదు
హృదయసంపుటముల చదువవలయు
పారిశుధ్యమొకటే పరమాత్మ చేర్చును
కాళికాంబ ! హంస ! కాళికాంబ !
అర్థాలు :
పూర్ణత్వం = పరిపూర్ణత
అబ్బదు = కలగదు
సంపుటము = (భావాల) సమూహం

భావం :
ఓ కాళికాంబా ! పుస్తకాలు చదివినందు వల్ల పూర్ణత్వం లభించదు, మనసులో ఉండే భావాలను చదవాలి. పరిశుభ్రత మనలను పరమేశ్వరుని వద్దకు చేరుస్తుంది. పుస్తక జ్ఞానం కంటే ఎదుటివారి హృదయాలను చదవటం ముఖ్యం. మనిషి మనసు, వాక్కు, కర్మ పరిశుద్ధంగా ఉండాలని భావం.

8.చ. సిరిగలవాని కెయ్యెడలఁ జేసిన మేలది నిష్ఫలంబగున్
నెఱిగుఱిగాదు పేదలకు నేర్పునఁ జేసిన సత్పలంబగున్
వఱపున వచ్చి మేఘుఁడొక వర్షము వాడిన చేల మీఁదటం
గుఱిసినఁ గాక యంబుథులఁ గుర్వఁగ నేమి ఫలంబు భాస్కరా!
అర్థాలు :
సిరిగలవాడు = ధనవంతుడు
ఎయ్యెడల = ఏ పరిస్థితులలో నైనా
నిష్ఫలంబు = ఫలితం ఉండదు
నెఱి = నిండైన
గుఱి = లక్ష్యం
సత్పలంబు = మంచి ఫలితం
వఱపున = వర్షం లేనపుడు
అంబుధి = సముద్రం
భాస్కరా ! = ఓ సూర్యదేవా !

భావం : భాస్కరా ! ధనవంతునికి మనం చేసే మేలు వ్యర్థం. పేదవారికి మేలు చేస్తే ప్రయోజనం కలుగుతుంది. వానలు లేక ఎండిపోతున్న చేల మీద మేఘుడు వర్షిస్తే ఫలితం ఉంటుంది గాని సముద్రం మీద కురిస్తే ప్రయోజనం ఉండదు కదా !

9.ఉ. నోఁచిన తల్లిదండ్రికిఁ దనూభవుఁ డొక్కడే చాలు మేటి చే
చాఁచనివాడు వేడొకఁడు చాఁచిన లేదనకిచ్చువాఁడు నో
రాఁచి నిజంబకాని పలుకాడనివాఁడు రణంబులోన మేన్
దాఁచనివాడు భద్రగిరి దాశరథీ కరుణాపయోనిధీ!
అర్థాలు :
పయోనిధి = సముద్రం
కరుణాపయోనిధీ = దయాసముద్రుడా !
నోచిన – నోములు చేసిన
తనూభవుడు = కుమారుడు
మేటి = గొప్పవాడు
చేచాచడం = ఇతరులను అడగడం
నోరాచి = నోరు తెరచి
పలుకాడడం = మాట్లాడడం
రణంబు ఆ = యుద్ధము
మేన్ = శరీరం
దాశరథి = దశరథుని
కుమారుడు = రాముడు
గిరి = పర్వతం

భావం :
దయాసముద్రుడవైన ఓ రామా ! ఎవరి దగ్గరా చేయి చాపనివాడు, అడిగితే లేదనకుండా దానం ఇచ్చేవాడు, నోరు తెరచి నిజం తప్ప అబద్దం చెప్పనివాడు. యుద్ధంలో వెన్ను చూపనివాడు అదృష్ట వంతులైన తల్లిదండ్రులకు ఇటువంటి గొప్పవాడైన కొడుకు ఒక్కడుంటే చాలు గదా !

SCERT AP Board 6th Class Telugu Textbook Solutions 6th Class Telugu లేఖలు Notes, Questions and Answers.

AP State Syllabus 6th Class Telugu లేఖలు

స్వచ్ఛభారత్ కార్యక్రమంలో ప్రజల భాగస్వామ్యం అవసరమని తెలియజేస్తూ పత్రికా సంపాదకునికి లేఖ

మీ ఊరిలో చూడదగిన ప్రదేశాల గురించి మిత్రునికి లేఖ

విహారయాత్రను గూర్చి స్నేహితునికి / స్నేహితురాలికి లేఖ

సెలవు కోరుతూ ప్రధానోపాధ్యాయుడికి లేఖ

పండుగను గురించి స్నేహితురాలికి లేఖ

సోదరి వివాహానికి మిత్రుడిని ఆహ్వానిస్తూ లేఖ

రిపబ్లిక్ దినోత్సవ లేఖ (గణతంత్ర దినోత్సవం)

6వ తరగతి చదువును గురించి వివరిస్తూ నాన్నగారికి లేఖ

గురుపూజోత్సవం (ఉపాధ్యాయ దినోత్సవం) గురించి మిత్రునికి లేఖ

వృద్ధులపట్ల పిల్లలు ఆదరాభిమానాలు చూపాలనే ఆలోచనను కల్గించే విధంగా చైతన్యాన్ని పెంపొందించాలని కోరుతూ పత్రికా – సంపాదకునికి లేఖ

శతక పద్యాలు మానవీయ విలువలను పెంచుతాయి. దీన్ని సమర్థిస్తూ మిత్రునికి లేఖ

చదువు ప్రాధాన్యతను తెలియజేస్తూ మిత్రునికి లేఖ

పుస్తక విక్రేతకు లేఖ

వార్షికోత్సవమును గూర్చి మిత్రునికి లేఖ

SCERT AP Board 6th Class Telugu Textbook Solutions 6th Class Telugu వ్యాసాలు Notes, Questions and Answers.

AP State Syllabus 6th Class Telugu వ్యాసాలు

1. స్వచ్ఛభారత్

‘స్వచ్ఛభారత్’ అంటే భారతదేశం అంతా పరిశుద్ధంగా ఉండాలి అనే నినాదం. మనదేశ ప్రధాని నరేంద్రమోడీ గారు దేశంలోని కాలుష్యమును గమనించి, నదీజలములు అన్నీ కలుషితం కావడం చూసి, ఈ ‘స్వచ్ఛభారత్’ అనే నినాదాన్ని ఇచ్చారు. ఈ కార్యక్రమ ప్రచారకులుగా దేశంలోని ప్రసిద్ధులయిన వ్యక్తులను మోడీ గారు నియమించారు. అమితాబ్ బచ్చన్, రామోజీరావు వంటి వారు, ఈ కార్యక్రమానికి చేయూతనిస్తున్నారు. మన విద్యాసంస్థలు, ప్రభుత్వ కార్యాలయాలు, నగరాలలోని మురికిపేటలు, గంగా, గోదావరి వంటి నదుల జలాలు నేడు కాలుష్యంతో నిండిపోతున్నాయి. విద్యార్థులూ, ఆఫీసులలో ఉద్యోగులూ తమ పాఠశాలలనూ, కార్యాలయాలనూ పరిశుభ్రంగా ఉంచుకోవాలి. ప్రజలు తమ గృహాలనూ, పరిసరాలనూ శుభ్రంగా ఉంచుకోవాలి.

నదులు,చెరువులలోని నీటిని కలుషితం చేయరాదు. ఈ కాలుష్యం వల్ల రోగాలు పెరిగిపోతున్నాయి. దోమలు, క్రిములు పెరిగిపోతున్నాయి. ప్రజలందరూ స్వచ్ఛతను కాపాడితే, దేశం ఆరోగ్యవంతం అవుతుంది. ప్రజలకు కావలసిన మంచినీరు లభిస్తుంది. ఆరోగ్యమే మహాభాగ్యం అని మన. పెద్దలు ఏనాడో చెప్పారు.

స్వచ్ఛభారత్ కార్యక్రమాన్ని దేశం అంతా ప్రచారం చేయాలి. దీన్ని ప్రజల కార్యక్రమంగా తీర్చిదిద్దాలి. దేశంలోని పత్రికల వారు, దూరదర్శన్ వారు స్వచ్ఛభారత్ గురించి మంచి ప్రచారం చేయాలి. దానివల్ల దేశం సుభిక్షంగా, ఆరోగ్యంగా ఉంటుంది.

2. తెలుగు భాష గొప్పదనం

ఆగస్టు 29వ తేదీ ప్రసిద్ధ భాషావేత్త గిడుగు రామమూర్తి జయంతి. ఆనాడు తెలుగు భాషా దినోత్సవంగా జరుపుకొంటారు. తెలుగు మన మాతృభాష. మాతృభాష కంటె మించిన సంపద మరొకటి లేదు.

ఎవరి భాషలు వారికి గొప్పవి. కాని ఆంగ్లేయులే మన భాషలోని మాధుర్యాన్ని గమనించి తెలుగు భాషను ‘ఇటాలియన్ ఆఫ్ ది ఈస్ట్’ అని కీర్తించారు. సి.పి. బ్రౌన్ అనే ఇంగ్లీషు దొర వేమన పద్యాలను ఆంగ్లభాషలోకి అనువదించి తన దేశం తీసుకొనిపోయాడు.

మన భారతదేశంలో ఎన్నో. భాషలు ఉన్నాయి. ఎన్ని భాషలు ఉన్నా అందరూ మన తెలుగు భాష విశిష్టతను కీర్తించినవారే. మన తెలుగుభాష ‘అజంత భాష’. ఇలా అచ్చుతో పదం ముగియటం తెలుగు భాషలో తప్ప ఏ భాషలో కనిపించదు. అది మన భాషకు అందాన్ని చేకూరుస్తుంది.

తెలుగు పద్యాలు, గేయాలు, సామెతలు, పొడుపుకథలు మొదలైనవన్నీ మన తెలుగు భాష గొప్పతనాన్ని, తియ్యదనాన్ని తెలియజేస్తాయి. అందుకే విజయనగర ప్రభువు శ్రీకృష్ణదేవరాయలు మన భాషను ‘దేశభాషలందు తెలుగులెస్స’ అని పొగిడాడు. ఇంతటి కీర్తిని గన్న మన తెలుగుభాష ప్రాచీన భాషగా కూడా గుర్తింపబడింది.

3. ‘భారతదేశం గొప్పదనం’

మన భారతదేశం విశాలమయినది. ఉత్తరాన హిమాలయాలు, మిగిలిన దిక్కుల్లో సముద్రాలు, మన దేశానికి సహజ రక్షణను ఇస్తున్నాయి. ప్రపంచంలో చైనా తర్వాత జనాభా సంఖ్యలో మనదే రెండవ స్థానం.

మన దేశంలో మతాలు – భాషలు వేరయినా ప్రజలంతా ఒకే తాటిపై నిలుస్తారు. మనకు గంగా, గోదావరి వంటి జీవనదులు ఉన్నాయి. కావలసిన పంటలు పండుతాయి. మనది ప్రజాస్వామ్యదేశము. మనదేశంలో భారతము రామాయణము వంటి గొప్ప ఇతి హాసాలు పుట్టాయి. వేదాలు పుట్టాయి.

మనం క్రికెట్ లో ప్రపంచ కప్పు గెలిచాము. గాంధీ, నెహ్రూ, ఇందిరాగాంధీ వంటి గొప్ప నాయకులు మనకు ఉన్నారు. దేశాభివృద్ధికి కావలసిన సహజ వనరులు ఉన్నాయి. ”

4. నన్నయ భట్టు నాకు నచ్చిన కవి

“నన్నయభట్టు” (నాకు నచ్చిన కవి)
రాజరాజ నరేంద్రుడు రాజమహేంద్రవరం రాజధానిగా చాళుక్య సామ్రాజ్యాన్ని పాలించాడు. నన్నయ భట్టు ఆతని ఆస్థానంలో కవి. కులగురువు. సామాన్య జనులకు వేద ధర్మాలలోని గొప్పతనాన్ని తెలపడానికి రాజరాజు నన్నయ భట్టును తెలుగులో భారతాన్ని రచింపమన్నాడు.

ఆనాడు తెలుగులో రచన చేయడానికి ఎటువంటి భాష వాడాలనే విషయంలో ఒక స్పష్టత లేదు. నన్నయభట్టు ‘ఆంధ్రశబ్ద చింతామణి’ అనే వ్యాకరణం రాసి తెలుగు పదాలను ఉపయోగించే పద్ధతిలో ఒక స్పష్టత చేశాడు. వాగను శాసనుడు. శబ్దశాసనుడు అని పేరుగాంచాడు.

వ్యాకరణం రచించిన తరువాత తన మిత్రుడు, సహాధ్యాయి అయిన నారాయణ భట్టు సహాయం తీసుకొని, తెలుగులో భారతం రచించాడు. భారతంలో ఆది సభాపర్వాలను, అరణ్యపర్వంలో మూడు ఆశ్వాసాలను నన్నయ రచించాడు. తెలుగు భాషలో మొదటగా గ్రంథ రచన చేసి ‘ఆదికవి’ అని కీర్తింపబడ్డాడు.

భారతంలో ప్రధానంగా కౌరవపాండవుల కథ రాశాడు. ఆ కథతో పాటు మాతృభక్తి, పితృభక్తి, గురుభక్తి వంటి విషయాలు చెప్పాడు. ప్రతి కథలో మంచి సందేశం ఇచ్చాడు. నన్నయ భట్టు తెలుగు వారికి పూజ్యుడైన కవిశేఖరుడు.

5. సర్.సి.వి.

రామన్ సి.వి. రామన్ 1888లో తిరుచునాపల్లిలో పార్వతీ అమ్మాళ్, చంద్రశేఖర అయ్యర్ దంపతులకు జన్మించాడు. బాల్యం నుండి పరిశోధనపై ఆసక్తి ఉండేది. బాలమేధావిగా పేరుపొందాడు. 13 ఏళ్ళకు ఇంటర్ పూర్తిచేసి బి.ఏ. మొదటి తరగతిలో ఉత్తీర్ణుడు అయ్యాడు. భౌతిక శాస్త్రంలో యమ్.ఎ. చదివాడు.

కలకత్తాలో ఆర్థికశాఖ ఉపశాఖాధికారిగా ఉద్యోగంలో చేరాడు. ‘భారత వైజ్ఞానిక వికాస సంఘం’ సంస్థలో పరిశోధన ప్రారంభించాడు. కలకత్తా విశ్వవిద్యాలయం సైన్సు కాలేజీలో భౌతిక శాస్త్ర ఆచార్యునిగా చేరాడు. ఎంతోమంది భారతీయులను పరిశోధనకు ప్రోత్సహించాడు.

రామన్ నిత్యం పరిశోధనలు చేస్తూ “భారతదేశపు మేధావంతుడైన శాస్త్రజ్ఞుడు” అని పేరు పొందాడు. సూర్యునికాంతి ప్రయాణించేటప్పుడు కొన్ని పదార్థాలు కొన్ని రంగుల్ని గ్రహించి మరి కొన్నింటిని బయటకు విడుస్తాయని రామన్ కనిపెట్టాడు. సముద్రం సూర్యకాంతిలో నీలం రంగును బయటకు విడుస్తుంది. అందువల్లే సముద్రం నీరు నీలంగా ఉంటుందని రామన్ పరిశోధించాడు.

1930లో రామను భౌతిక శాస్త్రంలో నోబెల్ బహుమతి వచ్చింది. బ్రిటిష్ ప్రభుత్వం రామనకు సర్ బిరుదాన్ని ఇచ్చింది. రామనకు ఎన్నో బహుమతులు వచ్చాయి. 1934లో రామన్ బెంగుళూరులో “ఇండియన్ అకాడమీ ఆఫ్ సైన్సెస్”ను స్థాపించి, దానికి తన ఆస్తిని అంతా రాసి ఇచ్చాడు. రామన్ గొప్ప శాస్త్రవేత్త.

6. గ్రంథాలయాలు

తరతరాల విజ్ఞాన సంపదను, అందించేవి గ్రంథాలు. అటువంటి గ్రంథాలు గల నివాసాన్ని గ్రంథాలయం అంటారు.

ప్రపంచంలో గొప్ప గొప్ప గ్రంథాలయాలు ఉన్నాయి. అమెరికాలోని ‘కాంగ్రెసు లైబ్రరీ’, రోమ్ నగరంలోని ‘వాటికన్ లైబ్రరీ’ మొదలైనవి ప్రపంచంలో పేరు పొందాయి. మన దేశంలో చెన్నైలోని ‘కన్నెమరా’ గ్రంథాలయం, తంజావూరులోని, ‘సరస్వతీ మహలు’, హైదరాబాదులోని ‘శ్రీకృష్ణదేవరాయాంధ్రభాషా నిలయం’, వేటపాలెంలోని ‘సారస్వత నికేతనం’ మొదలైనవి చెప్పుకోదగ్గవి చాలా ఉన్నాయి.

అయ్యంకి వెంకట రమణయ్య, గాడిచర్ల హరిసర్వోత్తమరావు, నాళం కృష్ణారావు మొదలైన వాళ్ళు మన రాష్ట్రంలో గ్రంథాలయోద్యమాన్ని చేపట్టి గ్రంథాలయాలను స్థాపించారు.

గ్రంథాలయాలలో చాలా రకాలున్నాయి. ప్రభుత్వ గ్రంథాలయాలు, స్వచ్ఛంద సంస్థల గ్రంథాలయాలు ఉన్నాయి. గ్రంథాలయాలవల్ల చాలా లాభాలున్నాయి. గ్రంథ పఠనంవల్ల విజ్ఞాన వినోదాలు పొందవచ్చు. అక్కడ లభించే దిన, వార, పక్ష, మాసపత్రికలను చదివి రాజకీయ, సాహిత్య, క్రీడారంగాది విషయాలు తెలుసుకోవచ్చు. గ్రంథాలయాలు మనిషిని మనిషిగా మారుస్తాయి. దేశాభ్యుదయానికి, సమాజ వికాసానికి మూలస్తంభాలు గ్రంథాలయాలు.

7. కంప్యూటర్

కంప్యూటర్ అనేది ఒక ఎలక్ట్రానిక్ పరికరం. కంప్యూటర్ లో ‘డేటా’ ను నిల్వచేయవచ్చు. దాన్ని మళ్ళీ ఎప్పుడైనా వెనక్కి తీసుకోవచ్చు. అంతేకాకుండా కంప్యూటర్ చాలా కచ్చితంగా, త్వరగా ఫలితాన్ని ఇస్తుంది. ఇటువంటి అద్భుత సాధనమైన కంప్యూటర్‌ను కనిపెట్టినవాడు ఛార్లెస్ బాబ్బేజి.

కంప్యూటర్ వల్ల చాలా లాభాలున్నాయి. కూడికలు, తీసివేతలు, గుణకారాలు (హెచ్చవేతలు), భాగహారాలు వంటి లెక్కలు చాలా వేగంగా చేయడానికి కంప్యూటర్ బాగా పనికివస్తుంది. కంప్యూటర్ల ద్వారా వాతావరణ పరిస్థితిని తెలుసుకోవచ్చు.

విమానాలు, బస్సులు, రైళ్ళు మొదలైన వాటి టెక్కెట్ల రిజర్వేషన్లకు కంప్యూటర్లను ఉపయోగిస్తారు. పెద్ద పెద్ద కర్మాగారాల్లో, కార్యాలయాల్లో, బ్యాంకుల్లో ఇవి ఎంతగానో ఉపయోగపడుతున్నాయి. విద్యా, వైద్య, వ్యాపార, వ్యవసాయ, సమాచార, శాస్త్ర సాంకేతిక రంగాలలో ఈ కంప్యూటర్లు ప్రముఖపాత్ర వహిస్తున్నాయి.

కంప్యూటర్‌ను ఉపయోగించి ఇంటర్నెట్ అనే సౌకర్యం ద్వారా ప్రపంచంలో జరుగుతున్న విషయాలన్నింటిని మన ఇంట్లోని కంప్యూటర్ ముందు కూర్చొని తెలుసుకోవచ్చు. ఆధునిక విజ్ఞాన ప్రగతికి నిదర్శనం కంప్యూటర్.

8. పర్యావరణం

పర్యావరణం అంటే పరిసరాల వాతావరణం. మనచుట్టూ ఉండేది పరిసరం. పరిసరమంతా కాలుష్యంతో నిండిపోయింది. మానవ జీవితంపై యీ పరిసరాల కాలుష్య ప్రభావం ఉంటుంది. అదే అనారోగ్యానికి కారణమవుతుంది. కాబట్టి పరిసరాలు శుభ్రంగా ఉంచుకోవాలి.

పరిసరాలలో కాలుష్యం మూడు రకాలుగా ఉంటుంది. అవి :

1. జలకాలుష్యం
2. ధ్వని కాలుష్యం
3. వాతావరణ కాలుష్యం.

1) జలకాలుష్యం :
నదుల్లో, కాలువల్లో, చెరువుల్లో స్నానాలు చేయడం, బట్టలుతకడం, పశువుల్ని కడగడం మొదలైన కారణాల వల్ల నీరు కలుషితమౌతుంది.

2) ధ్వనికాలుష్యం :
రోడ్లపై కార్లు, మోటార్ల హారన్స్, భారీ యంత్రాల కదలికలు, కర్మాగారాల శబ్దాలు మొదలైన వాటివల్ల ధ్వని కాలుష్యం ఏర్పడుతుంది.

3) వాతావరణ కాలుష్యం :
కర్మాగారాలు, బస్సులు, కార్లు, స్కూటర్లు మొదలైన వాటి నుండి వ్యర్థ వాయువులు పొగరూపంలో వాతావరణంలో ప్రవేశిస్తాయి. అందువల్ల వాతావరణ కాలుష్యం ఏర్పడుతుంది.

పర్యావరణం కాలుష్యం కాకుండా ఉండాలంటే ప్రజలు తగిన జాగ్రత్తలు తీసుకోవాలి. కాలుష్యాలను నిరోధించాలంటే ఇంటా బయటా అంతటా చెట్లు విరివిగా పెంచాలి. ఇందువల్ల మంచి గాలి వస్తుంది. పరిసరాలు సమతుల్యం అవుతాయి.

9. అక్షరాస్యత

‘విద్య లేనివాడు వింత పశువు’ అని పెద్దలంటారు. చదవడం, రాయడం, లెక్కలు నేర్చుకోవటమే అక్షరాస్యత.

విద్య నేర్చినవాడు అన్ని రంగాల్లో రాణిస్తాడు. కాబట్టి అందరూ బాగా చదువుకోవాలి. ఇతర దేశాలతో పోల్చి చూస్తే మనదేశంలో చదువుకున్నవారి శాతం చాలా తక్కువ. దీనికి కారణాలు ప్రజల్లో చైతన్యం లేకపోవడం మరియు పేదరికం.

ప్రభుత్వం ప్రత్యేకంగా వయోజనులకోసం అక్షరాస్యతా పథకాలు ప్రారంభించింది. పగలంతా పనుల్లో మునిగిపోయినవారికోసం రాత్రి పాఠశాలలు ఏర్పాటు చేసింది. ప్రభుత్వం జిల్లాల వారీగా సంపూర్ణ అక్షరాస్యతా కార్యక్రమాలు చేపట్టింది.

పనిపాటలు చేసుకుంటూ చదువుకోవాలనుకునేవారికోసం, మధ్యలో బడి మానేసిన పిల్లలకోసం అనియత విద్యాకేంద్రాలు ఏర్పాటు చేయబడ్డాయి. అలాగే ఇంట్లో కూర్చొని తీరిక వేళల్లో చదువుకోడానికి వీలుగా సార్వత్రిక పాఠశాల విద్య ఏర్పాటు చేశారు.

మనదేశంలో జనవిజ్ఞాన వేదిక, భారత జ్ఞాన విజ్ఞాన సమితి వంటి స్వచ్ఛంద సంస్థలు సాక్షరతా ఉద్యమంలో మంకు ఆ విద్వాప్పుడు నాలు. ఎక్కువగా పాల్గొంటున్నాయి. సుఖసంతోషాలతో బతకాలంటే ప్రతివ్యక్తి విద్యావంతుడు కావాలి.

10. ఆధునిక సాంకేతిక ప్రగతి

మానవ జీవితంలో ఎలక్ట్రానిక్ వస్తువుల ఉపయోగం నిత్యకృత్యమయింది. గడియారం, రేడియో, టేప్ రికార్డర్, టి.వి., టెలిఫోన్, ఫ్రిజ్ ఇలా ఎన్నో ఎలక్ట్రానిక్ వస్తువుల జాబితాను చెప్పవచ్చు. ఇలాంటి ఎలక్ట్రానిక్ వస్తువుల జాబితాలోకి చెందిన వాటిలో కంప్యూటర్ ముఖ్యంగా పేర్కొదగింది. ఆధునిక సాంకేతిక ప్రగతికి నిదర్శనం కంప్యూటర్.

ఒకనాడు టెలిఫోన్ కనిపెట్టినందుకు, రేడియో తయారు చేసినందుకు ఆశ్చర్యపోయాం . ఇప్పుడు దేశ విదేశాలకు నేరుగా వెంటనే మాట్లాడే అవకాశం ఏర్పడింది. మూవింగ్ ఫోన్లు, ఎలక్ట్రానిక్ ఫోన్లు, కాలెస్ ఫోన్లు, సెల్యులర్ ఫోన్లు ప్రవేశించాయి. ‘షేర్’ అనే అద్భుత సాధనం అందుబాటులోకి వచ్చింది. ‘దూరదర్శన్’ మనకి ఈనాడు అత్యవసర సాధనమయింది. ఇవన్నీ ఆధునిక సాంకేతిక ప్రగతికి నిదర్శనాలే.

కంప్యూటర్‌ను కనుక్కోవడంతో ప్రపంచం పూర్తిగా మారిపోయింది. ఇది కంప్యూటర్ యుగం అనిపించుకుంటోంది. మనిషికన్నా వేగంగా చకచకా శాస్త్రీయంగా కంప్యూటర్లు పనిచేస్తున్నాయి. “ఇంతింతై వటుడింతయై ……………..” అన్నట్లుగా ఈనాడు కంప్యూటర్ అన్ని రంగాలలో విస్తరించింది. ఇప్పుడు ఎక్కడ చూసినా, ఎవరి నోట విన్నా కంప్యూటర్ తప్ప మరోమాట వినిపించదు.

మనిషి కొన్ని రోజుల్లోగానీ అందించలేని సమాచారం కంప్యూటర్ కొన్ని క్షణాల్లోనే అందిస్తుంది. కంప్యూటర్ లోని ఇంటర్నెట్ సదుపాయంవల్ల ప్రపంచంలో ఏ మూలనైనా జరిగే వింతలు విశేషాలూ క్షణాల్లో తెలుసుకోగలం. ఇంటర్నెట్లో ఉన్న గొప్ప సదుపాయం ఇ – మెయిల్ (e-mail). దీని ద్వారా మనం అనుకున్న సమాచారాన్ని కంప్యూటర్ లో ఇంటర్నెట్ కలిగి ఉన్న మరొక వ్యక్తికి కొన్ని క్షణాల్లోనే అందజేయవచ్చు. ఈ విధంగా ఆధునిక సాంకేతిక ప్రగతి దినదినాభివృద్ధి చెందుతోంది.

11. వార్తా పత్రికలు

వార్తలను అందించే పత్రికలను వార్తాపత్రికలు అంటారు. ప్రాచీనకాలంలో వార్తలను చేరవేయడానికి మనుషుల్ని, జంతువుల్ని, పక్షుల్ని వాడేవారు. విజ్ఞానశాస్త్రం అభివృద్ధి చెందిన తరువాత ముద్రణాయంత్రాలు కనిపెట్టబడ్డాయి. వార్తాపత్రికల వ్యాప్తి జరిగింది.

ప్రపంచంలో మొట్టమొదటగా వెనిస్ నగరంలో వార్తాపత్రిక ప్రారంభించబడిందని చెప్తారు. సుమారు క్రీ.శ. 1620 నాటికి వార్తాపత్రికలు వచ్చినట్లు తెలుస్తోంది. భారతదేశంలో మొదటి వార్తాపత్రిక ‘ఇండియా గెజిట్’ అని కొందరూ, ‘బెంగాల్ గెజిట్’ అని కొందరూ చెబుతారు. 1850 నుంచి మన దేశంలో పత్రికల ప్రచురణ అధికమైంది.

వార్తాపత్రికలు అనేక భాషలలో వెలువడుతున్నాయి. మన ఆంధ్రభాషలో ఈనాడు, వార్త, అంధ్రభూమి, ఆంధ్రప్రభ, సాక్షి, ఆంధ్రజ్యోతి, విశాలాంధ్ర మొదలైనవి బాగా ప్రచారంలో ఉన్న దినపత్రికలు.
వార్తాపత్రికలవల్ల లాభాలు చాలా ఉన్నాయి. వీటివల్ల ప్రపంచవార్తలు తెలుసుకోవచ్చు. విజ్ఞానం పెరుగుతుంది. ఇవి ప్రభుత్వం చేపట్టే పనులూ, లోపాలూ ప్రజలకి తెలియజేస్తాయి. ప్రజల కష్టనష్టాలూ, సమస్యలూ, అభిప్రాయాలూ ప్రభుత్వానికి తెలియజేస్తాయి. సమాజంలోని అన్ని వర్గాల ప్రజలకు వార్తాపత్రికలు కరదీపికలలాంటివి. ఇవి జాతీయాభివృద్ధికి, జాతి సమైక్యతకు దోహదపడతాయి.

12. దూరదర్శన్ (టి.వి.)

విజ్ఞానశాస్త్ర ప్రగతికి, మానవుడి ప్రతిభకి నిదర్శనం టెలివిజన్. ఇది బ్రిటన్లో 1936లో మొదట వ్యాప్తిలోకి – వచ్చింది. దీనిని స్కాట్ దేశపు ఇంజనీర్ జాన్ లాగ్ బర్డ్ 1928లో కనిపెట్టాడు.

రేడియోలో శబ్దాన్ని మాత్రమే వింటాం. శబ్దంతో పాటు దృశ్యాన్ని చూసే అవకాశం టెలివిజన్లో ఉంటుంది. టెలివిజన్ ఈనాడు ప్రపంచమంతటా వ్యాప్తి చెందింది. టి.వి.లు లేని ఊరు లేదు.

టి.వి.ల వల్ల చాలా లాభాలున్నాయి. ఇది కేవలం ప్రచార సాధనమో, వినోద సాధనమో కాదు. దీనిద్వారా ప్రభుత్వం, వాణిజ్య సంస్థలు ప్రచారం చేసుకోవచ్చు. మనం స్వయంగా వెళ్ళి చూడలేని ప్రదేశాలెన్నో ఇందులో చూడవచ్చు.

విద్యారంగంలో, వైద్య రంగంలో, వాణిజ్య రంగంలో, విజ్ఞానశాస్త్ర రంగంలో ఈనాడు టెలివిజన్‌కు తిరుగులేని స్థానం ఉంది. నిరక్షరాస్యతా నిర్మూలనలో టెలివిజన్ కీలకపాత్ర వహిస్తోంది. ప్రజల్ని అన్ని రంగాలలోనూ చైతన్యవంతం చేస్తున్న శక్తివంతమైన సాధనం టెలివిజన్. ‘వీడియో’ పరిజ్ఞానానికి టి.వి. మూలకారణం. మన సంస్కృతిని కళలను కాపాడుకోవడానికి టి.వి. ఎంతగానో ఉపయోగపడుతుంది.

టి.వి.ల వల్ల నష్టాలు కూడా ఉన్నాయి. వీటివల్ల కొందరు వృధా కాలయాపన చేస్తున్నారు. విద్యార్థుల చదువుకు ఆటంకం ఏర్పడుతోంది. ఎక్కువగా చూడటంవల్ల కండ్ల జబ్బులు వచ్చే ప్రమాదం ఉంది.

13. ఒక పండుగ (దీపావళి)

మనం జరుపుకొనే ముఖ్యమైన పండుగలలో దీపావళి ఒకటి. ఇది ప్రతిసంవత్సరం ఆశ్వయుజమాసం కృష్ణపక్షంలో వస్తుంది. దీన్ని రెండు రోజులు జరుపుకుంటారు. మొదటి రోజు నరక చతుర్దశి. రెండోరోజు దీపావళి అమావాస్య. ఈ దీపావళి పండుగను మన దేశంలో అన్ని రాష్ట్రాలవారు జరుపుకొంటారు.

నరక చతుర్దశిని గూర్చి ఒక కథ ప్రచారంలో ఉంది. పూర్వం నరకుడనే రాక్షసుడు లోకాల్ని బాధిస్తుండేవాడు. ఆ బాధలు భరించలేక ప్రజలు శ్రీకృష్ణునితో మొరపెట్టుకున్నారు. అప్పుడు శ్రీకృష్ణుడు తన భార్య సత్యభామతో కలిసి నరకునిపై యుద్ధానికి వెళ్ళి వాడిని సంహరించాడు. నరకుడు మరణించినందుకు ప్రజలందరూ సంతోషించారు. అది చతుర్దశినాడు జరిగింది. కాబట్టి నరక చతుర్దశి అనే పేర పండుగ చేసుకున్నారు. నరకునివల్ల. చీకటిలో మ్రగ్గిన ప్రజలు వెలుగు చూశారు. కాబట్టి దీపాల వెలుగులో మరునాడొక పండుగ చేసుకున్నారు.

నరక చతుర్దశి రోజు తెల్లవారు జామున లేచి పిల్లలు, పెద్దలు శిరస్నానం చేస్తారు. నూత్న వస్త్రాలు ధరించి, పిండివంటలతో భోజనాలు చేస్తారు. ఆటపాటలతో ఆనందంగా గడుపుతారు. దీపావళి రోజు రకరకాల టపాకాయలు, మతాబులు, చిచ్చుబుడ్లు, విష్ణుచక్రాలవంటి మందు సామానులు కాలుస్తారు. కొందరు దీపావళి పండుగరోజున లక్ష్మీదేవిని పూజిస్తారు.

14. లాల్ బహదూర్ శాస్త్రి (జాతీయ నాయకుడు)

లాల్ బహదూర్ 1904 వ సంవత్సరం అక్టోబర్ రెండో తేదీన వారణాసిలో జన్మించాడు. ఆయన తల్లి పేరు రామ్ దులారీదేవి, తండ్రి శారదా ప్రసాద్.

లాల్ బహదూర్ కాశీ విశ్వవిద్యాలయం నుండి ‘శాస్త్రి’ పట్టా పొందాడు. ఆనాటి నుండి లాల్ బహదూర్ శాస్త్రిగా ‘ పిలువబడ్డాడు. ఆయన భార్య పేరు లలితాదేవి.

మన దేశానికి స్వాతంత్ర్యం లభించిన తర్వాత కేంద్ర మంత్రివర్గంలో జవహర్ లాల్ నెహ్రూకు కుడిభుజంగా పనిచేశాడు. రవాణా, తంతి తపాలా శాఖలు, హోం శాఖ, పరిశ్రమల శాఖ, వాణిజ్య శాఖ, రైల్వేశాఖల మంత్రిగా భారతదేశానికి ఎంతో సేవ చేశాడు.

నెహ్రూ తర్వాత శాస్త్రి ప్రధానమంత్రి పదవిని చేపట్టాడు. “జై జవాన్, జై కిసాన్” అన్న నినాదంతో భారతదేశాన్ని ఉర్రూతలూగించాడు. ఆయనలో పట్టుదల ఎక్కువ. నైతిక విలువలకు, నిజాయితీకి, నిరాడంబరతకు పెట్టింది పేరు. ఆయన 1966వ సంవత్సరం జనవరి పదకొండవ తేదీన మరణించాడు.

15. విజ్ఞాన యాత్రలు (విహార యాత్రలు)

విజ్ఞానాన్ని సంపాదించాలనే కోరికతో విద్యార్థులు చేసే యాత్రలను విజ్ఞాన యాత్రలు అంటారు. వీటినే ‘విహారయాత్రలనీ, వినోదయాత్రలనీ’ అంటారు.

పుస్తక పఠనంవల్ల పుస్తక జ్ఞానం మాత్రమే లభిస్తుంది. లోకానుభవం, ప్రజల ఆచార వ్యవహారాలు, మన సంస్కృతి తెలుసుకోవాలంటే పర్యటనలు తప్పనిసరిగా చేయాలి. పుస్తకాలలో ఉన్న విషయాలను పూర్తిగా గ్రహించాలంటే యాత్రలు చేయాలి. ఉదాహరణకు నీటి నుంచి విద్యుత్ ఎలా లభిస్తుందో పుస్తకాలలో వివరంగా ఉంటుంది. అది చదివితే కొంతమాత్రమే తెలుస్తుంది. జల విద్యుత్ కేంద్రానికి వెళ్ళి, పనిచేసే విధానాన్ని పరిశీలించినప్పుడు అది సంపూర్ణ జ్ఞానం అవుతుంది. ముఖ్యంగా చరిత్ర, సైన్సు వంటి విషయాలను అర్థంచేసుకోడానికి యాత్రలు ఎంతో అవసరం.

విజ్ఞాన యాత్రలవల్ల చాలా లాభాలు ఉన్నాయి. వీటివల్ల లోకజ్ఞానం అలవడుతుంది. మానసిక విశ్రాంతి లభిస్తుంది. విభిన్న సంస్కృతుల్ని, భాషల్ని, జీవన విధానాల్ని తెలుసుకోవచ్చు. విద్యార్థులకు ఉపాధ్యాయులకు మధ్య సాన్నిహిత్యం పెరుగుతుంది. విద్యార్థులలో ఐకమత్యం పెంపొందుతుంది.

విజ్ఞానయాత్రలు లేదా విహారయాత్రలు కేవలం విద్యార్థులకే అనుకోవడం సరికాదు. అన్ని వయస్సుల వాళ్ళకీ, అన్ని వృత్తుల వాళ్ళకీ ఇవి అవసరమే.

16. చలనచిత్రాలు (సినిమాలు)

చలనచిత్రాలు అంటే ‘కదిలే బొమ్మలు’ అని అర్థం. వీటినే సినిమాలు అంటారు. పూర్వం ప్రజల విజ్ఞాన వినోదాల కోసం తోలుబొమ్మలాటలు, భామా కలాపాలు, వీథినాటకాలు ప్రదర్శింపబడుతుండేవి.

కెమేరాలు కనిపెట్టబడ్డ తరువాత ‘మూకీ’ చిత్రాలు ప్రదర్శించేవారు. సాంకేతికంగా అభివృద్ధి చెందిన తరువాత ‘టాకీ’ చిత్రాలు వచ్చాయి. ప్రపంచంలో నేడు చలనచిత్రరంగాన హాలీవుడ్ పేరుగాంచింది. మన దేశంలో ముంబాయి సినీరంగాన పేరుగాంచింది.

ప్రజలకు తక్కువ ఖర్చుతో ఎక్కువ వినోదాన్ని పొందడానికి ఈ సినిమాలు ఉపయోగిస్తాయి. ప్రపంచంలోగానీ, దేశంలోగానీ ఉన్న వివిధ సుందర దృశ్యాల్ని సినిమాలలో చూసి ఆనందించవచ్చు. సినిమాలు సాంఘికంగా, రాజకీయంగా, సాంస్కృతికంగా గొప్ప ప్రచార సాధనాలు.

నేడు ఈ పరిశ్రమ పెక్కుమందికి జీవనోపాధిని కలిగిస్తున్నది. అనేకమంది నటీనటులు, కళాకారులు దీనివల్ల ఐశ్వర్యవంతులవుతున్నారు. కార్మికులు, విద్యార్థులు, పిన్నలు, పెద్దలు అందరూ వీటిని చూసి మానసిక విశ్రాంతిని, వినోదాన్ని పొందుతున్నారు.

ఈ సినిమాలను సరైన పద్ధతిలో తీయకపోతే సమాజానికి చెడు కలుగుతుంది. కాబట్టి నిర్మాతలు కేవలం వ్యాపారదృష్టితోనే కాక, కళాత్మకపు విలువలను, నైతిక విలువలను పెంచే చిత్రాలను నిర్మించాలి.

17. రేడియో (ఆకాశవాణి)

రేడియోను ‘మార్కొని’ అనే ఇటలీ దేశస్థుడు కనిపెట్టాడు. శబ్దతరంగాలను విద్యుత్తరంగాలుగా మార్చి నిస్తంత్రీ విధానంతో ప్రపంచంలోని అన్ని మూలలకు ఎక్కడెక్కడి విషయాలను తెలియజేసే అద్భుత సాధనం రేడియో.

మన దేశంలో రేడియో కేంద్రాలు పెద్ద పెద్ద నగరాలలో ఉన్నాయి. వాటిని బ్రాడ్ కాస్టింగ్ స్టేషన్లు అంటారు. కొన్ని ఉపకేంద్రాలు ప్రసారం మాత్రమే చేస్తాయి. వాటిని రిలే కేంద్రాలు అంటారు.

రేడియోలో వార్తలు, సంగీతం, నాటకాలు, సినిమాలు, హరికథలు, ప్రసంగాలు ప్రసారం చేయబడతాయి. అలాగే రైతులకు వ్యవసాయ కార్యక్రమాలు, మహిళలకు మహిళామండలి కార్యక్రమాలు, బాలబాలికలకు బాలానందం, యువకులకు యువవాణి కార్యక్రమాలు ప్రసారం చేయబడతాయి. ఈ

ఇంకా భక్తిరంజని కార్యక్రమాలు, సాహిత్య కార్యక్రమాలు, విద్యావిషయకమైన కార్యక్రమాలు, క్రీడలు, ధరవరలు, ప్రకటనలు మరెన్నోరకాల కార్యక్రమాలు రేడియోలో ప్రసారం చేయబడతాయి.

అందరికీ విజ్ఞాన వినోదాన్ని అందిస్తూ, ప్రజలలో దేశభక్తి, జాతీయ సమైక్యతా భావాల్ని పెంపొందింపజేస్తున్న అద్భుతసాధనం రేడియో.

18. గ్రామ సచివాలయాలు

2019 అక్టోబరు 2న నవ్యాంధ్రప్రదేశ్ సరికొత్త శకానికి నాంది పలికింది. గ్రామసీమలు స్వచ్ఛంగా ఉండాలని, అందుకు గ్రామ స్వరాజ్యమే ఏకైక మార్గమని గాంధీజీ అభిలషించారు. ఆ అభిలాషకు జీవంపోస్తూ గాంధీజీ 150వ జయంతి సందర్భంగా ఆంధ్రప్రదేశ్ లో గ్రామ, వార్డు సచివాలయాలను ప్రారంభించింది ఆంధ్రప్రదేశ్ ప్రభుత్వం. “ఈ ‘ప్రపంచంలో నీవు చూడాలనుకున్న మార్పు నీతోనే ఆరంభం కావాలి” అని మహాత్మాగాంధీ చెప్పిన మాటలకు అనుగుణంగా గ్రామీణ ప్రాంతాల్లో విప్లవాత్మక వ్యవస్థకు ఆంధ్రప్రదేశ్ ప్రభుత్వం నాంది పల్కింది.

1959వ సం||రంలో “బల్వంతరాయ్ కమిటీ” నివేదిక ఆధారంగా మూడంచెల పంచాయతీ వ్యవస్థ ఏర్పాటైంది. ఈ అంచెలే గ్రామపంచాయతీ, పంచాయతీ సమితి, జిల్లాపరిషత్. తరువాతి కాలంలో గ్రామపంచాయతీ, మండల పరిషత్తు, జిల్లా పరిషత్ గా వ్యవస్థీకృతమైనాయి. 73 రాజ్యాంగ సవరణ ద్వారా 29 శాఖలకు సంబంధించిన నిధులు, విధులు, అధికారాలు స్థానిక సంస్థలకు బదలాయింపు జరిగింది.

2001 సం||రంలో గ్రామ సచివాలయం ప్రవేశపెట్టినా గ్రామ ప్రజలకు సేవలు అందించకుండానే ఆ వ్యవస్థను నిర్వీర్యం చేశారు. ఇంతేగాక సమాంతర వ్యవస్థల్ని ప్రవేశపెట్టి పంచాయతీరాజ్ సంస్థల్ని నిర్వీర్యపరిచారు.

ఈ పరిస్థితుల్లో ఈనాటి ఆంధ్రప్రదేశ్ ప్రభుత్వం గ్రామీణులకు పలు సేవలు, సంక్షేమ పథకాలు అందించాలనే ఉద్దేశ్యంతో నవరత్నాలలో భాగంగా గ్రామ సచివాలయ వ్యవస్థను పటిష్ఠం చేయడానికి కంకణం కట్టుకుంది. ఇప్పటికే గ్రామ వాలంటీర్ల నియామకం జరిగింది.

గ్రామ ప్రజలకు పలు సేవలు అందించే ఉద్దేశ్యంతో ప్రతి 50 కుటుంబాలకు ఒక గ్రామ వాలంటీర్‌ను నియమించారు. వీరి ద్వారా గ్రామీణ ప్రజలు ప్రభుత్వపరంగా లభించే సర్టిఫికెట్లు, సేవలు,సంక్షేమ పథకాలు పొందే అవకాశం ఏర్పడుతుంది. అలాగే ప్రభుత్వం గ్రామ సచివాలయాల్లో పంచాయతీ సంక్షేమ కార్యదర్శి, పోలీసు అసిస్టెంటు, గ్రామ రెవెన్యూ ఆఫీసర్, గ్రామ సర్వేయర్, హార్టికల్చర్ అసిస్టెంటు, ఇంజనీరింగ్ అసిస్టెంటు పోస్టుల్ని మంజూరుచేసింది. గ్రామ సచివాలయాల ద్వారా అవసరమైన ధ్రువపత్రాల జారీ నుంచి విద్యుత్తు బిల్లుల చెల్లింపు, గ్రామపంచాయతీ నిధుల విడుదల వినియోగం తదితర వివరాలు అందుబాటులో ఉంచాలి. రైతులకు మేలైన విత్తనాలు సరఫరా చేయడం, అవసరమైన క్రిమి సంహారక మందులు సరఫరా చేయడం, మేలైన పశువైద్యం, పింఛన్ల పంపిణీ, కుటీర పరిశ్రమలకు ఆర్థిక సహాయం, మార్కెటింగ్ కల్పన, భూములకు సంబంధించిన రికార్డులు త్వరితగతిన అందజేయడం వంటివి జరగాలి. వీటితోపాటు గ్రామంలో జరిగే అభివృద్ధి కార్యక్రమాలు, పంచాయతీ నిధుల విడుదల వినియోగంపై సమాచారం కూడా అందజేయవలసిన అవసరం ఉంది. ఇదంతా గ్రామవాలంటీర్ల బాధ్యతే. అందుకని గ్రామవాలంటీర్లు గ్రామ ప్రజలకు, సచివాలయాలకు అందుబాటులో ఉండి శ్రద్ధగా, సమర్థవంతంగా పనిచేయాల్సి ఉంది.

ఈ దశలో గ్రామ సచివాలయం పటిష్ఠతకు ప్రభుత్వం కూడా తగు చర్యలు తీసుకోవాల్సిన అవసరం ఉంది. ముఖ్యంగా పంచాయతీలకు నిధులు సకాలంలో సమకూర్చడం, పంచాయతీ సొంత నిధుల వినియోగంపై CFMS తొలగించడం, సకాలంలో పంచాయతీలకు ఎన్నికలు నిర్వహించి కేంద్రప్రభుత్వం ద్వారా వచ్చే నిధుల్ని రాబట్టుకోవాలి. అలాగే సిబ్బందికి ఎప్పటికప్పుడు తాజా సాంకేతిక నైపుణ్యం అందజేయడం, నిధుల వినియోగంపై ఆన్లైన్ ద్వారా తనిఖీ చేసే అధికారం పంచాయతీ విస్తరణాధికారికి కల్పించడం వంటివి చేయాల్సి ఉంది. కార్యక్రమాల అమలుకు మండల స్థాయిలో మరొక పంచాయతీ విస్తరణాధికారిని నియమించాలి. నిర్ణీత తేదీల్లో గ్రామ సభలు ఖచ్చితంగా జరిగేలా . చూడాలి. సచివాలయ నిర్ణయాలను మండల స్థాయిలో నెలకొకసారి సమీక్షించడం తప్పనిసరిగా జరగాలి. వీటన్నితోపాటు పంచాయతీ ఉద్యోగుల సమస్య కూడా ప్రభుత్వం పరిష్కరించాలి. ముఖ్యంగా పంచాయతీ తాత్కాలిక సిబ్బంది సేవల్ని క్రమబద్దీకరించాలి. అన్నిస్థాయిల్లో గల ఖాళీలను వెంటనే భర్తీ చెయ్యాలి. మండల పరిషత్ అభివృద్ధి అధికారులకు, డివిజినల్ పంచాయతీ అధికారులకు మెజిస్టీరియల్ అధికారాలు కల్పించడం ద్వారా ఆర్థిక అక్రమాల్ని అరికట్టే అవకాశముంటుంది. గణాంక ఆడిట్ విభాగాల ఏర్పాటు తప్పనిసరి. ఈవిధంగా గ్రామ సచివాలయాల్ని బలోపేతం చేయడం వల్ల మహాత్మాగాంధీ కన్న కలలు నిజమౌతాయి.

19. న్యా యమిత్ర

సామాన్యుడు ఆశించే వ్యవధిలోగా, కేసుల పరిష్కారం లభించాలని న్యాయస్థానాల ముఖ్య ఉద్దేశ్యం. దిగువస్థాయి న్యాయస్థానాల నుండి జిల్లా కోర్టులకు, అక్కడ నుండి హైకోర్టుకు, సర్వోన్నత న్యాయస్థానానికి వెళ్ళి న్యాయం కోసం పోరాటం చేస్తున్న వారి సంఖ్య రోజు రోజుకు పెరిగిపోవడం, అధికారులు, ప్రజల మధ్య సరైన సమన్వయం లేకపోవడం, స్వల్పకాలానికి అధికారంలోకి వస్తున్న పార్టీలు వ్యవస్థను అతలాకుతలం చేయడంలో వ్యాజ్యాలు పెరిగాయి. వేలకొలది కేసులు పెండింగ్ లో పడ్డాయి. ఈ కేసుల విషయంలో సామాన్యుని పరిస్థితి అగమ్యగోచరంగా మారింది. అందుకని సామాన్యునికి సత్వర న్యాయం అందించేందుకు కేంద్రప్రభుత్వం ‘న్యాయమిత్ర’ పథకాన్ని 2017 వ సం||రంలో ప్రవేశపెట్టింది.

1986వ సం||రంలోనే ‘లా’ కమీషన్ గ్రామ న్యాయాలయాల ఏర్పాటు అంశంపై నివేదికను ఇచ్చింది. 2002 సం||రంలో సుప్రీంకోర్టు ఇచ్చిన తీర్పు ప్రకారం 2007 నాటికి ప్రతి పదిలక్షలమంది జనాభాకు 50 మంది న్యాయమూర్తులుండాలి. ఇపుడున్నది కేవలం 16 మంది మాత్రమే.

భారత రాజ్యాంగం 39వ ఆర్టికల్ ఆదేశిక సూత్రాల్లో భాగంగా గ్రామ న్యాయాలయాల ముసాయిదా బిల్లు రాజ్యసభలో 2007 సం||రంలో ప్రవేశపెట్టబడింది. రాజ్యసభ బిల్లును అన్ని ప్రభుత్వ శాఖలకు, స్టాండింగ్ కమిటీలకు, న్యాయశాస్త్ర కోవిదులకు పంపించి, ప్రజాభిప్రాయ సేకరణ చేసి, హైకోర్టు రిజిస్ట్రార్లతో ఒక భేటీ నిర్వహించి, వారి అభిప్రాయాలను కూడా తీసుకుని ఆ తర్వాత ముసాయిదాలో సవరణలు తెచ్చారు. లోక్ సభలో ఆమోదం అనంతరం కేంద్రప్రభుత్వం 2008 సం||రంలోగా బిల్లుగా తీసుకువచ్చింది. ఈ బిల్లు 2 అక్టోబరు 2009 నుండి అమలులోకి వచ్చింది. దేశవ్యాప్తంగా తొలిదశలో 6000 న్యాయాలయాలను ఏర్పాటుచేయాల్సి ఉంది. పేదలకు వారి ఇంటివద్దనే న్యాయం అందించడమే దీని లక్ష్యం. కొత్త కేసులతో పాటు పాతకేసులను కూడా ఈ న్యాయాలయాలకు బదిలీ చేయాలని తొలుత నిర్ణయించారు.

గ్రామ న్యాయాలయాల్ని కేంద్రప్రభుత్వం, రాష్ట్ర ప్రభుత్వం సంయుక్తంగా ఏర్పాటు చేయాల్సి ఉంటుంది. కనీసం ఏడాదిపాటు వ్యయాన్ని కేంద్రం భరిస్తుంది. తర్వాత కాలంలో కేంద్రం కొంతమేర ఆర్థికసాయం చేస్తుంది. కేవలం చట్టాల పరిధికే పరిమితం కాకుండా సహజ న్యాయ సూత్రాలకు లోబడి పనిచేయాలనే కీలక అంశం ఈ గ్రామ న్యాయాలయాల నిర్వహణలో ఉండడం అనేది అందరికీ కలిసొచ్చిన విషయం.

గ్రామాల్లో న్యాయ సహాయాన్ని తక్షణమే అందించేందుకు, సలహా సంప్రదింపులకు, మధ్యవర్తిత్వానికి, లోక్అదాలత్ ఏర్పాటుకు, ఉచిత న్యాయసహాయం, పేదలకు, బాలలకు, మహిళలకు అల్పసంఖ్యాక వర్గాల వారికి తక్షణ సాయం అందించేందుకు వీలుగా గ్రామ న్యాయాలయాలు పనిచేస్తాయి.

గ్రామ న్యాయాలయాల చట్టం – 2008ని హైకోర్టుకు పంపించి గ్రామ న్యాయాధికారుల్ని నియమించాలి. వారికి ప్రథమశ్రేణి మెజిస్టేట్ హెూదాతో పాటు సమాన జీతభత్యాల్ని చెల్లించాలి. ప్రతి నగర పంచాయతీ, గ్రామపంచాయతీల్లో కోర్టుల్ని ఏర్పాటు చేయాలి. మొబైల్ కోర్టుల్ని ఏర్పాటు చేయడంతోపాటు సివిల్, క్రిమినల్ కేసుల్ని కూడా విచారించే అధికారం ఈ న్యాయాలయాలకు ఉంటుంది. ఆస్తి కొనుగోలు, కాలువనీరు వినియోగంలో వివాదాలు, కనీస వేతన చట్టం అమలు, వ్యవసాయభూమి భాగస్వామ్య వివాదాలు గ్రామ న్యాయాలయాల పరిధిలోకి వస్తాయి. సివిల్ కేసుల్ని తొలుత రాజీమార్గంలో పరిష్కరించాల్సి ఉంటుంది.

గ్రామ న్యాయాలయాలు ఇచ్చే తీర్పులపై ఒక అప్పీలుకు వీలుంటుంది. తీర్పు అనంతరం 30 రోజుల్లో అసిస్టెంట్ జవద్ద అప్పీలు చేసుకోవచ్చు. తర్వాత ఈ తీర్పులపై అప్పీలుండవు. తద్వారా హైకోర్టులపై భారం తగ్గుతుంది. ఈ చట్టాన్ని 8 చాప్టర్లు, 40 క్లాజులతో రూపొందించారు.

మనదేశంలో 11 రాష్ట్రాల్లో 320 పంచాయతీల్లో మాత్రమే న్యాయాలయాల ఏర్పాటుపై నోటిఫై చేయగా అందులో 204 మాత్రమే తమ కార్యకలాపాల్ని ప్రారంభించాయి. దేశవ్యాప్తంగా 50వేల పంచాయతీల్లో ప్రారంభంకానున్నాయి. ఇవి కూడా ప్రారంభమైతే గాంధీజీ కన్నకలలు పండి గ్రామాభ్యుదయం జరుగుతుందనుట నిర్వివాదాంశం.

20. సుజల స్రవంతి

ఏ ప్రాంతమైనా అభివృద్ధి చెందాలంటే అక్కడున్న సాగునీటి వనరుల్ని అభివృద్ధి చెయ్యాలి. ఉత్తరాంధ్రలో మొత్తం 23.24 లక్షల ఎకరాలు సాగుభూమి ఉండగా అందులో కేవలం 8 లక్షల ఎకరాలకు మాత్రమే సాగునీరు అందుతోంది. ఉత్తరాంధ్ర ఎదుర్కొంటున్న సాగు, తాగునీటి కష్టాల్ని పరిష్కరించడానికై ఒకే ఒక్కమార్గం “బాబూ జగజ్జీవనరామ్ ఉత్తరాంధ్ర సుజల స్రవంతి” ప్రాజెక్టును పూర్తిచేయడమే తప్ప మరో మార్గం లేదు.

విశాఖపట్టణంలో 3.21 లక్షల ఎకరాలు; విజయనగరంలో 3.94 లక్షల ఎకరాలు; శ్రీకాకుళం జిల్లాలో 0.85 లక్షల ఎకరాలు; మొత్తం 8 లక్షల ఎకరాలకు సాగునీరు, 12 వందల గ్రామాలకు తాగునీరు లభిస్తుంది. 53.40 TMCలు పారిశ్రామిక అవసరాల కోసం వినియోగించేలా ఈ ప్రాజెక్టును రూపొందించారు. ప్రాజెక్టుకు పరిపాలనా అనుమతుల్ని GO.MS No. 3 తేది 02 – 01 – 2009న 7,214. 10 కోట్ల రూపాయలతో పూర్తిచేయడానికి ఉత్తర్వులు జారీ చేశారు.

అప్పటి ఆంధ్రప్రదేశ్ ముఖ్యమంత్రి డా. వై.యస్. రాజశేఖరరెడ్డి 21 ఫిబ్రవరి 2009న ఈ ప్రాజెక్టుకు శంఖుస్థాపన చేశారు. దీన్ని గురించి తర్వాత వచ్చిన నాయకులెవ్వరూ పట్టించుకోలేదు. తెలుగుదేశం పార్టీ 2014 సం||రంలో అధికారంలోకి వచ్చిన తర్వాత ప్రభుత్వం పై ఒత్తిడి పెంచడానికి “ఉత్తరాంధ్ర సుజల స్రవంతి సాధన సమితి” వివిధ ప్రజా సంఘాలు, రైతు సంఘాల ఆధ్వర్యంలో పలు ఆందోళనా కార్యక్రమాలు చేపట్టారు. దీంతో అప్పటి ప్రభుత్వంలో చలనం వచ్చి ఈ ప్రాజెక్టు పనులపైన కొంత దృష్టి సారించింది.

5 సెప్టెంబరు 2017న G.O.MS No. 53 ప్రాజెక్టుకు మొదటి దశ పనులకు 2022.22 కోట్లకు పరిపాలనా అనుమతుల్ని మంజూరు చేసింది. 2009 నాటి ప్రాథమిక అంచనాల ప్రకారం ఈ ప్రాజెక్టు పూర్తి చేయడానికి 7,214.10 కోట్ల వ్యయం అవుతుంది. ధరల పెరుగుదల, రూపాయి విలువ తరుగుదలను పరిగణనలోకి తీసుకుంటే ఈ ప్రాజెక్టు వ్యయం కనీసం 30,000 కోట్లకు చేరుకునే అవకాశం ఉంది. ఈ ఏడాది ప్రభుత్వం కేటాయించిన విధంగా నిధులు ఇస్తే ఉత్తరాంధ్ర సుజల స్రవంతి ప్రాజెక్టు పూర్తికావడానికి కనీసం 176 ఏళ్ళు పడుతుంది.

గోదావరి వరదనీరు వృధాగా సముద్రంలోకి కేవలం 120 రోజులపాటు కాలువల్లోకి ఎత్తిపోసి, 196 కిలోమీటర్లు పొడవునా కాలువలు నిర్మించి నాలుగు రిజర్వాయర్లలో నిలువ చేయడం ద్వారా ఉత్తరాంధ్ర సాగు, తాగు నీరు అవసరాలు తీర్చేందుకు ఈ ప్రాజెక్టును నిర్దేశించారు. పోలవరం ఎడమ కాలువనుండి ఉత్తరాంధ్రకు నీటిని మళ్ళించేందుకు మూడుచోట్ల ఎత్తిపోతల పథకాలను నిర్మించాల్సి ఉంది. తూర్పుగోదావరి జిల్లా పురుషోత్తపట్నం వద్ద మొదటిదశలో 28 మీటర్లు పాపాయిపాలెం వద్ద రెండవదశలో 45 మీటర్లు, చివరి దశలో 4 రిజర్వాయర్ల వద్ద ఎత్తిపోతల పథకాన్ని నిర్మించాల్సి ఉంది. విశాఖజిల్లా రావికమతం వద్దనున్న పెద్దపూడి రిజర్వాయర్, భూదేవి రిజర్వాయర్, విజయనగరం జిల్లాలోని S. కోట వద్దనున్న వీరనారాయణం రిజర్వాయర్ తాటిపూడి వద్ద ఎటెన్షన్ రిజర్వాయర్లను నిర్మించాల్సి ఉంది. మొత్తం 4 రిజర్వాయర్లలో 19.70 టి.యం.సీల నీటిని నిలువ చేసేందుకు 339 మెగావాట్ల విద్యుత్ అవసరం అవుతుంది.

వెనుకబడిన ఉత్తరాంధ్ర జిల్లాలు గోదావరి జిల్లాలకు దీటుగా అభివృద్ధి చెందాలంటే ఉత్తరాంధ్ర ‘సుజల స్రవంతి’ ప్రాజెక్టు నిర్మాణం చేపట్టడమే శరణ్యం తప్ప మరో మార్గం లేదు. ఈ ప్రాంత అభివృద్ధికి జీవనాధారమైన ప్రాజెక్టు పనులు చేపట్టాలని ప్రతి ఒక్కరూ గొంతెత్తాల్సిన సమయం ,ఆసన్నమైంది.

21. అమ్మ ఒడి

మన ఆంధ్రప్రదేశ్ లో చదువుకోని సంఖ్య ఇంకను 40% ఉందని చారిత్రకుల అంచనా. పైచదువులు చదువుటకై ఆర్థిక స్తోమత లేనివారు, 30% ఉన్నారు. బాల్యంలో చదువుకొనుటకు ఆర్థిక స్తోమత లేని పేదవారికి ధనసహాయం ప్రభుత్వమే చేసి చదివిస్తుంది. ఇలా సహకారంగా చేయూతనిచ్చే పథకానికి ‘అమ్మ ఒడి’ పథకం అని పేరు. అక్షరాస్యతను పెంచడమే అమ్మ ఒడి పథకం లక్ష్యం.

అమ్మ ఒడి పథకానికి ప్రభుత్వం కొన్ని అర్హతల్ని నిర్దేశించింది. అవి (1) ప్రభుత్వం జారీచేసిన తెల్లరేషన్ కార్డు ఉండాలి. (2) లబ్దిదారుని తల్లికి చెల్లుబాటు అయ్యే ఆధార్ కార్డు ఉండాలి. (3) ఈ పథకం 1వ .తరగతి నుండి ఇంటర్మీడియట్ స్థాయి వరకు వర్తిస్తుంది. (4) విద్యార్థులు కనీసం 75% హాజరును కలిగియుండాలి. (5) ప్రభుత్వ ఉద్యోగస్థులు ఈ పథకానికి అర్హులు కారు. పిల్లల్ని బడికి పంపే ప్రతి పేదతనికి ప్రతిసం||రం రూ. 15,000 రూపాయల్ని ఇస్తుంది. అన్ని ప్రభుత్వ మరియు ప్రభుత్వేతర పాఠశాలలో చదువుకునే పేద విద్యార్థుల తల్లులకు ఇస్తారు. దాదాపుగా 43 లక్షల మంది తల్లులకు, తద్వారా దాదాపుగా 82 లక్షలమంది పిల్లలకు లబ్ధి చేకూరుతుంది. ఇందుకుగాను ప్రభుత్వం రు. 6456 కోట్లు ఏటా ఖర్చు చేస్తుంది.

భారతదేశ చరిత్రలో తొలిసారిగా ఆంధ్రప్రదేశ్ ప్రభుత్వం తల్లులు గురించి వారి పిల్లల గురించి ఆలోచించి 9 జనవరి 2020న చిత్తూరు జిల్లాలో ఈ పథకాన్ని ప్రారంభించారు. చదువుకు పేదరికం అడ్డురాకుండా సంపూర్ణ అక్షరాస్యత సాధించడమే నేటి ప్రభుత్వ లక్ష్యం.

అన్ని ప్రభుత్వ పాఠశాలల్లో ఇంగ్లీషు మీడియం విద్యాబోధన కావిస్తూ, తప్పనిసరి సబ్జక్టుగా తెలుగును చదవాలి. 2020 – 21 విద్యాసంవత్సరం నుండి అన్ని పాఠశాలల్లో 1వ తరగతి నుండి 6వ తరగతి వరకు ఇంగ్లీషు మీడియంలో విద్యాబోధన ; ఆ తర్వాత సం||రం నుండి 7వ తరగతి, ఆ తర్వాత 8వ తరగతి దశలవారీగా ప్రతి సం||రం ఒక్కో తరగతిని పెంచుకుంటూ నాలుగేళ్ళలో 10వ తరగతి బోర్డు పరీక్షలు ఇంగ్లీషు మీడియంలో వ్రాసే విధంగా బోధన జరుగుతుంది.

మధ్యాహ్న భోజన మెనూను మార్చి నాణ్యతను పెంచి పౌష్టికాహారం అందించటానికిగాను 353 కోట్లు .. కేటాయించారు. 21 జనవరి 2020 నుండి దీన్ని ప్రారంభిస్తారు. సోమవారం నాడు అన్నం, పప్పుచారు, ఎగ్ కర్రీ, చిక్కి, మంగళవారం నాడు పులిహోర, టమాటాపప్పు, ఉడికించిన గుడ్డు, బుధవారం నాడు కూరగాయలతో అన్నం, ఆలూ కుర్మా, ఉడికించిన గుడ్డు, చిక్కి గురువారం నాడు పెసరపప్పు అన్నం (కిచిడి), టమాటా చట్నీ, ఉడికించిన గుడ్డు, శుక్రవారం నాడు అన్నం, ఆకుకూర పప్పు, ఉడికించిన గుడ్డు, చిక్కి శనివారం నాడు అన్నం, సాంబారు, స్వీట్ పొంగలి. ఈ విధంగా బాలబాలికలకు ఎటువంటి ఇబ్బంది కలగకుండా మధ్యాహ్న భోజనం ఏర్పాటు, చేసింది.

తర్వాత డిగ్రీ, పీజీ, పాలిటెక్నిక్, ఇంజనీరింగ్ కోర్సులు చదివే ST, SC, BC, EBC, కాపు, దివ్యాంగ, మైనార్టీ , మరియు పేద విద్యార్థులకు పూర్తి ఫీజు రీయంబర్స్మెంటు చేయుట. ఈ ఫీజు రీయింబర్స్మెంటు పథకం – అర్హతకు – వార్షిక ఆదాయం పరిమితి రు.2.5 లక్షలకు పెంపు చేశారు.

అంతేకాకుండా ST.SC, BC, EBC, కాపు, దివ్యాంగ, మైనార్టీ మరియు పేదవిద్యార్థులకు వసతితో భోజనం ఏర్పాటు చేయుటకు అయ్యే ఖర్చు రు. 20,000 రెండు దఫాల్లో ఇస్తారు. మొదటి దఫా రు. 10,000 జనవరి, ఫిబ్రవరిలోను; . రెండవ దఫా రు. 10,000 లు జులై-ఆగష్టులలో చెల్లిస్తారు.

ఈ విధంగా ఆంధ్రప్రదేశ్ లో నున్న పేద విద్యార్థులకు మౌఖిక మరియు సాంకేతిక సౌకర్యాల్ని ప్రభుత్వం కల్పించింది. నిరక్షరాస్యత సమూలంగా నశింపచేస్తారు. ప్రతి పేదవిద్యార్థి ఆహ్లాదకరమైన వాతావరణంతో కూడిన పాఠశాలకు క్రమం తప్పకుండా వస్తారు. మేము పేదవాళ్ళం అనే భావన ఉండదు. చదువుకోవాలని ఆసక్తి కల్గుతుంది. ఈనాటి బాలలే రేపటి భావి భారత పౌరులు అన్న సూక్తి నేడు నిజం అవుతోంది. దేశభక్తి విద్యార్థుల్లో అభివృద్ధి అవుతుంది. మానవులంతా ఒక్కటే అనే జ్ఞానం కల్గుతుంది. విద్యార్థులంతా కలసి అన్నదమ్ముల్లా మెలగుట వల్ల తరతమ భేదాలు నశిస్తాయి.

ఏమైనను ఆంధ్రప్రదేశ్ ప్రభుత్వం పేద విద్యార్థుల పట్ల బాధ్యతాయుతంగా ఈ పథకాన్ని ప్రవేశపెట్టడం ముదావహం. ప్రతి విద్యార్థి అక్షర జ్ఞానాన్ని సంపాదించుకొని మేధావులవుతారన్నది అక్షరసత్యం.

22. నాడు – నేడు (విద్యావ్యవస్థ)

ఈనాటి విద్యావ్యవస్థ అస్తవ్యస్తంగా ఉండుటవలన నేటి ప్రభుత్వం ‘నాడు – నేడు’ అనే పేరుతో ఒక పథకాన్ని 14 నవంబరు 2019న ప్రారంభించింది. ఇప్పుడున్న పాఠశాల పరిస్థితిని ఫోటో తీసి రికార్డు చేస్తారు. తర్వాత ఆ పాఠశాలకు కావలసిన సౌకర్యాల్ని రూపొందించి ప్రణాళికాబద్ధంగా పూర్తిచేస్తారు. పూర్తి అయిన తదుపరి మరల ఫోటోతీస్తారు. నాటికీ – నేటికీ ఉన్న తేడాను గమనిస్తారు. తర్వాత ఇంకను కావలసిన అవసరాలుంటే వాటిని కూడా పూర్తిచేస్తారు. ఇదియే ‘నాడు – నేడు’ పథక ఉద్దేశ్యం.

ఈ కార్యక్రమాన్ని ఆంధ్రప్రదేశ్ ప్రభుత్వం 14 నవంబరు 2019న ప్రకాశం జిల్లాలో లాంఛనంగా ప్రారంభించారు. ముందుగా సుమారు 45,000 పాఠశాలలు, 471 ప్రభుత్వ జూనియర్ కాలేజీలు 151 ప్రభుత్వ డిగ్రీ కాలేజీలు, 3287 ప్రభుత్వ హాస్టళ్ళ రూపురేఖలు సమూలంగా ఈ కార్యక్రమం క్రింద అభివృద్ధి చేయాలని నిర్దేశించారు.

పాఠశాలల్లో మౌలిక వసతులైన మరుగుదొడ్ల నిర్మాణం, ప్రహరీల్ని నిర్మించుట, క్రీడామైదానాన్ని ఏర్పాటు చేయుట, ఫర్నిచర్ ను రూపొందించుట, కరెంటు, ఫ్యాన్లను ఏర్పాటు చేయుట, పక్కా భవనాల్ని నిర్మించి వాటికి రంగులు వేయుట ఇవన్నీ పూర్తిస్థాయిలో ఏర్పాట్లు చేయుట, ఇందుకోసం ఎంత ఖర్చయినా వెనుకాడేది లేదని నేటి ప్రభుత్వం వెల్లడించింది. ప్రతిపాఠశాలలో చేపట్టాల్సిన పనులకు సంబంధించి జాబితాను సిద్ధం చేసుకొని పారదర్శకంగా నిర్వహించి పరీక్షిస్తారు. ప్రతి పాఠశాలలో తొమ్మిది రకాల పనుల్ని చేపట్టాలని ఈనాటి ప్రభుత్వం ఆదేశించింది. మూడుదశలుగా ఈ కార్యక్రమాల్ని అమలుచేస్తారు. ఈ కార్యక్రమంలో విద్యాకమిటీల్ని భాగస్వామ్యం చేస్తారు.

విద్యాసంవత్సరం ప్రారంభమైన వెంటనే పుస్తకాలు, జతబూట్లు పంపిణీ చేస్తారు. అవసరమైన పాఠ్యప్రణాళికలతో విద్యార్థుల సంఖ్యకు తగ్గ ఉపాధ్యాయులుండేలా చర్యలు చేపడతారు. తొలిదశలో 15వేల పాఠశాలల్లో అమలుచేస్తారు. అంతేకాక మండలాల్లో ఉత్తమ హైస్కూల్ ని ఎంపికచేసి జూనియర్ కళాశాలగా అప్ గ్రేడ్ చేస్తారు. 500 మంది విద్యార్థులున్న హైస్కూళ్ళను ఈ పరిధిలోకి తెస్తారు. 2020 -2021 విద్యాసంవత్సరం నుంచి 8వ తరగతి వరకు ఇంగ్లీషు మీడియంలో విద్యాబోధన జరుగుతుంది. 2021 నాటికి 9వ తరగతికి అమలుచేస్తారు. అంతేగాక పాఠశాలలు తెరిచే నాటికి 3 జతల యూనిఫామ్ లు, పుస్తకాలు, నోటు పుస్తకాలు, బెల్ట్ బ్యాగ్ తో కూడిన కిట్ ఇవ్వడం జరుగుతుంది. ఆంగ్లభాషా నైపుణ్యాన్ని పెంపొందించేలా ప్రతిపాఠశాలలో ఇంగ్లీషు ల్యాబీలు ఏర్పాటుచేయుట. ఈ పథకం అమలుకు 14 వేల
కోట్లు కేటాయిస్తారు.

పాఠశాలలకు సంబంధించిన పరిపాలనా అంశాలతో పాటు నిర్వహణలో కూడా పిల్లల తల్లిదండ్రులతో కూడిన విద్యాకమిటీలు కీలకపాత్ర పోషిస్తాయి. పాఠశాల అభివృద్ధి తర్వాత దశలో జూనియర్, డిగ్రీ కళాశాలలు, పాలిటెక్నిక్, ఐటిఐ, గురుకుల పాఠశాలలు, హాస్టళ్ళను అభివృద్ధి చేస్తారు.

ఇంకను పాఠశాలలకు కావల్సిన సైన్స్ లాబ్స్, సోషల్ లాబ్, లైబ్రరీలు ఏర్పాటుచేసి, విద్యార్థుల విజ్ఞానానికి దోహదం చేస్తారు. ఇలా చేయడం వల్ల ప్రతి విద్యార్థి పాఠశాలలో ఉత్తమ విద్యార్థిగా ఎదుగుటకు అవకాశం కల్గుతుంది. అన్ని రంగాల్లో కూడా విజ్ఞానాభివృద్ధిని పెంపొందించుకుంటారు. చదువుతో పాటు ఆటలుకూడా విజ్ఞానాభివృద్ధికి దోహదం చేస్తాయి. ఆటలందు మంచి క్రీడాకారులుగా ఎదిగి జాతీయ, అంతర్జాతీయ స్థాయిల్లో ఆటలాడి ఉత్తమ క్రీడాకారులవుతారు.

ఏమైనను నేటి ప్రభుత్వం విద్యావ్యవస్థ యందు తీసుకున్న నిర్ణయాల వల్ల ఉత్తమ విద్యార్థులుగా తీర్చిదిద్దబడతారు.

23. వలసలు

జీవనోపాధి కొరకు ఒక ప్రాంతం నుండి మరొక ప్రాంతానికి తరలి వెళ్ళడాన్ని వలసలు అని అంటారు. ఇవి అనేక రకాలుగా ఉంటాయి. ఒక ఊరి నుండి మరొక ఊరికి; పల్లె నుండి పట్నానికి ; పట్నం నుండి పల్లెకు ; ఒక రాష్ట్రం నుండి మరొక రాష్ట్రానికి ; ఒక దేశం నుండి మరొక దేశానికి ; ఒక ఖండం నుండి మరొక ఖండానికి జీవనం కొరకు వలసలు వెడుతుంటారు. వలసలు వెళ్ళడానికి సైతం విభిన్న పరిస్థితులతో కూడుకొని ఉంటాయి. పెళ్ళిళ్ళరీత్యా మరియు చదువుల నిమిత్తం కొందరు ; బ్రతుకు దెరువుకై కొందరు ; వ్యాపార నిమిత్తం మరికొందరు వలసలు వెడుతుంటారు.

వివిధ దినపత్రికలు, టీవీలలో, మాసపత్రికలలో వెలువడిన వ్యాసాలు, పరిశోధన పత్రం ద్వారా దీనిని విపులంగా వివరించిన మాట వాస్తవం. ప్రభుత్వం సైతం వాటిని నియంత్రించడానికి పలు పథకాల్ని ప్రవేశపెట్టినప్పటికీ అనుకున్నంత ప్రగతి సాధించలేదన్నది నిజం.

ప్రపంచీకరణ నేపథ్యంలో ప్రపంచమే ఒక కుగ్రామంగా తయారయ్యింది. కేంద్ర, రాష్ట్ర ప్రభుత్వాలు లక్షల కోట్లలో చేపట్టే అభివృద్ధి పథకాల్ని కాంట్రాక్టర్లకు అప్పగించడం ఆనవాయితీ. ప్రభుత్వం చేపట్టే అభివృద్ధి కార్యక్రమాల్లో పనిచేసే పనివారి గురించి తెలుసుకుంటే గుండె తరుక్కుమనక మానదు. రాష్ట్రంలోని పలు జిల్లాల నుండి పట్నాలకు వలసలు వెళ్ళే కార్మికులు భవనాల నిర్మాణంలో ఎక్కువగా పనిచేస్తూ, మిగతా చిన్న చితక పనులు చేయడానికి మొగ్గుచూపుచున్నారు. వారి సంపాదన తక్కువగా ఉండి ఖర్చులు అధికంగా ఉండటం మూలంగా నగరాల్లో దుర్భర పరిస్థితులు ఎదుర్కొంటూ కాలం గడుపుతుంటారు.

బీహార్ రాష్ట్రం నుంచి వలస కార్మికులు కొంతమంది తెలంగాణాలోని జాతీయ రహదారులకు ఇరువైపుల ధనవంతులు వ్యసాయం భూమిని కొనుగోలు చేసి అక్కడ వివిధ పండ్లతోటల పెంపకం చేపడుతూ, అందులో పనిచేయడానికి ఈ రాష్ట్రం నుండి వచ్చిన వ్యక్తుల్ని నియమించుకోవడం జరుగుతోంది. అలాగే బడా కాంట్రాక్టర్లు వివిధ రహదారుల ఏర్పాటు నిమిత్తం రకరకాల బ్రిడ్జిలు, వంతెనలు, ప్రాజెక్టులు, డ్యాముల నిర్మాణంలో పనిచేసే కార్మికులు ఎక్కువగా ఈ ప్రాంతానికి చెందినవారు.

బోర్ వెల్స్ లో పనిచేసే కార్మికుల్లో అత్యధికమంది ఛత్తీస్ డ్ కు చెందిన ఆదివాసులే ఉన్నారు. కుటుంబానికి దూరంగా ఉంటూ, ఎలాంటి లాభార్జన లేకుండా ఏదో మోటు కష్టానికి పరిమితమై పనిచేస్తూ ఎప్పుడు ఎక్కడ ఉంటారో వారికే తెలియకుండా పనిచేస్తూ కాలం గడుపుతుంటారు.

భాగ్యనగరంలో ఇటుకల తయారీలో ఎక్కువగా ఒడిషా రాష్ట్రానికి చెందినవారే ఉన్నారు. వారు నామమాత్రపు డబ్బులు తీసుకొని యజమానుల క్రింద పనిచేస్తుంటారు. పేదరికంతో ముందుగానే వారి వద్ద డబ్బులు తీసికొని అప్పు తీర్చుటకు నెలలకొద్దీ పనిచేస్తున్నారు. ఉత్తరప్రదేశ్ నుండి తెలంగాణాకు వలసలు వచ్చి పండ్లతోటలలో పనిచేస్తున్నారు.

“ఎన్నో కష్టాలు, మరెన్నో చీదరింపులు, వేధింపుల మధ్య పనిచేస్తూ పొట్టకూటి కోసం పనిచేస్తున్న వలసకూలీల బ్రతుకులను మార్చేవారే లేరు సరికదా! అన్ని రాష్ట్రాల్లో ప్రభుత్వాలు ఎన్ని సంక్షేమ, అభివృద్ధి పథకాలు చేపట్టినా ఆ ఫలాలు ఎవరికి వెళుతున్నాయో అర్థం కాని పరిస్థితి.

దేశంలో రోజు రోజుకు నిరుద్యోగత పెరిగిపోతోంది. ఎలాంటి ఉన్నతమైన చదువులు చదివినా నేటికీ తల్లిదండ్రులపై ఆధారపడి జీవించే పరిస్థితులు నెలకొన్నాయి. ‘కనుక ముందు ప్రభుత్వాలు మేల్కొని పల్లెల్లో వ్యవసాయానికి తగిన పరిశ్రమలు నెలకొల్పాలి. అర్హత కలిగిన వారికి ఉద్యోగాలివ్వాలి. కూలీలకు శాశ్వతమైన వేతనంతో కూడిన పనిని కల్పించాలి. ప్రజలు వలసలు వెళ్ళకుండా ప్రభుత్వమే అరికట్టాలి.

ఇప్పటికైనా కేంద్ర, రాష్ట్ర ప్రభుత్వాలు వలసకూలీల పట్ల, శ్రామిక వర్గాల పట్ల అండగా ఉంటూ, రక్షణనిస్తూ, ఉద్యోగ భద్రతను కల్పిస్తూ, వారిని అన్ని విధాలుగా ఆదుకునేలా ప్రత్యక్ష చర్యలు తీసుకునే విధంగా చట్టాల్ని రూపొందించాలి. ఈ వలసల నియంత్రణను కావించాలి. వలసలు వెళ్ళేవారికి ఆర్థికపరమైన భరోసా ఇవ్వాలి. అప్పుడే మన భారతదేశం సర్వతోముఖాభివృద్ధి చెందుతుందనటంలో అతిశయోక్తి లేదు.

24. కరోనా

కరోనా వైరస్ చైనాలోని ఊహాన్ నగరంలో పుట్టి అన్ని ప్రాంతాలకు పాకుతుండడంతో ప్రజలు భయాందోళనకు లోనవుతున్నారు. ఈ వైరస్ అడ్డుకోవడానికి అన్ని చర్యలు తీసుకుంటున్నారు. మొదట ఈ వైరస్ ఎలా పుట్టిందో అన్న విషయాన్ని గురించి తెలుసుకునే ప్రయత్నాల్లో అనేక సంచలన విషయాలు తెలిశాయి.

చైనాలో కైట్, కోబ్రా అను రెండూ కూడా విషపూరితమైన సర్పాలు, ఎక్కువగా ఉంటాయి. ఈ విషపూరితమైన … పాములు కరవడం వల్ల లేదంటే వాటిని తినడంవల్లను వైరస్ సోకి ఉండవచ్చు అని అంటున్నారు. ఈ వైరస్ సోకిన 28 రోజుల్లోగా మనిషి మరణిస్తాడు. ప్రస్తుతం దీనిపై పరిశోధనలు జరుగుతున్నాయి. దీన్ని ఎదుర్కోవడానికి యాంటీయాక్షన్ మెడిసన్ తయారుచేసే పనిలో నిమగ్నమై పోయింది చైనాదేశం. ఇప్పటికే వేలకొలది మనుష్యులకు వైరస్ సోకిందని చైనా ప్రభుత్వం చెప్తోంది.

కొత్తగా పుట్టుకు వచ్చిన – ‘కరోనా’ వైరస్ ప్రాణాంతకంగా మారుతోంది. ఇది శ్వాస వ్యవస్థపై పంజా విసరి ప్రాణాల్ని హరిస్తోంది. జలుబు, దగ్గు, జ్వరం, శ్వాస తీసుకోవడంలో ఇబ్బందులుంటే వైద్య పరీక్షలు చేయించుకోవాలని వైద్యాధికారులు సూచించారు.

1937వ సం||రంలో ఈ కరోనా వైరస్ ను కనిపెట్టారు. ఈ వైరస్ ఎక్కువగా కోళ్ళు , చుంచు ఎలుకలు, ఎలుకలు, కుక్కలు, పిల్లులు, గుర్రాలు, పందులు, ఆవులు, గేదెలు, ఒంటెలు, గబ్బిలాల ఊపిరితిత్తుల వ్యాధులకు కారణమౌతోంది. కొన్నిరకాల కరోనా వైరస్లు మానవుల్లో కూడా సాధారణ జలుబు, ఫ్లూఫీవర్ వంటి స్వల్పకాలిక వ్యాధులకు కారణమవుతున్నాయని 1960 సం||రంలో గుర్తించారు. కాలక్రమేణా ఈ వైరస్లో ఉత్పరివర్తనలు జరిగి మనిషికి ప్రాణాంతక వైరస్లుగా మారాయని వైద్య పరిశోధకులు భావిస్తున్నారు. ఇప్పటి వరకు ఆరురకాల హ్యూమన్ కరోనా వైరస్లను గుర్తించారు. వీటినే 229 E – ఆల్ఫా కరోనా వైరస్ ; OC 43 — బీటా కరోనా వైరస్ ; HRU. I – బీటా కరోనా వైరస్ ; సార్స్ కరోనా వైరస్ ; మెర్స్ కరోనా, వైరస్ ; నోవెల్ కరోనా వైరస్లుగా పేర్కొన్నారు. ప్రస్తుతం చైనాలోని ఊహాన్ – నగరంలో విజృంభిస్తున్న వైరసను నోవెల్ కరోనా వైరస్ గా గుర్తించారు.

ఈ వైరస్ సోకిన రెండు మూడు రోజుల్లోనే లక్షణాలు బయటపడతాయి. వ్యాధి లక్షణా జిట్టి మైల్డ్, మోడరేట్, సేవియర్ లక్షణాలుగా విభజించారు. మైల్డ్, మోడరేట్ లక్షణాల్లో ముక్కుల నుంచి స్రావాలు కారడం (రన్నింగ్ నోస్), దగ్గు, తలనొప్పి, గొంతునొప్పి, జ్వరం, నీరసం, నిస్సత్తువ, ఫ్లూజ్వరం, కామన్ కోల్డ్ లాంటి లక్షణాలుంటాయి. వైరస్లు 1 శ్వాసనాళాలు, శ్వాసకోశాలకు వ్యాపించినపుడు బ్రాంకైటీస్, న్యుమోనియా లక్షణాలు బయటపడతాయి. తీవ్ర జ్వరం, ఆయాసం, దగ్గు, ఊపిరి పీల్చడం కష్టంగా ఉండటం వంటి లక్షణాలుంటాయి. ముఖ్యంగా రోగ నిరోధక శక్తి తక్కువగా ఉన్నవారిలో, అవయవాలు మార్పిడి చేయించుకున్న వారిలో క్యాన్సర్, ఎయిడ్స్ బాధితుల్లో, ఎక్కువ కాలం విచక్షణా రహితంగా స్టెరాయిడ్స్ వాడిన వారిలో, ఊపిరితిత్తుల వ్యాధుల బాధితులు, చిన్నపిల్లలు, వృద్ధులు, గర్భిణుల్లో వ్యాధి లక్షణాలు ఎక్కువగా కనిపిస్తాయి.

మంచినీరు, పండ్లరసాలు ఎక్కువగా తీసుకోవాలి. ఇంట్లోనే ఉండి విశ్రాంతి తీసుకోవాలి. వ్యాధి లక్షణాలు గుర్తించిన “వెంటనే నిపుణులైన వైద్యుల్ని సంప్రదించాలి. వ్యాధిపై అప్రమత్తతతో ఉండి ముఖానికి మాస్క్ ధరించాలి. వైరస్ వ్యాప్తి చెందుతున్న ప్రాంతాలకు, కోళ్ళఫారాలు, జంతు సంరక్షణశాలలు, కబేళాల దగ్గరకు వెళ్ళకూడదు. అనుమానితులకు ఇతరులు దూరంగా ఉండాలి. దగ్గినా, తుమ్మినా కర్చీఫ్ అడ్డుపెట్టుకోవాలి. తరచూ చేతుల్ని సబ్బుతో శుభ్రం చేసుకోవాలి. పరిసరాల్ని శుభ్రంగా ఉంచుకోవాలి. ఈ విధంగా మానవాళి జాగ్రత్తలను పాటించినచో మానవులు ఎటువంటి రోగాల బారినపడకుండా సుఖంగా ఉంటారు.

SCERT AP Board 6th Class Telugu Textbook Solutions 11th Lesson డూడూ బసవన్న Questions and Answers.

AP State Syllabus 6th Class Telugu Solutions 11th Lesson డూడూ బసవన్న

6th Class Telugu 11th Lesson డూడూ బసవన్న Textbook Questions and Answers

వినడం – ఆలోచించి మాట్లాడడం

ప్రశ్న 1.
పై సన్నివేశాలు ఏ పండుగరోజు కనిపిస్తుంటాయి?
జవాబు:
సంక్రాంతి పండుగ రోజులలో పై సన్నివేశాలు కనిపిస్తుంటాయి.

ప్రశ్న 2.
ఏ పండుగ సందర్భంలో హరిదాసు మీ ఇంటికి వస్తాడు?
జవాబు:
సంక్రాంతి పండుగ రోజులలో సుమారు నెలరోజులు హరిదాసు మా ఇంటికి వస్తాడు.

ప్రశ్న 3.
సంక్రాంతి పండుగరోజు ఇంకా మన ఇంటి ముంగిళ్ళ ముందు ఎవరు కనిపిస్తారు?
జవాబు:
సంక్రాంతి పండుగరోజులలో హరిదాసులు, గంగిరెద్దులవాళ్లు, పాములనాడించే వారు, పగటివేషగాళ్లు, చిలక జ్యోతిష్యం చెప్పేవారు, సోదమ్మలు మొదలైన వాళ్లంతా మన ముంగిట కనిపిస్తారు.

అవగాహన – ప్రతిస్పందన

ప్రశ్న 1.
మీరు చూసిన లేదా విన్న ఏదైనా కళారూపం గురించి చెప్పండి.
జవాబు:
మేము బుర్రకథను చూశాం. బుర్రకథలో ముగ్గురు ఉంటారు. ముగ్గురిలో మధ్య కథకుడు. అతని చేతిలో తంబూరా ఉంటుంది. తంబూరా మీటుతూ కథను నడుపుతాడు. అతనికి అటు, ఇటు ఇద్దరు ఉంటారు. వారిని వంతలు అంటారు. వారిద్దరి చేతిలో డోలకు ఉంటాయి. వారిలో ఒకరు రాజకీయం చెబుతారు. మరొకరు హాస్యం పండిస్తారు. ముగ్గురికి గజ్జెలు ఉంటాయి. తందాన ….. తాన తందనాన… అంటూ సాగుతుంది.

ప్రశ్న 2.
గంగిరెద్దుల వాళ్ళను చూసినప్పుడు రచయితకు ఎందుకు బాధ కలిగిందో రాయండి.
జవాబు:
పాత ఆచారాలు పోతున్నందుకు రచయిత బాధపడ్డాడు. అందచందాలు ఉన్నది గంగిరెద్దాట. ఎంతోమంది రాజులూ, రాణులూ కూడా ఆదరించినది గంగిరెద్దాట. సామాన్య జనాన్ని కూడా సంతోషపెట్టిన ఆట గంగిరెద్దాట. అటువంటి గంగిరెద్దాట కనుమరుగవుతున్నందుకు రచయిత బాధపడ్డాడు.

ప్రశ్న 3.
బసవయ్య గంగిరెద్దులు ఆడించడం ఎలా నేర్చుకున్నాడు?
జవాబు:
బసవయ్య చిన్నతనం నుండీ తండ్రితో ఊరూరా తిరిగాడు. తండ్రిని గమనిస్తూ ఉండేవాడు. ఆయన మాటల్ని, మన పద్ధతుల్ని అనుకరించేవాడు. అలా చిన్నతనం నుండీ గంగిరెద్దాటలోని మెలుకువలన్నీ నేర్చుకొన్నాడు. తన తండ్రి ఎద్దుచేత మోళీ చేయిస్తుంటే బసవయ్య రాండోలు వాయించేవాడు. అలా పూర్తిగా గంగిరెద్దులను ఆడించడం నేర్చుకొన్నాడు.

ప్రశ్న 4.
కింది గద్యాన్ని చదవండి. ప్రశ్నలకు జవాబులు రాయండి.

సమాజ వినోదం కోసం ఏర్పడినవే జానపద కళారూపాలు. ఇవి కొండ గ్రామాలలో పుట్టి క్రమక్రమంగా ద్రావిడ దేశాలన్నింటా విస్తరించాయి. వీటిలో ప్రత్యేకమైనది కురవంజి. ఆటవికుల నుండి పుట్టిన ప్రాచీన జానపద కళారూపం కురవంజి. కురవలు అనేవారు ఏదో వినోదం కోసం ఆరంభించినా క్రమంగా అదే జీవనోపాధి అయింది. వీరు పుణ్యక్షేత్రాల దగ్గర వాటి స్థలపురాణాలను, పవిత్ర కథలు, గాథల్ని ఆశువుగా చెప్పి యాత్రికులను మంత్రముగ్ధులుగా చేసేవారు. యాత్రికులు వారి ప్రదర్శనకు మెచ్చి బహుమతులిచ్చేవారు. కురవంజి కాలానుగుణంగా అనేక రూపాంతరాలు చెందింది. ఏకపాత్రగా మారి ఎఱుక చెప్పే సోదెగా నేడు మిగిలింది. వారు సోదె చెప్పే విధానం అద్భుతంగా, ఆశ్చర్యంగా ఉంటుంది.

అ) జానపద కళారూపాలు ఎందుకు ఏర్పడ్డాయి?
జవాబు:
సమాజ వినోదం కోసం జానపద కళారూపాలు ఏర్పడ్డాయి.

ఆ) కురవంజి ప్రదర్శనలో వేటి గురించి కురవలు చెప్పేవారు?
జవాబు:
పుణ్యక్షేత్రాల స్థల పురాణాలు, పవిత్ర కథలు, గాథలను గురించి కురవంజి ప్రదర్శనలో కురవలు చెప్పేవారు.

ఇ) కురవంజి ప్రస్తుతం ఏ కళారూపంగా మారింది?
జవాబు:
కాలక్రమేణా కురవంజి ఏకపాత్రగా మారింది. ప్రస్తుతం ఎఱుక చెప్పే సోదెగా మారింది.

ఈ) పై గద్యం ఆధారంగా ఒక ప్రశ్న తయారుచేయండి.
జవాబు:
జానపద కళారూపాలు ఎక్కడ విస్తరించాయి ?

వ్యక్తీకరణ – సృజనాత్మకత

అ) కింది ప్రశ్నలకు నాలుగైదు వాక్యాలలో జవాబులు రాయండి.

ప్రశ్న 1.
“ఎక్కడ ధర్మప్రభువులుంటే అదే మా ఊరు” అని బసవయ్య ఎందుకు అని ఉంటాడు?
జవాబు:
బసవయ్య దృష్టిలో ధర్మప్రభువులు అంటే దానగుణం కలవారు. కళాపోషణ చేసేవారు. అటువంటి వారున్నచోట గంగిరెద్దాట ఆడేవారికి లోటుండదు. బియ్యం ఇస్తారు. డబ్బులు ఇస్తారు. బట్టలు ఇస్తారు. గంగిరెద్దుకు మేత పెడతారు. తమకు నివాసం చూపిస్తారు. గంగిరెద్దాట చూసి ఆనందిస్తారు. బహుమతులిస్తారు. కనుక ధర్మప్రభువులున్న ఏ ఊరైనా తమ ఊరేనన్నాడు. గుప్పెడన్నం ఎక్కడ దొరికితే అదే తన ఊరని బసవయ్య ఉద్దేశం. అందుకే అలా అన్నాడు.

ప్రశ్న 2.
గంగిరెద్దాట ప్రాచీనమైనదని ఎలా చెప్పగలవు?
జవాబు:
దేవతలలో ఆదిదేవుడు పరమేశ్వరుడు. ఆయన వాహనం నందీశ్వరుడు. ఆ పరమేశ్వరుడే నందీశ్వరుడిచేత గంగిరెద్దాట ఆడించాడంటారు.

ఒకసారి శివలింగాన్ని గజాసురుడు మింగేస్తాడు. శివుడి గురించి పార్వతీదేవి, వినాయకుడు, మొదలైన వారు ఆందోళన చెందుతారు. విష్ణువును ఆశ్రయిస్తారు. విష్ణువు గంగిరెద్దుల నాడించేవానిగా మారతాడు. నందీశ్వరుని చేత గజాసురుని ముందు గంగిరెద్దాటను ఆడిస్తాడు. గజాసురుడు ఏం కావాలో కోరుకోమంటాడు. ఆనందంతో పరమేశ్వరుడు కావాలంటాడు. సరే అంటాడు. గజాసురుని పొట్టను నందీశ్వరుడు తన కొమ్ములతో చీల్చాడు. శివుని తెచ్చాడు.

అలాగే రాజులు, రాణులు కూడా గంగిరెద్దాటను ఆస్వాదించారు. అందుచేత గంగిరెద్దాట చాలా ప్రాచీన కాలం నుండీ ఉంది. గంగిరెద్దును నందీశ్వరునిగా, గంగిరెద్దును ఆడించేవాసిని విష్ణువుగా, అతని భార్యను లక్ష్మీదేవిగా పూర్వం భావించేవారు. గంగిరెద్దు గుమ్మంలో ఆడితే ఐశ్వర్యం పెరుగుతుందని నమ్మకం.

ప్రశ్న 3.
గంగిరెద్దుల వాళ్ళ దగ్గర ఏ వాయిద్యాలుంటాయి? వాటిని ఎలా ఉపయోగిస్తారు?
జవాబు:
గంగిరెద్దుల వాళ్ళ దగ్గర డోలు, సన్నాయి ఉంటాయి. డోలును రాండోలు అని కూడా అంటారు.

ఆ) కింది ప్రశ్నలకు 8 నుండి 10 వాక్యాలలో జవాబులు రాయండి.

ప్రశ్న 1.
గంగిరెద్దుల ఆట ఎలా ఉంటుందో వర్ణిస్తూ రాయండి.
జవాబు:
ఒక వ్యక్తి గంగిరెద్దు చేత మోళీ చేయిస్తుంటాడు. మరొక వ్యక్తి రాండోలు వాయిస్తుంటాడు. రాండోలు వాయించడ మంటే రెండుచేతులతోనూ రెండు కర్రలు పట్టుకొంటారు. ఒక కర్రతో డోలు చర్మాన్ని రాపాడిస్తారు. మరో కర్రతో రెండోవైపున వరసలు వాయిస్తారు. ఇది గంగిరెద్దు మోళీకి తగినట్లుగా ఉండాలి.

గంగిరెద్దు మోళీ చేస్తుంది. ముంగాళ్లు వంచి ముందుకు నడుస్తుంది. వెనక్కు జరుగుతుంది. ఒంటికాలితో దండం పెడుతుంది. కాదు, ఔను అని తలలో సైగలు చేస్తుంది. రాండోలు వాయిద్యానికి అనుగుణంగా గంతులు వేస్తుంది. అలుగుతుంది. కోపగించుకొంటుంది. ఆనందంతో చిందులు వేస్తుంది. కోపంతో కాలు దువ్వుతుంది. తోక ఎగబెట్టి రంకెలు వేస్తుంది. ఇలా ఏ పని చెబితే ఆ పనిని చేస్తుంది.

ప్రశ్న 2.
గంగిరెద్దుల వాళ్ళు పల్లెటూళ్ళలోనే ఉండిపోవడానికి కారణాలు రాయండి.
జవాబు:
మారుమూల పల్లెటూళ్లలో కళాపోషణ ఉంటుంది. తోటివారిని ఆదుకొనే మనస్తత్వం ఉంటుంది. ఎక్కువమంది వ్యవసాయంపై ఆధారపడి జీవిస్తారు. వారి దగ్గర పశువులు కూడా ఉంటాయి. అందుచేత పశువుల మేత కూడా ఉంటుంది. తిండిగింజలకు లోటుండదు. భక్తి ఎక్కువ, ఆదరణ ఎక్కువ. గంగిరెద్దుకు, తమ కుటుంబానికి తిండికీ సౌకర్యానికీ, ఆదరణకూ లోటుండదు కనుక గంగిరెద్దుల వాళ్లు పల్లెటూళ్లలోనే ఉంటున్నారు. సాయంత్రం అయితే అందరూ ఇళ్లకు చేరతారు. గంగిరెద్దాటంటే పల్లెటూరి జనానికి ఇష్టం కూడా.

ప్రశ్న 3.
మీకు నచ్చిన లేదా మీరు మెచ్చిన జానపద కళారూపాన్ని ప్రశంసిస్తూ రాయండి.
జవాబు:
నాకు గొరవయ్యల నృత్య ప్రదర్శన ఇష్టం. ఇది మహబూబ్ నగర్, కర్నూలు, అనంతపురాలలో ప్రసిద్ది చెందిన జానపద కళారూపం. దీనిని మాదాసి కురవలు అనేవారు ప్రదర్శిస్తారు. ఒక చేత్తో పిల్లనగ్రోవి వాయిస్తారు. మరో చేత్తో జగ్గు లేదా డమరుకం వాయిస్తూ మధ్యమధ్యలో వచనాలు పాడుతూ సామూహిక నృత్యం చేస్తారు. వీరు పెట్టుకొనే టోపీ ఖండాంతరాల కావల గల ఆదివాసీ పురాతన సంప్రదాయ నమూన కలిగి ఉంటుంది. వీరు కన్నడంలోనూ తెలుగులోనూ కూడా వచనాలు చెబుతూ అదరకొట్టేస్తారు. మన జానపద కళలకు ఇటువంటి వారే వారసులు.

భాషాంశాలు

అ) కింద గీతగీసిన పదాలకు అర్ధాలు రాయండి. వాటితో సొంత వాక్యాలు రాయండి.
ఉదా : ఆరిఫ్ కుటుంబం శ్రీకాకుళంలో మకాం ఉంటుంది.
మకాం = నివాసం
ఎలుకలు బొరియలలో నివాసం ఉంటాయి.

1. రాబర్ట్ వాళ్ళ బామ్మ నన్ను ఎప్పుడూ ఆప్యాయంగా పలకరిస్తుంది.
జవాబు:
ఆప్యాయం = వాత్సల్యం
మా ఉపాధ్యాయులు మమ్ము వాత్సల్యంతో చూస్తారు.

2. అంబేద్కర్ ఆశయాలకు అనుగుణంగా మనం నడచుకోవాలి.
జవాబు:
అనుగుణం = తగినట్లు
ప్రశ్నకు తగినట్లు జవాబు ఉండాలి.

3. కాలుష్యం ఎక్కువైతే ప్రకృతి అందాలు కనుమరుగు అవుతాయి.
జవాబు:
కనుమరుగు = నాశనం
మానవులలో మంచితనం నాశనం అవుతోంది.

ఆ) కింది పదాలకు సమానార్థక పదాలు (పర్యాయపదాలు) వెతికి రాయండి.
ఉదా : నదులలో నీరు తియ్యగా, సముద్రంలో జలం ఉప్పగా ఉంటుంది.
జవాబు:
ఉదకం : నీరు, జలం

1. సునీల తండ్రి గురవయ్య. వినయ్ జనకుడు స్వామి.
జవాబు:
నాన్న = తండ్రి, జనకుడు

2. వృషభం, ఎద్దు, గోవు, ధేనువు, పాదపం.
పై వాటిలో ‘బసవయ్య’ అనే పదానికి సమానార్థక పదాలు గుర్తించి రాయండి.
జవాబు:
బసవయ్య = వృషభం, ఎద్దు

3. మా విజ్ఞానయాత్ర మాకు ఆనందాన్ని, మా ఉపాధ్యాయులకు సంతసాన్ని పంచింది.
జవాబు:
సంతోషం = ఆనందం, సంతసం

ఇ) కింది పదబంధాలకు విశేషార్థాలు చదవండి. వాటితో సొంత వాక్యాలు రాయండి.
ఉదా : రూపుమాపు = నాశనం చేయు
మనం వరకట్న దురాచారాన్ని రూపుమాపాలి.

1. పట్టుకొని వేలాడు = వదిలిపెట్టకుండా ఉండు
మూఢనమ్మకాలను పట్టుకొని వేలాడకూడదు.

2. కాలుదువ్వు = తగవుకు సిద్ధపడడం.
అయినదానికీ, కాని దానికి అందరి మీదా కాలుదువ్వడం మంచిదికాదు.

3. తిలోదకాలివ్వడం = సంబంధం లేదా అనుబంధం తెంచుకోవడం.
దుర్మార్గానికి తిలోదకాలివ్వడం మంచిది.

వ్యాకరణాంశాలు

అ) కింది పదాలను విడదీసినప్పుడు వచ్చిన మార్పును గమనించండి.

1. మహేశ = మహా + ఈశ = ఆ + ఈ = ఏ
2. మహోదధి = మహా + ఉదధి = ఆ + ఉ = ఓ
3. రాజర్షి = రాజ + ఋషి = అ + ఋ = అర్

పై పదాలను పరిశీలించినప్పుడు పూర్వపదం చివర అ ఆ అనే అచ్చులు ఉన్నాయి. పరపదంలో మొదటి అచ్చులుగా ఇ, ఉ, ఋ లు ఉన్నాయి. వాటి స్థానంలో క్రమంగా ఏ, ఓ, అర్ లు ఏకాదేశంగా వచ్చాయి కదా !

అలాగే కిందనున్న పదాలను విడదీసి రాయండి.
1. రాజేంద్ర = రాజ + ఇంద్ర = అ + ఇ = ఏ
2. తిలోదకాలు = తిల + ఉదకాలు = అ + ఉ = ఓ
3. మహర్షి = మహా + ఋషి = ఆ + ఋ = అర్

పరిశీలించండి.

ఏ, ఓ, అర్ లను గుణములు అంటారు. ఇలా అకారానికి (అ, ఆ) “ఇ, ఉ, ఋ” లు (ఇ, ఈ, ఉ, ఊ, ఋ, ఋ) పరమైతే క్రమంగా ఏ, ఓ, అర్ లు వస్తాయి. దీనినే గుణ సంధి అంటారు.

ఆ) కింది పదాలను విడదీసి సంధి పేరు రాయండి.

1. పరోపకారం = పర + ఉపకారం – గుణ సంధి
2. రమేశ = రమ + ఈశ = గుణ సంధి
3. జాతీయోద్యమం = జాతీయ + ఉద్యమం – గుణ సంధి
4. దేవర్షి = దేవ + ఋషి = గుణ సంధి

ఇ) కింది సంధి పదాలను విడదీసి సంధి పేరు రాయండి.

1. సత్యాగ్రహం = సత్య + ఆగ్రహం = సవర్ణదీర్ఘ సంధి
2. గిరీశుడు = గిరి + ఈశుడు = సవర్ణదీర్ఘ సంధి
3. గురూపదేశం – గురు + ఉపదేశం = సవర్ణదీర్ఘ సంధి
4. పిత్రణం = పితృ + ఋణం = సవర్ణదీర్ఘ సంధి

ఈ) కింది పదాలను కలిపి సంధి పేరు రాయండి.
1. శైల + అగ్రం = శైలాగ్రం = సవర్ణదీర్ఘ సంధి
2. ముని + ఇంద్రుడు = మునీంద్రుడు = సవర్ణదీర్ఘ సంధి
3. మధు + ఉదయం = మధూదయం = సవర్ణదీర్ఘ సంధి

ఉ) కింది ద్వంద్వ సమాస పదాలకు విగ్రహ వాక్యాలు రాయండి.

1. అందచందాలు : అందమును, చందమును
2. కాలుసేతులు : కాళ్ళును, చేతులును
3. అన్నదమ్ములు : అన్నయును, తమ్ముడును

కింది విగ్రహ వాక్యాలను ద్విగు సమాస పదాలుగా మార్చి రాయండి.

1. రెండైన చేతులు = రెండు చేతులు
2. మూడైన మాసాలు = మూడు మాసాలు
3. ఐదుగురైన పిల్లలు = ఐదుగురు పిల్లలు

ఎ) కింది వాక్యాలను పరిశీలించండి.

1. మీరు లోపలికి రావచ్చు.
2. నువ్వు ఇంటికి వెళ్ళవచ్చు.
3. మీరు సెలవు తీసుకోవచ్చు.

ఇలా ఒక పనిని చేయడానికి అనుమతి ఇచ్చే, అర్థాన్ని సూచించే వాక్యాన్ని అనుమత్యర్థక వాక్యం అంటారు. ఉదాహరణకు “మీరు పరీక్ష రాయవచ్చు”. ఇలాంటి వాక్యాలు సేకరించి రాయండి.

1. మీరు ఆటలు ఆడుకోవచ్చు – అనుమత్యర్థక వాక్యం
2. మీరు భోజనాలు చేయవచ్చు – అనుమత్యర్థక వాక్యం
3. నీవు లోపలికి రావచ్చు – అనుమత్యర్థక వాక్యం అలాగే

1. నీకు శుభం కలుగుగాక !
2. నిండు నూరేళ్ళూ వర్దిల్లు
3. నీకు మంచి బుద్ధి కలుగుగాక !

ఈ విధంగా ఆశీస్సులను తెలియజేసే వాక్యాలను ఆశీరర్థక వాక్యాలు అంటారు. ఆంటోనీ ! నీకు దైవానుగ్రహము కలుగుగాక ! – ఇలాంటి వాక్యాలు సేకరించి రాయండి.

1. నీవు కలకాలం చల్లగా ఉండుగాక ! – ఆశీరర్థక వాక్యం
2. నీవు ప్రథమశ్రేణిలో ఉత్తీర్ణుడవగు గాక ! – ఆశీరర్థక వాక్యం
3. నీవు ఉన్నత స్థితికి వచ్చుగాక ! ఆశీరర్థక వాక్యం

ఏ) కింది వాక్యాలు చదివి అవి ఏరకం వాక్యాలో రాయండి.
1. నాయనా ! వర్ధిల్లు !
2. రహీమ్ నువ్వు ఇంటికి వెళ్ళవచ్చు.
3. సరోజా! సద్విద్యా ప్రాప్తిరస్తు !
4. ఎల్విన్ ! నువ్వు పాఠశాలకు వెళ్ళవచ్చును.
5. నీకు ఎల్లెడలా శుభం కలుగుగాక !
6. నీ ఇష్టం వచ్చిన చోటికి వెళ్ళిరావచ్చును.

ఐ) జతపర్చండి.

జవాబు:

చమత్కార పద్యం

కప్పను చూసి పాము వణికింది అని సమస్యను ఒక కవికి ఇవ్వడం జరిగింది. కప్పను చూసి పాము వణకదు. ఈ సమస్యకు కవి కింది విధంగా పరిష్కారం చూపాడు.

కుప్పలు కావలిగాయగ
చెప్పులు కర్రయును బూని శీఘ్రగతిం దా
జప్పుడగుచు వచ్చెడి వెం
కప్పను గని ఫణివరుండు గడగడ వణికెన్.

భావం :
పద్యం చివరిపాదంలో కప్ప దాని ముందరి అక్షరంతో కలిసి వెంకప్ప అయింది. ఆ వెంకప్ప కుప్పలు కాయడానికి చెప్పులు వేసుకొని కర్రతో బయలుదేరాడు. ఆ వెంకప్పను చూసి ఒక పాము గడగడ వణికిందట.

డూడూ బసవన్న – రచయిత పరిచయం

రచయిత పేరు : రావూరి భరద్వాజ

జననం : 1927 జూలై 5వ తేదీన గుంటూరు జిల్లాలోని తాడికొండలో జన్మించారు.

తల్లిదండ్రులు : మల్లికాంబ, కోటయ్య దంపతులు.

ఉద్యోగం : వ్యవసాయం, ప్రెస్సులో ఉద్యోగం, జమీన్ రైతు పత్రికా సంపాదక వర్గంలోనూ, జ్యోతి, సమీక్ష మొదలైన పత్రికలో పనిచేశారు.

రచనలు : విమల – తొలికథ, అపరిచితులు, కథాసాగరం వంటి 37 కథా సంపుటాలు, ఉడుతమ్మ ఉపదేశం, కీలుగుర్రం వంటి 43 పిల్లల కథలు, కరిమ్రింగిన వెలగపండు, జలప్రళయం వంటి 17 నవలలు రచించారు.

అవార్డులు : పాకుడు రాళ్లు నవలకు జ్ఞానపీఠ పురస్కారం, సోవియట్ భూమి నెహ్రూ పురస్కారం, రాజాలక్ష్మీ పౌండేషన్ అవార్డు, గోపీచంద్ జాతీయ సాహిత్య పురస్కారం, కళారత్న (ఆంధ్రప్రదేశ్ ప్రభుత్వం), లోకనాయక్ ఫౌండేషన్ పురస్కారం వంటివి పొందారు. ప్రస్తుత పాఠ్యభాగం ‘జీవన సమరం’ అనే వ్యథార్త జీవుల యథార్థ గాథల పుస్తకం నుండి తీసుకొన్నారు.

కఠినపదాలు – అర్థాలు

ప్రభువు = పరిపాలకుడు
దణ్ణం = దండం
కనుమరుగు = నశించు
చందము = విధము
ప్రాచీనం= పూర్వకాలం
పుడక = పుల్ల
గొడ్డుమోతు = సంతానం లేనిది
ముంగాళ్లు = ముందరి కాళ్లు
సుబ్బరంగా = శుభ్రంగా
సాదిక = సారధ్య
మకాం = నివాసం
ఉడకేసుకొని = వండుకొని
ఉత్తరీయం = పైబట్ట (తువ్వాలు, కండువా)
దాటిపోయింది = వెళ్లిపోయింది

గడి = గంగిరెద్దాడే ప్రదేశం
దేదీప్యమానంగా = ప్రకాశవంతంగా
ఘట్టం = సంఘటన
తిలోదకాలివ్వడం = వదిలేయడం
గొడ్డు = పశువు
చిందులు = గంతులు
మాసం = నెల
గంగడోలు = ఆవు మెడ దగ్గర మెత్తటి చర్మం
క్రీడ = ఆట

SCERT AP Board 6th Class Telugu Textbook Solutions 10th Lesson త్రిజట స్వప్నం Questions and Answers.

AP State Syllabus 6th Class Telugu Solutions 10th Lesson త్రిజట స్వప్నం

6th Class Telugu 10th Lesson త్రిజట స్వప్నం Textbook Questions and Answers

వినడం – ఆలోచించి మాట్లాడడం

ప్రశ్న 1.
చిత్రంలో ఎవరెవరు ఉన్నారు?
జవాబు:
చిత్రంలో అన్నాచెల్లెలు ఉన్నారు.

ప్రశ్న 2.
పాప ఎందుకు బాధపడుతుంది?
జవాబు:
పాప తన తండ్రి గురించి బాధపడుతోంది.

ప్రశ్న 3.
అన్నయ్య చెల్లికి ఎలాంటి మాటలు చెబుతున్నాడు?
జవాబు:
అన్నయ్య చెల్లికి ఓదార్పు మాటలు చెబుతున్నాడు.

అవగాహన – ప్రతిస్పందన

ప్రశ్న 1.
పాఠంలోని పద్యాల భావం సొంత మాటలలో చెప్పండి.
జవాబు:
ఓ స్త్రీలారా ! వినండి. అని త్రిజట చెప్పింది. తను కలగన్నది. ఆ కలలో లంకాద్వీపం సముద్రంలో మునిగిపోయినట్లు, రావణుని రత్న కిరీటాలు నేలపడినట్లు, రాముడు మదించిన ఏనుగు నెక్కి సీతాదేవిని తీసుకొని వెడుతున్నట్లు కలగన్నది. రాముడు, సీత పవిత్రులు. సీతాదేవితో కఠినంగా మాట్లాడవద్దన్నది. ఇటుపైన ఆమె వలన రక్షణ పొందాలన్నది. సీతమ్మను తప్పక రాముడు తీసుకొని వెడతాడని చెప్పింది. తమను కాపాడమని ప్రార్థించింది. రాక్షస స్త్రీలు నిద్రపోయేరు. సీతాదేవి దుఃఖించింది. శ్రీరాముడు బాగున్నాడు. సీతాదేవిని తప్పక తీసుకొని వెడతాడని ‘హనుమ సీతతో చెప్పాడు.

ప్రశ్న 2.
త్రిజటకు లంకను గురించి ఏమని కల వచ్చిందో రాయండి.
జవాబు:
త్రిజటకు కల వచ్చింది. ఆ కలలో లంకాద్వీపం సముద్రంలో మునిగిపోతున్నట్లు కనిపించింది. రావణుని తలలపై ప్రకాశించే రత్న కిరీటాలు నేలపై పడినట్లు ఆమెకు కలలో కనిపించింది.

ప్రశ్న 3.
త్రిజట స్వప్నం పాఠ్యభాగ నేపథ్యం రాయండి.
జవాబు:
రావణుడు సీతను అపహరించాడు. సీతతో లంకకు చేరాడు. అశోకవనంలో శింశుపా వృక్షం కింద ఆమెను ఉంచాడు. తనకు అనుకూలంగా సీత మనసును మార్చమని రాక్షస స్త్రీలను ఆదేశించాడు. రాక్షస స్త్రీలు ఎన్నో రకాలుగా సీతకు నచ్చచెప్పే ప్రయత్నం చేశారు. చివరకు చంపుతామని భయపెట్టారు. ఆ సమయంలో అంతవరకు నిదురించిన త్రిజట మేల్కొంది. తనకు వచ్చిన కలను గురించి కాపలాగా ఉన్న తోటి రాక్షస స్త్రీలతో చెప్పింది. అశోకవనంలో కష్టాలలో ఉన్న సీతకు త్రిజట చెప్పే ఓదార్పు మాటలే ఈ పాఠ్యభాగ నేపథ్యం.

ప్రశ్న 4.
కింది పద్యాన్ని చదివి, అడిగిన ప్రశ్నలకు జవాబులు రాయండి.
తనవారు లేనిచోటను
జనవించుక లేనిచోట, జగడము చోటన్
అనుమానమైనచోటను
మనుజుడచట నిలువదగదు మహిలో సుమతీ !

అ) తనవారు అంటే ఎవరు?
జవాబు:
తనవారు అంటే తన బంధువులు, తన మిత్రులు.

ఆ) జగడం అంటే ఏమిటి?
జవాబు:
జగడం అంటే గొడవ.

ఇ) ఈ పద్యం ఏ శతకంలోనిది?
జవాబు:
ఈ పద్యం సుమతీ శతకంలోనిది.

ఈ) మనిషి ఎక్కడెక్కడ నివసించకూడదు?
జవాబు:
తనవారు లేనిచోట, చనువు లేనిచోట, గొడవలు జరిగేచోట, అనుమానించే చోట మనిషి నివసించకూడదు.

వ్యక్తీకరణ – సృజనాత్మకత

అ) కింది ప్రశ్నలకు నాలుగైదు వాక్యాలలో జవాబులు రాయండి.

ప్రశ్న 1.
త్రిజట తోటి రాక్షస స్త్రీలతో సీతాదేవిపట్ల ఎలా నడచుకోవాలని చెప్పింది?
జవాబు:
రాముడు పవిత్రాత్మ గలవాడు. సీతాదేవి ఆయన రాణి. కనుక సీతాదేవిని రక్షిస్తున్న రాక్షస స్త్రీలెవ్వరూ కఠినంగా మాట్లాడకూడదు. ఇటుపైన సీతాదేవి వల్లనే రాక్షస స్త్రీలందరూ రక్షించబడాలి. కనుక సీతాదేవిని జాగ్రత్తగా చూడాలని త్రిజట రాక్షస స్త్రీలకు చెప్పింది.

ప్రశ్న 2.
కవయిత్రి మొల్ల గురించి మీకు తెలిసిన విషయాలు రాయండి.
జవాబు:
మొల్ల పూర్తి పేరు ఆత్కూరి మొల్ల. ఆమె 16వ శతాబ్దపు కవయిత్రి. ఆమె రామాయణం తెలుగులో రచించారు. ఆమె పద్యాలు సరళంగా, రమణీయంగా ఉంటాయి.

ప్రశ్న 3.
తనను రక్షించేవారు లేరని బాధపడుతున్న సీతాదేవిని హనుమంతుడు ఏమని ఓదార్చాడు?
జవాబు:
శ్రేష్ఠుడైన శ్రీరాముడు సీతాదేవిని రక్షించడానికి ఉన్నాడు. వానరులతో కలిసి వస్తాడు. తప్పనిసరిగా ఆమెను తీసుకొని వెడతాడు. అది నిజమని సీతాదేవిని హనుమంతుడు ఓదార్చాడు.

ఆ) కింది ప్రశ్నలకు 8 నుండి 10 వాక్యాలలో జవాబులు రాయండి.

ప్రశ్న 1.
త్రిజట తన కలలో వచ్చిన అంశాలను తోటి వారితో ఎలా వివరించిందో మీ సొంతమాటల్లో రాయండి.
జవాబు:
అశోకవనంలో సీతాదేవికి కాపలాగా ఉన్న రాక్షస స్త్రీలతో త్రిజట తన కలలో వచ్చిన అంశాలను వివరించింది. తను కల కనినట్లు చెప్పింది. ఆ కలలో లంకాద్వీపం సముద్రంలో మునిగిపోయింది. తమ ప్రభువు తలలపై ప్రకాశించే రత్న కిరీటాలు నేలపై పడ్డాయి. రాముడు ఆనందంగా ఉన్నాడు. మదించిన ఏనుగును శ్రీరాముడు ఎక్కాడు. కాంతితో ప్రకాశిస్తున్న సీతను శ్రీరాముడు తీసుకొని వెడుతున్నాడు. అని వివరించింది.

ప్రశ్న 2.
త్రిజట సీతను ఎలా ఓదార్చింది? ఆ తరువాత ఏం జరిగిందో వివరించండి.
జవాబు:
త్రిజట “అమ్మా ! మీరు భయపడవద్దు. మనసులో ఆనందం నింపుకో ! నీ భర్త వచ్చి నిన్ను త్వరలో తీసుకొని వెళతాడు. నీవే మమ్ములనందరిని రక్షించాలి” అని సీతను ఓదార్చింది. ఆ తరువాత రాక్షస స్త్రీలందరూ నిద్రపోయారు. అప్పుడు హనుమంతుడు మానవ భాషలో “సీతమ్మ తల్లీ ! రాముడు క్షేమంగా ఉన్నాడు. వానర సైన్యంతో త్వరలో వస్తాడు. నిన్ను తీసుకొని వెళతాడు. ఈ మాటలు నిజం” అని చెప్పి సీతను ఓదార్చాడు.

ప్రశ్న 3.
రాష్ట్రస్థాయి ఆటలపోటీకి ఎన్నికై గెలుపు గురించి ఆందోళన చెందుతున్న మీ మిత్రుడికి ధైర్యం చెబుతూ లేఖ రాయండి.
జవాబు:

భాషాంశాలు

అ) కింద గీతగీసిన మాటలకు అర్థాలు రాయండి. వాటితో సొంతవాక్యం రాయండి.
ఉదా : ఆ చెట్టు కింద ఉన్న ఇంతి సీతాదేవి.
ఇంతి = స్త్రీ
మసం స్త్రీలను గౌరవించాలి.

1. రావణుని తల పైనున్న కోటీరం నేలపై పడింది.
కోటీరం = కిరీటం
ప్రజాస్వామ్యంలో రాచరికాలు కిరీటాలు లేవు.

2. ఈ ఉర్వి పై మనమంతా నివసిస్తున్నాము.
ఉర్వి = భూమి
ఈ భూమిని జాగ్రత్తగా కాపాడాలి.

3. సీతాదేవి భర్త అయిన రాఘవుడు వస్తాడు.
రాఘవుడు = శ్రీరాముడు
శ్రీరాముడు ధర్మ స్వరూపుడు.

4. శ్రీరాముడు లెస్సగా ఉన్నాడు,
లెస్స = బాగు
అన్ని భాషలలోకీ తెలుగుభాష బాగుగా ఉంటుంది.

ఆ) కింది వాక్యాలను చదవండి. ప్రతి వాక్యంలోను ఒక పదానికి అదే అర్ధం వచ్చే మరొక పదం ఉన్నది. ఆ పదాలను గుర్తించి రాయండి.
ఉదా :
భూమిపై మనం నివసిస్తున్నాం. ఈ ధరణిలో మనతోపాటు అనేక ప్రాణులున్నాయి.

1. సీతను చూడగానే హనుమంతుడు సంతోషించాడు. శ్రీరాముని గురించి వినగానే సీతమనసు ఎలమితో పొంగిపోయింది.
జవాబు:
సంతోషం , ఎలమి

2. గురువు చెప్పిన మాట వినాలి. ఆ ఉక్తి మనకు మేలు చేస్తుంది.
జవాబు:
మాట, ఉక్తి

3. చంద్రుడి కాంతి మనకు ఆనందాన్నిస్తుంది. ఆ వెలుగు ప్రకృతిని కూడా పరవశింప జేస్తుంది…
జవాబు:
కాంతి, వెలుగు

4. ఎవరైనా బాధలో ఉన్నప్పుడు వారిపై కరుణ చూపాలి. మనం చూపే దయ వారికి ఆ బాధను తగ్గిస్తుంది.
జవాబు:
కరుణ, దయ

ఇ) కింది పదాలకు ప్రకృతి, వికృతులను జతపరచి రాయండి.
భాష, అమ్మ, నిద్ర, బాస, అంబ, నిదుర
జవాబు:
ప్రకృతి – వికృతి
ఉదా : భాష – బాస
అంబ – అమ్మ
నిద్ర – నిదుర

వ్యాకరణాంశాలు

ఈ) కింది పదాలను విడదీయండి.
ఉదా : శుద్ధాత్ముడు = శుద్ధ + అత్ముడు
రామాలయం = రామ + ఆలయం

ఉదా : రవీంద్రుడు = రవి + ఇంద్రుడు
2. కవీంద్రుడు = కవి + ఇంద్రుడు

ఉదా : భానూదయం = భాను + ఉదయం
3. గురూపదేశం = గురు + ఉపదేశం

ఉదా : పితౄణం = పితృ + ఋణం
4. మాతౄణం = మాతృ + ఋణం

పై మాటలలో ఈ కింది మార్పు జరిగింది.
1. అ + ఆ = ఆ
2. ఇ + ఇ = ఈ
3. ఉ + ఉ = ఊ
4. ఋ + ఋ = ఋ
‘అ-ఇ-ఉ-ఋ’ అనే వర్ణాలకు అవే వర్ణాలు (సవర్ణాలు) కలిసినప్పుడు తప్పనిసరిగా దీర్ఘం రావడాన్ని ‘సవర్ణదీర్ఘ సంధి’ అంటారు.
‘అ’ వర్ణానికి ‘అ ఆ’ లు సవర్ణాలు.
‘ఇ’ వర్ణానికి ‘ఇ ఈ’ లు సవర్ణాలు .
‘ఉ’ వర్ణానికి ‘ఉ-ఊ’ లు సవర్ణాలు.
‘ఋ’ వర్ణానికి ‘ఋ ఋ’ లు సవర్ణాలు.

పైన సంధి జరిగిన పదాలు సంస్కృత పదాలు / సంస్కృత పదాల మధ్య జరిగే సంధులను ‘సంస్కృత సంధులు’ అంటారు.

ఉ) కింది పదాలను విడదీయండి.

ఉదా : విద్యార్థి = విద్యా + అర్థి = (ఆ + అ = ఆ)
1. కవీశ్వరుడు = కవి + ఈశ్వరుడు = (ఇ + ఈ = ఈ)
2. కోటీశ్వరుడు = కోటి + ఈశ్వరుడు = (ఇ + ఈ = ఈ)
3. వధూపేతుడు = వధూ + ఉపేతుడు = (ఊ + ఉ = ఊ)
4. దేవాలయం = దేవ + ఆలయం = (అ + ఆ = ఆ)

ఊ) కింది వాక్యాలను సంయుక్త వాక్యాలుగా మార్చండి.

1. సీతకు ఆనందం కలిగింది.
రామునికి ఆనందం కలిగింది.
సంయుక్త వాక్యం : సీతారాములకు ఆనందం కలిగింది.

2. త్రిజట బాధపడింది.
ద్విజట బాధపడింది.
సంయుక్త వాక్యం : త్రిజట, ద్విజటలు బాధపడ్డారు.

3. మీరు కఠినంగా మాట్లాడకండి.
మీరు కోపంగా మాట్లాడకండి.
సంయుక్త వాక్యం : మీరు కఠినంగానూ, కోపంగానూ మాట్లాడకండి.

4. హనుమంతుడు గొప్పవాడు.
హనుమంతుడు మంచి భక్తుడు.
సంయుక్త వాక్యం : హనుమంతుడు గొప్పవాడు మరియు మంచి భక్తుడు.

5. అపర్ణ సంగీతం నేర్చుకుంది.
అపర్ణ నృత్యం నేర్చుకుంది.
సంయుక్త వాక్యం : అపర్ణ సంగీతం మరియు నృత్యం నేర్చుకుంది.

ఎ) ప్రశ్నార్థక వాక్యం :
వాక్యంలో ప్రశ్నను సూచించే అర్థం ఉంటే దానిని ప్రశ్నార్థక వాక్యం అంటారు.
ఉదా : 1. త్రిజట ఏం మాట్లాడుతుంది ?
2. సీత ఎందుకు బాధపడింది?

మీరు కొన్ని ప్రశ్నార్థక వాక్యాలు రాయండి.
1. హనుమంతుడు ఎవరిని చూశాడు?
2. త్రిజట తన కల గురించి ఎవరికి చెప్పింది?
3. సీతాదేవి భర్త పేరేమిటి?

ఏ) ఆశ్చర్యార్థక వాక్యం :
వాక్యంలో ఏదైనా ఆశ్చర్యం కలిగించే అర్థం వచ్చినట్లైతే దాన్ని ఆశ్చర్యార్థక వాక్యం అంటారు.
ఉదా :
1. ఆహా ! ఎంత బాగుందో !
2. ఔరా ! సీతారాముల రథం ఎంత ముచ్చటగా ఉందో !

మీరు కొన్ని ఆశ్చర్యార్థక వాక్యాలను రాయండి.
1. ఆహా ! అరణ్యం ఎంత పచ్చగా ఉందో !
2. అబ్బ ! హనుమ ఎంత బలవంతుడో !
3. ఓహో ! ఇది ఇల్లా ! నందనవనమా !

త్రిజట స్వప్నం కవయిత్రి పరిచయం

కవయిత్రి పేరు : ఆత్కూరి మొల్ల
కాలం : 16వ శతాబ్దం
జన్మస్థలం : కడప జిల్లాలోని గోపవరం
రచనలు : 871 గద్య పద్యాలతో మొల్ల రామాయణం రచించారు. చక్కని పద్యాలతో సరళంగా,రమణీయంగా రాశారు. తెలుగు సాహితీవనంలో పద్యాలనే మల్లెల పరిమళాలను వెదజల్లి చిరకీర్తిని మూటకట్టుగొన్న రచయిత్రి. ఈ పాఠం మొల్ల రాసిన రామాయణంలోని సుందరకాండలోనిది.

పద్యాలు – అర్థాలు – భావాలు

1. మ! కలగంటిన్ వినుఁడింతులార! మన లంకాద్వీప మీయబి లో
పల వ్రాలన్, మన రావణేశ్వరుని శుంభద్రత్నకోటీరముల్
కలనన్ గూల రఘూద్వహుండెలమితో గంధిద్విపం బెక్కి, యు
జ్జ్వలకాంతిన్ విలసిల్లుసీతఁ గొనిపోవన్ మిన్నకే నిప్పుడే
అర్థాలు :
కంటిన్ = చూచితిని
ఇంతులు = స్త్రీలు
అబ్ధి = సముద్రం
ఈశ్వరుడు = ప్రభువు
శుంభత్ = ప్రకాశించే
కోటీరములు = కిరీటాలు
ఎలమి = సంతోషం
ద్విపం = ఏనుగు
ఉజ్జ్వలము = వెలుగునది
విలసిల్లు = ప్రకాశించు

భావం :
“ఓ స్త్రీలారా! వినండి. నేను కలగన్నాను. ఆ కలలో లంకాద్వీపం సముద్రంలో మునిగి పోయింది. రావణుని తలలపై ప్రకాశించే రత్నకిరీటాలు నేలపై రాలిపడ్డాయి. రాముడు ఆనందంతో ఉన్నాడు. మదించిన ఏనుగును ఎక్కాడు. కాంతితో ప్రకాశిస్తున్న సీతాదేవిని తీసుకుని వెళుతున్నాడు” అని అప్రయత్నంగా తనకు కలిగిన కలను త్రిజట వివరించింది.

2. క॥ శుద్దాత్ముఁడైన రాముఁడు
శుద్దాంతపుదేవిఁ గానశుభసూచకముల్
శుద్ధమయి తోఁచుచున్నవి
సిద్ధం బీమాట వేదసిద్ధాంతముగాన్
అర్థాలు :
శుద్ధాత్ముడు = పవిత్రమైన ఆత్మ గలవాడు
శుద్ధాంతము = అంతఃపురము
శుద్ధమయి = పవిత్రమయి
సిద్ధాంతము = స్థిరమైన నిర్ణయం
సిద్ధము = న్యాయమైనది

భావం :
రాముడు పవిత్రమైన ఆత్మ కలవాడు. ఆయన అంతఃపుర రాణి సీతాదేవి కనుక అన్నీ పవిత్రమైన శుభసూచకాలే కనిపిస్తున్నాయి. వేదం యొక్క స్థిరమైన నిర్ణయం లాగా నా మాట న్యాయమైనది.

3. క॥ కావున నిక్కోమలియెడఁ
గావలి యున్నట్టిమీరు కఠినోక్తులు గా
నేవియు నాడకుఁ, డిఁక నీ
దేవియ రక్షింప మనకు దిక్కగు మీఁదన్
అర్థాలు :
కావున = కనుక కావలి = కాపలా
కఠిన + ఉక్తులు – పరుషమైన మాటలు
ఆడకుడు = మాట్లాడకండి
దిక్కు = శరణు
మీదన్ = ఇటుపైన

భావం :
అందువల్ల సీతాదేవిని రక్షిస్తున్న మీరు కఠినంగా మాట్లాడవద్దు. ఇకమీదట ఈ సీతాదేవి వల్లనే మనం రక్షింపబడతాము.

4. వ|| అని చెప్పి మటియును
భావం : అని చెప్పి ఇంకా ఇలా అంది.

5. క॥ అమ్మా వెఱవకు మదిలో
నిమ్ముగ మటి వేడ్క నుండు మిఁక, నీ మగఁడున్
నెమ్మిగ నినుఁ గొనిపోవును
మమ్మందఱ మనుపు మమ్మ! మఱవక కరుణన్
అర్థాలు :
వెఱవకు = భయపడకు
మది = మనస్సు
ఇమ్ముగ = ఆనందంగా
నెమ్మిగ = ప్రేమగ
మునుపు = ముందు, పూర్వం
మనుపుము = బ్రతికించుము
కరుణన్ = దయతో రక్షించుము

భావం :
“అమ్మా! భయపడవద్దు. మనసులో ఆనందాన్ని నింపుకుని సుఖంగా ఉండు. నీ భర్త ప్రేమతో నిన్ను తీసుకొని వెళతాడు. తప్పక దయతో మమ్మల్ని కాపాడు.”

6. ఆ|| అనుచు దనుజకాంత లంతంత నెడఁబాసి
నిదుర వోయి రంత నదరి సీత
తనకు దిక్కు లేమిఁ దలపోసి దుఃఖింపఁ
బవనసుతుఁడు మనుజ భాషఁ బలికె
అర్థాలు :
దనుజకాంతలు = రాక్షస స్త్రీలు
ఎడబాసి = విడిచి
అదరి = భయపడి, ఉలిక్కిపడి
లేమి = లేకపోవడం
తలపోసి = ఆలోచించి
పవనము = గాలి, వాయువు
సుతుడు = కొడుకు
పవనసుతుడు = హనుమంతుడు

భావం :
అంటూ రాక్షస స్త్రీలు దూరంగా జరిగి నిద్ర పోయారు. సీత తనకు సమీపంలో రక్షించేవారు ఎవరూ లేరనే భావనతో దుఃఖించింది. అప్పుడు ఆంజనేయుడు మానవ భాషలో ఇలా పలికాడు.

7. క॥ ఉన్నాఁడు లెస్స రాఘవుఁ
డున్నాఁ డిదె కపులఁ గూడి, యురుగతి రానై
యున్నాఁడు, నిన్నుఁ గొని పో
నున్నాఁ డిది నిజము నమ్ము ముర్వీతనయా!
అర్థాలు :
లెస్స = బాగుగా
రాఘవుడు = రాముడు
కపులన్ = కోతులతో
కొనిపోవుట = తీసుకొని వెళ్లుట
ఉరుగతి = వేగంగా, గొప్పగా
ఉర్వి = భూమి
తనయ = కుమార్తె
ఉర్వీతనయ : సీతాదేవి

భావం : ఓ సీతమ్మా! శ్రేష్ఠుడైన రాముడు నిన్ను రక్షించడానికి ఉన్నాడు. ఇప్పుడే వానరులతో కలిసి తగిన మార్గంలో వస్తాడు. నిన్ను తీసుకొని వెళతాడు. ఇది నిజం.

SCERT AP Board 6th Class Telugu Textbook Solutions 9th Lesson ధర్మ నిర్ణయం Questions and Answers.

AP State Syllabus 6th Class Telugu Solutions 9th Lesson ధర్మ నిర్ణయం

6th Class Telugu 9th Lesson ధర్మ నిర్ణయం Textbook Questions and Answers

వినడం – ఆలోచించి మాట్లాడడం

ప్రశ్న 1.
చిత్రాలను చూసి కథ చదవండి, మాట్లాడండి.
జవాబు:
కథ :
ఒక జింక ఒక పులికి చిక్కింది. తనను చంపవద్దని పులిని ప్రార్థించింది. తన బిడ్డకు పాలిచ్చి వస్తానని నమ్మబలికింది. పులికి దయకలిగింది. జింకను విడిచిపెట్టింది. జింక బిడ్డకు పాలిచ్చి, బిడ్డకు మంచి మాటలు చెప్పి తిరిగి వచ్చింది. పులి ఆశ్చర్యపోయింది. అన్నమాట నిలబెట్టుకొన్న జింకను చంపకుండా విడిచి పెట్టింది.

జింక యొక్క నిజాయితీయే దాని ప్రాణాలు కాపాడింది. మాట తప్పకుండా వచ్చిన జింక, క్రూరమైన పులి స్వభావాన్ని కూడా మార్చింది. సత్యమునకు తప్పక విజయం లభిస్తుంది.

అవగాహన – ప్రతిస్పందన

ప్రశ్న 1.
మాధవవర్మ వంటి ధర్మాత్ములు ఇప్పుడు మనల్ని పరిపాలిస్తే ఎలా ఉంటుంది? మాట్లాడండి. చెప్పండి.
జవాబు:
మాధవవర్మ వంటి ధర్మాత్ములు పరిపాలిస్తే ప్రజలంతా ధర్మపరాయణులై ఉంటారు. ఎవరూ అబద్దం ఆడరు. మోసం చేయరు. పెద్దలను ఎదిరించరు. తమది కాని దానిని ఆశించరు. తమకు కేటాయించిన పనిని సకాలంలో పూర్తి చేస్తారు. హత్యలు, ఆత్మహత్యలు ఉండవు. ప్రమాదాలు జరుగవు. సుభిక్షంగా ఉంటుంది.

ప్రశ్న 2.
రాజకుమారుడు చేసిన పొరపాటు ఏమిటి?
జవాబు:
అతివేగంగా పరిగెత్తే గుజ్రాలను కట్టిన రథాన్ని ప్రజలు తిరిగే కోటవీధిలో వేగంగా నడపడం తప్పు. అతని మితిమీరిన ఉత్సాహం వలన ఆ రథ చక్రాల కిందపడి ఒక యువకుడు మరణించాడు. అది రాజకుమారుడు చేసిన పొరపాటు.

ప్రశ్న 3.
దుర్గాదేవి ఎందుకు ప్రసన్నురాలైంది?
జవాబు:
ఒక వృద్ధురాలి కొడుకు మరణానికి తన కుమారుడు కారణమయ్యాడని మాధవవర్మకు తెలిసింది. మాధవవర్మ ధర్మాత్ముడు. వివేకి. తన కుమారునికి మరణశిక్ష విధించాడు. ఆ సాయంకాలమే అమలు జరిపాడు. ఆయన ధర్మనిరతికి దుర్గాదేవి ప్రసన్నురాలయింది. బంగారు వర్షం కురిపించింది. మరణించిన వారిద్దరినీ బ్రతికించింది.

ప్రశ్న 4.
కింది సంభాషణ చదవండి. ప్రశ్నలకు జవాబులు రాయండి.

కెజియా : సుప్రజా ! సెలవుల్లో ఎక్కడి కెళ్ళావ్?
సుప్రజ : నేనా ! మా కుటుంబంతో యాగంటి క్షేత్రం చూడటానికి వెళ్ళాను.
కెజియా : ఓహెూ ! అలాగా ఆ పుణ్యక్షేత్రం ప్రత్యేకత ఏమిటో !
సుప్రజ : ఒకటేమిటి? అనేక ప్రత్యేకతల నిలయమది.
కెజియా : నిజమా ! అవేమిటో చెప్పు.
సుప్రజ : ‘యాగంటి’ కర్నూలు జిల్లా నల్లమల కొండల్లో ఉంది. అత్యంత రమణీయ ప్రదేశం, సాధారణంగా శివాలయాల్లో శివుడు లింగరూపంలో ఉంటాడు. కానీ ఇక్కడ పార్వతీ పరమేశ్వరులు విగ్రహరూపంలో దర్శనం ఇస్తారు.
కెజియా : అలాగా !
సుప్రజ . : ఔను ! ఆలయం వెలుపల ‘అగస్త్య పుష్కరిణి’ అనే కొలను ఉంది. అందులో నీళ్ళు ఎంతో స్వచ్ఛంగా ఉన్నాయి. అంతేకాదు అక్కడ ఉన్న నంది విగ్రహం రోజు రోజుకూ పెరుగుతూ ఉండటం ముఖ్యమైన విశేషం. అక్కడ మూడు సహజసిద్ధంగా ఏర్పడిన గుహలున్నాయి. వీరబ్రహ్మంగారు ఆ గుహల్లోనే కూర్చుని కాలజ్ఞానం రాశారట !
పర్వీన్ : ఏంటి ? మీరిద్దరూ మాట్లాడుకుంటూ ఉండిపోయారు. పదండి. బడికి వెళ్తాం ! (ముగ్గురూ నిష్క్రమిస్తారు)

ప్రశ్నలు – జవాబులు :
అ) యాగంటిలోని ఉమామహేశ్వరాలయానికి, మిగిలిన శివాలయాలకు తేడా ఏమిటి?
జవాబు:
సాధారణంగా శివాలయాలలో శివుడు లింగరూపంలో ఉంటాడు. కాని యాగంటిలో పార్వతీ, పరమేశ్వరులు విగ్రహరూపంలో ఉంటారు.

ఆ) అగస్త్య పుష్కరిణి ప్రత్యేకత ఏమిటి?
జవాబు:
అగస్త్య పుష్కరిణిలో నీరు ఎప్పుడూ నిర్మలంగా ఉంటుంది.

ఇ) కాలజ్ఞానం ఎవరు రాశారు?
జవాబు:
వీరబ్రహ్మంగారు కాలజ్ఞానం రాశారు.

ఈ) పై సంభాషణ ఆధారంగా ఒక ప్రశ్న తయారు చేయండి.
జవాబు:
యాగంటి క్షేత్రం ఏ జిల్లాలో ఉంది?

వ్యక్తీకరణ – సృజనాత్మకత

అ) కింది ప్రశ్నలకు నాలుగైదు వాక్యాలలో జవాబులు రాయండి.

ప్రశ్న 1.
దుర్గాదేవిని కనకదుర్గగా ప్రజలెందుకు పిలుస్తున్నారు?
జవాబు:
మాధవవర్మ కుమారుని రథం క్రింద పడి ఒక యువకుడు మరణించాడు. ధర్మాత్ముడైన మాధవవర్మ తన కుమారుడు చేసిన తప్పుకు మరణశిక్ష విధించి అమలు జరిపాడు. అతని ధర్మనిరతికి దుర్గాదేవి ఆనందించింది. విజయవాడ నగరమంతా బంగారుకాసుల వర్షం కురిపించింది. అలా కనకవర్షం కురిపించిన దుర్గాదేవిని ఆనాటి నుంచి కనకదుర్గగా ప్రజలంతా పిలుస్తున్నారు.

ప్రశ్న 2.
మాధవవర్మ దృష్టిలో అందరూ సమానులేనని ఎట్లా చెప్పగలవు?
జవాబు:
మాధవవర్మ రాజ్యంలో ఎవరు తప్పుచేసినా తగిన శిక్ష విధించేవాడు. తప్పు చేసిన వారిపట్ల తనవాళ్ళు, పరాయివాళ్ళు అనే భావన ఉండేది కాదు. అతని రాజ్యంలో వ్యక్తిని చంపినవాడికి మరణశిక్ష విధించేవాడు. రథాన్ని వేగంగా నడిపి ఒక యువకుని మరణానికి మాధవవర్మ కొడుకే కారణమయ్యాడు. ఆ నేరానికి తన కుమారునికి కూడా
మరణశిక్ష విధించి అమలు జరిపాడు. అందుచేత మాధవవర్మ దృష్టిలో అందరూ సమానులే అని చెప్పగలను.

ప్రశ్న 3.
పుత్రవాత్సల్యం అంటే ఏమిటి?
జవాబు:
తల్లిదండ్రులకు తమ పిల్లల పట్ల ఉండే ప్రేమను పుత్రవాత్సల్యం అంటారు.

ఆ) కింది ప్రశ్నలకు 8 నుండి 10 వాక్యాలలో జవాబులు రాయండి.

ప్రశ్న 1.
విజయవాడలో బంగారు వర్షం ఎందుకు కురిసిందో వివరంగా రాయండి.
జవాబు:
విజయవాడను పరిపాలించే మహారాజు పేరు మాధవవర్మ. ఆయన ధర్మాత్ముడు. ఒకసారి ఆయన కుమారుడు రథం మీద చాలావేగంతో కోట వీధిలో ప్రయాణించాడు. ఒక యువకుడు రథం కిందపడి మరణించాడు.

అతని తల్లి వృద్ధురాలు. తనకు న్యాయం చేయమని రాజును అర్థించింది. ఆ నేరం చేసినవాడు తన కుమారుడే అని తెలిసింది. న్యాయం ప్రకారం అతనికి మరణశిక్ష విధించాడు. ఆ సాయంత్రమే అతనిని ఉరి తీయించాడు.

అతని ధర్మనిరతికి దుర్గాదేవి ఆనందించింది. ఘడియసేపు బంగారు వర్షం కురిపించింది. ప్రజలంతా వీథులలోకి వచ్చి, బంగారు కాసులు ఏరుకొన్నారు. మరణించిన వారిద్దరిని బతికించింది.

ప్రశ్న 2.
ధర్మపరాయణుడైన మాధవవర్మ గురించి సొంత మాటల్లో రాయండి.
జవాబు:
మాధవవర్మ ధర్మ పరాయణుడు. ధర్మం, న్యాయం విషయంలో ఆయనకు తనవారు, పరాయివారు అనే భేదం లేదు. ఒకరోజు తన కుమారుని రథచక్రాల కిందపడి ఒక యువకుడు మరణించాడు. ధర్మనిర్ణయం చేయమని, న్యాయాధికారులను ఆదేశించాడు మాధవవర్మ. దానికి మరణశిక్ష తప్ప మరో దారి లేదని న్యాయాధికారులు చెప్పారు. రాజకుమారుడైనా, సామాన్యుడైనా న్యాయదేవతకు సమానమేనని చెప్పారు. బంధుప్రీతికి చోటులేదని చెప్పారు. తీర్పు వింటున్నంతసేపూ మాధవవర్మ మౌనంగా ఉన్నాడు. గంభీరంగా ఉన్నాడు. ఆయన ధర్మాన్ని కాదనలేడు. పుత్రవాత్సల్యం, ధర్మ నిర్ణయం రెండింటికీ ఘర్షణ ఏర్పడినపుడు ధర్మ నిర్ణయమే గెలిచింది. అందుకే మాధవవర్మ పట్ల దుర్గాదేవి కూడా ప్రసన్నురాలైంది.

ప్రశ్న 3.
కింద ఇవ్వబడిన పదాల ఆధారంగా కథను రాయండి.

శిబిచక్రవర్తి – కొలువు – పావురం-డేగ – ప్రవేశించడం – శరణు – అభయం – ఇవ్వడం – తక్కెడ – తేవడంతూచడం – సరితూగకపోవడం – సిద్ధమవడం – త్యాగనిరతి – ప్రజలు – మెచ్చుకోవడం – అగ్ని – ఇంద్రుడు – ప్రత్యక్షమవడం – ప్రవేశించడం.
జవాబు:
త్యాగం
ఒకనాడు శిబిచక్రవర్తి కొలువుతీరి ఉన్నాడు. ఆయన కొలువులోనికి ఒక పావురం ప్రవేశించింది. దానిని తరుముకొంటూ ఒక డేగ వచ్చింది. పావురం .శిబి చక్రవర్తిని శరణు వేడింది. తనను కాపాడమని ప్రార్థించింది. శిబి అభయం ఇచ్చాడు. అది తన ఆహారం కనుక తనకు మాంసం కావాలని డేగ అడిగింది. శిబి చక్రవర్తి తక్కెడ తెమ్మన్నాడు. తన శరీరం నుండి మాంసం కోసి తక్కెడలో వేసి పావురంతో తూచాడు. ఎంత మాంసం వేసినా సరిపోలేదు. చివరకు తానే కూర్చున్నాడు. ఆయన త్యాగనిరతిని ప్రజలు మెచ్చుకొన్నారు. అగ్ని, ఇంద్రుడు ప్రత్యక్షమయ్యారు. తామే డేగ, పావురం రూపంలో వచ్చినట్లు చెప్పారు. శిబి చక్రవర్తిని ఆశీర్వదించారు.

భాషాంశాలు

అ) కింద గీత గీసిన పదాలకు అర్థాలు రాయండి. వాటితో సొంత వాక్యాలు రాయండి.
ఉదా : శ్రీకృష్ణుని చేతిలో కంసుడు అసువులు వదిలాడు.
అసువులు = ప్రాణాలు
సమయానికి సరైన వైద్యం అందడంచేత ఒక వ్యక్తి ప్రాణాలు నిలిచాయి.

1. ఘడియ మాత్రంలోనే సత్య వంటపని ముగించింది.
ఘడియ = 24 నిముషాలు.
ఈ రోజు 24 నిముషాల్లోనే 20 కిలోమీటర్లు వెళ్లాను.

2. పర మతాన్ని గౌరవించడం ధర్మం.
పర = ఇతర
ఇతర విషయాలు పట్టించుకోకుండా చదువుకోవాలి.

3. పూర్వం అశ్వాన్ని వాహనంగా ఉపయోగించేవారు.
అశ్వం = గుర్రం
దూరం పరుగెత్తినా గుఱ్ఱం తొందరగా అలసిపోదు.

4. సువర్ణ భూషణాలంటే అందరికీ ప్రీతి.
సువర్ణం = బంగారం
బంగారం ధర నానాటికీ పెరిగిపోతోంది.

ఆ) కింది వాక్యాలలో సమానార్థక పదాలు (పర్యాయ పదాలు) గుర్తించి రాయండి.

1. వాసు గుర్రం ఎక్కి ఊరు బయలుదేరాడు.. ఆ అశ్వం వేగవంతమైంది. గంట లోపలే హయం వల్ల ఊరు చేరిపోయాడు.
జవాబు:
1) గుర్రం
2) అశ్వం
3) హయం

2. సూర్యుడు తూర్పున ఉదయిస్తాడు. ఆదిత్యుని రశ్మి సోకి ప్రకృతి నిదుర లేచింది. రవి తాపాన్ని భరించడం సాధ్యం కాదు.
జవాబు:
1) సూర్యుడు
2) ఆదిత్యుడు
3) రవి

3. అద్రి శిఖరం నుండి సెలయేరు జాలువారుతోంది. కొండపైన నగరం విస్తరించింది. ఆ పర్వతం మీదనే . దేవాలయం వెలసింది.
జవాబు:
1) అది
2) కొండ
3) పర్వతం

ఇ) కింది ప్రకృతులను వికృతులతో జతపర్చండి.

జవాబు:

ఈ) కింది ఖాళీలను వ్యతిరేక పదాలతో పూరించండి.

1. సూర్యుడు తూర్పున ఉదయిస్తాడు. పడమరన …………… (అస్తమిస్తాడు)
2. నా కుమారునికి అన్యాయం జరిగిందని అనుకుంటే ……………….. జరిగింది. (న్యాయం)
3. సుఖం …………….. కావడి కుండలు అంటారు. (దుఃఖం)
4. ప్రతి సామాన్య విషయం ఒక్కోసారి ……………… గా మారుతుంది. (అసామాన్యం)

వ్యాకరణాంశాలు

అ) కింది పదాలను గమనించండి.

1) నాలుగు ముఖాలు
2) మూడు కన్నులు
3) పంచ పాండవులు
4) ముల్లోకాలు
5) ఏడు ద్వారాలు

పై పదాలన్నీ సమాస పదాలే. వాటిలో పూర్వపదం సంఖ్యను సూచిస్తోంది. ఉత్తరపదం నామవాచకాన్ని సూచిస్తోంది. సంఖ్యాపదం పూర్వపదంగా ఉండే సమాసాలను ద్విగు సమాసాలంటారు.

కింది వాక్యాల్లో ద్విగు సమాస పదాలున్నాయి. గుర్తించి రాయండి.
1. వ్యాసుడు వేదాలను చతుర్వేదాలుగా విభజించాడు.
జవాబు:
చతుర్వేదాలు

2. శంకుస్థాపనలో నవధాన్యాలు వాడతారు.
జవాబు:
నవధాన్యాలు

3. ఇంద్రధనుస్సులో సప్తవర్ణాలు ఉంటాయి.
జవాబు:
సప్తవర్ణాలు

ఆ) ముందటి పాఠాలలో అత్వ సంధి పదాలను తెలుసుకున్నారు కదా! కింద ఇచ్చిన అత్వ సంధి పదాలను విడదీయండి.
1. చిన్నప్పుడు
2. తిరగకేమి
3. రామయ్య
4. జరగకేమి
5. రామక్క
6. సీతమ్మ
జవాబు:
1. చిన్నప్పుడు = చిన్న + అప్పుడు – అత్వ సంధి
2. తిరగకేమి = తిరగక + ఏమి – అత్వ సంధి
3. రామయ్య = రామ + అయ్య అత్వ సంధి
4. జరగకేమి జరగక + ఏమి – అత్వ సంధి
5. రామక్క = రామ + అక్క – అత్వ సంధి
6. సీతమ్మ = సీత + అమ్మ – అత్వ సంధి

ఇ) ఈ కింది సంధి పదాలను కలిపి రాయండి.
1. రవ్వ + అంత 2. చింత + ఆకు 3. వెంక + అప్ప
జవాబు:
1. రవ్వ + అంత = రవ్వంత – అత్వ సంధి
2. చింత + ఆకు = చింతాకు – అత్వ సంధి
3. వెంక + అప్ప = వెంకప్ప – అత్వ సంధి

ఈ) సంయుక్త వాక్యం :

సమప్రాధాన్యం గల ‘రెండుగాని, అంతకంటే ఎక్కువ వాక్యాలు కలిస్తే సంయుక్తవాక్యం ఏర్పడుతుంది. ఇందులో అన్నీ ప్రధానవాక్యాలే ఉంటాయి. కాబట్టి, కాని, మరియు వంటి పదాలు వాక్యాలను కలుపుతాయి.

కింద ఇచ్చిన వాక్యాలను గమనించండి. సంయుక్త వాక్యాలుగా మార్చండి.
ఉదా :
మధు బడికి వెళ్లాడు. రహీమ్ బడికి వెళ్ళాడు. జాన్ బడికి వెళ్ళాడు.
మధు, రహీమ్, జాన్ బడికి వెళ్ళారు.

1. సీత అక్క. గీత చెల్లెలు.
2. శారద సంగీతం నేర్చుకుంది. శారద నాట్యం నేర్చుకుంది.
3. నగీస్ స్టేషన్ కి వెళ్లింది. రైలు వెళ్ళిపోయింది.
4. మాధవి పరుగెత్తింది. బస్సు అందలేదు.
5. వర్షాలు వచ్చాయి. చెరువులు నిండలేదు.
జవాబు:
1. సీత, గీత అక్కాచెల్లెళ్ళు.
2. శారద సంగీతం, నాట్యం నేర్చుకుంది.
3. నగీస్ స్టేషనుకు వెళ్ళింది కానీ రైలు వెళ్ళిపోయింది.
4. మాధవి పరుగెత్తింది కానీ బస్సు అందలేదు.
5. వర్షాలు వచ్చాయి కానీ చెరువులు నిండలేదు.

ప్రాజెక్టు పని (నాలుగవ నిర్మాణాత్మక మూల్యాంకనం కోసం)

* మీ ప్రాంతంలోని దర్శనీయ స్థలాలను గూర్చిన వివరాలు సేకరించి రాయండి.
జవాబు:
మేము విజయవాడలో నివసిస్తాం.

విజయవాడ కృష్ణానది ఒడ్డున ఉన్నది. లెనిన్ విగ్రహం నాకు చాలా నచ్చింది. విక్టోరియా మ్యూజియం కూడా చాలా బాగుంటుంది.

గాంధీ కొండపై మహాత్ముడి సంస్మరణార్థం ఒక స్మారక స్తూపం ఉంది. ఈ స్తూపం 52 అడుగుల ఎత్తు ఉంటుంది. ఇక్కడ గాంధీ స్మారక గ్రంథాలయం, నక్షత్రశాల చూడతగినవి. ప్రకాశం బ్యారేజీ కూడా దర్శనీయ ప్రాంతమే. రాజీవ్ గాంధీ పార్కులో చాలా పూలమొక్కలు ఉన్నాయి. సంగీతాన్ని వినిపించే ఫౌంటేను, మినీ జూపార్కు ఇక్కడ ప్రత్యేకాకర్షణ. విజయవాడకు 4 కిలోమీటర్ల దూరంలో భవానీ ద్వీపం చక్కటి పర్యాటక క్షేత్రం. విజయవాడలో ఇంద్రకీలాద్రి పర్వతంపై ఉన్న కనకదుర్గమ్మ గుడి, చాలా బాగుంటుంది. గుణదల మేరీమాత గుడి కూడా చూడదగిన ప్రాంతం.

కఠిన పదాలు – అర్ధాలు

కోలాహలం = హడావిడి
సువర్ణం = బంగారం
అశ్వం = గుఱ్ఱం
రథం = తేరు
ధ్వని = శబ్దం
అసువులు = ప్రాణాలు
ఆకస్మికంగా = హఠాత్తుగా
వదనం = ముఖం
మూర్తీభవించిన = రూపుదాల్చిన
ఆశ్రితులు = ఆశ్రయించినవారు
ఆపన్నులు = ఆపదలో ఉన్నవారు
మృతదేహం = శవం
సొమ్మసిల్లుట = స్పృహ తప్పుట
సపర్యలు = సేవలు
ఆనతి = ఆజ్ఞ
శాసనం = చట్టం
సూక్తి = మంచిమాట
శోకము= ఏడ్పు

SCERT AP Board 6th Class Telugu Textbook Solutions 8th Lesson మేలుకొలుపు Questions and Answers.

AP State Syllabus 6th Class Telugu Solutions 8th Lesson మేలుకొలుపు

6th Class Telugu 8th Lesson మేలుకొలుపు Textbook Questions and Answers

వినడం – ఆలోచించి మాట్లాడడం

ప్రశ్న 1.
చిత్రం గురించి మాట్లాడండి.
జవాబు:
చిత్రంలో ఒక చక్రవర్తి, భరతమాత, ఒక కవి, ఒక ఋషి ఉన్నారు. ప్రజలకు జీవన విధానాన్ని తెలిపినవాడు ఋషి. కవి ఆ జీవితాలను చక్కగా జీవించడం, మంచిచెడులు తెలుసుకోవటం చెబుతాడు. రాజు ప్రజలందరికీ రక్షణ కల్పిస్తాడు. భారతదేశంలోని అన్ని జీవులను ప్రకృతిని కాపాడేది భరతమాత. భరతమాత చేతిలోని జెండా ఎంతోమంది స్వాతంత్ర్య సమరయోధులు ప్రాణార్పణ చేస్తే వచ్చింది. ఆ జెండాను పింగళి వెంకయ్యగారు రూపొందించారు.

ప్రశ్న 2.
రాజుల కాలం నాటికి, ఇప్పటికి మన దేశంలో వచ్చిన మార్పు ఏమిటి?
జవాబు:
రాజుల కాలంలో రాజు మాటే శాసనం. తనకు తోచింది చేసేవాడు. ఇష్టం ఉన్నా లేకపోయినా ఆ రాజుగారి అధికారాన్ని ప్రజలు భరించవలసిందే. అతని తర్వాత అతని కొడుకు రాజయ్యేవాడు. ఇలా అనువంశిక పాలన కొనసాగేది. ఇప్పుడు మన దేశంలో రాచరికం లేదు. రాజుల పాలన అంతమయ్యింది. ఇప్పుడు ప్రజలే పాలకులను ఓటు ద్వారా ఎన్నుకుంటారు. ప్రజాప్రతినిధుల పరిపాలన నచ్చకపోతే తర్వాత ఎన్నికలలో వారిని దింపేస్తారు. ప్రజల హక్కులను కాపాడడానికి రాజ్యాంగం ఉంది. న్యాయస్థానాలు ఉన్నాయి. ఇపుడు మనదేశంలో ప్రజలకు చాలా హక్కులు ఉన్నాయి.

అవగాహన – ప్రతిస్పందన

ప్రశ్న 1.
ఈ పాఠంలో మీకు నచ్చిన పద్యం గురించి చెప్పండి.
జవాబు:
ఈ పాఠంలో ‘కాళిదాసాది’ అనే పద్యం నాకు బాగా నచ్చింది. ఎందుకంటే ఆ పద్యంలో భరతమాత యొక్క సమగ్ర స్వరూపాన్ని వర్ణించారు. . ఆమెను కాళిదాసాది మహాకవులను కన్న విద్యావంతురాలిగా వర్ణించారు. కృష్ణదేవరాయల వంటి మహావీరులను, చక్రవర్తులను కన్న వీరమాత భరతమాత అన్నారు. కాశీ వంటి పుణ్యక్షేత్రాలు కలిగిన పుణ్యాత్మురాలన్నారు. కోహినూరు వంటి వజ్రాలు గల రత్నగర్భగా వర్ణించారు. సద్గుణవతి, పుణ్యవతి, తేజోవతి, దాతృత్వం కలది భరతమాత అని వర్ణించారు కనుక ఈ పద్యం అంటే నాకిష్టం.

ప్రశ్న 2.
హక్కులకై పోరాడటం గురించి నాలుగు వాక్యాలలో రాయండి.
జవాబు:
హక్కులకై పోరాడాలి. సమయము దాటిపోకుండా పోరాడాలి. ఈ దేశంలో పుట్టిన ప్రతీ వ్యక్తికీ అన్నిటి పైనా అందరిలాగే హక్కులున్నాయి. హక్కుల కోసం పోరాటంలో ప్రాణం పోయినా ఫరవాలేదు. హక్కులను సాధించాలి.

ప్రశ్న 3.
కుసుమ ధర్మన్న కవి గురించి రాయండి.
జవాబు:
కుసుమ ధర్మన్న కవి రాజమండ్రిలోని లక్ష్మీవారపు పేటలో జన్మించారు. నాగమ్మ, వీరస్వామి ఆయన తల్లిదండ్రులు. వైద్య విద్వాన్ చదివారు. సంస్కృతం, తెలుగు, ఆంగ్లం, హిందీ, ఉర్దూలలో ఆయన పండితుడు. నిమ్నజాతి ముక్తి తరంగిణీ, నల్లదొరతనం, హరిజన శతకం, మాకొద్దీ నల్లదొరతనం మొదలైనవి రచించారు. అస్పృశ్యత నిర్మూలనకు కృషి చేశారు.

ప్రశ్న 4.
ఈ కింది అపరిచిత పద్యాన్ని చదవండి. ప్రశ్నలకు జవాబులు రాయండి.
అన్నమయములైన వన్నిజీవమ్ములు
కూడులేక జీవకోటి లేదు
కూడు తినెడికాడ కులభేదమేలకో
కాళికాంబ హంసకాళికాంబ

అ) జీవులు దేనిమీద ఆధారపడి బ్రతుకుతాయి?
జవాబు:
జీవులు అన్నం మీద ఆధారపడి బ్రతుకుతాయి.

ఆ) కూడు లేకపోతే ఏమి లేదు?
జవాబు:
కూడు లేకపోతే జీవకోటి లేదు.

ఇ) అన్నం తినేదగ్గర ఏ భేదం చూపించరాదని కవి అంటున్నాడు?
జవాబు:
అన్నం తినేదగ్గర కుల భేదం చూపించరాదని కవి అంటున్నాడు.

ఈ) పై పద్యం ఆధారంగా ఒక ప్రశ్న తయారుచేయండి.
జవాబు:
పై పద్యంలోని అమ్మవారి పేరేమిటి?

వ్యక్తీకరణ – సృజనాత్మకత

అ) కింది ప్రశ్నలకు నాలుగైదు వాక్యాలలో జవాబులు రాయండి.

ప్రశ్న 1.
దీనజనుల హక్కుల కోసం పోరాడటం నిజమైన స్వర్గమని పిలుపునిచ్చిన కవి గురించి రాయండి.
జవాబు:
కుసుమ ధర్మన్న కవి రాజమండ్రిలోని లక్ష్మీవారపు పేటలో జన్మించారు. నాగమ్మ, వీరస్వామి ఆయన తల్లిదండ్రులు. వైద్య విద్వాన్ చదివారు. సంస్కృతం, తెలుగు, ఆంగ్లం, హిందీ, ఉర్దూలలో ఆయన పండితుడు. నిమ్నజాతి ముక్తి తరంగిణీ, నల్లదొరతనం, హరిజన శతకం, మాకొద్దీ నల్లదొరతనం మొదలైనవి రచించారు. అస్పృశ్యత నిర్మూలనకు కృషి చేశారు.

ప్రశ్న 2.
కవి, తన కవితను ఎవరికి అంకితమిస్తానన్నాడు? ఎందుకు?
జవాబు:
పరుల ధనాన్ని అపహరించడం మహాపాపం. ఇతరుల గౌరవాన్ని పాడుచేయడం తప్పు. ఇతరుల ప్రాణాలను తీయడం మహాపాతకం. ఇలా ఆలోచించేవారికే కుసుమ ధర్మన్న కవి తన కవితను అంకితమిస్తానన్నాడు.

ఎందుకంటే అటువంటి వారు ధన్యులు. ఇతరులను పీడించకుండా ఉండే అటువంటి వారి వలన దేశంలో శాంతి పెరుగుతుంది.

ప్రశ్న 3.
భరతమాత దుఃఖానికి కారణం వివరించండి.
జవాబు:
భరతమాత తన సంతానం యొక్క దీనత్వాన్ని చూసి దుఃఖిస్తోంది. వారి బాధలను చూసి బాధపడుతోంది. ఆమె దుఃఖానికి కారణం దీనుల కన్నీరు, అంటరానితనం, జాతి భేదాలు, విద్యా గర్వం, ధన గర్వం, కుల గర్వం అనే మూడు గర్వాలు కలవారు.

ఆ) కింది ప్రశ్నలకు 8 నుండి 10 వాక్యాలలో జవాబులు రాయండి.

ప్రశ్న 1.
భరతమాత గొప్పతనాన్ని కవి ఏమని వర్ణించాడు?
జవాబు:
భరతమాత సకల సద్గుణరాశి. ఆమె అందరి పాపాలను దూరం చేస్తుంది. అందరిచేత పొగడ్తలందుకొంటుంది. గొప్ప తేజస్సు కలది. అనేక విధాలుగా కీర్తి కలది. కోరిన వరాలనిచ్చే పారిజాత వృక్షం వంటిది. కాళిదాసు మొదలైన గొప్ప కవులను కన్న విద్యావతి. కృష్ణదేవరాయలు వంటి వీరులను కన్న వీరమాత. కాశీ వంటి పుణ్యక్షేత్రాలు ఉన్న పుణ్యభూమి. కోహినూరు వజ్రం వంటి మణులను కన్న రత్నగర్భ మన భరతభూమి. అటువంటి భరతమాత మనకు భద్రతను కల్గిస్తోంది.

ప్రశ్న 2.
స్వరాజ్య రథం ఎప్పటిదాకా సాగాలని కవి భావించాడు?
జవాబు:
దీనులైన తన సంతానాన్ని చూసి భరతమాత బాధపడుతున్నది. ఆ బాధ తగ్గేవరకు శుభప్రదమైన స్వరాజ్య రథాన్ని ధైర్యంతో నడపాలి. అణగారిన ప్రజల కన్నీటి సముద్రం ఇంకిపోయేదాకా నడపాలి. అంటరానితనం అనే బడబాగ్ని చల్లారేదాకా సాగించాలి. జాతి భేదాలు పోయి, భరతమాత శరీరంలోని అవయవాలన్నీ సరిగ్గా రూపుదిద్దు కొనేవరకు సాగాలి. ధర్మానికి అడ్డుపడే మదత్రయం (విద్యాగర్వం, ధనగర్వం, కులగర్వం) నాశనమయ్యే వరకు భారతీయుల మేలును కోరేవారు స్వరాజ్య రథాన్ని నడపాలి.

ప్రశ్న 3.
కింది కవితను పొడిగించండి.
జవాబు:
భరతమాత మా మాత
జగతినామె పరమ దేవత
నేత వైరము మాకు రోత
గాంధీజీ మాకు తాత
ఆయన స్వాతంత్ర్యోద్యమ
మారుస్తాం దేశపు తల రాత

భాషాంశాలు

అ) కింద గీతగీసిన పదాలకు అర్థాలు రాయండి. వాటితో సొంత వాక్యాలు రాయండి.
ఉదా : మగవానితో సమానంగా వెలది ని గౌరవించాలి.
వెలది = స్త్రీ
స్త్రీలను గౌరవించడం మన సంప్రదాయం.

1. రణం నాశనానికి దారితీస్తుంది.
రణం = యుద్ధం
యుద్ధం వలన అనర్థాలెక్కువ.

2. అఘం చేయకూడదు.
అఘం = పాపం
ఏ జీవినైన బాధపెట్టడం పాపం.

3. సన్నుతం విని పొంగిపోకు.
సన్నుతం = పొగడ్త
పొగడ్తలన్నీ నిజమనుకొంటే గర్వం పెరుగుతుంది.

4. తలపోటు దుర్భరంగా ఉంటుంది.
దుర్భరం = భరింపరానిది
భరింపరాని బాధనైనా ఒక్కొక్కసారి భరించాలి.

ఆ) కింద ఇచ్చిన పదానికి సమానార్ధక పదాలు వాక్యాలలో ఉన్నాయి. వాటిని గుర్తించి రాయండి.

1. జనని ప్రేమకు వెలకట్టలేము. బ్రహ్మయైనా మాతకు కొడుకే.
జవాబు:
తల్లి = జనని, మాత

2. వెలదిని దేవతగా భావించి ఆ పొలతిని గౌరవించాలి.
జవాబు:
నారి = వెలది, పొలతి

3. తగిన సమయంలో కాలమును అనుసరించి మాట్లాడాలి.
జవాబు:
తరుణము = సమయం, కాలం

4. పాతకం చేసేటపుడు ఆ దురితం వల్ల వచ్చే నష్టాలను ఊహించుకోవాలి.
జవాబు:
పాపము = పాతకం, దురితం

ఇ) కింది వానిలో ప్రకృతి, వికృతులను జతపర్చండి.

జవాబు:

ఈ) కింది పదాలకు వ్యతిరేక పదాలు రాయండి.

1. విద్య × అవిద్య
2. పుణ్యం × పాపం
3. సద్గుణం × దుర్గుణం

వ్యాకరణాంశాలు

అ) కింది ఖాళీలను పూరించండి.

జవాబు:

ఆ) కింది వాక్యాలను సంక్లిష్ట వాక్యాలుగా మార్చి రాయండి.

1. భరతమాత కవులను కన్నది. భరతమాత కవులను పెంచింది.
జవాబు:
భరతమాత కవులను కని, పెంచింది.

2. హక్కులకై పోరాడాలి. హక్కులను సాధించాలి.
జవాబు:
హక్కులను పోరాడి, సాధించాలి.

3. దేశభక్తి కలిగి ఉండాలి. దేశభక్తితో జీవించాలి.
జవాబు:
దేశభక్తిని కలిగి, జీవించాలి.

ఇ) సంధులు:

రెండు పదాల మధ్య సంధి జరిగినపుడు మొదటి పదం చివర ఉండే అచ్చు పేరుతో ఆ సంధిని పిలుస్తాం. మొదటి పదం చివర ‘ఉ’ ఉంటే అది ఉత్వ సంధి. ‘అ’ ఉంటే అత్వ సంధి, ‘ఇ’ ఉంటే ఇత్వ సంధి.

అత్వ సంధి బహుళం కాబట్టి నాలుగు విధాలుగా సంధిరూపాలు ఏర్పడతాయి.
ఉదా :
చూసినప్పుడు = చూసిన + అప్పుడు = న్ + అ + అ = అ

జవాబు:

ఈ) కింది అభ్యాసాలు పరిశీలించి రాయండి.
1. తగినంత = తగిన + అంత
2. చూసినప్పుడు = చూసిన + అప్పుడు
3. ఇచ్చినంత = ఇచ్చిన + అంత
4. చిన్నప్పుడు = చిన్న + అప్పుడు

చమత్కార పద్యం

వంగతోటనుండు వరిమళ్ళలోనుండు
జొన్నచేలనుండు చోద్యముగను
తలుపుమూల నుండు తలమీదనుండును
దీని భావమేమి తిరుమలేశ !

పద్యం చదవగానే – వంగతోటలో, వరిమళ్ళలో, జొన్నచేలలో, తలుపు మూలలో, తల పైన ఉండేది ఏది? అనే ప్రశ్న ఉదయిస్తుంది. కానీ సమాధానం అక్కడే ఉంది. వంగ – తోటలోనే ఉంటుంది. వరి – ‘మళ్ళ’ లోనే ఉంటుంది. జొన్న – ‘చేల’ లోనే ఉంటుంది. తలుపు – ఇంటికి, ‘మూల’నే ఉంటుంది. తల – శరీరానికి ‘మీద’ నే ఉంటుంది.

మేలుకొలుపు కవి పరిచయం

కవి పేరు : కుసుమ ధర్మన్న

జననం : 17.3. 1900న రాజమహేంద్రవరంలోని లక్ష్మివారపు పేటలో జన్మించారు.

తల్లిదండ్రులు : నాగమ్మ, వీరాస్వామి గార్లు.

చదువు : వైద్య విద్వాన్, సంస్కృతం, తెలుగు, ఆంగ్లం, హిందీ, ఉర్దూలలో పాండిత్యం కలవారు.

రచనలు : నిమ్నజాతి ముక్తి తరంగిణి, నల్ల దొరతనం, హరిజన శతకం, మాకొద్దీ నల్ల దొరతనం మొదలైనవి.

ప్రత్యేకత : దళిత వర్గం నుంచి అతికష్టం మీద చదువుకొని, పైకొచ్చి, ఆ చదువును తన జాతి మేలు కోసం వెచ్చించారు. చదువుకొనే రోజులలోనే సంఘసంస్కరణాభిలాష గల కందుకూరి వారిచే ప్రభావితం అయ్యారు. భారతరత్న, డా|| బాబాసాహెబ్ అంబేద్కర్ ద్వారా స్ఫూర్తి పొంది, అంటరానితనాన్ని నిర్మూలించాలనే లక్ష్యంతో తపించిన తొలితరం తొలి దళిత కవి. ప్రస్తుత పాఠ్యభాగం ఆయన రచించిన హరిజన శతకం అనుబంధం నుండి గ్రహించబడింది. 1946లో ఆయన స్వర్గస్థులయ్యారు.

పద్యాలు – అర్థాలు – భావాలు

1. సీ॥ కాళిదాసాది సత్కవి పుంగవుల గాంచి
విద్యావతి యన నేవెలది యొప్పె ?
రణశూరులగు కృష్ణరాయాదులను గని
వీరమాత యన నేనారి తనరె?
నతుల కాశ్యాది పుణ్యక్షేత్రములు గల్గి
పుణ్యవతియన నేపొలతి నెగడె ?
కొహినూరు మొదలగు మహిత మణులనీని
రత్నగర్భయన నేరామ వెలసె ?

తే॥గీ|| నట్టి సద్గుణసంఘాత యఘ విదూర
సన్నుతవ్రాత విపుల తేజస్సమేత
బహుళ విఖ్యాత యాచక పారిజాత
భద్రముల మీకొసగుగాత భరతమాత.
అర్థాలు :
సత్కవి పుంగవుడు = మంచి కవులలో శ్రేష్ఠుడు
పుంగవము = ఎద్దు
ఆది = మొదలైన
వెలది = స్త్రీ
రణము = యుద్ధము
శూరుడు = వీరుడు
వీరమాత = వీరులను కన్న తల్లి
నారి = స్త్రీ
తనరు = ఒప్పు
అతుల = సాటిలేని
పొలతి = స్త్రీ
నెగడు = అతిశయించు
మహిత = గొప్పదైన
రామ = స్త్రీ
సంఘాత = సమూహం
అఘము = పాపము
విదూర = దూరముగా నెట్టునది
సన్నుతి = పొగడ్త
వ్రాత = సమూహము
సమేత = కూడినది
విఖ్యాతి = కీర్తి
యాచకులు = భిక్షువులు

భావం :
సకల సద్గుణ రాశి మన భరతమాత. ఈమె అందరి పాపాలను దూరం చేస్తుంది. అందరూ పొగడ దగినది. గొప్ప తేజస్సు కలది. అనేక విధాలుగా కీర్తి కలది. కోరిన వరాలనిచ్చే పారిజాత వృక్షం వంటిది. కాళిదాసు మొదలైన గొప్ప కవులను కన్న విద్యావతి. కృష్ణదేవరాయలు వంటి వీరులను కన్న వీరమాత. కాశీ వంటి పుణ్యక్షేత్రాలు ఉన్న పుణ్యభూమి. కోహినూరు వజ్రం వంటి మణులను కన్న రత్నగర్భ మన భరతభూమి. అటువంటి భరతమాత మీకు భద్రతను కల్గిస్తోంది.

2. సీ॥ దీన జాతుల దుర్గతిగని ఘోషిలు భార
తాంబ దుర్భర దుఃఖమణగు వఱకు
నిమ్నులు కురియు కన్నీటి మున్నీరు సం
పూర్ణంబుగా నింకిపోవువలకు
అస్పృశ్యతాబాడబానల జ్వాల ది
గంత భూములకు జల్లారువఱకు
జాతిభేద చ్చిన్న సకలాంగకంబులు
సంచితాకృతి ధరియించు వఱకు

తే॥గీ॥ ధర్మమున కడ్డుపడెడు మదత్రయంబు
హైందవుల డెందముల నాశమందు
వఱకు ప్రథిత మంగళదత్త స్వరాజ్యరథము
తెంపు సాగింతురే భారతీయ హితులు
అర్థాలు :
దుర్గతి = చెడ్డ స్థితి
దుర్భరము = భరింపరానిది
అణగు = నశించు
మున్నీరు = సముద్రము
బడబానలము = సముద్రంలో ఉండే అగ్ని
జ్వాల = మంట
అంగకములు = అవయవాలు
మదత్రయము = కుల, ధన, విద్యా గర్వములు మూడూ
డెందము = హృదయము
ప్రధిత = కీర్తి గల
దత్త = ఇవ్వబడిన
ఆకృతి, = ఆకారము
హితులు = మిత్రులు

భావం :
దీనులైన తన సంతానాన్ని చూసి బాధపడుతున్నది భరతమాత. ఆ బాధ తగ్గేవరకు శుభప్రదమైన స్వరాజ్య రథాన్ని ధైర్యంతో నడపాలి. అణగారిన ప్రజల కన్నీటి సముద్రం ఇంకిపోయేదాకా నడపాలి. అంటరానితనం అనే బడబాగ్ని చల్లారేదాకా సాగించాలి. జాతి భేదాలు పోయి, భరతమాత శరీరంలోని అవయవాలన్నీ సరిగ్గా రూపుదిద్దు కొనేవరకు సాగాలి. ధర్మానికి అడ్డుపడే మదత్రయం (విద్యాగర్వం, ధనగర్వం, కులగర్వం) నాశనమయ్యే వరకు భారతీయుల మేలును కోరేవారు స్వరాజ్య రథాన్ని నడపాలి.

3. తే॥గీ॥ మేలుకొనుమయ్య తరుణము మించకుండ
జన్మహక్కులకై పోరుసల్పు మిపుడె
హక్కుకై ప్రాణమిడుట ద్రోహంబు కాదు
స్వర్గపదమని నమ్ముము స్వాంతమందు
అర్థాలు :
తరుణము = సమయము
పోరు = రణము

భావం :
ఓ దీనజనుడా! మేలుకో! సమయం దాటిపోనివ్వకు. ఈ దేశంలో పుట్టిన నీకు అన్నింటిపై అందరిలా హక్కులున్నాయి. ఆ హక్కుల కోసం పోరాడు. హక్కుల కోసం పోరాటంలో ప్రాణం పోయినా పరవాలేదు. అదే స్వర్గం. దీనిని హృదయంలో నమ్ము.

4. తే॥గీ|| పరుల ధన మాన ప్రాణ సంపదల ద్రుంచి
మనుచునుండుట పాతకంబని దలంచు
వారలెందున ధన్యులు వారికెల్ల
నంకితమొనర్తు దానినేనధికభక్తి
దేశమున శాంతి చేకూరి తేజరిలగ
అర్థాలు :
మనుట = జీవించుట
పాతకము = పాపము

భావం :
ఇతరుల ధనాన్ని, గౌరవాన్ని, ప్రాణాలు, ఐశ్వర్యాన్ని నాశనం చేసి బతకడం మహాపాపం అనుకొనేవారు ధన్యులు. మన దేశానికి శాంతి కలిగేలాగా నేనటు వంటి వారికే నా కవిత్వం అంకితం చేస్తాను. కవి జీవించిన కాలంలో స్వాతంత్ర్య పోరాటం దేశమంతా తీవ్రంగా వ్యాపించింది. త్వరలోనే స్వాతంత్ర్యం వస్తుందని కవి నమ్మకం. అయితే ఈ పోరాట స్ఫూర్తి అధికారం మార్పుతో ఆగిపోకుండా దేశంలో వేళ్ళూనుకుని ఉన్న అసమానతలు అంతమయ్యేవరకు కొనసాగాలని కవి ఈ విధంగా కోరుకున్నాడు.

SCERT AP Board 6th Class Telugu Textbook Solutions 6th Class Telugu పదాలు – అర్థాలు Notes, Questions and Answers.

AP State Syllabus 6th Class Telugu పదాలు – అర్థాలు

అర్థాల పట్టిక

అ

1. అంకె = వశం
2. అంగడి = కొట్టు (దుకాణం)
3. అంబుధి = సముద్రం
4. అఘము = పాపం
5. అజ్ఞానం = జ్ఞానం లేకపోవడం
6. అణగుట = నశించుట
7. అతుల = సాటిలేని
8. అధునాతనము = ఆధునికం
9. అనర్గళంగా = ధారాళంగా / అడ్డంకి లేకుండా
10. అనుకరించు = మరొకరు చేసినట్లు చేయు
11. అనుగుణము = తగిన విధంగా
12. అన్వేషణ = వెదకుట
13. అబ్ది = సముద్రం
14. అర్థించి = వేడుకొని
15. అలరించు = ఆనందింపజేయు
16. అవగతము = తెలియబడినది
17. అశ్వము = గుర్రం
18. అసువులు = ప్రాణాలు

ఆ

1. ఆకృతి = ఆకారం
2. ఆచరణ = నిజ జీవితంలో అమలు చేయడం / నడత
3. ఆజ్ఞ = ఆనతి
4. ఆత్మవిశ్వాసం = తన శక్తి, సామర్థ్యాలపై తనకున్న నమ్మకం
5. ఆనందపరవశుడు = ఎక్కువ ఆనందం పొందిన వాడు
6. ఆపన్నులు = ఆపదలో ఉన్నవారు
7. ఆపద = ప్రమాదం
8. ఆప్యా యత = ప్రేమ, ప్రీతి
9. ఆలి = భార్య
10. ఆవశ్యకత = అవసరం
11. ఆశ్రయించు = నమ్ముకొను
12. ఆశ్రితులు ఆ = ఆశ్రయించినవారు

ఇ

1. ఇంకుట = ఇగిరిపోవుట
2. ఇంతి = స్త్రీ
3. ఇమ్ముగ = కుదురుగ | స్థిరంగా

ఉ

1. ఉచ్చు = పక్షులు మొదలైన వాటిని పట్టడానికి పెట్టే ఉరి
2. ఉజ్జ్వల = బాగా ప్రకాశించు
3. ఉత్తరీయం = కండువా
4. ఉదకము = నీరు
5. ఉబలాటం = కుతూహలం / ఒక పని చేయాలనే తొందరతో కూడిన కోరిక

ఎ

1. ఏకభుక్తులు = ఒకపూట మాత్రమే తినేవారు
2. ఎడబాయు = వేరగు
3. ఎలమి = సంతోషం
4. ఎరుక = జ్ఞానం

ఐ

1. ఐశ్వర్యం = సంపద

ఒ

1. ఒద్దిక = అనుకూలత, స్నేహం
2. ఒసగుట = ఇచ్చుట

ఔ

1. ఔన్నత్యము = గొప్పతనం

క

1. కదనం = యుద్ధం
2. కనుమఱుగు = కంటికి కనిపించకుండా పోవు
3. కన్నుల పండుగ = చూడడానికి ఆనందంగా ఉండటం
4. కపటం = మోసం
5. కపి = కోతి
6. కర్తవ్యం = బాధ్యత
7. కవిపుంగవుడు = శ్రేష్ఠమైన కవి
8. కాంస్యం = కంచు
9. కాలుడు = యముడు
10. కాడు = శ్మశానం
11. కాలయముడు = ప్రాణాలు తీసేవాడు
12. కావలి = రక్షణ
13. కినియు = కోపించు
14. కూడు = అన్నం
15. కూరిమి = స్నేహం
16. కృతజ్ఞతలు = ధన్యవాదాలు
17. కేరింత = నవ్వు / సంతోషంలో చేసే ధ్వని
18. కోటీరము = కిరీటం
19. కోమలి = అందమైన స్త్రీ
20. కోలాహలం = హడావుడి

గ

1. గండం = ప్రమాదం
2. గిరాకీ = వెల ఎక్కువ / కొనుగోలు దారులకున్న ఆసక్తి

ఘ

1. ఘట్టం = సందర్భం / తీరు

చ

1. చారెడు = కొద్దిగా చెయ్యి వంచినప్పుడు ఏర్పడే పరిమాణం, ఒక చేతిలో పట్టినన్ని
2. చిక్కం = తీగలతో అల్లి పశువుల
3. చిరస్మరణీయుడు = నిత్యం స్మరింపదగినవాడు
4. చేజారిపోవు = దొరకకుండాపోవు
5. చేటు = కీడు, అనర్థం

జ

1. జాగృతి = మేలుకొలుపు
2. జాడ = ఆనవాలు
3. జీవనశైలి = జీవించే విధానం/బతికే పద్దతి

డ

1. డెందము = హృదయం

త

1. తనయ = కూతురు
2. తనరు = ప్రకాశించు
3. తనూభవుడు = కుమారుడు
4. తర్కించు = చర్చించు
5. తరుణము = తగిన సమయం
6. తలపోయు = ఆలోచించు
7. తహతహలాడు = ఆరాటపడు
8. తిలలు = నువ్వులు
9. తీవ్రత = ఆధిక్యం
10. తుల్యం = సమానం
11. తెంపు = సాహసం
12. తేట తెల్లం చేయు = స్పష్టంగా వివరించు

ద

1. దత్త = ఇవ్వబడిన
2. దనుజులు = రాక్షసులు.
3. దళం = ఆకు
4. దాణా = పశువులకు పెట్టు ఆహారం
5. దాశరథి- = శ్రీరాముడు .
6. ద్విపము = ఏనుగు
7. ద్వీపము – నాలుగువైపులా నీటితో చుట్టబడిన భూమి
8. దుర్గతి = చెడ్డ స్థితి మూతికి తగిలించే బుట్ట
9. దుర్బరం = భరింపలేనిది
10. దేదీప్యమానం = ప్రకాశవంతం
11. దొరతనం = పాలన, అధికారం
12. దోచు = అపహరించు

ధ

1. ధరణి = భూమి
2. ధాటి = దాడి

న

1. నారి = స్త్రీ
2. నిక్కం = నిజం
3. నిరాడంబరం = ఆడంబరం లేని విధంగా
4. నిర్దేశం = ఆజ్ఞ
5. నిశ్చితాభిప్రాయం = దృఢమైన అభిప్రాయం, గట్టి నిర్ణయం
6. నిష్ఫలం = ప్రయోజనం లేనిది
7. నేమ్మి = ప్రేమ, క్షేమం
8. నెటిగుటి = సరియైన లక్ష్యం
9. నేరము = తప్పు

ప

1. పటాపంచలు = పూర్తిగా తొలగిపోవు
2. పథకం = ఆలోచన, ప్రణాళిక
3. పరస్పరం = ఒకరికొకరు
4. పరవ = ప్రవాహం
5. పస్తు = ఉపవాసం
6. పాటు = ఆపద
7. పాతకం = పాపం
8. పామరుడు = తెలివిలేనివాడు
9. పారదని = జరగదని
10. పీడ= బాధ
11. పుంగవం = ఎద్దు
12. పుడుక = పుల్ల (పుడక అని వాడుక)
13. పుష్కలం = అధికం, సమృద్ధి
14. పుస్తె = తాళిబొట్టు
15. పొంచి = చాటున దాగియుండి
16. పొలతి = స్త్రీ
17. పోరాటం = యుద్ధం
18. పోరు = యుద్ధం
19. ప్రజ్ఞాశాలి = ప్రతిభ గలవాడు
20.. .ప్రతీక = గుర్తు
21. ప్రథితం – ప్రఖ్యాతి నొందినది
22. ప్రభువు = రాజు
23. ప్రస్తుతం = ఇప్పుడు
24. ప్రాచీనం = పూర్వకాలం, పురాతనం
25. ప్రాణం = జీవం
26. ప్రారంభం = మొదలు

బ

1. బుధుడు = పండితుడు
2. బుడతడు = బాలుడు

భ

1. భద్రం = శుభకరం, శ్రేష్ఠం
2. భావన = తలపు/ఆలోచన
3. భావి = భవిష్యత్తు
4. భాస్కరుడు = సూర్యుడు
5. భీతి = భయం
6. భూషణములు = అలంకారాలు
7. భేదం = తేడా
8. భ్రాతృజనం = అన్నదమ్ములు

మ

1. మకాం = నివాసం
2. మదం = గర్వం
3. మదత్రయం = విద్యాగర్వం, ధనగర్వం, కులగర్వం
4. మనువు = రక్షణ
5. మనువు = జీవించుట
6. మట్టగుడిసె = ఒకరకమైన చేప
7. మమకారం = ప్రేమ/నాది అనే భావం
8. మహనీయులు = గొప్పవారు
9. మిన్నక = ఊరక / అప్రయత్నం
10. ముట్టుకోవడం = తాకడం
11. మున్నీరు = సముద్రం
12. ముల్లె = ధనం/మూట
13. మెలకువ = మేలుకొనుట/జాగృతి
14. మేటి = శ్రేష్ఠం
15. మేను = శరీరం
16. మైత్రి = స్నేహం
17. మొరాయించు = మొండిబడు/ఎదిరించే
18. మొహమాటం = జంకు, సంకోచం
19. మోళీ = రీతి / తరగతి
20. మౌనం = మాట్లాడకుండా ఉండడం

య

1. యాచకులు = భిక్షకులు

ర

1. రణము = యుద్ధం
2. రమ్యము = అందమైన
3. రాజద్రోహం = రాజాపరాధం
4. రాట్నం = నూలువడికే యంత్రం
5. రాశి = పోగు
6. రూకలు = ధనం
7. రూపు మాయు = నశించు, అంతరించు

ల

1. లేసు = సులభం

వ

1. వదనం = ముఖం
2. వర్ధనం = వృద్ధి
3. వలయాకారం = గుండ్రంగా
4. వాత్సల్యం = ప్రేమ
5. వ్రాత = సమూహం
6. విక్రయించు = అమ్ము
7. విచ్ఛిన్నం = తునాతనకలు
8. విధూతము = కంపించబడినది
9. విరసం = రసము లేనిది
10. వివేకి = తెలివైనవాడు
11. విహరిస్తున్న = తిరుగుతున్న
12. వీడ్కోలు = వెళ్ళడానికి ఇచ్చే అనుమతి
13. ఐచు = భయపడు
14. వైరం = శత్రుత్వం

శ

1. శిశుంపా వృక్షం = ఇరుగుడు చెట్టు
2. శుంభత్ = ప్రకాశించే
3. శుద్ధము = పవిత్రం
4. శూరులు = శౌర్యం కలవారు య
5. శ్రేయస్సు = శుభం

స

1. సంక్రామిక వ్యాధులు = అంటు వ్యాధులు
2. సంఘాతం = సమూహం / గట్టి దెబ్బ
3. సంచితం = కూడబెట్టినది
4. సంప్రదాయం = గతం నుండి పాటిస్తూ వచ్చిన నిర్దిష్ట ఆచారం
5. సంబరం = సంతోషం
6. సంస్కృతి = ఆచార వ్యవహారాలు, నాగరికత
7. సఖ్యంగా = స్నేహంగా
8. సత్కవి = మంచి కవి
9. సత్యమైనది = నిజమైనది
10. సన్నుతి = పొగడ్త
11. సాక్షాత్కరించు = ఎదుటకువచ్చు
12. సాదిక = సారథ్యం
13. సిరి = సంపద
14. సుంత = కొంచెం
15. సునాయాసం = తేలిక
16. సువర్ణము = బంగారం
17. సొంపు = అందం
18. స్ఫూర్తి = స్ఫురణం, ప్రకాశం
19. స్మరించు = తలచుకొను
20. స్వాంతం = హృదయం
21. స్మారకం = స్పృహ

హ

1. హరియించు = చంపు
2. హితము = మేలు
3. హితుడు = మేలుకోరేవాడు
4. హెచ్చు = ఎక్కువ

పర్యాయపదాలు

1. అఘము : పాపం, దురితం
2. ‘అధికం : ఎక్కువ, మెండు
3. అనలం : అగ్ని, వహ్ని
4. అభి : సముద్రం, జలధి
5. అశ్వము : గుర్రం, తురగం
6. ఇంతి : స్త్రీ, వనిత
7. ఉదకము : నీరు, జలం
8. ఉర్వి : భూమి, వసుధ
9. కన్ను : నేత్రం, నయనం
10. కపి : కోతి, మర్కటం
11. కుమారుడు : తనయుడు, పుత్రుడు
12. కూరిమి : స్నేహం, చెలిమి
13. కాశీ : వారణాసి, అవిముక్తం
14. డెందము : హృదయం, ఎద
15. తండ్రి : జనకుడు, పిత
16. తరుణము : సమయం / కాలం
17. దనుజులు : అసురులు, రాక్షసులు
18. దుఃఖము : భేదం, బాధ
19. నంది : వృషభం, ఎద్దు
20. నారి : స్త్రీ, పొలతి
21. పరులు : ఒరులు, ఇతరులు
22. పామరుడు : అజ్ఞుడు, నీచుడు
23. ప్రతీక : గుర్తు, చిహ్నం
24. ప్రారంభం : అంకురార్పణ, మొదలు
25. ప్రాచీనము : ప్రాక్తనం, సనాతనం
26. భాస్కరుడు : సూర్యుడు, భానుడు
27. ప్రాణం : ఉసురు, జీవం
28. మకాం : బస, నివాసం
29. మదం : గర్వం, పొగరు
30. మాత : తల్లి , జనని
31. మేను : శరీరం, దేహం
32. మైత్రి : స్నేహం, నెయ్యం
33. రణం : యుద్ధం, పోరు
34. రథము : తేరు, స్యందనం
35. రాజు : ప్రభువు, భూపతి
36. వృక్షం : చెట్టు, తరువు
37. సకలం : సర్వం, సమస్తం
38. స్వర్గం : దివి, నాకం

ప్రకృతి – వికృతి

1. అంబ – అమ్మ
2. ఆకాశం – అకసం
3. అశ్చర్యం – అచ్చెరువు
4. ఆహారం – ఓగిరం
5. ఉత్తరీయం – ఉత్తరిగం
6. కథ – కత
7. కవి – కయి.
8. కాలం – కారు
9. కార్యం – కర్జం
10. కుమారుడు – కొమరుడు
11. గర్భం – కడుపు
12. త్యాగం – చాగం
13. దిశ – దెస
14. దీపం – దివ్వె
15. దోషం – దోసం
16. ధర్మము – దమ్మం
17. పుణ్యము – పున్నెం
18. పుస్తకము – పొత్తం
19. భక్తి – బత్తి
20. సంతోషం – సంతసం

SCERT AP Board 6th Class English Solutions 8th Lesson Where there is a Will, there is a Way Questions and Answers.

AP State Syllabus 6th Class English Solutions 8th Where there is a Will, there is a Way

6th Class English 8th Lesson Where there is a Will, there is a Way Textbook Questions and Answers

Observe the following pictures :

Now, reflect on the above pictures.
(Teachers can interact with the students using the following questions.)

Question 1.
Find out the sports and games shown in the pictures.
Answer:
We can find cricket, badminton, kabaddi, chess, golf and weightlifting.

1) Wilma Rudolph:
As a child, Wilma Rudolph overcame polio to become an Olympic sprint champion. This made her an American icon and a role model.

As,a young child she was paralysed by polio, and contracted both scarlet fever and double pneumonia. Many doctors felt she would never walk again, yet she always believed otherwise. By the time she was 12, she had regained her ability to walk and took up athletics. Eight years later she was an Olympic champion.

Rudolph made her Olympic debut at the 1956 Melbourne Games. Aged just 16, she was a member of the American 4×100 m relay team that claimed a bronze medal.

The 1960 Rome Games provided the defining moments of Rudolph’s extraordinary life story. She stormed to gold in the 100 m, 200 m and 4×100 m relay, breaking three world records in the process. She was dubbed “The Black Gazelle” by the European press for her speed, beauty and grace.

2) Rafer Johnson :
Rafer Johnson’s left leg was badly crushed in a machine in his childhood. Rafer was upset. He grew better day by day and the surgeon could finally save his leg, but it did not heal completely.

Rafer’s interest in sports was so strong that he did not worry about his weak leg. He worked hard day and night and was finally selected for the Olympics. He took part in the decathlon and won the first place. He was called “the greatest all round athlete in the world”.

Reading Comprehension

I. Complete the following statements by choosing the correct options:

1. Wihna Rudolph won three gold medals in _________ .
a) Melbourne Olympics
b) Rome Olympics
c) London Olympics
d) Berlin Olympics
Answer:
b) Rome Olympics

2. Wilma is a _________ .
a) dancer
b) sprinter
c) singer
d) teacher
Answer:
b) sprinter

3. Wilma’s left leg was weak because _________ .
a) she was injured while playing
b) her leg was affected by polio
c) her legs were crushed by a machine
d) she met with an accident
Answer:
b) her leg was affected by polio

4. Rafer found it difficult to run _________ .
a) with artificial limbs
b) using crutches
c) with blades tied below his knees
d) wearing spiked shoes
Answer:
d) wearing spiked shoes

5. Decathlon is _________ .
a) a competition in ten separate events
b) a set of ten medals given in Olympics
c) a place where Paralympics is held
d) the name of Rafer Johnson’s coach
Answer:
a) a competition in ten separate events

II. Answer the following questions in a phrase or a sentence:

Question 1.
Where were the 1992 Olympics held?
Answer:
The 1992 Olympics were held in Barcelona.

Question 2.
Who are the two athletes mentioned in the text?
Answer:
The two athletes are Wilma and Rafer Johnson.

Question 3.
Which country did Wilma belong to?
Answer:
Wilma belonged to America.

Question 4.
What was the doctor’s recommendation to improve Wilma’s leg?
Answer:
The doctor recommended regular massage to improve Wilma’s leg.

Question 5.
How did Wilma’s family help her?
Answer:
They spent some time massaging her leg daily.

Question 6.
What happened to Rafer’s left leg?
Answer:
His left leg was badly crushed in a machine.

Question 7.
What do we learn from the lives of these two great athletes?
Answer:
We can learn that physical disability cannot stop the people who have the. true spirit and dedication. We can overcome our physical disabilities with hard work, dedication and sincerity.

III. Go through the following statements and arrange them in a sequential order and write in your notebook.
1. She was in bed for two years.
2. She became well in course of time.
3. Wilma was weak as a baby.
4. She played for her school in one of the matches.
5. She had regular massage of her left leg.
6. She had an attack of polio in her fourth year.
Answer:

1. Wilma was weak as a baby. (3)
2. She had an attack of polio in her fourth year. (6)
3. She was in bed for two years. (1)
4. She had regular massage of her left leg. (5)
5. She became well in course of time. (2)
6. She played for her school in one of the matches. (4)

Vocabulary

I. Who are the following people? (Supply the missing letters)

1. One who participates in a running race is a r ……. …… n …. r.
2. One who takes part in field and track events is an a …. hl…. t ……….
3. One who runs fast in the race over a short distance is a s …….. ………. i ……. t ……. r.
4. One who is injured as a result of a disease is a v….ct
Answer:

1. One who participates in a running race is a runner.
2. One who takes part in field and track events is an athlete.
3. One who runs fast in the race over a short distance is a sprinter.
4. One who is injured as a result of a disease is a victim.

II. Complete the following paragraph choosing the correct word from those given in brackets:

All the students of class VI went to the stadium ………(1)……….. (Some, Sum) of them participated in individual events, a few of them in group events and the remaining
went to cheer up ………(2)……….. (there, their) friends. Rohit was a good runner. When the ………(3)……….. (race, rays) began, all his friends ………(4)……….. (new, knew) that he ………(5)……….. (would, wood) win. In the finals, Rohit ………(6)……….. (one, won) the first ………(7)……….. (prize, price) and became the champion.
Answer:
1) Some
2) their
3) race
4) knew
5) would
6) won
7) prize

Grammar

I. Read the following sentences and observe the words underlined.

1. The front part of one of the toes was hanging out as though it would fall off.
2. I will participate in the match.
3. I can run fast.
4. India might win the match against England.
5. It might rain in the evening so we can’t play cricket today.
6. We should respect our elders.
7. I must take my brother to the stadium.

In the above sentences, the underlined words are Modal Verbs.

Modals are the helping verbs which express the ‘mode’ or ‘manner’ of the actions indicated by the main verbs. They express modes such as ability, possibility, probability, permission, obligation, etc.

The most commonly used modals are shall, should, will, would, can, could, may, might, must, ought to, used to, need and dare.

Modals are used to

I. Choose the correct modal verbs from the box to complete these sentences.

1. You …………….. enter the stadium if you have a ticket.
2. We …………….. attend the classes without fail.
3. We …………….. submit our projects on time.
4. …………….. you like to have a cup of milk?
5. We …………….. win the match next week if we practise it every day.
Answer:
1) can
2) should
3) must
4) Would
5) will

II. Some situations are given below. Read them and respond suitably. The first one is done for you:

1. The teacher has distributed you all the textbooks and notebooks. Your bag is heavy to carry home. You ask someone to help you.
R : Could you please help me carry this bag?

2. A friend has just come to see you at your house. Offer him/her something to drink.
…………………………………..

3. You are at the bank. You want to fill a form but you don’t have a pen. How would you ask the man at the counter for a pen?
…………………………………..

4. You are sitting in a crowded bus. You ndtice an old lady standing near you. Offer her your seat.
…………………………………..

5. Your friend has helped you to locate your missing book. Thank him/her.
…………………………………..
Answer:
2. Would you like to take a cup of coffee?
3. Could you please lend me your pen?
4. Would you like to sit in my seat?
5. Thank you very much!

III. Questions..Questions ??? (Let’s ask questions, shall we?)
Pair work: Read the interview and practise with a partner.

An interview with a singer :
Interviewer : Can I have a talk with you?
Singer : Sure!
Interviewer : What are you?
Singer : I’m a singer.
Interviewer : Which songs do you sing, I mean pop songs or folk songs?
Singer : I sing folk songs.
Interviewer : Where are you from?
Singer : I’m from Srikakulam.
Interviewer : Why are you here?
Singer : I’m here to participate in a singing competition.
Interviewer : When will you return home?
Singer : I’ll go next week.
Interviewer : How will you go?
Singer : I’ll go by car.
Interviewer : Whose car is it?
Singer : It’s my own car.

IV. Gowthanii is late to school today, Her teacher asks her some questions.
The teacher uses these Question words.

Task: Complete the questions below using the given Question words.
1. …………… are you late?
2. …………… do you live?
3. …………… everything alright?
4. …………… you miss the school bus?
5. …………… came to drop you?
6. …………… did you reach the bus stop?
7. …………… did you come to School?
8. …………… is the time now?
Answer:
1. Why are you late?
2. Where do you live?
3. Is everything alright?
4. Did you miss the school bus?
5. Who came to drop you?
6. When / How, did you reach the bus stop?
7. When / How / Why did you come to school?
8. What is the time now?

V. Sit in pairs. Read the following statements and frame questions. Use the clues given in the brackets. One has been done for you.
e.g. A : My father is a teacher.
What is your father? (what)
1. A: This ball is mine.
B: ……………………………..? (whose)

2. A: I like blue colour.
B: ……………………………..? (which)

3. A: We celebrate the National Sports Day on August 29th.
B: ……………………………..? (when)

4. A: Deeksha likes cows because they give us milk.
B: ……………………………..? (why)

5. A: Kohli is my favourite batsman.
B: ……………………………..? (who)

6. A: Neeraja goes to school every day.
B: ……………………………..(where)
Answer:
1. Whose ball is this?
2. Which colour do you like?
3. When do we celebrate the National Sports Day?
4. Why does Deeksha like cows?
5. Who is your favourite batsman?
6. Where does Neeraja go every day?

VI. Write one meaningful question each beginning with the following words.

Answer:
What is your name? / What do you like to eat?
Who is your favourite teacher? / Who is your best friend?
Where do you live? / Where do you play in the evenings?
When do you go to movies? / When do you meet your friends?
Why are you late today? / Why do you play games?
Which is your favourite subject? / Which of the drinks do you like most? Whose pen is this? / Whose bicycle is this?
How do you come to school? / How do you reach the bus stop?
Are you ready? / Are you happy?
Is everything ok? / Is the headmaster in the office room?
Have you finished your homework? / Have you finished your lunch?
Do you like coffee? / Do you play cricket?
Does she like sweets? / Does he work hard?
Did you go to school yesterday?
Will you go to a movie next Sunday?
Can you carry a rice bag?
Can’t we eat healthy food?
Don’t you know my name? .
Won’t they go to temple tomorrow?
Didn’t he meet you last Sunday?
Doesn’t she like sweets?
Isn’t your father at home?
Aren’t you hungry?
Wasn’t he at his house yesterday?

Writing

I. Read the information in boxes about the biography of M.S.Dhoni. Arrange them in the right order.

Answer:
Introduction
Mahendra Singh Dhoni or MS Dhoni is one of the most popular Indian cricketers. Putting his great leadership skills to test, he served as the former captain of the Indian national cricket team.

Personal details-Debut
Dhoni was born on July 7, 1981 in Ranchi, Bihar (now Jharkhand) to Pan Singh and Devaki Devi. He made his debut in One Day International (ODI) in December 2004, _ playing against Bangladesh.

Career
In the ODI scenario, Dhoni has so far played 265 matches scoring 8620 runs, with his highest being a staggering 183 out of 145 balls not-out against Sri Lanka.

Significant Milestones /Achievements
India won the 2007 ICC World Twenty20 and 2011 ICC Cricket World Cup under his captaincy.

Awards
He received the Rajiv Gandhi Khel Ratna award in 2007 and the Padrria Shri award in 2009. He also received Padma Bhushan award, India’s third-highest civilian award, in 2018.

Retirement
Dhoni announced his retirement from International Test Cricket on December 30,2014 following the drawn test between India and Australia in Melbourne.

II. Write a biosketch of P.V. Sindhu using the clues given below.

Answer:
P.V.Sindhu’s full name is Pusarla Venkata Sindhu. She was a great badminton player. She was born on 5th July 1995. Her parents are P.V: Ramana and P. Vijaya who are national volleyball players. Her hometown is Hyderabad. Her international debut took place in 2009. Pullela Gopichand is her coach. She received the Arjuna Award in 2013 and the Padma Shri Award in 2016.

Talking Time

I. Respond to the statement: “Alas! We lost the match.”

A: Is it?
B: Really?
C : I know. I expected.
D : Don’t worry!
E : Better luck next time!

II. Listen to the announcement made by the Physical Director in the District Level Sports Meet.

Announcement 1:
May I have your kind attention please? The sportspersons who are participating in 400 meters are requested to report to Mr. Haribabu by 4 p.m at our High School ground with your identity cards without fail.

Activity 1:
Make an announcement regarding the Volleyball semifinal match between Sompeta and Palasa in court No. 2.
Answer:
Your attention please! The Volleyball teams of Sompeta and Palasa are requested to go to the court No. 2, The semifinal match is going to begin.

→ Activity 2 :
Make an announcement regarding Kabaddi final match between Narasannapeta and Srikakulam in court No. 1.
Answer:
Your attention please! The kabaddi teams of Narasannapeta and Srikakulam are requested to go to the court No. 1. The final match is going to begin.

III. And… what?
Each learner will repeat the sentence and add one more item.

1. Topic : Gajnes and sports
I like/love to play ……….
I love to play cricket, volleyball, ………….

2. Topic : Places
I want to visit /1 would like to visit ………….

3. Topic : Hobbies
I enjoy ………..

4. Topic: Abilities
I can speak English………

5. Topic: Favourites
My favourite sportsperson …………. (game, actor)
Answer:
1. I love to play football.
I like to play chess.
I like to play tennis ……………

2. I would like to visit Madurai.
I would like to visit Kanipakam.
I want to visit Ooty. ………..

3. I enjoy book reading.
I enjoy gardening.
I enjoy listening to music. …………

4. I can speak Sanskrit.
I can lift this heavy box.
I can finish the project by the evening. ……….

5. My favourite sportsperson is Virat Kohli.
My favourite game is cricket.
My favourite actor is Allu Arjun. …………

IV. Read the Interview with Saina Nehwal.

1. An Interview with a sportsperson:

Anchor : Good morning and welcome to all the viewers to your favourite programme’Know Your Stars’. We are so fortunate to have Ms. Saina Nehwal with us on the show Know Your Stars. Well now, let’s invite the first Indian woman player who has brought name and fame to our country and a true inspirer for many sportspersons. Today we will interview her.

Anchor : Dear Saina, once again we welcome you to the show. Our viewers are so . keen to listen to you.

Saina : Good morning everyone. Thanks for inviting me to the show.

Anchor : How did you pick up badminton as your career?

Saina : Well, I had never thought I would be a professional player. But once I got the opportunity to play for my house in the inter-school matches, I defeated all my opponents. Then the sports teacher encouraged me and I became what I am now.

Anchor : Who is your role model?

Saina : I admire Sachin Tendulkar the most. Then Sania Mirza, Kalpana Chawla have also been my inspiration.

Anchor : How do you cope with the pressure of your studies?

Saina : Well, I like my studies. So I spend three hours every day with my studies.

Anchor : What do you do to relax?

Saina : I read books; watch movies; and spend time in nature. It refreshes me completely.

Anchor : What message would you like to give to our viewers?

Saina : Well, in order to be excellent, one must work really hard systematically. And one must never give up in case there are repeated setbacks.

Anchor : Thanks a lot for joining the show. Well that’s all for today and let’s meet another star next week.

Activity : Now conduct an imaginaryjnterview with one of your favourite Sport Stars by using the clues.

Debut match – important people in your life – breakthrough – challenges- tips for young generation – favourite food – favourite place – favourite dish – favourite sportsperson – future plans – goals- funny moment – disappointment – success secret- parents support – role model.
Answer:
Interviewer : Good morning!
V.V.S.Laxman : Good morning! Take your seat.
Interviewer : Thank you. I need an interview with you for my school magazine.
V.V.S.Laxman : OK. We can talk now together.
Interviewer : Tell something about your debut match.
V.V.S.Laxman : It was 20th November 1996 against South Africa.
Interviewer : Who are the important people in your life?
V.V.S.Laxman : My parents, friends and relatives.
Interviewer : What is your breakthrough in your career?
V.V.S.Laxman : My score of 281 runs against Australia in a test match in 2001.
Interviewer : What challenges have you faced in your career?
V.V.S.Laxman : I faced continuous failures in some cases but I overcame them later.
Interviewer : What tips would you like to give to younger generation?
V.V.S.Laxman : It is very important to maintain mental and physical health.
Interviewer : What is your favourite food or dish?
V.V.S.Laxman : I like South Indian varieties.
Interviewer : Which place would you like to visit?
V.V.S.Laxman : Sydney in Australia
Interviewer : Who is your favourite sportsperson?
V.V.S.Laxman : Mohammad Azharuddin
Interviewer : What are your future plans and goals?
V.V.S.Laxman : I want to start a sports school.
Interviewer : Can you tell us any funny movement in your career?
V.V.S.Laxman: In a match, Sourav Ganguly called me for a single and both collided mid pitch as we can in the same line. Both of us went down, Ganguly dropped his bat and got run out.
Interviewer : What is your success secret?
V.V.S.Laxman : Regular practice, hard work and concentration.
Interviewer : How is your parents’ sup’port to your career?
V.V.S.Laxman : They gave me total support to choose cricket as my career.
Interviewer : Who is your role model in cricket?
V.V.S.Laxman : Mohammad Azharuddin.
Interviewer : Thank you for giving information very patiently.
V.V.S.Laxman : It is ok.

Project Work

Collect the information about Rules and regulations, Do’s & Don’ts of a Game : Volleyball: Team – 6 members. Ground Measurements. Foul, Setter, Spiker. Points.
Answer:
Basic Volleyball Rules:

• 6 players on the floor at any one time – 3 in the front row and 3 in the back row
• Maximum of 3 hits per side .
• Points are made on every serve for wining team of rally (rally-point scoring).
• Player may not hit the ball twice in succession. (A block is not considered a hit.)
• Ball may be played off the net during a volley and on a serve.
• A ball hitting a boundary line is in.
• A ball is out if it hits an antennae, the floor completely outside the court, any of the net or cables outside the antennae, the referee stand or pole, the ceiling above a non-playable area.
• It is legal to contact the ball with any part of a player’s body.
• It is illegal to catch, hold or throw the ball.
• A player cannot block or attack a serve from on or inside the 10-foot line.
• After the serve, front-line players may switch positions at the net.
• Matches are made up of sets; the number depends on level of play. 3-set matches are 2 sets to 25 points and a third set to 15. Each set must be won by two points. The winner is the first team to win 2 sets. 5-set matches are 4 sets to 25 points and fifth set to 15. The team must win by 2 unless tournament rules dictate otherwise. The winner is the first team to win three sets.

Volleyball Ground Measurements:

• The official indoor volleyball court size in American measuring units is 29’6″ by 29 feet and six inches for the half court area.
• The full volleyball court area is 59 feet x 29′ 6″.
• If you were using the metric system, then the half court area is 9 meters by 9 meters while the entire court is 18 meters long by 9 meters wide.
• Many people like to round these numbers up to 30 feet by 60 feet.
• The above measurements are the same for both the men’s and women’s volleyball court size.

The DO’s and DON’Ts of Volleyball:

• DO always push yourself!
• DON’T ever dog it
• DO wear your hair in a braid, ponytail, or bun
• DON’T wear it down j
• DO wear crew socks ‘
• DON’T wear* ankle socks
• DO always communicate on the court
• DON’T ever be silent , –
• DO eat plenty of fruits, vegetable, protein, and carbs
• DON’T eat much processed food, candy, chips, and junk
• DO watch volleyball on TV and learn from the best!
• DON’T waste time doing other nonsense
• DO learn all rotations
• DON’T be that person out of rotation
• DO become a well rounded player and be able to perform all skills
• DON’T be tunnel visioned
• DO be coachable
• DON’T be stubborn
• DO set goals
• DON’T be complacent
• DO take initiative when it comes to recruiting
• DON’T be lax
• DO hydrate
• DON’T intake little fluids
• DO build your endurance, flexibility, strength, and agility
• DON’T become out of shape
• DO always pay attention during practices
• DON’T zone out
• DO be a leader
• DON’T be afraid
• DO be early to practices and matches
• DON’T be late
• DO approach coaches when you need soemthing
• DON’T be timid
• DO keep pushing
• DON’T quit!
• DO dream big!!!

Important terms of Volleyball:

Ace :
A serve that is not passable and results immediately in a point.

Assist:
Passing or setting the ball to a teammate who attacks the ball for a kill.

Attack:
The offensive action of hitting the ball. The attempt by one team to terminate the play by hitting the ball to the floor on the opponents side.

Campfire :
A ball that falls to the floor in an area that’s surrounded by two, three, four or more players. At the instant after the ball hits the floor, it appears as if the players are encircling and starting a campfire.

Centerline :
The boundary that runs directly under the net and divides the court into two equal halves.

Dig :
Passing a spiked or rapidly hit ball. Slang for the art of passing an attacked ball close to the floor.

Free Ball:
A ball that will be returned by a pass rather than a spike.

Pancake :
A one-handed defensive technique where the hand is extended and the palm is slid along the floor as the player dives or extension rolls, and is timed so that the ball bounces off the back of the hand.

Rotation:
The clockwise movement of player around the court and through the serving position following a side out.

Serve :
Used to put the ball into play.

Service Error :
An unsuccessful serve in which one or more of the following occurs:
1. the ball fails to clear the net,
2. the ball lands out of bounds, or
3. the server commits a foot fault.

Setter:
the player who has the 2nd of 3 contacts of the ball who ‘sets’ the ball with an overhand pass for a teammate to hit. The setter is like the quarterback in football – they run the offense.

Side Out:
Occurs when the receiving team successfully puts the ball away against the serving team, or when the serving team commits an unforced error, and thus the receiving team gains the right to serve.

Spike:
Also hit or attack. A ball contacted with force by a player on the offensive team who intends to terminate the ball on the opponent’s floor or off the opponent’s blocker.

Fun Time

I. Reverse Me:
Read the sentences and try to guess the words. The first one has been done for you.
e.g.: I perceived with my eyes.( SAW) Reverse me and I existed. (WAS)
1. I’m a heavy weight. Reverse me and I’m nothing ……………
2. I’m the high point. Reverse me and I’m something to cook in ……………
3. I’m uncooked. Reverse me and I’m armed conflict ……………
4. I am a portion of the whole. Reverse me and I’m used to catch something ……………
5. I’m a wild animal. Reverse me and I move like water. ……………
6. I’m a number. Reverse me and I’m used to catch something ……………
7. I’m an obstruction used to hold back water. Reverse me and I’m crazy. ……………
8. I’m victorious. Reverse me and I’m the present time ……………
9. I use it in dance. Reverse me and we keep them at home ……………
Answer:
1. Ton – not
2. Top – pot
3. Raw – war
4. Part – trap
5. Wolf – flow
6. Ten – net
7. Dam – mad
8. Won – now
9. Step – pets

II. Stretching a Sentence :

Add more details to a sentence by using the 5 “Wh” Questions.
Who ? My childhood friend.
What? My childhood friend has been playing chess.
When (How long)? My childhood friend has been playing chess for the past two hours. Where? My childhood friend has been playing chess for the past two hours in his room.
Why? My childhood friend has been playing chess for the past two hours in his room because he wants to participate in a competition.

Poem

WHAT CAN A LITTLE CHAP DO?
– William Arthur Dunkerely

What can a little chap do?
For his country and for you?
What can a little chap do?
He can play a straight game all through:
That’s one good thing he can do.
He can fight like a?Knigh1
For the Truth arid the Right;
That’s another good thing he can do.
He can shun all that’s mean,
He can keep himself clean,
Both without and within;
That’s a very fine thing he can do.
His soul he can brace
Against everything base.
And the trace will be seen
All his life in his face;
That’s an excellent thing he can do.
He can look to the light,
He can keep his thoughts white,
He can fight the great fight,
He can do with his might
What is good in God’s sight;
Those are truly great things he can do.

Comprehension

I. Match the rhyming words.

Answer:

II. Read the above poem and fill in the blanks with suitable words.

1. He can keep his ………….. white.
2. He can fight like a ………….. for the Truth and the Right.
3. The one thing he can do is to play a ………….. game all through.
4. The greatest thing that he can do is to do what is good in …………..
Answer:
1) thoughts
2) knight
3) straight
4) God’s sight

III. Answer the following questions.

Question 1.
What can he do to keep all things clean?
Answer:
He can shun all that’s mean.

Question 2.
What can he brace against everything?
Answer:
He can brace his soul against everything.

Question 3.
What can he do with his might?
Answer:
He can fight the great fight.

Question 4.
What can you do for your country?
Answer:
I love my country. First of all, as a student, I study well and achieve my goal. I respect our government, our Constitution, our national flag and our national anthem. I serve the government as well as the people. I can be free from corruption. I can stand for truth. I try to educate others. I respect others. I can’always try to use my power to uplift our country.

Question 5.
List out the good things you find from the poem.
Answer:
The following are good things mentioned in the poem.
Playing a straight game all through
Fighting like a knight for the truth and the right
Shunning all bad things
Keeping clean within and without
Bracing soul against everything
Keeping thoughts white
Fighting a great fright for good things in God’s sight.

What Can A Little Chap Do? Poem Summary

A little chap is the future citizen of a country. He can do many things for the sake of his country. He can play a straight game. He can fight like a knight for the truth and the right. He can refuse to do mean things and keeps himself clean. He can have a brave heart. He looks for wisdom and thinks wisely. He can fight with his might for what is good in God’s view.

What Can A Little Chap Do? Poem About the Poet

William Arthur Dunkerley (12 November-1852 23 January 1941) was a prolific English journalist, novelist, and poet. He wrote under his own name, and also as John Oxenham for his poetry, hymn-writing, and novels. His poetry includes Bees in Amber: a little book of thoughtful verse (1913) which became a bestseller. He also wrote the poem ‘Greatheart’.

SCERT AP Board 6th Class English Solutions 7th Lesson Dr. B. R. Ambedkar Questions and Answers.

AP State Syllabus 6th Class English Solutions 7th Dr. B. R. Ambedkar

6th Class English 7th Lesson Dr. B. R. Ambedkar Textbook Questions and Answers

Look at the pictures and answer the questions that follow.

Question 1.
Who are the persons in the pictures?
Answer:
The persons in the pictures are Mahatma Gandhi, Sardar Vallabhbhai Patel, Jawaharlal Nehru and Swami Vivekananda.

Question 2.
What do you know about them?
Answer:
Mahatma Gandhi:
He was the most important freedom fighter. He was called Mahatma and Bapuji.

Sardar Vallabhbhai Patel:
He was known as Sardar Patel. He was an Indian politician. He served as the first Deputy Prime Minister of India. He was called the ‘Iron Man of India’.

Jawaharlal Nehru :
He was an Indian politician. He served as the first Prime Minister , of India. He was called ‘Cha-Cha’. He was fond of children.

Swami Vivekananda :
He was a great Indian Hindu monk. He was a great disciple of Ramakrishna Paramahagisa. He was the founder of Ramakrishna Mission.

Reading Comprehension

I. Choose the correct answer from the choices given below:

1. Dr. Ambedkar experienced pangs of untouchability …………..
a) when he went to London.
b) after he became the minister.
c) right from his childhood.
Answer:
c) right from his childhood.

2. Ambedkar’s father didn’t come to the railway station because …………..
a) they hadn’t written a letter to his father.
b) his father hadn’t received the letter in time.
c) his father forgot about it.
Answer:
b) his father hadn’t received the letter in time.

3. Dr. Ambedkar remembered the Brahmin teacher throughout his life because …………..
a) the teacher showed great love and affection for Bhimrao.
b) the teacher punished him too much.
c) the teacher discouraged him.
Answer:
a) the teacher showed great love and affection for Bhimrao.

4. Bhimrao saved small amounts of money and used the money …………..
a) to buy clothes.
b) to buy toys.
c) to buy books.
Answer:
c) to buy books.

5. What did Ambedkar do at the time of the Second Round Table Conference in London?
a) He bought nothing there.
b) He bought so many books there.
c) He bought so many clothes there.
Answer:
b) He bought so many books there.

II. Answer the following questions.

Question 1.
When and where was Ambedkar born?
Answer:
Ambedkar was born on 14th April 1891 at Mhow in Madhya Pradesh.

Question 2.
Bhimrao along with his brother and cousin went to Koregaon. Why?
Answer:
Bhimrao along with his brother and cousin went to Koregaon to spend the summer vacation with his father.

Question 3.
What was the nightmarish incident that made an indelible impression on the tender mind of Bhirn?
Answer:
The nightmarish incident was his journey to his father’s working place from the railway station. During the time, he had to spend without water and food.

Question 4.
How do you know that Ambedkar had a great thirst for books?
Answer:
Ambedkar had a great thirst for books. He saved small amounts of money and spent it on buying books in his childhood. He purchased about 2,000 old books when he was in New York. At the time of the Second Round Table Conference in London, he bought 32 boxes of books.

Question 5.
Do you think that there is caste discrimination in your village still?
Answer:
No, I do not think that there is caste discrimination in our village.

Vocabulary

I. Read the following sentences. Circle the wrongly spelt words and write the correct spelling.
i. Ambedkar’s acheivements inspire us.
ii. Untauchability is inhuman.
iii. Babasaheb was a varacious reader.
Answer:

Wrongly spelt words – Correctly spelt words
acheivements – achievements
Untauchability – Untouchability
varacious – voracious

II. Prepare a word map related to “Ambedkar”.

Answer:

Grammar

I. Look at the following sentences from the lesson.

Bhimrao went to a man there and said, “We are very thirsty, please give us some water.”

In the above sentence, the words within the inverted commas are the actual words of Bhimrao. It is called Direct Speech.

When the words are said to another speaker as shown below, it is called Indirect Speech (Reported Speech).

Bhimrao went to a man there and said that they were very thirsty and requested him to give them some water.

Look at the following sentences in Direct Speech and Indirect Speech and notice the changes.

Activity on Reported Speech

Each student says one sentence with action. The other student will change the sentence into Indirect Speech.
For Example :

Exercise

I. Now change the conversation between Swapna and Kusuma into Indirect Speech.
Kusuma : Are you still working on the project on Ambedkar?
Swapna : I have already completed that project.
Kusuma : What are you doing now?
Swapna : I am working on some other project on Vallabhbhai Patel.
Answer:
Kusuma asked Swapna whether she was still working on the project on Ambedkar. Swapna replied that she had already completed that project. Kusuma asked Swapna what she was doing then. Swapna said that she was working on some other project on Vallabhbhai Patel.

II. Read the following sentences from the lesson.

1. The man replied rudely.
2. I have rea//y been inspired by Babasaheb.

In the above sentences the words ‘rudely’ and ‘really’ are used to describe actions. They are called adverbs.

Most of the adverbs are formed by adding 7/ to adjectives.

Write the adverbs of the following adjectives.

III. Fill in the blanks with the suitable adverbs given in the box.

a) My friend speaks …………….. in English.
b) My grandfather ………….. goes to movies.
c) If you answer this question ………………….., you will get two marks.
d) Venu ran …………. and caught the bus.
e) It started raining ………….
Answer:
a) fluently
b) rarely
c) correctly
d) quickly
e) suddenly

Writing

Official Letter

The letters that are written to authorities and business people are called official letters.

Now write a letter to the Principal / Headmaster of your school requesting him/her to issue your study certificate.

Follow this Format:

Answer:

Fun Time

Observe the given cartoon.

What do you think Jerry is saying to Tom? Write a comic dialogue for this cartoon.
Answer:

Talking Time

1. Asking for and giving permission:
We use ‘can’, and may’ to ask for permission.

Read the following sentences :
1. Can I use your phone? (polite)
2. May I use your charger? (more polite)
The above two sentences are used to ask for permission.
The first one is polite. The second one is more polite.
Ask for permission in different ways using the following expression. The first one is done for you.

Answer:

Giving Permission

A. Asking for and giving permission :

Look at the following conversation between Pavan and his teacher. Observe how the permission is given by the teacher.
Pavan : May I sit in the first bench, please?
Teacher : Sure.
Pavan : May I ask a doubt?
Teacher : Yes, please do.
Pavan : May I talk to Gopi once?
Teacher : Sure, but why?

B. You want to go on a picnic with your classmates. You need permission from your parents.

Now prepare a conversation between you and your mom in this context.
Answer:
I : Can 1 ask you one thing?
Mother : Sure.
I : Can I go on a picnic with my classmates?
Mother : Certainly!
I : Can I ask you to prepare my favourite food?
Mother : Why not?

2. Say the following pairs of words aloud.

Listening

FUN WITH FRIENDS

Once there lived three friends Vani, Kavya and Sumi. They always played jokes on one another. One day, Vani bought some delicious black plums. The three of them sat and started eating the black plums. Suddenly Sumi decided to play a trick on Kavya. When she looked under her chair, she saw a small heap of plum seeds. She stealthily pushed the heap of seeds under Kavya’s chair.

Then Sumi said, “What is this Kavya? You are so greedy! You alone have eaten so many black plums.” Kavya felt bad and didn’t know what to say.

Vani looked here and there. When she looked under Sumi’s chair, there were no seeds. So, she replied, “Sumi, Kavya was at least greedy, but see yourself, you have eaten all the black plums including its seeds.” Then, Kavya understood that her friend had just played a trick on her and then all three of them laughed heartily.

Answer the following questions orally :

Question 1.
What did Vani buy?
Answer:
Vani bought some delicious black plums.

Question 2.
Who decided to play a trick on Kavya?
Answer:
Sumi decided to play a trick on Kavya.

Question 3.
There were no seeds under Sumi’s chair, why?
Answer:
As Sumi stealthily pushed the heap of seeds under Kavya’s chair, there were no seeds under her chair.

Study Skills

BAR GRAPH
The following bar graph shows the marks secured by five sixth class students in the final exam. Use the graph to answer the questions.

1. What does the bar graph show?
Answer:
The marks secured by five sixth class students in the final exam

2. Who got the same marks?
Answer:
Javed and Pramod got the same marks.

3. How many marks were secured by Pramod?
Answer:
500

4. Abhay secured ………… marks.
a) 350
b) 400
c) 450
Answer:
c) 450

5. The least marks were secured by …………
a) Javed
b) Mariya
c) Pramod
Answer:
b) Mariya

Read it yourself

Comprehension

Answer the following questions.

Question 1.
Talk about the great achievements of Malli Masthan Babu.
Answer:
Malli Masthan Babu was regarded as the fastest ‘seven summiteer’. He successfully climbed and reached the highest peaks in all the seven continents in the year 2006.

Question 2.
How are you inspired by the achievements of Malli Masthan Babu?
Answer:
One can learn that we should have the uncrushable spirit to achieve success.

Question 3.
What happened to Masthan Babu when he was descending the Andes?
Answer:
When Masthan Babu was descending the Andes, he was caught in bad weather and died on its slopes.

Question 4.
Have you ever seen a hill or a mountain? Describe it in two or three lines.
Answer:
Yes, I have seen a small mountain near our village. It is famous for its temple. On the highest point of the hill, there is a temple. The hill is full of green trees and colorful flowers.

Dr.B.R. AMBEDKAR Summary

Swapna wrote a letter to her friend Kusuma describing the details of her project work. In her letter, she mentioned some important incidents in Dr. B. R.Ambedkar’s life.

When Bhimrao was nine years old, he, along with his brother and cousin, went to Koregaon to spend the summer vacation with his father. On the way, they were ill-treated by the cart-man. A man refused to give drinking water. They had to sleep without water and food.

There was a Brahmin teacher in his high school who showed great love and affection for Bhimrao. Dr. Ambedkar remembered the teacher throughout his life.

Ambedkar felt that lack of education is the root cause of caste discrimination in India. He decided to uplift the oppressed classes and remove caste barriers.

Ambedkar went to the USA to join Columbia University. He completed his M.A and Ph.D. there. Then, he joined the London School of Economics and graduated in Political Science.

Babasaheb was a voracious reader throughout his life. He purchased about 2,000 old books when he was in New York.

He was appointed Chairman of the Drafting Committee to write India’s new Constitution. He was appointed the first Law Minister in Jawaharlal Nehru’s cabinet.

In the year 199p, Dr. Ambedkar was awarded the ‘Bharat Ratna’ after his death. The Government of India released a stamp in memory of his valuable services to modern India.

In her letter, Swapna says that Babasaheb achieved such success because of his reading habit.

The Trekking Champion Summary

Malli Masthan Babu belonged to Nellore District. He obtained his M.Tech Degree from IIT – Kharagpur. He was interested in trekking and climbing high-altitude mountains.

He climbed and reached the highest peaks in all the seven continents in the year 2006. He was regarded as the fastest “seven summiteers” in the world, that is, the fastest person to climb summits on all seven continents.

Unfortunately, while descending the Andes, Malli was caught in bad weather and died on its slopes on 24 March 2015. But his uncrushable spirit inspires us forever.

SCERT AP Board 6th Class English Solutions 6th Lesson A Lesson for All Questions and Answers.

AP State Syllabus 6th Class English Solutions 6th A Lesson for All

6th Class English 6th Lesson A Lesson for All Textbook Questions and Answers

Look at the two pictures, discuss and answer the questions.

Question 1.
Look at the surroundings in the two pictures. Which is beautiful?
Answer:
The first picture is beautiful because of its environment with beautiful surroundings.

Question 2.
Which one do you like? Why?
Answer:
I like the first one because it is beautiful. It has a pleasant atmosphere.

Question 3.
Which things attract you in the nature?
Answer:
Fresh air, pleasant atmosphere, greenery, water bodies, hills, birds, and animals attract me in the nature.

Question 4.
Why do our surroundings become dirty?
Answer:
We make surroundings pollute and throw the things everywhere. So our surroundings become dirty.

Reading, Comprehension

A. Answer the following questions.

Question 1.
What difficulties did the people in the play face in the morning?
Answer:
People could not get newspaper and milk in time. The school bus was struck. There was garbage everywhere on the roads.

Question 2.
What more difficulties would they have to face, if the roads were not cleared?
Answer:
If the roads were not cleared, they would have to face many problems. They would not go to their work places in time. They would have to walk long distances. They would have many health problems.

Question 3.
What are the complaints of the animals?
Answer:
The animals complained that humans spoiled their forests. The humans made the fish in the rivers die. They threw waste chemicals and poisons in the forest.

Question 4.
Do you think the humans realized their mistake?
Answer:
Yes, 1 think the humans realized their mistake because they decided to sort out the litter and arrange for it to be collected separately. They wanted to send the litter for processing and recycling.

Question 5.
If you were the Mayor, how would you solve this problem?
Answer:
If I were the Mayor, I would make sanitary workers collect the litter in separate bins as wet and dry wastage. I would send it for recycling and processing. I would appoint number of workers for sanitation.

B. List the characters in the play.
Answer:

C. Complete the following statements by choosing the right option from the choices given below.

1. The city street was filled with
a) flowers.
b) rubbish.
c) fruits.
Answer:
b) rubbish.

2. The newspaper boy and the milkman came
a) on foot.
b) on bike.
c) by bus.
Answer:
a) on foot.

3. All the rubbish was spread on the roads
a) by Kalyani and Jhansi.
b) by the milkman and the hawker.
c) by the animals.
Answer:
c) by the animals.

4. The animals faced many difficulties in the forest
a) because the animals fought with each other.
b) because the animals threw garbage in the forest.
c) because humans threw garbage in the forest.
Answer:
c) because humans threw garbage in the forest.

Vocabulary

A. Choose the words with similar meanings (synonyms) for the underlined words from the list given below.

People living in cities damage the surrounding places for their comfort in their residence. They carelessly throw the waste everywhere.
Answer:
damage : spoil
residence : dwelling
carelessly : recklessly
waste : garbage

B. Write the opposite words of the underlined words.

If you all agree (1) to sort out the litter, I will arrange for it to be collected (2) separately. We have spoiled (3) our surroundings. It is unfortunately (4) true (5).

1. agree × disagree
2. collected × distributed
3. spoiled × unspoiled
4. unfortunately × fortunately
5. true × false

C. Read the following sentences. Circle the wrongly spelt words and write the correct spellings.

1. Please put the garbege in the bin.
2. They must confes their crime.
3. Shall I take the empty bottles for redding?
4. It is unbelivable.
5. I don’t like this rubish.
6. 1 used to watch television.
Answer:

Wrongly spelt words – Correctly spelt words
1. garbege : garbage
2. confes : confess
3. recicling : recycling
4. unbelivable : unbelievable
5. rubish : rubbish
6. telivision : television

Grammar

A. Simple Future : (shall / will)

i) Look at the following sentences from the lesson.
1. I will fetch him.
2. I will arrange for it to be collected separately.
3. Shall I go and bring a piece of ice to stop the bleeding?
We use ‘shall’ and will’ when we talk about the future.
We commonly use only ’will’ in statements.

For example:
1. I will use metal bottles from now.
2. We will clean our house next Sunday.
3. They will buy steel glasses.
However, shall’ is used in questions related to offers, suggestions.

For example:
1. Shall I carry your bag?
2. Shall we play cricket?

ii) Now read the following activities that Jhansi will do tomorrow.
1. Jhansi will wake up at 5 a.m. tomorrow.
2. Jhansi will eat breakfast at 8 am.
3. Jhansi will go to school at 9 a.m.
4. Jhansi will take her lunch at 1 p.m.
5. Jhansi will complete her classes at 4 p.m.
6. Jhansi will go to playground at 4 p.m.
7. Jhansi will return from school at 5 p.m.
8. Jhansi will do her homework at 6 p.m.
9. Jhansi will take her supper at 8:30 p.m.
10. Jhansi will go to bed at 9 p.m.

Activity

A. Now you can speak about your activities that you will do tomorrow and write them. You can use the hints below.
1. wake up (5 a.m.) e.g.: I will wake up at 5 a.m. tomorrow.
2. drink water (6 a.m.) …………………………………
3. drink milk (7 a.m.) …………………………………
4. read newspaper (8 a.m.) …………………………………
5. help mother (8.30 a.m.) …………………………………
6. attend classes (9.30 a.m.) …………………………………
7. play kabaddi (4 pm.) …………………………………
‘ 8. water plants (5 p m.) …………………………………
9. do homework (7 p.m.) …………………………………
10. go to bed (9 p.m.) …………………………………
Answer:
1. wake up (5 a.m.) e.g.: I will wake up at 5 a.m. tomorrow.
2. drink water (6 a.m.) I will drink water at 6 a.m.
3. drink milk (7 a.m.) I will drink milk at 7 a.m.
4. read newspaper (8 a.m.) I will read newspaper at 8 a.m.
5. help mother (8.30 a.m.) I will help my mother at 8.30 p.m.
6. attend classes (9.30 a.m.) I will attend classes at 9.30 a.m.
7. play katbaddi (4 p.m.) I will play kabaddi at 4 p.m.
8. water plants (5 p.m.) I will water plants at 5 a.m.
9. do homework (7 p.m.) I will do my homework at 7 p.m.
10. go to bed (9 p.m.) I will go to bed at 9 p.m.

B. Change the Tomorrow’s activities of Jhansi into her Yesterday’s activities. (Simple Future into Simple Past). The first one is done for you.
Answer:
1. She (Jhansi) woke up at 5 a.m. yesterday.
2. Jhansi ate breakfast at 8 a.m. yesterday
3. Jhansi went to school at 9 a.m. yesterday
4. Jhansi took her lunch at 1 p.m. yesterday.
5. Jhansi completed her classes at 4 p.m. yesterday.
6. Jhansi went to playground at 4 p.m. yesterday.
7. Jhansi returned from school at 5 p.m. yesterday.
8. Jhansi did her homework at 6 p.m. yesterday.
9. Jhansi took her supper at: 8.30 p.m. yesterday.
10. Jhansi went to bed at 9 p.m. yesterday.

C. Now change the yesterday’s activities of Jhansi into her daily routine.
(Simple Past into Simple Present)
Answer:
1. She (Jhansi) wakes up at 5 a.m. daily.
2. Jhansi eats breakfast at 8 a.m. daily.
3. Jhansi goes to school at 9 a.m. daily.
4. Jhansi takes her lunch at 1 p.m. daily.
5. Jhansi completes her classes at 4 p.m. daily.
6. Jhansi goes to playground at 4 p.m. daily.
7. Jhansi returns from school at 5 p.m. daily.
8. Jhansi does her homework at 6 p.m. daily.
9. Jhansi takes her supper at 8.30 p.m. daily.
10. Jhansi goes to bed at 9 p.m. daily.

D. Now discuss the actions of Jhansi in your group.

E. Language Game : Onion Rings

Step 1 : All the students in the class stand face to face in two circles. Outer circle students put questions to inner circle students. Inner circle students give answers. After giving one or two answers, inner circle student moves to next student in the circle. Outer circle students don’t move.

Step 2 : After some time, the students interchange (Outer to inner and inner to outer). The same process continues again. The students, who gave answers in step 1, will ask questions in step 2.

Sample questions:

1. What time will you go to school tomorrow?
2. When will you meet your friends?
3. Where will you play kabaddi?
4. What time will you do homework tomorrow?

Some more questions:

1. At what time will you wake up tomorrow?
2. When will you take your breakfast tomorrow?
3. Where will you take your lunch tomorrow?
4. When will you go to bed tomorrow?
5. When will you brush your teeth?
6. When will you catch your school bus tomorrow?
7. At what time will you go to play tomorrow?
8. When will you come back from school tomorrow?
9. When will you watch the TV tomorrow?
10. When will you go for walking tomorrow?

Letter Writing (Informal Letter) Read the following letter.

A letter written by Kalyani to her friend Nandini:

The above letter is called an informal letter or a personal letter. Informal letters are written to friends, relatives, and members of our family.

Imagine that you were Nandini and write a reply to Kalyani giving the details about the alternatives for single use plastic.

Talking Time

GROUP DISCUSSION

Work in groups of three or four and choose an item. Discuss its importance and different ways of saving and conserving.

1. electricity
2. water
3. paper
4. trees

For example:

Paper is one of the most useful things in our lives. Before paper was invented people had to write on barks of trees and sometimes cloth. Now we use paper for many different purposes. It has many uses. We need it to write on, for making envelopes, bags and books. We must not waste paper and must learn how to recycle waste material into paper. It may be a good idea to make sure paper is not wasted and to use recycled paper whenever we can.
Answer:
ELECTRICITY
There’s a direct connection between your energy use and the environment. When you consume less power, you reduce the amount of toxic fumes released by power plants, conserve the earth’s natural resources and protect ecosystems from destruction. By taking steps to reduce your energy intake, you’ll contribute to a healthier and happier world.

Some ways to conserve energy:

1. Take advantage of a home energy audit.
2. Repair any electrical issues in the home.
3. Invest in energy-efficient appliances for the home.
4. Switch to LED light bulbs.
5. Set the water heater to the lowest comfortable setting.
6. Do laundry efficiently.
7. Turn off televisions, radios and computer monitors when not in use.

WATER
Water is a priceless gift for humanity by nature. Life is possible on earth due to water. In India and other countries people are battling water scarcity while three-fourths of the earth is surrounded by water. Due to the water scarcity, people teach us to save water and protect the environment, life and the world because of the difficulties faced by people in different areas.
Water is the most important source of life on Earth because we need water to fulfill all the activities of life like drinking, eating, bathing, making clothes and producing crops. Without water pollution we need to save water for proper supply of water for the future generation. We must stop the wa^te of water, use the water properly and should maintain the quality of water.

TREES
Importance of tree plantation is insisted upon right from pur school days because planting trees is not only good for us but for the entire universe.

Tree plantation is given so much importance because Of its varied benefits.

Some of the significant benefits are listed below:

1. Trees inhale carbofi dioxide and various other harmful gases and exhale oxygen which is needed for human beings to survive.
2. Trees act as the source of food and shelter for birds, animals and also human beings.
3. Trees help in preventing soil erosion, thereby improving the fertility of soil.

Ways to Emphasize the Importance of Tree Plantation :
Today many schools, colleges and even business organizations are allocating few days of the year exclusively for planting trees. This is a good initiative and must be encouraged in order to make people aware about the importance of tree plantation.

Even politicians and celebrities plant saplings and act as a role model for the future generation.

It is high time we the residents of this planet, appreciated the importance of tree plantation and started contributing for a greener planet.

Project Work

Over the last ten years we have produced more plastic than what we have done in the last century.

Now it is high time we used alternatives especially for single use plastics.

Work in groups and collect information on the following.

Answer:

Poem

The Little Boy and The Old Man

Said the little boy, “Sometimes 1 drop my spoon.”
Said the little old man, “I do that too.”
The little boy whispered, “I wet my pants.”
“I do that too,” laughed the little old man.
Said the little boy, “I often cry.”
The old man nodded, “So do I.”
“But worst of all,” said the boy, “It seems
Grown-ups don’t pay attention on me.”
And he felt the warmth of a wrinkled old hand.
“I know what you mean,” said the little old man.

Comprehension

A. Answer the following questions.

Question 1.
Identify some of the similar activities of the boy and the old man and write them down.
Answer:
They drop their spoons. They wet their pants. They often cry. They are neglected by the grown-ups.

Question 2.
“I know what you mean…” Why does the old man say so?
Answer:
This means that grown-ups neglect children and old people.

Question 3.
Are there any old persons in your family? Do you love them?
Answer:
Yes, my grandparents are with us. I love them.

B. The little boy felt the warmth of a ‘wrinkled old hand’. Here ‘wrinkled old hand’ describes old age. Add a few more words/phrases that describe old age.
e.g. grey hair
…………………… …………………….
…………………… …………………….
Answer:
Lack of teeth
Poor eyesight Stooped posture Using a walking stick

C. Pick out lines from the poem and rewrite them in the form of conversation.

Little boy : Sometimes I drop my spoon.
Old man : ………………………………………….
Little boy : ………………………………………….
Old man : ………………………………………….
Little boy : ………………………………………….
Old man : ………………………………………….
Answer:
Little boy : Sometimes I drop my spoon.
Old man : Ido that too.
Little boy : I wet my pants.
Old man : Ido that too.
Little boy : I often cry.
Oldman : So do I.

A Lesson For All Summary

Mr. Vamsi was waiting for the newspaper. Mrs. Rupa and others were waiting for their milkman. They did not understand why the paper boy and the milkman were late. Meanwhile, they found a lot of litter and garbage on their street. At the same time, Mrs. Geetha’s daughter Kalyani got injured because of a broken glass bottle. Dr. Swathi dressed the wound and Kalyani was fine. By that time, the newspaper boy, the milkman, the hawker and bus driver arrived at the place on their foot as there was a lot of garbage on the road. They thought that it was not safe for them. They informed the mayor of the town.
The mayor came and was shocked to see the litter on the road. Suddenly the animals entered the scene and told them that they were responsible for spreading the garbage all over the town. The animals said that human beings spoiled the forests which were their dwelling places. So they decided to give all the rubbish back to human beings.

The Little Boy and The Old Man Poem Summary

One can sympathise with the little boy and the old man as they are neglected by others in life. The fact that both of them dropped their spoons, shows that they are clumsy, wet their pants and cry show that they cannot control their body and emotions. They thus have the same bad habits and find themselves quite similar with only a difference which is age.

Once the boy said that the grown-ups don’t pay attention to him, the old man held his hand tightly as he had also gone through the exact same thing as the boy, being neglected. The old man understands how the little boy feels and used actions to convey the message that he is also in the same boat as the boy. The old man can be seen to be the future when he is of no use and others, for example, his children, leave him alone as they are busy contributing to the society that they forgot about him.

The little boy could be seen as the past when he has not learnt many things in life yet and others, for example, his parents, also neglect him as he too, is of no contribution to the society and the parents have to work. In this poem, you can see the similarities in their habits but also the fact that they are left alone, neglected by the adult population because of work. The old man represents what the future would be like and the little boy, the past. That is what makes them different.

The Little Boy and The Old Man Poem About the Poet

Sheldon Allan was an American poet, singer, cartoonist, screenwriter, and author of children’s books. He is famous for his poems and theatre practices.

SCERT AP Board 6th Class English Solutions 5th Lesson At the Vegetable Shop Questions and Answers.

AP State Syllabus 6th Class English Solutions 5th Lesson At The Vegetable Shop

6th Class English 5th Lesson At The Vegetable Shop Textbook Questions and Answers

Look at the following picture and answer the questions.

Question 1.
What is the woman doing?
Answer:
The woman is cutting vegetables.

Question 2.
Tell the names of vegetables shown in the picture.
Answer:
Brinjal, ladies’ fingers (okra) and onions.

Question 3.
Why should we eat vegetables?
Answer:
We should eat vegetables because they provide nutrients and vitamins for our bodies. They provide us health benefits. They keep us strong and healthy.

Question 4.
What curry did you take last evening?
Answer:
I ate tomato and egg curry.

Question 5.
Do we eat the same kind of vegetables every day?
Answer:
No, we do not eat the same kind of vegetables every day. We eat different kinds of vegetables.

Question 6.
Which vegetable do you like most? Why?
Answer:
I like carrot most because it is sweet and it protects our eyes.

Reading Comprehension

A. Match the following.

Answer:

B. Put the following sentences in the order of events.

1. Ramu says bye to the vegetable vendor.
2. Ramu’s mother asks Ramu to bring vegetables.
3. The vendor gives the vegetables free of cost to Ramu.
4. Ramu finds a purse among the pumpkins.
5. The vendor offers a polythene bag to Ramu.
6. Ramu goes to a vegetable shop.
7. The vendor thanks Ramu.
8. The vendor greets Ramu.
Answer:
1. Ramu’s mother asks Ramu to bring vegetables. (2)
2. Ramu goes to a vegetable shop. (6)
3. The vendor greets Ramu. (8)
4. Ramu finds a purse among the pumpkins. (4)
5. The vendor thanks Ramu. XT)
6. The vendor gives the vegetables free of cost to Ramu. (3)
7. The vendor offers a polythene bag to Ramu. (5)
8. Ramu says bye to the vegetable vendor. (1)

C. Answer the following questions.

Question 1.
Why does Ramu go to the vegetable shop?
Answer:
Ramu’s mother asked him to bring some vegetables. So he went to the vegetable shop to bring vegetables. .

Question 2.
What did Ramu do when he found a purse?
Answer:
When Ramu found a purse, he gave it to the vendor.

Question 3.
What will you do if you find a purse on the way to school?
Answer:
If I find a purse on the way to school, I will hand over it to my school teachers so that they can give it to its owner.

Question 4.
Have you ever got back the things you lost?
Answer:
I have lost my pens and books several times at school. I have got them back every time.

Question 5.
What reward did Ramu get for his honesty?
Answer:
He got the vegetables he needed free of cost.

Question 6.
Why does Ramu carry a jute bag?
Answer:
He does not use polythene bags as they are not environmental friendly.

Question 7.
What vegetables do you eat every day?
Answer:
I eat carrot, brinjal, spinach, cucumber, tomato and beans.

Vocabulary

A. Classify the vegetables given. (Refer.to a dictionary for help).

Vegetables that grow

Answer:
Vegetables that grow ………

B. Find the names of fruits from the grid given below and draw a box around them.

Write the names of any four fruits you identified in the grid.
………………….. …………………
…………………. …………………
Answer:

The names of fruits I identified in the grid:

Grammar

A. Read the following paragraph.

Last evening I went to my friend Ravi’s house. Ravi’s father was washing clothes. I asked him about Ravi. “He is inside,” he said. I went in. Ravi was cutting vegetables. His sister was helping him. His mother was cooking. Two little kittens were playing there. Their grandmother was watching a cricket match on TV. Ravi asked me to sit beside him. His mother gave me some payaaam. I felt very happy to see them all. A happy family!

The verbs ‘was washing’, ‘was cutting’, ‘was helping’, ‘was cooking’, ‘were playing’, ‘was watching’ indicate the ongoing actions in the past. They are in the Past Continuous Tense or Past Progressive Tense. The form of such verbs is ‘was/were+ Vj + ing’.

i) Now fill in the blanks with the correct forms of verbs given in brackets.

Yesterday the District Educational Officer visited our school. At that time we ………..(1)………. (play) at the ground. Our Headmaster ………..(2)………. (walk) in the verandah. Some of my friends ………..(3)………. (climb) trees. Joseph and Ismail ………..(4)………. (quarrel) for a ball. Our Physical Education Teacher ………..(5)………. (run) a race with students. Rajani, our School Pupils’ Leader, ………..(6)………. (write) something on the notice board. Some girls ………..(7)………. (do) experiments in the science lab. The seventh class students …£8) (read) books in the library. The DEO appreciated all the students and staff.
Answer:

1. were playing
2. was walking
3. were climbing
4. were quarrelling
5. was running
6. was writing
7. were doing
8. were reading

ii) Write as many sentences as you can from the substitution table given below.

e.g. 1. I was reading novels.
2. You were running a race.
Answer:

1. I was reading novels.
2. I wasn’t playing kabaddi.
3. We were singing a song.
4. We weren’t running a race.
5. You were washing clothes.
6. You weren’t chatting with friends.
7. He was cooking Pulihora.
8. She was watching a movie.
9. It wasn’t running a race.
10. Ravi was enjoying the holidays.
11. His uncle wasn’t watching a movie.
12. They were running a race.
13. My friends were playing kabaddi.
14. Ravi wasn’t singing a song.
15. My friends weren’t reading novels.

B. Read the following sentences.
Ramu found a purse.
A purse was found by Ramu.

Both the sentences mean the same. The first one says that Ramu did something. The second sentence says that something is done. The first sentence is said to be in the Active Voice because its subject (Ramu) is active and does something. The second sentence is said to be in the Passive Voice because its subject does nothing, but passively allows something to be done to the object (purse).

Read the following pairs of sentences.

i) Rajuni drew the picture (Active Voice)
The picture was drawn by Rajani. (Passive Voice)

ii) Salman caught a strange fish. (Active Voice)
A strange fish was caught by Salman, (passive Voice)

iii) The dog bit the boy. (Active Voice)
The boy was bitten by the dog. (Passive Voice)

iv) She wrote many stories. (Active Voice)
Many stories were written by her. (Passive Voice)

You notice that

• the object of the verb in the Active Voice becomes the subject of the verb in the Passive Voice.
• the subject of the verb in the Active Voice becomes the object of the preposition ‘by’ in the Passive Voice.
• the verb in the Active Voice is changed into the Passive form. For example, the V., form in the active voice is changed into be + V3′ e.g. ‘wrote’ became was written’.
• V, means the root form of the verb. V, is the Past Tense form of the Verb. V (is the past participle form of the Verb. e.g. V,-walk, V2-walked, V3-walked

C. Write the following sentences in the Passive Voice.

1. They built a house.
2. Hari ate two laddus.
3. James opened the door.
4. Mithali Raj played a match.
5. Janaki gave us some chocolates.
6. Rahul’s team won the kabaddi match.
7. They made three kites.
8. Sobhan celebrated his mother’s birthday.
9. Basha sang that song.
10. Veena asked an interesting question.
Answer:
1. A house was built (by them).
2. Two laddus were eaten by Hari.
3. The door was opened by James.
4. A match was played by Mithali Raj.
5. We were given some chocolates by Janaki. / Some chocolates were given to us by Janaki.
6. The kabaddi match was won by Rahul’s team.
7. Three kites were made (by them).
8. Sobhan mother’s birthday was celebrated by him.
9. That song was sung by Basha.
10. An interesting question was asked by Veena.

Writing

A. Paragraph Writing

In the lesson you have read that/Ramu uses a ‘Jute Bag’ to carry vegetables. He never uses plastic bags. Plastics cause a lot of problems to us.

Now write a paragraph about the hazards (problems) caused by plastics. You can use the following hints.

Plastics – pollute environment – block drainages – burnt – cause diseases – stop rain water – seep – animals – eat – die – pollute – water – resources.
Answer:
Nowadays plastic things are widely used in the world. Plastics pollute our environment. They block drainages. Burning of plastic causes diseases. It stops rain water seeping through the ground. If animals eat plastics, they will die. Plastics pollute water resources. It will take years to dissolve in soil.

B. Picture based Story Writing
Look at the picture and develop a story by using the hints given in the box. Give a suitable title to the story. The beginning of the story has been given. Write it in your notebook.

Once a farmer had a bullock cart. One day he was driving his bullock cart to the market.
Answer:
Once there was a farmer. He grew vegetables. On a rainy day he was going to market on his bullock cart. There was mud on the road in some places. The cart was stuck in the mud. He beat his bullocks to pull the cart but no use. He was helpless and prayed to God. A young man came and helped the farmer. They pushed the cart and the cart moved on.

Talking Time

A. Read the following sentences.

Uncle! You should use jute bags.
You shouldn’t use polythene bags.
You should keep your purse carefully.
You shouldn’t be careless.
We use such sentences while giving advice to somebody.

B. Observe the following picture.

Write sentences of giving advices using the above clues.
You can add some more pieces of advices of your own.
e.g. You should wear a helmet.
You shouldn’t jump signals.
Answer:
You should not drive at high speed.
You should not use cell phone while driving.
You should follow traffic rules.
You should not drink and drive.
You should carry driving license with you.
You should not overtake from the wrong side.
You should not blow horn near courts and hospitals.
You should give way to an ambulance.
You should go slow at zebra crossing.
You should keep your vehicle in good condition.
You should get ‘Pollution Under Control’ certificate from time to time.

C. Find a suitable advice to the problems and match them.

Answer:

D. Read the following announcements made at the APSRTC Bus-station, Nellore.

“Your attention please, Service No.5993 super-luxury bus from Nellore to Bangalore will start from platform No. 12 at 10.00 p.m. Passengers having reservation are requested to board the bus.”

“Your attention please, the passenger of Seat No. 30 of Service No. 4559 Bangalore bus is requested to board the bus immediately. The bus is about to start.”

“Your attention please, Service No. 3887 Vennela A/C bus from Visakhapatnam to Chennai is ready to start from platform No. 2.”

Now imagine that you are an announcer at a bus-station. Make an announcement using the following details.

Answer:
Your attention please, Service No. 9667 Garuda A/C service from Vijayawada to Kadapa is on platform No. 18. The bus starts at 11.00 p.m.

E. Read the following words aloud.

Refer to a dictionary and say two more pairs of words ending with ‘n’ and. Tig’.

Listening

THE TWO FRIENDS AND THE BEAR

Sheela and Jhansi were friends. One day they were travelling through a forest. Suddenly they came across a bear. The bear saw them and rushed out upon them. Sheela was good at climbing trees.Without waiting for her friend, she caught hold of a branch of a nearby tree, climbed it, and hid herself among the leaves.

Jhansi did not know what to do. She had heard that bears do not harm dead animals. So, she threw herself flat down upon the ground.The bear, coming up to her, put its muzzle close to her ear and sniffed and sniffed. But Jhansi lay very quietly and did not even breathe. At last with a growl it shook its head and went away.

Sheela climbed down the tree slowly. She asked Jhansi, “What was it that Mr.Bear whispered to you?”

“He told me,” said Jhansi, “Never trust a friend who deserts you at a pinch.”

Answer the following questions orally.
1. What is the animal mentioned in the story?
Answer:
A bear

2. Who climbed the tree?
Answer:
Sheela

3. Did Sheela take Jhansi onto the tree along with her?
Answer:
No.

4. What did Jhansi do to save herself from the bear?
Answer:
She threw herself flat down upon the ground as if she were dead.

5. Did the bear kill Jhansi?
Answer:
No.

Comprehension

Answer the following questions orally.
1, Who had a big family?
Answer:
Abhi

2. Where did Adi put the sack of rice?
Answer:
In Abhi’s store

3. Who did Adi see on the night of the second day?
Answer:
Abhi

4. Did the brothers love each other?
Answer:
Yes.

5. Do you like this story? Why?
Answer:
Yes, I like this story because it teaches that we should love our brothers/siblings.

Study Skills

The following chart tells you about ’How to make tea’. Study it carefully and answer the questions orally.

Comprehension

Answer the following questions orally.
1. What things do we need to make tea?
Answer:
We need water, milk, tea powder and sugar.

2. Should we boil the water?
Answer:
Yes.

3. What should we do after boiling the water?
Answer:
We should add some tea powder.

4. What should we do after adding sugar or jaggery?
Answer:
We should filter the tea.

5. Should we serve the tea hot or cold?
Answer:
We should serve the tea hot.

Fun Time

1. Recite and enjoy this poem.
Tomatoes are red, beans are green,

A brinjal has a crown, just like a queen.
Potatoes are brown, onions are pink,
Carrots have juice which I can drink.
Vegetables make us healthy and wise.
So eat some daily with roti and rice.

2. Look at the spelling of the following words. What do you observe?

Such words which are same when reversed are called ‘Palindromes8. ‘

At The Vegetable Shop Summary

Ramu went to a vegetable shop to buy vegetables. At the shop, all the vegetables wished to be bought by Ramu for their good qualities. Ramu wanted to buy all of them but he had only eighty rupees in hand. Meanwhile, he found a money purse among the pumpkins in the shop. He gave the purse to the vendor. The purse belonged to the vendor. The vendor felt happy and recognized Ramu’s honesty. So, he offered Ramu to take all the vegetables he needed free of cost. He offered a plastic bag to Ramu to carry the vegetables. But Ramu refused to use the plastic bag offered by the vendor. He used the jute bag brought by him.

Two Brother Summary

Abhi and Adi were two brothers They loved each other. They were hard-working farmers. They would share the yielding equally. One day Adi thought that his brother Abhi would need more paddy and kept a bag of paddy in Abhi’s storeroom secretly. But the next day he found the same number of paddy bags in his storeroom. So the next night he was carrying another bag to his brother’s room. While carrying the bag, he found Abhi carrying a paddy bag to his storeroom thinking the same way. They found each bag of paddy.