Class 3

Andhra Pradesh AP Board 3rd Class English Solutions 6th Lesson Do Good and Reap Good Textbook Exercise Questions and Answers.

AP State Syllabus 3rd Class English Solutions Chapter 6 Do Good and Reap Good

Textbook Page No. 63

Look at picture.

Activity-1

Answer the following questions orally.

Question 1.
What do you see in the picture ?
Answer:
I see a boy shouting, houses, mountains in the picture.

Question 2.
Where is the boy in this picture ?
Answer:
The boy is up on the valley.

Question 3.
What is he doing ?
Answer:
The boy is shouting.

Question 4.
What do you do when you are angry ?
Answer:
I stay calm without talking to anyone.

Question 5.
What do you do when you are happy ?
Answer:
I will sing and dance.

Textbook Page No. 66

Comprehension

Activity-2

Answer the following Questions.

Question 1.
Where was Malli’s house ?
Answer:
Malli’s house was near a valley.

Question 2.
How was the valley ?
Answer:
The valley was surrounded by beautiful hills and trees.

Question 3.
On what day was the village fair held ?
Answer:
The village fair was held on Saturdays.

Question 4.
What did Malli ask his mother ?
Answer:
Malli asked his mother to give him ten rupees to buy an ice-cream.

Question 5.
Why was Malli angry with his mother ?
Answer:
Malli was angry because his mother didn’t give him the money.

Question 6.
What was he afraid of ?
Answer:
He was afraid that, he heard the same words, he said from the other end of the valley.

Question 7.
Have you ever been afraid of anything ? Why ?
Answer:
Yes, once in my street when a few monkeys came near to me, I got scared. Because they were so wild and its the first time I experienced such situation.

Vocabulary

Read the following sentences.

1) a. Malli is afraid of the sound.
b. Malli feared the sound.

2) a. We feel happy to hear any good news.
b. We are glad to hear any good news.

In the above sentences, the underlined words ‘afraid of and ‘feared’ convey the same meaning. Similarly, the words ‘happy’ and ‘glad’ convey the same in meaning. The words ‘happy’ and ‘glad’ are synonyms.

Take down the following pairs of synonyms in your note book.

little – small
hate – joyful
bad – evil
hate – dislike
afraid – scared

Textbook Page No. 67

Activity – 3

Match the following words with their synonyms.

Answer:

Grammar

Read the following sentences and notice the underlined words.

1. Once there lived a boy.
2. Malli shouted, ‘I Love you.’
3. The mother asked the boy to go back to the valley.
4. The valley is surrounded by green trees.
5. The son heard the echo ‘I hate you.’

The underlined words in the above sentences are action words. They refer to completed actions. They are formed by adding ‘-ed’ or’—d’ at the end of the base words. The base forms of the words are called Regular verbs.
Ex :
lived = live + d
shouted = shout + ed
asked = ask + ed
surrounded = surround + ed
heard = hear + d

Let’s see some more examples.

Vinay painted a picture last night.

Sirisha cooked food yesterday.
Alekhya visited Tirumala last year.

In the above sentences the verbs ‘painted’, ‘cooked’, ‘visited’ are in past tense and represent completed actions. So they are in the simple past tense.

Activity-4

Underline the past tense forms of verbs in the following sentences.

1. Vamsi completed the project work last night.
Answer:
Vamsi completed the project work last night.

2. Venu dressed shabbily yesterday.
Answer:
Venu dressed shabbily yesterday.

3. The student answered all the questions.
Answer:
The student answered all the questions.

4. The children played cricket last Monday.
Answer:
The children played cricket last Monday.

5. She watered the plants an hour ago.
Answer:
She watered the plants an hour ago.

Writing

Read the following conversation.

Grocer : What do you want?
Madhu : I want potatoes. How much does a kilo cost?
Grocer : FIfty rupees a kilo.
Madhu : Give me two kilos.

Grocer : Take these potatoes.
Madhu : Here is your money.
Grocer : Thank you, visit again.

Textbook Page No. 69

Activity – 5

Raju went to a fruit market to buy bananas.
Develop the possible conversation between Raju and the fruit seller.

Raju : I want bananas.
______________
Answer:
How much does a dozen cost ?
Fruit seller : Sixty rupees a dozen.
Raju : ______________
Answer: ‘Give me two dozens.
Fruit seller : ________
Answer: Take these bananas.
Raju : No plastic bags please, pack them in a paper bag

Activity-6

Rewrite the following using correct punctuation marks (full stop, capitalization)

On Saturday, the weekly fair takes place On that day, people from nearby villages come there
Answer:
On Saturday, the weekly fair takes place. On that day, people from nearby villages come there.

Listening & Responding

Activity-7

Use the context from the story. Enact the following.

The child : Maa, please give me ten rupees.
The mother : No, I won’t give you.
The child : I hate you maa !
(The child runs outside the classroom and shouts)
The child : I hate you! I hate you!
Voice over : I hate you ! I hate you !
(The child went to his mother)
The child : Maa, Maa, there is a bad boy.
The Mother : Oh! I see! How do you say he is a bad boy, dear ? (looking surprised)
The child : Maa, the bad boy shouted at me, ‘I hate you, I hate you’.
The Mother : Is it? now go back and shout “I Love you!”
(The child runs to the same place and shouts)
The child : I love you! I love you!
Voice over : I love you! I love you !
The child : Oh! I got it maa. (surprised)

Textbook Page No. 70

Activity-8

Read how Maui introduced himself.

My name is Malli.
I am eight years old.
I am in 3rd class.
My school is M.P.P. School.
there are 5 members in our family.

Now, you introduce yourself.
___________ (Name)
Answer: My name is Divva. (Name)
______________ (Class)
Answer: I am in third class. (Class)
_______________ (School)
Answer: My school is VM. C.Ele. School. (School)
There are 3 members in our family.

Textbook Page No. 71

Activity-9

Your teacher will read the following words. Repeat after him / her.

peer
spear
clear
dear
cheer
tear
hear
severe
here
career

Sing & Enjoy

Poem

The Moon

Oh! Look at the Moon,
She is shining up there;
Oh! Mother, She looks
Like a lamp in the air.

Last week she was smaller,
And shaped like a bow;
But now she’s grown bigger,
And round as an O.
– Eliza Lee Cabot Follen

Glossary

shine = be bright by reflecting
week = the period of seven consecutive days
bow = a weapon for shooting arrows
grown = fully developed.

Textbook Page No. 72

Activity-10

Answer the following questions.

Question 1.
Who looks like a lamp in the air ?
Answer:
The moon looks like a lamp in the air.

Question 2.
How does the moon look like ?
Answer:
The moon looks like a lamp.

Question 3.
What was the shape of the moon ?
Answer:
The moon is shaped like a bow.

Question 4.
Do you like the moon ? Why ?
Answer:
Yes, because it is beautiful.

Question 5.
Have you ever seen the full moon ? How is it ?
Answer:
Yes, I have seen. It’s really bright and glorious to look at.

Say aloud.

moon – soon
there – air
lamp – camp
week – beak
bow – sow
grown – shown
round – found

Do Good And Reap Good

Summary:

There lived boy Malli with his mother near a valley. Malli played with friends and liked that place. On Saturday a weekly fair took place. People buy their daily commodities there. Malli bought ice-cream as he liked it very much.

Once, when he asked his mother for money to buy ice-cream, she refused. So, he said, ‘I hate you Maa’ with anger, he ran upto valley and shouted ‘I hate you’. He heard the same words and got afraid. Malli told everything to his mother. She said to go back and shout, ‘I love you’ Now, when he heard the same words back, he felt happy. He hugged his mother and said, ‘I love you, Amma’. In life, we get what we do.

సారాంశము

ఒకప్పుడు మల్లి అనే బాలుడు మరియు అతని అమ్మ ఒక లోయ దగ్గరలో ఉండేవారు. మల్లి చెట్టు నీడన తన స్నేహితులతో కలిసి ఆడుకునేవాడు. ఆ ప్రదేశాన్ని ఎంతో ఇష్టపడేవాడు ప్రతి శనివారం అక్కడ సంత జరిగేది. దగ్గర ఊరులో జనాలు అందరూ వచ్చి నిత్యావసర వస్తువులు కొనక్కొని వెళ్ళేవారు. మల్లికి ఐస్ క్రీమ్ లు ఇష్టం. ఆ సంతలో కొనేవాడు. అలాగే ఒకసారి అమ్మను పది రూపాయలు అడిగాడు. అప్పుడు ఆమె ఇవ్వకపోవడంతో, నువ్వంటే నాకు ఇష్టం లేదు అని కోపంతో అరుస్తాడు. లోయ పైకి వెళ్ళి మళ్ళీ అలా అరుస్తాడు. అప్పుడు తనకు మళ్ళీ అదే వినపడడంతో భయపడతాడు. ఇంటికి వెళ్ళి వాళ్ళ అమ్మకు జరిగింది చెప్తాడు. అప్పుడు ఆమె మల్లిని తిరిగి అక్కడకు వెళ్ళి ‘నువ్వంటే నాకు ఇష్టం’ అని అనమంటుంది. వెళ్ళి అలా అరవగా మల్లికి అవే ప్రతిధ్వనులు వినబడతాయి. సంతోషించి ‘నువ్వంటే నాకు ఇష్టం అమ్మ’ అంటాడు. జీవితంలో మనం ఏం చేస్తే అది మనకు తిరిగి వస్తుంది.

Glossary

valley : a low area of land between hills; (లోయ)
hate : dislike strongly; (ద్వేషించు)
echo : resound; (ప్రతిధ్వని)
hug : embrace tightly to express affection; (కౌగిలించు)
surprise : something unexpected; (ఆశ్చర్య౦)

Andhra Pradesh AP Board 3rd Class English Solutions 7th Lesson The Lazy Grasshopper Textbook Exercise Questions and Answers.

AP State Syllabus 3rd Class English Solutions Chapter 7 The Lazy Grasshopper

Textbook Page No. 73

Look at the picture.

Activity – 1

Answer the following questions orally.

Question 1.
What is the place ?
Answer:
The place a hilly area in a forest.

Question 2.
Who are there in the picture ?
Answer:
Ants and Grass hopper are there in the picture.

Question 3.
What is the grasshopper doing ?
Answer:
The grasshopper is laughing at the ants.

Question 4.
What are the ants doing ?
Answer:
The ants are gathering food.

Question 5.
Who is enjoying ?
Answer:
The grasshopper is enjoying.

Question 6.
Who is working ?
Answer:
The ants are working.

Textbook Page No. 76

Comprehension

Activity-2

Answer the following questions.

Question 1.
What did the grasshopper like to do ?
Answer:
The grasshopper liked to sing and dance.

Question 2.
What did the grasshopper ask the ants ?
Answer:
The grasshopper asked the ants to sing and dance along with him.

Question 3.
What did the ants suggest the grasshopper ?
Answer:
The ants advised the grasshopper to gather food for the coming rainy season.

Question 4.
Why did the grasshopper laugh at the squirrels ?
Answer:
The grasshopper laughed at the squirrels thinking that, they are foolish gathering food for the next season.

Question 5.
What happened to the grasshopper in the rainy season ?
Answer:
The grasshopper had nothing to eat in the rainy season.

Question 6.
Do you like the ants or the grasshopper in the story ? Why ?
Answer:
I like the ants in the story because they are hard working.

Activity-3

Fill the blanks with appropriate words.

1. The grasshopper spent his time in summer _____ (working/ collecting food / playing)
Answer: playing

2. “Why should I gather food so early ?” said ______ (the ants / the grasshopper / the squirrels)
Answer: the grasshopper

3. The ants were going in a line, this means that the ants are _____ (disciplined / lazy / careless)
Answer: disciplined

4. The ants wanted to store food for the rainy season because they ______ (cannot go out/there will be no food / are lazy)
Answer: there will be no food

5. The grasshopper learnt to _____ (be lazy / work hard / sing and dance)
Answer: work hard

Textbook Page No. 77

Vocabulary

Activity-4

Read the following :

Circle the names of insects.

The ant and the grasshopper are insects. Some other insects we see around us are houseflies, butterflies, glow-worms and mosquitoes. We see them in our houses, gardens, parks, in the trees etc. Some insects are useful tous.
Answer:

Write the names of insects here.
1. _______
Answer: grasshopper

2. _______
Answer: house flies

3. ______
Answer: glow-worms

4. ______
Answer: mosquitoes

Now write some more insects that you see around you.

1. _____
Answer: Butterflies

2. _______
Answer: Beetle

3. _____
Answer: Bee

4. _____
Answer: Dragon fly

Activity-5

Word Chain

Prepare a new word with the last letter of the given word.

Example :

Now, continue the same process with the word.

Grammar

Read the following sentences from the story. Look at the underlined words.

The ants advised the grasshopper to do the same.
The grasshopper continued singing and dancing.
The grasshopper laughed at them.
The ants gathered food for the rainy season.

We get these words by adding -d or -ed to their base form. These words tell us about the completed action. They are called past tense form of verbs.

Now read the following.

The grasshopper laughs. The ant collects food.
The squirrel eats fruit. The fish swims in water.
The underlined action words above talk about an action that takes place in general as daily routine.

Read the following statements given in the columns below. Notice the differences in them.

You might have noticed that the sentences in the first column refer to the actions that take place in general. The sentences in the second column refer to the completed actions.
The action words that denote completed actions take -ed or -d at the end to their base forms, in general. Now, read the following sentences that denote completed actions.
The grasshopper met some ants.
The grasshopper went to the squirrels.
Also note that some action words are different from their base form (meet met; go-went) to denote the completed actions.

Textbook Page No. 79

Activity-6

Rearrange the words given below to make meaningful sentences.

1. She / to school / walked.
Answer:
She walked to school.

2. He / cricket / played
Answer:
He played cricket.

3. painted / Raju / the picture
Answer:
Raju painted the picture.

4. liked / fruits / Somu
Answer:
Somu liked fruits.

5. met / Jacob / his friend.
Answer:
Jacob met his friend.

Writing

There are many insects around us. The grasshopper is also an insect. It’s read something about a grasshopper.
The grasshopper is an insect.
It lives on plants.
It eats leaves and vegetables.
It is in different colours.
It hops.

Textbook Page No. 80

Activity-7

Now write 5-6 sentences about the “butterfly”.
Use the clues given in the brackets.
You may begin like this.

It is an ________ (insect)
Answer: insect.
It is ______ (colours)
Answer:in different colours.
It has _____ wings. (wings)
Answer: smooth
It ______. (nectar / honey)
Answer: collects honey from flowers

Activity – 8

Read the following and rewrite it using full stop, question mark, capitalization wherever necessary.

the rainy season is far away why should i gather food so early asked the grasshopper and he continued to sing and dance
______________________________
______________________________
Answer:
“The rainy season is far away ! Why should I gather food so early
?” asked the grasshopper and he continued to sing and dance.

Textbook Page No. 81

Listening & Responding

Here is a dialogue between the grasshopper and the ants. Form into pairs. Role-play the dialogues.

Grasshopper : Hi! Ants, Come on. Let us dance.
Ants : Sorry, dear ! We are busy.
Grasshopper : Where are you going ?
Ants : To collect food for rainy season.

Grasshopper : Hah ! Ha! Ha! Why ? so early ?
Ants : It will be difficult later.
Grasshopper : Oh! Poor ants! You don’t know how to enjoy.
Ants : We enjoy our work. Bye!

Activity – 9

Your teacher will show you the pictorial chart of insects displayed on your classroom wall. Identify the insects. Say 2 or 3 sentences. Which insect do you like the most ? Why ?
Answer:
I like butterfly the most. It is in different colours. It is so beautiful to see.
Where do we see them ?
Answer:
We see butterflies on many plants in gardens.

Activity – 10

Your teacher will read the following words. Observe the pronunciation. Repeat after your teacher.

Textbook Page No. 82

Team Time

Activity-11

Read the following quotations.

• Work is worship.
• Make hay while the sun shines.
• Haste makes waste.
• Practice makes perfect.
• Today’s work leads to tomorrow’s benefit.

Collect some more quotes and paste on your classroom wall.

• Empty’ vessels make more noise.
• Pen is mightier than a sword.
• Don’t sit like a rock, work like a clock.
• Health is wealth.
• Actions speak louder than words.
• All that Glitters is not gold.
• No hard work, No gain.
• A friend in need is a friend indeed.
• A journey of a thousand miles begins with a single step.
• Knowledge is Divine.

Summary :

The Lazy Grasshopper

Once there was a lazy grasshopper. It was so lazy. Always it spent its time singing and dancing. Once, it also called the ants to join but they said that they are busy gathering food for rainy season. They advised the grasshopper to do the same. But he laughed at them. Then the grasshopper met some squirrels. The same happened as in the case of ants. Slowly, the rainy season started. The grasshopper had no food. He went to the ants and squirrels to ask for a meal. But they refused. The grasshopper learned a lesson and started to work hard.

సారాంశము

అనగనగా ఒక మిడత ఉండేది. అది ఏ పని చేయడానికి ఇష్టపడేది కాదు. ఎప్పుడూ ఆడుతూ, పాడుతూ కాలం గడి పేది. ఒకసారి దానికి వానాకాలానికి ఆహారం సేకరిస్తూ కొన్ని చీమలు కనిపించాయి. అవి మిడతకు కూడా ఆహారం సేకరించమని సలహా ఇచ్చాయి. కాని అది వినలేదు. తర్వాత అది కొన్ని ఉడుతలను ఆహారం సేకరిస్తూ చూసింది. చీమల విషయంలో జరిగినట్టుగా జరిగింది. కొన్ని రోజులకు వానా కాలం మొదలైనది. మిడతకు ఆహారం లేదు. అప్పుడు అది చీమలను, ఉడుతలను ఆహారం కోసం అడిగింది. కాని అవి నిరాకరించాయి. మిడతకు బుద్ధి వచ్చి, కష్టపడటం మొదలు పెట్టింది.

Glossary

gather = collect; సేకరించు
season = a particular period of a year; ఋతువు
foolish = not intelligent, stupid ; తెలివిలేనివాడు
enjoy = taking delight; సంతోషించు,
realize – understand clearly ; గ్రహించు,
interest = liking; ఇష్టము
advise = offer helpful information; సలహా

Andhra Pradesh AP Board 3rd Class Telugu Solutions 7th Lesson పద్యరత్నాలు Textbook Exercise Questions and Answers.

AP State Syllabus 3rd Class Telugu Solutions Chapter 7 పద్యరత్నాలు

చిత్రం చూడండి. ఆలోచించి మాట్లాడండి.

ప్రశ్నలకు జవాబులు చెప్పండి.

ప్రశ్న 1.
చిత్రంలోని సన్నివేశాల గురించి మాట్లాడండి ?
జవాబు:
మొదటి చిత్రంలో – ఇద్దరు పిల్లలు మొక్క నాటి నీరు పోస్తున్నారు.
రెండవ చిత్రంలో – నలుగురు పిల్లలు కలిసి ఫుట్ బాల్ ఆట ఆడుతున్నారు
మూడవ చిత్రంలో – విద్యార్ధి గురువులకు నమస్కరిస్తున్నారు.
నాల్గవ చిత్రంలో – పిల్లలందరూ చక్కగా చదువుకుంటున్నారు.
మధ్య పొడవు చిత్రంలో – విద్యార్థి తన ఉపాధ్యాయురాలికి (లేదా) గురువుకి నమస్కరిస్తుంటే ఆమె ఆశీస్సులందిస్తున్నది.

ప్రశ్న 2.
పిల్లలు ఏం చేస్తున్నారు ?
జవాబు:
పిల్లలు మొక్కలు నాటుతూ, ఆడుకుంటూ, చదువుకుంటూ గురువుల, పెద్దల దీవెనలందుకుంటున్నారు.

ప్రశ్న 3.
పెద్ద వారితో మీరు ఎలా మాట్లాడతారో చెప్పండి.
జవాబు:
పెద్దవారితో నేను – పద్ధతిగా, గౌరవంగా, వినయంగా, నమ్రతతో మాట్లాడతాను.

పిల్లలూ! పై చిత్రం నుండి మీరు రాయగలిగినన్ని పదాలు రాయండి:
జవాబు:

1. పిల్లలు
2. మొక్క
3. నీరు
4. నీటి డబ్బా
5. బంతి
6. పుస్తకాలు
7. గురువు
8. పెద్దలు

ఇవి చేయండి

వినడం – ఆలోచించి మాట్లాడటం

ప్రశ్నలకు జవాబులు చెప్పండి.
ప్రశ్న 1.
పద్యాలను రాగయుక్తంగా పాడండి. వాటి భావాలు చెప్పండి.
జవాబు:
ముందుగా ఉపాధ్యాయకృత్యం. ఆ తరువాత తరగతి గదిలో విద్యార్థి కృత్యం.

ప్రశ్న 2.
దేశ సేన కంటె దేవతార్చన లేదు’ అనే పద్యం ద్వారా మీరు ఏం తెలుసుకున్నారో చెప్పండి.
జవాబు:
ఈ పద్యం ద్వారా :-
దేశభక్తి దేశసేవ ఎంత గొప్పవో తెలుసుకున్నాను.
మనిషికి స్వార్ధం ఉండకూడదని – దాన్ని మించిన
మరణం మరొకటి లేదని, ఇతరుల పట్ల జాలి, దయ కలిగి
ఉండాలని – అవి స్వర్గంతో సమానమని తెలుసుకున్నాను.

ప్రశ్న 3.
విజమైన స్నేహితులు ఎవరు?
జవాబు:
కష్టాలు వచ్చి మనకు దిక్కు తోచనప్పుడు సహాయం చేసే వాళ్ళే నిజమైన స్నేహితులు.

ప్రశ్న 4.
పాఠంలోని పద్యాలలో మీకు బాగా వచ్చిన పద్యం ఏది? దాని గురించి చెప్పండి.
జవాబు:
నాకు బాగా నచ్చిన పద్యం :
దేశ సేవ కంటే దేవతార్చన లేదు
స్వార్థపరత కంటె చావు లేదు
సానుభూతి కంటే స్వర్గంబు లేదురా
లలిత సుగుణజాల తెలుగు బాల

ఎందుకంటే! ఓ తెలుగుబాలా! దేశానికి సేవ చేయటం కన్నా మించిన దైవ పూజ మరొకటి లేదని – అలాగే అన్నీ తనకే కవాలనుకోవటానికి మించినది అంటే స్వార్ధానికి మించిన చావు మరొకటి లేదని, ఇతరుల పట్ల జాలి, దయ, కలిగి ఉండడం కంటే మించిన, స్వర్గం మరొకటి లేదని చెప్తూ- దేశభక్తిని, మానవ సేవను, మానవతా ధర్మాన్ని తెలియజేస్తున్నదీ పద్యం. అందుకనే ఈ పద్యం నాకు చాలా ఇష్టం.

చదవడం – వ్యక్త పరచడం

అ) కింది పద్య పాదాలను చదవండి. పాఠంలోని పద్యాలలో గుర్తించి గీత గీయండి.

ప్రశ్న 1.
చదువు, చదివెనేని సరసుడగును
జవాబు:
పాఠంలోని మూడవ పద్యంలో రెండొవ పాదం

ప్రశ్న 2.
తినగ తినగ వేము తియ్యమండు.
జవాబు:
పాఠంలోని మొదటి పద్యంలో రెండొవ పాదం.

ప్రశ్న 3.
కష్టదినముల నే దిక్కు గాంచనప్పుడు
జవాబు:
పాఠంలోని తొమ్మిదవ పద్యంలో మూడొవ పాదం

ప్రశ్న 4.
చలి చెలను మేలుగాదా.
జవాబు:
పాఠంలోని ఏడొవ పద్యంలో మూడవ పాదం

ఆ) కింది పద్య భాగాన్ని చదవండి. ప్రశ్నలకు జవాబులు రాయండి.

ఓ గువ్వలచెన్నా! ధనవంతుడైన పిసినారికంటే దానగుణం గల పేదవాడు మేలు. ఎలాగంటే అనంతమైన ఉప్పునీరు గల సముద్రముకన్నా, తాగడానికి పనికివచ్చే మంచినీరు ఉన్న చిన్నగొయ్యి మంచిది కదా!

ప్రశ్న 1.
పై పేరాలో ఉన్న ద్విత్వ, సంయుక్తాక్షర పదాలను గుర్తించి రాయండి.
జవాబు:

1. గువ్వ (ద్విత్వ)
2. చెన్నా (ద్విత్వ)
3. ఉప్పు (ద్విత్వ)
4. సముద్రము (సంయుక్త)
5. కన్నా (ద్విత్వ)
6. పనికివచ్చే (ద్విత్వ)
7. ఉన్న (ద్విత్వ)
8. చిన్న (ద్విత్వ,
9. గొయ్యి (ద్విత్వ)

ప్రశ్న 2.
దాన గుణం గల పేదవాడిని కవి దేనితో పోల్చాడు?
జవాబు:
తాగడానికి పనికి వచ్చే మంచినీరు ఉన్న చిన్న గొయ్యితో పోల్చాడు.

ప్రశ్న 3.
కవి ధనవంతుడైన పిసినారి కంటే ఎవరు మేలని చెప్పాడు?
జవాబు:
దాన గుణం కల పేదవాడు మేలని చెప్పాడు.

ప్రశ్న 4.
పై భావంలో ‘అంభోధి’ అనే పదానికి సమానార్థాన్ని గుర్తించి రాయండి.
జవాబు:
సముద్రము.

ఇ) కింది పేరాను చదవండి. ప్రశ్నలకు సమాధానాలు రాయండి.

పిల్లలూ! తాళ్ళపాక తిమ్మక్క తెలుగులో మొదటి కవయిత్రి. ఈమె అసలు పేరు తాళ్ళపాక తిరుమలమ్మ. తాళ్ళపాక అన్నమాచార్యుల భార్య. ఈమె ‘సుభద్రా కళ్యాణం’ అనే కావ్యాన్ని రాసింది. ఆ కావ్యం తేట తెలుగు పదాలతో ఉండి అందరిచేత ప్రశంసలందుకుంది.

అ) పై పేరాలో ద్విత్వ, సంయుక్తాక్షర పదాలను రాయండి.
జవాబు:

1. పిల్లలూ (ద్విత్వ)
2. 2. తాళ్ళపాక (ద్విత్వ)
3. తిమ్మక్క (ద్విత్వ)
4. కవయిత్రి (సంయుక్త)
5. తిరుమలమ్మ (ద్విత్వ)
6. అన్నమా (ద్విత్వ)
7. చార్యులు (సంయుక్త)
8. భార్య (సంయుక్త)
9. సుభద్రా (సంయుక్తా)
10. కళ్యాణం (సంయుక్త)
11. కావ్యాన్ని (ద్విత్వ)
12. కావ్యం (సంయుక్త)
13. ప్రశంస (సంయుక్త)

ఆ) తాళ్ళపాక తిమ్మక్క అసలు పేరేమిటి?
జవాబు:
తాళ్ళపాక తిరుమలమ్మ.

ఇ) తాళ్ళపాక తిమ్మక్క రాసిన కావ్యం పేరు ఏమిటి?
జవాబు:
సుభద్రా కళ్యాణం

ఈ) ఆమె రాసిన కావ్యం ఎలాంటి పదాలతో ఉంది?
జవాబు:
తేట తెలుగు పదాలతో ఉంది.

పై పేరా ఆధారంగా ఒప్పు (✓), తప్పు (✗) లను గుర్తించండి.

అ) తాళ్ళపాక తిమ్మక్క అన్నమాచార్యుల భార్య. (   )
ఆ) “సుభద్రా కళ్యాణం” కావ్యాన్ని తిక్కన్న రచించాడు. (   )
ఇ) తెలుగులో మొదటి కవయిత్రి తాళ్ళపాక తిమ్మక్క. (   )
ఈ) “సుభద్రా కళ్యాణం” తేట తెలుగు పదాలతో చెప్పబడింది. (   )
జవాబు:
అ) తాళ్ళపాక తిమ్మక్క అన్నమాచార్యుల భార్య.   (✓)
ఆ) “సుభద్రా కళ్యాణం” కావ్యాన్ని తిక్కన్న రచించాడు.    (✗)
ఇ) తెలుగులో మొదటి కవయిత్రి తాళ్ళపాక తిమ్మక్క.   (✓ )
ఈ) “సుభద్రా కళ్యాణం” తేట తెలుగు పదాలతో చెప్పబడింది.   (✓)

పదజాలం

అ) కింది పదాలలో దాగివున్న పదాలను రాయండి.
ఉదా : 1. సుమతి : సుమ మతి
2. మైదానం: _______   _______
3. వావరం : _______   _______
4. వసతి : _______   _______
5. గోదారి : _______   _______
6. పవస : _______   _______
7. తారకం : _______   _______
8. రమణి : _______   _______
9. కలత : _______   _______
10. లక్షణం: _______   _______
జవాబు:
1. సుమతి : సుమ     మతి
2. మైదానం: మైదా   దానం
3. వావరం : వాన    నరం
4. వసతి : వస   సతి
5. గోదారి : గోదా    దారి
6. పవస : పన   నస
7. తారకం : తార   రకం
8. రమణి : రమ   మణి
9. కలత : కల  లత
10. లక్షణం: లక్ష   క్షణం

ఆ) కింది పదాల ఆధారంగా పొంతవాక్యాలు రాయండి.

ప్రశ్న 1.
వేము, చేదు
జవాబు:
వేము చేదుగా ఉంటుంది.

ప్రశ్న 2.
మిత్రుడు, సహాయం
జవాబు:
మిత్రుడు సహాయం చేస్తాడు

ప్రశ్న 3.
మేలు, పొరుగువారు
జవాబు:
మేలు చేయాలి, పొరుగువారికి

ప్రశ్న 4.
ఓర్పు, కష్టం
జవాబు:
ఓర్పుతో కష్టాన్ని జయించాలి

ఇ) కింది ఆధారాలను జతపరచి సరదాగా ఒక పద్యాన్ని రాద్దాం .

జవాబు:

1. పాత రేడియోలు పాటలన్ వినిపించు
2. నేటి టెలివిజనులు నీతి పంచు
3. కొత్త ఫోనునందు కోరుకున్నది దక్కు
4. నిజమిదేగదయ్య నేటి బాల

స్వీయరచన

అ) కింది పద్య పాదాలకు భావాలు సొంత మాటల్లో రాయండి.

ప్రశ్న 1.
బహుళ కావ్యములను పరికింపగావచ్చు.
జవాబు:
అనేక రకాల కావ్యాలు చదివి ఉండవచ్చు.

ప్రశ్న 2.
‘సాధనమువ పమలు సమకూరు ధరలో’
జవాబు:
సాధన చేయటం వల్ల ఎన్నో పనులు సమకూరుతాయి.

ప్రశ్న 3.
‘స్వార్థపరతకంటె చావులేదు’
జవాబు:
అన్నీ తనకే కవాలనకునే స్వార్థం కంటే మించిన చావు మరొకటి లేదు.

ఆ) వేమన చదువు గురించి ఏమని చెప్పాడో రాయండి.
జవాబు:
మనం సఖంగా జీవించాలంటే చదువు ఉండాలి. చదువు ఉన్నవాడే అన్నింటిని చక్కగా గ్రహించగలుగుతాడు. కానీ చదువంటే – వాటి నిజమైన భావం తెలుసుకుని చదవటమే నిజమైన చదువు – అని వేమన చదువు గురించి చెప్పాడు.

ఇ) ‘దేశ సేవకంటె’ పద్య భావాన్ని మీ సొంత మాటల్లో రాయండి.
జవాబు:
దేశానికి సేవ చేయటం కంటే మించిన భగవంతుని పూజ లేదు. అంతా ‘నాకే’ – నాదే అనే స్వార్ధాన్ని మించిన చావు మరొకటి లేదు. ‘జాలి-దయ’ కంటే మించిన స్వర్గం మరొకటి లేదు.

సృజనాత్మకత

కింది చిత్రాల ఆధారంగా కథమ రాయండి.

జవాబు:
ఒకరోజు అడవిలోని జంతువులలో ‘కుందేలు – తాబేలు’ పరుగు పందెం పెట్టుకున్నాయి.

జవాబు:
మిగతా జంతువులన్నీ చూస్తున్నాయి. కుందేలు ముందుగా తొందరగా పరిగెడుతోంది. తాబేలు వెనుక పడింది.

జవాబు:
కొంత దూరం వెళ్ళాక అలసిపోయిన కుందేలు -చెట్టుకింది విశ్రాంతి తీసుకుంది.

అదే అదనుగా తీసుకుని తాబేలు కుందేలుని దాటి ముందుగా గమ్యాన్ని చేరుకుంది.
నీతి : ఎదుటి వారి శక్తిని ఎప్పుడూ తక్కువగా అందచనా వేయకూడదు.

ప్రశంస

పాఠంలోని పద్యాలు పాడుకున్నారు కదూ! మీ తరగతిలో పద్యాలు, పాటలు బాగా పాడేవారిని మీరు ఎలా మెచ్చుకుంటారో చెప్పండి?
జవాబు:
రామీ! నీ గురించి మాట్లాడుకుంటున్నాము. ఈ బహుమతులన్నీ గెలిచింది నువ్వేనటగా! చాలా సంతోషం. నిన్న నువ్వు నేర్పించిన పాట పాడి మా అమ్మాయి, వాళ్ళ స్కూల్లో ప్రథమ బహుమతి సాధించింది. నిన్ను చూసి అభినందించి వెళ్ళదామని వచ్చాను. మీ అమ్మగారు నువ్వు పాడిన పాటలు స్పీకరు పెట్టి వినిపించారు.

ఎంతో కమ్మగా పాడావు. నీగొంతు చాలా చక్కగా ఉంది. అంతేకాదు – నువ్వు సేకరించిన జానపద గీతాలన్నింటిని చూపించింది. నీ పాటల సేకరణ ఎంతో మంది చిన్నలకు – మావంటి పెద్దలకూ ఆదర్శం. స్ఫూర్తి దాయకం. రాబోయే తరాలకు వీటిని అందించాలనే నీ సంకల్పం ఆశయం మంచింది.

లేదా

రామీ, నీకు నా అభినందనలు. నువ్వు పాడిన పాట చాలా బాగుంది. ఈ జానపద గీతం మా అందరికీ నేర్పించవా! మొన్న నువ్వు నేర్పిన పాట చాలా బాగుందని అందరూ మెచ్చుకున్నారు. త్వరలో జరగబోయే నవంబరు-14 బాలల దినోత్సవం సందర్భంగా పాఠశాలలో జరిగే పాటల పోటీలో – బృందగానంలో మన తరగతికే బహుమతి రావాలి. నిన్ను చూసి మేమందరం స్పూర్తి పొందుతున్నాము. నీలా ఎన్నో జానపద గీతాలు నేర్చుకోవడం-సేకరిచడం చేస్తాము. అందుకనే నిన్ను మనస్ఫూర్తిగా ప్రశంసిస్తున్నాను. నీకు నా అభినందనలు.

భాషాంశాలు

అ) కింది వాక్యాలను చదవండి గీత గీసిన పదాలను గమనించండి.

1. అమ్మ అన్నం వండింది.
2. నాన్నకు బజారుకు వెళ్ళాడు
3. అమ్మమ్మ కథ చెప్పింది.
4. చెల్లి జామపండు కోసింది.

పైన గీత గీసిన పదాలు అమ్మ, నాన్న, అమ్మమ్మ, చెల్లి చేసిన పనులను తెలియ జేస్తున్నాయిగదా! ఇలా పనులను తెలియజేసే పదాలను క్రియా పదాలు’ అంటారు.
చేశాడు, తిన్నారు, కోసింది, చూసింది, వెళతాడు, వస్తాడు, చెప్పాడు,
వండుతున్నాడు, చేస్తున్నారు, గీసింది మొదలయినవి క్రియాపదాలు
జవాబు:
ఇది ఉపాధ్యాయుని బోధనాంశము తరువాత విద్యార్థి కృత్యము.

ఆ) ఇలాంటి క్రియా పదాలను ‘పొదుపు-విదుపు’ పాఠంలో గుర్తించి రాయండి.
జవాబు:

1. పడుకున్నారు
2. చేశారు.
3. విప్పండి
4. వినండి
5. చెప్పుకోండి
6. పొడుస్తాను
7. చెప్పాలి
8. కేకేసింది
9. జారుకున్నారు
10. సమాధానం చెప్పాలి
11. చదువుకుంటున్నాడు

ఇ) కింది వాక్యాలు పరిశీలించండి. క్రియా పదాలు ఎప్పుడెప్పుడు ఎలా మారాయో గమనించండి.

పద్య రత్నాలు

1.
అనగ ననగ రాగ మతిశయిల్లుచు నుండు
తినగ తినగ వేము తియ్య నుండు
సాధనమున పనులు సమకూరు ధరలోన
విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ!

అర్ధాలు :
అనగననగ = పాడగా పాడగా,
అతిశయిల్లు = అభివృద్ధి చెందుతుంది.
వేము = వేప
సాధనము = అభ్యాసం
సమకూరు = నేరవేరుతుంది
ధర = భూమి, నేల

భావం:
ఓవేమా! సాధన చేయగా, చేయగా రాగాన్ని బాగా తీయగల్గుతాం. తినగ తినగా వేపాకు కూడా తినటానికి తీయగా ఉంటుంది. అలాగే బాగా సాధన చేస్తే ఎంతటి కష్టమైన పనైనా తేలికగా చేయగల్గుతాం.

2.
బహుళ కావ్యములను పరికింపంగా వచ్చు
బహుళ శబ్దచయము పలుకవచ్చు
సహవ మొక్కటబ్బ చాల కష్టంబురా
విశ్వదాభిరామ విమర వేమ!

అర్ధాలు :
బహుళ = అనేక
కావ్యములు = గ్రంథాలు;
పరికించు = పరిశీలించు
శబ్దచయము = పదాల సమూహం
సహనము = ఓర్పు
అబ్బు = అలవాటగు

భావం:
ఓ వేమా! అనేక రకాల గ్రంథాలను చదివి ఉండవచ్చును. ఎన్నో మాటలు మాట్లాడడం వచ్చి ఉండవచ్చు. కాని ‘ఓర్పు కలిగిఉండడం’ అనేది చాలా కష్టమైన పని. అందువల్ల ప్రతి ఒక్కరూ ఓర్పును అలవరచుకోవాలి.

3.
చదువు చదవకున్న సౌఖ్యంబు నుండదు
చదువు చదివెనేని సరసుడగును
చదువు మర్మమెరిగి చదివిన చదువురా
విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ!

అర్థాలు :
చదువు = విద్య
చదవకున్న = నేర్చుకోకపోతే
సౌఖ్యం = సుఖం
సరసుడు = మంచిని గ్రహించగలవాడు
మర్మము = సారం, భావం, రహస్యం

భావం :
ఓ వేమా! మనం సుఖంగా జీవించాలంటే చదువు ఉండాలి. చదువు ఉన్నవాడే అన్నింటిని చక్కగా గ్రహించగలుగుతాడు. కాని, అసలు చదువు అంటే ఏమిటి? కేవలం పుస్తకాలు చదవటమే కాదు. వాటి నిజమైన భావం తెలుసుకొని చదవటమే నిజమైన చదువు.

4.
ఐకమత్యమొక్క టావశ్యకంజెస్టు
దాని బలిమి నెంత యైన గూడు
గడ్డి వెంటి బెట్టి కట్టరా యేనుంగు
విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ!

అర్థాలు :
ఐకమ్యతం = కలసి ఉండడం,
ఆవశ్యకం = అవసరం
ఎపు = ఎల్లప్పుడు
బలిమి = బలం

భావం:
ఐకమత్యమొక్కటే ఎప్పుడూ అవసరం. దాని బలం వల్ల ఎంతటి ప్రయోజనమైనా చేకూరుతుంది. గడ్డి పరకలు బలహీనమైనవి అయినా వాటినన్నింటిని కలిపి వెంటివేనితే, ఆ వెంటితో పెద్ద ఏనుగునైనా కట్టవచ్చు.

5.
కమలములు నీట బాసిన
కమలాప్తుని రశ్మి సోకి కమలినభంగిన్
తమతము నెలవులు దప్పిన
తమ మిత్రులె శత్రులౌట తథ్యము సుమతీ!

అర్ధాలు :
కమలములు = తామరపూలు
కమలాప్తుడు = సూర్యుడు (తామరలకు మిత్రుడు)
రశ్మి = కిరణము, వేడి
సోకి = తాకి, తగిలి
నెలవు = చోటు

భావం :
సుమతీ! తామరలు తమ నివాసమైన నీటిని వదిలితే తమ మిత్రుడైన సూర్యుని వేడిచేత వాడిపోతాయి. అలాగే మానవులు కూడా తమ స్థానాలు వదిలి, ఉండకూడని చోట ఉంటే, తమ స్నేహితులే శత్రువులు అవుతారు. ఇది నిజం.

6.
లావుగల వానికంటెను
భావింపగ నీతిపరుడె బలవంతుండా
గ్రావంబంత గజంబును
మావటివాడెక్కినట్లు మహిలో సుమతీ.

అర్థాలు :
సుమతీ = మంచిబుద్ధిగలవాడా,
లావు = బలం/శక్తి
భావింపగ = ఆలోచింపగ, నీతిపరుడె = తెలివిగలవ వాడే,
గ్రావం = కొండ,
గజము= ఎనుగు,
మావటివాడు = ఏనుగును నడిపించేవాడు,
మహి = భూమి

భావం :
సుమతీ! శరీర బలం ఉన్నవాడికంటె తెలివి తేటలు ఉన్నవాడే బలంతుడు. ఎలాగంటే కొండలా ఉండే ఏనుగును సైతం మావటివాడు అవలీలగా లొంగదీసుకొని నడిపిస్తాడు కదా!

7.
కలిమి గల లోభి కన్నము
విలసితముగ పేద మేలు వితరణియైనన్
చలి చెలము మేలుగాదా
కులనిధి యంభోధి కన్న గువ్వల చెన్నా!

అర్ధాలు :
కలిమి = సంపద,
లోభి = పిసినారి,
విలసితముగ = చక్కగా
పేద = బీదవాడు
వితరణ = దాత,
చలిచెలమ = మంచినీటి గుంట,
కులనిధి = ఎక్కువ నీరు కలిగినది,
అంభోధి = సముద్రం

భావం :
ఓ గువ్వలచెన్నా! దనంతుడైన పిసినారికంటే, దానగుణం గల పేదవాడు మేలు. ఎలాగంటే అపారమైన నీరు ఉండే సముద్రం కంటే మంచినీరు అందించే చిన్న నీటిగుంట మంచిది కదా!

8.
దేశసేన కంటె దేవతార్చన లేదు
స్వార్థపరత కంటె చావు లేదు
సానుభూతి కంటే స్వర్గంబు లేదురా
లలిత సుగుణ జాల తెలుగు బాల

అర్ధాలు :
అర్చన = పూజ, సేవ
స్వార్థపరత = అన్నీ తనకే కావాలనుకోటం,
చావు = మరణం, చనిపోవటం
సానుభూతి = దయకలిగి ఉండటం,
స్వర్గం = సుఖం

భావం :
ఓ తెలుగుబాల! దేశానికి సేవ చయడంకంటె మించిన దైవ పూజ లేదు. అలాగే అన్నీ తనకే కావాలనుకోవడానికి మించిన చావు లేదు. ఇతరుల పట్ల జాలి కలిగి ఉండడంకంటే మించిన స్వర్గం లేదు.

9.
సంపదల తేలునప్పుడిచ్చకములాడి
అన్న, తమ్ముడు యమువారలాప్తవరులె
కష్టదినముల వే దిక్కుగాంచనప్పుడు
చేయి యందిచ్చు వారెపో చెలిమికాండ్రు

అర్ధాలు :
ఇచ్చకములు = ప్రయమైన మాటలు,
ఆప్తవరులు = హితులు,
కాంచు = చూచు
చెలిమికాండ్రు = స్నేహితులు

భావం :
మనం సంపదలతో తులతూగేటప్పుడు అన్నా తమ్ముడా అని పిలిచేవాళ్లు, మన మనస్సుకు నచ్చేటట్లు మాయమాటలు మాట్లాడేవాళ్లు మనకు ఆప్తులు కారు. కష్టాలు వచ్చి మనకు దిక్కుతోచనప్పుడు సహాయం చేసేవాళ్లే నిజమైన స్నేహితులు.

కవి పరిచయం

1. కవి : వేమన (1, 2, 3, 4 పద్యాలు)
జననం : 17-18 శతాబ్దల మధ్య కాలం
జన్మస్థలం : కడప జిల్లాకు చెందిన వారని చరిత్రకారులు భావిస్తున్నారు.
వేనున సమాధి : అనంతపురం జిల్లాలోని కదిరి ప్రాంతంలోని కటారుపల్లె.
శతకం : వేమన శతకం

2. కవి : బద్దెన ( 5, 6 పద్యాలు)
కాలం : 13వ శతాబ్దల
శతకం : సుమతీ శతకం

3. కవి : గువ్వల చెన్నడు (7వ పద్యం)
కాలం : క్రీ.శ. 17 – 18 శతాబ్దాలకు చెందిన కవి
జన్మస్థలం : కడప జిల్లాలోని రాయచోటి ప్రాంతం
మకుటం : గువ్వల చెన్నా

4. కవి : జంధ్యాల పాపయ్యశాస్త్రి (8వ పద్యం)
జననం : 4-8-1912 – 12-06-1992
జన్మస్థలం : గుంటూరు జిల్లాలోని పెదనందిపాడు మం॥ కొమ్మూరు గ్రామంలో జన్మించారు.
ఇతర రచనలు: విజయశ్రీ, ఉదయశ్రీ, కరుణశ్రీ,మొదలైన కావ్యాలు రచించారు.

5. కని : దువ్వూరి రామిరెడ్డి (9వ పద్యం)
కాలం : 9-11-1895 – 11-09-1947
జన్మస్థలం : నెల్లూరు జిల్లా
రచనలు : కృషీవలుడు, జలదాంగన, గులాబితోట, పానశాల మొదలైనవి.

ఈ మాసపు పాట

అందమైన పాట

ఆవు పాల వంటిది అందమైన పాట
పుట్ట తేన వంటిది చిట్టి పాప మాట

అమ్మపాట పాపలకు కమ్మని చెవివిందు
బొమ్మలాట పాపలకు కమ్మని కనువిందు

పాటలతో ఆటలాడు పాపాయిల చెలిమి
దేశమాత మనసులోని ఆశలకే బలిమి

పాటపాడి బుజ్జిపాప పారవశ్యమొందాలి
మాటలాడి ముద్దుపాప మనుగడ సాధించాలి

అందాలను చందాలను పందిరిగా వేయాలి
అందులోన లతలవోలె అల్లుకుంటు పోవాలి

కన్నతల్లి ముద్దులోని వెన్నలారగించాలి
కన్నతండ్రి ముద్దులోని వెన్నెల వెలిగించాలి

చదువులలో సారమెల్ల సాధనలో నిలపాలి
తెలుగువాణి తియ్యదనము నలుమూలల తెలపాలి

కవి పరిచయం

కవి : జి.వి. సుబ్రహ్యణ్యం
కాలము : (01-9-1935 – 15-8-2006)
రచనలు : ‘వీరరసము’, ‘రసోల్లాసము’,
విశేషాలు : విద్వాంసులు, విమర్శకులు తెలుగులో నవ్యసంప్రదాయ దృష్టితో – విమర్శ సాహిత్య చేపట్టారు. సాహిత్య చరిత్రలో చర్చనీయాంశాలు రచనలు చేశారు.

ఈ మాసపు కథ

దిలీపుని కథ

దిలీప మహారాజుకు సంతానం లేదు. ఆయన భార్య సుదక్షిణా దేవి. మహారాజు పిల్లలు లేరనే తన బాధను గురువైన వశిష్టునికి చెప్పుకున్నాడు. గురువు అయనకు నందిని అనే ఆవును చూపించి దానికి సేవ చేయమన్నాడు.

మహారాజు దంపతులు నందినిని ఎంతో ప్రేమగా పెంచసాగారు. దిలీపుడు ప్రతిరోజూ స్వయంగా దాన్ని సమీపంలోని అడవికి మేతకు తీసుకొని వెళ్ళేవాడు. ఒకరోజు ఎప్పటిలాగే దిలీపుడు నందినిని అడవికి తీసుకొని వెళ్ళాడు. నందిని మేత మేస్తూ దారి తప్పి, ఒక సింహం గుహలోని వెళ్ళింది. నందినిని చూసిన సింహం తనకు ఆహారం దొరికిందని సంబరపడింది. దానిని తినబోయింది.

నందిని అరుపులు విన్న దిలీపుడు పరుగున గుహవద్దకు వచ్చాడు. ఆవును విడిచి పెట్టమని సింహాన్ని కోరాడు. సింహం నవ్వి,” ఓ మహారాజా! నేను ఆకులు,గడ్డి తిని బతకలేను. నా ఆహారం జంతువులే కదా! దేశాన్ని ఏలే రాజువు. నీకు తెలియదా! మరి నన్ను ఏం తిని బతకమంటావు? నువ్వే చెప్పు”. అంది.

రాజు ఒక్క క్షణం ఆలోచించాడు. సింహం వైపు చూసి “ ఈ గోమాతను కన్నబిడ్డలా చూసుకుంటానని మా గురువుగారికి మాటిచ్చాను. దయ ఉంచి గోమాతను విడిచి పెట్టు దానికి బదులు నన్ను నీ ఆహారంగా స్వీకరించు”. అని ప్రాధేయపడ్డాడు.

దిలీపుని మాటలు విని , సింహం ఆశ్చర్యపోయింది. “నీవు బతికి ఉంటే వెయ్యి ఆవులను దానం చేయగలవు. నీ ప్రాణాలు వదులుకుంటావా?” అని ప్రశ్నించింది. అపుడు ” ఒక గోమాతను కాపాడలేని, ఒక మృగరాజు ఆకలి తీర్చలేని నేను ఈ దేశాన్ని ఎలా పాలించగలను?” అని వినయంగా బదులిచ్చాడు.

సింహం సరేనంది. రాజు కళ్ళు మూసుకున్నాడు. అంతే! అతనిపై పూల వాన కురిసింది. రాజు కళ్ళు తెరిచి చూస్తే దేవతలు ప్రత్యక్షమయ్యారు. ” ఓ రాజా! నీ ధర్మనిరతిని పరిక్షించడానికే మేము ఈ సింహాన్ని సృష్టించాము. నువ్వు మా పరీక్షలో నెగ్గావు. ఇక నువ్వు నిశ్చింతగా వెళ్ళవచ్చు” అన్నారు. మహారాజు వారికి నమస్కరించి నందినిని తీసుకొని ఇంటికి వెళ్ళాడు. కొన్నాళ్ళకు ఆ రాజుకు ఒక కుమారుడు జన్మించాడు. అతనే రఘు మహారాజు. ఈ వంశం వాడే శ్రీ రాముడు.

Andhra Pradesh AP Board 3rd Class Telugu Solutions 4th Lesson నా బాల్యం Textbook Exercise Questions and Answers.

AP State Syllabus 3rd Class Telugu Solutions Chapter 4 నా బాల్యం

చిత్రం చూడండి. ఆలోచించి మాట్లాడండి.

ప్రశ్నలకు జవాబులు చెప్పండి.

ప్రశ్న 1.
చిత్రంలోని సన్నివేశాల గురించి మాట్లాడండి ?
జవాబు:
చిత్రంలో చక్కటి నాటక ప్రదర్శన జరుగుతోంది. అందులో ప్రధాన పాత్రధారి గదను బుజాన పెట్టుకుని నటిస్తున్నాడు. ప్రక్కన ఇద్దరు సహ పాత్రధారులున్నారు. ఈ విధమైన సన్నివేశాన్ని కుటుంబమంతా చూస్తున్నారు. నాటక కళను ఆదరిస్తున్నారు.

ప్రశ్న 2.
చిత్రంలో ఎవరెవరు ఉన్నారు? ఏం చేస్తున్నారు ?
జవాబు:
వేదిక మీద ముగ్గురు పాత్రధారులు నటిస్తున్నారు. వేదిక కింద నలుగురు వ్యక్తులు ఆ నాటికను చూస్తున్నారు.

ప్రశ్న 3.
మీరు ఇలాంటి సన్నివేశాలు ఎప్పుడైనా చూశారా! దాని గురించి మాట్లాడండి.
జవాబు:
ఇలాంటి సన్నివేశాలు నేను చూసాను. మా ఊరిలోని కళామందిరం లో నాటక సమాజం వారు వచ్చి ప్రదర్శించినప్పుడు చూసాను. అమ్మ, నాన్న, నన్ను తీసికెళ్ళారు. అందరం కలసి చూసాము. అంతే కాకుండా ! మా పాఠశాల వార్షికోత్సవంలో కూడా చూసాను.

పిల్లలూ! పై చిత్రం నుండి మీరు రాయగలిగినన్ని పదాలు రాయండి:
జవాబు:

1. ఇద్దరు కుటుంబ సభ్యులు
2. ఆడవాళ్ళు ఇద్దరు
3. మొగవాళ్ళు ఇద్దరు
4. నాటికలో పాత్రధారులు
5. గద
6. కత్తి
7. వేదిక
8. వేదిక ముందర తెర
9. వేదిక వెనుక తెర
10. కుర్చీలు

ఇవి చేయండి

వినడం – ఆలోచించి మాట్లాడటం

ప్రశ్న 1.
మీ తరగతిలో బాగా పాటలు పాడే వారి గురించి చెప్పండి.
జవాబు:
మా తరగతిలో బాగా పాటలు పాడే వారు ఇద్దరున్నారు… ఒకరు ‘సౌమ్య’ ఇంకొకరు ‘తేజ’ వీళ్ళిద్దరూ చాలా చక్కగా పాడతారు. వీళ్ళు సంగీతం నేర్చుకుంటున్నారు. పాఠశాలలో ఏ పోటీలు నిర్వహించినా వీళ్ళకు బహుమతులు రావలిసిందే. అప్పుడప్పుడు మా ఉపాధ్యాయురాలు తరగతిలో కూడా వీళ్ళచేత పాడిస్తారు. దేశభక్తి గీతాలు, భక్తి గీతాలు ఆలపిస్తారు.

ప్రశ్న 2.
నాజర్ ఏ కళాకారునిగా పేరు పొందారు?
జవాబు:
నాజర్ బుర్రకథ కళాకారునిగా పేరు పొందారు.

ప్రశ్న 3.
పాఠశాల వార్షికోత్సవంలో మీరు ఏయే ప్రదర్శనలు చేస్తారు?
జవాబు:
జానపద నృత్యాలు, కోయ నృత్యం, బాల రామాయణం నాటిక, ఏకపాత్రాభినయం భూమిని కాలుష్యం నుండి కాపాడే మూగాభినయాలు; సందేశాత్మక నాటికలు దేశభక్తిని పెంపొందించే అంశాలు ప్రదర్శనలుగా చేస్తాం.

ప్రశ్న 4.
నాజర్ గురించి మీకు తెలిసిన విషయాలు చెప్పండి.
జవాబు:

• షేక్ నాజర్ నిరుపేద కుటుంబంలో గుంటూరు జిల్లా పొన్నెకల్లు గ్రామంలో 1920 ఫిబ్రవరి 5వ తీదీన జన్మించారు.
• నాజర్ తండ్రి షేక్ మస్తాన్, తల్లి బీనాబీ.
• తల్లిదండ్రుల, గుదువుల ప్రోత్సాహంతో ప్రాచీన జానపద కళారూపమైన బుర్రకథ ప్రక్రియకు నాజర్ కొత్త మెరుగులు దిద్దారు.
• పల్నాటి యుద్ధం, వీరాభిమన్యు, బొబ్బిలి యుద్ధం, అల్లూరి సీతారామరాజు, బెంగాల్ కరువు వంటి ఇతి వృత్తాలలో సమకాలీన అంశాలు జతచేసి నాజర్ బుర్రకథలు రూపొందించారు.
• నాజర్ చేసిన కృషిని గుర్తించి భారత ప్రభుత్వం 1986లో పద్మశ్రీ పురస్కారంతో సత్కరించింది.
• నాజర్ 1997 ఫిబ్రవరి 21వ తేదీన మరణించారు.

చదవడం – వ్యక్త పరచడం

అ) కింది పట్టిక చదవండి. పాఠం ఆధారంగా నాజర్‌ను ఎవరు ఎలా పిలిచేవారో తెలుపుతూ వాక్యాలు రాయండి.

జవాబు:
ఉదా :

1. పెదనాన్నలు, చిన్నాన్నలు నాజర్ అని పిలచేవారు.
2. గారపాడు తాత ‘అబ్దుల్ అజీజ్’ అని పిలిచేవారట.
3. మామలూ, అత్తలూ ‘అబ్దుల్ అజీజ్’ అని పిలచేవారట
4. నాన్నగారు ‘నాజర్’ అని పిలిచేవారు.

ఆ) కింది పేరామ చదివి ఇ, ఈ ప్రశ్నలకు జవాబులు రాయండి.

హార్మోనిస్టు ఖాదర్ ఒకరోజు మా ఇంటికొచ్చి, మస్తాన్ గారూ మన కుర్రోడు మంచి తెలివిగలవాడు శ్రుతి, లయ, గానం, మంచి కఠం కలవాడు. నాతో పంపండి. చదువు, సంగీతం నేర్పించి గొప్పవాడ్ని
చేస్తాను అన్నాడు.

ఇ) కింది ప్రశ్నలకు జవాబులు రాయండి.

ప్రశ్న 1.
నాజర్ నాన్న పేరేమిటి?
జవాబు:
తండ్రి షేక్ మస్తాన్ ; తల్లి బినాబీ

ప్రశ్న 2.
“వాతో పంపండి” ఈ మాటలు ఎవరు ఎవరితో అన్నారు?
జవాబు:
హార్మోనిస్టు ‘ఖాదర్’ గారు నాజర్ తండ్రి మస్తాన్ గారితో అన్నారు.

ప్రశ్న 3.
నాజర్ గురించి ఖాదర్ ఏమన్నాడు?
జవాబు:
కుర్రాడు మంచి తెలివి కలవాడు. శ్రుతి, లయ, గానం, మంచి కంఠం కలవాడు అన్నాడు.

ఈ) కింది వాక్యాలలో తప్పు (✗), ఒప్పు(✓) లను గుర్తించండి.

అ) అజీజ్ నాజరకు చదువు, సంగీతం నేర్పుతానన్నాడు.   ( )
ఆ) మస్తాన్ కుమారుడు నాజర్   ( )
ఇ) ఖాదర్ వయోలిన్ విద్యాంసుడు   ( )
ఈ) నాజర్ మంచి తెలివిగలవాడు   ( )
జవాబు:
అ) అజీజ్ నాజరకు చదువు, సంగీతం నేర్పుతానన్నాడు.   (✗)
ఆ) మస్తాన్ కుమారుడు నాజర్   (✓)
ఇ) ఖాదర్ వయోలిన్ విద్యాంసుడు   (✗)
ఈ) నాజర్ మంచి తెలివిగలవాడు   (✓)

ఉ) పిల్లలూ! కొండపల్లి బొమ్మల ఆత్మకథను చదవండి. ప్రశ్నలకు జవాబులు రాయండి.

పిల్లలూ! నేను మీ కొండపల్లి బొమ్మను. రంగురంగుల్లో అందంగా ఉంటానని అందరూ నన్ను దాచుకుంటారు. నేను ఏనుగు అంబారీ, దశావతారాలు, తాటిచెట్టు వంటి రూపాలలో ఉంటాను. నన్ను పొణికి కర్రతో తయారుచేస్తారని మీకు తెలుసా! కర్రను బొమ్మగా మలచడంలో ఎంతో కష్టం ఉంటుంది. మా పూర్వికులు రాజస్థాన్ నుండి వచ్చారట. ప్రస్తుతం మేము మన రాష్ట్రంలోని కృష్ణా జిల్లా, కొండపల్లిలో స్థిరపడిపోయాం.

ప్రశ్న 1.
కొండపల్లి బొమ్మలు తయారు చేసేవారి పూర్వికులు ఎక్కడి నుండి వచ్చారు?
జవాబు:
రాజస్థాన్ నుండి వచ్చారట.

ప్రశ్న 2.
కొండపల్లి ఏ జిల్లాలో ఉంది ?
జవాబు:
కృష్ణా జిల్లాలో ఉంది.

ప్రశ్న 3.
కొండపల్లి బొమ్మలను ఏ కర్రతో తయారు చేస్తారు?
జవాబు:
‘పొణికి’ కర్రతో తయారు చేస్తారు.

పదజాలం

అ) పిల్లలూ! కొండపల్లి బొమ్మ తనమ దేవితో తయారు చేస్తారో చెప్పింది కదా! మరి కింది వస్తువులను వేటితో తయారుచేస్తారో జతపరచండి. వాటిని వాక్యాలుగా రాయండి.

జవాబు:

ఉదా :

1. కుండలు మట్టితో తయారు చేస్తారు.
2. అద్దం గాజుతో తయారు చేస్తారు.
3. బుట్ట వెదురుతో తయారు చేస్తారు.
4. గునపం గాజుతో తయారు చేస్తారు.

పిల్లలూ ! పాఠంలో ఉన్న కింది పదాలను మన రాష్ట్రంలోని పలు ప్రాతాలలో ఇలా కూడా అంటారని తెలుసుకోండి.

1. గంజ : రాట, నిట్టాడు, స్తంభం
2. చిన్నాన్న : బాబాయి, పినతండ్రి, చిన్నబ్బ, చిన్నాయన
3. బువ్వ : అన్నం, కూడు, మెతుకులు

ఉపాధ్యాయులకు సూచన : ఇలాంటివి మరికొన్ని పదాలను పరిచయం చేయండి.

స్వీయరచన

అ) కింది ప్రశ్నలకు సొంత మాటల్లో జవాబులు రాయండి.

ప్రశ్న 1.
‘నాజర్ ‘ము ఎవరెవరు ఎలా పిలుస్తారో తెలుసుకున్నారు కదా! మిమ్మల్ని ఎవరెవరు ఎలా పిలుస్తారో రాయండి.
జవాబు:
విద్యార్థి కృత్యం.

ప్రశ్న 2.
వాజర్ తమ అమ్మా నాన్నల గురించి ఏం చెప్పారో రాయండి.
జవాబు:
అమ్మా నాన్న ఆరుగాలం ఎండనకా వాననకా అలుపు సొలుపు లేకుండా కష్టపడేవారని చెప్పాడు.

ప్రశ్న 3.
ఖాదర్, నాజరకు సంగీతం ఎలా నేర్పించాడో రాయండి.
జవాబు:
గోగుపుల్ల గొట్టంతో నీళ్ళ చెంబులో వూదిస్తూ, శ్రుతి గుక్క నేర్పించేవాడు. ఏడ్వడం, నవ్వడం, కోపంగా మాట్లాడడం చూడడం, మూతి ముడవడం, కళ్ళురమడం, లాంటివి నేర్పించాడు. కళ్ళలో కొబ్బరి నూనె వేసి, లైటు వంక చూసి నీరు కారుతుంటే ఏడుపు డైలాగులు చెప్పించేవాడు.

సృజనాత్మకత

పిల్లలూ! కింది బుర్రకథను ఉపాధ్యాయుని సహాయంతో నేర్చుకోండి. మీ స్నేహితులతో కలసి ప్రదర్శించండి.

పల్లవి : వినరా భారత కుమార
విజయం మనదేరా – తందాన తాన
వినరా వీరకుమారా
ఝాన్సీలక్షి కథనూ – తందాన తాన

పల్లవి : చదువులు చక్కగ నేర్చెరా – సై
యుద్ధ విద్యలే నేర్చెరా – సై
శత్రు మూకనే చీల్చెరా – సై
ప్రజలను ప్రేమగ చూసిందా…
వీరనారిగా వెలిసిందా…
భళానంటి భాయి తమ్ముడా.
మేల్ భళానోయ్ తందానా….
తరిగిట ఝంతరి తోం

ప్రశంస

నాజర్ బుర్రకథ చెప్పడంలో మంచి పేరు పొందాడు కదా! ఇలాంటి కళలను గురించి తెలుసుకొని తరగతి గదిలో మాట్లాడండి.
జవాబు:
బుర్రకథ లాంటి మరొక జానపద కళ “కోలాటం”

గ్రామీణ ప్రాంత ప్రజలు తాము చేసే నిత్యకృత్యాలలోని అలసటను మరిచిపోయేందుకు ఉపయోగించే కళారూపం ఈకోలాటం. కోలాటం ఆటలో కళాకారులు రెండు చేతులతో కోలలు ధరించి వాటిని తాకిస్తూ కోలాటం ఆడతారు. ఇందులో ఏక కోలాటం, జంటకోలాటం, స్త్రీల కోలాటం, పురుషుల కోలాటం వంటివి ఎన్నో ఉన్నాయి. కోలాటం నృత్యంలో సుమారు 16 మంది నుండి 40 మంది వరకు పాల్గొనవచ్చు.

భాషాంశాలు

అ) కింది వాక్యాలను చదవండి. వాక్యం చివర ఉన్న ‘ ? ‘ గుర్తును గమనించండి.

1. బాబూ! నీ పేరేమిటి?
2. గీతా! మీ ఊరు ఏది?
3. నీవు ఏ తరగతి చదువుతున్నావు?
4. లతా! నీవు ఎక్కడికి వెళ్తున్నావు?
   

పై వాక్యాల చివర ‘?’ గుర్తు ఉంది కదా! దీనిని ప్రశ్నార్థకం అంటారు. ఈ ‘?’ గుర్తు ఉన్న వాక్యాలను ‘ప్రశ్నార్థక వాక్యాలు’ అంటారు.
“ఎప్పుడు, ఎక్కడ, ఎందుకు, ఏమిటి, ఎలా ఎవరు” ఇలాంటి పదాలను ప్రశ్నార్థక పదాలు” అంటారు.
ఈ పదాలు వాక్యాలలో వచ్చినప్పుడు వాక్యానికి ప్రశ్నార్థకం (?) గుర్తు వస్తుంది.

ఆ) కింది పేరాను చదవండి. పేరాలో ఈ ‘ ! ‘ గుర్తును గమనించండి.

అబ్బో! జూ ఎంత అందంగా ఉందో! అందులో జిరాఫీ ఎంత ఎత్తుగా ఉందో! అమ్మో! సింహాన్ని చూడగానే ఎంత భయమేసిందో! అలాగే పక్షులను చూడగానే ఎంత ముచ్చట వేసిందో! అని ‘జూ’ లో చూసిన విశేషాలను కమల వనజతో చెప్పింది.

పై పేరాలో ‘!’ గుర్తును గమనించారు కదూ! ఇది ఆశ్చర్యాన్ని తెలిపేది. ఈ గుర్తునే ‘ఆశ్చర్యార్థకం’ అంటారు.

ఇ) పై పేరాలో ఆశ్చర్యార్థకం ‘!’ గుర్తు ఉన్న పదాలను గుర్తించి రాయండి.
జవాబు:

1. అబ్బో !
2. అమ్మో!
3. ఎంత అందంగా ఉందో!
4. ఎంత ముచ్చట వేసిందో
5. ఎంత భయం వేసిందో!
6. ఎంత ఎత్తుగా ఉందో!

నాజర్ జీవిత విశేషాలు

• షేక్ నాజర్ నిరు పేద కుటుంబంలో గుంటూరు జిల్లా పొన్నెకల్లు గ్రామంలో 1920 ఫిబ్రవరి 5వ తీదీన జన్మించారు.
• నాజర్ తండ్రి షేక్ మస్తాన్, తల్లి బీనాబీ.
• తల్లిదండ్రుల, గురువుల ప్రోత్సాహంతో ప్రాచీన జానపద కళారూపమైన , బుర్రకథ ప్రక్రియకు నాజర్ కొత్త మెరుగులు దిద్దారు.
• పల్నాటి యుద్ధం, వీరాభిమన్యు, బొబ్బిలి యుద్ధం, అల్లూరి సీతారామరాజు, బెంగాల్ కరువు వంటి ఇతి వృత్తాలలో సమకాలీన అంశాలు జతచేసి నాజర్ బుర్రకథలు రూపొందించారు.
• నాజర్ చేసిన కృషిని గుర్తించి భారత ప్రభుత్వం 1986లో పద్మశ్రీ పురస్కారంతో సత్కరించింది.
• నాజర్ 1997 ఫిబ్రవరి 21వ తేదీన మరణించారు.
  

పదాలు – అర్థాలు

ఆశ = కోరిక
ఆరుగాలం = ఏడాది అంతా
దినచర్య = ప్రతిరోజూ చేసే పనులు
గురుదక్షిణ = గురువులకు ఇచ్చే కానుక
వార్షికోత్సవం = సంవత్సరం చివరన జరుపుకునే వేడుక
గుంజ = రాట
పామరులు = చదువుకోనివారు

కలి పరిచయం

షేక్ నాజర్ తన జీవితకథను తానే చెప్పుకున్నట్లుగా అంగడాల రమణమూర్తి అక్షరీకరించాడు. స్వీయ చరిత్రాత్మకమైన ఈ కథను ‘పింజారి’ అని పేరు పెట్టారు.

ఈ మాసపు పాట

బంగారు పాప

ప॥ బంగారు పాపాయి బహుమతులు పొందాలి
పాపాయి చదవాలి మా మంచి చదువు ॥

చ॥ పలుసీమలకు పోయి, తెలివిగల పాపాయి
కళలన్ని చూపించి ఘనకీర్తి పొందాలి
ఘనకీర్తి పొందాలి ఘనకీర్తి తేవాలి
॥ బంగారు ॥

చ॥ మా పాప పలికితే మధువులే కురియాలి
పాపాయి పాడితే పాములే ఆడాలి ఏ దేశమేజాతి ఎవరింటిదీ పాప? ఎవ్వరీ పాపాయి అని ఎల్లరడగాలి
॥ బంగారు ॥

చ॥ తెనుగుదేశము నాది, తెనుగుపాపను నేను
అని పాప జగమంతా చాటి వెలయించాలి
మా నోములపుడు మా బాగా ఫలియించాలి
॥బంగారు ॥

కవి పరిచయం

కవి : మంచాళ జగన్నాథరావు
కాలము : (1921 – 1985 )
విశేషాలు : మంచాళ జగన్నాథరావు కవి, సంగీత విద్వాంసులు, ప్రసిద్ధ వాగ్గేయకారుల కృతులకు స్వర రచన చేసారు.

ఈ మాసపు కథ

బంగారు మొలక

అనగనగా ఒక రాజు . ఆ రాజు ప్రజలను చక్కగా పరిపాలించేవాడు. సమయం దొరికినప్పుడల్లా రాజ్యంలో పర్యటించేవాడు. ప్రజల కష్టసుఖాలను తెలుసుకొనేవాడు. ఎప్పటిలానే ఒక రోజు రాజు పర్యటనకు బయలుదేరాడు. ఒక గ్రామం పొలిమేరలో రాజుకి మామిడి మొక్కతో ఒక ముసలివాడు కనిపించాడు. రాజు ఆ వృద్ధుడిని గమనిస్తున్నాడు. అతను మామిడి మొక్కను నాటి దానికి నీరు పోయసాగాడు.

రాజు మనసులో ఒక ఆలోచన మెదిలింది. ఈ మొక్క ఎప్పుడు చెట్టవుతుంది? కాయలు కాస్తుంది? ఈ ముసలివాడు ఎప్పుడు వాటిని తింటాడు? రాజుకు నవ్వు కూడా వచ్చింది. తాతను అడిగాడు.

” తాతా నీవు ఎంత అమాయకుడివి. ఇప్పుడు మామిడి మొక్క నాటుతున్నావు. ఇది పెరగాలి. పెద్దదవ్వాలి. దానికి కాయలు కాయాలి. ఇది ఎప్పటికి జరిగే పని అప్పటిదాకా నీవు బతికిఉంటావా?”

రాజు మాటలు విని ముసులివాడు బోసినోటితో నవ్వాడు. ” రాజా! ఈ మొక్కనాటేది నాకోసం కాదు. అప్పటివరకు బతికి ఉండనని నాకు తెలుసు. ఇది పిల్లలు తింటారు. జనం తింటారు.

ఎన్నడో మన తాతలు నాటిన మొక్కలే ఇప్పటికి చెట్లయి ఫలాలు ఇస్తున్నాయి. వాటినే మనం తింటున్నాంకదా! ఏపని అయినా మనకోసమే చేయవలసిన పనిలేదు. రేపటి కోసం కూడా చేయాలి ఎవరికోసం వారు ఆలోచించుకుంటే ఈ లోకం ఇంత దూరం వచ్చేదా! ఇంత అభివృద్ధి ఉండేదా!” అన్నాడు ముసలివాడు.

అ ” తాత మంచిమాట చెప్పాడు. తాత మనసు చాలా మంచిది” అనుకుని రాజు ముసలివాడికి పాతిక బంగారు నాణేలు అందించాడు. తాత ముఖం ఆనందంతో వికసించింది.

” చూశావా! రాజా! ఈ మొక్క నాటినరోజే బంగారు కాసులు కాసింది” అంటూ తాత సంబర పడిపోయాడు. అతని సంబరం చూసి రాజు కూడా ఆనందించాడు.

Andhra Pradesh AP Board 3rd Class Telugu Solutions 9th Lesson తొలిపండుగ Textbook Exercise Questions and Answers.

AP State Syllabus 3rd Class Telugu Solutions Chapter 9 తొలిపండుగ

చిత్రం చూడండి. ఆలోచించి మాట్లాడండి.

ప్రశ్నలకు జవాబులు చెప్పండి.

ప్రశ్న 1.
చిత్రంలోని సన్నివేశాల గురించి మాట్లాడండి ?
జవాబు:
ఇది సంక్రాంతి పండుగ చిత్రం. తెలుగువారి సంస్కృతి సంప్రదాయాల పండుగ. ఈ పండుగ వేళల్లో ఉదయాన్నే సూర్యోదయానికి ముందే ఇంటి ముందు కలాపు జల్లి చక్కటి రంగవల్లులు (ముగ్గులు) వేస్తారు. ఆ ముగ్గుల మధ్యలో వివిధ రకాల రంగులు అద్దుతారు. ఆదే సమయంలో గంగిరెద్దుల వాళ్ళు వచ్చి ఇంటి ముందు గంగిరెద్దును ఆడిస్తారు. హరిదాసు వచ్చి దైవ సంకీర్తనలు పాడుతూ చిడతలు కొడుతూ, భుజం మీద తంబూర మీటుతూ – ఆ ఇంటి సభ్యులను ఆశీర్వదిస్తారు.

ప్రశ్న 2.
రంగు రంగుల ముగ్గులు ఎపుడెపుడు వేస్తారో చెప్పండి?
జవాబు:
ఇంటి ముందు ముగ్గు అనేది శుభప్రదం. రంగురంగుల ముగ్గులు అవకాశం ఉంటే ఓపిక – సమయం ఉంటే ప్రతిరోజూ వేసుకోవచ్చు. కాకపోతే ప్రత్యేకంగా- ఈ రంగు రంగుల రంగ వల్లులు సంక్రాంతి సమయంలో వేస్తారు. జనవరి 1వ తేదీన క్రొత్త సంవత్సరం ప్రారంభం (ఆంగ్ల నూతన సంవత్సరం) కనుక ఆనందంగా స్వాగతం చెబుతూ వేస్తారు.

ప్రశ్న 3.
మీరు ఇష్టంగా జరుపుకునే పండుగ గురించి చెప్పండి?
జవాబు:
నాకు ఇష్టమైన పండుగలలో దసరా ఒకటి. ఇది ఆశ్వీయుజ శుద్ధ పాడ్యమి నుండి నవమి వరకు తొమ్మిది రోజులు. జరుగుతుంది. అందుకే దేవీ నవరాత్రులు అంటారు. దుర్గామాత మహిషాసురుడనే రాక్షసునితో తొమ్మిది రోజులు యుద్ధం చేసి దశమిరోజు విజయం సాధించింది. అందుకే పదవరోజును వియజదశమి అంటారు. ఈ పండుగ రోజుల్లో అమ్మవారికి ఒక్కొక్క రోజు ఒక్కొక్క అవతారంతో అలంకరిస్తారు. చివరి రోజు జమ్మి పూజ కూడా చేస్తారు.

పిల్లలూ! పై చిత్రం నుండి మీరు రాయగలిగినన్ని పదాలు రాయండి:
జవాబు:

1. ఆడపిల్లలు
2. పూలు
3. జడలు
4. ముగ్గుపాత్ర
5. ముగ్గులు
6. రంగులు, రంగవల్లులు
7. గంగిరెద్దు
8. గంగిరెద్దును ఆడించే వాళ్ళు
9. సన్నాయి
10. హరిదాసు
11. చిడతలు
12. తంబూర
13. ఇళ్ళు
14. చెట్లు

ఇవి చేయండి

వినడం – ఆలోచించి మాట్లాడటం

ప్రశ్నలకు జవాబులు చెప్పండి.

ప్రశ్న 1.
నీకు తెలిసిన కొన్ని పండుగల పేర్లు చెప్పండి.
జవాబు:

1. ఉగాది (సంవత్సరాది)
2. శ్రీరామనవమి
3. వరలక్ష్మీవ్రతం
4. వినాయక చవితి
5. దసరా
6. దీపావళి
7. ముక్కోటి ఏకాదశి
8. సంక్రాంతి
9. శివరాత్రి
10. రంజాన్
11. క్రిస్టమస్

ప్రశ్న 2.
పిల్లలూ! సెలవు రోజుల్లో ఎక్కడికి వెళ్ళి ఆటలు ఆడేవారో చెప్పండి.
జవాబు:
ఊరి చివరన ఉండే తాతల నాటి వేపచెట్టు ఉంది. అది ఆట స్థలం. సెలవు రోజుల్లో పిల్లలంతా అక్కడ ఆడి, పాడి ఆనందంగా గడిపుతారు.

ప్రశ్న 3.
మీకు ఇష్టమైన పండుగ ఏది? దాన్ని మీరు ఎలా జరుపుకుంటారు?
జవాబు:
మాకు ఇష్టమైన పండుగ ‘దీపావళి’. ఇది రెండు రోజుల పండుగ. ముందురోజు ‘నరక చతుర్థశి’. ఈ రోజు తెల్లవారు జామునే లేస్తాము. అమ్మ మా మాడున నూనె పెడుతుంది.

అప్పుడు తెచ్చుకున్న టపాకాయలలో ఒకటో రెండో కాల్చి, తలంటుకుని స్నానం చేస్తాము. ఇక అప్పటి నుండి కొసుకున్న మందులు ఎండబెడతాము. స్నేహితుల ఇళ్ళకు వెళ్ళి, వాళ్ళు ఏఏ మందులు కొనుక్కున్నారో చూస్తాము. అదో సరదా!

తరువాత రోజు దీపావళి. ఆరోజు ఉదయాన్నే స్నానం చేసి కొత్త బట్టలు కట్టుకుంటాము. రాత్రికి ఇంటి గుమ్మాల పైన వరుసగా నూనె దీపాలు వెలిగించి నమస్కారం చేసుకొని, అప్పటినుండి మందులు కాలుస్తాము. తరువాత తీపి మిఠాయిలు తింటాము.

ఈ విధంగా సరదాగా ఆనందంగా గడిపే మాకిష్టమైన పండుగ ‘దీపావళి’.

ప్రశ్న 4.
పిల్లలూ! సెలవు రోజుల్లో మీరేమేమి చేస్తారో చెప్పండి.
జవాబు:
సెలవు రోజుల్లో కొంచెం ఆలస్యంగా లేస్తాము. అమ్మ పెట్టిన అల్పాహారం (టిఫిన్) తిని ముందురోజు పాఠశాలలో గురువులు ఇచ్చిన ఇంటి పనిని (హోమ్ వర్క్) చేస్తాము. అమ్మకు నాన్నకు సాయం చేస్తాము. సాయంత్రం సమయం అంతా స్నేహితులతో ఆడుకుంటాం. ఇంటికి వచ్చాక అమ్మ, నాన్న, నేను తమ్ముడు కలసి సినిమాకు గాని, హూటలు గాని వెళ్తాము. ఈ విధంగా సెలవు రోజు గడుపుతాము.

చదవడం – వ్యక్త పరచడం

అ) కింది వాక్యాలను చదవండి. పాఠం ఆధారంగా ఎవరు ఎవరితో అన్నారో రాయండి.

ప్రశ్న 1.
ఉగాది పండుగ కదా! మా అమ్మ చెప్పింది.
జవాబు:
రవి అనంలో అన్నాడు.

ప్రశ్న 2.
లత, రవి వస్తున్నారా!
జవాబు:
ఆనంద్ – శామ్యూల్ లో అన్నాడు.

ప్రశ్న 3.
నా బంగారుతల్లివమ్మా!
జవాబు:
రంగయ్య తాత – లతతో అన్నాడు

ప్రశ్న 5.
“కరీమ్ మామా! ఎందుకు ఇవన్నీ కడుతున్నారు?”
జవాబు:
శామ్యూల్ – కరీముల్లాతో అన్నాడు.

ఆ) కింది పేరా చదవండి.

ఉగాది పండుగను తెలుగు సంవత్సరాది, యుగాది అని కూడా అంటాం . ఈ పండుగను చైత్ర శుద్ధ పాడ్యమి నాడు జరుపుకుంటాం. ఈ పండుగ రోజున చేసే ఉ గాది పచ్చడి కష్టసుఖాల కలయికకు ప్రతీక. ఈ పచ్చడిలో తీపి, పులుపు, కారం, వగరు, చేదు, ఉప్పు రుచులు ఉంటాయి. వీటినే షడ్రుచులు అంటారు. ఈ రోజున పంచాంగ శ్రవణం చేస్తారు. తిథి, వార, నక్షత్ర, యోగ, కరణములను తెలిపే గ్రంథాన్ని పంచాంగం అంటారు.

ఇ) కింది పదాలకు సమానార్థాలు ఇచ్చే పదాలు పేరాలో ఉన్నాయి. వాటిని వెతికి రాయండి.
ఉదా :
1. గుర్తు : ____________
2. ఆరు రుచులు : ____________
3. వినడం : ____________
4. ఐదు ఆంగాలు : ____________
5. పర్వం : ____________
6. రోజు : ____________
జవాబు:
1. గుర్తు : ప్రతీక
2. ఆరు రుచులు : షడ్రుచులు
3. వినడం : శ్రవణం
4. ఐదు ఆంగాలు : పంచాంగం
5. పర్వం : పండుగ
6. రోజు : నాడు

ఈ) పదాలకు సమానార్థాలు ఇచ్చే పదాలు పేరాలో ఉన్నాయి. వాటిని వెతికి రాయండి.

తేజ : తాతయ్యా! ఈ పెళ్ళి పత్రికలో శార్వరి నామ సంవత్సరం, ఆశ్వయుజ మాసం, ఏకాదశి ధనిష్ఠ నక్షత్రం అని రాసి ఉంది.

తాతయ్య : శార్వరి అనేది తెలుగు సంవత్సరాలలో ఒక సంవత్సరం పేరు. సంవత్సరాలు మొత్తం అరవై అవి.

తేజ : అమ్మో! ఎంత బాగా గుర్తున్నాయి తాతయ్య నీకూ… మరి ‘ఆశ్వయుజ మాసం’ అని ఉంది – అదేమిటి?

తాతయ్య : జనవరి నుండి డిసెంబరు వరకూ ఉన్న నెలలు ఆంగ్ల సంవత్సరానికి చెందినవి. అయితే మన తెలుగువారికి ప్రత్యేకమైన నెలలున్నాయి. వాటిని తెలుగు నెలలు అంటారు. అవి

1. చైత్రం
2. వైశాఖం
3. జ్యేష్టం
4. ఆషాడం
5. శ్రావణం
6. భాద్రపదం
7. ఆశ్వయుజం
8. కార్తికం
9. మార్గశిరం
10. పుష్యం
11. మాఘం
12. ఫాల్గుణం

తేజ : అమ్మో! నీకు చాలా తెలుసు తాతయ్యా!
తాతయ్య : మరి వీటన్నిటిని నీవు బాగా నేర్చుకోవాలి సరేనా!
తేజ : సరే తాతయ్యా!

ఊ) కింది ప్రశ్నల జవాబులను జట్లలో చర్చించండి.

ప్రశ్న 1.
తెలుగు నెలలు ఎన్ని? అవి ఏవి?
జవాబు:
విద్యార్థి కృత్యం

ప్రశ్న 2.
తెలుగు సంవత్సరాలు ఎన్ని అవి ఏవి?
జవాబు:
విద్యార్థి కృత్యం

పదజాలం

అ) కింది పండుగల పేర్లు చదవండి. వాటిని ఉపయోగించి ఒక్కొక్క వాక్యం రాయండి.

ఉదా : రంజాన్ మాసంలో ఉపవాసాలు ఉంటారు.
జవాబు:

1. దీపావళి పండుగకు (టపాసులు) మందుగుండు సామాను కాలుస్తారు.
2. దసరా పండుగ 10రోజులు జరుపుకుంటారు.
3. శ్రీరామనవమి చైత్రశుద్ధ నవమినాడు జరుపుతారు. రామ కళ్యాణం చేస్తారు.
4. వినాయక చవితి పండుగరోజు మట్టి వినాయకుణ్ణి పత్రితో పూజ చేసి ఉండ్రాళ్ళు నివేదన చేస్తారు.

ఆ) కింది ఆధారాలతో ఖాళీగా ఉన్న గదులను సరైన అక్షరాలతో పూరించండి.

1. ఉగాది పచ్చడిలో తీపి నిచ్చేది
2. ఉగాది పచ్చడిలో చేదు నిచ్చేది
3. ఉగాది పచ్చడిలో పులుపు నిచ్చేది
4. గుమ్మానికి తోరణాలుగా కట్టేవి
5. ఉగాది రోజున ప్రత్యేకంగా వినేది
6. ఉగాది రోజున నైవేద్యంగా పెట్టేది

జవాబు:

1. ఉగాది పచ్చడిలో తీపి నిచ్చేది ( బెల్లం )
2. ఉగాది పచ్చడిలో చేదు నిచ్చేది ( వేపపూత )
3. ఉగాది పచ్చడిలో పులుపు నిచ్చేది (చింతపండు )
4. గుమ్మానికి తోరణాలుగా కట్టేవి (మామిడాకులు)
5. ఉగాది రోజున ప్రత్యేకంగా వినేది (పంచాంగ శ్రవణం)
6. ఉగాది రోజున నైవేద్యంగా పెట్టేది (ఉగాది పచ్చడి)

ఇ) కింది పదాలతో సొంత వాక్యాలు రాయండి.

(తోట, ఆటలు, చెట్టు, బొబ్బట్లు, పులిహూర )
ఉదా : గోపి తోటకు వెళ్ళాడు.
జవాబు:
1. ఆటలు ఆరోగ్యాన్నిస్తాయి.
2. చెట్టు నీడనిస్తుంది
3. బొబ్బట్లు రుచిగా ఉంటాయి
4. దేవాలయాల్లో పులిహోర ప్రసాదం బాగుంటుంది.

స్వీయరచన

కింది ప్రశ్నలకు సొంత మాటల్లో జవాబులు రాయండి.

ప్రశ్న 1.
రవి తన మిత్రులకు బూరెలు, గారెలు, మొదలైన పిండివంటలు తెచ్చాడుగదా! అలాగే మీకు ఇష్టమైన పిండి వంటలు రాయండి.
జవాబు:
పులిహోర, దదోజనం, చక్రపొంగలి, పెరుగావడ, జిలేబి, ఉండ్రాళ్ళు, గారెలు, బూరెలు, కట్టెపొంగలి.

ప్రశ్న 2.
రవి, లత, ఆనంద్, శామ్యూల్ సెలవు రోజుల్లో వేపచెట్టు కింద ఆటలు ఆడతారుగదా! మీరు సెలవురోజుల్లో ఏఏ ఆటలు ఆడతారో రాయండి.
జవాబు:
క్రికెట్, కుంటుళ్ళాట, అంటుకునే ఆట, బంతాట, ‘కో’ తొక్కుడు బిళ్ళ, స్కిప్పింగ్, షటిల్ (బాడ్మింటన్) కోతి కొమ్మచ్చి.

ప్రశ్న 3.
‘ఉగాది పచ్చడి’ గురించి రంగయ్యతాత ఏమని చెప్పాడు ?
జవాబు:
వేపపూత, లేత మామిడి ముక్కలు, కొత్త చింతపండు, కొత్త బెల్లం, ఉప్పు, కారాలను కలిపి ఉగాది పచ్చడి చేస్తారు. దీనిలో చేదు, వగరు, పులుపు, తీపి, ఉప్పు, కారం ఇలా ఆరు రుచులు ఉంటాయి. ఈ పచ్చడినే దేవునికి నైవేద్యం పెడతారు. ఈ పచ్చడిలో వివిధ రుచులు ఉన్నట్లే, మన జీవితంలో కూడా బాధలు, కష్టాలూ, సుఖాలు, సంతోషాలు కలగలసి ఉంటాయని వాటిని మనం సమానంగా తీసుకోవాలని దీని భావం. ఈ విధంగా రంగయ్య తాత ఉగాది పచ్చడి గురించి చెప్పాడు.

ప్రశ్న 4.
పంచాంగం శ్రవణం’ లో ఏఏ విషయాలుంటాయో రాయండి.

జవాబు:
క్రొత్త సంవత్సరం ప్రతి ఒక్కరి జీవితంలో ఏ విధంగా మార్పులు తీసుకొస్తుంది అనేది తెలుస్తుంది. తిధి, వార, నక్షత్ర, యోగ, కరణాలను చర్చిస్తారు. రాశుల గమనస్థితి తెలియజేస్తారు. కళలు, క్రీడలు, వ్యాపారం, విద్య, వైద్యం మొదలైన ప్రధాన రంగాలు ఏవిధంగా ఉపయోగకారిగా ఉంటాయో తెలియజేస్తారు. పుట్టిన నక్షత్రాలను, రాశుల పట్టి – వారి వారి శుభ-ఆశుభ-ఉపయోగ, నిరుపయోగ లాభ-నష్టాలను తెలియజేస్తారు. గ్రహ అనుకూలం ఉండాలంటే ఏం చేయాలో తెలుసుకుంటారు. ఈ విధమైన విషయాలు పంచాంగ శ్రవణంలో ఉంటాయి.

సృజనాత్మకత

కింది ఆధారాలతో గేయాన్ని పొడిగించండి. చక్కగా పాడండి.
వసంతకాలపు ఉగాదికి
కోకిల పలికెను స్వాగతం
ఉగాది పచ్చడి చేయడానికి
అమ్మలక్కలు రారండి
వేపపూత, …………………………
………………………….
………………………….
………………………… కలిపారు
………………………… చేశారు
………………………… చేశారు
………………………… పెట్టారు.

జవాబు:
వసంతకాలపు ఉగాదికి
కోకిల పలికెను స్వాగతం
ఉగాది పచ్చడి చేయడానికి
అమ్మలక్కలు రారండి
వేపపూత, లేత మామిడిముక్కలు
కొత్త చింతపండు, కొత్త బెల్లం
ఉప్పు, కారాలను
ఆరు రుచులు కలిపారు
ఉగాది పచ్చడి చేశారు
దేవుడికి నివేదన చేశారు
అందరికి చేతుల్లో పెట్టారు.

ప్రశంస

పిల్లలూ! ఉగాది పండుగ గురించి తెలుసుకున్నారు గదా! అలాగే రంజాన్, క్రిస్మస్ పండుగల గురించి తెలుసుకొని తరగతి గదిలో చర్చించండి.

జవాబు:
విద్యార్థి కృత్యము.

ప్రాజెక్టుపని

‘క్యాలెండరు’ ఆధారంగా ఏఏ పండుగలు, ఏఏ నెలలలో వస్తాయో కింది పట్టికలో పూరించండి.

జవాబు:
విద్యార్థి కృత్యము.

భాషాంశాలు

అ) పాఠం చదవండి, ద్విత్వ, సంయుక్త అక్షరాలున్న పదాలు గుర్తించి పట్టికలో రాయండి.

జవాబు:

ఆ) కింది పేరాను చదవండి. [,] కామా, [.] పూర్ణవిరామాలను సరైన చోట ఉంచి పేరాను తిరగ రాయండి.

గోపి ఇంటి నుండి బొబ్బట్లు గారెలు పాయసం పులిహోర తెచ్చాడు అతనికోసం రవి సుధ ఎదురుచూస్తూ ఉన్నారు. వారంతా పక్కనే ఉన్న తోటకు వెళ్ళి అరటి ఆకులు మంచినీళ్ళు తెచ్చుకున్నారు చెట్టు కింద కూర్చొని ఆహారపదార్థాలు తిన్నారు కొంతసేపు ఆటలు పాటలతో గడిపారు ఇంటికి తిరిగి వెళ్లారు.
జవాబు:
గోపి ఇంటి నుండి బొబ్బట్లు , గారెలు, పాయసం, పులిహోర తెచ్చాడు. అతనికోసం రవి, సుధ ఎదురుచూస్తూ ఉన్నారు. వారంతా పక్కనే ఉన్న తోటకు వెళ్ళి అరటిఆకులు, మంచినీళ్ళు తెచ్చుకున్నారు. చెట్టు కింద కూర్చొని, ఆహారపదార్థాలు తిన్నారు. కొంతసేపు ఆటలు, పాటలతో గడిపారు. ఇంటికి తిరిగి వెళ్లారు.

పదాలు – అర్థాలు

గ్రామం = ఊరు, పల్లెటూరు
కమ్మని = మంచి, చక్కని
తొలి = మొదటి
ప్రారంభం = మొదలు
ఆది = మొదలు
నైవేద్యం = దేవుడికి పెట్టేది/నివేదన చేసేది
షడ్రుచులు = ఆరు రుచులు
పంచాంగం = ఐదు భాగాలు గలది
విశేషాలు = కొత్త విషయాలు

ఈ మానపు పాట

అందాల తోటలో

అందాల తోటలో బాల ఏమంది?
అడగా పాడగా తోడు రమ్మంది

గున్నా మామిడి పైని కోయిలేమంది?
‘కూ’ అంటే ‘కూ’ అన్న కొంటె ఎవరంది

నిండుగా పురి విప్పి నెమలి ఏమంది?
నృత్యాలు, నాట్యాలు నేర్చుకొమ్మంది.

చెట్టుకొమ్మన రామచిలుక ఏమంది?
సగము కొరికిన పండ్లు చవి చూడమంది.

చెంగు చెంగున ఎగిరి జింక ఏమంది?
పరుగు పందెములోన పస చూడమంది.

అంతలంతలమేయు ఆవు ఏమంది?
అగి తియ్యని పాలు త్రాగి పొమ్మంది.

క్రొత్తగా కొన్నట్టి గుర్రమేమంది?
స్వారి చేస్తే నీవు సాహసుడవంది.

విరియ బూచిన పండు వెన్నెలేముంది?
వింత వింతల కథల విందు నేడంది.

కవి పరిచయం

కస్తూరి నరసింహమూర్తి
ఈ పాట కస్తూరి నరసింహమూర్తి గారు రచించిన ‘పాపాయి సిరులు’ అనే గేయసంపుటి నుంచి తీసుకున్నారు.

ఈ మాసపు కథ

నక్కయుక్త

ఒక నదీతీరం, నక్క బావ విచారంగా ఉంది. అటూ ఇటూ పచార్లు చేస్తోంది. తనలో తాను ఇలా అనుకుంది. “ పరుగులతో, తరగలతో పారుతోంది. ఇప్పుడీ నది దాటడం ఎవరి తరం? ఎక్కడో పడింది వాన, వరదలా వచ్చింది నీరు. ఎప్పుడు తీస్తుంది నీరు. ఎలా చేరతాను ఇల్లు”

నక్క బావ ఉపాయమేదని ఆలోచిస్తూ ఉంది. అంతలో నదిలో నుండి ఒక మొసలి బయటికి వచ్చింది. నక్కతో ” ఏమిటి నక్క బావా! ఒక్కడవూ ఏదో దీర్ఘంగా ఆలోచిస్తూ ఉన్నావు?” అంది. మెరుపులా నక్క బావ మదిలో మెరిసిందో ఉపాయం.

అది మొసలితో అంది “ నిజమేనయ్యా మొసలి బావా! నిన్ను చూడగానే నాకొక సందేహం వచ్చింది. ఈ అడవిలో నక్కలు ఎక్కువ ఉన్నాయా? ఈ నదిలో మీ మొసళ్ళు ఎక్కువ ఉన్నాయా?”

మొసలి తడముకోకుండా అంది “అనుమానమెందుకు నక్కబావా? మేమే ఎక్కువ” నక్క అంది “ఏమో! నాకు మేమే ఎక్కువ అనిపిస్తుంది.” మొసలి అంది, “మా వాళ్ళను ఇప్పుడే పిలుస్తాను. నువ్వే చూచి లెక్కించి చెప్పు”

మొసలి తమ వాళ్ళనందరినీ పేరు పేరునా పిలిచి వరుసగా ఈ ఒడ్డు నుండి ఆ ఒడ్డు వరకు నిలబెట్టించింది. అప్పుడు నదిపై మొసళ్ళ వంతెన తయారయ్యింది. తన యుక్తి పారినందుకు సంతోషించింది నక్క ఇక్కడ నుండి అందరినీ లెక్కించాలంటే కష్టం. నేను ఒక్కొక్కరి పై ఎగురుతూ లెక్కిస్తాను” అంది. మొసలి సరే అంది. నక్క ఒక్కొక్క మొసలి పై దూకుతూ నది దాటింది. అప్పుడు మొసలి ” ఇప్పుడు లెక్కించావుగా చెప్పు. మేమే కదా ఎక్కువ ఉన్నది” అంది.

అప్పుడు నక్క నవ్వి ” ఈ నది దాటడానికి నేను వేసిన ఎత్తు అది. ఎవరెక్కువ ఐతే మాత్రం వచ్చే లాభం ఏంటీ” అంది. నక్క తెలివికి మొసలి ఆశ్చర్యపోయింది.

కవి పరిచయం

కవి  : జంధ్యాల సుబ్రహ్మణ్య శాస్త్రి
కాలము  : (1892 – 1980)
రచనలు  : ‘ఆంధ్రుల చరిత్ర’, ‘ఆంధ్ర సామ్రాజ్యం’, ‘రత్నలక్ష్మీ శతపత్రము’, ‘కేనోపననిషత్తు’
విశేషాలు  : గద్వాల సంస్థాన కవి, అవధాన విద్యలో నిష్ణాతుడు, సహస్రావధాని.

Andhra Pradesh AP Board 3rd Class Telugu Solutions 2nd Lesson మర్యాద చేద్దాం Textbook Exercise Questions and Answers.

AP State Syllabus 3rd Class Telugu Solutions Chapter 2 మర్యాద చేద్దాం

చిత్రం చూడండి. ఆలోచించి మాట్లాడండి.

ప్రశ్నలకు జవాబులు చెప్పండి.

ప్రశ్న 1.
చిత్రంలోని సన్నివేశాల గురించి మాట్లాడాండి ?
జవాబు:
నిండా నీటితో ప్రవహించే కాలువ. ఆ కాలువ దాటడానికి దాని మీద నిర్మించిన వంతెన ఉన్నది. కాలువకు ఇటు ప్రక్కన పెద్ద చెట్టు. ఆ చెట్టు కొమ్మమీద ఒకవ్యక్తి కూర్చున్నాడు. ఆవ్యక్తి చేతిలో ఒక గోడ్డలి ఉంది. ఆ గొడ్డలితో కొమ్మ నరుకుతున్నాడు. ఆ కొమ్మ తనుకూర్చున్న కోమ్మే!…అంటే తను కూర్చున్న కొమ్మను- తానే నరుక్కుంటున్నాడు అమాయకుడు, అజ్ఞాని.

ఇక కాలువకు అటుప్రక్క దారి. దారి వెంట గుఱ్ఱం మీద ఒక వ్యక్తి వెళ్తున్నాడు. అతని నెత్తిమీద కట్టెల మోపు ఉంది. ఆ కట్టెల మోపు పడిపోకుండా తన రెండు చేతులతో గట్టిగా పట్టుకున్నాడు. ఆ గుఱ్ఱం వేగంగా నోటి నుండి నురగలు కక్కుతూ వెల్తోంది. ఆ గుఱ్ఱపు కళ్ళెం తన నడుంకు కట్టుకున్నాడు. తన రెండు చేతులతో కట్టెల మోపు పడిపోతుందేమో అనే భయంతో పట్టుకున్నాడు కాని – తాను పడిపోతాననే ఆలోచన లేని అమాయకుడు, అజ్ఞాని.

ప్రశ్న 2.
చిత్రంలో వారు చేస్తున్న పనులు సరైనవేనా! ఎందుకు?
జవాబు:
సరైనవి కావు – ఎందుకంటే
(అ) కొమ్మ నరుకుతున్న వ్యక్తి – తాను కూర్చున్న కొమ్మను తానే నరుకుతున్నాడు. నరికిన కొమ్మతో పాటు తాను కూడా పడిపోతాడు. అది తెలియని అమాయకత్వం, అవివేకం అతనిది. అందుకని ఆ పని సరైనది కాదు.

(ఆ) గుఱ్ఱం మీద వేగంగా వెళ్తున్న వ్యక్తి – తన రెండు చేతులతో గుజ్జం కళ్ళెం పట్టుకోకుండా- నెత్తి మీద ఉన్న కట్టెల మోపును పడిపోకుండా పట్టుకున్నాడు. కట్టెల మోపు పడిపోతుందేమో అనే ఆలోచన తప్ప, తాను పడిపోతానన్న ఆలోచన లేని అమాయకుడు, అవివేకి – అందుకని ఈ పని కూడా సరికాదు.

ప్రశ్న 3.
ఇలాంటి సంఘటనలు మీరెప్పుడైనా చూశారా! వాటి గురించి మాట్లాడండి.
జవాబు:
ఇలాంటి సంఘటనలు నేను రెండు చూశాను:
ఒకసారి నేనూ, అమ్మ, నాన్న -నా బుల్లి తమ్ముడు కలిసి కారులో షికారు కెళ్తున్నాము. నాన్న కారు నడుపుతున్నాడు. మా కారు ప్రక్కనుండి ఒకాయన బండి మీద చాలా వేగంగా వెళ్తూ – ఒకచేత్తో సెల్ మాట్లాడుతూ ఒక చేత్తో డ్రైవ్ చేస్తున్నాడు. వచ్చేపోయే వాహనాలతో బాగా రద్దీగా ఉంది కూడా, నేను అతడినే చూస్తున్నాను.

నాన్న కూడ అద్దం దించి- ఆ వ్యక్తికి తప్పని కూడా చెప్పారు. కాని వినిపించుకోలేదు. మమ్మల్ని దాటి కొంచెం ముందుకు వెళ్ళాడు. ఇంతలో- ఒక చేత్తో అదుపు చేసుకోలేక కింద పడిపోయాడు. చాలా బాధ కలిగింది. అందుకనే- బండి మీద వెళ్తూ సెల్ మాట్లాడకూడదు. ఒక చేత్తో డ్రైవ్ చేయకూడదు.

అలాగే మేము ఇంకొంచెం ముందు కెళ్ళాక – నాన్న కారును పెట్రోల్ బంక్ దగ్గర పెట్రోల్ కోసం ఆపి దిగారు. ఇంతలో మా ప్రక్కనే ఒకయాన తన బండిలో పెట్రోల్ పొయించుకుంటూ- సెల్ మోగితే తీసి మాట్లాడుతున్నాడు. వెంటనే నాన్న అతనితో అలా చేయడం తప్పని చెప్పాడు. నాన్నతో పాటు అక్కడే మిగతా వాళ్ళు కూడా – ఆ వ్యక్తితో……బాబూ! నువ్వు చేసే తప్పు వలన నీకు కూడా ఇబ్బంది కదా! అని మందలించారు.

ఈ రకంగా – మనం చేసే చిన్న తప్పులు మనకీ హాని కలిగిస్తాయి. మన వలన ఇతరులకు కూడా హాని కలిగిస్తాయి. అందుకనే తెలివితో ఉండి, వివేకం కలిగి ఉండాలి.

పిల్లలూ! పై చిత్రం నుండి మీరు రాయగలిగినన్ని పదాలు రాయండి:
జవాబు:

1. పెద్ద చెట్టు |
2. కొమ్మలు
3. కొమ్మమీద మనిషి
4. వంతెన
5. కాలువ
6. గుఱ్ఱం
7. గుఱ్ఱం మీద మనిషి
8. నెత్తిమీద కట్టెల మోపు

ఇవి చేయండి

వినడం – ఆలోచించి మాట్లాడటం

ప్రశ్న 1.
పాఠంలోని చిత్రాల గురించి మాట్లాడండి.
జవాబు:
మొదటి చిత్రంలో : తమ గురువుగారిని ” ఓయ్” ఓరేయ్! అంటూ కేకలు వేస్తూ ఇంట్లోకి వచ్చన పెద్దమనిషి పైన కోపం వచ్చిన పరమానందయ్య శిష్యులు ఆయన్ను స్తంభానికి కట్టేశారు. కొద్దిసేపటికి పరమానందయ్యగారు – ఆయన భార్య ఇంటికి వచ్చి జరిగినది తెలుసుకుని తన మిత్రుని విడిపించి- శిష్యులను క్షమించమని – వారు అమాయకులని ఆ పెద్ద మనిషిని కోరాడు.

రెండవ చిత్రంలో : పరమానందయ్య గారి ఇంటికి దొంగతనానికి వచ్చిన ముగ్గురు దొంగలు. వారిని గౌరవించి మర్యాదలు చేస్తున్నారు పరమానందయ్య గారి శిష్యులు. దొంగలను చక్కగా కూర్చోబెట్టి – కుండలతో నీరు పోశారు ఇద్దరు శిష్యులు. అసలే చలికాలం అవడం వలన వణికి పోయారు దొంగలు. మరో ఇద్దరు శిష్యులు, పసుపు, కుంకుమలు ముఖానికి పూసారు.

ఆ పసుపు, కుంకుమ కళ్ళల్లోకి ముక్కుల్లోకి పోయి మండిపోయి మూల్గుతున్నారు. మరో ఇద్దరు శిష్యులు, సాంబ్రాణి పొగ వేశారు. ఆ పోగలు ఎక్కువై ఇంట్లో నుండి కిటికీల గుండా బైటకు వస్తుంటేఅటుగా వెళ్తున్న రాజుగారి సైనికులు చూసి – లోపలికి వచ్చి – జరుగుతున్న తంతుచూసి అర్ధం చేసుకుని – ఆ దొంగలను రాజుగారి దగ్గరకు తీసుకెళ్ళారు.

ప్రశ్న 2.
పాఠంలో మీకు బాగా వచ్చిన సన్నివేశం గురించి మాట్లాడండి :–
జవాబు:
పాఠంలో నాకు బాగా నచ్చిన సన్నివేశం ఇంటికి వచ్చిన దొంగలను పెద్ద మనుషులుగా భావించి, అర్థరాత్రి వారికి మర్యాదలు చేసి గౌరవించే సన్నివేశం.

పరమానందయ్య గారి ఇంటికి దొంగతనానికి వచ్చిన ముగ్గురు దొంగలు. వారిని గౌరవించి మర్యాదలు చేస్తున్నారు పరమానందయ్య గారి శిష్యులు. దొంగలను చక్కగా కూర్చోబెట్టి – కుండలతో నీరు పోశారు ఇద్దరు శిష్యులు. అసలే చలికాలం అవడం వలన వణికి పోయారు దొంగలు. మరో ఇద్దరు శిష్యులు, పసుపు, కుంకుమలు ముఖానికి పూసారు.

ఆ పసుపు, కుంకుమ కళ్ళల్లోకి ముక్కుల్లోకి పోయి మండిపోయి మూల్గుతున్నారు. మరో ఇద్దరు శిష్యులు, సాంబ్రాణి పొగ వేశారు. ఆ పోగలు ఎక్కువై ఇంట్లో నుండి కిటికీల గుండా బైటకు వస్తుంటే- అటుగా వెళ్తున్న రాజుగారి సైనికులు చూసి – లోపలికి వచ్చి – జరుగుతున్న తంతుచూసి అర్ధం చేసుకుని – ఆ దొంగలను రాజుగారి దగ్గరకు తీసుకెళ్ళారు.

ప్రశ్న 3.
పరమానందయ్య శిష్యులు ఎలాంటి వారో చెప్పండి!
జవాబు:
పరమానందయ్య గారి శిష్యులు మహా పండితులు. కానీ శాపవాశాత్తు అమాయకులుగా మారారు. వారు అమాయకత్వంతో చేసే ప్రతి పని చివరకు మంచిగానే పరిణమిస్తుంది. అందరికీ మేలే చేస్తుంది. చెప్పిన విషయం తెలివిగా అర్ధం చేసుకోలేని అమాయకత్వం వారిది. కానీ వారి అమాయకత్వపు చేష్టలే అందరికీ చివరిలో మేలు చేశాయి.

ప్రశ్న 4.
నీకు తెలిసిన ఏదైనా ఒక హాస్యకథ చెప్పండి.
జవాబు:
ఒకసారి పరమానందయ్య గారి ఇంట్లో శుభకార్యం జరుగుతోంది. పరమానందయ్య గారు – ఆయన భార్య కలిసి ఇల్లంతా శుభ్రం చేసుకుంటున్నారు. అది చూసి శిష్యులకు బాధ కలిగి – మనకు ఏ పని చెప్పకుండా మొత్తం ఆయనే చేసుకుంటున్నారు. అని బాధపడుతూ… గురువుగారి వద్దకు వెళ్ళి గురువుగారు….. మేం కూడా ఏదేనా పని చేస్తాం. మీరొక్కరే పని చేస్తుంటే మాకు బాధగా వుంది.

అని ఒకటే రొద పెట్ట సాగారు. ఇహ వారిని వదిలించు కోవటం కష్టమనిపించి – పరమానందయ్య గారు శిష్యులతో….. శిష్యులారా! మీరు ఇక్కడేమి చేయక్కర్లేదు – బైట కెళ్ళి బంధువులోచ్చే లోపు ‘ముందింటికి సున్నం వేయండి’ సరేనా! గొడవ పడకుండా నేర్పుగా ఈ పని చేయండి. అని చెప్పారు.

కొద్ది సేపటికి – గురువుగారికి అనుమానమొచ్చింది. చడి – చప్పుడు లేదు. వీరు ఏం చేస్తున్నారు?… అని సందేహం కలిగి బైటకు వెళ్ళి చూసి ఖంగుతిన్నాడు. వాళ్ళు చేస్తున్న పనికి కోపం వచ్చి- ఒరే నేను చెప్పింది ఏంటి? మీరు చేస్తున్న పనేంటి? అని అడిగాడు – గురువు గారు మీరు ‘ముందింటికి సున్నం వేయమన్నారు? మేము అదే చేస్తున్నాము అన్నారు.

గురువుగారు వాళ్ళ అమాయకత్వానికి బాధపడి – ‘ముందింటికి’ అంటే – మన ఇంటికి ముందిల్లు కాదురా! – మాట వరసకు ముందుగా ఇంటికి సున్నం వేయమన్నాను. , “ని చెప్పి వాళ్ళను లోపలికి తీసుకువెళ్ళాడు.

పదాలు – అర్థాలు

పండితుడు = బాగా చదువుకున్నవాడు అన్నీ తెలిసినవాడు
అన్నీ తెలిసినవాడు
అమాయకత్వం = తెలియనితనం
పొరుగూరు = పక్క ఊరు
దంపతులు = భార్యాభర్తలు
అఘాయిత్యం = చేయకూడని పని
బావురుమను = బోరున ఏడవడం
బిక్కమొహం = ఏడుపు మొహం
అతిథులు = అనుకోకుండా ఇంటికి వచ్చేవారు.
జనులు = ప్రజలు
మర్యాద = గౌరవం
ಅಲಿಕಿಡಿ = శబ్దం
కుమ్మరించటం = ఒక్కసారిగా పొయ్యటం
చిత్రహింసలు = నానాబాధలు
బంధించి = కట్టివేసి
సన్మానిచటం = గౌరవించడం
ఘనంగా = గొప్పగా

ఈ మాసపు పాట

రేలా…. రేలా…..
– (జానపద గీతం)

పల్లవి : రేలా రేలా రేలా రేలా రేలారె
రేలా రేలా రేలా రేలా రేలారె
అడవి తల్లికి దండాలో – మా తల్లి అడవికి దండాలో…
అడవి చల్లంగుంటే – అన్నానికి కొదవే లేదు.
పంట ఇంటికొస్తే పండుగ చేద్దాము.

చరణం :
చరణం : కొండలనుండి కోనలనుండి
గోదారమ్మ పరుగులు చూడు
గోదారమ్మ పరుగులు చూడు

ఒంపులు తిరుగుతు ఒయ్యారంగా
పెనుగంగమ్మ ఉరకలు చూడు
పెనుగంగమ్మ ఉరకలు చూడు

నీటిలోన ఊట చూడు
నీటిలోన సుడులు చూడు
అందరికీ అండగనిలిచె
అడవితల్లి అందం చూడు || రేలా ||

కిల కిల కిలకిల కిలకిలా
రామచిలుకల పలుకులు చూయ
రామచిలుకల పలుకులు చూడు
కుహూ కుహూ కుహూ కుహూ
కోయిలమ్మల పాటలు చూడు
కోయిలమ్మల పాటలు చూడు
పావురాల జంట చూడు
పాలపిట్ట పాట చూడు
అందరికీ అండగ నిలచె
అడవితల్లి అందం చూడు || రేలా ||

ఈ మాసపు కథ

జింక
జింక ఒకటి నీళ్లు తాగడానికి సెలయేటికి వెళ్లింది. నీళ్లలో తన ప్రతిబింబం చూసుకుంది. తన కొమ్ములు ఎంత పెద్దవో, ఎంత బాగా ఎదుగుతున్నాయో చూసి మురిసిపోయింది. తర్వాత కాళ్లు చూసుకుంది.

” … నా కాళ్ళు మాత్రం చీపురు పుల్లల్లా ఉన్నాయి, ఏం బాగా లేవు” అనుకుంది.

ఇంతలో హఠాత్తుగా ఒక సింహం తన మీద దూకబోవటం చూసింది. జింక భయంతో రివ్వున దూసుకుపోయింది. అది అలా పారిపోతూ పారిపోతూ అడవిలో చెట్ల గుబురుల్లోకి వెళ్ళి పోయింది. దాని అందమైన కొమ్ములు కొమ్మలకు తగులకుని ఇరుక్కుపోయాయి. సింహం దగ్గరికి వచ్చేస్తోంది. జింక కొమ్ములు వదిలించుకోవడానికి ఎంతో ప్రయత్నం చేసింది. అదృష్టవశాత్తు సింహం మీదపడే లోపలే కొమ్ములు బయటపడ్డాయి. బతుకు జీవుడా అని జింకా వేగంగా పారిపోయింది.

మళ్ళీ సెలయేటి దగ్గరికి వెళ్ళి ” ఎంత దద్దమ్మను నేను! బాగా లేవు అనుకున్న పుల్లలాంటి కాళ్ళు నన్ను కాపాడాయి. నేను మురిసిపోయిన కొమ్ములు నాకు ప్రాణం మీదికి తెచ్చి పెట్టాయి” అనుకుంది.

Andhra Pradesh AP Board 3rd Class Telugu Solutions 8th Lesson మా వూరి ఏరు Textbook Exercise Questions and Answers.

AP State Syllabus 3rd Class Telugu Solutions Chapter 8 మా వూరి ఏరు

చిత్రం చూడండి. ఆలోచించి మాట్లాడండి.

ప్రశ్నలకు జవాబులు చెప్పండి.

ప్రశ్న 1.
చిత్రంలోని సన్నివేశాల గురించి మాట్లాడండి ?
జవాబు:
చిత్రంలో – తూరుపు కొండల చాటునుండి సూర్యుడు ఉదయిస్తున్నాడు. రైతులు ఉదయాన్నే పొలంలో దిగి – కొత్త పంటల కోసం నారు పోస్తున్నారు. ఆడవాళ్ళు వంగి సమమైన కొలతలో వరుస ప్రకారం నాట్లు వేస్తున్నారు. మగవారు అందుకు సరిపోయోల! మట్టిని నీటిని సర్దుతున్నారు. అందులో

ప్రశ్న 2.
చిత్రంలో ఎవరెవరు ఏం చేస్తున్నారో చెప్పండి.
జవాబు:
చిత్రంలో – తూరుపు కొండల చాటునుండి సూర్యుడు ఉదయిస్తున్నాడు. రైతులు ఉదయాన్నే పొలంలో దిగి – కొత్త పంటల కోసం నారు పోస్తున్నారు. ఆడవాళ్ళు వంగి సమమైన కొలతలో వరుస ప్రకారం నాట్లు వేస్తున్నారు. మగవారు అందుకు సరిపోయోల! మట్టిని నీటిని సర్దుతున్నారు.

ప్రశ్న 3.
మీరుండే ప్రాంతంలో నదులు గానీ చెరువులు గానీ ఉన్నాయా! వాటి గురించి చెప్పండి.
జవాబు:
నాగావళి : మేముండే ప్రాంతంలో ఉన్న నది ‘నాగావళి’. మన రాష్ట్రంలోని ఉత్తరాంధ్ర ప్రాంతంలో ప్రవహిస్తున్న నదులలో ‘నాగావళి’ ముఖ్యమైనది. ఇది ఒడిషా రాష్ట్రంలో ప్రారంభమవుతుంది. నాగావళి నది మీద తోటపల్లి నారాయణపురం వద్ద నీటిపారుదల ప్రాజెక్టులను నిర్మించారు. శ్రీకాకుళం దగ్గరలోని కళ్ళేపల్లి వద్ద నాగావళి బంగాళాఖాతంలో కలుస్తుంది. శ్రీకాకుళం పట్టణ ప్రజలకు ఈనది వలన తాగునీటి అవసరాలు తీరుతాయి.

పిల్లలూ! పై చిత్రం నుండి మీరు రాయగలిగినన్ని పదాలు రాయండి:
జవాబు:

1. పొలం
2. నీరు
3. నారు
4. రైతులు
5. ఆడవాళ్లు
6. సూర్యుడు
7. కొండలు
8. కొబ్బరి చెట్లు
9. కుక్క
10. భోజన పాత్రలు
11. పశువులు (ఆవులు)
12. రహదారి
13. మోటారు వాహనం

ఇవి చేయండి

వినడం – ఆలోచించి మాట్లాడటం

ప్రశ్న 1.
గేయాన్ని రాగయుక్తంగా పాడండి. అభినయం చేయండి.
జవాబు:
విద్యార్థి కృత్యం

ప్రశ్న 2.
ఈ గేయం చదివితే మీకేమనిపించింది?
జవాబు:
ముందుగా ఏరు అంటే ఏంటో తెలిసింది. ప్రవహించే ఏరు ఎంత అందంగా ఉంటుందో తెలిసింది. ఏరు ఎండిపోతే…. ఆ ప్రదేశం ఎలా ఉంటుందో తెలిసింది. ఏరు ప్రవాహం ఎంత వయ్యారంగా ఉంటుందో, ఏటికి అటు – ఇటూ ఎలా ఉంటుందో, ఆ సన్నివేశాలు ఒక్కసారి చూడాలనిపించింది. ఈ గేయం చదువుతుంటే – ఒక్కమాటలో చెప్పాలంటే మా ఊరి ప్రక్కన ఏరు నా కళ్ళముందుకు వచ్చింది.

ప్రశ్న 3.
ఈ గేయంలో ఏరు ఎలా ప్రవహిస్తుందో మీ సొంతమాటల్లో చెప్పండి?
జవాబు:
ఏడాదికి ఒక్కసారి ప్రవహించినా కూడా, చాలా అందంగా చక్కగా ఉంటుంది ఈ ఏరు. . ఏటిలో మధ్యలో నల్లని గుండ్రని రాళ్ళు – ఉన్నాయి. ఏటికి అటూ ఇటూ మొగలి పొదలు. ఆ మొగలిపూల వాసనలు నలుదిక్కులా వెదజల్లుతుంటాయి. వానలు బాగా కురిసినప్పుడు చెరువులు నిండిపోయోలా ప్రవహిస్తుంది. అలా ఉప్పొంగి హోరు హోరుమనే శబ్దంతో ప్రవహిస్తుంది. ఈ ప్రవాహం మూడునాళ్ళ ముచ్చటగా ప్రవహిస్తుంది. ఆ తరువాత ఏమైపోతుందో గాని ఆశ్చర్యం కనపడదు.

ప్రశ్న 4.
ఈ గేయం సారాంశం చెప్పండి.
జవాబు:
మా ఊరి ఏరు చాలా అందంగా వుంటుంది. అది యేడాదికి ఒకసారే పారుతుంది. ఏటి మధ్యలో గుండ్రని నల్లని రాళ్ళు వున్నాయి. ఏటికి ఇరువైపుల మొగలి పొదలు వున్నాయి. ఆ పొదల మధ్యలో మొగలి పూలు మంచి వాసన నలుదిక్కులా వెదజల్లుతుంటాయి. వానలు బాగా కురిసినపుడు చెరువులు నిండి వరదలు వస్తాయి.

ఆ సమయంలో వేగంగా ఉప్పొంగి మా ఏరు ప్రవహిస్తుంది. హోరు హోరుమనే శబ్దంతో ఏరు ప్రవహిస్తుంటే ఆ అందం మాటలలో చెప్పలేము. ఏటి వరద మూడునాళ్ళ ముచ్చటై ఆ తరువాత ఏమౌతుందో గాని ఆశ్చర్యంగా మాయమైపోతుంది. నీరు ఇంకిపోయినా, నీటిలో వుండే ఇసుక తిన్నెలు ఎంతో అందంగా కనిపిస్తాయి. మా వూరి ఏరు మాకొక అందమైన పూలతోట.

చదవడం – వ్యక్త పరచడం

అ) కింది వాక్యాలకు సరిపోయే గేయపంక్తులు గుర్తించి రాయండి.

ప్రశ్న 1.
ఇసుక తిన్నెలు కన్నుల పండుగగా ఉంటాయి.
జవాబు:
ఇసుక తిన్నెలు కనుల పండుగై యుండు

ప్రశ్న 2.
తియ్యనైన పరిమాళాలను దిక్కులకు చల్లుతాయి.
జవాబు:
మధుర సుగంధమ్ము దిక్కులను జల్లు

ప్రశ్న 3.
సంవత్సరానికి ఒకసారి అందంగా ప్రవహిస్తుంది.
జవాబు:
ఏడాదికొకసారి ముచ్చటగ పారు.

ప్రశ్న 4.
ప్రవాహం మూడు రోజుల పండుగలా ఉంటుంది.
జవాబు:
ముణాళ్ళ తిరుణాల మా ఏటి వరద.

ఆ) కింది పేరాను చదవండి. కింది ప్రశ్నలకు జవాబులు రాయండి.

తెలుగువారు కృష్ణవేణి అనీ, కృష్ణమ్మా అనీ ఆప్యాయంగా పిలిచే నది కృష్ణానది. ఇది పడమటి కనుమలలోని మహాబలేశ్వరం వద్ద పుట్టింది. అక్కడి నుండి కృష్ణమ్మ కొండలు కోనలు దాటి శ్రీశైలం, నాగార్జునసాగర్, ప్రకాశం ఆనకట్టల ద్వారా పంటలతో సస్యశ్యామలం చేస్తుంది. దాదాపు 1400 కిలోమీటర్లు ప్రయాణం చేస్తుంది. చివరికి హంసలదీవి వద్ద రెండు పాయలుగా చీలి బంగాళాఖాతంలో కలుస్తుంది.

ప్రశ్న 1.
కష్ణానది ఎక్కడ పుట్టింది ?
జవాబు:
పడమటి కనుమలలోని మహాబలేశ్వరం వద్ద పుట్టింది.

ప్రశ్న 2.
కృష్ణమ్మను ఏయే పేర్లతో పిలుస్తారు ?
జవాబు:
కృష్ణవేణీ, కృష్ణమ్మ, కృష్ణ

ప్రశ్న 3.
కృష్ణమ్మ ఎలా ప్రవహిస్తుంది ?
జవాబు:
కొండ కోనలు దాటి గలగలా బిరబిరా ప్రవహిస్తున్నది.

ప్రశ్న 4.
పై పేరాకు శీర్షిక పెట్టండి ?
జవాబు:
‘ కృష్ణవేణీ ‘

‘అ’ అభ్యాసంలో ఇచ్చిన పేరా ఆధారంగా కింది వాక్యాలు తప్పు (✗), ఒప్పు (✓)లను గుర్తించండి.

1. కృష్ణానది 1500 కిలోమీటర్లు ప్రయాణిస్తుంది.  (   )
2. కృష్ణానది పడమటి కనుమలలో పుట్టింది.  (   )
3. నాగార్జునసాగర్ ఆనకట్ట కృష్ణానదిపై ఉంది.  (   )
4. కృష్ణమ్మ బంగాళాఖాతంలో కలుస్తుంది.  (   )

జవాబు:

1. కృష్ణానది 1500 కిలోమీటర్లు ప్రయాణిస్తుంది.   ( ✗ )
2. కృష్ణానది పడమటి కనుమలలో పుట్టింది.   ( ✓ )
3. నాగార్జునసాగర్ ఆనకట్ట కృష్ణానదిపై ఉంది.   ( ✓ )
4. కృష్ణమ్మ బంగాళాఖాతంలో కలుస్తుంది.   ( ✓ )

కింది పదాలను చదవండి. ‘ఆ’ అభ్యాసంలో ఇచ్చిన పేరాలో గుర్తించండి. వాటితో సొంతవాక్యాలు రాయండి.

ఉదా : సస్యశ్యామలం : మా ఊరు పాడిపంటలతో సస్యశ్యామలంగా ఉంటుంది.

ప్రశ్న 1.
అప్యాయంగా
జవాబు:
కృష్ణానదిని మేము ఆప్యాయంగా ‘కృష్ణమ్మ’ అని పిలుచుకుంటాము.

ప్రశ్న 2.
ప్రయాణం
జవాబు:
మొన్న సెలవలకు మా కుటుంబమంతా ఎంతో దూరం కారు ప్రయాణం చేశాం.

ప్రశ్న 3.
పుట్టింది
జవాబు:
మొన్ననే మా గోమాతకు దూడ పుట్టింది.

ప్రశ్న 4.
పాయలు
జవాబు:
ఉదయాన్నే నా జడపాయలు చిక్కు తీసి చక్కగా అల్లుతుంది అమ్మ

పదజాలం

అ) పటంలో నల్లనిగుండ్లు – పొదరిండ్లు లాంటి ప్రాసపదాలు ఉన్నాయి కదా! అలాంటి పదాలను కొన్ని రాయండి.
ఉదా : కట్టుకుంది – ఆడుకుంది
జవాబు:
ఏరు  –  పారు
మొగలి మొగ్గలు  –  దిక్కులను జల్లు
హోరు  –  హొయలు
ఆట  –  పాట
అంటుంది  –  వింటుంది

ఆ) కింద గీత గీసిన పదాలకు సమాన అర్థాలు గల పదాలతో వాక్యాలు తిరిగి రాయండి.

ఉదా :
ప్రశ్న 1.
బాటకు ఇరువైపులా పూల మొక్కలు ఉన్నాయి.
జవాబు:
బాటకు రెండువైపులా పూల మొక్కలు ఉన్నాయి.

ప్రశ్న 2.
మా గ్రామంలో ఎడాదికి ఒకరోజు జాతర జరుగుతుంది.
జవాబు:
మా గ్రామంలో సంవత్సరానికి ఒకరోజు జాతర జరుగుతుంది.

ప్రశ్న 3.
గాలిపటం వినువీథిలో ఎగురుతుంది.
జవాబు:
గాలిపటం ఆకాశం లో ఎగురుతుంది.

స్వీయరచన

కింది ప్రశ్నలకు జవాబులు రాయండి.

ప్రశ్న 1.
ఇచ్చిన ఆధారాలతో మీ ప్రాంతంలో ఉన్న ఏరు / నది / చెరువు కాలువ గురించి నాలుగు వాక్యాలు రాయండి.

జవాబు:

1. బుడమేరు వేగంగా ప్రవహిస్తుంది.
2. బుడమేరు ఏడాది పొడవునా ప్రవహించదు.
3. బుడమేరు ఎల్ల వేళలా కనిపించదు.
4. బుడమేరు. వానా కాలంలో ఉప్పొంగి ప్రవహిస్తుంది.

ప్రశ్న 2.
కవి ఈ గేయంలో ఇసుకతిన్నెల గురించి ఏం చెప్పాడో రాయండి
జవాబు:
ఇంకి పోయిన నేమి మా ఏటిలోన
ఇసుక తిన్నెలు కనుల పండుగై యుండు
నీరు ఇంకిపోయినా, ఏటిలో ఉండే ఇసుక తిన్నెలు ఎంతో అందంగా కనిపిస్తాయి. అని చెప్పాడు.

ప్రశ్న 3.
వర్షం కురిసేటప్పుడు మీకు ఏమనిపిస్తుందో రాయండి.
జవాబు:
వాతావరణం చల్లగా హాయిగా, ఆహ్లాదకరంగా మారుతుంది. చెట్ల ఆకుల మీద నుంచి రాలుతున్న అ నీటి చుక్కలను తాకాలని – వాటితో ఆడుకోవాలి. వానలో తడుస్తూ ఆడుకోవాలనిపిస్తుంది. దూరంగా కొండల పై నుండి ప్రయాణం చేస్తున్న మేఘాలను చూస్తూ ఉండాలనిపిస్తుంది. తడిసిపోయిన చెట్ల కొమ్మల ఆకుల చాటున ఉ ండి అరుస్తున్న పిట్టలను చూడాలనిపిస్తుంది. కురుస్తున్న వానను చూస్తూ…. వసారాలో కూర్చొని అమ్మ పెట్టిన వేడి వేడి పకోడి తినాలనిపిస్తుంది. అమ్మతో-నాన్నతో, చెల్లాయితో మట్లాడుతూ ఆనందంగా గడపాలనిపిస్తుంది.

ప్రశ్న 4.
మొగలి పూలు మంచివాసనలు ఇస్తాయిగదా! అలాంటి మరికొన్ని పువ్వుల పేర్లు రాయండి.
జవాబు:
మల్లె పూలు, (జాజులు), సన్నజాజులు, విరజాజులు, లిల్లీ పూలు, గులాబీలు, కనకాంబరాలు, మరువం, చామంతులు, డిసెంబరాలు.

సృజనాత్మకత

కింది చిత్రానికి రంగులు వేయండి. నాలుగు వాక్యాలు రాయండి.

జవాబు:
రంగులు వేయడం విద్యార్థి కృత్యం

1. ఏటి ఒడ్డున ఇల్లు
2. ఇంటిని అనుకుని పెద్ద చెట్టు
3. ఏటిలో పడవ
4. దూరాన కొండలు
5. కొండలు నడుమ సూర్యుడు

ప్రశంస

మీ ప్రాంతంలో ప్రవహించే నదికి / చెరువు / ఏటికి సంబంధించిన విశేషాలను తెలుసుకొని మీ తరగతి గదిలో మాట్లాడండి.
జవాబు:
నాగావళి :
మేముండే ప్రాంతంలో ఉన్న నది ‘నాగావళి’. మన రాష్ట్రంలోని ఉత్తరాంధ్ర ప్రాంతంలో ప్రవహిస్తున్న నదులలో ‘నాగావళి’ ముఖ్యమైనది. ఇది ఒడిషా రాష్ట్రంలో ప్రారంభమవుతుంది. నాగావళి నది మీద తోటపల్లి నారాయణపురం వద్ద నీటిపారుదల ప్రాజెక్టులను నిర్మించారు. శ్రీకాకుళం దగ్గరలోని కళ్ళేపల్లి వద్ద నాగావళి బంగాళాఖాతంలో కలుస్తుంది. శ్రీకాకుళం పట్టణ ప్రజలకు ఈనది వలన తాగునీటి అవసరాలు తీరుతాయి.

ప్రాజెక్టుపని

దిప పత్రికలలో వచ్చిన నదులు, వాటిపై నిర్మించిన ఆనకట్టల చిత్రాలను సేకరించి చార్ట్ పై అతికించి తరగతి గదిలో ప్రదర్శించండి.
జవాబు:
విద్యార్థి కృత్యం

భాషాంశాలు

పిల్లలూ! కింది సంభాషణ చదవండి. . . ! ? గుర్తులను సరియేవ చోట ఉంచండి.

చిటుకు : ఏమోయ్ లటుకూ, నేనూ! నా మిత్రుడు బుడుగు విశాఖపట్నం వస్తాం. దేని మీద వస్తమో తెలుసా?
లటుకు : బస్సు మీదా !
చిటుకు : కాదు !
లటుకు : కారు మీదా !
చిటుకు : కాదు !
లటుకు : రైలు మీదా !
చిటుకు : కాదోయ్ !
లటుకు : మరి విమానం మీదా!
చిటుకు : అబ్బే !
లటుకు : మరి పడవ మీదా!
చిటుకు : కాదు బాబూ,
లటుకు : అయితే నీ మొహం, మరి దేని మీద రాదలిచారు
చిటుకు : దేని మీదనా ! మేము రోడ్డు మీద వస్తాము
లటుకు : ఓహో అలాగా !

గేయసారాంశం

మా ఊరి ఏరు చాలా అందంగా వుంటుంది. అది యేడాదికి ఒకసారే పారుతుంది. ఏటి మధ్యలో గుండ్రని నల్లని రాళ్ళు వున్నాయి. ఏటికి ఇరువైపుల మొగలి పొదలు వున్నాయి. ఆ పొదల మధ్యలో మొగలి పూలు మంచి వాసన నలుదిక్కులా వెదజల్లుతుంటాయి. వానలు బాగా కురిసినపుడు చెరువులు నిండి వరదలు వస్తాయి.

ఆ సమయంలో వేగంగా ఉప్పొంగి మా ఏరు ప్రవహిస్తుంది. హోరు హోరుమనే శబ్దంతో ఏరు ప్రవహిస్తుంటే ఆ అందం మాటలలో చెప్పలేము. ఏటి వరద మూడునాళ్ళ ముచ్చటై ఆ తరువాత ఏమౌతుందో గాని ఆశ్చర్యంగా మాయమైపోతుంది. నీరు ఇంకిపోయినా, నీటిలో వుండే ఇసుక తిన్నెలు ఎంతో అందంగా కనిపిస్తాయి. మా వూరి ఏరు మాకొక అందమైన పూలతోట.

కవి పరిచయం :

కవి : మథురాంతకం రాజారాం
కాలము : (5.10.1930 – 1.4.1999)
విశేషాలు : సుప్రసిద్ధ కథకులు, రాయలసీమ జీవితాన్ని ప్రతిబింబిస్తూ 400లకు పైగా కథలు రాశారు. మానవ సంబంధాల్లోని సున్నిత పార్శ్వాలను చిత్రించారు. ఉత్తమ ఉపాధ్యాయులు. కేంద్రసాహిత్య అకాడమీ పురస్కారాన్ని అందుకున్నారు.

పదాలు – అర్థాలు

ఏడాది = సంవత్సరం
ముచ్చటగ = చక్కగా
పారు = ప్రవహించు
గుండ్లు = గుండ్రని రాళ్ళు
పొదరిండ్లు = దట్టమైన పొదలు
సుగంధము = మంచి వాసన, సువాసన
వరద = ఎక్కువ నీటి ప్రవాహం
రొదలు = శబ్దాలు
వినువీథి = ఆకాశం

హొయలు = వయ్యారంగా
తిరునాళ్లు = ఊరి పండుగ; వేడుక
పొంగు = ప్రవాహం పెరుగు
ఇంకిపోవడం = కనిపించకుండా నేలలోకి వెళ్లిపోవడం
ఇసుక తిన్నెలు = ఇసుక మేటలు
కొరత = తక్కువ
ఉద్యానవనం = పూల తోట
ప్రారంభించు = మొదలు పెట్టు
ఏరు = నది

ఈ మాసపు పాట

పంట చేలు

పంటచేల గట్ల మీద నడవాలి
ఊహలేమొ రెక్కలొచ్చి ఎగరాలి
మా ఊరు ఒక్కసారి పోయి రావాలి
జ్ఞాపకాల బరువుతో తిరిగి రావాలి      ॥పంటచేల॥

ఒయ్యారి నడకలతో ఆ ఏరు
ఆ ఏరు దాటితే మా ఊరు
ఊరి మధ్య కోవెలా,
కోనేరు ఒక్కసారి చూస్తిరా, తిరిగి పోలేరు       ॥పంటచేల॥

పచ్చని పచ్చిక పైనా మేను వాల్చాలి
పైరగాలి వచ్చి నన్ను కౌగిలించాలి
ఏరుదాటి తోట తోపు తిరగాలి
ఎవరెవరో వచ్చి నన్ను పలకరించాలి      ॥పంటచేల॥

చిన్ననాటి నేస్తాలు చుట్టూ చేరాలి
మనసువిప్పి మాట్లాడే మనుషులు కలవాలి
ఒకరొకరు అప్యాయతలొలక బొయ్యాలి
ఆగలేక నా కన్నులు చెమ్మగిల్లాలి           ॥పంటచేల॥

కవి పరిచయం :

కవి : పాలగుమ్మి విశ్వనాథం
కాలము : (1-6-1919 – 25-10-2012)
విశేషాలు : పాలగుమ్మి విశ్వనాథం ఆకాశవాణిలో పనిచేశారు. లలిత సంగీతానికి ప్రచారం కల్పించారు. వేలాది పాటలకు సంగీతం కూర్చారు. గీతకర్త.

ఈ మాసపు కథ

బుద్ది బలం

ఒకప్పుడు భాసురకం అనే పెద్ద సింహం ఉండేది. అది అడవికి రాజు. ప్రతిరోజూ ఎన్నో జంతువులను వేటాడి చంపేది. కాని దానికి రోజుకొక్క జంతువు చాలు. ఒక రోజు అడవిలో జంతువులన్నీ భాసురకం దగ్గరకు వెళ్లాయి, “ప్రభూ! రాజు కర్తవ్యం తన భృత్యుల్ని రక్షించడం, వాళ్లను నాశనం చేయడం కాదు. మీరు అనవసరంగా ఎన్నో జంతువులను చంపుతున్నారు. మీరు మీ గుహలోనే ఉంటే మేము మీకు ఆహారంగా రోజూ ఒక జంతువును పంపుతాం. మీరు దాన్ని చంపి తినవచ్చు” అన్నాయి.

సింహం ఒప్పుకుంది. కొంతకాలం ఈ ఏర్పాటు ప్రకారమే జరిగింది. ఒక రోజు ఒక కుందేలు వంతు వచ్చింది. అది సింహం గుహ వైపు మెల్లగా నడవడం ప్రారంభించింది. తోవలో పెద్ద బావి కనిపించింది. కూతూహలంతో ఆ బావిలోకి తొంగి చూసింది. తన ప్రతిబింబం కనిపించింది. దానికి మెరుపులాంటి ఆలోచన తోచింది. సాయంకాలం దాకా ఉండి అది సింహం గుహకు వెళ్లింది. సింహం ఆకలితో నకనకలాడుతూ ఉంది.

కోపంతో ఊగిపోతూ ఉంది. కుందేలు పై అరిచింది, “ నీవు నాకు సరిపోయేంత జంతువువి కాదు.

పైగా ఇంత ఆలస్యం చేశావు. జంతువులన్నిటినీ కూడా చంపుతాను”.

కుందేలు చెప్పింది, “మహారాజా! నామీద కోపగించకండి. జంతువులకు తెలుసు మేం చాలా చిన్న జంతువులమని. అందుకే నాతోపాటు మరో ముగ్గుర్ని పంపాయి. తోవలో మరొ సింహం ఎదురయింది. తను మీకంటే పెద్దదాన్ననీ, బలమైన దాన్ననీ చెప్పింది. తనే అడవికి నిజమైన రాజునని చెప్పింది. నాతో వచ్చిన మూడు కుందేళ్లనూ చంపి తిన్నది. ఈ విషయమంతా చెప్పడానికి నన్ను మీ వద్దకు పంపించింది”.

భాసురకానికి చాలా కోపం వచ్చింది. ఆ కొత్త సింహాన్ని చూడడానికి కుందేలుతో బయలు దేరింది. కుందేలు దాన్ని బావి దగ్గరకు తీసుకువెళ్లింది. సింహం నీళ్లలో తన నీడను చూసుకొంది. బావిలో మరోక సింహం ఉన్నట్లు భ్రమించింది. భయంకరంగా గర్జిస్తూ బావిలో దూకింది. దాంతో భాసురకం పని పూర్తయింది. కుందేలు సంతోషంగా ఈ వార్తను జంతువులన్నిటికీ చెప్పింది. అన్నీ కలిసి క్రూర సింహం పీడ విరగడయినందుకు పండగ చేసుకున్నాయి.

Andhra Pradesh AP Board 3rd Class Telugu Solutions 1st Lesson తెలుగు తల్లి Textbook Exercise Questions and Answers.

AP State Syllabus 3rd Class Telugu Solutions Chapter 1 తెలుగు తల్లి

Textbook Page No. 1

చిత్రం చూడండి. ఆలోచించి మాట్లాడండి.

ప్రశ్నలకు జవాబులు చెప్పండి.

ప్రశ్న 1.
చిత్రంలోని సన్నివేశాల గురించి మాట్లాడండి ?
జవాబు:
చిత్రంలో పిల్లలు వారి తరగతి గదిని చక్కగా అలంకరించుకుంటున్నారు. పిల్లలందరిని ఉపాధ్యాయురాలు మంచి సలహాలతో, సూచనలతో ఉత్సాహపరుస్తూ ముందుకు నడిపిస్తున్నది.

పిల్లలు వారి వారి సందేహాలు తీర్చు కుంటున్నారు. అందరూ ‘మాతృబాషా దినోత్సవానికి” తరగతిగది ముస్తాబు చేస్తున్నారు. ఇద్దరు ” మా ఇల్లు” అని రంగులద్దుతూ – ఇంటిని బొమ్మగీస్తున్నారు. ఇద్దరు చక్కని పూల కుండీలతో అలంకరిస్తున్నారు.

ఇద్దరు ఉ పాధ్యయురాలికి వారు తయారు చేసిన వాటిని చూపిస్తూ మెప్పు పొందుతున్నారు. ఒక పిల్లవాడు నల్లబల్ల పైన తెలుగు తల్లి గీతాన్ని చక్కగా గుండ్రని దస్తూరితో వ్రాసి ప్రదర్శిస్తున్నాడు. మరోక పిల్లాడు పెద్ద రంగు కాగితం పైన అందంగా “మాతృ భాషా దినోత్సవం ” అని వ్రాసి దానిని ప్రదర్శనకు అనుకూలంగా తయారుచేస్తున్నాడు

ప్రశ్న 2.
పాఠశాలలో ఏంజరుగుతున్నది? ఎవరెవరు ఏం చేస్తున్నారు ?
జవాబు:
పాఠశాలలో ‘మాతృభాషాదినోత్సవం జరుగుతున్నది. చిత్రంలో పిల్లలు వారి తరగతి గదిని చక్కగా అలంకరించుకుంటున్నారు. పిల్లలందరిని ఉపాధ్యాయురాలు మంచి సలహాలతో, సూచనలతో ఉత్సాహపరుస్తూ ముందుకు నడిపిస్తున్నది.

పిల్లలు వారి వారి సందేహాలు తీర్చుకుంటున్నారు. అందరు ‘మాతృభాషా దినోత్సవానికి “తరగతిగది ముస్తాబు చేస్తున్నారు. ఇద్దరు ‘మా ఇల్లు అని రంగులద్దుతూ – ఇంటిని బొమ్మగీస్తున్నారు. ఇద్దరు చక్కని పూల కుండీలతో అలంకరిస్తున్నారు.

ఇద్దరు ఉ పాధ్యయురాలికి వారు తయారు చేసిన వాటిని చూపిస్తూ మెప్పు పొందుతున్నారు. ఒక పిల్లవాడు నల్లబల్ల పైన తెలుగు తల్లి గీతాన్ని చక్కగా గుండ్రని దస్తూరితో వ్రాసి ప్రదర్శిస్తున్నాడు. మరోక పిల్లాడు పెద్ద రంగు కాగితం పైన అందంగా “మాతృ భాషాదినోత్సవం” అని వ్రాసి దానిని ప్రదర్శనకు అనుకూలంగా తయారుచేస్తున్నాడు.

ప్రశ్న 3.
మీ రెప్పుడైనా పాఠశాలలో జరిగే కార్యక్రమాలలో పాల్గొన్నారా? చెప్పండి?
జవాబు:
మేము మా పాఠశాలలో జరిగే చాలా కార్యక్రమాలలో పాల్గొన్నాము.

1. ఆగస్ట్ – 15 స్వాతంత్ర దినోత్సవం కార్యక్రమం.
2. నవంబర్ – 14 బాలలదినోత్సవం (జవహర్ లాల్ నెహ్రు పుట్టిన రోజు)
3. జనవరి – 26 గణతంత్ర దినోత్సవం.
4. పాఠశాల వార్షికోత్సవం.
5. అక్టోబర్ – 2 గాంధీ జయంతి. మొదలగు కార్యక్రమాలలో పాల్గొన్నాము.

పిల్లలూ! పై చిత్రం నుండి మీరు రాయగలిగినన్ని పదాలు రాయండి:
జవాబు:

1. మాతృభాషాదినోత్సవం
2. ఉపాధ్యాయురాలు
3. విద్యార్థినులు
4. విద్యార్థులు
5. చిలుకలు
6. పూలకుండీలు
7. రంగులద్దే కుంచెలు
8. ఇల్లు బొమ్మ
9. జాతీయ జెండ
10. తెలుగు తల్లి
11. కుర్చీ( పోడవు కాళ్ళపీట)
12. గోడ పత్రిక ( దేశభషలందు తెలుగు లెస్స)

ఇవి చేయండి

వినడం – ఆలోచించి మాట్లాడటం

ప్రశ్న 1.
గేయాన్ని రాగయుక్తంగా పాడండి. అభనయం చేయండి?
జవాబు:
విద్యార్థి కృతము

ప్రశ్న 2.
ఈ గేయం ఎవరిని గురించి చెబుతోందో చెప్పండి?
జవాబు:
తెలుగు తల్లిని గురించి, తెలుగు నేలను గురించి, తెలుగు వారిని గురించి చెబుతోంది.

ప్రశ్న 3.
తెలుగు తల్లిని గూర్చి కవి ఏమని వివరించారో చెప్పండి?
జవాబు:
తెలుగు తల్లి అందమైన నిండు చందమామ వంటిదని, మన కోర్కెలు తీర్చి ఆనందాల నిస్తుందని వివరించారు.

ప్రశ్న 4.
తెలుగు తల్లిని అందాల నిండు జాబిల్లి అన్నారు గదా! నిండు జాబిల్లిని చూస్తే మీకు ఏమనిపిస్తుందో చెప్పండి?
జవాబు:
ఆనందం కలుగుతుంది. ఆ వెన్నెలలో ఆడుకోవాలనిపిస్తుంది. అమ్మచేతితో అన్నం తినాలనిపిస్తుంది. వెన్నెల జాబిలి మీద పాటలు పాడాలి-వినాలి అనిపిస్తుంది. జాబిలి కథలను వినాలనిపిస్తుంది. వెన్నెల్లో జాబిలిని చూస్తూ ఉయ్యాల ఊగాలని పిస్తుంది. తెలుగు మాటలు – తెలుగు పాటలు – తెలుగు కథలు వింటూ.. అమ్మ ఒడిలో నిద్రపోవాలని పిస్తుంది.

తెలుగు తల్లి

అదెవో తెలుగుతల్లి
అందాల నిండు జాబిల్లి

ఆనందాల కల్పవల్లి
అదే నీ తెలుగుతల్లి

పదవోయి తెలుగోడా
అదె నీ తెలుగు మేడ

సంకెళ్ళు లేని నేల
సంతోష చంద్రశాల

కనువోయి తెనుంగు రేడా
అదే నీ అనుంగు నేల

అదిగో సుదూర నేల
చనవోయ్ తెలుగు వీరా!

పదవోయ్ నిర్భయంగా
పదవోయి నిశ్చయంగా

కదలవోయ్ ఆంధ్ర కుమారా
నిద్ర వదలవోయ్ నవ యుగం

నిర్మింపగ సాగవోయ్
కదలవోయ్ ఆంధ్ర కుమారా!

కవి పరిచయం :

కవి : శ్రీరంగం శ్రీనివాసరావు

కాలము : 14-04-1910 – 15-06-1983

రచించిన గ్రంథాలు : ‘మరో ప్రస్తానం’, ‘ఖడ్గసృష్టి , అయన ఇతర రచనలు ‘అనం స్వీయ చరిత్ర.

విశేషాంశాలు : ‘శ్రీశ్రీ’ గా ప్రసిద్ది చెందిన శ్రీరంగం శ్రీనివాసరావు మహాకవి. అభ్యుదయ యుగకర్త, కథకులు, నాటకకర్త, విమర్శకులు, అనువాదుకులు. మహాప్రస్థానం’ తెలుగు కవిత్వాన్ని ఒక మలుపు తిప్పిన రచన.

గేయసారాంశం

మన తెలుగు తల్లి అందమైన నిండు చందమామ వంటిది. మనం కోరిన కోరికలు తీర్చి, అనందాల నిచ్చేమన తెలుగుతల్లి.

ఓ తెలుగువాడా! ముందుకు నడు. ఈ తెలుగు నేల అందమైన మేడ వంటిది. ఇది స్వేచ్ఛా, స్వాతంత్ర్యాల విచ్చే చక్కని నేల. సంతోషాలనిచ్చే చలువరాతి మేడ వంటిది మన తెలుగు నేల. అదే నీ ప్రియమైన నేల.

ఈ తెలుగు నేల విశాలమైనది. ఓ తెలుగు వీరుడా! కొత్తలోకం నిర్మించడానికి నడుం బిగించి ముందుకు సాగిపో. భయం లేకుండా ముందుకు వెళ్ళు, నీదే విజయం.

పదాలు – అర్థాలు :

కల్పవల్లి = కోరిన కోర్కెలు తీర్చేది
జాబిల్లి = చందమామ
తెనుంగు = తెలుగు
చంద్రశాల = చలువరాతి మేడ
కనవోయి = చూడవోయి
రేడు = రాజు

అనుంగు = ప్రియమైన
సుదూరం = చాలా దూరం
చనవోయ్ = వెళ్ళవోయి
నవ యుగం = కొత్త కాలం
నిర్భయంగా = భయం లేకుండా
నిశ్చయంగా = నమ్మకంగా, తప్పనిసరిగా

ఈ మాసపు పాట

తల్లి భారతి వందనము

పల్లవి : తల్లీ భారతి వందనము
నీ ఇల్లే మా వందనము
మేమంతా నీ పిల్లలమూ
నీ చల్లని ఒడిలో మల్లెలమూ
॥తల్లీ భారతి॥

చరణం : చదువులు బాగా చదివెదమమ్మా
జాతి గౌరవం పెంచెదమమ్మా
తల్లిదండ్రులను గురువులను
ఎల్లవేళలా కొలిచెదమమ్మా
॥తల్లీ భారతి॥

చరణం : కుల మత భేదం మరిచెదము
కలతలు మాని మెలిగెదము
మానవులంతా సమానమంటూ
మమతను సమతను పంచెదము
॥తల్లీ భారతి॥

చరణం : తెలుగు జాతికి అభ్యుదయం
నవ భారతికి నవోదయం
భావి పౌరులం మనం మనం
భారత జనులకు జయం జయం
||తల్లీ భారతి||

కవి పరిచయం :

కవి : దాశరథి కృష్ణమాచార్య
కాలము : 22.7.1925 – 5.11.1987
రచనలు : అగ్నిధార, రుద్రవీణ, మహాంద్రోదయం, తిమిరంతో సమరం.
విశేషాలు : నిజాం నిరంకుశత్వం మీద ధిక్కార స్వరం వినిపించిన కవి. నిజాం రాచరికం నుంచి తెలంగాణ విమోచన మేలు కొలుపు పాడారు. ‘యాత్రాస్ప్కతి’ వీరి స్వీయ చరిత్ర. ఆంధ్రప్రదేశ్ రాష్ట్ర అస్థాన కవిగా ఉన్నారు.

ఈ మాసపు కథ

ఐకమత్యం 

రామాపురం అనే గ్రామంలో ఒక రైతు ఉండేవాడు. అతనికి ముగ్గురు కొడుకులు. వారు చినప్పుడు కలిసిమెలిసి పెరిగారు. కాని పెద్దవాళ్ళయ్యే కొద్దీ వారిలో వారు కలహించుకోవడం మొదలు పెట్టారు. తండ్రి కలిసిమెలసి ఉండమని వాళ్లకు ఎప్పుడూ చెప్తూ ఉండేవాడు. అయినా వాళ్ళలో మార్పు రాలేదు. వాళ్ళలో మార్పు తేవడం ఎలా అని తండ్రి ఆలోచించాడు. ఒక రోజు వాళ్ళతో కొన్ని పుల్లలు తెప్పించాడు. వాటిని కట్టగా కట్టమని చెప్పాడు.

మొదటి కొడుకును పిలిచాడు. పుల్లల కట్టను విరవమన్నాడు. అతను విరవలేకపోయాడు. రెండవ కొడుకుని పిలిచాడు. పుల్లల కట్టను విరవమన్నాడు. అతను కూడా విరవలేకపోయాడు. చివరిగా మూడవ కొడుకుని పిలిచాడు. పుల్లల కట్టను విరవమన్నాడు. పుల్లలకట్టను విరవడం అతనివల్ల కూడా కాలేదు.

తండ్రి ముగ్గురు కొడుకులను దగ్గరకు పిలిచాడు. పుల్లల కట్టను విప్పి విడివిడిగా ఒక్కొక్క పుల్లను విరచమని చెప్పాడు. వాళ్ళు అవలీలగా విరిచేశారు. అప్పుడు తండ్రి కొడుకులవైపు చూసి అడిగాడు. “మీకు ఏమర్థమైంది?”

“నాన్నా ! కలిసివుంటే మమ్మల్ని ఎవ్వరూ ఏమి చేయలేరు. విడిపోతే బలహీనులమైపోతాం. నాన్నా! ఇక కలిసి వుంటాం. ఎప్పుడూ కలహించం” అన్నారు కొడుకులు.

తండ్రి సంతృప్తి చెందాడు.

కవి పరిచయం

కవి : లియో టాల్ స్టాయ్
కాలము : 9-9-1828 – 20-11-1910
రచనలు : “ సమరం-శాంతి, అనాకెరినినా’
విశేషాలు : లియో టాల్‌స్టాయ్ ప్రపంచ ప్రసిద్ధి పొందిన రష్యన్

Andhra Pradesh AP Board 3rd Class Maths Solutions 3rd Lesson సంకలనం Textbook Exercise Questions and Answers.

AP State Syllabus 3rd Class Maths Solutions Chapter 3 సంకలనం

Textbook Page No. 30

I.

హర్ష 3వ తరగతి చదువుతున్నాడు. అతనికి, వారి తరగతి ఉపాధ్యాయుడు వివిధ రకాల పండ్ల ధరలను సేకరించమని చెప్పాడు. హర్ష ఆ రోజు సాయంత్రం శంకరయ్య పండ్ల దుకాణానికి వెళ్ళి పండ్ల ధరలను సేకరించాడు. పై బొమ్మలో ధరల పట్టికను పరిశీలించి, కింది ప్రశ్నలకు సమధానాలు చెప్పండి.

ప్రశ్న 1.
ఒక మామిడి పండు ధర ఎంత ?
జవాబు:
ఒక మామిడి పండు ధర = ₹ 22

ప్రశ్న 2.
ఒక ఆపిల్ ధర ఎంత?
జవాబు:
ఒక ఆపిల్ ధర = ₹ 30

ప్రశ్న 3.
ఒక అరటిపండు ధర ఎంత?
జవాబు:
ఒక అరటి పండు ధర = ₹ 5

ప్రశ్న 4.
ఒక మామిడి పండు మరియు ఒక అరటిపండ్ల మొత్తం ధర ఎంత?
జవాబు:
ఒక మామిడి పండు మరియు ఒక అరటి పండ్లు మొత్తం ధర = ₹ 22 + ₹ 5 = ₹ 27
జవాబు:

ప్రశ్న 5.
ఒక మామిడిపండు, ఒక ఆపిల్ మరియు ఒక అరటిపండ్ల మొత్తం ధర ఎంత ?
జవాబు:
ఒక మామిడి పండు, ఒక ఆపిల్ మరియు ఒక అరటి పండు
= ₹ 22 + ₹ 30 + ₹ 5 = ₹ 57

II.

ఆ రోజు సాయంత్రానికి శంకరయ్య దుకాణంలో 51 దానిమ్మ కాయలు, 6 మామిడి కాయలు, 22 జామకాయలు మాత్రమే మిగిలాయి. పండ్ల కోసం శంకరయ్య ఒక తోటకు వెళ్ళాడు. ఆ తోటలో 32 దానిమ్మ చెట్లు, 25 మామిడి చెట్లు, 38 జామచెట్లు ఉన్నాయి. ఆ తోటలో మొత్తం ఎన్ని చెట్లు ఉన్నాయి?

జవాబు:

Textbook Page No. 31

ఇవి చేయండి

కింది వాటిని చేయండి.

అ)

జవాబు:

ఆ)

జవాబు:

ఇ)

జవాబు:

ఈ) 35 + 78 = ____________
జవాబు:
35 + 78 = 113

ఉ) 66 + 44 = ____________
66 + 44 = 110

ఊ) ఒక నెక్లెస్ తయారుచేయుటకు రాణి 87 పూసలను, ఫర్వానా 75 పూసలను కొన్నారు. వీరు ఇద్దరు కలిసి మొత్తం ఎన్ని పూసలు కొన్నారు ?

జవాబు:
రాణి కొన్న పూసలు = 87
సర్వానా కొన్న పూసలు = 75
ఇద్దరు కలసి కొన్న మొత్తం పూసలు = 162

Textbook Page No. 32

ఇవి చేయండి

కింది కూడికలు చేయండి.

అ)

జవాబు:

ఆ)

జవాబు:

ఇ)

జవాబు:

ఈ) 195 + 4 = ____________
జవాబు:
195 + 4 = 199

ఉ) 300 + 2 = ____________
300 + 2 = 302

f) రమేష్ యొక్క టెలివిజన్ దుకాణంలో 123 టీవీలు ఉన్నాయి. డీలర్ మరో 6 టీవీలు సరఫరా చేశాడు. అతని వద్ద మొత్తం ఎన్ని టీవీలు ఉన్నాయి ?
జవాబు:
దుకాణంలో ఉన్న టీవీల సంఖ్య = 123
మొత్తం రమేష్ వద్ద ఉన్న టీవీల సంఖ్య = 6.
మొత్తం రమేష్ వద్ద ఉన్న టీవీల సంఖ్య = 129

ఇవి చేయండి

కింది కూడికలు చేయండి.

అ)

జవాబు:

ఆ)

జవాబు:

ఇ)

జవాబు:

ఈ) 555+ 44 = ___________
జవాబు:
555+ 44 = 599

ఉ) 936 + 52 = ___________
జవాబు:
936 + 52 = 988

f) ఒక జంతు ప్రదర్శనశాలలో ఉన్న తల్లి ఏనుగు 111 అరటిపండ్లను, పిల్ల ఏనుగు 36 అరటిపండ్లను తిన్నాయి. అవి రెండూ కలిసి ఎన్ని అరటిపండ్లు తిన్నాయి ?

తల్లి ఏనుగు తిన్న అరటిపండ్ =
పిల్ల ఏనుగు తిన్న అరటిపండ్ =
రెండూ కలిసీ తిన్న అరటిపండ్ =
జవాబు:
తల్లి ఏనుగు తిన్న అరటిపండ్ల సంఖ్య = 111,
పిల్ల ఏనుగు తిన్న అరటిపండ్ల సంఖ్య = 36
రెండూ కలిసీ తిన్న అరటిపండ్ల సంఖ్య = 147

ప్రయత్నించండి

ప్రశ్న 1.
45 కన్నా 50 పెద్దదైన సంఖ్య ఏది ?
జవాబు:
50 + 45 = 95 అనునది 45 కన్నా 50 పెద్దదైన సంఖ్య.

ప్రశ్న 2.
60 కన్నా 120 పెద్దదైన సంఖ్య ఏది ?
జవాబు:
120 + 60 = 180 అనునది 60 కన్నా 120 పెద్దదైన సంఖ్య.

ఇవి చేయండి :

కింది వాటిని చేయండి.

అ)

జవాబు:

ఆ)

జవాబు:

ఇ)

జవాబు:

d) 326 + 463 = ________
జవాబు:
326 + 463 = 789

e) 514 + 174 = __________
జవాబు:
514 + 174 = 688

పై పట్టికను పరిశీలించి, కింది విధంగా రాయండి.
345 + 234 = 300 + 40 + 5 + 200 + 30 + 4
= 300 + 200 + 40 + 30 + 5 + 4
= 500 + 70 + 9
= 579

మొదటి వారంలో సరఫరా చేయబడిన గుడు = ____________
రెండవ వారంలో సరఫరా చేయబడిన గుడ్లు = _____________
రెండవ వారంలో సరఫరా చేయబడిన గుడ్లు = ______________
జవాబు:
మొదటి వారంలో సరఫరా చేయబడిన గుడు = 345
రెండవ వారంలో సరఫరా చేయబడిన గుడ్ల = 234

అభ్యాసం – 1

1. క్రింది కూడికలు చేయండి.

అ)

జవాబు:

ఆ)

జవాబు:

ఇ)

జవాబు:

ఈ)

జవాబు:

ప్రశ్న 2.
కింది వాటిని జతపరచండి.

జవాబు:

3. ఖాళీలు పూరించండి.

అ)

జవాబు:

ఆ)

జవాబు:

ఇ)

జవాబు:

4. ఒక టెస్ట్ మ్యా చ్ లో భారతజట్టు మొదటి రోజు 216 పరుగులు చేసింది. రెండవ రోజు మొదటి రోజు కన్నా 172 పరుగులు ఎక్కువ చేసింది. అయిన రెండవ రోజు చేసిన పరుగులు ఎన్ని ? కింది ప్రశ్నలకు సమాధానాలు చెప్పండి :

అ) భారత జట్టు మొదటి రోజు చేసిన పరుగులు ఎన్ని?
జవాబు:
భారత జట్టు మొదటి రోజు చేసిన పరుగులు 216

ఆ) మొదటి రోజు కన్నా, రెండవ రోజు చేసిన పరుగులు ఎన్ని ఎక్కువ?
జవాబు:
172

ఇ) ఈ లెక్కలో మీరు ఏమి కనుగొనాలి ?
జవాబు:
ఈ లెక్కలో రెండవ రోజు చేసిన పరుగులు కనుగొనాలి.

ఈ) ఈ సమస్య సాధనకు నీవు ఏ గణిత పద్ధతి పాటిస్తావు?
జవాబు:
ఈ సమస్య సాధనకు సంకలన పద్ధతిని పాటిస్తాము.

ప్రశ్న 5.
రామాపురం పాఠశాలలో ఒక రోజు 106 మంది విద్యార్థులు హాజరు అయినారు. 13 మంది విద్యార్థులు పాఠశాలకు రాలేదు. అయిన ఆ పాఠశాలలోని మొత్తం విద్యార్థుల సంఖ్య ఎంత?

జవాబు:
హాజరు అయిన విద్యార్థుల సంఖ్య = 106
పాఠశాలకు రాని విద్యార్థుల సంఖ్య = 13
మొత్తం పాఠశాలలోని విద్యార్థుల సంఖ్య = 106 + 13 = 119

ప్రశ్న 6.
ఒక రైలు బండిలోని ఒక కంపార్ట్మెంట్లో 145 మంది ప్రయాణికులు, మరొక కంపార్ట్మెంట్లో 130 మంది ప్రయాణీకులు ఉన్నారు. ఆ రెండు కంపార్ట్మెంలో కలిసి మొత్తం ఎంత మంది ఉన్నారు ?

జవాబు:
మొదటి కంపార్ట్మెంట్ లోని ప్రయాణీకుల సంఖ్య = 145
రెండవ కంపార్ట్ మెంట్ లోని ప్రయాణీకుల సంఖ్య = 130
రెండు కంపార్ట్మెంట్ లో – కలిసి మొత్తం ప్రయాణీకుల సంఖ్య = 275

Textbook Page No. 37

ఇవి చేయండి :

కింది లెక్కలు చేయండి.

అ)

జవాబు:

ఆ)

జవాబు:

ఇ)

జవాబు:

ఈ) 678 + 7 = _____________
జవాబు:
678 + 7 = 685

ఉ) 836 + 6 = _____________
జవాబు:
836 + 6 = 842

ఊ) 205 కన్నా 5 ఎక్కువ సంఖ్య = ___________
జవాబు:
205 + 5 = 210

ఋ) 369 కన్నా 9 ఎక్కువ సంఖ్య = ______________
జవాబు:
369 + 9 = 378

Textbook Page No. 38

ఇవి చేయండి

ఆ)

జవాబు:

ఆ)

జవాబు:

ఇ)

జవాబు:

ఈ) 709 + 83 = ____________
జవాబు:
709 + 83 = 791

ఉ) 216+ 96 = ___________
జవాబు:
216+ 96 = 312

అభ్యాసం-2

1.

అ)

జవాబు:

ఆ)

జవాబు:

ఇ) 869 + 371 = __________
జవాబు:
869 + 371 = 1240

ఈ) 704 + 379 = ____________
జవాబు:
704 + 379 = 1083

2. రమ్య లెక్కలను ఈ క్రింది విధంగా చేసింది. సరి చూడండి ?

అ)

జవాబు:

ఆ)

జవాబు:

ఇ)

జవాబు:

3. ఖాళీలలో సరైన సంఖ్యలు రాయండి.

అ)

జవాబు:

ఆ)

జవాబు:

ఇ)

జవాబు:

4. సంఖ్యలను ఖాళీ పెట్టెలలో రాయండి. ఇచ్చిన కూడికలు చేయండి. ఒకటి మీ కోసం చేయబడింది.

అ) 462 + 8 = ____________

జవాబు:
462 + 8 = 470

అ) 325 + 42 = ____________

జవాబు:
325 + 42 = ____________

ఇ) 33 + 333 = 366.

జవాబు:
33 + 333 = 366

ప్రశ్న 5.
సరైన సమాధానానికి “సున్న” చుట్టండి. 1 కటి మీ కోసం చేయబడింది.

జవాబు:

ప్రశ్న 6.
రఫీ దుకాణంలో 783 కొవ్వొత్తుల ప్యాకెట్లు ఉన్నాయి. ఇంతియాజ్ వద్ద నుండి రఫీ 237 కొవ్వొత్తుల ప్యాకెట్లు కొన్నాడు. ఇప్పుడు రఫీ వద్ద మొత్తం ఎన్ని కొవ్వొత్తుల ప్యాకెట్లు ఉన్నాయి?
జవాబు:
రఫీ దుకాణంలో గల కొవ్వొత్తుల ప్యాకెట్ల సంఖ్య = 783
ఇంతియాజ్ నుండి రఫీ కొన్న కొవ్వొత్తుల ప్యాకెట్ల సంఖ్య = 23
రఫీ వద్ద గల మొత్తం కొవ్వొత్తుల ప్యాకెట్ల సంఖ్య = 1020

ప్రశ్న 7.
ఒక పాఠశాల గ్రంథాలయంలో 468 తెలుగు పుస్తకాలు, 655 ఇంగ్లీష్ పుస్తకాలు ఉన్నాయి. అయిన ఆ గ్రంథాలయంలో మొత్తం ఎన్ని పుస్తకాలు ఉన్నాయి?
జవాబు:
పాఠశాల గ్రంథాలయంలో గల తెలుగు పుస్తకాల సంఖ్య = 468
పాఠశాల గ్రంథాలయంలో గల ఇంగ్లీషు పుస్తకాల సంఖ్య = 655
పాఠశాల గ్రంథాలయంలో – గల మొత్తం పుస్తకాల సంఖ్య = 1123

ప్రశ్న 8.
మూడంకెల అతి పెద్ద సంఖ్య, రెండంకెల అతి పెద్ద సంఖ్యల మొత్తం ఎంత ?
జవాబు:

మూడంకెల అతి పెద్ద సంఖ్య = 999
రెండంకెల అతి పెద్ద సంఖ్య = 99
ఆ సంఖ్యల మొత్తము = 1098

ప్రశ్న 9.
మూడంకెల అతి పెద్ద సంఖ్య, మూడంకెల అతి చిన్న సంఖ్యల మొత్తం ఎంత?
జవాబు:
మూడంకెల అతి పెద్ద సంఖ్య = 999
మూడంకెల అతిచిన్న సంఖ్య = 100
మొత్తం రెండు సంఖ్యల మొత్తము = 1099

బహుళైచ్ఛిక ప్రశ్నలు

ప్రశ్న 1.
322 మరియు 406 ల మొత్తము
A) 708
B) 726
C) 762
D) 672
జవాబు:
B) 726

ప్రశ్న 2.
లత వద్ద 13 పుస్తకాలు కలవు. ఆమె 5 ఎక్కువ పుస్తకాలు పొందిన మొత్తంగా ఆమె వద్ద గల పుస్తకాలెన్ని?
A) 17
B) 18
C) 12
D) 14
జవాబు:
A) 17

ప్రశ్న 3.
లోపించిన సంఖ్యను కనుగొనుము. సంకలనాన్ని పరిచూడుము.

A) 1, 2, 1
B) 2, 1, 1
C) 1, 1, 2
D) 1, 0, 2
జవాబు:
C) 1, 1, 2

ప్రశ్న 4.
246 కు 170 ఎక్కువైన, ఆ సంఖ్య
A) 170
B) 246
C) 416
D) 461
జవాబు:
C) 416

ప్రశ్న 5.
955 + 78 = ____________
A) 923
B) 933
C) 1023
D) 1033
జవాబు:
D) 1033

Andhra Pradesh AP Board 3rd Class Maths Solutions 3rd Lesson Addition Textbook Exercise Questions and Answers.

AP State Syllabus 3rd Class Maths Solutions Chapter 3 Addition

Textbook Page No. 58

I.
In 16 × 3 = 48

In 21 × 2 = 42,
Which one is multiplicand ?
Answer:
21

Which one is multiplier ?
Answer:
2

Which one is product ?
Answer:
42

Write multiplicand, multiplier and product in the following multiplications :

1. In, 8 × 2 = 16
Multiplicand = _____
Answer: 8
Multiplier = ____
Answer: 2
Product = ____
Answer: 16

2. In, 30 × 3 = 90
Multiplicand = ____
Answer: 30
Multiplier = ____
Answer: 3
Product = ____
Answer: 90

3. In, 91 × 1 = 91
Multiplicand = _____
Answer: 91
Multiplier = ____
Answer: 1
Product = ____
Answer: 91

Textbook Page No. 59

Do these:

1. Do the following

a)

Answer:

b)

Answer:

c)

Answer:

Question 2.
Karthik had 4 packets. In each packet, there are 24 crackers. How many crackers are there in all?

Crackers in each packet = 24
Number of packets = ____
Total number of crackers
= 24 × ____ = ______
Answer:
Crackers in each packet = 24
Number of packets = 4
Total number of crackers
= 24 × 4 = 96

Textbook Page No. 60

Question 3.
There are 12 bananas in a bag. Find the number of bananas in 5 such bags.

Number of bananas in each bag = _____
Number of bags = 5
Total number of bananas = ____ × 5 = _____
= ______
Answer:
Number of bananas in each bag = 12
Number of bags = 5
Total number of bananas = 12 × 5 = 60

Do these :

1. Do the following.

a) 86 × 2 = ____
Answer:
172

b) 64 × 3 = ____
Answer:
192

c) 45 × 5 = ____
Answer:
225

d) 58 × 4 = ____
Answer:
232

Question 2.
There are 50 books in a box and there are 4 such boxes. Find the total number of books.

Number of boxes =
Number of books in each box =
Total number of books =
Answer:
Number of boxes = 50
Number of books in each box = 4
Total number of books = 50 × 4 = 200

Question 3.
Cost of a pen is ₹ 4. What is the cost of 32 pens ?
Answer:
Cost of a pen is = ₹ 4
Cost of 32 pens = 32 × 4 = ₹ 128

Question 4.
There are 63 sweets in a box. How many sweets are there in 3 such boxes ?
Answer:
Number of sweets in a box = 63
Number of such boxes = 3
Total sweets in 3 boxes = 63 × 3
= 189 sweets

Question 5.
52 people can travel in a bus. How many people can travel in 4 such buses ?
Answer:
Capacity of a bus = 52 people
Number of buses = 4
Total people can travel in 4 buses = 52 × 4 = 208 people

Textbook Page No. 63

Do these

Question 1.
Make table 7 by using Table 5 and Table 2.
Answer:

Question 2.
Make table 9 by using Table 7 and Table 2.
Answer:

Question 3.
Make table 8 by using any two relevant tables chosen by you.
Answer:

Textbook Page No. 65

Exercise – 1

1. Write multiplicand, multiplier and product in the following multiplications:

a) 72 × 4 = 288;
Multiplier = ____;
Answer: 72
Multiplicand = ____;
Answer: 4
Product = ____
Answer: 288

b) 5 × 100 = 500;
Multiplier = ____;
Answer: 5
Multiplicand = ____
Answer: 100;
Product = _____
500

c) 84 × 1 = 84;
A. Multiplier = _____;
Answer: 84:
Multiplicand = ____;
Answer: 1;
Product = ___
Answer: 84

d) 24 × 24 = 576;
Multiplier = ____;
Answer: 24
Multiplicand = _____
Answer: 24;
Product = _____;
Answer: 576

2. Multiply the following.

A. a) 75 × 2 = ___
Answer:
150

b) 95 × 4 = ____
Answer:
380

c) 70 × 8 = ____
Answer:
560

d) 93 × 9 = ____
Answer:
837

e) 64 × 8 = ____
Answer:
512

f) 96 × 10 = ____
Answer:
960

g) 20 × 10 = ____
Answer:
200

h) 75 × 10 = ____
Answer:
750

i) 55 × 10 = ___
Answer:
550

c) Prepare table for 9 using the table 5 and 4
Answer:

3.
a) Prepare table for 5 using the tables 2 and 3.
Answer

b) Prepare table for 10 using the table 6 and 4.
Answer:

c) Prepare table for 9 using the table 5 and 4.
Answer:

4. Work out the following.

a) The cost of one pencil is ₹ 6. What is the cost of 72 such pencils ?
Answer:
Cost of one pencil = ₹ 6
Cost of 72 pencils = 72 × 6
Total amount = ₹ 432

b) In an orchard, there are 10 rows of mango of trees and each row contain 25 trees. How many mango trees are there in total ?
Answer:
Number of rows in orchard = 10
Number of trees in each row = 25
Total trees in the orchard
= 25 × 10 = 250

Textbook Page No. 68

1. Do the following.

a)

Answer:

b)

Answer:

c)

Answer:

d)

Answer:

Question 2.
There are 24 hours in a day. How many hours are there in 11 days ?
Answer:
Number of hours in a day = 24
Number of days = 11
Number of hours in 11 days
= 11 × 24 = 264hrs

Question 3.
Cost of Black gram per Kg is ₹ 90, how much money has to be paid for 13 Kg ?
Answer:
Cost of Black gram per Kg = ₹ 90
Number of Kgs = 13
Total money paid = 13 × 90 = ₹ 1170

Textbook Page No. 70

1. Do the following.

a)

Answer:

b)

Answer:

c)

Answer:

Question 2.
48 people can travel in a bus. How many people can travel in 26 such buses ?

Answer:
Number of people can travel in a bus = 48 people
Number of buses = 26 buses
Number of people can travels in 26 buses = 26 × 48 = 1248

Question 3.
In a library, there are 48 cupboards and in each cupboard, there are 63 books. How many books are there in the library ?

Answer:
Number of cupboards in a library = 48
Number of books in each
cup board = 63 books Total books in the library = 48 × 63
= 3,024 books

Textbook Page No. 71

Do these:

Fill in the blanks.

Answer:

Textbook Page No. 73

Do these:

1. Do the following.

a)

Answer:

b)

Answer:

c)

Answer:

d)

Answer:

Question 2.
A book contains 130 pages. Total how many pages are there in 3 such books ?
Answer:
Number of pages in a book = 130 pages
Number of books = 3
Total pages = 3 × 130 = 390 pages

Question 3.
A bag costs ₹ 300. How much money will be paid to buy 2 bags ?
Answer:
Cost of each bag = ₹ 300
Number of bags = 2
Cost 2 bags = 2 × 300 = ₹ 600

Question 4.
There are 2 boxes and in each box there are 142 balls. How many balls are there in all ?
Answer:
Number of balls in each box = 142
Number of boxes = 2
Total balls in 2 boxes = 2 × 142
= 284 balls

Exercise – 2

1. Multiply:

a) 24 × 3 = ____;
Answer: 72 ;
3 × 24 = ____;
Answer: 72;
24 × ___ = 3 = 3 × ___ = ____
Answer:
24 × 3 = 3 × 24 = 72

b) 100 × 1 = ____;
Answer: 100
1 × 100 = _____;
Answer: 100;
100 × ___ = 1 × ____ = ____
Answer:
100 × 1 = 1 × 100 = 100

c) In 53 × 27 = 1431 ;
Multiplicand = _____
Answer: 53;
Multiplier = _____
Answer: 27;
Product = _____
Answer: 1431

d) In 321 × 3 = 963 ;
Multiplicand = _____
Answer: 321;
Multiplier = _____
Answer: 3;
Product = 963

e) In 108 × 2 = 216;
Multiplicand = _____;
Answer: 108
Multiplier = ____;
Answer: 2
Product = _____
Answer: 216

2. Multiply:
a)

Answer:

b)

Answer:

c)

Answer:

3. Fill in the blanks.

a) 67 × 5 = ____
Answer:
335

b) 93 × 4 = ____
Answer:
372

c) 123 × 3 = ____
Answer:
369

Question 4.
There are 36 beads in a necklace. How many beads are there in 13 necklaces ?
Answer:
Number of beads in necklace = 36 beads
Number of necklaces = 13
Total beads = 13 × 36 = 468 beads

Question 5.
If there are 48 bottles in one carton, how many bottles are there in 16 cartons ?
Answer:
Number of bottles in a carton = 48
Number of cartons = 16
Total bottles in cartons
= 16 × 48 = 768 bottles

Question 6.
There are 54 grapes in one bunch. If, there are 44 such bunches, how many grapes are there ?
Answer:
Number of grapes in a bunch = 54 grapes
Number of bunches = 44
Total grapes in 44 bunches = 44 × 54
= 2376 grapes

Question 7.
Cost of dictionary is ₹ 120. How much money he has to pay for 4 dictionaries ?
Answer:
Cost of a dictionary is = 120
Number of dictionaries =4
Total money has to pay
for 4 dictionaries = 4 × 120 = ₹ 480

Question 8.
5 students of a class collected ₹ 110 each for the Prime Minister’s relief fund. How much money did they collect altogether ?
Answer:
Number of students for each class = 5
Collected money for each class = ₹ 110
Total collected money = ₹ 110 × 5
= ₹ 550

Multiple Choice Questions

Question 1.
Repeated addition is called ( )
A) Addition
B) Subtraction
C) Multiplication
D) Division
Answer:

Question 2.
In the multiplication which is on the right side of the symbol ‘=‘ is called ( )
A) Multiplicand
B) Multiplier
C) Product
D) All
Answer:
C) Product

Question 3.
In 21 × 2 = 42, 21 is called ( )
A) Multiplicand
B) Multiplier
C) Product
D) All
Answer:
A) Multiplicand

Question 4.
In 17 × 4 = 68, 4 is called ( )
A) Multiplicand
B) Multiplier
C) Product
D) All
Answer:
B) Multiplier

Question 5.
In 45 × 3 = 145, 145 is called ( )
A) Multiplicand
B) Multiplier
C) Product
D) All
Answer:
C) Product

Question 6.
Cost of a dairy is ₹ 20. Then the cost of 4 dairies ( )
A) 80
B) 20 × 4
C) A and B
D) None
Answer:
C) A and B

Andhra Pradesh AP Board 3rd Class Maths Solutions 2nd Lesson సంఖ్యలు Textbook Exercise Questions and Answers.

AP State Syllabus 3rd Class Maths Solutions Chapter 2 సంఖ్యలు

Textbook Page No. 12

I. ప్రక్కనున్న చిత్రాన్ని పరిశీలించండి.

బిందు, వాళ్ళ అమ్మతో కలిసి గృహెూపకరణాల ప్రదర్శన మరియు అమ్మకం కేంద్రానికి వెళ్ళింది. వారు కొన్ని వస్తువులను కొనదలిచారు. వస్తువులు మరియు వాటి ధరలను పరిశీలించండి. బిందు కొన్ని వస్తువుల ధరలను చదవడం ప్రారంభించింది. ఆమెకు సహాయం చేయండి.

ప్రశ్న 1.
ఈ దుకాణంలో మీరు ఏయే వస్తువులను గమనించారు ?
జవాబు:
దుకాణంలో హాట్ బాక్స్, కూరగాయల పెట్టె, టిఫిన్ బాక్స్, గ్యాస్ స్టవ్, మిక్సర్, ఓవెన్, పాన్లు, ఫ్యానులు మొదలగునవి కలవు.

ప్రశ్న 2.
హాట్ బాక్స్ ధర ఎంత ?
జవాబు:
హాట్ బాక్స్ ధర ₹ 795

ప్రశ్న 3.
థర్మోస్ ఫ్లాస్క్ ధర ఎంత ?
జవాబు:
ధర్మోప్లాస్క్ ధర ₹ 675

ప్రశ్న 4.
కూరగాయల బుట్ట ధర ఎంత ?
జవాబు:
కూరగాయల బుట్ట ధర ₹ 42

ప్రశ్న 5.
గ్యాస్ స్టవ్ ధర ఎంత ?
జవాబు:
గ్యాస్ స్టవ్ ధర ₹ 235

ఇవి చేయండి

ఇవ్వబడిన సంఖ్యలను అక్షరాలలో రాయండి :

జవాబు:

II. 1000 తర్వాత వచ్చు సంఖ్యలు :

1000 తర్వాత వచ్చు సంఖ్య ఏది ? 1000 + 1 = 1001 1001
తర్వాత వచ్చు సంఖ్య ఏది ? 1001 + 1 = 1002
1000 తర్వాత వచ్చు సంఖ్యలను పట్టికలో రాయండి. చదవండి.

జవాబు:

Textbook Page No. 16

ఇవి చేయండి :

ప్రశ్న 1.
సరైన అంకెను లోను, మొత్తం సంఖ్యను లోను రాయండి

జవాబు:

ప్రశ్న 2.
అబాకస్ పై ఉన్న పూసలను పరిశీలించి సంఖ్యను, సంఖ్య పేరును రాయండి. ఒకటి మీ కోసం సాధించబడింది.

జవాబు:

a) నాలుగు వేల రెండు వందల యాభై మూడు.
b) ఏడు వేల నాలుగు వందల ముప్పై
c) మూడు వేల ఐదు వందల ఇరవవై ఒకటి

ప్రశ్న 3.
ప్రదీప్ ఔ 3,456 కు చెక్కు రాయాలి. ఆ మొత్తాన్ని అక్షరాలలో రాయడానికి అతనికి మీరు సహాయం చేయండి.

జవాబు:

మూడు వేల నాలుగు వందల యాభై ఆరు

III. ఇక్కడ ఇవ్వబడిన చిత్రంలో నువ్వు ఏమి గమనించావు ? నాలుగు స్థానాల అబాకస్ పై ఉన్న పూసల పట్టికను గమనించండి.

ఒకట్ల స్థానంలో ఏ అంకె ఉంది ? 6, దాని స్థాన విలువ 6

ప్రశ్న 1.
పదుల స్థానంలో ఏ అంకె ఉంది ? __________ దాని స్థాన విలువ __________
జవాబు:
పదుల స్థానంలో ఏ అంకె ఉంది ? 2, దాని స్థాన విలువ 20

ప్రశ్న 2.
వందల స్థానంలో ఏ అంకె ఉంది ? __________ దాని స్థాన విలువ __________
జవాబు:
వందల స్థానంలో ఏ అంకె ఉంది ?  3, దాని స్థాన విలువ 300

ప్రశ్న 3.
వేల స్థానంలో ఏ అంకె ఉంది ? __________ దాని స్థాన విలువ __________
జవాబు:
వేల స్థానంలో ఏ అంకె ఉంది ? 2, దాని స్థాన విలువ 2000

Textbook Page No. 18

ఇవి చేయండి :

1. క్రింద ఇవ్వబడిన అంకెల స్థాన విలువలు, సహజ విలువలు కనుక్కోండి.

అ) 6742

జవాబు:

ఆ) 5309

జవాబు:

ప్రశ్న 2.
క్రింది సంఖ్యలలో గీత గీయబడిన అంకెల స్థాన విలువను గుర్తించి చుట్టండి, ఒకటి మీ కోసం చేయబడింది.

జవాబు:

ప్రశ్న 3.
క్రింది సంఖ్యలలో సున్న చుట్టబడిన అంకె యొక్క సరైన సహజ విలువ, స్థాన విలువకు – క్రింద చూపబడిన విధంగా గీత గీయండి.

జవాబు:

ఇవి చేయండి

1. కింద ఇవ్వబడిన సంఖ్యల యొక్క విస్తరణ రూపం రాయండి.

అ) 4354 = _______________
జవాబు:
4000 + 300 + 50 + 4

ఆ) 4199 = ______________
జవాబు:
4000 + 100 + 90 + 9

ఇ) 7575 = _________________
జవాబు:
7000 + 500+ 70 + 5

ఈ) 6402 = _________________
జవాబు:
6000 + 400 + 00 + 2

Textbook Page No. 20

ప్రశ్న 2.
కింద ఇవ్వబడిన సంఖ్యల యొక్క విస్తరణ రూపం రాయండి.

జవాబు:

అభ్యాసం – 1

1. కింద ఇవ్వబడిన వరుస క్రమాన్ని పరిశీలించి, సరైన సంఖ్యలను ఖాళీలలో పూరించండి.

a)

జవాబు:

b)

జవాబు:

2. అక్షరాలలో ఇవ్వబడిన సంఖ్యలను చదివి, వాటికి సరియగు సంఖ్యలను పెట్టెలలో రాయండి.

అ) మూడు వేల ఐదు వందల ఇరవై ఐదు
జవాబు:
3525

ఆ) ఏడు వేల ఏడు వందల ఎనిమిది
జవాబు:
7708

ఇ) ఎనిమిది వేల ఐదు
జవాబు:
8005

3. చుట్టబడిన అంకెల స్థాన విలువ రాయండి.

a)

జవాబు:
900

b)

జవాబు:
10

c)

జవాబు:
7000

d)

జవాబు:
4

4. కింద ఇవ్వబడిన సంఖ్యలను అక్షరాలలో రాయండి.

a) 5876 = _____________
జవాబు:
ఐదు వేల ఎనిమిది వందల డెబ్బై ఆరు

b) 7305 = _____________
జవాబు:
ఏడు వేల మూడు వందల ఐదు

c) 4975 = _____________
జవాబు:
నాలుగు వేల తొమ్మిది వందల డెబ్బై ఐదు

d) 2089 = _____________
జవాబు:
రెండు వేల ఎనిమిది వందల తొమ్మిది

5. కింది వానిని విస్తరణ రూపంలో రాయండి.

a) 3870 = ___________ + __________ + ___________ + __________
జవాబు:
3000 +800+ 70 +0

b) 7077 = ___________ + __________ + ___________ + __________
జవాబు:
7000 + 000 + 70 + 7

c) 9330 = ___________ + __________ + ___________ + __________
జవాబు:
9000 + 300 + 30 + 0

6. సరైన స్థాన విలువలతో ఖాళీలను పూరించండి.  

a) 5000 + __________ + 90 + 3 = 5693
జవాబు:
5000 + 600 + 90 + 3 = 5693

b) _________ + 600 + 0 + 5 = 3605
జవాబు:
3000 + 600 + 0 + 5 = 3605

c) 6000 + __________ + 70 + 7 = 6177
జవాబు:
6000 + 100 + 70 + 7 = 6177

d) 9000 + 900 + __________ + 9 = 9999
జవాబు:
9000 + 900 + 90 + 9 = 9999

7. కింది వాటిని సంక్షిప్త రూపంలో అంకెలలో రాయండి.

a) Five Thousand + Two Hundreds + Forty + Three = _________
జవాబు:
5243

b) Seven Thousand + One Hundred + Sixty + Eight = _________
జవాబు:
716

c) One Thousand + One Hundred + One = __________
జవాబు:
1101

d) Two Thousand + Thirty + Five = __________
జవాబు:
2035

ప్రశ్న 8.
వేల స్థానంలో 5, వందల స్థానంలో 8, పదుల స్థానంలో 3 మరియు ఒకట్ల స్థానంలో 2 ఉండేటట్లు నాలుగు అంకెల సంఖ్యను రాయండి.

జవాబు:

ప్రశ్న 9.
ఒకట్ల స్థానంలో 2, పదుల స్థానంలో 5, వందల స్థానంలో 0 మరియు వేల స్థానంలో 6 ఉండునట్లు నాలుగు అంకెల సంఖ్యలను రాయండి.
జవాబు:

కృత్యం:

• 0 నుండి 9 కార్డులలో ఏవైనా 4 కార్డులు తీసుకోండి.
• 4 కార్డులను ఉపయోగించి ఏదైనా ఒక 4 అంకెల సంఖ్యను తయారుచేయండి.
• ఆ సంఖ్యను చదవండి మరియు అక్షరాలలో రాయండి.
• ఆ అంకెలను ఉపయోగించి, తయారుచేసిన సంఖ్యలను ఈ కింది పట్టికలో రాయండి.
  

జవాబు:
సంఖ్య అక్షరాలలో ఆ సంఖ్య పేరు

ప్రయత్నించండి :

1. 3, 5 మరియు 1 అంకెలను ఉపయోగించి వీలైనన్ని 2-అంకెల సంఖ్యలు రాయండి.
2. 2, 6, 8 మరియు 4 అంకెలను ఉపయోగించి ఆ వీలైనన్ని 4-అంకెల సంఖ్యలు రాయండి.
3. A = 0, B = 1, C=2, D=3, E = 4, అని రహస్య భాషలో ఇవ్వబడింది. దీనిని ఉపయోగించి క్రింద ఇవ్వబడిన వస్తువుల యొక్క ధరలు రాయండి. ఒకటి మీ కొరకు చేయబడింది.

జవాబు:

Textbook Page No. 24

ఇవి చేయండి

1. కింది ఇవ్వబడిన ఖాళీ బాక్సులను <, =, > గురులతో నింపండి.

a)

జవాబు:

b)

జవాబు:

ప్రశ్న 2.
కింద ఇవ్వబడిన సంఖ్యలను పోల్చుటకు ఖాళీ పెట్టెలలో < , >, = గుర్తులను ఉంచుము.
జవాబు:
a) 6472    >    5306
b) 465   <    3079
c) 5780    <    5967
d) 6504    >    6079
e) 3281    <     3896
f) 4650    <   4698
g) 7856    >    7854
h) 6702   <     6923
i) 5063   <   5063
j) 5716    >    5186

ప్రశ్న 3.
కింద ఇవ్వబడిన ప్రతి సంఖ్యా సమూహంలోని చిన్న సంఖ్యలను గుర్తించండి. ఒకటి మీ కోసం చేయబడింది.

జవాబు:

ప్రశ్న 4.
కింద ఇవ్వబడిన ప్రతి సంఖ్యా సమూహంలోని పెద్ద సంఖ్యను (✓) గుర్తుతో సూచించండి.

జవాబు:

IV. సంఖ్యల క్రమం : కింది చిత్రాలలో చూపబడిన నలుగురు వ్యాపారుల పెట్టుబడులు పరిశీలించండి. మరియు కింది ప్రశ్నలకు జవాబులు రాయండి.

అ) ఎవరు ఎక్కువ పెట్టుబడి పెట్టారు ? ___________ ఎంత ? ___________
జవాబు:
ఎవరు ఎక్కువ పెట్టుబడి పెట్టారు ? గౌరయ్య ఎంత ? ₹ 6370

ఆ) ఎవరు తక్కువ పెట్టుబడి పెట్టారు ? ___________ ఎంత ? ___________
జవాబు:
ఎవరు తక్కువ పెట్టుబడి పెట్టారు ? మాదన్న ఎంత ? ₹ 3480

ఇ) పెట్టుబడుల విలువ ఆధారంగా వ్యాపారుల పేర్లను తక్కువ నుండి ఎక్కువకు వరుసక్రమంలో రాయండి.
________, _________, __________, __________
జవాబు:
మాదన్న, సోము, అన్వర్ , గౌరయ్య

ఈ) ‘పెట్టిన పెట్టుబడులను తక్కువ నుండి ఎక్కువకు వరుసక్రమంలో రాయండి.
________, _________, __________, __________
జవాబు:
గౌరయ్య, అన్వర్ , సోము, మాదన్న

Textbook Page No. 26

ఇవి చేయండి

ప్రశ్న 1.
ఈ క్రింద ఇవ్వబడిన సంఖ్యలను ఆరోహణ క్రమంలో రాయండి.
72, 27, 16, 108, 61
ఆరోహణ క్రమం ___________ , ___________, ___________, ___________, ___________
జవాబు:
ఆరోహణ క్రమం : 16, 27, 61, 72, 108

ప్రశ్న 2.
ఈ క్రింద ఇవ్వబడిన సంఖ్యలను అవరోహణ క్రమంలో రాయండి.
65, 506, 650, 560, 605.
అవరోహణ క్రమం ___________ , ___________, ___________, ___________, ___________
జవాబు:
అవరోహణ క్రమం : 650, 605, 560, 506, 65

ప్రశ్న 3.
1009, 4002, 6088, 3800.
కింది ఇవ్వబడిన గుర్తుల ఆధారంగా ఆ సంఖ్యలను రాయండి.
a) _______ > _______ > _______ > _______
జవాబు:
6088 > 4002 > 3800 > 1009

b) _______ < _______ < _______ < _______
జవాబు:
1009 < 3800 < 4002 < 6088

ప్రశ్న 4.
కింద ఇవ్వబడిన సంఖ్యలను, ఆరోహణక్రమం మరియు అవరోహణ క్రమంలో రాయండి.
2566, 2988, 2300, 2377
ఆరోహణ క్రమం ___________ , ___________, ___________, ___________
అవరోహణ క్రమం ___________ , ___________, ___________, ___________
జవాబు:
ఆరోహణ క్రమం : 2300, 2377, 2566, 2988
అవరోహణ క్రమం : 2988, 2566, 2377, 2300

Textbook Page No. 27

అభ్యాసం – 2

ప్రశ్న 1.
కింది ఇవ్వబడిన సంఖ్యల చార్టును గమనించి, పూరించండి. పదుల స్థానంలో 3 గల అన్ని సంఖ్యలను కింద ఇవ్వబడిన ఖాళీలలో రాయండి.

జవాబు:

ప్రశ్న 2.
సుమతి వద్ద కింద చూపబడిన విధంగా కరెన్సీ నోట్లు కలవు. సుమతి వద్ద నున్న మొత్తం నగదు ఎంత ?

జవాబు:
₹ 2000 + ₹ 2000 + ₹ 500 + ₹ 50 + ₹5
= ₹ 4555

ప్రశ్న 3.
కింద ఇవ్వబడిన వానిని సంఖ్యలుగా రాయండి.
a) ఏడు వేల. డెబ్బ్భై ఏడు __________
జవాబు:
7077

b) ఎనిమిది వేల తొమ్మిది వందల అరవై ఏడు
జవాబు:
8967

ప్రశ్న 4.
కింద ఇవ్వబడిన ప్రతి సంఖ్యను అక్షరాలలో రాయండి.
అ) 3003 = ___________
జవాబు:
మూడు వేల మూడు

ఆ) 6010 = ____________
జవాబు:
ఆరువేల పది

ఇ) 9909 = ______________
జవాబు:
తొమ్మిది వేల తొమ్మిది తొమ్మిది

ప్రశ్న 5.
2768 అనే సంఖ్యలో, 2 ఏ స్థానంలో ఉంది?
అ) ఒకట్లు
ఆ) పదులు
ఇ) వందలు
ఈ) వేలు
జవాబు:
ఈ) వేలు

ప్రశ్న 6.
కింది ఇవ్వబడిన సంఖ్యలకు విస్తరణ రూపం రాయండి.
a) 5004 = _____________
జవాబు:
5000 + 000 + 00 + 4

b) 2069 = ____________
జవాబు:
2000 + 000 + 60 + 9

c) 3678 = ____________
జవాబు:
3000 + 600 + 70 + 8

ప్రశ్న 7.
కింది ఇవ్వబడిన సంఖ్యల చార్టు ఆధారంగా ఖాళీలను పూరింపుము. (కొన్నింటికి బహుళ జవాబులు ఉండవచ్చు)

జవాబు:

ప్రశ్న 8.
కింది ఇవ్వబడిన ప్రతి వరుసలోని పెద్ద సంఖ్యకు “సున్న” చుట్టండి.

జవాబు:

ప్రశ్న 9.
2, 5, 7 మరియు 8 అనే అంకెలను ఉపయోగించి ఏవైనా ఆరు, 4 అంకెల సంఖ్యలను రాయండి.
అ) ______________
ఆ) ______________
ఇ) ______________
ఈ) ______________
జవాబు:
అ) 8752 (పెద్దది)
ఆ) 5827
ఇ) 7825
ఈ) 2578 (చిన్నది)

ప్రశ్న 10.
1, 1, 9 మరియు 9 అనే అంకెలను ఉపయోగించి, వివిధ 4 అంకెల సంఖ్యలు రాయండి.
జవాబు:
1199, 1919, 1991, 9911
ప్రశ్న 11.
కింది ఇచ్చిన సంఖ్యలు ఏ వందల జతలో ఉ న్నాయో, వానికి సున్న చుట్టండి.

జవాబు:

ప్రశ్న 12.
కొన్ని గ్రామాల జనాభా వివరాలు కింది ఇవ్వబడ్డాయి. వాటి సమీప వేల విలువకు “సున్న” చుట్టండి.

జవాబు:

ప్రశ్న 13.
దగ్గరికి సవరించిన సంఖ్యను “సున్న”తో గుర్తించండి. ఇవ్వబడిన ఖాళీలో రాయండి. ఒకటి మీ క్లోసం చేయబడింది.
అ)

ఆ)

చుక్కల సంఖ్య ___________ కు దగ్గరగా ఉంది.
జవాబు:
చుక్కల సంఖ్య 300 కు దగ్గరగా ఉంది.

ఇ)

బ్లాకుల సంఖ్య ______________ కు దగ్గరగా ఉంది.
జవాబు:
బ్లాకుల సంఖ్య 600 కు దగ్గరగా ఉంది.

ఈ)

మొత్తం నోట్ల విలువ ____________ కు దగ్గరగా ఉంది.
జవాబు:
మొత్తం నోట్ల విలువ 3000 కు దగ్గరగా ఉంది.

ప్రశ్న 14.
కింద ఇవ్వబడిన అంకెలతో ఏర్పడే పెద్ద సంఖ్యను మరియు చిన్న సంఖ్యను రాయండి.

జవాబు:

ప్రాజెక్టు వర్కు:
విద్యార్థి కృత్యం:
కొన్ని వాహవాల సంఖ్యలను సేకరించి, కింది టేబుల్ లో రాయండి.

అ) ఆటోరిక్షాల సంఖ్యలను ఆరోహణ క్రమంలో రాయండి.
ఆ) మోటార్ సైకిళ్ళ సంఖ్యలను అవరోహణ క్రమంలో రాయండి.

బహుళైచ్చిక ప్రశ్నలు

ప్రశ్న 1.
3000+ 400+50+ 6 యొక్క సంక్షిప్తరూపం
A. 3450
B. 3560
C. 3456
D. 3546
జవాబు:
C. 3456

ప్రశ్న 2.
కింది వానిలో ఏది పెద్ద సంఖ్య ?
A. 5476
B. 6123
C. 2689
D. 6542
జవాబు:
D. 6542

ప్రశ్న 3.
2678 లో 6 ఏ స్థానంలో కలదు ?
A. ఒకట్లు
B. పదులు
C. వందలు
D. వేలు
జవాబు:
C. వందలు

ప్రశ్న 4.
2377 యొక్క విస్తృత రూపము
A. 2000 + 30 + 70 + 00
B. 2000 + 300 + 70 + 7
C. 2000 + 70 + 300 + 00
D. 20 + 700 + 3000 + 7
జవాబు:
B. 2000 + 300 + 70 + 7

ప్రశ్న 5.

మొత్తం కరెన్సీ విలువ దాదాపుగా
A. 2000
B. 2500
C. 3000
D. 2615
జవాబు:
C. 3000

Andhra Pradesh AP Board 3rd Class Maths Solutions 2nd Lesson Numbers Textbook Exercise Questions and Answers.

AP State Syllabus 3rd Class Maths Solutions Chapter 2 Numbers

Textbook Page No. 12

I. Observe the following picture:

Bindu went to a household exhibition cum sales center with her mother. They wanted to buy the following items. Observe the items and their price tags. Bindu started to read the cost of these items, please help her.

Question 1.
What are the items do you observe in this sales center?
Answer:
The items are hot box, vegetable basket, tiffen box, gas stove, mixers, ovens, pans, fans etc.

Question 2.
What is the price of hot box?
Answer:
The price of hot box is ₹ 795

Question 3.
What is the price of thermos flask?
Answer:
The price of thermos flask is ₹ 675

Question 4.
What is the price of vegetable basket?
Answer:
The price of vegetable basket is ₹ 42

Question 5.
What is the price of gas stove?
Answer:
The price of gas stove is ₹ 235

Do these

Write the numbers in words.

Answer:

Textbook Page No. 15

II. The numbers after 1000:

Which is the next number to 1000?
Answer:
1000 + 1 = 1001

Which is the next number to 1001?
Answer:
1001 + 1 = 1002

Like wise, let us prepare a chart of numbers that come after 1000 and read.

Answer:

Textbook Page No. 16

Do these:

Question 1.
Write the correct digit in and write the number in

Answer:

Textbook Page No. 17

Question 2.
Write the number and number name by observing beads on the abacus. One is done for you.

a) Four thousand two hundred and fifty three
b) ____________________
c) ___________________
Answer:

a) Four thousand two hundred and fifty three
b) Seven thousand four hundred and thirty
c) Three thousand five hundred and twenty one

Question 3.
Mr. Pradeep has to write a cheque for 3,456. Help him to write the amount in words.

Answer:
Three thousand Four Hundred and Fifty Six.

Textbook Page No. 18

III. What did you notice above?

Which digit is in the ones place? 6 it’s place value is 6.

Question 1.
Which digit is in the tens place? __________ , it’s place value is _____.
Answer:
2, 20

Question 2.
Which digit is in the hundreds place? _____, it’s place value is ____.
Answer:
3, 300

Question 3.
Which digit is in the thousands place? _____, it’s place value is _____.
Answer:
2, 2000

Do these:

1. Find that place value and face value of each of the digits in the following numbers.

a) 6742

Answer:

b) 5309

Answer:

Textbook Page No. 19

Question 2.
Encircle the place value of the digits underlined in the give numbers ?
One is done for you.

Answer:

Question 3.
For each of the number given below, match the place value and face value of the circled digits by drawing line as shown below.

Answer:

Do these :

1. Write the expansion form the following numbers.

a) 4354 = ______
Answer:
4000 + 300 + 50 + 4

b) 4199 = __________
Answer:
4000 + 100 + 90 + 9

c) 7575 = ______
Answer:
7000 + 500 + 70 + 5

d) 6402 = _____
Answer:
6000 + 400 + 00 + 2

Textbook Page No. 20

2. Match the following expansion form with their short form.

Think and discuss:- How many four digit numbers are there in all?
Answer:

The smallest 4 digit numbers = 1000
The greatest 4 digit numbers = 9999
Total 4 digit numbers = 9999 – 1000 + 1 = 9000

Exercise 1

1. Observe the series and fill the boxes with correct numbers.
a)

Answer:

b)

Answer:

2. Read the numbers given in words below and write in numbers (Numerals) in the boxes.

a) Three thousand five hundred and twenty five = ____
Answer:
3525

b) Seven thousand seven hundred and eight = _____
Answer:
7708

c) Eight thousand and five = _____
Answer:
8005

3. Write the place value of encircled digits.

a)
________
Answer:
900

b)
= ______
Answer:
10

c)
= _____
Answer:
7000

d)
= _____
Answer:
4

4. Write the following numbers in words.

a) 5876 – ___________________
Answer:
Five thousand eight hundred and seventy six

b) 7305 – ________
Answer:
Seven thousand three hundred and five.

c) 4975 – ________
Answer:
Four thousand nine hundred and seventy

d) 2089 – ________
Answer:
Two thousand and eighty nine

5. Write each of the following in expanded form:

a) 3870 = _____ + ____ + _____ + _____
Answer:
3000 + 800 + 70 + 0

b) 7077 = ____ + _____ + ____ + ____
Answer:
7000 + 000 + 70 + 7

c) 9330 = ____ + ____ + _____ + _____
Answer:
9000 + 300 + 30 + 0

Textbook Page No. 21

6. Fill in the blanks with the missing place value.

a) 5000 + ____ + 90 + 3 = 5693
Answer:
600

b) ____ + 600 + 0 + 5 = 3605
Answer:
3000

c) 6000 + ____ + 70 + 7 = 6177
Answer:
100

d) 9000 + 900 + ____ + 9 = 9999
Answer:
90

7. Write the following in shortened form in numerals ?

a) Five Thousand + Two Hundreds + Forty + Three = _____
Answer:
5243

b) Seven Thousand + One Hundred + Sixty+Eight = ____
Answer:
7168

c) One Thousand + One Hundred + One = ______
Answer:
1101

d) Two Thousand + Thirty + Five = _____
Answer:
2035

Question 8.
Write the four digit number having 5 in thousands place, 8 in hundreds place, 3 in tens place and 2 in ones place.

Answer:

Question 9.
Write the 4-digit number having 2 in ones place, 5 in tens place, 0 in hundreds place and 6 in thousands place.
Answer:

Activity :

• Take any 4 cards from 0 to 9.
• Make any 4-digit number with those cards.
• Read and write the number in words.
• Write as many as numbers you can form with those digits in the following table.

Answer:

Textbook Page No. 22

Try these :

Question 1.
Write all possible 2- digit numbers using the digits 3, 5 and 1.
Answer:
35, 53, 51, 15, 13, 31

Question 2.
Write any five 4 digit numbers using the digits 2, 6, 8 and 4.
Answer:
2684, 6842, 8426, 4268, 2864, 6482

Question 3.
If A = 0, B = 1, C = 2, D = 3, E = 4, then find out the price of objects given below using secret code. One is done for you.

Answer:

Textbook Page No. 24

Do these :

1. Fill in the boxes with < or > symbols.
a)

Answer:

b)

Answer:

2. Write the correct symbol (<, = or >) in the underline given below.

a) 6472 ____ 5306
Answer:
6472 > 5306

b) 465 ____ 3079
Answer:
465 < 3079

c) 5780 ____ 5967
Answer:
5780 < 5967

d) 6504 ____ 6079
Answer:
6504 > 6079

e) 3281 ___ 3896
Answer:
3281 < 3896

f) 4650 ___ 4698
Answer:
4650 < 4698

g) 7856 ____ 7854
Answer:
7856 > 7854

h) 6702 ____ 6923
Answer:
6702 < 6923

i) 5063 ____ 5063
Answer:
5063 < 5063

j) 5716 ____ 5186
Answer:
5716 > 5186

Textbook Page No. 25

3. Encircle the smallest number in the following. One is done for you.

Answer:

Question 4.
Put a (✓) mark to the largest number in the following.

Answer:

IV. Ordering of numbers: Observe these pictures of investment details of four merchants and answer the following questions.

a) Who invested more money ? _____ How much ? ______
Answer:
Gourayya, ₹ 6370

b) Who invested less money ? ____ How much ? _____
Answer:
Madanna, ₹ 3480

c) Write the names of the merchants according to their investments from less to more.
______, ______, _____, ______
Answer:
Madanna, Somu, Anwar, Gourayya

d) Write the investments of the merchant from less to more.
______, ______, _____, ______
Answer:
Gourayya, Anwar, Somu, Madanna

Textbook Page No. 26

Do these :

Question 1.
Arrange the following numbers in ascending order.
Answer:
72, 27, 16, 108, 61
Ascending order _____, _____, _____, _____, _____
Answer:
16, 27, 61, 72, 108

Question 2.
Arrange the following numbers in descending order.
65, 506, 650, 560, 605.
Descending order ___, _____, _____, _____, ______
Answer:
650, 605, 560, 506, 65

Question 3.
1009, 4002, 6088,3800.
Write the numbers by observing the symbols.
a) ___ > _____ > _____ > _____
Answer:
6088 > 4002 > 3800 > 1009

b) _____ < _____ < ____ < _____
Answer:
1009 < 3800 < 4002 < 6088

Question 4.
Arrange the following numbers both in ascending and descending order.
2566, 2988, 2300, 2377
Ascending order: _____, ____, ___, _____, _____
Answer:
2300, 2377, 2566, 2988

Descending order: _____, ____, ___, _____, _____
Answer:
2988, 2566, 2377, 2300

Textbook Page No. 27

Excercise – 2

Question 1.
Observe and fill the number chart. Write all the numbers having ‘3’ in tens place in the given blanks.

Answer:

Question 2.
Sumathi has the following currency notes. How much money does Sumathi have ?

Answer:
₹ 2000 + ₹ 2000 + ₹ 500 + ₹ 50 + ₹ 5
= ₹ 4555

Question 3.
Write the numerals for each of the following:
a) Seven thousand and seventy seven: ______
Answer:
7077

b) Eight thousand nine hundred and sixty seven: ________
Answer:
8967

Question 4.
Write the number name for each of the following.
a) 3003 = ______
Answer:
Three Thousand three

b) 6010 = ______
Answer:
Six thousand ten

c) 9909 = ______
Answer:
Nine thousand and Nine hundred and nine

Question 5.
In number 2768,2 is in which place? []
a) Ones
b) Ten
c) Hundreds
d) Thousands
Answer:
d) Thousands

6. Write the expansion form of the following numbers.
a) 5004 = _______
Answer:
Five thousand and four

b) 2069 = _______
Answer:
Two thousand and sixty nine

c) 3678 = ______
Answer:
Three thousand and six hundred and seventy eight

Textbook Page No. 28

Question 7.
Observe the number chart and fill in the blanks. (Some may have multiple answers)

Answer:

Question 8.
In each of the following circle the large number.

Answer:

Question 9.
Write any six 4-digit numbers using the digits 2, 5, 7 and 8. Then find out the largest and smallest number from them.
a) ______
b) _______
c) ________
d) _______
e) _______
f) _______
Answer:
a) 8752 (Largest)
b) 5827
c) 8572
d) 5728
e) 7825
f) 2578 (Smallest)

Question 10.
How many different 4-digit number can you arrange using the digits 1, 1, 9 and 9 Write them ?
Answer:
Four, these are
1199, 1919, 1991, 9911

Question 11.
Some numbers are given below. Circle the range that the number lies in.

Answer:

Question 12.
Observe the population of the villages and circle to the nearest thousands.

Answer:

Textbook Page No. 29

Question 13.
Circle the nearest number and write it in the given blank. One is done for you.
a)

The number of pencils are nearer to 50

b)

The total currency is nearer to ………..
Answer:
3000

c)

The number of blocks are nearer to ……..
Answer:
600

d)

The total currency is nearer to ……….
Answer:
3000

Question 14.
Write the largest and smallest numbers formed by the given digits.

Answer:

Project work: Student Activity:

Collect vehicle numbers and write it in the table.

a) Write the numbers of Autorickshaws in ascending order.
b) Write the numbers of motor cycles in descending order.

Multiple Choice Questions

Question 1.
Short form of 3000 + 400 + 50 + 6 ()
A) 3450
B) 3560
C) 3456
D) 3546
Answer:
C) 3456

Question 2.
Among the following which is greater one ? ( )
A) 5476
B) 6123
C) 2689
D) 6542
Answer:
D) 6542

Question 4.
Expansion form of2377 ( )
A. 2000 + 30 + 70 + 00
B. 2000 + 300 + 70 + 7
C. 2000 + 70 + 300 + 00
D. 20 + 700 + 3000 + 7
Answer:
B. 2000 + 300 + 70 + 7

Question 5.

The total currency nearer to ……….
A. 2000
B. 2500
C. 3000
D. 2615
Answer:
D. 2615