Srinivas

These AP 7th Class Hindi Important Questions 3rd Lesson हिंदी दिवस will help students prepare well for the exams.

AP State Syllabus 7th Class Hindi 3rd Lesson Important Questions and Answers हिंदी दिवस

7th Class Hindi 3rd Lesson हिंदी दिवस Important Questions and Answers

I. अर्थग्राहयता – प्रतिक्रिया

निम्न लिखित गद्यांश पढ़कर दिये गये प्रश्नों के उत्तर विकल्पों से चुनकर लिखिए।

अच्छे व्यवहार को शिष्टाचार कहते हैं। विनम्रता शिष्टाचार की पहली शर्त है। हमें सदा माता – पिता, अध्यापकों और बड़ों का आदर करना चाहिए। उनके साथ विनम्रता पूर्वक व्यवहार करना चाहिए। जो विनम्र होता है, उसे विद्या प्राप्त होती है। इसलिए विद्यार्थी को विनम्र होना जरूरी है।
1. कैसे व्यवहार को शिष्टाचार कहते हैं।
A) अच्छे
B) सच्चे
C) सुंदर
D) बुरे
उत्तर:
A) अच्छे

2. शिष्टाचार की पहली शर्त क्या है?
A) सफलता
B) विनम्रता
C) मानवता
D) नागररिकता
उत्तर:
B) विनम्रता

3. हमें सदा किनका आदर करना चाहिए?
A) बच्चों का
B) बड़ों का
C) मित्रों का
D) भक्तों का
उत्तर:
B) बड़ों का

4. किसको विनम्र होना जरूरी है?
A) औरतों को
B) बूढ़ों को
C) विद्यार्थी को
D) जानवरों को
उत्तर:
C) विद्यार्थी को

5. विद्या किसे प्राप्त होता है?
A) जो धनवान है
B) जो बलवान है
C) जो बडा है
D) जो विनम्र है
उत्तर:
D) जो विनम्र है

II. अभिव्यक्ति – सृजनात्मकता

निम्न लिखित प्रश्न का उत्तर दो या तीन वाक्यों में लिखिए।

1. हिन्दी दिवस कब मनाते हैं?
उत्तर:
हिंदी दिवस हर साल 14 सितंबर को मनाया जाता है। 14 सितंबर 1949 को भारत संविधान में हिंदी को राजभाषा के रूप में अपनायी गयी। इसलिए हर साल 14 सितंबर को हिंदी दिवस मनाते हैं।

निम्न लिखित प्रश्नों का उत्तर 6 या 8 पंक्तियों में लिखिए।

1. 14 सितंबर को हिन्दी दिवस क्यों मनाया जाता है? हिन्दी सीखने से क्या – लाभ है?
उत्तर:
14 सितंबर 1949 को भारत संविधान ने हिंदी को राजभाषा के रूप में घोषित किया है। हिंदी हमारी राजभाषा और राष्ट्र भाषा है। इसलिए 14 सितंबर को हिंदी दिवस मनाते हैं।

• हिन्दी सीखने से हम देश के किसी भी प्राँत जा सकते हैं।
• मेलजोल और एकता की भावना बढ़ती है।
• हमारे देश की राष्ट्रभाषा और राजभाषा हिन्दी है।
• देश में अधिक संख्या में लोगों से हिन्दी भाषा बोली जाती है। अर्थात् हिन्दी बोलनेवाले देश में अधिक हैं।
• हिन्दी में ही राष्ट्रीय एकता निहित है। देश की एकता के लिए हिन्दी ही उपयुक्त भाषा है।
• हिन्दी सीखना आसान है। हिन्दी भाषा के माध्यम से हमारे देश की संस्कृति और सभ्यता का ज्ञान हमें मिलता है। भाइचारे की भावना बढती है।

2. आपकी पाठशाला में हिंदी दिवस कैसे मनाते हैं?
उत्तर:
हमारी पाठशाला में हर साल 14 सितंबर को हिंदी दिवस मनाया जाता है। विद्यालय में हिंदी दिवस के दिन ये कार्यक्रम हम चलाएँगे।
जैसे :
प्रधानाध्यापक और अन्य अध्यापकों के भाषण। छात्र छात्राओं के भाषण। छात्र – छात्राओं के लिए प्रतियोगिता कार्यक्रम

जैसे :
गीत, संगीत, निबंध लिखना, गीत गाना, वाद – विवाद, चर्चा, हिंदी में अंत्याक्षरी खेल आदि। इस दिन बनी सभा में हिंदी अध्यापक अध्यापिकाएँ हिंदी भाषा का महत्व समझाएँगे। अंत में सब को पुरस्कार दिये जायेगा।

3. हिन्दी दिवस कब और क्यों मनाते हैं?
उत्तर:
भारत प्राचीन एवं विशाल देश है। यहाँ कई भाषाएँ बोली जाती हैं। भारत में करोड़ों लोगों की भाषा हिंदी है। हिंदी जाननेवाले ही भारत में अधिक हैं। हमारे संविधान ने सन् 1949 में 14 सितंबर को हिंदी को राज भाषा के रूप में स्वीकार करते हुए घोषण की। इसलिए भारत भर में 14 सितंबर को हर साल हिंदी दिवस मनाते हैं। इस दिन पाठशालाओं में कई प्रतियोगिताएँ आयोजित की जाती हैं। बड़ी धूमधाम से हिंदी दिवस मनाते हैं।

4. हिन्दी दिवस के बारे में लिखिए।
(या)
हिंदी भारत की राजभाषा है। हिंदी दिवस के बारे में आप क्या जानते हैं?
उत्तर:
भारत हमारा प्राचीन और विशाल देश है। यहाँ अनेक भाषाएँ बोली जाती हैं। ऐसी हालत में जन साधारण को आपस में कार्य करने और एक दूसरे को समझने एक शक्तिशाली भाषा की ज़रूरत है। देश के अधिकांश लोगों से बोलेजानेवाली, समृद्ध साहित्यवाली आसान भाषा ही राष्ट्रभाषा बन सकती है। हिन्दी में ये सभी गुण हैं।

स्वतंत्र भारत की राष्ट्रभाषा बनने का सौभाग्य हिन्दी को मिला है। यह जनता की सेविका है। सारी जनता को एकता के सूत्र में बाँधने की शक्ति रखती है। सन् 1965 ई. तक हिन्दी को राष्ट्रभाषा का पद दिया गया। तब से हिन्दी के प्रचार के विषय में केंद्रीय और प्रांतीय सरकार दोनों अधिक कार्यरत हैं। भारत में हर साल सितंबर 14 को हिन्दी दिवस मनाया जाता है। इस दिन में शिक्षा संस्थाओं में गीत, नाटक, निबन्ध आदि भाषा संबन्धी प्रतियोगिताएँ आयोजित की जाती हैं। इनमें प्रतिभा दिखाये छात्रों को पुरस्कार दिये जाते हैं। प्रण करते हैं कि यथाशक्ति राष्ट्रभाषा के प्रचार व प्रसार में अपना पूर्ण सहयोग देंगे।

अपठित – गद्यांश

नीचे दिये गये गद्यांश को पढ़कर प्रश्नों के उत्तर कोष्ठक में लिखिए।

I. वल्लभ नाम का एक बालक था। वह गुजरात प्रांत के एक छोटे से गाँव में रहता था। उसे पढ़ने का बहुत शौक था। पाठशाला गाँव से काफी दूर थी। बच्चों को पाठशाला जाने के लिए ऊबड – खाबड रास्ता तय करना पडता था । एक दिन वल्लभ अपने साथियों के साथ पाठशाला जाते समय अचानक उसके पैर में रास्ते का पत्थर लगा। पैर के अंगूठे से खून बहने लगा।
प्रश्न :
1. बालक का नाम क्या था?
A) गौरव
B) वल्लभ
C) प्रशांत
D) कुमार
उत्तर:
B) वल्लभ

2. वह कहाँ रहता था?
A) मध्यप्रदेश
B) तेलंगाणा
C) गुजरात
D) अहमदाबाद
उत्तर:
C) गुजरात

3. पाठशाला कहाँ थी?
A) गाँव में
B) गाँव के पास
C) दूसरे गाँव में
D) गाँव से दूर
उत्तर:
D) गाँव से दूर

4. बच्चों को पाठशाला जाने के लिए क्या तय करना पड़ता था?
A) सही रास्ता
B) ऊबड – खाबड रास्ता
C) कांटों का रास्ता
D) पहाडी रास्ता
उत्तर:
B) ऊबड – खाबड रास्ता

5. वल्लभ पाठशाला जाते समय अचानक क्या हुआ?
A) पैर में रास्ते का पत्थर लगा।
B) पैर फिसल गया।
C) अध्यापक से मिला।
D) प्यास लगी।
उत्तर:
A) पैर में रास्ते का पत्थर लगा।

II. रामपुर गाँव में एक किसान रहता था। उसके पास खेती करने के लिए अधिक ज़मीन न थी। वह अपने खेत में तरबूज़ और खीरे उगा रहा था । परंतु एक गीदड खेत में आता और उन्हें बरबाद कर जाता। एक दिन किसान ने खेत में एक जाल लगा दिया। गीदड उसमें फँस गया। उसने गीदड को निर्दया से डंडे से पीटा।
प्रश्न:
1. किसान कहाँ रहता था?
A) अनंतपुर
B) शोलापुर
C) रामपुर
D) नागपुर
उत्तर:
C) रामपुर

2. किसान अपने खेत में क्या – क्या उगा रहा था?
A) चावल और गेहूँ
B) टमाटर और बैंगन
C) अनार और ईख
D) तरबूज़ और खीरे
उत्तर:
D) तरबूज़ और खीरे

3. गीदड क्या कर जाता?
A) फसल को बरबाद कर जाता
B) आराम कर लेता
C) खा लेता
D) खेलता
उत्तर:
A) फसल को बरबाद कर जाता

4. एक दिन किसान ने क्या किया?
A) जाल लगा दिया
B) फसल को काटा
C) खेत में सोया
D) खेत जोता
उत्तर:
A) जाल लगा दिया

5. गीदड कहाँ फँस गया?
A) गड्डे में
B) तालाब में
C) कुए में
D) जाल में
उत्तर:
D) जाल में

III. जंगल में एक तालाब था। उसमें अनेक मेंढक रहते थे। उन मेंढकों में मैटू नाम का एक मेंढक था। वह बडा बहादुर और समझदार था। उसका एक मित्र भी था। उसके मित्र का नाम डैटू था। एक बार मैटू और डैटू गाँव में घूमने के लिए आये। वे दोनों एक ग्वाले के घर में घुस गये। वहाँ दूध से भरी मटकी रखी थी।
प्रश्न:
1. मेंढक कहाँ रहते थे ?
A) नदी में
B) तालाब में
C) कुएँ में
D) पत्थर के नीचे
उत्तर:
B) तालाब में

2. मैटू किस प्रकार का मेंढ़क था?
A) बहादुर
B) समझदार
C) बहादुर और समझदार
D) डरपोक
उत्तर:
C) बहादुर और समझदार

3. मैटू के मित्र का नाम क्या था?
A) डैटू
B) कैटू
C) मोटू
D) लैटू
उत्तर:
A) डैटू

4. एक बार मैटू और डैटू कहाँ आये?
A) शहर में घूमने
B) सिनेमा देखने
C) मित्र से मिलने
D) गाँव में घूमने
उत्तर:
D) गाँव में घूमने

5. वे दोनों कहाँ घुस गये?
A) सिनेमाघर में
B) ग्वाले के घर में
C) किसान के घर में
D) मित्र के घर में
उत्तर:
B) ग्वाले के घर में

IV. तेनाली राम राजा कृष्णदेवराय के अष्टदिग्गजों में एक थे। वह बडे ही चतुर और बुद्धिमान थे। एक दिन राजा ने दरबार में पूछा – “सबसे अच्छा मौसम कौनसा है? किसी ने वसंत बताया तो किसी ने सरदी और किसी ने गरमी को ही सबसे अच्छा मौसम बताया। तेनाली राम ने बरसात को सबसे अच्छा मौसम बताया। फिर राजा ने पूछा सबसे खराब मौसम कौनसा है? तेनालीराम ने सबसे खराब |मौसम भी बरसात को ही बताया।
प्रश्न:
1. तेनाली राम कौन थे?
A) तेनाली प्रांत के
B) मंदबुद्धि
C) अष्टदिग्गजों में एक
D) मूर्ख
उत्तर:
C) अष्टदिग्गजों में एक

2. तेनाली राम कैसे व्यक्ति थे?
A) चतुर और बुद्धिहीन
B) बेवकूफ़
C) लालची
D) चतुर और बुद्धिमान
उत्तर:
D) चतुर और बुद्धिमान

3. राजा ने दरबार में किसके बारे में पूछा?
A) मौसम के बारे में
B) चतुरता के बारे में
C) त्याग के बारे में
D) गुण के बारे में
उत्तर:
A) मौसम के बारे में

4. तेनाली राम ने किसे अच्छा मौसम बताया?
A) वसंत
B) गर्मी
C) सरदी
D) बरसात
उत्तर:
D) बरसात

5. तेनाली राम ने सबसे खराब मौसम किसे बताया?
A) वसंत
B) गर्मी
C) सरदी
D) बरसात
उत्तर:
D) बरसात

V. नारायणपुर नामक गाँव में रामय्या नामक एक किसान रहता था। वह अपने खेत की खुदाई करते समय एक बहुत बडा ‘देग’ मिला। वह देग इतना बड़ा था कि उसमें एक साथ सौ लोगों के लिए चावल पकाये जा सकते थे। किसान के लिए वह देग बेकार था। उसने देग को एक तरफ रख दिया और दोबारा खुदाई में जुट गया।
प्रश्न:
1. रामय्या कहाँ रहता था?
A) रामापुर
B) नारायणपुर
C) अनंतपुर
D) रमापुर
उत्तर:
B) नारायणपुर

2. उसे क्या मिला?
A) बडा देग
B) छोटा देग
C) मटका
D) टोकरी
उत्तर:
A) बडा देग

3. उसमें एक साथ कितने लोगों के लिए चावल पकाये जा सकते थे?
A) बीस
A) बीस
B) पचास
C) सौ
D) हज़ार
उत्तर:
C) सौ

4. किसान के लिए वह देग कैसा था?
A) उपयोगी
B) अनोखा
C) महँगा
D) बेकार
उत्तर:
D) बेकार

5. किसान ने देग को क्या किया?
A) बेच डाला
B) एक तरफ़ रख दिया
C) फिर मिट्टी में रख दिया
D) घर भेजा
उत्तर:
B) एक तरफ़ रख दिया

व्याकरण काय

सूचना के अनुसार उत्तर लिखिए।

1. सही कारक चिह्नों से ख़ाली जगहें भरिए।
उत्तर:
(CSO Ress roosos.) (ने, लिए, की, को)
आप सब …1…. हिन्दी दिवस की हार्दिक बधाई।
हिन्दी हमारे देश …2… राजभाषा है।
इसे सीखना हमारे …3…. बहुत ज़रूरी है।
सरिता ….4….. भाषण में और क्या कहा होगा?
उत्तर:
1) को 2) की 3) लिए 4) ने.

2. सही क्रिया शब्दों से ख़ाली जगहें भरिए। (SODostsexvidgsaves Prev podsos.)
1) विशेष कार्यक्रम की तैयारी ……. रही है। (पल / चल)
उत्तर:
चल

2) मुझे भी गीत …… दो। (सुना | सिखा)
उत्तर:
सिखा

3) आओ आज हिन्दी दिवस ……….। (बनाओ | मनाओ)
उत्तर:
मनाओ

4) आप सबको हिन्दी दिवस की हार्दिक बधाई ….. हैं। (पढते | कहते)
उत्तर:
कहते

5) सरिता अभिनय करते …….. है। (पढाती / बताती)
उत्तर:
बताती

3. रेखांकित शब्दों की वर्तनी शुद्ध करके लिखिए।
1) भारत का संविदान महान है।
उत्तर:
संविधान

2) हिन्दी हमारे देश की राझभाषा है।
उत्तर:
राजभाषा

3) मैं अच्छी तरह समज गयी।
उत्तर:
समझ

4) कल एक विशेष कारयक्रम है।
उत्तर:
कार्यक्रम

5) भारत में हिन्दी बोलनेवाले अदिक हैं।
उत्तर:
अधिक

4. रेखांकित शब्दों के पर्यायवाची शब्द लिखिए। (sorgetariandives)
1) दोनों बातचीत करते चलती हैं।
उत्तर:
वार्तालाप

2) कल एक विशेष कार्यक्रम है।
उत्तर:
असाधारण

3) हिन्दी को ही अपनाओ।
उत्तर:
स्वीकारो

4) अध्यापक महोदय अच्छे आदमी हैं।
उत्तर:
शिक्षक

5) सबको हिन्दी दिवस की हार्दिक बधाई।
उत्तर:
दिली

5. रेखांकित शब्दों के विलोम शब्द लिखिए। (ges 35ves)

1) कल एक विशेष कार्यक्रम है।
उत्तर:
साधारण

2) भारत में हिन्दुओं की संख्या अधिक है।
उत्तर:
कम

3) यह हमारा अपना देश है।
उत्तर:
पराया

4) तुम कहाँ से आ रही हो?
उत्तर:
जा

5) उसके यहाँ बहुत पैसे हैं।
उत्तर:
कम

6. रेखांकित शब्दों के लिंग बदलकर वाक्य फिर से लिखिए।

1) हमारे अध्यापक बहुत अच्छे हैं।
उत्तर:
हमारी अध्यापिका बहुत अच्छी हैं।

2) आप हमारे प्रधानाध्यापकजी हैं।
उत्तर:
आप हमारे प्रधानाध्यापिकाजी हैं।

3) वह मेरा भाई है।
उत्तर:
वह मेरी बहिन है।

7. रेखांकित शब्दों के वचन बदलकर वाक्य फिर से लिखिए।

1) सहेली मेरी बहुत अच्छी है।
उत्तर:
सहेलियाँ मेरी बहुत अच्छी हैं।

2) कार्यक्रम की तैयारी हो रही है।
उत्तर:
कार्यक्रम की तैयारियाँ हो रही हैं।

3) तुम हिन्दी दिवस मनाओ।
उत्तर:
आप हिन्दी दिवस मनाइए।

4) भाषा हमें एक दूसरे से मिलाती है।
उत्तर:
भाषाएँ हमें एक दूसरे से मिलाती हैं।

5) गुरु हमारे लिए पूजनीय हैं।
उत्तर:
गुरुजन हमारे लिए पूजनीय हैं।

6) आपको हमारी हार्दिक बधाई।
उत्तर:
आपको हमारी हार्दिक बधाइयाँ।

8. नीचे दिये गये शब्दों को वाक्यों में प्रयोग कीजिए।

1) तैयारी :
आज यहाँ एक कार्यक्रम की तैयारी हो रही है।

2) मनाया जाना :
जन्मदिन का मनाया जाना बहुत अच्छी बात है।

3) अपनाना :
हमें हर अच्छी आदत को अपनानी है।

4) हर साल :
मैं हर साल तिरुपति जाता हूँ।

5) भाषण देना :
नेता लोग अच्छे भाषण देते हैं।

6) बधाई :
मित्र के जन्म दिन पर मैं ने बधाई दी।

7) ज़रूरी :
राम ज़रूरी काम पर शहर गया।

9. अंकों को अक्षरों में लिखिए।

1) 11 (११) – ग्यारह
2) 9 (९) – नौ
3) 18 (१८) – अठारह
4) 14 (१४) – चौदह
5) 5 (५) – पाँच
6) 16 (१६) – सोलह

10. विशेषण शब्दों को पहचानकर लिखिए।
1) तुम आज बड़ी खुश हो।
उत्तर:
बडी

2) कल एक विशेष कार्यक्रम है।
उत्तर:
विशेष

3) हम हर साल हिन्दी दिवस मनाते हैं।
उत्तर:
हर

4) देश में हिन्दी बोलनेवाले अधिक हैं।
उत्तर:
अधिक

5) आपको हमारी हार्दिक बधाई।
उत्तर:
हार्दिक

6) हिन्दी सीखना हमारे लिए बहुत ज़रूरी है।
उत्तर:
बहुत

11. दो वाक्यों को और / कर शब्द से जोडकर एक वाक्य बनाइए।

1) सरिता, रोज़ी सहेलियाँ हैं। वे रास्ते में मिलती हैं।
उत्तर:
सरिता, रोज़ी सहेलियाँ हैं और रास्ते में मिलती हैं।

2) यह हमारा यालय है। कल यहाँ एक विशेष कार्यक्रम हो रहा है।
उत्तर:
यह हमारा विद्यालय है और कल यहाँ एक विशेष कार्यक्रम हो रहा है।

3) कल 14 सितंबर है। हम हिन्दी दिवस मनाते हैं।
उत्तर:
कल 14 सितंबर है और हम हिन्दी दिवस मनाते हैं।

4) सरिता अभिनय करती है। वह बोलती है।
उत्तर:
सरिता अभिनय करती है और बोलती है।

5) रोज़ी ने सरिता को गाना सिखाया। उसे तैयार किया।
उत्तर:
रोज़ी ने सरिता को गाना सिखाकर उसे तैयार किया।

12. नीचे दिये गये वाक्यों में अशुद्ध वाक्य पहचानकर कोष्टक में (✗) लगाइए।

अ) 1) मैं ने बोला। ( ) 2) तुमने कहा। ( )
3) आप ने खाया। ( ) 4) सीता ने पढ़ा। ( )
उत्तर:
1

आ) 1) मैं जाता हूँ। ( ) 2) तुम लिखते हैं। ( )
3) हम पढ़ते हैं। ( ) 4) सीता गाती है। ( )
उत्तर:
2

इ) 1) रमेश लायेगा। ( ) . 2) पिताजी जायेंगे। ( )
3) माताजी करेंगी। ( ) 4) प्रसाद देखेंगे।
उत्तर:
4

ई) 1) तुम आओ। ( ) 2) आप मत पीजिए। ( )
3) राजू काम कर। ( ) 4) मैं काम पर जाना है। ( )
उत्तर:
4

13. अशुद्ध वर्तनीवाले कोष्ठक में (✗) लगाइए।
अ) 1) कार्यक्रम ( ) 2) सितंबर ( ) 3) राजबाषा ( ) 4) अधिक ( )
उत्तर:
3

आ) 1) सहेलियाँ ( ) 2) बतचीत ( ) 3) विद्यालय ( ) 4) प्रधानाध्यापक ( )
उत्तर:
2

14. अंकों में लिखिए।
अ) 1) आठ – 8
2) बारह – 12
3) छः – 6
4) तेरह – 13
5) उन्नीस – 19
6) सात – 7

7th Class Hindi 3rd Lesson हिंदी दिवस 1 Mark Bits

निर्देश के अनुसार उत्तर दीजिए।

1. “सहेली” शब्द का पर्यायवाची शब्द क्या है?
A) दोस्त
B) मित्र
C) सखी
D) सही
उत्तर:
C) सखी

2. “विशेष” शब्द का समानार्थक शब्द क्या है?
A) विशेषण
B) खास
C) अंतिम
D) सूक्ष्म
उत्तर:
B) खास

3. “छात्रा” शब्द का बहुवचन रूप क्या है?
A) छात्र
B) छात्रं
C) छात्राएँ
D) छात्रों
उत्तर:
C) छात्राएँ

4. हिंदी हमारे देश …….. राज भाषा है। (सही शब्द से रिक्त स्थान भरो)
A) का
B) के
C) को
D) की
उत्तर:
D) की

5. सरिता बातचीत करती है। (रेखांकित शब्द क्या है?)
A) संज्ञा
B) सर्वनाम
C) विशेषण
D) क्रिया
उत्तर:
A) संज्ञा

6. “मुझे भी गीत सिखा दो”| वाक्य में सर्वनाम शब्द क्या है?)
A) गीत
B) भी
C) सिखा
D) मुझे
उत्तर:
D) मुझे

7. मैं रोज़ हिंदी सीखता हूँ। (वाक्य में क्रिया शब्द क्या है?)
A) मैं
B) सीखता
C) हिंदी
D) रोज़
उत्तर:
B) सीखता

8. कल एक विशेष कार्यक्रम है (वाक्य में विशेषण शब्द क्या है?)
A) कल
B) एक
C) विशेष
D) कार्यक्रम
उत्तर:
C) विशेष

9. वर्तनी की दृष्टि से सही शब्द पहचानो।
A) सांविधान
B) संवीधान
C) संविधान
D) संविधन
उत्तर:
C) संविधान

10. वाक्य का सही रूप पहचानो।
A) आज बडी खुश हो तुम
B) बडी खुश हो आज तुम
C) तुम हो आज बडी खुश
D) तुम आज बडी खुश हो।
उत्तर:
D) तुम आज बडी खुश हो।

11. ’23’ अक्षरों में लिखो
A) बाईस
B) बत्तीस
C) तेईस
D) तीनबीस
उत्तर:
C) तेईस

12. गुरु, शिक्षक, विद्यार्थी, अध्यापक इन शब्दों में भिन्न शब्द पहचानो।
A) शिक्षक
B) अद्यापक
C) विद्यार्थी
D) गुरु
उत्तर:
C) विद्यार्थी

13. ध्यान ………. सुनो और सीख लो। (सही शब्द से भरो।)
A) से
B) में
C) को
D) पर
उत्तर:
A) से

14. संविधान में हिंदी राजभाषा के रूप में ……. गयी। (सही क्रिया शब्द से भरिये)
A) अपनाया
B) अपनायी
C) लिखी
D) अपनाओ
उत्तर:
B) अपनायी

15. सरिता तुम कहाँ से आ रही हो? (वाक्य में प्रश्नवाचक शब्द क्या है?)
A) तुम
B) रही हो?
C) कहाँ
D) सरिता
उत्तर:
C) कहाँ

16. 1949 को अक्षरों में लिखो।
A) उन्नीस सौ नौ चालीस
B) उन्नीस सौ उनचास
C) उन्नीस सौ उनचालीस
D) उन्नीस सौ उनतालीस
उत्तर:
B) उन्नीस सौ उनचास

17. हिंदी सीखना हमारे लिए ज़रूरी है। (वाक्य में सर्वनाम शब्द पहचानिये)
A) हिंदी
B) सीखना
C) हमारे
D) ज़रूरी
उत्तर:
C) हमारे

18. भारत में हिंदी दिवस कब मनाया जाता है?
A) 10 जनवरी
B) 14 सितंबर
C) 15 अगस्त
D) 14 मई
उत्तर:
B) 14 सितंबर

19. समझ गयी। (रेखांकित शब्द का विपरीतार्थक शब्द लिखें)
A) नासमझ
B) बेसमझ
C) असमझ
D) मत समझ
उत्तर:
A) नासमझ

20. “अभिनेता” शब्द का स्त्री लिंग रूप लिखिए।
A) अभिनेती
B) अभिनेत्री
C) अभिनेत्रा
D) अनभिनेता
उत्तर:
B) अभिनेत्री

21. मेरी पाठशाला विशाल है। रेखांकित शब्द क्या है?
A) सर्वनाम
B) संज्ञा
C) क्रिया
D) विशेषण
उत्तर:
B) संज्ञा

22. रोजी और सरीता अलग – अलग विद्यालय में पढ़ रहे है। इस वाक्य में पुनरुक्ति शब्द क्या है?
A) क्या
B) रोजी और सरीता
C) अलग – अलग
D) विद्यालय
उत्तर:
C) अलग – अलग

23. अपने विद्यालय से कल एक विशेष कार्यक्रम है। रेखांकित शब्द का अर्थ पहचानिए।
A) पाठशाला
B) घर
C) डाकघर
D) रेल्वे स्टेश्न
उत्तर:
A) पाठशाला

24. मैं तुम्हे बुला रही हूँ। यह वाक्य किस काल में है?
A) भूतकाल में
B) वर्तमानकाल में
C) भविष्यत काल में
D) असन्न भूतकाल में
उत्तर:
B) वर्तमानकाल में

25. हमारी राजभाषा क्या है?
A) हिन्दी
B) तेलुगु
C) तमिल
D) कन्नड
उत्तर:
A) हिन्दी

26. मुझे भी गीत सुनाओ। रेखांकित शब्द को पहचानिए।
A) संज्ञा
B) सर्वनाम
C) क्रिया
D) विशेषण
उत्तर:
B) सर्वनाम

27. हिन्दी को ही देश की राजभाषा क्यों चुना गया? इस वाक्य में प्रश्न वाचक शब्द को पहचानिए।
A) हिन्दी को
B) देश की
C) क्यों
D) कुछ नहीं
उत्तर:
C) क्यों

28. हिन्दी दिवस के दिन एक दूसरे को क्या देते हैं?
A) बधाई
B) फल
C) फूल
D) सब्जी
उत्तर:
A) बधाई

29. हिन्दी हमारे देश की राजभाषा है। रेखांकित शब्द का पर्याय शब्द पहचानिए।
A) स्वदेश
B) विदेश
C) परदेश
D) अपना देश
उत्तर:
A) स्वदेश

30. हमारे देश में सब से अधिक है। रेखांकित शब्द का विलोम शब्द पहचानिए।
A) ज्यादा
B) सर्वाधिक
C) कम
D) बडा
उत्तर:
C) कम

31. मैं भाषण सुनता हूँ। इस वाक्य में क्रिया शब्द को पहचानिए।
A) सुनता
B) मैं
C) भाषण
D) कुछ नहीं
उत्तर:
A) सुनता

32. तैयारी चल रही है। रेखांकित शब्द का अर्थ क्या है।
A) निर्माण करना
B) आयोजन करना
C) लिखना
D) पढना
उत्तर:
B) आयोजन करना

33. “तैयारी” शब्द का प्रत्यय पहचानिए।
A) तै
B) या
C) री
D) ई
उत्तर:
D) ई

34. इसे सीखन हमारे लिए बहुत जरूरी है। रेखांकित शब्द को पहचानिए।
A) क्रिया
B) विशेषण
C) संज्ञा
D) सर्वनाम
उत्तर:
A) क्रिया

35. “अभिनय” शब्द का अर्थ पहचानिए।
A) नाटक
B) नृत्य
C) गीत
D) गाना
उत्तर:
A) नाटक

36. बेमेल शब्द को पहचानिए।
A) हिन्दी
B) तमिल
C) अंग्रेजी
D) कार्यक्रम
उत्तर:
D) कार्यक्रम

37. इसलिए हर साल इस दिन हिन्दी दिवस मनाया जाता है। रेखांकित शब्द का अर्थ पहचानिए।
A) हर वर्ष
B) एक दिन
C) हर दिन
D) हर मास
उत्तर:
A) हर वर्ष

38. तुम आज बडी खुश हो। रेखांकित शब्द का वचन पहचानिए।
A) खुशी
B) खुशियाँ
C) खुशों
D) खुशीएँ
उत्तर:
B) खुशियाँ

39. “ध्यान से सुनो ! और सीख लो” यह किस प्रकार का वाक्य है?
A) विधान वाचक
B) आज्ञा वाचक
C) निषेध वाचक
D) प्रश्न वाचक
उत्तर:
B) आज्ञा वाचक

40. राजभाषा के रूप में क्यों चुना गया? यह किस प्रकार का वाक्य है?
A) विधानवाचक
B) संदेह वाचक
C) निषेध वाचक
D) प्रश्न वाचक
उत्तर:
B) संदेह वाचक

41. हिन्दी एक महत्वपूर्ण भाषा है। रेखांकित शब्द का विलोम पहचानिए।
A) महत्वहीन
B) महत्व सहित
C) प्रसिद्ध
D) लोकप्रिय
उत्तर:
A) महत्वहीन

42. तुम आज बड़ी खुश हो। रेखांकित शब्द का विलोम पहचानिए।
A) अभी
B) कल
C) सुबह
D) श्याम
उत्तर:
B) कल

43. सरिता आज बहुत खुश है। रेखांकित शब्द का विलोम पहचानिए।
A) दुःख
B) हँस
C) नाखुश
D) बेखुश
उत्तर:
A) दुःख

44. उसी तैयारी चल की रही है। इस वाक्य का सीधा क्रम पहचानिए।
A) तैयारी उसी चल रही की है।
B) चाल की रही है उसी तैयारी।
C) उसी की तैयारी चल रही है।
D) चल उसी की तैयारी रही है।
उत्तर:
C) उसी की तैयारी चल रही है।

45. हिन्दी दिवस के दिन अध्यापक भाषण दिये। रेखांकित शब्द का लिगं बदलकर लिखिए।
A) अद्यापिका
B) अध्यापकी
C) अध्यापक
D) अध्यापिकाएँ
उत्तर:
A) अद्यापिका

46. विद्यालय में छात्र पढाई करते हैं। रेखांकित शब्द का वचन बदलकर लिखिए।
A) छात्री
B) छात्राएँ
C) छात्रे
D) छात्रों
उत्तर:
B) छात्राएँ

47. सरिता और रोजी सहेलियाँ है। रेखांकित शब्द का वचन बदलकर लिखिए।
A) सेहलियों
B) सहेलियो
C) सहेली
D) सेहलिएँ
उत्तर:
C) सहेली

48. हिंदी दिवस के दिन प्रधानाध्यापक जी से भाषण दिया गया। इस वाक्य का काल पहचानिए।
A) भूत काल
B) वर्तमान काल
C) भविष्यत काल
D) तात्कालिक वर्तमान काल
उत्तर:
A) भूत काल

49. हिंदी देश की राजभासा है। (रेखांकित शब्द की सही वर्तनी पहचानिए।)
A) रजबासा
B) राजभाषा
C) रजबाषा
D) राझभाशा
उत्तर:
B) राजभाषा

50. हम हिन्दी को पसंद करते हैं। वाक्य में सर्वनाम शब्द पहचानिए।
A) हम
B) हिन्दी
C) पसंद
D) करते
उत्तर:
A) हम

51. आजकल सब को हिंदी सीखना पढेगा। इस वाक्य का काल पहचानिए।
A) भूत
B) वर्तमान
C) पूर्ण भूत
D) भविष्यत
उत्तर:
D) भविष्यत

52. हिंदी राज भाषा है। रेखांकित शब्द का वचन पहचानिए।
A) भाषाओं
B) भाषाएँ
C) भाषों
D) भाषे
उत्तर:
B) भाषाएँ

These AP 7th Class Telugu Important Questions 4th Lesson మేలిమి ముత్యాలు will help students prepare well for the exams.

AP State Syllabus 7th Class Telugu 4th Lesson Important Questions and Answers మేలిమి ముత్యాలు

7th Class Telugu 4th Lesson మేలిమి ముత్యాలు Important Questions and Answers

I. అవగాహన – ప్రతిస్పందన

ఈ కింది పరిచిత పద్యాలను చదివి, ఇవ్వబడిన ప్రశ్నలకు జవాబులు రాయండి.

1. కలిమిగల లోభికన్నను
విలసితముగ బేద మేలు వితరణి యైనన్
చలిచెలమ మేలు కాదా
కులనిధి యంభోధికన్న గువ్వలచెన్నా !
ప్రశ్నలు – జవాబులు:
అ) ఎవరి కన్న పేద మేలు ?
జవాబు:
సంపదకల లోభి కన్న పేద మేలు.

ఆ) లోభికన్న పేద ఎప్పుడు మేలు?
జవాబు:
పేద వితరణి (దాత) అయితే, లోభివాని కన్న మేలు.

ఇ) చలిచెలమ దేనికన్న మేలు?
జవాబు:
చలిచెలమ అంభోధి (సముద్రము) కన్న మేలు.

ఈ) చలిచెలమ అంభోధి కన్న ఎందుకు మేలని చెప్పగలవు.
జవాబు:
చలిచెలమలో నీళ్ళు కొంచెమే ఉన్నా అవి త్రాగడానికి పనికి వస్తాయి. సముద్రంలో నీళ్ళు ఎక్కువగా ఉన్నా ఉప్పుగా ఉండి అవి త్రాగడానికి పనికిరావు. అందువల్ల చలిచెలమ, అంభోధికన్న మేలు.

2. పుస్తకముల నీవు పూవువలెను జూడు
చింపఁబోకు మురికి చేయఁబోకు
పరుల పుస్తకముల నెరవు తెచ్చితి వేని
తిరిగి యిమ్ము వేగ, తెలుఁగు బిడ్డ !
ప్రశ్నలు – జవాబులు:
అ) పుస్తకములను ఎలా చూడాలి?
జవాబు:
పుస్తకములను పువ్వుల్లా చూడాలి.

ఆ) పుస్తకాల విషయంలో ఎలాంటి శ్రద్ధ తీసుకోవాలి?
జవాబు:
పుస్తకాలను చింపరాదు. మురికి చేయరాదు.

ఇ) ఇతరుల పుస్తకముల విషయంలో ఎలా ఉండాలి?
జవాబు:
ఇతరుల పుస్తకాలు ఎరవు తెస్తే వేగంగా వారికి తిరిగి ఇయ్యాలి.

ఈ) ఎరవు తేవడం అంటే ఏమిటి?
జవాబు:
అవసరం కోస ఇతరులను అడిగి తెచ్చుకోవడం.

3. పుత్తడిగలవాని పుండుబాడైనను
వసుధలోన చాల వారకెక్కు
పేదవాని యింట పెండైన యెరుగరు
విశ్వదాభిరామ! వినుర వేమ !
ప్రశ్నలు – జవాబులు:
అ) ‘ధనవంతుడు చిన్న కురుపుతో బాధపడితే’ అనే అర్థం వచ్చే పంక్తి ఏది?
జవాబు:
‘పుత్తడి గలవాని పుండు బాధైనను’ అనే పంక్తి పై భావాన్ని ఇస్తుంది.

ఆ) ఏ విషయం పెద్దగా ప్రచారమవుతుంది?
జవాబు:
పుత్తడిగల వాని పుండు బాధ పెడితే, ఆ వార్త బాగా ప్రచారము అవుతుంది.

ఇ) ‘వార్తకెక్కు’ అంటే ఏమిటి?
జవాబు:
వార్తలలోకి వస్తుంది. అంటే అంతా ఆ విషయం గూర్చి చెప్పుకుంటారు.

ఈ) ఏ విషయాన్ని జనం పట్టించుకోరు?
జవాబు:
బీదవాడి ఇంట్లో పెళ్ళి జరిగినా ఎవరికీ తెలియదు.

4. పత్రికొకటియున్న పదివేల సైన్యము
పత్రికొక్కటున్న మిత్రకోటి
ప్రజకు రక్షలేదు పత్రికలేకున్న
వాస్తవమ్ము నార్లవారి మాట
ప్రశ్నలు – జవాబులు:
అ) ఏది పదివేల సైన్యంతో సమానము?
జవాబు:
పత్రిక ఒక్కటి ఉంటే అది పదివేల సైన్యం వంటిది.

ఆ) ‘పత్రిక కోటి స్నేహితులతో సమం’ అనే భావం వచ్చే పంక్తి ఏది?
జవాబు:
పత్రికొక్కటున్న మిత్రకోటి” – అనే పంక్తి పై భావాన్ని ఇస్తుంది.

ఇ) ఏమి లేకపోతే ప్రజలకు రక్షణ లేదు?
జవాబు:
పత్రిక లేకపోతే ప్రజలకు రక్షణ లేదు.

ఈ) ‘నార్లవారి మాట’ శతక రచయిత ఎవరు?
జవాబు:
నార్లవారి మాట శతక రచయిత, “శ్రీ నార్ల వెంకటేశ్వరరావుగారు.”

5. “సత్యసూక్తి ఘటించు ధీజడిమ మాన్చు
గౌరవమొసంగు. జనులకు గలుషమడంచు
గీర్తిఁ బ్రకటించు చిత్తవిస్ఫూర్తిఁ జేయు
సాధుసంగంబు సకలార్థ సాధకంబు.
ప్రశ్నలు – జవాబుల
అ) సకలార్థ సాధకము ఏది?
జవాబు:
సాధుసంగము (సజ్జన సహవాసులు) సకలార్థ సాధకము.

ఆ) సాధుసంగము దేనిని ఘటిస్తుంది?
జవాబు:
సాధుసంగము సత్యసూక్తిని ఘటిస్తుంది.

ఇ) సాధుసంగము దేనిని పోగొడుతుంది?
జవాబు:
సాధుసంగము ధీజడిమను అనగా బుద్ధిమాంద్యాన్ని పోగొడుతుంది.

ఈ) ‘కీర్తిని వ్యాపింపజేస్తుంది. మనస్సును బాగుచేస్తుంది’ అనే అర్థం వచ్చే పంక్తి ఏది?
జవాబు:
కీర్తి ప్రకటించు చిత్త విస్ఫూర్తి ‘జేయు’ అనే పద్య పంక్తి పై భావాన్ని ఇస్తుంది.

ఈ క్రింది అపరిచిత పద్యాన్ని చదివి, ఇవ్వబడిన ప్రశ్నలకు జవాబులు రాయండి.

1. అక్షరంబు వలయు కుక్షి జీవనులకు
నక్షరంబు జిహ్వ కిక్షు రసము
అక్షరంబు తన్ను రక్షించు గావున
నక్షరంబు లోక రక్షితంబు
ప్రశ్నలు
అ) మానవులకు ఏం కావాలి?
జవాబు:
మానవులకు అక్షరం (విద్య) కావాలి.

ఆ) అక్షరం జిహ్వకు ఎటువంటిది?
జవాబు:
అక్షరం జిహ్వకు చెరకురసం వంటిది.

ఇ) అక్షరము దేనిని రక్షిస్తుంది?
జవాబు:
అక్షరము తనను (చదువుకున్నవానిని) రక్షిస్తుంది.

ఈ) ఈ పద్యానికి శీర్షికను సూచించండి.
జవాబు:
ఈ పద్యానికి శీర్షిక ‘అక్షర మహిమ.

2. పరగ రాతి గుండు పగులఁ గొట్టఁగవచ్చు
కొండలన్ని పిండి కొట్టవచ్చు
కఠినచిత్తు మనసు కరిగింపఁగా రాదు
విశ్వదాభిరామ ! వినుర వేమ!
ప్రశ్నలు :
అ) వేటిని పగుల గొట్టవచ్చును?
జవాబు:
రాతి గుండులను పగుల గొట్టవచ్చును.

ఆ) వేటిని పిండి కొట్టవచ్చును?
జవాబు:
కొండలను పిండి కొట్టవచ్చును.

ఇ) ఎవరి మనస్సుని కరిగించలేము?
జవాబు:
కఠిన చిత్తుని మనస్సుని కరిగించటము కష్టము.

ఈ) పై పద్యము ఏ శతకములోనిది?
జవాబు:
పై పద్యము వేమన శతకము లోనిది.

3. ఇద్దఱు గూడుక యొక చో
నొద్దిక మాటాడుచుండ నొదిగి యొదిగి యా
యొద్దకు జనగూడదు తన
పెద్దతనం బెల్ల సణఁగ బెట్టు గుమారీ !
ప్రశ్నలు :
అ) ఇద్దరు మాట్లాడుకొనునప్పుడు ఏం చేయరాదు?
జవాబు:
వారి మధ్యకు వెళ్ళి మాట్లాడకూడదు.

ఆ) ఎటువంటి స్థలమునకు వెళ్ళకూడదు?
జవాబు:
ఇద్దరు మాట్లాడుకొను స్థలమునకు వెళ్ళకూడదు.

ఇ) అటువంటి చోటికి వెడితే ఏం జరుగుతుంది?
జవాబు:
తన గొప్పతనం, పెద్దతనం పోతుంది.

ఈ) పై పద్యంలోని నీతి ఏమిటి?
జవాబు:
రహస్యాలు వినకూడదు.

4. అక్కరకు రాని చుట్టము
మ్రొక్కిన వరమీని వేల్పు, మోహరమునఁ దా
నెక్కిన బాఱని గుఱ్ఱము
గ్రక్కున విడువంగ వలయుఁ గదరా సుమతీ!
ప్రశ్నలు:
అ) ఎటువంటి చుట్టమును విడిచిపెట్టాలి?
జవాబు:
సమయమునకు సహాయము చేయని చుట్టమును విడిచిపెట్టేయాలి.

ఆ) ఎటువంటి దైవమును విడిచిపెట్టాలి?
జవాబు:
నమస్కరించిననూ వరమీయని దేవుణ్ణి విడిచి పెట్టవలెను.

ఇ) యుద్ధములో ఎవరిని విడిచిపెట్టాలి?
జవాబు:
యుద్ధములో తానెక్కగా పరిగెత్తని గుఱ్ఱమును వెంటనే విడిచిపెట్టాలి.

ఈ) పై పద్యములోని నీతి ఏమిటి?
జవాబు:
అవసరానికి ఉపయోగపడని వాటిని వెంటనే విడిచి పెట్టాలి.

5. ఈ కింది అపరిచిత పద్యాన్ని చదివి, ఇచ్చిన ప్రశ్నలకు జవాబులు రాయండి.
మేడిపండు చూడ మేలిమై యుండును
పొట్టవిప్పి చూడ పురుగులుండు
పిటికి వాని మదిని బింకమీలాగురా
విశ్వదాభిరామ వినురవేమ !
ప్రశ్నలు :
1. మేడి పండు పైకి ఎలా ఉంటుంది?
జవాబు:
మేలిమిగా.

2. పైకి ధైర్యంగా లోపల భయంగా ఉండడాన్ని సూచించే పద్యపాదం ఏది?
జవాబు:
పిటికి వాని మదిని బింకమీలాగురా.

3. మేడి పండును ఎవరితో పోల్చారు?
జవాబు:
పిటికివానితో

4. ఈ పద్యానికి మకుటం ఏది?
జవాబు:
విశ్వదాభిరామ వినురవేమ.

6. ఈ కింది అపరిచిత పద్యాన్ని చదివి, ఇచ్చిన ప్రశ్నలకు జవాబులు రాయండి.
సిరి తా వచ్చిన వచ్చును
సలలితముగ నారికేళ సలిలము భంగిన్
సిరితా పోయిన పోవును
కరిమ్రింగిన వెలగపండు కరణిని సుమతీ !
ప్రశ్నలు :
1. ‘సిరి’ ఎట్లా వస్తుంది?
జవాబు:
టెంకాయలోనికి నీరెలా తెలియకుండా చేరుతుందో అలాగే సంపద ‘తెలియకుండానే వస్తుంది.

2. ‘సిరి’ ఎలా పోతుంది?
జవాబు:
ఏనుగు తిన్న వెలగపండు గుజ్జువలె సంపద పోతుంది.

3. ఈ పద్యాన్ని చదివి నీవు ఏమి గ్రహించావు?
జవాబు:
సంపదలు నిత్యములు కావు.

4. ఈ పద్యము ఆధారంగా ఒక ప్రశ్న తయారు చేయండి.
జవాబు:
సుమతీ శతక కర్త ఎవరు?

7. క్రింది అపరిచిత పద్యాన్ని చదివి, ఇచ్చిన ప్రశ్నలకు – జవాబులు రాయండి.
పూజకన్న నెంచ బుద్ది నిదానంబు
మాటకన్న నెంచ మనసు దృఢము
కులము కన్న నెంచ గుణము ప్రధానంబు
విశ్వదాభిరామ వినురవేమ !
ప్రశ్నలు:
1. పూజకంటే ఏది ముఖ్యం?
జవాబు:
బుద్ధి

2. మాటకంటే ఏది దృఢంగా ఉండాలి?
జవాబు:
మనసు

3. పై పద్యం ఏ శతకంలోనిది?
జవాబు:
వేమన

4. పై పద్యం ఆధారంగా ఒక ప్రశ్న తయారు చేయండి.
జవాబు:
కులం కన్నా ఏది ప్రధానం?

8. ఈ క్రింది అపరిచిత పద్యాన్ని చదివి, ఇవ్వబడిన ప్రశ్నలకు జవాబులు రాయండి.
కన్నతల్లి దండ్రి కలహించి విడిపోవ
ప్రేమ లేక పెరుగు పిల్లలిపుడు
నేరగాండ్రలోన జేరు చుండిరి సుమా !
పగ, మనస్సులో న రగులు చుండ.
ప్రశ్నలు:
1. తల్లిదండ్రుల ప్రేమ దూరమైన పిల్లలు ఎలా – మారుతున్నారు?
జవాబు:
నేరచరితులుగా

2. ఎవరు కలహించి విడిపోతున్నారు?
జవాబు:
తల్లి,తండ్రి

3. నేరగాళ్ళగా మారిన పిల్లల మనసులో ఏమి రగులు తుంటుంది?
జవాబు:
పగ

4. తల్లిదండ్రులు ఎలా ఉంటే మీకిష్టం?
జవాబు:
ప్రేమతో

9. ఈ క్రింది అపరిచిత పద్యాన్ని చదివి, ఇవ్వబడిన ఆ ప్రశ్నలకు జవాబులు రాయండి.
కష్టపెట్టబోకు కన్న తల్లి మనసు
నష్టపెట్టబోకు నాన్న పనులు.
తల్లిదండ్రులన్న దైవ సన్నిభులురా
లలితసుగుణజాల తెలుగుబాల.
ప్రశ్నలు:
1. ఎవరి మనసు కష్టపెట్టరాదు?
జవాబు:
కన్నతల్లి మనసు

2. దైవ సన్నిభులు ఎవరు?
జవాబు:
తల్లిదండ్రులు

3. ఎవరి పనులు నష్టపెట్టరాదు?
జవాబు:
నాన్న పనులు

4. పై పద్యం ఆధారంగా ఒక ప్రశ్న తయారుచేయండి.
జవాబు:
ఈ పద్యములో గల మకుటం ఏది?

II. వ్యక్తీకరణ – సృజనాత్మకత

అ) క్రింది ప్రశ్నలకు ఐదేసి వాక్యాలలో సమాధానాలు రాయండి.

అ). ధనవంతులు, పేదవారి ఇళ్లలో ఏమి జరిగినా ఎవరిని గురించి తొందరగా బయటవాళ్లకు తెలుస్తుంది?
జవాబు:
ధనవంతుడు చిన్న కురుపుతో బాధపడినా కూడా పెద్దగా ప్రచారమవుతుంది.. పేదవాడి ఇంట్లో పెళ్ళి జరిగినా కూడా ఎవరికీ తెలియదు. కావున ధనవంతుడి ఇంట్లో విషయమే తొందరగా బయటవాళ్లకు తెలుస్తుంది.

ఆ) బుద్ధిమంతుడు ఏమి తెలుసుకొని వ్యవహరించాలి?
జవాబు:
చెడ్డవారితో స్నేహం ఉదయంపూట నీడలాగ మొదట ఎక్కువగా ఉండి క్రమక్రమంగా తగ్గిపోతుంది. మంచివారితో స్నేహం మిట్టమధ్యాహ్నపు నీడలాగా మొదట చిన్నదిగా ఉండి క్రమక్రమంగా పెరుగుతూ వస్తుంది. బుద్ధిమంతుడు ఈ రెండింటిలో ఏది మంచిదో తెలుసుకొని వ్యవహరించాలి.

ఇ) మంచితనానికి ఉండే గొప్పతనం ఏమిటి?
జవాబు:
మంచివాళ్లతో సహవాసం మందకొడితనాన్ని పోగొడుతుంది. సత్యాన్ని మాట్లాడేలా చేస్తుంది. మంచి గౌరవాన్ని ఇస్తుంది. , పాపాలను పోగొడుతుంది. మనస్సును శుభ్రపరుస్తుంది. కీర్తిని వ్యాపింపచేస్తుంది. లోకంలో మంచితనం చేయలేని మంచి పని అంటూ ఏదీలేదు.

ఈ) ఇతరుల పుస్తకాలను అడిగి తెచ్చుకుంటే వెంటనే తిరిగి ఇవ్వాలని తెలుసుకున్నారు కదా ! ఇలా ఎందుకు చెయ్యాలి?
జవాబు:
పుస్తకములు ఇతరులకు ఇస్తే అవి తిరిగి రావనీ, వచ్చినా అవి చిరిగిపోయాక మాత్రమే వస్తాయని లోకంలో ఒక మాట ఉంది. అది మంచిది కాదు. పుస్తకాలను అన్నిటినీ మనము కొనలేము. అవసరమైనపుడు ప్రక్కవారిని అడిగి తెచ్చుకొని, దాన్ని త్వరగా ఉపయోగించుకొని తిరిగి ఇచ్చివేయాలి. అప్పుడు అవి మరి కొందరికి ఉపయోగిస్తాయి. తప్పక తిరిగి ఇచ్చివేస్తాడనే నమ్మకం కలిగిస్తే, ఎవరైనా అతడికి పుస్తకాలు ఎరవు ఇస్తారు.

ఉ) మంచి వాళ్లతో స్నేహం చేయడానికి మీరు ఏమి చేస్తారు?
జవాబు:
మంచివారితో ముందు మంచి మాటల ద్వారా పరిచయం పెంచుకుంటాను. మంచివారికి కావలసిన వస్తువులను అందిచ్చి, వారితో స్నేహం పెంచుకుంటాను. మంచివారు మాట్లాడిన మాటలకు అనుగుణంగా మాట్లాడుతాను. మంచివారికి అవసరమైతే ధనం సాయం చేస్తాను. నా పుస్తకాలు, నోట్సు, గైడులు మంచి వారికి కావలసివస్తే ఇస్తాను. ఈ విధంగా మంచివారితో స్నేహాన్ని పెంచుకుంటాను.

7th Class Telugu 4th Lesson మేలిమి ముత్యాలు 1 Mark Bits

1. రైతులు రేయింబగళ్ళు కష్టపడతారు. (విగ్రహవాక్యాన్ని గుర్తించండి)
ఎ) రేయీ, పగలు
బి) పగలు, రాత్రి
సి) రాత్రి, పగలు
డి) రేయి మొత్తం
జవాబు:
ఎ) రేయీ, పగలు

2. రవి పాఠశాలకు వెళ్ళుతున్నాడు. (ఏ భాషాభాగమో గుర్తించండి)
ఎ) నామవాచకం
బి) సర్వనామం
సి) క్రియ
డి) విశేషణం
జవాబు:
సి) క్రియ

3. సూర్యచంద్రులు తమ కర్తవ్యాన్ని చక్కగా నిర్వహిస్తారు. (సమాసమును గుర్తించండి)
ఎ) ద్విగుసమాసం
బి) ద్వంద్వసమాసం
సి) షష్టీతత్పురుషసమాసం
డి) విశేషణ పూర్వపద కర్మధారయసమాసం
జవాబు:
బి) ద్వంద్వసమాసం

4. విష్ణువు “దశావతారములు ఎత్తెను.” – గీత గీసిన పదానికి విగ్రహవాక్యం గుర్తించండి.
ఎ) పది సంఖ్య గల అవతారాలు
బి) నూరు సంఖ్య గల
సి) వేయి సంఖ్య గల అవతారాలుఅవతారాలు
డి) పద్దెనిమిది సంఖ్య గల పర్వములు
జవాబు:
ఎ) పది సంఖ్య గల అవతారాలు

5. కలిమి గల లోభి కన్నను విలసినతముగఁ బేదమేలు. (అర్థాన్ని గుర్తించండి)
ఎ) పిసినారి
బి) ధనవంతుడు
సి) మూర్ఖుడు
డి) హీనుడు
జవాబు:
సి) మూర్ఖుడు

6. “ద్వంద్వ సమాసము”నకు చెందిన పదమును గుర్తించండి.
ఎ) రెండు, జంటలు
బి) దేశభాషలు
సి) సూర్యచంద్రులు
డి) భరతమాత
జవాబు:
సి) సూర్యచంద్రులు

7. చెడ్డవాళ్ళతో స్నేహం చేయరాదు – విభక్తిని గుర్తించండి.
ఎ) తృతీయా
బి) సప్తమీ
సి) ద్వితీయా
డి) చతుర్డీ
జవాబు:
ఎ) తృతీయా

8. భూమి మీద ఎవరూ శాశ్వతంగా ఉండరు. (సమానార్థక పదాలను గుర్తించండి)
ఎ) సంద్రం, అవని
బి) ధరణి, ధరిత్రి
సి) అవని, సముద్రం
డి) పుడమి, పయోధి
జవాబు:
బి) ధరణి, ధరిత్రి

9. నవరసాలు (సమాస నామాన్ని గుర్తించండి)
ఎ) ద్వంద్వ సమాసం
బి) బహు బ్రీహి సమాసం
సి) అవ్యయీభావ సమాసం
డి) ద్విగు సమాసం
జవాబు:
డి) ద్విగు సమాసం

10. “సీతయును, రాముడును”, ఈ పదాలను సమాన పదంగా కూర్చండి.
ఎ) సీతారాములు
బి) సీతారాముడు
సి) రామసీత
డి) సీతరామ
జవాబు:
బి) సీతారాముడు

11. భూమి మీద ఎవరూ శాశ్వతంగా ఉండరు. (సమానారక పదాలను గుర్తించండి)
ఎ) ధరణి, పుడమి
బి) నింగి, గగనం
సి) కడలి, సాగరం
డి) సంపద, కలిమి
జవాబు:
ఎ) ధరణి, పుడమి

12. వారానికి ఏడు రోజులు. (సమాసనామాన్ని గుర్తించండి.)
ఎ) ద్వంద్వం
బి) సప్తమీ తత్పురుష
సి) ద్విగు
డి) బహుపద ద్వంద్వం
జవాబు:
సి) ద్విగు

13. “అన్నదమ్ములు కలసి మెలసి జీవిస్తున్నారు.” – గీత గీసిన పదం సమాసం పేరు గుర్తించండి.
ఎ) ద్విగు సమాసం
బి) ద్వంద్వ సమాసం
సి) బహుప్రీహి సమాసం
డి) అవ్యయీభావ సమాసం
జవాబు:
బి) ద్వంద్వ సమాసం

14. అసత్యం అనర్థాలకు దారి తీస్తుంది. (వ్యతిరేక పదాన్ని గుర్తించండి)
ఎ) అబద్దం
బి) సత్యం
సి) న్యాయం
డి) దయ
జవాబు:
బి) సత్యం

15. దుర్జనులకు దూరంగా ఉండాలి. (వ్యతిరేక పదాన్ని గుర్తించండి)
ఎ) సజ్జనులు
బి) దురంతులు
సి) బలవంతులు
డి) బలహీనులు
జవాబు:
ఎ) సజ్జనులు

16. “సంపదతో గర్వపడకూడదు. కలిమి గర్వాన్ని పెంచుతుంది”.
పై వాక్యాలలో సమానార్థక పదాలను గుర్తించండి.
ఎ) సంపద, కలిమి
బి) సంపద, గర్వం
సి) కలిమి, గర్వం
డి) పడకూడదు, పెంచుతుంది
జవాబు:
ఎ) సంపద, కలిమి

III. భాషాంశాలు

పదాలు – అర్థాలు :
సూచన : ఈ కింది వాక్యాలలో గీత గీసిన పదాలకు అర్థం గుర్తించండి.

17. ‘విలసితముగ పేదమేలు వితరణి యైనన్’
ఎ) దానశీలి
బి) దానము
సి) ధర్మము
డి) లోభి
జవాబు:
ఎ) దానశీలి

18. ‘పుత్తడి గలవాని పుండు బాధైనను’
ఎ) ఇత్తడి
బి) వెండి
సి) బంగారము
డి) ధనము
జవాబు:
సి) బంగారము

19. ‘ఆజి బాహాపటు శక్తి’
ఎ) విద్య
బి) యుద్ధము
సి) పరిశ్రమ
డి) సముద్రం
జవాబు:
బి) యుద్ధము

20. ‘వాస్తవమ్ము నార్లవారి మాట’
ఎ) అబద్ధము
బి) ధర్మము
సి) నిజము
డి) అధర్మము
జవాబు:
సి) నిజము

21. ‘తేనె జుంటీగ లియ్యవా తెరువరులకు‘
ఎ) ధర్మపరులు
బి) బాటసారులు
సి) దొంగలు
డి) తేనెటీగలు
జవాబు:
బి) బాటసారులు

22. కలిమితో గర్వం పొందరాదు.
ఎ) గర్వం
బి) సంపద
సి) వినయం
డి) వినోదం
జవాబు:
బి) సంపద

23. స్మృతులు మనకు ఆదర్శాలు
ఎ) కథలు
బి) కావ్యాలు
సి) ధర్మశాస్త్రాలు
డి) ప్రబంధాలు
జవాబు:
సి) ధర్మశాస్త్రాలు

24. లవణం కూరల్లో వాడుతారు.
ఎ) కారం
బి) పులుపు
సి) ఉప్పు
డి) పసుపు
జవాబు:
సి) ఉప్పు

పర్యాయపదాలు :

25. బంగారం ఉన్నవాడు గొప్పవాడు కాడు – పుత్తడి కలవాడికి దొంగ భయం ఎక్కువ.
పై వాక్యాలలో సమానార్థక పదాలను గుర్తించండి.
ఎ) ఉన్నవాడు, గొప్పవాడు
బి) బంగారం, పుత్తడి
సి) కలవాడు, ఉన్నవాడు
డి) గొప్పవాడు, కలవాడు
జవాబు:
బి) బంగారం, పుత్తడి

26. కలిమికి వితరణ, సంపదలందు తాల్మి శోభిస్తుంది. పై వాక్యంలో సమానార్ధక పదాలు గుర్తించండి.
ఎ) వితరణ, సంపద
బి) తాల్మి; కలిమి
సి) కలిమి, సంపద
డి) సంపద, శోభిస్తుంది
జవాబు:
సి) కలిమి, సంపద

27. యశము నందనురక్తి ఉంటే కీర్తి తప్పక వస్తుంది – పై వాక్యంలోని పర్యాయపదాలను గుర్తించండి.
ఎ) యశము, కీర్తి
బి) అనురక్తి, కీర్తి
సి) కీర్తి, రక్తి
డి) యశము, రక్తి
జవాబు:
ఎ) యశము, కీర్తి

28. ‘ధన మూలమ్ ఇదం జగత్’ – గీత గీసిన పదానికి పర్యాయపదాలను గుర్తించండి.
ఎ) డబ్బు, కలిమి
బి) సంపద, ఐశ్వర్యం
సి) విత్తము, సొమ్ము
డి) ధనము, బంగారము
జవాబు:
సి) విత్తము, సొమ్ము

29. సముద్రం మీద ఓడలు ప్రయాణిస్తాయి – గీత గీసిన పదానికి పర్యాయపదాలు గుర్తించండి.
ఎ) అంభోధి, సాగరం
బి) సాగరం, నది
సి) ఏఱు, వాగు
డి) జలధి, వారధి
జవాబు:
ఎ) అంభోధి, సాగరం

30. భూమి మీద ఎవ్వరూ శాశ్వతం కాదు – గీత గీసిన పదానికి పర్యాయపదాలు గుర్తించండి.
ఎ) ఆకాశం , నేల
బి) ధరణి, వారధి
సి) ధరిత్రి, పృథివి
డి) ‘క్షోణి, పాణి
జవాబు:
సి) ధరిత్రి, పృథివి

31. ఆపదను పొందకూడదు – గీత గీసిన పదానికి పర్యాయపదాలు గుర్తించండి.
ఎ) ఆపద, సంపద
బి) దమనం, అదనం
సి) కష్టము, విపత్తు
డి) వెలుగు, అవని
జవాబు:
సి) కష్టము, విపత్తు

32. విత్తం సంపాదించాలి – గీత గీసిన పదానికి పర్యాయపదాలు గుర్తించండి.
ఎ) విగతం, విరించి
బి) విత్తం, వైనం
సి) కష్టము, ధనం
డి) ధనం, సంపద
జవాబు:
డి) ధనం, సంపద

33. అందరు తాల్మిని పొందాలి – గీత గీసిన పదానికి పర్యాయపదాలు గుర్తించండి.
ఎ) సహనం, శాంతి
బి) తామర, తపన
సి) సంబరం, సదలం
డి) ఓర్పు, సహనం
జవాబు:
డి) ఓర్పు, సహనం

34. పుత్తడి చాలా విలువైనది – గీత గీసిన పదానికి పర్యాయపదాలను గుర్తించండి.
ఎ) హేమం, కాంత
బి) బంగారం, హేమం
సి) రజతం, సువర్ణం
డి) కాంస్యం, హేమం
జవాబు:
బి) బంగారం, హేమం

ప్రకృతి – వికృతులు :
సూచన : క్రింద గీత గీసిన పదాలకు ప్రకృతి, వికృతులను గుర్తించండి.

35. భృంగారం, తులం 35 వేలు ధర పలుకుతోంది.
ఎ) పసిడి
బి) బంగారం
సి) స్వర్ణము
డి) పుత్తడి
జవాబు:
బి) బంగారం

36. కేవలం పుస్తకము జ్ఞానం లోకజ్ఞానం కంటే తక్కువ
ఎ) పొస్తకం
బి) గ్రంథం
సి) పొత్తము
డి) పత్రిక
జవాబు:
సి) పొత్తము

37. విద్య గలవాడే, మనిషి
ఎ) విద్దె
బి) విద్య
సి) విత్తు
డి) అవిద్య
జవాబు:
ఎ) విద్దె

38. సిరి గలవాడే శ్రీమంతుడు
ఎ) శ్రీ
బి) రీ
సి) శ్రీ
డి) సిరీ
జవాబు:
సి) శ్రీ

39. సంపద వృద్ధి పొందాలి
ఎ) వృధ
బి) వడ్డి
సి) వొద్ది
డి) వైద్ది
జవాబు:
బి) వడ్డి

40. కీర్తి పొందాలి
ఎ) కీరితి
బి) కితారి
సి) కితరి
డి) నైతిరి
జవాబు:
ఎ) కీరితి

41. దమ్మం ఆశ్రయించాలి
ఎ) ధర్మం
బి) ధోమ్మం
సి) ధరమం
డి) దామ్మం
జవాబు:
ఎ) ధర్మం

42. పెద్దలపట్ల గారవం ప్రదర్శించాలి.
ఎ) గార్ధవం
బి) గైరవం
సి) గౌరవం
డి) గారెవం
జవాబు:
సి) గౌరవం

43. విద్యార్థులు సుఖం వదలాలి
ఎ) సుకం
బి) సైకం
సి) సొకం
డి) సౌకం
జవాబు:
ఎ) సుకం

వ్యతిరేక పదాలు :
సూచన : ఈ కింది వాక్యాలలో గీత గీసిన పదానికి వ్యతిరేకపదాన్ని గుర్తించండి.

44. ‘కలిమి గల లోభి కన్నా పేద మేలు’
ఎ) కల్మి
బి) లేమి
సి) బీద
డి) ధనికుడు
జవాబు:
బి) లేమి

45. సజ్జనులతో స్నేహం చేయాలి.
ఎ) స్వజనులు
బి) దుర్జనులు
సి) పరిజనులు
డి) పరజనులు.
జవాబు:
బి) దుర్జనులు

46. ‘వాస్తవమ్ము నార్లవారి మాట’
ఎ) సత్యం
బి) నిజము
సి) అబద్ధము
డి) అవాస్తవమ్ము
జవాబు:
డి) అవాస్తవమ్ము

47. కీర్తి ప్రకటించు. చిత్త విస్ఫూర్తి చేయు.
ఎ) అకీర్తి
బి) చెడ్డకీర్తి
సి) అపకీర్తి
డి) నిష్మీర్తి
జవాబు:
సి) అపకీర్తి

48. పండితులు గౌరవింపబడతారు.
ఎ) దైత్యులు
బి) సురలు
సి) పామరులు
డి) సుజనులు
జవాబు:
సి) పామరులు

49. నీరు కలుషితం కావాలి. (బి)
ఎ) అనుకలుషితం
బి) నిర్మలం
సి) వ్యత్యయం
డి) ప్రత్యయం
జవాబు:
బి) నిర్మలం

50. నీరు అధికంగా ఉంది.
ఎ) అల్పం
బి) అనల్పం
సి) అనుధికం
డి) ప్రత్యధికం
జవాబు:
ఎ) అల్పం

51. తాడు చాలా కుఱచగా ఉంది.
ఎ) కంటి
బి) పొడుగు
సి) కణిత
డి) పత్రిక
జవాబు:
బి) పొడుగు

52. అందరికి మేలు కలగాలి.
ఎ) మంచి
బి) మమత
సి) కీడు
డి) సమత
జవాబు:
సి) కీడు

53. సత్యం పలకాలి.
ఎ) అసత్యం
బి) కుసత్యం
సి) సుసత్యం
డి) విసత్యం
జవాబు:
ఎ) అసత్యం

సంధులు:

54. భూప సభాంతరాళములో పుష్కల వాక్చతురత ఉండాలి – గీత గీసిన పదాన్ని విడదీయండి.
ఎ) సభ + అంతరాళము
బి) సభా + అంతరాళము
సి) సభాంత + రాళము
డి) స + భాంతరాళము
జవాబు:
బి) సభా + అంతరాళము

55. జుంటీగలు తేనెను సేకరిస్తాయి. – గీత గల పదం ఏ సంధి?
ఎ) ద్విగు సమాసం
బి) బహుజొహి
సి) ద్వంద్వ సమాసం
డి) షష్ఠీ తత్పురుష సమాసం
జవాబు:
సి) ద్వంద్వ సమాసం

56. విత మార్లన చేసి విఱ్ఱవీగుట మంచిది కాదు – గీత గీసిన పదం ఏ సంది?
ఎ) ఆమ్రేడిత సంధి
బి) అత్వసంధి
సి) రుగాగమ సంధి
డి) ద్విరుక్తటకారదేశ సంధి
జవాబు:
ఎ) ఆమ్రేడిత సంధి

57. ‘సజ్జనాళికి ప్రకృతి సిద్ధ గుణములు’ – గీత గీసిన పదాన్ని విడదీయండి.
ఎ) సజ్జ + నాళి
బి) సత్ + జనాళి
సి) సజ్జన + ఆళి
డి) స + జనాళి
జవాబు:
సి) సజ్జన + ఆళి

58. నేర్చిన యేని – ఇది ఏ సంధి పదం?
ఎ) అత్వసంధి
బి) యడాగమ సంధి
సి) ఉత్వసంధి
డి) త్రికసంధి
జవాబు:
బి) యడాగమ సంధి

59. విద్యయందు నేర్పు కావాలి – దీనిని విడదీయండి.
ఎ) విద్య + అందు
బి) విద్యా + యందు
సి) విద్యే + యందు
డి) విది + అందు
జవాబు:
ఎ) విద్య + అందు

60. సవర్ణదీర్ఘసంధికి ఉదాహరణను గుర్తించండి.
ఎ) నభైంతకం
బి) సభాంతరము
సి) నభైంతరం
డి) నభోంతరం
జవాబు:
బి) సభాంతరము

61. పుత్తడి గలవాడు – ఇది ఏ సంధి పదము?
ఎ) ఉత్వసంధి
బి) త్రికసంధి
సి) అత్వసంధి
డి) గసడదవాదేశసంధి
జవాబు:
డి) గసడదవాదేశసంధి

62. ఉత్వసంధికి ఉదాహరణను గుర్తించండి.
ఎ) మీరెన్ని
బి) ఏమంటివి
సి) మరిన్ని
డి) ఒకటితున్న
జవాబు:
ఎ) మీరెన్ని

63. సకలార్థ సాధకులు – దీనిని విడదీయండి.
ఎ) సకలా + అర్థ సాధకులు
బి) సకల + యార్ధి సాధకులు
సి) సకలో + సాధకులు
డి) సకల + అర్థ సాధకులు
జవాబు:
డి) సకల + అర్థ సాధకులు

సమాసాలు:

64. విష్ణువు దశావతారములు ఎత్తాడు – గీత గీసిన పదానికి విగ్రహవాక్యం గుర్తించండి.
ఎ) పది అవతారాలు
బి) దశ (10) సంఖ్యగల అవతారాలు
సి) పది అవతారాలు కలది
డి) దశ, అవతారాలు
జవాబు:
బి) దశ (10) సంఖ్యగల అవతారాలు

65. సూర్యచంద్రులు ఆకాశంలో కనిపిస్తారు – గీత గీసిన పదం సమాసం పేరు
ఎ) సవర్ణదీర్ఘ సంధి
బి) అత్వసంధి
సి) ఇత్వసంధి
డి) ఉత్వసంధి
జవాబు:
సి) ఇత్వసంధి

66. నవగ్రహాలు శాంతిని ఇస్తాయి – గీత గీసిన పదానికి విగ్రహవాక్యాన్ని గుర్తించండి.
ఎ) ఎనిమిది సంఖ్యగల గ్రహాలు
బి) నవ 9 సంఖ్యగల గ్రహాలు
సి) తొమ్మిది గ్రహముల రాశి
డి) తొమ్మిది గ్రహములు కలది
జవాబు:
బి) నవ 9 సంఖ్యగల గ్రహాలు

67. అజ్ఞానికి ఏమీ తెలియదు – గీత గీసిన పదం ఏ సమాసమో గుర్తించండి.
ఎ) నఞ్ తత్పురుష
బి) బహుజొహీ
సి) ద్విగు
డి) ద్వంద్వము
జవాబు:
ఎ) నఞ్ తత్పురుష

68. సీతారాముల వివాహం జరిగింది – గీత గీసిన పదం ఏ సమాసం?
ఎ) ద్విగువు
బి) బహుజొహి సమాసం
సి) ద్వంద్వ సమాసం
డి) షష్ఠీ తత్పురుష
జవాబు:
సి) ద్వంద్వ సమాసం

69. క్రికెటర్ వంద పరుగులు చేశాడు – దీనికి విగ్రహవాక్యం గుర్తించండి.
ఎ) వంద సంఖ్య గల పరుగులు
బి) వంద వలన పరుగులు
సి) వంద కొరకు పరుగులు
డి) వంద చేత పరుగులు
జవాబు:
ఎ) వంద సంఖ్య గల పరుగులు

70. ఉభయ పదార్ధ ప్రధానమైన సమాసం ఏది?
ఎ) బహుహ్రీహి సమాసం
బి) ద్విగు సమాసం
సి) అవ్యయీభావం
డి) ద్వంద్వ సమాసం
జవాబు:
డి) ద్వంద్వ సమాసం

71. సంఖ్యా శబ్దం పూర్వం – ఏ సమాసమో గుర్తించండి.
ఎ) బహుజొహి
బి) అవ్యయీభావం
సి) ద్విగు సమాసం
డి) షష్ఠీ తత్పురుష
జవాబు:
సి) ద్విగు సమాసం

72. సాధు సంగంబు శ్రేయోదాయకం – విగ్రహవాక్యం గుర్తించండి.
ఎ) సాధువు వలన సంగం
బి) సాధువును సంగం
సి) సాధువు కొఱకు సంగం
డి) సాధువులతో సంగం
జవాబు:
డి) సాధువులతో సంగం

వాక్య ప్రయోగాలు :

73. రామలక్ష్మణులు అన్నదమ్ములు – ఇది ‘ఏ రకమైన వాక్యం?
ఎ) హేత్వర్థక వాక్యం
బి) సంక్లిష్ట వాక్యం
సి) సంయుక్త వాక్యం
డి) అప్యర్థక వాక్యం
జవాబు:
సి) సంయుక్త వాక్యం

74. అన్నం తిని బడికి వెళ్ళాడు – గీత గీసిన పదం ఏ క్రియకు చెందినది?
ఎ) శత్రర్థకం
బి) అభ్యర్థకం
సి) చేదర్థకం
డి) క్వార్ధకం
జవాబు:
డి) క్వార్ధకం

75. క్రింది వానిలో వర్తమాన అసమాపక క్రియను గుర్తించండి.
ఎ) నడిస్తే
బి) నడిచి
సి) నడిచినా
డి) నడుస్తూ
జవాబు:
డి) నడుస్తూ

76. రవి పాట పాడాడు – గీత గీసిన పదం ఏ రకమైన వాక్యం?
ఎ) నిషేధార్థక వాక్యం
బి) విధ్యర్థక వాక్యం
సి) అప్యర్థక వాక్యం
డి) సామర్థ్యార్థక వాక్యం
జవాబు:
డి) సామర్థ్యార్థక వాక్యం

77. వానలు కురిస్తే పంటలు పండుతాయి – ఇది ఏ రకమైన వాక్యం?
ఎ) తుమున్నర్థకం
బి) అభ్యర్థకం
సి) చేదర్థకం
డి) ధాత్వర్థకం
జవాబు:
సి) చేదర్థకం

78. మీరు ఇళ్ళకు వెళ్ళవచ్చు – ఇది ఏ రకమైన వాక్యం?
ఎ) ధాత్వర్థకం
బి) ప్రార్థనార్థకం
సి) అనుమత్యర్థకం
డి) నిషేధార్థకం
జవాబు:
సి) అనుమత్యర్థకం

79. అందరు అన్నం తినండి – ఇది ఏ రకమైన వాక్యం?
ఎ) కర్తరి వాక్యం
బి) ధాతవర్ధక వాక్యం
సి) విధ్యర్థక వాక్యం
డి) నిషేధార్థక వాక్యం
జవాబు:
సి) విధ్యర్థక వాక్యం

విభక్తి ప్రత్యయాలు – భాషాభాగాలు – పురుషలు

80. మంచి వారితో స్నేహం చేయాలి – గీత గీసిన పదం ఏ విభక్తి ప్రత్యయం?
ఎ) తృతీయ
బి) సప్తమీ
సి) షష్ఠీ
డి) చతుర్డీ
జవాబు:
ఎ) తృతీయ

81. కొఱకున్, కై – ఇవి ఏ విభక్తి ప్రత్యయాలు?
ఎ) తృతీయా విభక్తి
బి) పంచమీ విభక్తి
సి) ప్రథమా విభక్తి
డి) చతుర్జీ విభక్తి
జవాబు:
డి) చతుర్జీ విభక్తి

82. చెట్టు నుండి కింద పడినాడు – ఇది ఏ విభక్తి ప్రత్యయం?
ఎ) షష్ఠీ
బి) సప్తమీ
సి) పంచమీ
డి) చతుర్డీ
జవాబు:
సి) పంచమీ

83. నల్లనయిన మనోహరంగా ఉంది – ఇది ఏ భాషాభాగం?
ఎ) నామవాచకం
బి) అవ్యయం
సి) విశేషణం
డి) క్రియ
జవాబు:
సి) విశేషణం

84. “నీవు – మీరు” – ఇవి ఏ పురుషకు చెందినవి?
ఎ) ఉత్తమ పురుష
బి) ప్రథమ పురుష
సి) మధ్యమ పురుష
డి) అధమ పురుష
జవాబు:
సి) మధ్యమ పురుష

85. లింగ, వచన, విభక్తులు లేని భాషా పదం
ఎ) నామవాచకం
బి) అవ్యయం
సి) సర్వనామం
డి) క్రియ
జవాబు:
బి) అవ్యయం

86. వారు బడికి వెళ్ళారు – గీత గీసిన పదం ఏ పురుషకు చెందినవి?
ఎ) సర్వనామం
బి) నామవాచకం
సి) క్రియ
డి) అవ్యయం
జవాబు:
ఎ) సర్వనామం

సొంత వాక్యాలు :
సూచన : క్రింది పదాలను ఉపయోగించి సొంత వాక్యాలు రాయండి.

87. విఱ్ఱవీగు : నా మిత్రుడు ధనమదంతో విఱ్ఱవీగు తున్నాడు.
88. దానధర్మములు : దానధర్మములు చేయకుండా కూడబెట్టిన సొమ్ము దొంగలపాలు అవుతుంది.
89. విలసిల్లు : అమరావతి రాష్ట్ర రాజధానిగా విలసిల్లు తున్నది.
90. లవణం : లవణంలేని కూర రుచిగా ఉండదు.
91. దురితం : మంచిపనులతో దురితం తొలగిపోయింది.
92. అనురక్తి : విద్యార్థులకు చదువుపట్ల అనురక్తి ఉండాలి.
93. ఆర్జించు : ధర్మ మార్గంలో సంపదను ఆర్జించుట శ్రేయస్కరం.
94. బుధులు : బుధులు అంతట గౌరవింపబడతారు.
95. వసుధ : వసుధపై శాంతి నెలకొనాలి.
96. పుష్కలం : కృష్ణానదిలో నీరు పుష్కలంగా ఉంది.

These AP 7th Class Telugu Important Questions 7th Lesson శిల్పి will help students prepare well for the exams.

AP State Syllabus 7th Class Telugu 7th Lesson Important Questions and Answers శిల్పి

7th Class Telugu 7th Lesson శిల్పి Important Questions and Answers

I. అవగాహన – ప్రతిస్పందన

కింది షరిచిత గేయాన్ని చదివి, ఇవ్వబడిన ప్రశ్నలకు జవాబులు రాయండి.

1. సున్నితంబైన నీచేతి సుత్తెనుండి
బయలుపడె నెన్ని యెన్ని దేవస్థలములు
సార్థకము గాని యెన్ని పాషాణములకు
గలిగే నీనాడు పసుపు గుంకాల పూజ!
ప్రశ్నలు – జవాబులు:
అ) – చేతి సుత్తె ఎటువంటిది? ఆ చేయి ఎవరిది?
జవాబు:
చేతి సుత్తె సున్నితమైనది. ఆ చేయి శిల్పిది.

ఆ) శిల్పి సుత్తె నుండి ఏవి బయటకు వచ్చాయి?
జవాబు:
శిల్పి సుత్తి నుండి ఎన్నో ఎన్నో దేవస్థలాలు (దేవాలయాలు) బయటకు వచ్చాయి.

ఇ) వ్యర్ధమైన పాషాణములకు నేడు ఏమి లభించింది?
జవాబు:
సార్థకము కాని పాషాణాలకు, పసుపు కుంకుమల పూజ లభించింది.

ఈ) ఈ పద్య రచయిత ఎవరు? ఇది ఏ పాఠం లోనిది?
జవాబు:
ఈ పద్య రచయిత గుర్రం జాషువ. ఇది ‘శిల్పి’ పాఠంలోనిది.

2. “ప్రతిమలు రచించి యొక మహారాజు చరిత
వల్లెవేయింప గలవు చూపరులచేత;
గవనమునఁ జిత్రములు గూర్చు కవికి నీకుఁ
దారతమ్యంబు లే దబద్దంబు గాదు.
ప్రశ్నలు – జవాబులు:
అ) శిల్పి ప్రతిమను రూపుదిద్ది ఎవరి చరిత్రను చెప్పగలడు?
జవాబు:
శిల్పి ప్రతిమను రూపుదిద్ది, మహారాజు చరిత్రను చెప్పగలడు.

ఆ) కవనం చేసేది ఎవరు?
జవాబు:
కవనము చేసేది కవి.

ఇ) ఎవరెవరి మధ్య తారతమ్యం లేదు?
జవాబు:
కవికి, శిల్పికి మధ్య తారతమ్యం లేదు.

ఈ) ఈ పద్యం ఎవరి గొప్పతనాన్ని గురించి చెప్పింది?
జవాబు:
ఈ పద్యం శిల్పి గొప్పతనాన్ని చెపుతోంది.

3. ఱాల నిద్రించు ప్రతిమల మేలుకొలిపి
యులిని సోకించి బయటికిఁ బిలిచినావు;
వెలికి రానేర్చి నీ పేరు నిలపకున్నె
శాశ్వతుడ వోయి నీవు నిశ్చయముగాను.
ప్రశ్నలు – జవాబులు:
అ) ‘శాశ్వతుడవోయి నీవు’ – ఆ శాశ్వతుడు ఎవరు?
జవాబు:
శిల్పి శాశ్వతుడు. అంటే చిరంజీవి.

ఆ) ప్రతిమలు ఎక్కడ ఉంటాయి?
జవాబు:
ప్రతిమలు రాళ్ళల్లో నిద్రిస్తూ ఉంటాయి.

ఇ) శిల్పి నిద్రించే ప్రతిమలను ఏమి చేస్తాడు?
జవాబు:
శిల్పి నిద్రించే ప్రతిమలను మేలుకొలుపుతాడు.

ఈ) శిల్పి ప్రతిమలను ఎలా బయటికి పిలుస్తాడు?
జవాబు:
శిల్పి తన ఉలిని రాళ్ళకు సోకించి, ప్రతిమలను బయటకు పిలుస్తాడు.

4. “కవికలంబున గల యలంకార రచన
కలదు కలదోయి శిల్పి, నీ యులిముఖమున;
గాకపోయినఁ బెను జాతికంబములకు
గుసుమవల్లరు లేరీతి గ్రుచ్చినావు?
ప్రశ్నలు – జవాబులు :
అ) కవి కలంలో ఏముంది?
జవాబు:
కవి కలంలో అలంకార రచన ఉంది.

ఆ) కవి వద్ద గల అలంకార రచన, శిల్పి వద్ద ఎక్కడ ఉంటుంది?
జవాబు:
కవి కలంలోని అలంకార రచన, శిల్పి ఉలి ముఖంలో ఉంది.

ఇ) శిల్పి దేనికి కుసుమవల్లరులు గ్రుచ్చాడు?
జవాబు:
ఱాతి కంబములకు శిల్పి కుసుమవల్లరులు గ్రుచ్చాడు.

ఈ) “పూలగుత్తులు ఎలా గుచ్చావు.” అనే భావం గల పంక్తి ఏది?
జవాబు:
‘కుసుమ వల్లరు లేరీతి గ్రుచ్చినావు” అనే పంక్తి, పై భావాన్ని ఇస్తుంది.

5. ఈ కింది పరిచిత పద్యాన్ని చదివి ఇచ్చిన ప్రశ్నలకు జవాబులు రాయండి.
ప్రతిమలు రచించి యొక మహారాజు చరిత
వల్లెవేయింపగలవు చూపరులచేత;
గవనమునఁ జిత్రములు గూర్చు కవికి నీకుఁ
దారతమ్యంబు లే దబద్దంబు గాదు.
ప్రశ్నలు – జవాబులు:
1. ప్రతిమలు రచించి శిల్పి ఎవరి చరితను చెప్పగలడు?
జవాబు:
మహారాజు చరిత్ర చెప్పగలడు.

2. శిల్పి చూపరుల చేత ఏమి చేయించగలడు?
జవాబు:
రాజు చరిత్రను (శిల్పాన్ని చూడగానే) చూపరులు చెప్పగలరు.

3. శిల్పికి, ఎవరికి తారతమ్యం లేదు?
జవాబు:
శిల్పికి, కవికి తారతమ్యం లేదు.

4. ఈ పద్యం ఆధారంగా ఒక ప్రశ్నను తయారు చెయ్యండి..
జవాబు:
ఈ పద్యం ఎవరి గొప్పతనాన్ని గురించి చెప్పింది?

ఈ క్రింది అపరిచిత పద్యాలను చదివి, ఇవ్వబడిన ప్రశ్నలకు జవాబులు రాయండి.

1. రూపించి పలికి బొంకకు
ప్రాపగు చుట్టంబు కెగ్గు పలుకకు మదిల
గోపించు రాజుఁ గొల్వకు
పాపపు దేశంబు సొరకు, పదిలము సుమతీ !
ప్రశ్నలు :
అ) ఎప్పుడు అబద్దమాడకూడదు?
జవాబు:
రూఢి చేసి మాట్లాడిన తరువాత అబద్ద మాడకూడదు.

ఆ) ఎవరికి కీడు చేయకూడదు?
జవాబు:
సహాయముగా ఉండెడి బంధువులకు కీడు చేయ కూడదు.

ఇ) ఎటువంటి రాజును సేవింపకూడదు?
జవాబు:
కోపించే రాజును సేవింపకూడదు.

ఈ) ఎటువంటి దేశానికి వెళ్ళకూడదు?
జవాబు:
పాపాత్ములుండే దేశానికి వెళ్ళకూడదు.

2. అన్ని దానములను నన్నదానమె గొప్ప
కన్నతల్లి కంటె ఘనము లేదు.
ఎన్న గురుని కన్న నెక్కుడు లేదయా
విశ్వదాభిరామ ! వినుర వేమ !
ప్రశ్నలు:
అ) దానములన్నింటి కన్నా ఏ దానము గొప్పది?
జవాబు:
దానములన్నింటి కన్నా అన్నదానమే గొప్పది.

ఆ) ఎవరి కంటే మించినది లేదు?
జవాబు:
కన్నతల్లి కంటే మించినది లేదు.

ఇ) ఎవరికన్న మించిన వ్యక్తి లేడు?
జవాబు:
గురువు కంటే మించిన వ్యక్తి లేడు.

ఈ) ఈ పద్యము ఏ శతకములోనిది?
జవాబు:
ఈ పద్యము వేమన శతకములోనిది.

3. చెప్పకు చేసిన మేలు నొ
కప్పు డుయినఁ గాని దాని హర్షింపరుగా
గొప్పలు చెప్పిన నదియును
దప్పేయని చిత్తమందు దలఁపు కుమారీ !
ప్రశ్నలు :
అ) ఏమి చెప్పరాదు?
జవాబు:
చేసిన మేలు పరులకు చెప్పరాదు.

ఆ) చెప్పిన ఏమగును?
జవాబు:
అలా చెప్పిన ఎవరూ సంతోషించరు.

ఇ) ఏమి చెప్పకూడదు?
జవాబు:
గొప్పలు చెప్పకూడదు.

ఈ) గొప్పలు చెప్పటం వలన ఏమి జరుగును?
జవాబు:
చేసిన పుణ్యము అంతయూ ‘పోవును.

4. అల్పుడెపుడు పల్కు నాడంబరముగాను
సజ్జనుండు పల్కు చల్లగాను
కంచుమ్రోగునట్లు కనకంబు మ్రోగునా
విశ్వదాభిరామ ! వినుర వేమ !
ప్రశ్నలు:
అ) దుష్టుడు ఎలా మాట్లాడతాడు?
జవాబు:
దుష్టుడు ఆడంబరంగా, ఆర్భాటంగా మాట్లాడుతాడు.

ఆ) ఎవరి పల్కు చల్లగా ఉంటుంది?
జవాబు:
మంచివాని పలుకు చల్లగా ఉంటుంది.

ఇ) కంచు ఎలా మోగుతుంది?
జవాబు:
కంచు ఖంగున మ్రోగుతుంది.

ఈ) బంగారం ఎలా మ్రోగదు?
జవాబు:
కంచులా బంగారం ఖంగున మ్రోగదు.

5. క్రింది అపరిచిత గద్యాన్ని చదివి, ఇవ్వబడిన ప్రశ్నలకు జవాబులు రాయండి.

చిత్రలేఖనము, సంగీతము, శిల్పం, నృత్యం, కవిత్వం వంటివి లలితకళలు. భావం మనస్సుకు హత్తుకొనే రకంగా బొమ్మను గీయడం చిత్రలేఖనం. వీనులవిందుగా ఉండే గానకళ సంగీతం. మనలను కదలకుండా అనేక భావాలను మనసుకు అందించే కళ శిల్పకళ. రాగ, తాళ, లయలకు తగిన విధంగా అభినయం చేయడం నృత్యకళ. ఒక భావాన్ని సూటిగా చెప్పకుండా మాటల వెనుక మరుగుపరచి మనసుకు ఉల్లాసం కలిగించే విధంగా పదాలను కూర్చి చెప్పేదే కవిత్వం.
ప్రశ్నలు:
1. వేటిని లలిత కళలు అంటారు?
జవాబు:
చిత్రలేఖనం, సంగీతం, శిల్పం, నృత్యం, కవిత్వం వంటివి లలిత కళలు.

2. కవిత్వం ప్రత్యేకత ఏమిటో తెల్పండి.
జవాబు:
మనసుకు ఉల్లాసం కల్గించే మాటలు.

3. వీనులవిందుగా ఉండే కళ ఏది?
జవాబు:
గానకళ సంగీతం

4. పై పేరా ఆధారంగా ఒక ప్రశ్న తయారు చేయండి.
జవాబు:
రాగ, తాళ, లయలకు తగినట్లు అభినయం చేయడం ఏ కళ?

6. ఈ కింది లేఖను చదివి ఇవ్వబడిన ప్రశ్నలకు జవాబులు రాయండి.
జవాబు:

ప్రశ్నలు:
1. పై లేఖ ఎవరు ఎవరికి రాశారు?
జవాబు:
గంగాధర్ త్రివేదికి రాశారు.

2. బెలుంగుహలు ఎక్కడ ఏర్పడ్డాయి?
జవాబు:
నంద్యా లలో

3. సందర్శనం అంటే నీవేమనుకుంటున్నావు?
జవాబు:
‘సమ్యక్ దర్శనం’ సందర్శనం. అంటే చక్కగా చూడటం. ప్రతిదీ ఆస్వాదిస్తూ, ఆనందిస్తూ చూడటమే సందర్శనం.

4. పై లేఖ ఆధారంగా ఒక ప్రశ్న తయారు చేయండి.
జవాబు:
గుహల విశిష్టత వివరించినదెవరు?

7th Class Telugu 7th Lesson శిల్పి 1 Mark Bits

1. ప్రతి మనిషికి ఏదో ఒక అంశంలో ప్రజ్ఞ ఉంటుంది. (అర్థాన్ని గుర్తించండి)
ఎ) కవిత
బి) ప్రతిభ
సి) అందం
డి) బంధం
జవాబు:
బి) ప్రతిభ

2. భారతదేశ స్వాతంత్ర్యోద్యమంలో ఎందరో తమ ప్రాణాలను అర్పించారు. (సంధి విడదీయండి)
ఎ) స్వా + తంత్ర + ఉద్యమం
బి) స్వాతం + ఉద్యమం
సి) స్వాతంత్ర్య + ఉద్యమం
డి) స్వతంత్ర + ఉద్యమం
జవాబు:
సి) స్వాతంత్ర్య + ఉద్యమం

3. దేవాలయానికి వెళితే పున్నెం వస్తుందని భక్తుల నమ్మకం. (ప్రకృతిని గుర్తించండి)
ఎ) పాపం
బి) బస్సు
సి) పుణ్యం
డి) వాన
జవాబు:
సి) పుణ్యం

4. పూర్వ కవులలో రవీంద్రుడు గొప్పవాడు (సంధిని గుర్తించండి)
ఎ) గుణసంధి
బి) వృద్ధి సంధి
సి) యణాదేశసంధి
డి) సవర్ణదీర్ఘసంధి
జవాబు:
డి) సవర్ణదీర్ఘసంధి

5. పేదలకు సహాయం చేయడం పున్నెం (ప్రకృతి పదం గుర్తించండి)
ఎ) పున్నం
బి) పున్నమి
సి) పుణ్యం
డి) పున్నామం
జవాబు:
సి) పుణ్యం

6. “అకారమునకు ఇ, ఉ, ఋ అనే అక్షరాలు పరమైతే క్రమంగా ఏ, ఓ, ఆర్ లు ఆదేశంగా వస్తాయి.” ఇది ఏ సంధి సూత్రం?
ఎ) సవర్ణదీర్ఘ సంధి
బి) యణాదేశ సంధి
సి) గుణ సంధి
డి) వృద్ధి సంధి
జవాబు:
సి) గుణ సంధి

7. భయద సింహముల తలలు (అర్ధాన్ని గుర్తించండి)
ఎ) సంతోషం కలిగించే
బి) వికారం కలిగించే
సి) భయం కలిగించే
డి) అభయాన్నిచ్చే
జవాబు:
సి) భయం కలిగించే

8. పరోపకారం చేయుట అలవాటు చేసుకోవాలి. (విడదీయండి)
ఎ) పరు + ఉపకారం
బి) పరా + ఉపకారం
సి) పర + ఊపకారం
డి) పర + ఉపకారం
జవాబు:
డి) పర + ఉపకారం

III. భాషాంశాలు

పదాలు – అర్థాలు :
సూచన : ఈ కింది వాక్యాలలో గీత గీసిన పదాల అర్థం గుర్తించండి.

9. చేపల పాషాణము లందు శిల్పి జీవకళ నిలు గలడు.
ఎ) ఉలి
బి) బండరాయి
సి) చెక్కడం
డి) శిల్పి
జవాబు:
బి) బండరాయి

10. హరిత్తులు నీ బొమ్మల చెంత ముగ్ధగతి నందున్.
ఎ) ఏనుగులు
బి) శిలలు
సి) గుహలు
డి) సింహాలు
జవాబు:
డి) సింహాలు

11. శిల్పి కంఠీరవం ప్రజ్ఞ అసామాన్యము.
ఎ) పులి
బి) వ్యాఘ్రము
సి) సింహం
డి) ఏనుగు
జవాబు:
సి) సింహం

12. దేవుడికి కుసుమముల మాల సమర్పించాలి.
ఎ) పూవు
బి) తామర పుష్పము
సి) పద్మము
డి) రత్నము
జవాబు:
ఎ) పూవు

13. వసుధపై ధర్మం ఉండాలి.
ఎ) బంధి
బి) వారధి
సి) భూమి
డి) తరంగిణి
జవాబు:
సి) భూమి

14. సింహం గహ్వరంలో ఉంది.
ఎ) సదనం
బి) గృహం
సి) గేహం
డి) గుహ
జవాబు:
డి) గుహ

15. లతా వల్లరి పై మరువం ఉంది.
ఎ) తీగ
బి) కొమ్మ
సి) పత్రం
డి) కుసుమం
జవాబు:
ఎ) తీగ

16. పడతి వంద్యురాలు.
ఎ) ధరణి
బి) స్త్రీ
సి) చెలిమి
డి) కలిమి
జవాబు:
బి) స్త్రీ

17. చిత్తం నిర్మలంగా ఉండాలి.
ఎ) ఉషస్సు
బి) ప్రేయస్సు
సి) వచస్సు
డి) మనస్సు
జవాబు:
డి) మనస్సు

18. సత్యాన్ని తలంచి పలకాలి.
ఎ) మందంగా
బి) త్వరగా
సి) ఆలోచించి
డి) గమనంగా
జవాబు:
సి) ఆలోచించి

పర్యాయపదాలు :
సూచన : క్రింద గీత గీసిన పదాలకు పర్యాయపదాలను గుర్తించండి.

19. శిలలపై చెక్కిన శిల్పాలే దేవాలయాలు అయ్యాయి.
ఎ) పాషాణము, ఉలి
బి) రాయి, సుత్తి
సి) రాయి, పాషాణము
డి) సుత్తి, శిల
జవాబు:
సి) రాయి, పాషాణము

20. మలచినాడవు భయద సింహముల తలలు.
ఎ) కంఠీరవము, సింగము
బి) మృగరాజు, గజము
సి) పులి, సింహము.
డి) మృగేంద్రము, శ్వాపదము
జవాబు:
ఎ) కంఠీరవము, సింగము

21. లేమితో భరింపరాదు.
ఎ) ధనం, సంపద
బి) పేదరికం, దారిద్ర్యం
సి) చాతుర్యం, లేక
డి) శిల, ఛాయ
జవాబు:
బి) పేదరికం, దారిద్ర్యం

22. తారతమ్యం చూపవద్దు.
ఎ) అందరం, ఆనందం
బి) ఆహ్లాదం, ఆయుర్దాయం
సి) తేడా, భేదం
డి) ఆనందం, అకృతం
జవాబు:
సి) తేడా, భేదం

23. తలపై పూలు ధరించాలి.
ఎ) సునిత, ప్రణయ
బి) మమత, సమత
సి) సురవి, ప్రణవి
డి) శిరస్సు, మస్తకం
జవాబు:
డి) శిరస్సు, మస్తకం

24. ప్రతిమను పూజించాలి.
ఎ) నైపుణ్యం, నాశనం
బి) విగ్రహం, ప్రతిచ్చాయ
సి) కుసుమం, కాసారం
డి) విషాదం, విచారం
జవాబు:
బి) విగ్రహం, ప్రతిచ్చాయ

25. సింహం విహరించింది.
ఎ) పుండరీకం, వృషభం
బి) శృగాలం, చిహ్నం
సి) జలధి, మయూరం
డి) కేసరి, పంచాస్యం
జవాబు:
డి) కేసరి, పంచాస్యం

26. వసుధపై రత్నరాశులు ఉన్నాయి.
ఎ) సర్వంసహ, ధాత
బి) ధరణి, సరి
సి) పటలి, జటిల
డి) భూమి, మేదిని
జవాబు:
డి) భూమి, మేదిని

ప్రకృతి – వికృతులు :

27. సింగం బావిలో తన మొహాన్ని చూసుకుంది – గీత గీసిన పదం ప్రకృతిని గుర్తించండి.
ఎ) మృగము
బి) సింగము
సి) సింహము
డి) కంఠీరవము
జవాబు:
సి) సింహము

28. ఱాతి కంబములపై కుసుమవల్లరులు గ్రుచ్చావు మతి గీత గీసిన పదానికి ప్రకృతిని గుర్తించండి.
ఎ) తంబము
బి) కంభం
సి) స్తంభము
డి) తంబము
జవాబు:
సి) స్తంభము

29. దేవేంద్రుడు అప్సరసల నాట్యం తిలకిస్తున్నాడు – గీత గీసిన పదానికి వికృతిని గుర్తించండి.
ఎ) అప్సరస
బి) అచ్చర
సి) అప్సర
డి) అత్సర
జవాబు:
బి) అచ్చర

30. నేను చిత్రము చూస్తున్నాను – గీత గీసిన పదానికి వికృతిని గుర్తించండి.
ఎ) చిత్తరువు
బి) చిత్రం
సి) చిత్తరం
డి) విచిత్రం
జవాబు:
ఎ) చిత్తరువు

31. ప్రజ్ఞ ప్రదర్శించాలి – గీత గీసిన పదానికి వికృతి పదం గుర్తించండి.
ఎ) ప్రజన
బి) పగ్గె
సి) ప్రెజన్
డి) ప్రజన్
జవాబు:
బి) పగ్గి

32. దవీయంగా ఉన్నాను – గీత గీసిన పదానికి వికృతి పదం గుర్తించండి.
ఎ) దావ
బి) దీవి
సి) దవ్వు
డి) దేవ
జవాబు:
సి) దవ్వు

33. స్థలంలో నేను ఉన్నాను – గీత గీసిన పదానికి వికృతి పదం గుర్తించండి.
ఎ) తేరం
బి) తల
సి) తీరం
డి) తాలం
జవాబు:
బి) తల

34. అందరు విద్య నేర్వాలి – గీత గీసిన పదానికి వికృతి పదం ఏది?
ఎ) విద్దె
బి) విదెయ
సి) విదియ
డి) వదియ
జవాబు:
ఎ) విద్దె

35. మొగము కడగాలి – గీత గీసిన పదానికి ప్రకృతి పదం గుర్తించండి.
ఎ) మగము
బి) మఖము
సి) ముఖము
డి) మొఖము
జవాబు:
సి) ముఖము

36. సంతసం వెల్లివిరియాలి – గీత గీసిన పదానికి ప్రకృతి పదం గుర్తించండి.
ఎ) షంతోషం
బి) సంతోషం
సి) సంబరం
డి) సంతోసం
జవాబు:
బి) సంతోషం

వ్యతిరేకపదాలు
సూచన : ఈ కింది వాక్యాలలో గీత గీసిన పదానికి వ్యతిరేకపదాన్ని గుర్తించండి.

37. నీ లేమి తలంచి కంటతడి పెట్టున్.
ఎ) బలిమి
బి) కలిమి
సి) చెలిమి
డి) తాలిమి
జవాబు:
బి) కలిమి

38. తారతమ్యంబు లేదు అబద్దంబు గాదు.
ఎ) కల్ల
బి) నిజము
సి) అసత్యం
డి) నిశ్శబ్దం
జవాబు:
బి) నిజము

39. బాల నిద్రించు ప్రతిమల మేలుకొలిపి.
ఎ) నిద్రించి
బి) లేపి
సి) జోకొట్టి
డి) నిద్రపుచ్చి
జవాబు:
డి) నిద్రపుచ్చి

40. శాశ్వతుడవోయి నీవు నిశ్చయముగాను.
ఎ) అస్థిరుడు
బి) అశాశ్వతం
సి) అశాశ్వతుడు
డి) నిశ్చితుడు
జవాబు:
సి) అశాశ్వతుడు

41. ప్రజలంతా సంతోషం పొందాలి.
ఎ) విశ్రాంతి
బి) విరామం
సి) వినోదం
డి) విచారం
జవాబు:
డి) విచారం

42. ఎత్తుగా చెట్టు ఉంది.
ఎ) కాఫారు
బి) పల్లం
సి) మధ్యమం
డి) కింద
జవాబు:
బి) పల్లం

43. స్వాతంత్ర్యం పొందాలి.
ఎ) పారంపర్యం
బి) పరమార్థం
సి) పారతంత్ర్యం
డి) దుశ్చర్యం
జవాబు:
బి) పరమార్థం

44. సమాజానికి దూరంగా ఉన్నారు.
ఎ) దగ్గర
బి) దుర్గతి
సి) దురంతం
డి) దుర్నీతీ
జవాబు:
ఎ) దగ్గర

45. జనాభాల్లో వెలుగు నిండాలి.
ఎ) ప్రకాశం
బి) చీకటి
సి) ప్రతాపం
డి) పౌరుషం
జవాబు:
బి) చీకటి

46. ప్రజలు శాంతిని కోరాలి.
ఎ) అనుశాంతి
బి) నిశాంతి
సి) ప్రశాంతి
డి) అశాంతి
జవాబు:
డి) అశాంతి

సంధులు:

47. ‘మహేంద్రుడు’ – గీత గీసిన పదం ఏ సంధి?
ఎ) సవర్ణదీర్ఘ సంధి
బి) అత్వసంధి
సి) గుణసంధి
డి) యణాదేశ సంధి
జవాబు:
సి) గుణసంధి

48. విశ్వామిత్రుడు మహర్షి దశరథుని వద్దకు వచ్చాడు – గీత గీసిన పదం విడదీయండి.
ఎ) మహ + ర్షి
బి) మహా + రిషి
సి) మహా + ఋషి
డి) మహ + ఋషి
జవాబు:
సి) మహా + ఋషి

49. ‘కిరీటాకృతి‘ – పదాన్ని విడదీయండి.
ఎ) కిరీట + అకృతి
బి) కిరీట + ఆకృతి
సి) కిరీటా + కృతి
డి) కిరీ + టాకృతి
జవాబు:
బి) కిరీట + ఆకృతి

50. రాజేంద్రుడు రాజ్యం పాలించాడు – గీత గీసిన పదం ఏ సంధి?
ఎ) సవర్ణదీర్ఘ సంధి
బి) వృద్ధి సంధి
సి) యణాదేశ సంధి
డి) గుణసంధి
జవాబు:
డి) గుణసంధి

51. భక్తులు రామేశ్వరం వెళ్ళారు – గీత గీసిన పదం విడదీయండి.
ఎ) రామ + ఈశ్వరం
బి) రామ + ఈశ్వరం
సి) రామే + శ్వరం
డి) రామే + ఈశ్వరం
జవాబు:
బి) రామ + ఈశ్వరం

52. సంధుల్లో గుణాలు అనగా
ఎ) ఆ, ఈ, ఏ
బి) ఇ, ఉ, ఋ
సి) ఈ, ఐ, వి
డి) ఏ, ఓ, అర్
జవాబు:
డి) ఏ, ఓ, అర్

53. స్వాతంత్ర్యోద్యమం ఘనంగా జరిగింది – ఇది ఏ సంధి?
ఎ) ఇత్వసంధి
బి) గుణసంధి
సి) త్రికసంధి
డి) అత్వసంధి
జవాబు:
బి) గుణసంధి

54. రాతియందు ఉన్నది – ఇది ఏ సంధి?
ఎ) యడాగమసంధి
బి) త్రికసంధి
సి) ఉత్వసంధి
డి) ఇత్వసంధి
జవాబు:
ఎ) యడాగమసంధి

సమాసాలు :

55. ‘పసుపు గుంకాలతో పూజించాము’ – గీత గీసిన పదం సమాసం పేరు గుర్తించండి.
ఎ) ద్విగు సమాసం
బి) ద్వంద్వ సమాసం
సి) అవ్యయీభావ సమాసం
డి) బహుబ్లీహి సమాసం
జవాబు:
బి) ద్వంద్వ సమాసం

56. ‘విద్యానిధి’ – సమాసానికి విగ్రహవాక్యాన్ని గుర్తించండి.
ఎ) విద్య చేత నిధి
బి) విద్య వలన నిధి
సి) విద్యల యందు నిధి
డి) విద్యకు నిధి
జవాబు:
సి) విద్యల యందు నిధి

57. పూర్వపదార్థ ప్రాధాన్యం గల సమాసం ఏది?
ఎ) తత్పురుష
బి) అవ్యయీ భావం
సి) బహువ్రీహి
డి) కర్మధారయం
జవాబు:
బి) అవ్యయీ భావం

58. క్రింది వానిలో షష్ఠీ తత్పురుషకు ఉదాహరణను గుర్తించండి.
ఎ) కవికలము
బి) విద్యారంభం
సి) ఆంధ్రశ్రీ
డి) తల్లిదండ్రులు
జవాబు:
ఎ) కవికలము

59. కిరీటాకృతి మనోహరం – గీత గీసిన పదానికి విగ్రహవాక్యం గుర్తించండి.
ఎ) కిరీటం కొరకు ఆకృతి
బి) కిరీటమైన ఆకృతి
సి) కిరీటము యొక్క ఆకృతి
డి) కిరీటంతో ఆకృతి
జవాబు:
సి) కిరీటము యొక్క ఆకృతి

60. గహ్వరముల యొక్క శ్రేణి – దీనిలో సమాసపదం ఏది?
ఎ) గహ్వయ శ్రేణి
బి) శ్రేణీ గహ్వరం
సి) శ్రేణీయ గహ్వరం
డి) గహ్వర శ్రేణి
జవాబు:
డి) గహ్వర శ్రేణి

61. ఉలిముఖం నయన మనోహరంగా ఉంది – గీత గీసిన పదం ఏ సమాసం?
ఎ) చతుర్డీ తత్పురుష
బి) షష్ఠీ తత్పురుష
సి) అవ్యయీభావము
డి) పంచమీ తత్పురుష
జవాబు:
బి) షష్ఠీ తత్పురుష

62. శిల్పజగము – ఇది ఏ సమాసం?
ఎ) కర్మధారయం
బి) అవ్యయీభావం
సి) షష్ఠీ తత్పురుష
డి) చతుర్థి తత్పురుష
జవాబు:
సి) షష్ఠీ తత్పురుష

వాక్య ప్రయోగాలు :

63. నగరం అందంగా ఉంది – దీనికి వ్యతిరేకార్థక వాక్యం గుర్తించండి.
ఎ) నగరం అందంగా ఉండవచ్చు
బి) నగరం అందంగా ఉండకూడదు
సి) నగరం అందంగా లేదు
డి) నగరం అందంగా ఉండితీరాలి
జవాబు:
సి) నగరం అందంగా లేదు

64. అర్జునుడు యుద్ధం చేసినాడు – ఇది ఏ రకమైన వాక్యం?
ఎ) తద్ధర్మార్థక వాక్యం
బి) అభ్యర్థక వాక్యం
సి) నిషేధార్థక వాక్యం
డి) సామర్థ్యార్థక వాక్యం
జవాబు:
డి) సామర్థ్యార్థక వాక్యం

65. పాలు తెలగా ఉండును – ఇది ఏ రకమైన వాక్యం?
ఎ) హేత్వర్థక వాక్యం
బి) తద్ధర్మార్థక వాక్యం
సి) కర్మణ్యర్థక వాక్యం
డి) అభ్యర్థక వాక్యం
జవాబు:
బి) తద్ధర్మార్థక వాక్యం

66. చేదర్థకం అనగా
ఎ) భవిష్యత్కాల అసమాపక క్రియ
బి) వర్తమానకాల సమాపక క్రియ
సి) భవిష్యత్కాల సమాపక క్రియ
డి) భూతకాల అసమాపక క్రియ
జవాబు:
ఎ) భవిష్యత్కాల అసమాపక క్రియ

67. బాగా చదివితే మార్కులు వస్తాయి – ఇది ఏ రకమైన వాక్యం?
ఎ) అభ్యర్థకం
బి) చేదర్థకం
సి) ధాత్వర్థకం
డి) శత్రర్థకం
జవాబు:
బి) చేదర్థకం

68. అమ్మ అన్నం వండి నిద్రపోయింది – ఇది ఏరకమైన వాక్యం?
ఎ) తుమున్నరక వాక్యం
బి) సంయుక్త వాక్యం
సి) సంక్లిష్ట వాక్యం
డి) కర్మణి వాక్యం
జవాబు:
సి) సంక్లిష్ట వాక్యం

69. దయతో నన్ను అనుమతించండి – ఇది ఏ రకమైన వాక్యం?
ఎ) నిశ్చయార్థకం
బి) ఆత్మర్థకం
సి) నిషేధార్థకం
డి) ప్రార్థనార్థకం
జవాబు:
డి) ప్రార్థనార్థకం

70. క్రింది వాటిలో ప్రథమా విభక్తి ప్రత్యయం గుర్తించండి.
ఎ) కి
బి) వు
సి) వలన
డి) ని
జవాబు:
బి) వు

విభక్తి ప్రత్యయాలు – భాషాభాగాలు – పురుషలు :

71. అందు, న – ఇవి ఏ విభక్తి ప్రత్యయాలు?
ఎ) ద్వితీయ
బి) సప్తమీ
సి) చతుర్డీ
డి) సంభావన ప్రథమ
జవాబు:
బి) సప్తమీ

72. వారు అల్లరి చేశారు – గీత గీసిన పదం ఏ భాషాభాగం?
ఎ) ప్రత్యయం
బి) నామవాచకం
సి) క్రియ
డి) విశేషణం
జవాబు:
సి) క్రియ

73. పవిత్ర ఆశయంతో మెలగాలి – గీత గీసిన పదం ఏ భాషాభాగం?
ఎ) అవ్యయం
బి) విశేషణం
సి) నామవాచకం
డి) క్రియ
జవాబు:
బి) విశేషణం

74. నేను ఉన్నంత కాలం – గీత గీసిన పదం ఏ పురుషకు చెందినది?
ఎ) ప్రథమ పురుష
బి) అధమ పురుష
సి) మధ్యమ పురుష
డి) ఉత్తమ పురుష
జవాబు:
డి) ఉత్తమ పురుష

75. క్రింది వానిలో మధ్యమ పురుషకు చెందిన పదం గుర్తించండి.
ఎ) నేను
బి) ఆమె
సి) నీవు
డి) వారు
జవాబు:
సి) నీవు

76. రాముడు శిల్పం చెక్కాడు – గీత గీసిన పదం ఏ భాషాభాగం?
ఎ) నామవాచకం
బి) సర్వనామం
సి) క్రియ
డి) విశేషణం
జవాబు:
ఎ) నామవాచకం

సొంతవాక్యాలు :
సూచన : క్రింది పదాలను ఉపయోగించి సొంత వాక్యాలు రాయండి.

77. కంటతడి పెట్టు : తమ్ముడికి జ్వరం వచ్చిందని, అమ్మ కంట తడి పెట్టింది.
78. సార్థకము : మంచి ర్యాంకు సాధించడంతో నా ప్రయత్నం సార్థకమయ్యింది.
79. చూచేవారు : పేదలను చక్కగా చూచేవారు కనువైనారు.
80. దేవాలయాలు : మన దేవాలయాలు ఆధ్యాత్మిక కేంద్రాలుగా నిలుస్తాయి.
81. ఏడవడం : ఆపదలు వచ్చినపుడు ఏడవడం సహజం.
82. ప్రతిమలు : శిల్పులు చెక్కిన ప్రతిమలు నయన – మనోహరంగా ఉన్నాయి.
83. పాషాణం : మహాత్ముల హృదయాలు దుఃఖంతో పాషాణంగా మారతాయి.
84. చిరంజీవిత్వం : ప్రాచీన శిల్పాల్లో చిరంజీవిత్వం కన్పిస్తుంది.
85. మదం : మూర్ఖులు మదంతో విర్రవీగుతారు.
86. వసుధ : వసుధపై ధర్మం చిరకాలం నిలిచి ఉండాలి.
87. తారతమ్యాలు : ప్రజల మధ్య తారతమ్య భేదాలు ఉండకూడదు.
88. కుసుమం : సుగంధ కుసుమాన్ని స్త్రీలు తలపై ధరిస్తారు.

These AP 7th Class Telugu Important Questions 2nd Lesson అతిథి మర్యాద will help students prepare well for the exams.

AP State Syllabus 7th Class Telugu 2nd Lesson Important Questions and Answers అతిథి మర్యాద

7th Class Telugu 2nd Lesson అతిథి మర్యాద Important Questions and Answers

I. అవగాహన – ప్రతిస్పందన

ఈ కింది పరిచిత గద్యాలను చదవండి నాలుగు ప్రశ్నలు తయారుచేయండి.

1. “ధర్మక్షేత్రమైన కురుక్షేత్రంలో అతిరథులూ, మహారథులూ ఎందరో కన్ను మూశారు. పద్దెనిమిది అక్షౌహిణుల సేన ఉన్న కురుపక్షంలో అశ్వత్థామ, కృతవర్మ, కృపాచార్యులు మిగిలారు. ఇటు పాండవులు ఐదుగురూ, కృష్ణుడూ, సాత్యకి మిగిలారు.

ధర్మరాజుకు పట్టాభిషేకం జరిపించారు. అంపశయ్య మీద ఉన్న భీష్మపితామహుడు పాండవులకు సర్వధర్మ విషయాలు బోధించి, ఉత్తరాయణ పుణ్యకాలం ప్రవేశించగానే యోగమార్గాన దివ్యలోకాలు చేరాడు.
జవాబు:
అ) కురుక్షేత్రంలో ఎవరెవరు మరణించారు?
ఆ) కురుక్షేత్రంలో పాల్గొన్న సేన సంఖ్య ఎంత?
ఇ) కురుపక్షంలో యుద్ధం పూర్తి అయ్యాక, మిగిలిన వారు ఎవరు?
ఈ) భీష్మపితామహుడు ఎప్పుడు దివ్యలోకాలు చేరాడు?

2. ‘విద్వాంసుల ఆదేశానుసారం ధర్మరాజు అశ్వమేధ యాగం ఆరంభించాడు. దేశదేశాల నుండి చక్రవర్తులూ, విద్వాంసులూ ఎందరో వచ్చారు. వివిధ నగరాల నుంచి, జనపదాల నుంచి లక్షలాది ప్రజలు ఆ యాగం తిలకించడానికి వచ్చారు. చూడవచ్చిన వారందరికీ వస్త్రదానంతో పాటు, నిర్విరామంగా అన్నదానం కూడా జరిపించాడు. యోగ్యులైన వారికి సువర్ణ, మణి, రత్నదానాలు చేశాడు. అక్కడికి వచ్చిన వారిలో సంతృప్తి పడకుండా ఉన్నవాడు ఒక్కడూ లేడు’
జవాబు:
అ) అశ్వమేధ యాగం ధర్మరాజు ఎందుకు ప్రారంభించాడు?
ఆ) యాగం చూడడానికి ఎవరెవరు వచ్చారు?
ఇ) చూడడానికి వచ్చిన వారికి ఏయే దానాలు చేశాడు?
ఈ) యోగ్యులైన వారికి ఏ దానాలు చేశాడు?

3. ‘ధర్మ భూమి అయిన కురుక్షేత్రంలో సక్తుప్రసుడనే పేరుగల గృహయజమానుడు ఉండేవాడు. ఆయన కుమారునికి వివాహం అయ్యింది. కొడుకూ, కోడలూ ఆ వృద్ధులను సేవిస్తూ ఉండేవారు. వారు ఎవరికీ హానిచేయకుండా, ఏ ఆ పూటకు ఆ పూట దొరికిన దాన్ని తిని, తృప్తిగా జీవితం నడుపుతున్నారు. వారు తమ పరిసర ప్రాంతాలలోని చేలలో తిరిగి, అక్కడ రాలిన ధాన్యపు గింజలు ఏరి తెచ్చుకొని, దంచి పిండి చేసి వండుకొని, నలుగురూ సమంగా పంచుకున్నారు. తినడానికి, సిద్ధం అవుతున్నారు. ఆ సమయంలో ఒక వృద్ధుడు వచ్చాడు. ఆయన కళ్ళు లోతుకుపోయాయి. డొక్కలు మాడి ఉన్నాయి.
ఆ ‘ఆకలి, ఆకలి’ అని నీరసంగా అడిగాడు.
జవాబు:
అ) సక్తుప్రస్థుడు ఎక్కడ ఉండేవాడు?
ఆ) సక్తుప్రస్థుని కుటుంబం వారు జీవితం ఎలా సాగించేవారు?
ఇ) సక్తుప్రస్థుని కుటుంబం వారికి వండుకోడానికి పిండి ఎలా వచ్చింది?
ఈ) వారు తినడానికి సిద్ధమైన సమయంలో వచ్చినవారు ఎవరు? అతడు ఎలా ఉన్నాడు?

4. క్రింది పేరాను చదివి, ఇచ్చిన ప్రశ్నలకు జవాబులు రాయండి. “ఈ ధర్మభూమి అయిన కురుక్షేత్రంలో చాలాకాలం క్రితం సక్తుప్రస్తుడనే పేరుగల గృహ యజమానుడు ఉండేవాడు. ఆయనకు ఒకే కుమారుడుండేవాడు. ఆ అబ్బాయికి కూడా వివాహం అయ్యింది. వాళ్ళు నలుగురూ సర్వభూత కోటిని దయతో చూస్తూ కామక్రోధాలను విడిచి తపస్సు చేసుకుంటున్నారు. కొడుకూ, కోడలూ ఆ వృద్ధులను సేవిస్తూ ఉండేవారు.
ప్రశ్నలు:
అ) సక్తుప్రస్థుడు ఎక్కడ ఉండేవాడు?
జవాబు:
సక్తుప్రస్థుడు కురుక్షేత్రంలో చాలాకాలం క్రితం ఉండేవాడు.

ఆ) సక్తుప్రుని కుటుంబ సభ్యులు ఎంతమంది?
జవాబు:
సక్తుప్రస్థుని కుటుంబ సభ్యులు ‘మొత్తం నలుగురు.

ఇ) కొడుకు, కోడలు ఏమి చేస్తూ ఉండేవారు?
జవాబు:
కొడుకు, కోడలు వృద్ధులను సేవిస్తూ ఉండేవారు.

ఈ) సక్తుప్రస్థుని కుటుంబ సభ్యులు ఎలా జీవించేవారు?
జవాబు:
సక్తుప్రస్థుని కుటుంబ సభ్యులు నలుగురూ సర్వభూత కోటిని దయతో చూస్తూ, కామక్రోధాలను విడిచి . తపస్సు చేసుకుంటున్నారు.

ఈ క్రింది ‘అపరిచిత గద్యాలను చదివి ఇవ్వబడిన ప్రశ్నలకు జవాబులు రాయండి.

1. దానం చేయడం కూడా ఒక కళే. ఒక్కోసారి దానం చేసినందు వలన ఆత్మానందం కలుగుతుంది. అది ఎవరికి అవసరమో వారికి దానం చేస్తే ఇంకా సంతోషంగా ఉంటుంది. అయితే దానం చేసేవారి మనసును, ఆలోచనను బట్టి ఈ విషయం ఆధారపడి ఉంటుంది. విరాళాలు అడిగేవారు అడుగుతుంటారు. కానీ వసూలు చేసే వారిపై నిందారోపణ చేయరాదు.
ప్రశ్నలు :
అ) ఏది కూడా ఒక కళ?
జవాబు:
దానం చేయడం కూడా ఒక కళ.

ఆ) ఆత్మానందం ఎప్పుడు కలుగుతుంది?
జవాబు:
దానం చేసినందువల్ల ఆత్మానందం కలుగుతుంది.

ఇ) ఎప్పుడు సంతోషంగా ఉంటుంది?
జవాబు:
ఎవరికి అవసరమో వారికి దానం చేసినపుడు సంతోషంగా ఉంటుంది.

ఈ) ఎవరిపై నిందారోపణ చేయరాదు?
జవాబు:
విరాళాలు అడిగేవారిపై నిందారోపణ చేయరాదు.

2. దేశంలో యువత అంతా ఉద్యోగాల కోసం ఆశపడడం, చదువుకునే సమయంలోనే నాకు ఫలానా ఉద్యోగం వస్తే బావుండును అనుకోవడం, విద్యాభ్యాసం పూర్తయ్యాక ప్రభుత్వం ఉద్యోగం కల్పించలేకపోయిందని ఆరోపించడం, కనీస విద్యార్హత లేని వాళ్ళు కూడా మాకు ఉపాధి కల్పించలేకపోయారని నిందించడం పరిపాటి. . కానీ యువత తమ తెలివితేటలతో స్వయం ఉపాధి కల్పించుకోవాలి. చదివింది తక్కువే అయినా ఆ చదువుకు తగ్గ ఉద్యోగం పోటీ పరీక్షలలో నెగ్గి సాధించాలి.
ప్రశ్నలు:
అ) ఎవరంతా ఉద్యోగాల కోసం ఆశపడతారు?
జవాబు:
దేశంలోని యువత అంతా ఉద్యోగాల కోసం ఆశపడతారు.

ఆ) ఉద్యోగం కల్పించలేదని ఎవరిని నిందించకూడదు?
జవాబు:
ఉద్యోగం కల్పించలేదని ప్రభుత్వాన్ని నిందించకూడదు.

ఇ) యువత ఎలా స్వయం ఉపాధి కల్పించుకోవాలి?
జవాబు:
యువత తమ తెలివితేటలతో స్వయం ఉపాధి కల్పించుకోవాలి.

ఈ) ఉద్యోగం ఎలా సాధించాలి?
జవాబు:
పోటీ పరీక్షలలో నెగ్గి ఉద్యోగం సాధించాలి.

3. బీజింగ్ ఆసియా క్రీడలకు క్రీడాకారులను ఎంపిక చేసే ప్రయత్నాలు న్యూఢిల్లీలో జరుగుతున్నాయి. రెండు వందల మీటర్ల పరుగు పందెం ప్రారంభం కాబోతున్నది. అందరికీ ప్రత్యేక ఆకర్షణ పి.టి. ఉష. ఆమె గెలుస్తుందని అందరి విశ్వాసం. గన్ పేలి పరుగు ప్రారంభమయింది. కాని చూసేవారిని ఆశ్చర్యపరుస్తూ వేరే క్రీడాకారిణి 24,07 సెకన్లలో గమ్యం చేరింది. 24. 12 సెకన్లలో పి.టి.ఉష రెండవ స్థానాన్ని పొందింది. ఆ క్రీడాకారిణే అశ్వని.
ప్రశ్నలు:
అ) క్రీడాకారులను ఎంపిక చేసే ప్రయత్నం ఎక్కడ జరిగింది?
జవాబు:
క్రీడాకారులను ఎంపికచేసే ప్రయత్నం న్యూఢిల్లీలో జరిగింది.

ఆ) ఎన్ని మీటర్ల పరుగు పందెం?
జవాబు:
రెండు వందల మీటర్ల పరుగు పందెం.

ఇ) అందరి విశ్వాసం ఎవరి మీద ఉంది?
జవాబు:
అందరి విశ్వాసం పి.టి. ఉష మీద ఉంది.

ఈ) అశ్వని ఎంత సేపటిలో గమ్యాన్ని చేరింది?
జవాబు:
అశ్వని 24.07 సెకన్లలో గమ్యం చేరింది.

4. గాల్లో ఉష్ణోగ్రత మామూలు ప్రాంతాల్లో 40°C మించి, కొండ ప్రాంతాల్లో 30°C దాటితే వడగాలులుగా పేర్కొంటారు. భారత వాతావరణ శాఖ ప్రకారం ఉష్ణోగ్రతలు 46°C కి మించి ఉంటే తీవ్రమైన వడగాలుల కింద లెక్క ప్రపంచంలోనే అతి ఎక్కువ ఉష్ణోగ్రత 56.7°C కాలిఫోర్నియాలోని డెత్ వ్యాలీలో 1913 జూలై 10న నమోదయ్యింది. మన దేశంలోని రాజస్థాన్ లో 1956లో 50.6 డిగ్రీల అత్యధిక ఉష్ణోగ్రత నమోదయ్యింది.
ప్రశ్నలు:
అ) వడగాలులంటే ఏమిటి?
జవాబు:
గాల్లో ఉష్ణోగ్రత మామూలు ప్రాంతాలలో 40°C మించి, కొండ ప్రాంతాలలో 30°C దాటితే వడగాలులుగా పేర్కొంటారు.

ఆ) తీవ్రమైన వడగాలులంటే ఏమిటి?
జవాబు:
భారత వాతావరణ శాఖ ప్రకారం 46°C మించి ఉష్ణోగ్రతలు ఉంటే అవి తీవ్రమయిన వడగాలుల కింద లెక్క.

ఇ) ప్రపంచంలో అతి ఎక్కువ ఉష్ణోగ్రత ఎప్పుడు, ఎక్కడ నమోదయ్యింది?
జవాబు:
ప్రపంచంలో అతిఎక్కువ ఉష్ణోగ్రత 56.7°C కాలిఫోర్నియాలోని డెత్ వ్యాలీలో 1913 జూలై 10న నమోదయ్యింది.

ఈ) మన దేశంలో అత్యధిక ఉష్ణోగ్రత ఎక్కడ నమోదయ్యింది?
జవాబు:
మన దేశంలో 1956లో 50.6 డిగ్రీల అత్యధిక ఉష్ణోగ్రత రాజస్థాన్‌లో నమోదయ్యింది.

5. ఈ క్రింది అపరిచిత గద్యాన్ని చదివి ఇవ్వబడిన ప్రశ్నలకు జవాబులు రాయండి.

ఆంధ్రుల ప్రథమ రాజులు శాతవాహనులు. వీరి ప్రథమ రాజధాని శ్రీకాకుళం. ఇది కృష్ణానది తీరాన అవనిగడ్డకు చేరువలో ఉంది. ప్రజలందరిచే మన్ననలందుకున్న శాతవాహనులలో ప్రథమరాజు శ్రీకాకుళాంధ్ర విష్ణువు. శాతవాహనులు తమ రాజధానిని శ్రీకాకుళం నుండి ధాన్యకటకానికి మార్చుకున్నారు. అమరావతికి చేరువలో ఉన్న ఈ నగరం శాతవాహనుల పాలనలో ఉచ్ఛదశకు చేరుకుంది. తరువాత వీరు తమ రాజధానిని మహారాష్ట్రలోని ప్రతిష్టానపురానికి మార్చుకున్నారు. శాతవాహనులు తమ పేర్ల ముందు తల్లి పేరు చేర్చి పిల్చుకొనే సంప్రదాయముంది.
ప్రశ్నలు:
1) శాతవాహనుల ప్రథమ రాజధాని ఏది?
జవాబు:
శ్రీకాకుళం

2) ధాన్యకటకానికి చేరువలో ఉన్న పట్టణమేది?
జవాబు:
అమరావతి

3) శాతవాహనుల సంప్రదాయం ఏమిటి ?
జవాబు:
శాతవాహనులు తమ పేర్ల ముందు తల్లి పేరు చేర్చి ‘పిల్చుకొనే సంప్రదాయం.

4) ఈ పేరా ఎవరి గురించి చెప్పబడింది?
జవాబు:
శాతవాహనుల గురించి

II. వ్యక్తీకరణ – సృజనాత్మకత

1. క్రింది ప్రశ్నలకు ఐదేసి వాక్యాలలో సమాధానాలు రాయండి.

1. ధర్మరాజును దేవతలు ఎందుకు అభినందించారు?
జవాబు:
అశ్వమేధయాగాన్ని చూడటానికి వచ్చిన వారందరికీ వస్త్రదానంతో పాటుగా నిర్విరామంగా అన్నదానం కూడా జరిపించాడు. యోగ్యులైన వారికి సువర్ణ, మణి, రత్నదానాలు చేశాడు. అక్కడికి వచ్చిన వారిలో సంతృప్తి పడకుండా ఉన్నవాడు ఒక్కడూలేడు.

అలా అందరికి సంతృప్తి కలిగించిన అశ్వమేధయాగాన్ని చూసిన దేవతలు పూలవాన కురిపించి, ధర్మరాజును అభినందించారు.

2. ముంగిస దేహం పూర్తిగా బంగారుమయం అయిందా, కాలేదా? ఎందువల్ల?
జవాబు:
ముంగిస దేహం పూర్తిగా బంగారుమయం కాలేదు. ఎందుకంటే సక్తుప్రస్థుడు చేసిన దానం (అతిథి మర్యాద) తరువాత అంత గొప్పగా దానధర్మాలు ఎవరూ చేయలేదు. కావున ముంగిస దేహం రెండోవైపు అలాగే ఉండిపోయింది.

3. అతిథులు అంటే ఎవరు ? మీ. ఇంటికి అతిథులు వస్తే ఎలాగ మర్యాద చేస్తారో వివరించండి.
జవాబు:
తిథి, వార, నక్షత్రాలు చూసుకోకుండా మన ఇంటికి వచ్చేవారిని అతిథులు అంటారు. అతిథులు రాగానే వారిని సాదరంగా ఆహ్వానించి, కుశల ప్రశ్నలు అడిగి, మన ఆతిథ్యాన్ని స్వీకరించమని కోరి, మనకున్న దానిని వారికి పెట్టి వారిని తృప్తి పరచాలి. దీనినే అతిథి మర్యాద ‘అంటారు.

మా ఇంటికి వచ్చిన అతిథిని లోనికి రమ్మని పిలుస్తాము. కాళ్లు కడుగుకోడానికి నీళ్లు ఇస్తాము. మంచినీరు తెచ్చి ఇస్తాము. ఆయన వచ్చిన పని ఏమిటో తెలుసుకుంటాము. ఆయనకు కాఫీ కాని, టీ కాని, మజ్జిగ కాని ఇస్తాము. భోజన సమయమైతే వండి పెడతాము.

7th Class Telugu 2nd Lesson అతిథి మర్యాద 1 Mark Bits

1. అందరూ సుఖంగా ఉండాలని కోరుకోవాలి. (వికృతిని గుర్తించండి) (బి)
ఎ) సొగసుగా
బి) సుకంగా
సి) పెద్దగా
డీ) బొద్దుగా
జవాబు:
బి) సుకంగా

2. దేవతలు అధర్మమును సహించరు. (వ్యతిరేక పదాన్ని గుర్తించండి)
ఎ) దానము
బి) పుణ్యము
సి) ధర్మము
డి) న్యాయము
జవాబు:
సి) ధర్మము

3. దానాలలో సువర్ణదానం గొప్ప ఫలితాన్ని ఇస్తుంది. (సమానార్థక పదాలను గుర్తించండి)
ఎ) బంగారం, పసిడి
బి) వెండి, రజితం
సి) రాగి, ఇత్తడి
డి) ఇనుము, ఉక్కు
జవాబు:
ఎ) బంగారం, పసిడి

4. షషీ విభక్తి ప్రత్యయములను గుర్తించండి.
ఎ) అందు, న
బి) కి, కు, యొక్క, లో, లోపల
సి) డు, ము, వు, లు
డి) వలన, కంటె
జవాబు:
బి) కి, కు, యొక్క, లో, లోపల

5. సక్తుప్రస్థుడు దానగుణం కలవాడు. (ఏ రకమైన వాక్యము ?)
ఎ) సామాన్య
బి) సంయుక్త
సి) సంక్లిష్ట
డి) ఆశ్యర్యార్థక
జవాబు:
ఎ) సామాన్య

6. వినయ్ నిర్విరామంగా చదువుతున్నాడు. (వ్యతిరేక పదాన్ని గుర్తించండి)
ఎ) ఆలస్యం
బి) తొందర
సి) విరామం
డి) ఓపిక
జవాబు:
సి) విరామం

7. తృతీయా విభక్తి ప్రత్యయాలను గుర్తించండి.
ఎ) కొఱకున్, కై
బి) చేత, తోడ
సి) అందు, న
డి) వలనన్, కంటే, పట్టి
జవాబు:
బి) చేత, తోడ

8. రహస్యాలను అన్వేషించండి. (విభక్తిని గుర్తించండి)
ఎ) చతుర్డీ
బి) పంచమీ
సి) ద్వితీయ
డి) ప్రథమా
జవాబు:
సి) ద్వితీయ

9. ఉచితంగా చదువు చెబితే. (ఇది ఏ దానమో గుర్తించండి)
ఎ) విద్యాదానం
బి) అన్నదానం
సి) శ్రమదానం
డి) నేత్రదానం
జవాబు:
ఎ) విద్యాదానం

10. సమావేశంలో చదివిన విషయం బాగుంది. (విభక్తి నామం గుర్తించండి)
ఎ) ప్రథమ
బి) సప్తమీ
సి) షష్ఠీ
డి) ద్వితీయా
జవాబు:
సి) షష్ఠీ

11. కింది వానిలో తృతీయా విభక్తి ప్రత్యయాలను గుర్తించండి.
ఎ) డు,ము,వు,లు
బి) చేతన్, చేన్, తోడన్,తోన్
సి) అందున్,నన్
డి) వలనన్, కంటెన్, పట్టి
జవాబు:
బి) చేతన్, చేన్, తోడన్,తోన్

12. ‘ఇనుముతో నాగటికర్రు చేస్తాడు. గీత గీసిన పదం ఏ విభక్తి ప్రత్యయం? (సి)
ఎ) ప్రథమా
బి) ద్వితీయా
సి) తృతీయా
డి) చతుర్జీ
జవాబు:
సి) తృతీయా

13. ఈ క్రింది వానిలో చతుర్డీ విభక్తి ప్రత్యయాలు గుర్తించండి.
ఎ) చేత, తోడ
బి) కొఱకు, కై
సి) అందు, న
డి) వలన, కంటె, పట్టి
జవాబు:
బి) కొఱకు, కై

III. భాషాంశాలు

పదాలు – ఆర్థాలు
సూచన : ఈ కింది వాక్యాలలో గీత గీసిన పదాలకు అర్థం గుర్తించండి.

14. భీష్మ పితామహుడు పాండవులకు ధర్మాలు బోధించాడు.
ఎ) తండ్రి
బి) తాత
సి) ముతాత
డి) పిత
జవాబు:
బి) తాత

15. పాపం పోడానికి ప్రాయశ్చితం చేసుకోవాలి.
ఎ) యజ్ఞం
బి) మజ్ఞం
సి) అశ్వమేథం
డి) పాపం పోవడానికి చేసే కర్మ
జవాబు:
డి) పాపం పోవడానికి చేసే కర్మ

16. జరిగిన సంగ్రామంలో ఆప్తులు మరణించారు.
ఎ) యజ్ఞం
బి) యుద్ధము
సి) అశ్వమేథం
డి) ప్రాయశ్చిత్తం
జవాబు:
బి) యుద్ధము

17. యోగ్యులకు సువర్ణమణి దానాలు చేశాడు.
ఎ) వెండి
బి) రత్నము
సి) బంగారము
డి) భూమి
జవాబు:
సి) బంగారము

18. చదువులో ఆతురత చూపాలి.
ఎ) విసుగు
బి) మంచము
సి) తొందర
డి) విరామం
జవాబు:
సి) తొందర

19. సమరంలో విజయం పొందాలి.
ఎ) విద్య
బి) ప్రేరణ
సి) కార్యం
డి) యుద్ధం
జవాబు:
డి) యుద్ధం

20. క్రోధం విడిచి పెట్టాలి.
ఎ) శాంతం
బి) తపన
సి) కోపం
డి) తామరసం
జవాబు:
సి) కోపం

21. అందరు కుశలంగా ఉన్నారు.
ఎ) విరామం
బి) క్షేమం
సి) పీడ
డి) కీడు
జవాబు:
బి) క్షేమం

పర్యాయపదాలు:
సూచన : గీత గీసిన పదాలకు పర్యాయపదాలను గుర్తించండి.

22. దానాలలో సువర్ణదానం మహా పుణ్యప్రదం
ఎ) వెండి, బంగారం
బి) రాగి, పైడి
సి) బంగారం, పసిడి
డి) పైడి, రాగి
జవాబు:
సి) బంగారం, పసిడి

23. కుమారుడు తరలి వచ్చాడు.
ఎ) తనయుడు, పుత్రుడు
బి) ప్రియుడు, నందనుడు
సి) జనకుడు, ఆత్మజుడు
డి) నాగరికుడు, నందనుడు
జవాబు:
ఎ) తనయుడు, పుత్రుడు

24. భూమిపై శాంతి వర్థిల్లాలి.
ఎ) భూతం, రసాతలం
బి) అవని, ఆదరణ
సి) చంచన, జలధి
డి) ధరణి, వసుధ
జవాబు:
డి) ధరణి, వసుధ

25. గృహంలో ఉండాలి.
ఎ) నయనం, నగరం
బి) నికేతనం, సదనం
సి) గీయు, గీతం
డి) మందిరం, కోవెల
జవాబు:
బి) నికేతనం, సదనం

26. సంగ్రామంలో పోరాడాలి.
ఎ) యుద్ధం, రణం
బి) సంశయం, పోరు
సి) పోరూ, పొందు
డి) వైరం, విందు
జవాబు:
ఎ) యుద్ధం, రణం

27. దేవతలు స్వర్గంలో ఉంటారు.
ఎ) దైవాలు, దమనులు
బి) సురలు, అనిమిషులు
సి) ద్యుతులు, కిన్నరులు
డి) నిర్యరులు, నింద్యులు
జవాబు:
బి) సురలు, అనిమిషులు

28. సైన్యం బయలుదేరింది.
ఎ) అలరు, శ్రేణి
బి) వాహిని, సేన
సి) సంత, మంది
డి) డాంబికం, గుంపు
జవాబు:
బి) వాహిని, సేన

29. యజ్ఞం ఆచరించాలి.
ఎ) అర్చన, ఆలపని
బి) జ్ఞానం , అభిషేకం
సి) యాతన, యాగం
డి) క్రతువు, యాగం
జవాబు:
డి) క్రతువు, యాగం

ప్రకృతి – వికృతులు :
సూచన : క్రింది వాక్యాలలో గీత గీసిన పదానికి ప్రకృతి – వికృతి పదాలు గుర్తించండి.

30. అంపశయ్య మీదున్న భీష్మ పితామహుడు
ఎ) సెజ్జ
బి) మంచం
సి) సెయ్యం
డి) శయనం
జవాబు:
ఎ) సెజ్జ

31. జీవితం సాగించడానికే ఆహారం తీసుకొనేవారు
ఎ) హారం
బి) ఓగిరం
సి) అహారం
డి) విహారం
జవాబు:
బి) ఓగిరం

32. ఆహారాన్ని దానం చేసి పుణ్యం సాధించారు.
ఎ) పున్యం
బి) పున్నెం
సి) పున్యం
డి) పాపం
జవాబు:
బి) పున్నెం

33. బ్రహ్మ జగతి వర్ధిల్లు
ఎ) బెమ్మ
బి) బమ్మ
సి) వియోగం
డి) విచారం
జవాబు:
బి) బమ్మ

34. దమ్మం ఆచరించాలి.
ఎ) దొమ్మం
బి) దెమ్మం
సి) ధర్మం
డి) దైవం
జవాబు:
సి) ధర్మం

35. కింది వానిలో ప్రకృతి పదాన్ని గుర్తించండి.
ఎ) పున్నెం
బి) బొమ్మ
సి) ఆహారం
డి) ఆకసం
జవాబు:
సి) ఆహారం

36. ఈ క్రింది వానిలో వికృతి పదం గుర్తించండి.
ఎ) బుద్ధి
బి) పెద్ద
సి) ధర్మం
డి) భూమి
జవాబు:
బి) పెద్ద

37. కన్నయ్య ఆచరించాడు.
ఎ) కెన్నయ్య
బి) కృష్ణుడు
సి) వసుదేవుడు
డి) శివుడు
జవాబు:
బి) కృష్ణుడు

వ్యతిరేకపదాలు :
సూచన : గీత గీసిన పదాలకు వ్యతిరేక పదాలు గుర్తించండి.

38. అన్నదానం నాకు తృప్తి కల్గించింది.
ఎ) సంతృప్తి
బి) అసంతృప్తి
సి) తర్పణము
డి) అతృప్తి
జవాబు:
బి) అసంతృప్తి

39. అటువంటి అన్నదానం చేసిన పుణ్యాత్ములు మీరు.
ఎ) పుణ్యపురుషులు
బి) పాపాత్ములు
సి) ధర్మాత్ములు
డి) అపుణ్యాత్ములు
జవాబు:
బి) పాపాత్ములు

40. నిర్విరామంగా శ్రమిస్తే ఆరోగ్యం చెడుతుంది.
ఎ) రామం
బి) నిర్విరామం
సి) విరామం
డి) ఆరామం
జవాబు:
సి) విరామం

41. అందరి ఆదరణ పొందాలి.
ఎ) ప్రతిదరుణ
బి) సమాదరణ
సి) అనుదరణ
డి) నిరాదరణ
జవాబు:
డి) నిరాదరణ

42. మానవులు ధర్మం ఆచరించాలి.
ఎ) పరధర్మం
బి) విధర్మం
సి) సుధర్మం
డి) అధర్మం
జవాబు:
డి) అధర్మం

43. పేదలపట్ల దయ చూపాలి.
ఎ) పరదయ
బి) నిర్దయ
సి) సుదయ
డి) అనుదయ
జవాబు:
బి) నిర్దయ

44. అన్నింటి యోగ్యత సాధించాలి.
ఎ) ప్రయోగ్యత
బి) పరయోగ్యత
సి) అయోగ్యత
డి) సుయోగ్యత
జవాబు:
సి) అయోగ్యత

45. పెద్దలు ఆనందం పొందారు.
ఎ) వింత
బి) విరామం
సి) జమ్య
డి) విధాత
జవాబు:
డి) విధాత

46. దేవతలు వరాలు ఇస్తారు.
ఎ) రాక్షసులు
బి) కిన్నరులు
సి) కింపురుషులు
డి) సుందరులు.
జవాబు:
ఎ) రాక్షసులు

47. మితిమీరిన ఆశ ఉండరాదు.
ఎ) సురాశ
బి) నిరాశ
సి) అనురాశ
డి) పరాశ
జవాబు:
బి) నిరాశ

సంధులు :

48. శ్రీలు పొంగిన జీవగడ్డయి – గీత గీసిన పదాన్ని విడదీయండి.
ఎ) జీవ + కడ్డయి
బి) జీవగడ్డ + యి
సి) జీవగడ్డ + అయి
డి) జీవగడ్డ + యై
జవాబు:
సి) జీవగడ్డ + అయి

49. ‘కావ్యం బలరె‘ – గీత గీసిన పదం ఏ సంధి?
ఎ) అత్వ సంధి
బి) ఇత్వ సంధి
సి) ఉత్వ సంధి
డి) యణాదేశ సంధి
జవాబు:
సి) ఉత్వ సంధి

50. ‘చిర్రెత్తు‘ – గీత గీసిన పదాన్ని విడదీయండి.
ఎ) చిత్ర + ఎత్తు
బి) చిర్రు + ఎత్తు
సి) చిర్రె + త్తు
డి) చిరు + ఎత్తు
జవాబు:
బి) చిర్రు + ఎత్తు

51. సెలవిచ్చి వచ్చింది – గీత గీసిన పదాన్ని విడదీయండి.
ఎ) సెలవ + ఇచ్చి
బి) సెలవు + అచ్చి
సి) సెలవు + ఇచ్చి
డి) సెలవి + ఇచ్చి
జవాబు:
సి) సెలవు + ఇచ్చి

52. ఉత్వసంధికి ఉదాహరణను గుర్తించండి.
ఎ) మేనత్త
బి) కవితలల్లిన
సి) అమ్మయిచ్చే
డి) ఎవరికిచ్చి
జవాబు:
బి) కవితలల్లిన

53. క్రింది వానిలో వికల్ప సంధిని గుర్తించండి.
ఎ) ఉత్వసంధి
బి) ఇత్వ సంధి
సి) గుణసంధి
డి) అత్వసంధి
జవాబు:
బి) ఇత్వ సంధి

54. క్రింది వానిలో తెలుగు సంధిని గుర్తించండి.
ఎ) జత్త్వసంధి
బి) గుణసంధి
సి) అనునాసికసంధి
డి) ఉత్వసంధి
జవాబు:
డి) ఉత్వసంధి

55. రానిది + అని – దీనిని కలిపి రాస్తే
ఎ) రానిదని
బి) రానెదని
సి) రానోదని
డి) రానైదని
జవాబు:
ఎ) రానిదని

సమాసాలు :

56. ‘కామక్రోధాలు‘ అశాంతికి నిలయాలు – గీత గీసిన పదం సమాసం పేరు
ఎ) బహుజొహి
బి) ద్వంద్వ సమాసం
సి) ద్విగు సమాసం
డి) అవ్యయీ భావ సమాసం
జవాబు:
బి) ద్వంద్వ సమాసం

57. పద్దెనిమిది అక్షౌహిణులు భారత ‘ యుద్ధంలో పాల్గొన్నాయి – గీత గీసిన పదం విగ్రహవాక్యాన్ని గుర్తించండి.
ఎ) పద్దెనిమిది, అక్షౌహిణి
బి) పద్దెనిమిది అక్షౌహిణులు కలది
సి) పద్దెనిమిది (18) సంఖ్యగల అక్షౌహిణులు
డి) పద్దెనిమిది కల అక్షౌహిణులు
జవాబు:
సి) పద్దెనిమిది (18) సంఖ్యగల అక్షౌహిణులు

58. అన్నదానం చేసిన పుణ్యాత్ములు మీరు – గీత గీసిన పదానికి విగ్రహవాక్యాన్ని గుర్తించండి.
ఎ) పుణ్యమైన ఆత్మకలవారు
బి) పుణ్యం, ఆత్మ
సి) పుణ్యమైన ఆత్మ
డి) పుణ్యం వల్ల ఆత్మలు
జవాబు:
ఎ) పుణ్యమైన ఆత్మకలవారు

59. యాగశాలకు వచ్చాము-విగ్రహవాక్యం గుర్తించండి.
ఎ) యాగంతో శాల
బి) యాగమునందు శాల
సి) యాగమైన శాల
డి) యాగము కొరకు శాల
జవాబు:
డి) యాగము కొరకు శాల

60. కామమును, క్రోధమును విడనాడాలి – సమాస పదం గుర్తించండి.
ఎ) కామక్రోధములు
బి) క్రోధకామములు
సి) అనుకామక్రోధములు
డి) ప్రతిక్రోధములు
జవాబు:
ఎ) కామక్రోధములు

61. ఉత్తర పదార్థ ప్రాధాన్యం గల సమాసం ఏది?
ఎ) రూపకం
బి) తత్పురుష
సి) ద్విగువు
డి) ద్వంద్వము
జవాబు:
బి) తత్పురుష

62. క్రింది వానిలో ద్విగు సమాసమునకు ఉదాహరణను గుర్తించండి.
ఎ) చతుర్ముఖుడు
బి) నలుదిక్కులు
సి) మంచి చెడ్డలు
డి) ముక్కంటి
జవాబు:
బి) నలుదిక్కులు

63. క్రింది వానిలో ద్వంద్వ సమాసమునకు ఉదాహరణ గుర్తించండి.
ఎ) నాలుగు వేదాలు
బి) అప్రియం
సి) తల్లిదండ్రులు
డి) శాస్త్రజ్ఞుడు
జవాబు:
సి) తల్లిదండ్రులు

64. ధాన్యపు గింజలు తిన్నారు – విగ్రహవాక్యం గుర్తించండి.
ఎ) ధాన్యంతో గింజలు
బి) ధాన్యమైన గింజలు
సి) ధాన్యం కొరకు గింజలు
డి) ధాన్యము యొక్క గింజలు
జవాబు:
డి) ధాన్యము యొక్క గింజలు

65. అప్రియం పలుకరాదు – ఇది ఏ సమాసం?
ఎ) నఞ్ తత్పురుష
బి) కర్మధారయం
సి) షష్ఠీ తత్పురుష
డి) ద్విగువు
జవాబు:
ఎ) నఞ్ తత్పురుష

వాక్య ప్రయోగాలు :

66. అందరు భోజనం చేయండి – ఇది ఏ వాక్యం?
ఎ) విధ్యర్థక వాక్యం
బి) కర్తరి వాక్యం
సి) ఆశీర్వాద్యర్థక వాక్యం
డి) తద్ధర్మర్థక వాక్యం
జవాబు:
ఎ) విధ్యర్థక వాక్యం

67. అతిథులను ఆదరించాలి – దీనికి వ్యతిరేకార్థక వాక్యం గుర్తించండి.
ఎ) అతిథులను మనం ఆదరించాలా?
బి) అతిథులను ఆదరించకపోవచ్చు
సి) అతిథులను ఆదరించకూడదు
డి) అతిథులను మాత్రమే ఆదరించాలి
జవాబు:
సి) అతిథులను ఆదరించకూడదు

68. నేను తప్పక బడికి వస్తాను – ఇది ఏ రకమైన వాక్యం?
ఎ) నిషేదార్థక వాక్యం
బి) విధ్యర్థక వాక్యం
సి) కర్తరి వాక్యం
డి) నిశ్చయార్థక వాక్యం
జవాబు:
డి) నిశ్చయార్థక వాక్యం

69. వర్తమాన కాల అసమాపక క్రియను గుర్తించండి.
ఎ) క్రోద్వార్థం
బి) ఆత్మర్థకం
సి) శత్రర్థకం
డి) చేదర్థకం
జవాబు:
సి) శత్రర్థకం

70. క్రింది వానిలో చేదర్థక క్రియా పదం గుర్తించండి.
ఎ) చేసినా
బి) చేస్తే
సి) చేస్తూ
డి) చేసి
జవాబు:
బి) చేస్తే

71. రమ, లత అక్కాచెల్లెళ్ళు – ఇది ఏ రకమైన వాక్యం?
ఎ) పరోక్ష వాక్యం
బి) సంక్లిష్ట వాక్యం
సి) సంయుక్త వాక్యం
డి) కర్తరి వాక్యం
జవాబు:
సి) సంయుక్త వాక్యం

72. మీకు శుభం కలుగు గాక ! – ఇది ఏ రకమైన వాక్యం?
ఎ) ఆశీర్వాద్యర్థక వాక్యం
బి) తద్ధర్మార్థక వాక్యం
సి) హేత్వర్థక వాక్యం
డి) యూహ్మాదర్థక వాక్యం
జవాబు:
ఎ) ఆశీర్వాద్యర్థక వాక్యం

73. ‘నేను అన్నం తిన్నాను’ అని రవి అన్నాడు – ఇది ఏ రకమైన వాక్యం?
ఎ) ప్రత్యక్ష కథనం
బి) ఆత్మార్థక వాక్యం
సి) పరోక్ష కథనం
డి) కర్మణి వాక్యం
జవాబు:
ఎ) ప్రత్యక్ష కథనం

విభక్తి ప్రత్యయాలు – భాషాభాగాలు – పురుషలు :

74. తృతీయా విభక్తి ప్రత్యయాలను గుర్తించండి.
ఎ) డుమువులు
బి) కొఱకున్, కై
సి) చేతన్, చేన్
డి) అందు, న
జవాబు:
సి) చేతన్, చేన్

75. దేశాన్ని కవులు కీర్తించారు – గీత గీసిన పదం ఏ విభక్తి ప్రత్యయం?
ఎ) ప్రథమ
బి) తృతీయ
సి) చతుర్థి
డి) ద్వితీయ
జవాబు:
డి) ద్వితీయ

76. కంటిలోని నలుసు చూడు – గీత గీసిన నామవాచకం అసలు రూపం గుర్తించండి.
ఎ) నేత్రము
బి) కన్ను
సి) కన్నులో
డి) కంటి
జవాబు:
బి) కన్ను

77. దేశమును ప్రేమించాలి – గీత గీసిన, పదం ఏ విభక్తి?
ఎ) ద్వితీయ
బి) షష్ఠీ
సి) సప్తమీ
డి) చతుర్టీ
జవాబు:
ఎ) ద్వితీయ

78. మేము వచ్చాము – గీత గీసిన పదం ఏ పరుష వాచకం?
ఎ) ప్రథమ
బి) మధ్యమ
సి) అధమ
డి) ఉత్తమ
జవాబు:
డి) ఉత్తమ

79. పెద్దనగరం చూచాను – గీత గీసిన పదం ఏ భాషాభాగం?
ఎ) సర్వనామం
బి) విశేషణం
సి) క్రియ
డి) అవ్యయం
జవాబు:
బి) విశేషణం

80. అందరు పెళ్ళికి వచ్చారు – గీత గీసిన పదం ఏ భాషాభాగం?
ఎ) విశేషణం
బి) అవ్యయం
సి) సర్వనామం
డి) క్రియ
జవాబు:
సి) సర్వనామం

81. క్రింది వానిలో చతుర్థి విభక్తి ప్రత్యయం
ఎ) కొరకున్
బి) వలన
సి) అందు
డి) కు
జవాబు:
ఎ) కొరకున్

సొంతవాక్యాలు :
సూచన : క్రింది పదాలను ఉపయోగించి సొంతవాక్యాలు రాయండి.
82. ఒడికట్టడం : ఆకలితో దుర్మార్గానికి ఒడిగట్టాడు.
83. నిర్విరామం : రాష్ట్రాభివృద్ధికి ప్రజలంతా నిర్వి రామంగా కృషి చెయ్యాలి.
84. ప్రాయశ్చిత్తం : పిల్లిని చంపిన పాపానికి ప్రాయశ్చిత్తం లేదు.
85. ధర్మబుద్ధి : ప్రతి ఒకరు ధర్మబుద్దిని కలిగియుండాలి.
86. పుణ్యకాలం : ఏదైనా మంచిపనిని పుణ్యకాలంలో ప్రారంభించాలి.
87. సావధానం : పాఠాలను సావధానంగా వినాలి.
88. ఆదరం : పేదలపట్ల ధనికులు ఆదరం చూపాలి.
89. తిలకించు : భక్తులు బ్రహ్మోత్సవ వేడుకను తిలకించు చున్నారు.
90. అలమటించు : పేదలు ఆకలిబాధలతో అలమటించు చున్నారు.
91. సంతృప్తి : తనకున్న దానితో సంతృప్తి చెందడం ఉత్తమం

These AP 7th Class Telugu Important Questions 14th Lesson కరపత్రం will help students prepare well for the exams.

AP State Syllabus 7th Class Telugu 14th Lesson Important Questions and Answers కరపత్రం

7th Class Telugu 14th Lesson కరపత్రం Important Questions and Answers

I. అవగాహన – ప్రతిస్పందన

1. ఈ కింది పరిచిత గద్యాన్ని చదవండి. నాలుగు ప్రశ్నలు తయారుచేయండి.

“చేతిలో అనువుగా ఒదిగి ఒక విషయానికి సంబంధించిన వివరణను ఇచ్చే కాగితాన్ని ‘కరపత్రం’ అనవచ్చు. కరపత్రం సంస్కృత పదం. చేతిలోని కాగితమని దీని అర్థం. దీన్నే ఆంగ్లంలో ‘పాంప్లెట్’ అంటారు. పదిమందికి తెలియవలసిన విషయంతో కూడుకున్నదే కరపత్రం. ఒక వ్యక్తి ఒక విషయాన్ని మరొకరికి తెలియబరచడానికి ఒక కాగితం మీద రాసి పంపవచ్చు. ఆ విషయం ఆ ఒక్క వ్యక్తికే సంబంధించినది కాక, ఎందరికో సంబంధించినది కావచ్చు. సాంఘిక, ఆర్థిక, రాజకీయ మతస్థితులను ప్రతిబింబించేది కావచ్చు. ఇలా రాసి పంపే కాగితాలను లేఖలు అనవచ్చు గదా ! అనిపిస్తుంది.
ప్రశ్నలు:
అ) కరపత్రం అంటే ఏమిటి?
ఆ) కరపత్రం అంటే అర్థం ఏమిటి? దీన్ని ఆంగ్లంలో ఏమంటారు?
ఇ) కరపత్రంలో విషయం దేనితో కూడుకొని ఉంటుంది?
ఈ) కరపత్రంలో విషయం దేన్ని ప్రతిబింబిస్తుంది?

2. ఈ కింది పరిచిత గద్యాన్ని చదవండి. దీనిపై ఇవ్వబడిన ప్రశ్నలకు జవాబులు రాయండి.

లిపి వాడుకలోకి వచ్చిన తరువాత, గుడ్డముక్కల మీద, చెక్క పలకల మీద రాసేవారు. ఒక విషయాన్ని – దూరప్రాంతాల వారికి పంపాలనుకున్నప్పుడు మందపాటి గుడ్డమీద రాసి దానికి ఒక పిడిని అమర్చి ఆ పిడి చుట్టూ రాత ఉన్న గుడ్డను చుట్టి పైన తాడుతో కట్టి పంపేవారు. రాజుల కాలంలో ఇది ఎక్కువగా వాడుకలో ఉండేది. ఇలాంటి గుడ్డ ఉత్తరాలు ఇప్పటికీ కొన్ని ప్రాచీన మఠాలలో ఉన్నాయని తెలుస్తోంది. చేతులలో అందంగా అమరే ఈ గుడ్డ ఉత్తరాలను, కరపత్రాల పరిణామంలో రెండో దశగా భావించవచ్చు. ముద్రణ సౌకర్యం ఏర్పడిన తరువాత, ఇంగ్లాండ్, ఫ్రాన్స్, జర్మనీ దేశాలలో కరపత్రాల ముద్రణ మొదలై, ప్రపంచమంతా విస్తరించింది.
ప్రశ్నలు:
అ) గుడ్డ ఉత్తరాలు ఎలా పంపేవారు?
జవాబు:
గుడ్డ మీద రాసి, దానికి ఒక పిడి అమర్చి, ఆ పిడి చుట్టూ రాత గుడ్డను చుట్టి, పైన తాడుతో కట్టి, పంపేవారు.

ఆ) గుడ్డ ఉత్తరాలు ఇప్పుడు ఎక్కడ కనిపిస్తాయి?
జవాబు:
గుడ్డ ఉత్తరాలు ప్రాచీన మఠాలలో ఉన్నాయని తెలుస్తోంది.

ఇ) గుడ్డ ఉత్తరాలు కరపత్రాల పరిమాణంలో ఎన్నో దశకు సంబంధించినవి?
జవాబు:
గుడ్డ ఉత్తరాలు కరపత్రాల పరిణామంలో రెండవ దశగా భావించాలి.

ఈ) కరపత్రాలు మొదట ఏయే దేశాల్లో ముద్రించబడ్డాయి?
జవాబు:
కరపత్రాల ముద్రణ, మొదట ఇంగ్లాండ్, ఫ్రాన్సు, జర్మనీ దేశాలలో జరిగింది.

3. ఈ కింది పరిచిత గద్యాన్ని చదవండి. దీనిపై ఇవ్వబడిన ప్రశ్నలకు జవాబులు రాయండి.

‘కరపత్రాల్లో విషయాలు ఉద్దేశించిన వ్యక్తులకు వెంటనే అర్ధమౌతాయి. మిగిలిన వాళ్ళకు వాటిలోని భావాలు సందిగ్ధంగా ఉంటాయి. కొన్ని కరపత్రాలను ఎవరికీ తెలియనివ్వకుండా రహస్యంగా అతి తక్కువ సమయంలో ముద్రించి పంపకం చేస్తారు. అందువల్ల అచ్చు తప్పులకు, అపార్థాలకు ఎక్కువ ఆస్కారముంటుంది. కరపత్రాల్లోని విషయాలు నిజాలా ! అబద్ధాలా అనే అనుమానం కలుగుతుంది. ఆధారాలు దొరికితే తప్పు, ఈ విషయాల వెనక ఉన్న వాస్తవం బయటపడదు. కొన్ని విషయాలను వార్తాపత్రికల్లో చూడనివారు కరపత్రాల్లో చూసి తెలుసుకుంటారు. కరపత్రాల్లో ఎక్కువగా వాడుకభాష ఉంటుంది. సాధారణంగా కరపత్రాలను ఉచితంగా పంపిణీ చేస్తారు. కరపత్రం మనిషి భావ ప్రకటనా స్వేచ్ఛకు సంకేతం.
ప్రశ్నలు:
అ) కరపత్రాల్లో విషయాలు ఎవరికి వెంటనే అర్థమౌతాయి?
జవాబు:
కరపత్రాలలో విషయాలు, ఉద్దేశించిన వ్యక్తులకు వెంటనే అర్థం అవుతాయి.

ఆ) కరపత్రాల్లో విషయాలు ఎవరికి సందిగ్ధంగా ఉంటాయి?
జవాబు:
ఉద్దేశింపబడినవారు కాని వ్యక్తులకు, కరపత్రంలో విషయాలు సందిగ్ధంగా ఉంటాయి.

ఇ) అచ్చుతప్పులు కరపత్రాల్లో ఎందుకు వస్తూ ఉంటాయి?
జవాబు:
కరపత్రాలు రహస్యంగా, అతితక్కువ సమయంలో ముద్రించబడడం చేత అచ్చు తప్పులు వస్తాయి.

ఈ) కరపత్రాలను చదివినపుడు ఏమని అనుమానం కలుగుతుంది?
జవాబు:
కరపత్రాలలోని విషయాలు నిజాలా? అబద్ధాలా? అనే అనుమానం కలుగుతుంది.

ఈ క్రింది అపరిచిత గద్యాలను చదివి ఇవ్వబడిన ప్రశ్నలకు జవాబులు రాయండి.

1. గాంధీజీ తన ప్రసంగాలలో సత్యం, అహింస అనే రెండు తరచుగా ఉపయోగించేవారు. అయితే ఈ రెంటిలో మొదటిదానికే ప్రాధాన్యమిచ్చారు. అతడు సత్యాన్వేషకుడే కాదు. సత్యాన్ని ఆరాధించిన భక్తుడు. తన జీవితాన్ని “సత్యమార్గంతో పరిశోధనలు” గా అభివర్ణించారు. ప్రారంభంలో భగవంతుడే సత్యమని ప్రకటించారు. కానీ, చివరకు సత్యమే భగవంతుడు” అని ప్రకటించే స్థితికి వచ్చారు. “ఎందుకంటే భగవంతుని ఉనికిని నిరాకరించవచ్చు. కానీ, సత్యమును కాదనడం కష్టం”.
ప్రశ్నలు:
అ) గాంధీ తన ప్రసంగాలలో తరచుగా ఉపయోగించేవి ఏవి?
జవాబు:
సత్యం, అహింస.

ఆ) ఆయన తన జీవితాన్ని ఏమని అభివర్ణించారు?
జవాబు:
సత్యమార్గంతో పరిశోధనలు.

ఇ) ప్రారంభంలో ఆయన దేనిని సత్యముని ప్రకటించారు?
జవాబు:
భగవంతుడే సత్యం.

ఈ) చివరకు ఆయన దేనిని భగవంతునిగా ప్రకటించే స్థితికి వచ్చారు?
జవాబు:
సత్యమే భవంతుడు.

2. శ్రీశ్రీ అసలు పేరు శ్రీరంగం శ్రీనివాసరావు. ఆయన భావ కవిత్వం పై తిరుగుబావుటా ఎగురవేసి అభ్యుదయ ఉద్యమానికి నాంది పలికాడు. ఆ తరువాత విప్లవ కవిత్వమునకు స్ఫూర్తినిచ్చాడు. “అనితర సాధ్యం నా మార్గం” అని చాటిన ప్రజాకవి. “మహాప్రస్థానం” కావ్యం, సిరిసిరి మువ్వ శతకం” శ్రీశ్రీకి మంచి కీర్తిప్రతిష్ఠలు సంపాదించి పెట్టాయి. ఆయన సమాజాన్ని చైతన్యపరిచే రచనలెన్నో చేశాడు. అందుకే సాహిత్య విమర్శకులు ఆయనను అభ్యుదయ కవిత్వానికి యుగకర్త అంటారు.
ప్రశ్నలు:
అ) శ్రీశ్రీ అసలు పేరేమి?
జవాబు:
శ్రీరంగం శ్రీనివాసరావు.

ఆ) ఆయన అభ్యుదయ భావాలు దేనికి స్ఫూర్తినిచ్చాయి?
జవాబు:
ఆయన అభ్యుదయ భావాలు విప్లవ కవిత్వానికి స్ఫూర్తినిచ్చాయి.

ఇ) తన రచనాశైలి విషయంలో ఆయన ఏమని చాటుకొన్నాడు?
జవాబు:
‘అనితర సాధ్యం నా మార్గం’ అని శ్రీశ్రీ తన రచనా శైలి విషయంలో చాటుకొన్నాడు.

ఈ) శ్రీశ్రీకి కీర్తి ప్రతిష్ఠలు తెచ్చిన రచనలు ఏవి?
జవాబు:
మహాప్రస్థానం అనే కావ్యం, సిరిసిరి మువ్వ అనే శతకం శ్రీశ్రీకి కీర్తిప్రతిష్ఠలు తెచ్చి పెట్టిన రచనలు.

3. జనపదం’ అంటే పల్లెటూరు. జనపదాలలో ఉండేవారు జానపదులు. జానపదులు పాడే పాటలు లేక గేయాలను జానపద గేయాలంటారు. వీటిని ఆంగ్లంలో ‘ఫోక్ సాంగ్స్’ అంటారు. ఉత్తర భారతదేశంలో జానపద గేయాలను లోక్ గీత్ లేదా లోక్ సాహిత్య అంటారు. జానపద సాహిత్యం సమిష్టి సంపద. శిష్ట సాహిత్యంలాగా కాక జానపద సాహిత్యం పలువురి చేతులలో పెరిగింది. ఇది దాని మొదటి లక్షణం. గేయ రచనా కాలం స్పష్టంగా ఉండకపోవడం మరో లక్షణం. నదీ నదాలు, వాగులు, వంకలూ మనకు ఉపయోగపడక సముద్రం పాలైనట్లే జానపద గేయస్రవంతి కూడా చాలా భాగం మనకు అందలేదు. జానపద సాహిత్యాన్ని భద్రపరచవలసిన అవసరం ఉన్నది.
ప్రశ్నలు:
అ) జానపదులు అంటే ఎవరు?
జవాబు:
జనపదాల్లో ఉండేవారిని జానపదులు అంటారు.

ఆ) ఉత్తర భారతదేశంలో జానపదాలను ఏమంటారు?
జవాబు:
ఉత్తర భారతదేశంలో జానపదాలను ‘లోక్ గీత్’ (లేదా) ‘లోక్ సాహిత్య’ అని అంటారు.

ఇ) జానపద సాహిత్యం ప్రథమ లక్షణం ఏమిటి?
జవాబు:
సమిష్టి సంపదయై, పలువురి చేతులలో పెరుగుట జానపద సాహిత్య ప్రథమ లక్షణం.

ఈ) ఆంగ్లములో జానపద గేయాల్ని ఏమంటారు?
జవాబు:
ఆంగ్లములో జానపద గేయాలను “ఫోక్ సాంగ్స్” అని అంటారు.

4. మేధా సంపత్తి విషయంలో స్త్రీలకు, పురుషులకు భేదం లేదన్నది వైజ్ఞానిక వాస్తవం. స్త్రీ విద్యావంతురాలైతే కుటుంబం అంతా విద్యావంతమవుతుంది అనేది ఎంతయినా యథార్థం. ఒక దేశం యొక్క సంస్కృతి, వికాసం, ప్రగతి ఆ దేశంలోని . స్త్రీలందరూ విద్యావంతులా, కాదా అనే దాని మీద ఆధారపడి ఉంటుంది. ఆధునిక యుగంలో విద్య మానవునికి ఒక ముఖ్యమైన జీవితావసరంగా కూడా మారింది. నిరక్షరాస్యతా నిర్మూలన, పేదరికం తొలగింపు ఒక ప్రాథమిక అవసరంగా భావించి వాటిని రాజ్యాంగంలో పొందుపరచడమైనది.
ప్రశ్నలు:
అ) యథార్థమైనది ఏది?
జవాబు:
స్త్రీ విద్యావంతురాలైతే కుటుంబమంతా విద్యావంతమవుతుంది.

ఆ) ఒక దేశ సంస్కృతి, ప్రగతి దేనిమీద ఆధారపడి ఉంటుంది?
జవాబు:
ఒక దేశ సంస్కృతి, ప్రగతి ఆ దేశంలోని స్త్రీలందరూ విద్యావంతులా కాదా అనే దాని మీద ఆధారపడి ఉంటుంది

ఇ) రాజ్యాంగంలో పొందుపరచిన ప్రాథమిక అవసరాలేవి?
జవాబు:
నిరక్షరాస్యతా నిర్మూలన, పేదరికం తొలగింపు అనే ప్రాథమిక అవసరాలు రాజ్యాంగంలో పొందుపరచబడ్డాయి.

ఈ) వైజ్ఞానిక వాస్తవం ఏమిటి?
జవాబు:
మేధాసంపత్తి విషయంలో స్త్రీలకు, పురుషులకు భేదం లేదన్నది వైజ్ఞానిక వాస్తవం.

7th Class Telugu 14th Lesson కరపత్రం 1 Mark Bits

III. భాషాంశాలు

పదాలు – ఆర్థాలు :
సూచన : ఈ కింది వాక్యాలలో గీత గీసిన పదాలకు అర్థం గుర్తించండి.

1. అపార్థం చేసుకోకూడదు.
ఎ) చెడు మాట
బి) విరక్తి మాట
సి) తప్పు అర్థం
డి) తప్పు పని
జవాబు:
సి) తప్పు అర్థం

2. వ్యక్తీకరణ ప్రధానంగా ఉండాలి.
ఎ) చక్కగా వ్రాయడం
బి) కోపగించడం
సి) శాంత పరచడం
డి) వెల్లడించడం
జవాబు:
డి) వెల్లడించడం

3. మనుషుల మధ్య భేదం ఉండరాదు.
ఎ) పాదము
బి) భాగము
సి) తేడా
డి) మదనము
జవాబు:
సి) తేడా

4. కరంతో దానం చేయాలి.
ఎ) చేయి
బి) గరళం
సి) పాదం
డి) నాశిక
జవాబు:
ఎ) చేయి

5. చిత్రం నిర్మలంగా ఉండాలి.
ఎ) నాశిక
బి) ఉదరం
సి) మనసు
డి) నుదురు
జవాబు:
సి) మనసు

6. నిశితంగా పరిశీలించాను.
ఎ) మందంగా
బి) తీక్షణంగా
సి) అనుమానంగా
డి) తేలికగా
జవాబు:
బి) తీక్షణంగా

7. రూపంలో పరిణామం వచ్చింది.
ఎ) మదింపు
బి) మమత
సి) మార్పు
డి) సమత
జవాబు:
సి) మార్పు

8. వర్షం బాగా విస్తరించుట గమనించాడు.
ఎ) తొలగు
బి) సందిగ్ధం
సి) వ్యాపించు
డి) సంశయం
జవాబు:
సి) వ్యాపించు

పర్యాయపదాలు :
సూచన : క్రింది గీత గీసిన పదాలకు పర్యాయ పదాలను గుర్తించండి.

9. లేఖ రాశాను.
ఎ) ఉత్తరం, జాబు
బి) జాబు, జాతర
సి) ఉత్తరం, కరము
డి) జాతనం, జాబు
జవాబు:
ఎ) ఉత్తరం, జాబు

10. పద్ధతి మారాలి.
ఎ) విధం, వధ
బి) రీతి, రకం
సి) పంక్తి, వరుస
డి) తీరు, రీతి
జవాబు:
డి) తీరు, రీతి

11. మార్గంలో దిరగాలి.
ఎ) పథం, పాంథుడు
బి) దారి, పథం
సి) దారి, దారం
డి) పథం, పంక్తి
జవాబు:
బి) దారి, పథం

12. కరం చాపాలి.
ఎ) చేయి, హస్తం
బి) నాదం, చలిగా
సి) చామరం, కారం
డి) చారకుం, చామరం
జవాబు:
ఎ) చేయి, హస్తం

13. వాస్తవం తెలుపాలి.
ఎ) వారి, వాదము
బి) సత్యం, అన్వయం
సి) నిజం, యథార్థం
డి) గతం, వర్తమానం
జవాబు:
సి) నిజం, యథార్థం

14. ఓర్పు వహించాలి.
ఎ) సహనం, క్షమ
బి) సన్నుతి, సాగరం
సి) నలపాధం, సాదరం
డి) సంపత్తి, సహనం
జవాబు:
ఎ) సహనం, క్షమ

15. వితం సాధించాలి.
ఎ) ఆరాయం, ఆరామం
బి) విరామం, విశదం
సి) ధనం, సంపద
డి) సంపద, సంసారం
జవాబు:
సి) ధనం, సంపద

16. శిలపై శిల్పాలు చెక్కారు.
ఎ) రాయి, పాషాణం
బి) పరుపు, శాల
సి) శిల్పం, శాల
డి) పాషాణం, పరుషం
జవాబు:
ఎ) రాయి, పాషాణం

ప్రకృతి – వికృతులు :

17. రాత్రి నిద్ర పోయారు – వికృతి పధం ఏది?
ఎ) రోత్రము
బి) రద్రము
సి) రాతిరి
డి) రేత్రము
జవాబు:
సి) రాతిరి

18. నీరం పొందాము – దీనికి వికృతి పదం ఏది?
ఎ) నేరం
బి) నాథం
సి) నోరు
డి) నీరు
జవాబు:
డి) నీరు

19. స్థలంలో ఉన్నాను , దీనికి వికృతి పదం ఏది?
ఎ) కరము
బి) తల
సి) సరము
డి) తరము
జవాబు:
బి) తల

20. కత రాశాను – దీనికి ప్రకృతి పదం ఏది?
ఎ) కమ్మ
బి) కర
సి) కరము
డి) కథ
జవాబు:
డి) కథ

21. స్త్రీని గౌరవించాలి – వికృతి.పదం ఏది?
ఎ) ఇంతి
బి) చెంద
సి) అంత
డి) సిరి
జవాబు:
ఎ) ఇంతి

22. గౌరవం చూపాలి – వికృతి పదం ఏది?
ఎ) గారవం
బి) గురవం
సి) గౌరవం
డి) గోరవం
జవాబు:
ఎ) గారవం

23. విద్యను నేర్వాలి – వికృతి పదం ఏది?
ఎ) విద్దె
బి) విద్ది
సి) విదీయ
డి) చదువు
జవాబు:
ఎ) విద్దె

24. మనం మంచి ప్రాంతంలో ఉండాలి – వికృతి పదం ఏది?
ఎ) పిత
బి) పాంత
సి) పొంత
డి) పాంత
జవాబు:
సి) పొంత

వ్యతిరేకపదాలు :
సూచన : క్రింది గీత గీసిన పదాలకు వ్యతిరేక పదాలను గుర్తించండి.

25. నిజం చెప్పాలి.
ఎ) నృతం
బి) సత్యం
సి) నూతరం
డి) అబద్దం
జవాబు:
డి) అబద్దం

26. ధరలు చౌకగా ఉన్నాయి.
ఎ) సారం
బి) ప్రియం
సి) పలుచన
డి) వేలిన్
జవాబు:
బి) ప్రియం

27. అందరికి ధనం ప్రధానంగా ఉంది.
ఎ) అన్వ ప్రధానం
బి) ప్రతిధానం
సి) అనుధానం
డి) అప్రధానం
జవాబు:
డి) అప్రధానం

28. చదువు పట్ల ఆసక్తి ఉండాలి.
ఎ) యథాసక్తి
బి) అనాసక్తి
సి) గతాసక్తి
డి) ప్రతాసక్తి
జవాబు:
బి) అనాసక్తి

29. వాస్తవం చెప్పాలి.
ఎ) అను వాస్తవం
బి) అనాగరికం
సి) అవాస్తవం
డి) ప్రతివాస్తవం
జవాబు:
సి) అవాస్తవం

30. అంతా సౌకర్యంగా ఉంది.
ఎ) అసౌకర్యం
బి) అనుకౌర్యం
సి) గత సౌకర్యం
డి) ప్రతి సౌకర్యం
జవాబు:
ఎ) అసౌకర్యం

31. ప్రాచీన కాలం ఉత్తమం.
ఎ) సనాతన కాలం
బి) సంధి కాలం
సి) సక్రమ కాలం
డి) నవీన కాలం
జవాబు:
డి) నవీన కాలం

సంధులు :

32. అత్వసంధికి ఉదాహరణను గుర్తించండి.
ఎ) మనందరి
బి) వివాదాస్పదం
సి) ఎవరెంత
డి) మహేశుడు
జవాబు:
ఎ) మనందరి

33. అక్కడక్కడ – దీనిని విడదీయండి.
ఎ) అక్కడ + యక్కడ
బి) అక్క + డక్కడ
సి) అక్కడ + ఎక్కడ
డి) అక్కడ + అక్కడ
జవాబు:
డి) అక్కడ + అక్కడ

34. వ్యక్తులందరు – ఇది ఏ సంధి?
ఎ) త్రికసంధి
బి) గుణసంధి
సి) ఉత్వసంధి
డి) అత్వసంధి
జవాబు:
సి) ఉత్వసంధి

35. బహుళము ఎన్ని రకాలు?
ఎ) పది
బి) ఎనిమిది
సి) నాలుగు
డి) ఆరు
జవాబు:
సి) నాలుగు

36. ద్విరుక్తము యొక్క పరరూపమును ఏమంటారు?
ఎ) గుణము
బి) శబ్దపల్లవం
సి) విభాష
డి) ఆమ్రేడితం
జవాబు:
డి) ఆమ్రేడితం

37. ఉత్వసంధికి ఉదాహరణను గుర్తించండి.
ఎ) మరింత
బి) సీతయ్య
సి) పిల్లలందరు
డి) ప్రత్యుపకారం
జవాబు:
సి) పిల్లలందరు

38. విషయ + ఆసక్తి ఉండాలి – దీనిని కలిపి రాయండి.
ఎ) విషయైసక్తి
బి) విషయాసక్తి
సి) విషేషాసక్తి
డి) విషయ్యశక్తి
జవాబు:
బి) విషయాసక్తి

39. మరొకరు రావాలి – దీనిని విడదీయండి.
ఎ) మరొ + ఒకరు
బి) మరి + ఒకరు
సి) మర + ఒకరు
డి) మరె + ఒకరు
జవాబు:
బి) మరి + ఒకరు

సమాసాలు :

40. నల్లకలువ ప్రకాశించింది – ఇది ఏ సమాసమో, గుర్తించండి.
ఎ) ద్విగు సమాసం
బి) విశేషణ పూర్వపద కర్మధారయం
సి) రూపక సమాసం
డి) షష్ఠీ తత్పురుష
జవాబు:
బి) విశేషణ పూర్వపద కర్మధారయం

41. పూర్వపదార్థ ప్రాధాన్యం గల సమాసం గుర్తించండి.
ఎ) ద్వంద్వ సమాసం
బి) కర్మధారయం
సి) అవ్యయీభావం
డి) బహువ్రీహి
జవాబు:
సి) అవ్యయీభావం

42. షష్ఠీ తత్పురుష సమాసమునకు ఉదాహరణను గుర్తించండి.
ఎ) బాలబాలికలు
బి) అభిప్రాయ వ్యక్తీకరణ
సి) ఆంధ్రశ్రీ
డి) నలుదిక్కులు
జవాబు:
బి) అభిప్రాయ వ్యక్తీకరణ

43. వివాదమునకు అస్పదం – దీనికి సమాసపదం గుర్తించండి.
ఎ) ప్రతివివాదం
బి) వివాదాస్పదం
సి) అనువివాదం
డి) ఆస్పది వివాదం
జవాబు:
బి) వివాదాస్పదం

44. ద్వంద్వ సమాసానికి ఉదాహరణను గుర్తించండి.
ఎ) చతుర్ముఖుడు
బి) బాలబాలికలు
సి) ఉజ్వల భవిష్యత్తు
డి) నలుదిక్కులు
జవాబు:
బి) బాలబాలికలు

45. సంఖ్యా శబ్దం పూర్వముగా కలిగిన సమాసం గుర్తించండి.
ఎ) షష్ఠీ తత్పురుష
బి) ద్విగువు
సి) బహువ్రీహి
డి) రూపకం
జవాబు:
బి) ద్విగువు

46. సప్తమీ తత్పురుషకు ఉదాహరణను గుర్తించండి.
ఎ) బాలబాలికలు
బి) అన్నదమ్ములు
సి) విరామపత్రం
డి) విషయాసక్తి
జవాబు:
డి) విషయాసక్తి

47. కరపత్రం చదవాలి – దీనికి విగ్రహవాక్యం గుర్తించండి.
ఎ) కరముతో పత్రం
బి) కరము నందలి పత్రం
సి) కరము కొరకు పత్రం
డి) కరములో పత్రం
జవాబు:
బి) కరము నందలి పత్రం

వాక్య ప్రయోగాలు :

48. పేదలకు దానం చేయాలి – దీనికి వ్యతిరేకార్థక వాక్యం ఏది?
ఎ) పేదలకు కొద్దిగా దానం చేయాలి
బి) పేదలకు దానం చేయకూడదు
సి) పేదలకు దానం మాత్రమే చేయాలి
డి) పేదలకు దానం చేయలేకపోవచ్చు
జవాబు:
బి) పేదలకు దానం చేయకూడదు

49. మన సంస్కృతిని రక్షించాలి – దీనికి వ్యతిరేకార్థక వాక్యం ఏది?
ఎ) మన సంస్కృతిని రక్షించకపోవచ్చు
బి) మన సంస్కృతిని ఎందుకు రక్షించకూడదు?
సి) మన సంస్కృతిని పరిమితంగా రక్షించాలి
డి) మన సంస్కృతిని రక్షింపకూడదు
జవాబు:
డి) మన సంస్కృతిని రక్షింపకూడదు

50. అందరు ధర్మాన్ని ఆశ్రయించాలి – దీనికి వ్యతిరేకార్థక వాక్యం ఏది?
ఎ) అందరు ధర్మాన్ని ఆశ్రయించకపోవచ్చు
బి) చాలామంది ధర్మాన్ని ఆశ్రయింపలేకపోతున్నారు
సి) అందరు ధర్మాన్ని ఆశ్రయించకూడదు
డి) కొందరు ధర్మాన్ని ఆశ్రయించకూడదు
జవాబు:
సి) అందరు ధర్మాన్ని ఆశ్రయించకూడదు

51. మూర్ఖులతో స్నేహం మంచిది – దీనికి వ్యతిరేకార్థక వాక్యం ఏది?
ఎ) మూర్ఖ్యులతో స్నేహం మంచిది కాదు
బి) సజ్జనులతో స్నేహం చాలా మంచిది
సి) మూర్చులతో వైరం వద్దు
డి) మూర్చులతో స్నేహం తక్కువ మంచిది
జవాబు:
ఎ) మూర్ఖ్యులతో స్నేహం మంచిది కాదు

52. సజ్జనమైత్రి కీర్తిని ఇస్తుంది – దీనికి వ్యతిరేకార్థక వాక్యం ఏది?
ఎ) సజ్జనమైత్రి కీర్తిని కలుగనీయదు
బి) సజ్జనమైత్రి అపకీర్తిని ఇవ్వదు
సి) సజ్జనమైత్రి కీర్తిని ఇవ్వదు
డి) సజ్జనమైత్రి కీర్తిని ఇవ్వకపోవచ్చు
జవాబు:
సి) సజ్జనమైత్రి కీర్తిని ఇవ్వదు

53. స్త్రీలను గౌరవించండి – ఇది ఏ రకమైన వాక్యం?
ఎ) ద్వాత్వర్థక వాక్యం
బి) తద్ధర్మార్థక వాక్యం
సి) విధ్యర్థక వాక్యం
డి) అభ్యర్థక వాక్యం
జవాబు:
సి) విధ్యర్థక వాక్యం

54. మీరు నన్ను క్షమించండి – ఇది ఏ రకమైన వాక్యం?
ఎ) హేత్వర్థక వాక్యం
బి) అభ్యర్థక వాక్యం
సి) సందేహార్థక వాక్యం
డి) ప్రార్థనార్థక వాక్యం
జవాబు:
డి) ప్రార్థనార్థక వాక్యం

55. నేను తప్పక చదువుతాను – ఇది ఏ రకమైన వాక్యం?
ఎ) నిషేధార్థక వాక్యం
బి) నిశ్చయార్థక వాక్యం
సి) తద్ధర్మార్థక వాక్యం
డి) హేత్వర్ధక వాక్యం
జవాబు:
బి) నిశ్చయార్థక వాక్యం

56. చెరువులు నిండటం వలన పంటలు పండినాయి – ఇది ఏ రకమైన వాక్యం?
ఎ) నిశ్చయార్థక వాక్యం
బి) హేత్వర్థక వాక్యం
సి) ప్రశ్నార్థక వాక్యం
డి) ఆత్మార్థక వాక్యం
జవాబు:
బి) హేత్వర్థక వాక్యం

57. మహిళలు సాధించి వెళ్ళారు – గీత గీసిన పదం ఏ క్రియా పదం?
ఎ) క్వార్థకం
బి) శత్రర్థకం
సి) ఆత్మార్థకం
డి) ప్రశ్నార్థకం
జవాబు:
ఎ) క్వార్థకం

58. స్త్రీలను గౌరవిస్తే మన్నన ఉంటుంది – గీత గీసిన పదం ఏ క్రియా పదం?
ఎ) నిశ్చయార్థకం
బి) చేదర్థకం
సి) అభ్యర్థకం
డి) ధాత్వర్ధకం
జవాబు:
బి) చేదర్థకం

59. పిల్లలు నడుస్తూ మాట్లాడుతున్నారు – గీత గీసిన పదం ఏ క్రియా పదం?
ఎ) క్వార్థకం
బి) శత్రర్థకం
సి) తద్ధర్మార్థకం
డి) అప్యర్థకం
జవాబు:
బి) శత్రర్థకం

60. బాగా చదివి నిద్రపోయాడు – గీత గీసిన పదం ఏ క్రియా పదం?
ఎ) అప్యర్థకం
బి) హేత్వర్ధకం
సి) తద్ధర్మార్థకం
డి) క్వార్ధకం
జవాబు:
డి) క్వార్ధకం

విభక్తి ప్రత్యయాలు – భాషాభాగాలు – పురుషులు

61. పిల్లలు ఎక్కడ ఉన్నారు – ఇది ఏ విభక్తి ప్రత్యయం?
ఎ) ద్వితీయా విభక్తి
బి) ప్రథమా విభక్తి
సి) తృతీయా విభక్తి
డి) అధమవిభక్తి
జవాబు:
బి) ప్రథమా విభక్తి

62. గ్రామాలలో బడికి వెళ్ళారు – ఇది ఏ విభక్తి ప్రత్యయం?
ఎ) చతుర్థీ విభక్తి
బి) షష్ఠీ విభక్తి
సి) ప్రథమా విభక్తి
డి) ద్వితీయా విభక్తి
జవాబు:
బి) షష్ఠీ విభక్తి

63. అందరు పనిచేయాలి – ఇది ఏ భాషాభాగము?
ఎ) నామవాచకం
బి) అవ్యయం
సి) సర్వనామం
డి) క్రియ
జవాబు:
డి) క్రియ

64. నీవు అన్నం తిన్నావు – ఇది ఏ పురుష ప్రత్యయం?
ఎ) అధమ పురుష
బి) మధ్యమ పురుష
సి) ఉత్తమ పురుష
డి) ప్రథమ పురుష
జవాబు:
బి) మధ్యమ పురుష

65. మేము పాఠం రాశాము – ఇది ఏ పురుష ప్రత్యయం?
ఎ) ప్రథమ పురుష
బి) ఉత్తమ పురుష
సి) మధ్యమ పురుష
డి) అధమ పురుష
జవాబు:
బి) ఉత్తమ పురుష

66. రాము పాఠం విన్నాడు – ఇది ఏ భాషాభాగం ప్రత్యయం?
ఎ) సర్వనామం
బి) నామవాచకం
సి) క్రియ
డి) విశేషణం
జవాబు:
బి) నామవాచకం

సొంతవాక్యాలు :

67. నిశితం : విషయాలను నిశితంగా పరిశీలించాలి.
68. విస్తరించు : అంటురోగాలు రాష్ట్రవ్యాప్తంగా విస్తరించు చున్నాయి.
69. ఆస్కారం : అపార్థాలను ఆస్కారం లేకుండా ప్రయత్నించాలి.
70. సౌకర్యం : ఆర్టీసి బస్సుల్లో ప్రయాణం సౌకర్యంగా ఉంటుంది.

These AP 6th Class Telugu Important Questions 3rd Lesson మాకొద్దీ తెల్ల దొరతనము will help students prepare well for the exams.

AP State Syllabus 6th Class Telugu 3rd Lesson Important Questions and Answers మాకొద్దీ తెల్ల దొరతనము

6th Class Telugu 3rd Lesson మాకొద్దీ తెల్ల దొరతనము Important Questions and Answers

I. అవగాహన – ప్రతిస్పందన

పరిచిత పద్యా లు

పరిచిత పద్యాలు కింది గేయ భాగాలను చదివి, ప్రశ్నలకు జవాబులు రాయండి.

1. పన్నెండు దేశాలు పండుచున్నాగాని
పట్టెడన్నమె లోపమండీ
ఉప్పు ముట్టుకుంటే దోషమండీ
నోట మట్టిగొట్టి పోతాడండీ
అయ్యో ! కుక్కలతో పోరాడి కూడూ తినమంటాడు.
ప్రశ్నలు – జవాబులు:
అ) ఎన్ని దేశాల్లో పంటలు పండుచున్నాయి?
జవాబు:
పన్నెండు దేశాల్లో పంటలు పండుచున్నాయి.

ఆ) దేనిని ముట్టుకుంటే తప్పు అనేవారు?
జవాబు:
ఉప్పును ముట్టుకుంటే తప్పు అనేవారు.

ఇ) ఎవరితో పోరాడి కూడు తినమన్నారు?
జవాబు:
కుక్కలతో పోరాడి కూడు తినమన్నారు.

ఈ) పట్టెడన్నం ఎవరికి లోపమని కవి చెప్పాడు.?
జవాబు:
పట్టెడన్నం భారతీయులకు లోపమని కవి చెప్పాడు.

2. ధనము కోసము వాడు దారి చేసికోని
కల్లు సారాయమ్ముతాడు
మాదు మూటాముల్లెలు దోచినాడు
ఆలి మెళ్లో పుస్తెలు తెంచుతాడు
మాదు కళ్లల్లో డుమ్మేసి కాటికి దరిచేసాడు.
ప్రశ్నలు – జవాబులు:
అ) కల్లు, సారాయి దేని కోసం అమ్మారు?
జవాబు:
ధనం కోసం కల్లు,సారాయి అమ్మారు.

ఆ) భార్యల మెడల్లో ఏముంటాయి?
జవాబు:
భార్యల మెడల్లో పుస్తెలు ఉంటాయి.

ఇ) కళ్లల్లో ఏమి వేశాడు?
జవాబు:
కళ్లల్లో దుమ్ము. వేశాడు.

ఈ) ఈ గేయం ఏ పాఠంలోనిది?
జవాబు:
ఈ గేయం ‘మాకొద్దీ తెల్ల దొరతనము’ అనే పాఠం లోనిది.

3. గాంధీ టోపీ పెట్టి పాఠశాలకు బోవ
రావద్దు రావద్దంటాడు
రాట్నం బడిలో పెట్టవద్దంటాడు.
టోపి తీసి వీపులు బాదుతాడు.
అయ్యో ! రాజద్రోహమంత రాట్నంలో ఉన్నదంట
ప్రశ్నలు – జవాబులు:
అ) గాంధీ టోపీతో ఎక్కడికి వెళ్ళకూడదు?
జవాబు:
గాంధీ టోపీతో పాఠశాలకు వెళ్ళకూడదు.

ఆ) బడిలో ఏమి పెట్టవద్దని అన్నాడు?
జవాబు:
బడిలో రాట్నం పెట్టవద్దని అన్నాడు.

ఇ) రాట్నంలో ఏమున్నదని అన్నాడు?
జవాబు:
రాట్నంలో రాజద్రోహం ఉన్నదని అన్నాడు.

ఈ) ఈ గేయాన్ని ఎవరు రచించారు?
జవాబు:
ఈ గేయాన్ని గరిమెళ్ల సత్యనారాయణ రచించారు.

అపరిచిత పద్యా లు

1. కింది అపరిచిత పద్యాన్ని చదవండి. ఇచ్చిన ప్రశ్నలకు జవాబులు రాయండి.

గంగి గోవు పాలు గరిటెడైనను జాలు
కడివెడైన నేమి ఖరము పాలు
భక్తి గల్గు కూడు పట్టెడైనను జాలు
విశ్వదాభిరామ ! వినుర వేమ !
ప్రశ్నలు – జవాబులు:
అ) ఏ పాలు గరిటెడున్నా మంచివే?
జవాబు:
గంగిగోవు పాలు గరిటెడైనా మంచివే.

ఆ) కడవతో ఇచ్చినా ఏ పాలు మంచివి కావు?
జవాబు:
గాడిదపాలు కడవతో ఇచ్చినా మంచివికావు.

ఇ) ఎటువంటి అన్నం ఒక ముద్దయినా సరిపోతుంది?
జవాబు:
ప్రేమతో పెట్టిన అన్నం ఒక ముద్దయినా సరిపోతుంది.

ఈ) దేనివల్ల మేలు కలగదు?
జవాబు:
తిట్టిపోస్తూ ఎంత ఆహారము పెట్టినా మేలు కలగదు.

2. కింది అపరిచిత పద్యాన్ని చదవండి. ఇచ్చిన ప్రశ్నలకు జవాబులు రాయండి.

చెప్పినం చెప్పక యుండినం
దప్పక సేయంగ వలయుఁ దనపనులెల్లన్
మెప్పొదవఁ గానులేదా
ముప్పొదవును గాదె యెందు ముద్దు కుమారీ!
ప్రశ్నలు – జవాబులు:
అ) సుకుమారి పనులు ఎలా చేయవలెను?
జవాబు:
సుకుమారి చేయవలసిన పనులను చెప్పినను, చెప్పకపోయిననూ పరిశుభ్రముగా చేయవలెను.

ఆ) ఎవరు మెచ్చుకొనేలా పనిచేయాలి?
జవాబు:
జనులు మెచ్చుకొనేలా పరిశుభ్రముగా పనిచేయాలి.

ఇ) ఎప్పుడు నష్టము వాటిల్లును?
జవాబు:
చేయవలసిన పనులు వేళకు చేయకపోతే నష్టము వాటిల్లుసు.

ఈ) పై పద్యము ఏ శతకములోనిది?
జవాబు:
పై పద్యము కుమారీ శతకములోనిది.

3. కింది అపరిచిత పద్యాన్ని చదవండి. ఇచ్చిన ప్రశ్నలకు జవాబులు రాయండి.

వినదగు నెవ్వరు చెప్పిన
వినినంతనె వేగపడక వివరింపఁదగున్
గని కల్ల నిజము దెలిసిన
మనుజుఁడెపో నీతిపరుఁడు మహిలో సుమతీ !
ప్రశ్నలు – జవాబులు :
అ) ఎవరు చెప్పినా ఏమి చేయవలెను?
జవాబు:
ఎవరు చెప్పిననూ వినవలెను.

ఆ) చెప్పినది వినగానే ఏమి చేయవలెను?
జవాబు:
చెప్పినది వినగానే నిజమో అబద్ధమో తెలుసుకోవాలి.

ఇ) .ఏది న్యాయము?
జవాబు:
వినినది నిజమో, అబద్దమో వివరించి తెలిసికొనుటే న్యాయము

ఈ) పై పద్యము ఏ శతకములోనిది?
జవాబు:
పై పద్యము సుమతీ శతకములోనిది.

4. ఈ కింది పద్యం చదవండి. ప్రశ్నలకు జవాబులు రాయండి.

ఆత్మశుద్ధి లేని ఆచారమది యేల ?
భాండ శుద్ధిలేని పాకమేల ?
చిత్తశుద్ధి లేని శివపూజ లేలరా ?
విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ !
ప్రశ్నలు – జవాబులు:
అ) ఆచారానికి ఏది కావాలి?
జవాబు:
ఆచారానికి ఆత్మశుద్ధి కావాలి.

ఆ) వంటకు ఏది శుద్ధిగా ఉండాలి?
జవాబు:
వంటకు భాండ శుద్ధి ఉండాలి.

ఇ) శివపూజ ఎలా చేయాలి?
జవాబు:
శివపూజను చిత్తశుద్ధితో చేయాలి.

ఈ) పై పద్యానికి సరిపోయే ప్రశ్న తయారు చేయండి.
జవాబు:
పై పద్యంలో దేని గురించి చెప్పారు?

II. వ్యక్తీకరణ – సృజనాత్మకత

ప్రశ్న 1.
మాకొద్దీ తెల్ల దొరతనమని కవిగారు ఎందుకన్నారు?
జవాబు:
ఆ రోజులలో భారతదేశాన్ని ఆంగ్లేయులు పరిపాలించేవారు. ఆంగ్లేయుల పాలనలో భారతీయులకు సుఖశాంతులు ఉండేవి కావు. ఏదో ఒక వంకతో భారతీయులను చంపేవారు, అవమానించేవారు, భారతదేశపు సంపదను దోచుకొనేవారు. ప్రతి వస్తువు పైనా పన్నును వేసేవారు. భారతీయులను మత్తుపదార్థాలకు బానిసలను చేసేవారు. ఆ రోజులలో భారతీయులకు కనీసం తినడానికి తిండి కూడా ఉండేది కాదు, స్వేచ్ఛ ఉండేది కాదు. అందుకే ‘ కవిగారు మాకొద్దీ తెల్ల దొరతనమనే గేయం రచించారు. ఎలుగెత్తి పాడారు, పాడించారు.

ప్రశ్న 2.
గాంధీ టోపీ, రాట్నములను బడులలో ఎందుకు అనుమతించలేదు?
జవాబు:
ఆనాటి స్వాతంత్ర్యోద్యమానికి మహాత్మాగాంధీ నాయకత్వం వహించారు. ఆయన మాటంటే దేశ ప్రజలందరికీ చాలా గౌరవం. అదే విధంగా గాంధీ టోపీ స్వాతంత్ర్యానికి గుర్తు. గాంధీ టోపీ ధరించారంటే వారు బ్రిటిష్ పాలనకు వ్యతిరేకమని, స్వాతంత్ర్యోద్యమానికి అనుకూలమని సంకేతం. అందుకే ఆ రోజులలో భారతీయులందరూ గాంధీ టోఫీ ధరించేవారు. గాంధీ టోపీ పెట్టుకుని ప్రభుత్వ వ్యతిరేక ఉద్యమాలలో పాల్గొనేవారు. ప్రభుత్వ పాఠశాలలో విద్యార్థులు, ఉపాధ్యాయులు ప్రభుత్వం యొక్క అదుపాజ్ఞలలోనే ఉండాలని ఆంగ్లేయుల ఆలోచన. రాట్నం కూడా స్వాతంత్ర్యోద్యమ నాయకుల చేతిలో ఉండేది. ఇది స్వదేశీ ఉద్యమానికి సంకేతం. అందుకే బడిలో రాట్నాన్ని అనుమతించలేదు. అలాగే గాంధీ టోపీని కూడా ప్రభుత్వ పాఠశాలలో అనుమతించలేదు.

ప్రశ్న 3.
భారతీయులను ఆంగ్లేయులు ఏ పాట పాడవద్దన్నారు? ఎందుకు?
జవాబు:
బ్రిటిష్ ప్రభుత్వం బెంగాల్ ను రెండుగా విభజించింది. ఇది మన జాతీయ నాయకులకు అంగీకారం కాలేదు. వందేమాతరం ఉద్యమం బయలుదేరింది. భారతదేశంలోని పల్లెపల్లెకు అది విస్తరించింది. ప్రతీ పాఠశాలలోను వందేమాతరం పాడేవారు. అది పాడితే ఆంగ్ల ప్రభుత్వం వారికి వ్యతిరేకంగా చర్యలు తీసుకునేది. ఎక్కడ సమావేశం జరిగినా మొదట వందేమాతరం పాడేవారు. అది ఆంగ్ల ప్రభుత్వానికి కర్ణకఠోరంగా ఉండేది. సభలూ, సమావేశాలు జరపవద్దని పోలీస్ చట్టం సెక్షన్ 144ను విధించారు. ఆ చట్ట ప్రకారం ఎక్కడ నలుగురు మనుషులు గుమిగూడినా పోలీసులు లాఠీఛార్జి చేసేవారు. భరతమాత యొక్క ఔన్నత్యాన్ని, భారతదేశపు గొప్పతనాన్ని వందేమాతరం పాట తెలియజేస్తుంది. దీనిని బంకించంద్ర ఛటర్జీగారు రచించారు. ఈ వందేమాతర గీతం భారత జాతిని ఒకతాటిపై నడిపించింది.

ప్రశ్న 4.
ప్రభుత్వం కల్లు, సారాయి అమ్మడం వలన భారతీయులు నష్టపోతున్నారని కవిగారు ఎందుకు అన్నారు?
జవాబు:
కల్లు, సారా మొదలైనవి మత్తుపదార్థాలు. వీటివలన మానవులలో ఆలోచనా శక్తి నశిస్తుంది. వాటిని తాగితే విచక్షణా జ్ఞానం కోల్పోతారు. ఏది మంచో, ఏది చెడో తెలియదు. వాటికి బానిసలైపోతారు. సంపాదించిన డబ్బంతా కల్లు, సారాయిలకే ఖర్చయిపోతుంది. ఆ డబ్బంతా అప్పట్లో ఆంగ్ల ప్రభుత్వానికి చేరిపోయేది. తరతరాలుగా వస్తున్న ఆస్తులను, నగలను, నగదునూ కూడా ఖర్చు పెట్టేసేవారు. చివరికి పెళ్ళాం మెడలో మంగళసూత్రాలు కూడా ఎత్తుకుపోయి తాగేసే నీచస్థితికి దిగజారిపోయేవారు. చివరకు రోగాలపాలై బలహీనులై మరణించేవారు. ఆంగ్ల ప్రభుత్వానికి అదే కావాలి. ప్రజలు తెలివిగా ఉంటే ఆంగ్ల ప్రభుత్వం ఆటలు సాగవని వారికి తెలుసు. ఆరోగ్యంగా ఉంటే చక్కగా ఆలోచించి సమైక్యంగా ఆంగ్ల ప్రభుత్వాన్ని ఎదిరిస్తారు. అది ఆంగ్లేయులు తట్టుకోలేరు. రోగాలపాలైతే ఈ సమస్యలేవీ ఉండవు అని ఆంగ్లేయుల ఆలోచన. అందువల్ల ప్రభుత్వం సారాయి, కల్లును అమ్మడాన్ని నిషేధించాలని మన జాతీయ నాయకులు, కవిగారి వంటి మేధావులు ఉద్యమాలను నడిపారు. ప్రజలను చైతన్యపరచారు.

ప్రశ్న 5.
‘ఉప్పు ముట్టుకుంటే దోషమండీ’ అని కవిగారు ఎందుకు అన్నారు?
జవాబు:
భారతీయులను ఆంగ్ల ప్రభుత్వం చాలా రకాలుగా బాధలు పెట్టింది. భారతీయులను ఎలాగైనా పేదలుగా చేయాలని అనేక పథకాలు ఆలోచించింది. ప్రతి వస్తువు పైనా పన్నులు విధించింది. ఎంత పంట పండినా ఆ సంపదంతా పన్నుల రూపంలో దోచుకునేది. పేదవాడు గంజిలో వేసుకునే ఉప్పుపైనా కూడా పన్ను విధించింది. పన్ను కట్టకుండా ఉప్పు ముట్టుకుంటే పోలీసులు కొట్టేవారు. ప్రకృతిసిద్ధంగా సముద్రపు నీటితో తయారు చేసుకునే ఉప్పుపై పన్నెందుకు కట్టాలని జాతీయ నాయకులు ప్రశ్నించారు. గాంధీగారి నాయకత్వంలో దేశ ప్రజలంతా ఉప్పు సత్యాగ్రహం చేశారు. సమ్మెలు చేశారు. సభలూ, సమావేశాలు పెట్టి ఆంగ్ల పరిపాలకుల దుర్మార్గాలను ఎండగట్టారు. ఎంతోమంది జాతీయ నాయకులు, సామాన్య ప్రజలు లాఠీ దెబ్బలు తిన్నారు. జైళ్ళకు వెళ్లారు. అనుకున్నది సాధించారు. ఉప్పుపైన పన్ను రద్దు చేయించారు.

ప్రశ్న 6.
ఆంగ్లేయుల పరిపాలనా కాలం తెలిసిన వృద్ధుడు మీ గ్రామంలో ఉన్నాడు. ఆయనతో నీవు సంభాషణ చేసినట్లుగా ఊహించి ఆ సంభాషణ రాయండి.
జవాబు:
రంజిత్ : తాతగారూ ! బాగున్నారా !
తాత : (నవ్వుతూ) బాగానే ఉన్నాను. ఏంటీ ? ఏమైనా కథ కావాలా ?
రంజిత్ : ఔను. మీ చిన్ననాటి కథ చెప్పండి.
తాత : నా చిన్నప్పటి కథంటే?
రంజిత్ : అదే మీ చిన్నతనంలో ఆంగ్లేయులు పరిపాలించేవారు కదా !
తాత : ఔను.
రంజిత్ : మీ బడిలో ఎలా ఉండేది?
తాత : మా బడిలో మాట్లాడితే కొట్టేసేవారు. అందరినీ బడులలోకి రానిచ్చేవారు కాదు. అప్పట్లో గాంధీగారి గురించి మాట్లాడినా కొట్టేసేవారు.
రంజిత్ : మరి గ్రామంలో ఎలా ఉండేది?
తాత : మా నాన్నగారు, తాతగారు, అమ్మమ్మ, నానమ్మ అందరూ స్వాతంత్ర్య సమర యోధులే. ఎప్పుడూ సమావేశాలు, ఊరేగింపులే.
రంజిత్ : మరి పోలీసులేమీ చేసేవారు కాదా?
తాత : (నవ్వుతూ) వాళ్ళు బైట ఉన్నది తక్కువ. జైలులో ఉన్నది ఎక్కువ కాలం. ఔనూ. ఈ రోజు బడి లేదా?
రంజిత్ : ఉంది. వెళ్ళిపోతున్నా, సాయంత్రం చాలా చెప్పాలి మరి.
తాత : ఒకరోజేమిట్రా వారంపాటు చెబుతా.
రంజిత్ : ఓ.కే. బై. తాతగారూ !

ప్రశ్న 7.
మాకొద్దీ తెల్లదొరతనం గేయం నుండి నీవు నేర్చుకొన్న వాటి గురించి మీ అన్నయ్యకు లేఖ రాయండి.
జవాబు:

III. భాషాంశాలు

పర్యాయపదాలు

దొర = అధిపతి, రాజు
అన్నము = ఆహారము, కూడు
ఉప్పు = లవణము, క్షారము
దుమ్ము = పరాగము, ధూళి
నోరు = వక్రము, వాయి
పోరాటము = యుద్ధము, రణము
ప్రాణము = జీవము, ఉసురు
దోషము = తప్పు, అపచారము
కళ్లు = నేత్రాలు, నయనాలు
బడి = పాఠశాల, విద్యాలయం
చేటు = కీడు, ఆపద

వ్యతిరేక పదాలు

వద్దు × కావాలి
పోతాడు × వస్తాడు
పెట్టి × తీసి
దాటి × దాటక
వెళ్లవద్దు × రావద్దు
పైన × క్రింద
దోషము × నిర్దోషము
అమ్మడం × కొనడం
ఉన్నది × లేదు
వెళ్లి × వచ్చి
చెడు × మంచి
వినడు × వింటాడు

1. కింది వాక్యాలలో గీత గీసిన పదాలకు అర్థాలు రాయండి. వాటితో సొంతవాక్యాలు రాయండి.

1. కష్టాలు పొంచి చూస్తున్నాయి.
జవాబు:
పొంచి = దాగి
కష్టాలు వెనుక సుఖాలు దాగి ఉంటాయి.

2. భారతీయులు ప్రాణాల కంటె మానాలుకు విలువ ఇస్తారు.
జవాబు:
మానాలు = గౌరవాలు
కష్టపడి చదివితే గౌరవాలు పెరుగుతాయి.

3. దోషము చేయని వారుండరు.
జవాబు:
దోషము = తప్పు
తప్పులు రాస్తే మార్కులు తగ్గుతాయి.

4. శ్రీరాముని ఆలి పేరు సీతాదేవి.
జవాబు:
ఆలి = భార్య
భార్య భర్త కలిసి ఇంటిని నడపాలి.

5. సుంత కూడా జాలి లేనివారు కఠినాత్ములు.
జవాబు:
సుంత = కొద్దిగా
కొద్దిగా నైనా ఇతరులకు సహాయపడాలి.

2. కింది వానిలో పర్యాయపదాలు గుర్తించి రాయండి.

1. ఎవరి ప్రాణం వారికి తీపి. యమధర్మరాజు ఉసురు తీస్తాడు.
జవాబు:
ప్రాణం, ఉసురు.

2. కూడు లేకపోతే బ్రతకలేం. అందుకే అన్నం వృథా చేయకూడదు.
జవాబు:
కూడు, అన్నం

3. ధనము సంపాదించాలి కానీ డబ్బు కోసం తప్పులు చేయకూడదు.
జవాబు:
ధనము, డబ్బు.

3. కింది వానిలో వ్యతిరేకార్థక పదాలు గుర్తించి క్రమంలో రాయండి.

1. అమ్మడం, పెట్టి, వెళ్లాలి, తీసి, రావాలి, కొనడం.
జవాబు:
అమ్మడం × కొనడం
పెట్టి × తీసి
వెళ్లాలి × రావాలి

1. కింది వానిలో అనునాసికాలు గుర్తించండి. రాయండి.
గణగణమని గంట మోగింది.
జవాబు:
ణ, న, మ

2. కింది వానిలో మూర్ధన్యాలను గుర్తించండి. రాయండి.
మఠము వేసి ఋషి వటవృక్షము కింద కూర్చున్నాడట.
జవాబు:
ఠ, ఋ, షి, ట, డ – మూర్ధన్యాలు

3. కింది వానిలో ఓష్యాలు గుర్తించండి. రాయండి.
ఉన్న ఊరు పట్టుకొని ఫలితం బడయువాడు భంగ పడడని మన పెద్దలన్నారు.
జవాబు:
ఉ, ఊ, ప, ఫ, బ, భ, మ – ఓష్యాలు

4. ఈ క్రింది ప్రశ్నలకు సరైన జవాబులను బ్రాకెట్లలో గుర్తించండి.

1. కిందివానిలో ‘చ’ వర్ణాక్షరమేది?
అ) క
ఆ) ఝ
ఇ) ఈ
జవాబు:
ఆ) ఝ

2. కిందివానిలో ‘ప’ వర్గాక్షరమేది?
అ) ల
ఆ) య
ఇ) భ
జవాబు:
ఇ) భ

3. కిందివానిలో పరుష్కారమేది?
అ) ప
ఆ) ఖ
ఇ) డ
జవాబు:
అ) ప

4. నాన్న మామ్మను మామ్మన్నాను. (దీనిలో ఉన్నవి?)
అ) సరళాలు
ఆ) పరుషాలు
ఇ) అనునాసికాక్షరాలు
జవాబు:
ఇ) అనునాసికాక్షరాలు

5. డబడబా వాగవద్దు – (దీనిలో లేని అక్షరాలు?)
అ) సరళాలు
ఆ) అంతస్థాలు
ఇ) పరుషాలు
జవాబు:
ఇ) పరుషాలు

6. సరళ పాట పాడింది. (దీనిలో లేని అక్షరాలేవి?)
అ) అనునాసికాలు
ఆ) పరుషాలు
ఇ) సరళాలు
జవాబు:
అ) అనునాసికాలు

7. కఠినంగా మాట్లాడకు — (దీనిలో వర్గయుక్కేది?)
అ) క
ఆ) ఠి
ఇ) మా
జవాబు:
ఆ) ఠి

8. పొలాలన్నీ హలాల దున్నాలి. (దీనిలోని ఊష్మాక్షరం?)
అ) పొ
ఆ) లా
ఇ) హ
జవాబు:
ఇ) హ

9. వనజ జడ బాగుంది – (దీనిలో అక్షరాలన్ని ఏమిటి?)
అ) స్పర్శాలు
ఆ) పరుషాలు
ఇ) సరళాలు
జవాబు:
అ) స్పర్శాలు

10. కంఠం నుండి పుట్టే అక్షరాలనేమంటారు?
అ) మూర్ధన్యాలు
ఆ) కంఠ్యాలు
ఇ) దంత్యాలు
జవాబు:
ఆ) కంఠ్యాలు

11. త,ధ,ధ,న – వీటి వర్ణోత్పత్తి స్థానం గుర్తించండి.
అ) త వర్గం
ఆ) తాలవ్యాలు
ఇ) దంత్యాలు
జవాబు:
ఇ) దంత్యాలు

12. ప,ఫ,బ,భ,మ – వీటి వర్ణోత్పత్తి స్థానం గుర్తించండి.
అ) ఓష్యాలు
ఆ) ప వర్గాక్షరాలు
ఇ) తొలవ్యాలు
జవాబు:
అ) ఓష్యాలు

13. ఎ, ఏ, ఐ – వీటి వర్ణోత్పత్తి స్థానాలు గుర్తించండి.
అ) కంఠోష్యాలు
ఆ) కంఠతాలవ్యాలు
ఇ) దంతోష్యాలు
జవాబు:
ఆ) కంఠతాలవ్యాలు

14. ముక్కు సాయంతో పలికే అక్షరాలనేమంటారు?
అ) అనునాసికాలు
ఆ) కంఠ్యాలు
ఇ) తాలవ్యాలు
జవాబు:
అ) అనునాసికాలు

15. ఓష్యాలు వేటి సాయంతో పలుకుతాము?
అ) కంఠం
ఆ) దౌడలు
ఇ) పెదవులు
జవాబు:
ఇ) పెదవులు

16. దోషము లేనివారు లేరు – (అర్థం గుర్తించండి)
అ) ఆస్తి
ఆ) తప్పు
ఇ) పౌరుషం
జవాబు:
ఆ) తప్పు

17. అందరి సమ్మతము కలదే ప్రజాస్వామ్యం – (అర్థం గుర్తించండి)
అ) అంగీకారం
ఆ) పదవులు
ఇ) ఆలోచనలు
జవాబు:

18. వంట జిహ్వకు రుచిగా ఉండాలి. (అర్థం గుర్తించండి)
అ) అందరూ
ఆ) నాలుక
ఇ) భర్త
జవాబు:
ఆ) నాలుక

19. రావణుడు మట్టిగొట్టుకు పోయేడు. (అర్థం గుర్తించండి)
అ) ఎత్తుకుపోయేడు
ఆ) యుద్ధం చేశాడు
ఇ) నాశనమైపోయేడు
జవాబు:
ఇ) నాశనమైపోయేడు

20. పోరాటం మంచిదికాదు. (అర్ధం గుర్తించండి)
అ) యుద్ధం
ఆ) స్నేహం
ఇ) విరోధం – మనం
జవాబు:
అ) యుద్ధం

21. ప్రాణం పోయినా కొందరు తప్పుచేయరు. (పర్యాయపదాలు గుర్తించండి)
అ) జీవితం, బతుకు
ఆ) జీవం, ఉసురు
ఇ) పరువు, కీర్తి
జవాబు:
ఆ) జీవం, ఉసురు

22. ప్రతిరోజూ పాఠశాలకు వెళ్లాలి. (పర్యాయపదాలు గుర్తించండి)
అ) బడి, విద్యాలయం
ఆ) బడి, గుడి
ఇ) చదువు, విద్య
జవాబు:
అ) బడి, విద్యాలయం

23. పెళ్ళిలో సందడి ఎక్కువ. (పర్యాయపదాలు గుర్తించండి)
అ) వేడుక, జాతర
ఆ) ఉత్సవం, పండుగ
ఇ) వివాహం, పరిణయం
జవాబు:
ఇ) వివాహం, పరిణయం

24. జిహ్వకో రుచి, పుర్రెకో బుద్ధి. (పర్యాయపదాలు గుర్తించండి)
అ) నాలుక, రసన
ఆ) ముఖము, నాలుక
ఇ) భర్త, పతి
జవాబు:
అ) నాలుక, రసన

25. అమ్మ ప్రేమకు సాటిలేదు. (పర్యాయపదాలు గుర్తించండి)
అ) అత్త, తల్లి
ఆ) జనని, తల్లి
ఇ) పినతల్లి, మాత
జవాబు:
ఆ) జనని, తల్లి

26. తెల్ల దొరతనము వద్దు. (వ్యతిరేక పదం గుర్తించండి)
అ) దొంగ
ఆ) రాజు తన
ఇ) తెల్లవాడు
జవాబు:
అ) దొంగ

27. సారా అమ్మడం తప్పు (వ్యతిరేక పదం గుర్తించండి)
అ) బేరం
ఆ) ఇవ్వడం
ఇ) కొనడం
జవాబు:
ఇ) కొనడం

28. మన మనసులోంచి చెడును తీసివేయాలి’ (వ్యతిరేక పదం గుర్తించండి)
అ) వేసి
ఆ) పోయక
ఇ) రాసి
జవాబు:
అ) వేసి

29. కొందరు మనముందు పొగుడుతారు. (వ్యతిరేక పదం గుర్తించండి)
అ) పైన
ఆ) కింద
ఇ) వెనుక
జవాబు:
ఇ) వెనుక

30. తప్పు చేయడం మానవ సహజం. (వ్యతిరేక పదం గుర్తించండి)
అ) ఒప్పు
ఆ) శుద్ధతప్పు
ఇ) దోషం
జవాబు:
అ) ఒప్పు

చదవండి – ఆనందించండి

సమయపాలన – జీవనవిద్య

సమావేశానికి గాంధీగారంతటి వ్యక్తి నిరాడంబరంగా, సరైన సమయానికి సైకిల్ మీద రావడం చూసిన అందరూ ఆశ్చర్యపోయారు. ఆయన ఒక్కక్షణం కూడా ఆలస్యం కాకుండా సభాస్థలికి చేరుకున్నారు. గాంధీజీ విలువల్ని పాటించే వ్యక్తి. ప్రాణం పోయినా సమయపాలనను విడిచిపెట్టేవారు కాదు. ఏ పనైనా అది ఏ సమయానికి జరగాలో ఆ సమయానికి ఆరు నూరైనా, నూరు ఆరైనా జరిపేవారు. ఆఖరుకి జైలులో ఉన్న సమయంలో కూడా కచ్చితమైన సమయపాలన చేసేవారు గాంధీజీ.

దక్షిణాఫ్రికాలో ఉన్నప్పుడు, ప్రతిరోజూ ఉదయం పళ్ళు తోముకునే సమయాన్ని వృథా చేయకుండా ఉండేందుకు, అంతకు ముందురోజే కొన్ని భగవద్గీత శ్లోకాలను కాగితం మీద రాసి గోడ మీద అతికించుకుని, పళ్ళు తోముకునే సమయంలో వాటిని బట్టీపట్టేవారు. ఆ విధంగా భగవద్గీతలోని చాలా అధ్యాయాలను గాంధీగారు కంఠస్థం చేశారు. అంత చక్కగా సమయాన్ని వినియోగించుకునేవారు గాంధీజీ.

విలువైన గడియారం ధరించి సమయపాలన చేయకపోవడం కంటే, సమయపాలన కోసం గడియారాన్ని మరిచిపోయినా ఫరవాలేదు కదా ! అదే మనమైతే నిజంగా సమయం ఉన్నా లేదని చెప్పి, టీవీ చూస్తూనో, కబుర్లు చెబుతూనో కాలక్షేపం చేసి ఎంతో సమయాన్ని పాడుచేస్తూ వుంటాం. కానీ చేయాల్సిన పనిని మాత్రం సమయానికి పూర్తి చేయక, తర్వాత జరిగిన నష్టానికి మనమే బాధపడుతూ ఉంటాం.

అందుకే అందరూ బాల్యం నుండే సమయపాలన అలవాటు చేసుకోవాలి. ఎటువంటి పరిస్థితులలోనైనా సమయాన్ని తప్పకుండా, జాగ్రత్తగా ప్రణాళికాయుతంగా సద్వినియోగం చేసుకోవాలి.

మరి అందరం అదే బాటలో పయనిద్దామా !