Class 4

Andhra Pradesh AP Board 4th Class EVS Solutions 4th Lesson Sense Organs Textbook Exercise Questions and Answers.

AP State Syllabus 4th Class EVS Solutions Lesson 4 Sense Organs

I. Conceptual Understanding:

Question 1.
How many sense organs are there? What are they?
Answer:
There are five sense organs. They are

1. Eyes (To see)
2. Nose (To smell)
3. Ears (Tohear)
4. Tongue (To taste)
5. Skin (To touch)

Question 2.
Why are sense organs so important to us?
Answer:

1. Sense organs help our body to respond to different things.
2. They are very sensitive.
3. We can see, hear, taste, smell and feel with the help of sense organs.
4. The effective functioning of these organs is symbol of a healthy body.
5. Hence sense organs are important to us.

II. Questioning and Hypothesis:

Question 3.
What questions would you ask a differently abled person to know how he/ she handles his difficulty?
Answer:
I would ask the following question to a blind person.

1. How would you cross the roads?
2. How would you read?
3. How would you identify the people that you know?
4. How would you identify your belongings?

III. Experiments and field observations:

Question 4.
Taste the food items in your kitchen and list them under different tastes?
Answer:

S.No.	Food items	Taste
1.	Sugar	Sweet
2.	Chili	Spice
3.	Tamarind	Sour
4.	Pickle	Spice
5.	Salt	Salt
6.	Rice	Sweet
7.	Veniger	Sour
8.	Spinach, turmeric, bittergaurd	Bitter

IV. Information Skills & Project Work:

Question 5.
Collect information about successful people who are differently abled and fill in the table.

Answer:

S.No	Name	What is disability
1.	Hellen Keller	Blind
2.	Sudha Chandran	Loss of leg in accident
3.	Stephen Hawking	ALS
4.	Ravindra Jain	Blind
5.	S.Jaipal Reddy	Polio
6.	Nick Vujicic	Phocomella

V. Drawing Pictures and Model Making:

Questio 6.
Draw the picture of your face and label the sense organs.
Answer:

VI. Appreciation:

Question 7.
What will you tell your parents if you experienced bad touch?
Answer:

• If I experienced bad touch from any person I will tell immediately about it to my parents.
• If I see that perticular person I will inform to my perents.

Activity (Our senses): (TextBook Page No.29)

Name the parts of the body that help you to know the senses Write it in the space provided.

Answer:

Activity: (TextBook Page No.36)

What do you do when someone touches you in the wrong way?
Answer:
If a touch makes me feel unsafe.
I say (No)
I tell to my (parents or teachers).

Activity: (TextBook Page No.37)

Look at the picture and write whether they are good touch or bad touch.

Answer:

Additional Questions:

I. Conceptual Understanding:

Question 1.
Which organ helped to taste the chocolate?
Answer:
Tongue helped to taste the chocolate.

Question 2.
With which organ did you smell the perfume?
Answer:
I smell the perfume with my nose.

Question 3.
What activities can we do with our eyes?
Answer:

1. Eyes are our sense of sight
2. We enjoy watching this colourful world.
3. We watch T. V, Cinemas, reading books with our eyes.

Question 4.
How do we care of our eyes?
Answer:

1. Read in an appropriate light only. Too dim or too bright light is harmful to our eyes.
2. Watching T. V from a minimum distance of 6 feet
3. When we have an itch in the eye do not rub our eyes. Gently clean our eyes with clean and cool water.
4. Do not play with sharp objects.
5. Do not look at the sun or bright lights directly. It may damage the eye sight.

Question 5.
What will you do if you see a blind man waiting to cross the road?
Answer:
When I see a blind man waiting to cross the road, I hold his hand and help him to cross the road.

Question 6.
What Precautions do you take to care of your nose?
Answer:
Care of the nose:

1. Do not put any objects inside the nose.
2. If anything struck inside the nose, gently blow it out, or consult a doctor immediately.
3. If the nose is blocked due to cold, its better to inhale vapour.
4. Do not put our finger into our nose.
5. Always breath with nose and not with mouth.

Question 7.
How is our sense of hearing damaged?
Answer:

1. The ear drums present in our ears are very sensitive.
2. If we hear loud sounds like thunder, Diwali crackers or loud speakers it may damage our sense of hearing.

Question 8.
How do you care your ears?
Answer:

1. Do not clean our ears with hair pins, match sticks or any other objects. It may harm the ears.
2. Dry the ears after taking a bath with a soft cloth as water may go into the ears and harms you.
3. Do not insert pencils, slate pencils into our ears.
4. Do not hear loud sounds which cause damage to our ears.

Question 9.
How do we feel when we eat a tasty item?
Answer:
The tongue senses different tastes such as sweet, bitter, and sour through the taste buds present on the tongue. It helps us to taste different food.

Question 10.
How do different animals use their tongue?
Answer:

1. Frogs, lizards use their tongue to catch food.
2. Snake use their tongue to feel the sense of smell.

Question 11.
How can we take care of the tongue?
Answer:

1. Clean our tongue daily with the tongue cleaner after brushing.
2. Do not eat too hot or too cold food. They may damage our taste buds and teeth.

Question 12.
How can you keep yourself safe?
Answer:

1. Personal hygiene is a good habit to care of our body.
2. This habit includes bathing, washing hands and brushing teeth.

Question 13.
Your friends always weak and unhealthy ? What suggestion do you give to be strong and healthy?
Answer:

1. Take a head bath twice a week.
2. Trim nails regularly. It helps to prevent spreading germs into the body.
3. Cover the mouth and nose while sneezing.
4. Wash hands before and after eating.
5. 5. Wash hands with soap after using the toilet.

Question 14.
Who are differently abled people? How do we treat them?
Answer:

1. People who cannot walk, see, hear, or talk are know as differently abled people.
2. Differently-abled people must be encouraged to face life boldly.
3. Family members, friends and teachers must support the differently – abled people
4. We should not tease or bully them. Be friendly with them.

Question 15.
What is good touch and bad touch ?
Answer:
1. Good touch Good touch is physical contact that the chaild is comfort.
able with the touch.
Ex: Hugging, with Love, arm around the shoulder 2. Bad touch : – Bad touch is physical contact that make one un comfortable.
Ex : Touch our private parts, touch your chest or bottom.

Question 16.
What do you do, If you feel a bad touch from any person?
Answer:
If I feel a bad touch, I must

1. Said no! Tell that person that I did not like it.
2. I never stay alone with that person ever again.
3. I call for help.
4. Inform to my parents or teacher about it.

Question 17.
How to check signs of bad touch in children ?
Answer:

1. They are always alone and sad.
2. They fear or afraid of a particular person.
3. Asking two accompany werever they go
4. Lack of interest in studies.

Multiple Choice Questions:

Choose the correct answer:

Question .
Pick out the odd one _______
A) Nose
B) Tongue
C) Teeth
D) Skin
Answer:

Question 2.
_______ is the only bird which can see in the dark.
A) Owl
B) Eagle
C)Bat
D) Crow
Answer:
A) Owl

Question 3.
_______ have five eyes, typical from other insects.
A) Housefly
B) Wasp
C) Bees
D)Ant
Answer:
C) Bees

Question 4.
_______ script is used by blind people to read.
A) Telugu
B) Braille
C) Devanagari
D) Cursive
Answer:
D) Cursive

Question 5.
Who invented the special script for the blind people.
A) Newton
B) Einstein
C) Grahambell
D) Luis Braille
Answer:
D) Luis Braille

Question 6.
_______ sense organs are there is our body.
A) Five
B) Six
C) Four
D) Ten
Answer:
A) Five

Question 7.
_______ are present on the tongue to taste different food.
A) Taste seeds
B) Taste buds
C) Taste stem
D) Taste flowers
Answer:
B) Taste buds

Question 8.
Which of the following use their tongue to catch food.
A) Frog
B) Lizard
C) Chameleon
D) All
Answer:

Question 9.
Kicking is _______ touch.
A) Safe touch
B) Unsafe touch
C) Unwanted touch
D) None
Answer:
B) Unsafe touch

Question 10.
Snake use their tongue to feel the sense of _______.
A) Smell
B) Taste
C) Hearing
D) Sight
Answer:
A) Smell

Andhra Pradesh AP Board 4th Class EVS Solutions 5th Lesson మనం తినే ఆహారం Textbook Exercise Questions and Answers.

AP State Syllabus 4th Class EVS Solutions Lesson 5 మనం తినే ఆహారం

I. విషయావగాహన:

ప్రశ్న 1.
ప్రజలందరూ కలిసి కూర్చుని ఆహారం తీసుకునే సందర్భాలను రాయండి.
జవాబు.
ఈ సందర్భాలలో ప్రజలు అందరూ కలిసి కూర్చుని ఆహారం తీసుకుంటారు.

1. వివాహాలు
2. విహార యాత్రలు
3. శుభకార్యాలు
4. మధ్యాహ్న భోజన సమయంలో విద్యార్థులు
5. అన్నదాన కార్యక్రమాలు

ప్రశ్న 2.
మన ఇంటిలో ఆహారం ఎప్పుడెప్పుడు వృధా అవుతుంది?
జవాబు.

1. అవసరానికి మించి ఆహారం వండినపుడు
2. ఆహారంలో తినే సమయంలో పళ్ళెం చుట్టూ ఆహారం చిమ్మడం వల్ల
3. పళ్ళెంలో కొంత ఆహారాన్ని వదిలివేయడం వల్ల
4. కొంతమంది తమ పిల్లలు తినే ఆహారం కన్నా ఎక్కువ వడ్డించడం వల్ల.

ప్రశ్న 3.
మనం తీసుకునే ఆహారం వెనుక ఎంతోమంది ప్రజల శ్రమ ఉంది కదా. వారెవరో రాయండి.
జవాబు.

1. రైతులు
2. రైతు కూలీలు
3. కంసాలి
4. వడ్రంగి
5. మిల్లర్లు
6. ధాన్యం అమ్మేవాళ్ళు
7. వ్యవసాయ శాస్త్రవేత్తలు మొదలైనవారు.

II. ప్రశ్నించడం – పరికల్పనలు చేయడం:

ప్రశ్న 4.
ఎలుకలు, కీటకాల నుండి ఆహార ధాన్యాలను ఎలా వారు సురక్షితంగా ఉంచుకుంటున్నారో తెలుసుకోవడానికి రైతును ఏమేమి ప్రశ్నలు అడుగుతారు ?
జవాబు.

1. నిల్వ ఉంచిన ఆహార ధాన్యాలను ఎలుకల నుండి కాపాడటానికి మీరు ఏమి చేస్తారు?
2. కీటకాల నుండి ఆహార ధాన్యాలను కాపాడటానికి ఏమి చేస్తారు?
3. ఆహార ధాన్యాలను సురక్షితంగా నిల్వ చేయడానికి మీరు ఏ పద్ధతులను పాటిస్తారు?

III. ప్రయోగాలు – క్షేత్ర పరిశీలనలు:

ప్రశ్న 5.
మధ్యాహ్న భోజన సమయంలో వారం మెనూను పరిశీలించి, ఏయే కూరగాయలను ఉపయోగించారో రాయండి.
జవాబు.
ఈరోజు (బుధవారం) మధ్యాహ్న భోజన సమయంలో (1) క్యారెట్ ‘(2) బీన్స్ (3) బంగాళాదుంప (4) కాప్సికం (5) పచ్చిమిరప కాయలు ఉపయోగించారు.

IV. సమాచార నైపుణ్యాలు – ప్రాజెక్టులు:

ప్రశ్న 6.
దీర్ఘకాలం పాటు నిల్వ చేయగలిగిన మీ ఇంటిలో ఆహార పదార్థాల జాబితాను రాయండి.
జవాబు.

క్రమ. సంఖ్య	ఆహార పదార్ధం పేరు	నిల్వచేసే విధానం
1.	కూరగాయలు, మాంసం, చేపలు	ఫ్రీజింగ్ తాజా పండ్లు
2.	చక్కెర పాకం లేదా జామ్ రూపంలో	ఉప్పు
3.	ఒరుగులు లేదా వడియాలు	ఎండబెట్టి
4.	పచ్చళ్ళు	నూనె కలిపి

V. బొమ్మలు గీయడం – నమునాలు తయారు చేయడం:

ప్రశ్న 7.
శాఖహారం – మాంసాహారం ఆరోగ్యకరమైన – జంక్ ఆహారాన్ని సూచిస్తున్న చెట్టు బొమ్మ తయారు చేయండి.
జవాబు.

VI. ప్రశంస:

ప్రశ్న 8.
కావ్య కొన్ని గింజలు తెచ్చి ప్రతిరోజూ పక్షులకు వేస్తోంది. ఆమెను నీవు ఎలా అభినందిస్తావు?
జవాబు.

1. కావ్య చేసే పని చాలా మంచి పని.
2. పక్షులకు రోజూ గింజలు వేయడం వల్ల వాటి ఆకలిని తీర్చుతుంది.
3. చాలా పక్షులు ఆహారం దొరకక చనిపోతున్నాయి.
4. మనం కూడా ప్రతిరోజు పక్షులకు, మూగ జీవాలకు ఆహారాన్ని అందించి వాటిని కాపాడాలి.

కృత్యం: (TextBook page No.41)

గత కొద్ది రోజుల నుండి మీ బడిలో మధ్యాహ్న భోజనంలో ఇవ్వబడిన ఆహార పదార్థాల జాబితా రాయండి.

జవాబు.

రోజు	వడ్డించిన ఆహార పదార్థాలు
సోమవారం	అన్నం, గుడ్డు కూర, చిక్కి
మంగళ వారం	పులిహోర, టమాటా పప్పు, ఉడికించిన గుడ్డు
బుధ వారం	కూరగాయల అన్నం, బంగాళదుంప కుర్మా, ఉడికించిన గుడ్డు, చిక్కి
గురువారం	కిచిడి, టమాట చట్ని, ఉడికించిన గుడ్డు
శుక్ర వారం	అన్నం, ఉడికించిన గుడ్డు, చిక్కి
శని వారం	అన్నం, సాంబార్, తీపి పొంగళి

కృత్యం: (TextBook page No.43)

వాడేసిన వాటర్ బాటిల్ లో పెన్ను స్టాండ్ ని తయారు చేసే విధానాన్ని రాయండి.
జవాబు.

1. ఒక ఖాళీ ప్లాస్టిక్ వాటర్ బాటిల్‌ను తీసుకోవాలి.
2. దానిని అడ్డంగా మధ్యలోకి కట్ చేయాలి.
3. దానికి రంగు కాగితం అతికించాలి. లేదా రంగులు వేయాలి.
4. మీ పెన్ స్టాండ్ తయారయింది.

కృత్యం: (TextBook page No.43)

వాడేసిన ప్లాస్టిక్ కూల్ డ్రింక్ బాటిల్ లో పూలకుండీ తయారు చేసే విధానాన్ని రాయండి.
జవాబు.

1. ఒక ఖాళీ ప్లాస్టిక్ కూల్ డ్రింక్ బాటిల్ ను తీసుకోవాలి.
2. దానిని అడ్డంగా మధ్యలోకి కట్ చేయాలి.
3. దానికి రంగు కాగితం అతికించండి. లేదా రంగులు వేయాలి.
4. అందులో నీరు పోసి, మనీ ప్లాంట్ ఉంచాలి.
5. మీ పూలకుండీ సిద్ధ అవుతుంది.

అదనపు ప్రశ్నలు:

ప్రశ్న 1.
మనం ఆహారం ఎందుకు తీసుకుంటాము ?
జవాబు.

1. ఆహారం మనకు పని చేయడానికి శక్తిని ఇస్తుంది.
2. ఆహారం తీసుకోకపోతే మనం జబ్బున పడతాం.
3. కాబట్టి సరైన సమయానికి భోజనం తినడం అత్యవసరం.

ప్రశ్న 2.
కొందరు పిల్లలు సాంబారులోని కూరగాయ ముక్కలను, కరివేపాకును తినకుండా వదిలివేస్తారు. అది సరి అయిన పనేనా? ఎందుకని?
జవాబు.
కాయగూరలు, కరివేపాకులలో పోషక విలువలు ఉంటాయి. వాటిని తినకుండా వదిలేస్తే అన్ని పోషక విలువలు మనకు అందవు.

ప్రశ్న 3.
పాఠశాలలో మధ్యాహ్న భోజనంలో మిగిలిన ఆహారంతో మీరేం చేస్తారు?
జవాబు.

1. పాఠశాలలో మధ్యాహ్న భోజనంలో మిగిలిన ఆహారాన్ని అవసరం అయిన వారికి అందిస్తాము.
2. కొన్ని సార్లు ఆ ఆహారాన్ని ఆవులకు, గేదెలకు పెడతాము.
3. కొన్ని ఆహార పదార్థాలను ఎరువుగా మార్చి మొక్కలకు, చెట్లకు ఎరువుగా వేస్తాము,

ప్రశ్న 4.
ప్లాస్టిక్ వాడకం వల్ల కలిగే నస్టాలేమిటి? (లేదా) ఆహారాన్ని ప్లాస్టిక్ కవర్లలో నిల్వ ఉంచితే ఏమి జరుగుతుంది?
జవాబు.

1. ఆహారాన్ని ప్లాస్టిక్ కవర్లలో నిల్వ ఉంచితే, ప్లాస్టిక్ రేణువులు ఆహార పదార్థాలలోకి చేరి, అవి ఆహారం ద్వారా మన శరీరంలోకి ప్రవేశించి వ్యాధులను కలుగజేస్తాయి.
2. ఒకవేళ వీటిలోని ఆహారాన్ని నేలపై పారవేస్తే అవి నేలను కలుషితం చేస్తాయి.
3. ప్లాస్టిక్ కవర్లలోని ఆహారాన్ని కవర్లతో సహా ఆవులు, గేదెలు తిన్నట్లయితే అవి అనారోగ్యానికి గురవుతాయి.
4. ఒక వేళ ప్లాస్టిక్ ను. మండిస్తే గాలి కలుషితమవుతుంది.

ప్రశ్న 5.
పచ్చళ్ళు పాడవకుండా ఎక్కువ కాలం పాటు వాటిని మనం ఎలా’ నిల్వ చేయగలం?
జవాబు.

1. పచ్చళ్ళు, చట్నీలు, జామ్లు , వడియాలు మొదలైనవి. సాధారణంగా నిల్వ చేసే పదార్థాలు.
2. పచ్చళ్ళు బూజు పట్టకుండా, బ్యాక్టీరియాను నిరోధించడానికి నూనెను, ఉప్పును నిలువ చేసే కారకంగా వాడతారు.

ప్రశ్న 6.
ఎక్కువ కాలం నిల్వ ఉండే ఆహార పదార్థాలు, నిలువ చేసే పద్ధతులను రాయండి.
జవాబు.

1. తాజా పండ్లను చక్కెర పాకంలో నిలవ ఉంచవచ్చు. లేదా జిమ్ గా తయారు చేసి నిలవ ఉంచవచ్చు.
2. కొన్ని కూరగాయలు, మాంసం, చేపలను అధిక చల్లదనం కలిగి ఉన్న పెట్టెలో నిల్వ ఉంచుతారు. ఈ పద్ధతిని ఫ్రీజింగ్ అంటారు.
3. పండ్లు, కూరగాయలు, ఆకు కూరలు, పచ్చళ్ళుగా చేసి ఎక్కువ కాలం నిల్వ చేయవచ్చు. పాలు కూడా ఎక్కువ కాలం నిలవ చేయవచ్చు.

ప్రశ్న 7.
నీవు కందిపొడిని ఎలా తయారు చేస్తావు?
జవాబు.

1. కొంచెం కందిపప్పును తీసుకొని, వాటిని సన్నని మంట మీద వేయించాలి.
2. కొన్ని ఎండు మిరపకాయలు, జీలకర్రను తీసుకొని వాటిని కూడా సన్నని మంట మీద వేయించాలి.
3. పై విధంగా వేయించిన వాటిని ఒక మిక్సిజార్ లో తీసుకొని వాటికి కొంచెం ఉప్పు కలిపి వాటని పొడిగా పట్టాలి.
4. మనకు కందిపొడి తయారువుతుంది.

ప్రశ్న 8.
నిల్వ చేసిన ఆహార ధాన్యాలు పాడవకుండా ఎలా కాపాడవచ్చు?
జవాబు.

1. నిల్వ చేసిన ఆహార ధాన్యాలు పాడవకుండా ఉండడం కోసం వేపాకులను ఎండబెట్టి నిలవ ఉంచే సంచులలో ఉంచుతారు.
2. మార్పిడి చేసిన ధాన్యాన్ని బాగా ఎండబెట్టి సురక్షిత ప్రదేశాలలో ఉంచి నిలవ చేస్తారు.
3. స్టీల్, టిన్, అల్యూమినియం పాత్రలో, వెదురుతో చేసిన పెద్ద పెద్ద బుట్టలలో నిలవ ఉంచడం ద్వారా ఎలుకలు, చుంచులు, కీటకాల నుండి కాపాడవచ్చు.

ప్రశ్న 9.
మనం తింటున్న ఆహారం వెనుక ఉన్న వివిధ వ్యక్తులు వారి పనులకు సంబంధించిన సమాచారాన్ని సేకరించి పట్టిక రూపంలో రాయండి.
జవాబు.
మనం తింటున్న ఆహారం వెనుక వివిధ వ్యక్తుల పని ఇమిడి ఉంది.

ప్రశ్న 10.
రైతులు ఆహార ధాన్యాలను ఎలుకలు, చుంచులు కీటకాల నుండి కాపాడటాన్ని ఏమి చేస్తారు?
జవాబు.
రైతులు ఆహార ధాన్యాలను టిన్, స్టీల్, అల్యూమినియం పాత్రలో లేదా వెదురుతో చేసిన పెద్ద పెద్ద బుట్టలో నిల్వ ఉంచడం ద్వారా ఎలుకలు, చుంచులు, కీటకాల నుండి కాపాడగలుగుతారు.

బహుళైచ్ఛిక ప్రశ్నలు సూచన:

సరియైన సమాధానాలను గుర్తించండి:

ప్రశ్న 1.
క్రింది వానిలో నిలవ చేసే కారకం ___________
A) ఉప్పు
B) కారం
C) నీరు
D) పైవన్నీ
జవాబు.
A) ఉప్పు

ప్రశ్న 2.
పచ్చళ్ళు బూజు పట్టకుండా, బ్యాక్టీరియా నిరోధకంగా ___________ ను వాడతారు.
A) ఉప్పు
B) నూనె
C) నీరు
D) పైవన్నీ
జవాబు.
B) నూనె

ప్రశ్న 3.
ఆహార పదార్థాలు ఎక్కువ కాలం నిల్వ ఉండడానికి వాడే పద్ధతి ___________
A) ఫ్రీజింగ్
B) జామ్ తయారీ
C) పచ్చళ్ళ తయారీ
D) పైవన్నీ
జవాబు.
D) పైవన్నీ

ప్రశ్న 4.
ఆహార ధాన్యాలు, వేరుశనగ వంటి నూనె గింజలు కీటకాలు, బూజుల చేత పాడవకుండా ___________ లను నిల్వ ఉంచే సంచులలో ఉంచుతారు …
A) కూరగాయలను
B) నీరు
C) ఎండబెట్టి వేపాకులు
D) పైవేవి కావు
జవాబు.
C) ఎండబెట్టి వేపాకులు

ప్రశ్న 5.
మధ్యాహ్న భోజనం అనేది పిల్లల ___________
A) అవసరం
B) అనవసరం
C) హక్కు
D) అలవాటు
జవాబు.
C) హక్కు

ప్రశ్న 6.
మాంసము, చేపలను ___________ లలో ఉంచడం ద్వారా కొన్ని రోజులు నిల్వ చేయవచ్చు.
A) నీటి
B) ఫ్రీజర్
C) ఆరు బయట
D) పైవన్నీ
జవాబు.
B) ఫ్రీజర్

ప్రశ్న 7.
తాజా పండ్లను ___________ రూపంలో నిల్వ చేయవచ్చు.
A) పచ్చళ్ళు
B) ఒరుగుల
C) జామ్
D) పండ్ల రసాల
జవాబు.
C) జామ్

ప్రశ్న 8.
ప్లాస్టిక్ ను మండిస్త ___________ కలుషితం అవుతుంది.
A) నేల
B) గాలి
C) నీరు
D) ఏదీకాదు
జవాబు.
B) గాలి

ప్రశ్న 9.
క్రింది వారిలో నాగలిని తయారు చేసేది ___________
A) కంసాలి
B) వడ్రంగి
C) మిల్లర్లు
D) ధాన్యం అమ్మేవాళ్ళు
జవాబు.
B) వడ్రంగి

ప్రశ్న 10.
కింద పడకుండా ఆహార తినడం _________
A) మంచి అలవాటు
B) చెడు అలవాటు
C) మానుకోవాలి
D) పైవన్నీ
జవాబు.
A) మంచి అలవాటు

Andhra Pradesh AP Board 4th Class EVS Solutions 4th Lesson జ్ఞానేంద్రియాలు Textbook Exercise Questions and Answers.

AP State Syllabus 4th Class EVS Solutions Lesson 4 జ్ఞానేంద్రియాలు

I. విషయావగాహన:

ప్రశ్న 1.
మనకు జ్ఞానేంద్రియాలు ఎన్ని? అవి ఏవి?
జవాబు.
మనకు ఐదు జ్ఞానేంద్రియాలు ఉన్నాయి. అవి

1. కళ్ళు (చూడడానికి)
2. ముక్కు (వాసన)
3. చెవులు – (వినికిడి)
4. నాలుక (రుచి)
5. చర్మర (స్పర్శ)

ప్రశ్న 2.
మనకు జ్ఞానేంద్రియాలు ఎందుకు ప్రధానమైనవి?
జవాబు.

1. జ్ఞానేంద్రియాలు మనం వివిధ అంశాలకు అనుగుణంగా ప్రతిస్పందించడానికి ఉపయోగపడతాయి.
2. ఈ జ్ఞానేంద్రియాలు చాలా సున్నితమైనవి.
3. జ్ఞానేంద్రియాల సహాయంతో మనం చూడ ఉగుతున్నాం, వినగలుగుతున్నాం, రుచి, వాసన, స్పర్శలు తెలుసుకోగలుగుతున్నాం.
4. ఈ జ్ఞానేంద్రియాలు చక్కగా పనిచేయడమే మన శరీరం ఆరోగ్యంగా ఉందనడానికి నిదర్శనం.
5. కాబట్టి మనకు జ్ఞానేంద్రియాలు ప్రధానమైనవి.

II. ప్రశ్నించడం – పరికల్పనలు చేయడం:

ప్రశ్న 3.
విభిన్న సామర్థ్యాలున్న వారు జీవిత సవాళ్ళను ఎలా ఎదుర్కొటున్నారో తెలుసుకోవడానికి మీరు ఏ ప్రశ్నలు అడుగుతారు?
జవాబు.
నేను చూపులేని (విభిన్న సామర్థ్యాలున్న) వ్యకిని ఈ క్రింది ప్రశ్నలు అడుగుతాను.

1. మీరు రోడ్డును ఎలా దాటతారు?
2. మీరు ఎలా చదువుతారు?
3. మీరు మీకు తెలిసిన వ్యక్తులను ఎలా గుర్తిస్తారు?
4. మీకు చెందిన వస్తువులను మీరు ఎలా గుర్తిస్తారు?

III. ప్రయోగాలు – క్షేత్ర పరిశీలనలు:

ప్రశ్న 4.
మీ వంట గదిలో ఉన్న ఆహార పదార్థాలను రుచి చూసి వాటి రుచులను పట్టిక రూపంలో రాయండి?
జవాబు.

క్రమ సంఖ్య	ఆహార పదార్థాలు	రుచి
1.	పంచదార	తీపి
2.	మిరపకాయ	కారం
3.	చింతపండు	పులుపు
4.	పచ్చడి	కారం
5.	ఉప్పు	ఉప్పు
6.	బియ్యం(అన్నం)	తీపి
7.	వెనిగర్	పులుపు
8.	కాకరకాయ, పసుపు	చేదు

ప్రశ్న 5.
మీ స్నేహితుల నుండి సమాచారాన్ని సేకరించి, క్రింది పట్టికలో నింపండి?
జవాబు.

క్రమ సంఖ్య	పేరు	అంగవైకల్యం
1.	హెల్లన్ కిల్లర్	మూగ – అంధత్వం
2.	సుధా చంద్రన్	ఒక కాలు జైపూర్ కాలు
3.	స్టిఫన్ హాకింగ్స్	మోటార్ న్యూరన్ డిసీజ్ (లేదా) ఎ ల్ ఎస్
4.	రవీంద్ర జైన్	అంధత్వం
5.	ఎస్. జైపాల్ రెడ్డి	పోలియో
6.	నిక్ వుజిసిక్	ఫోకోమిలియా (కాళ్ళు చేతులు, లేకుండా)

IV. బొమ్మలు గీయడం – నమునాలు తయారు చేయడం:

ప్రశ్న 6.
మీ ముఖాన్ని గీసి, దానిలో జ్ఞానేంద్రియాలను గుర్తించండి?
జవాబు.

VI. ప్రశంస:

ప్రశ్న 7.
నీవు చెడు స్పర్శకు గురైనట్లైతే నీ తల్లిదండ్రులకు ఏమని చెబుతావు?
జవాబు.

1. నేను చెడు స్పర్శకు గురైనట్లైతే దాని గురించి వెంటనే నా తల్లిదండ్రులకు చెప్తాను.
2. మరొక సారి ఆ వ్యక్తి కనబడితే వెంటనే తల్లిదండ్రులకు తెలియజేస్తాను.

కృత్యం 1 ( మన జ్ఞానములు): (TextBook Page No.29)

క్రింది వాటిని చూడండి. వీటిని తెలుసుకునేందుకు ఏ శరీర భాగాలను ఉపయోగిస్తారు. ఇచ్చిన గీతలపై రాయండి.

జవాబు.

కృత్యం 2: (TextBook Page No.36)

ఒక స్పర్శ నన్ను అభద్రతకు, భయానికి గురిచేసినట్టయితే నేను ఇలా చెప్తాను.
జవాబు.
వద్దు

వీరికి ఈ విషయాన్ని తెలియజేస్తాను.
జవాబు.
తల్లిదండ్రులు లేదా ఉపాధ్యాయులు

కృత్యం 3: (TextBook Page No.37)

క్రింది చిత్రాలను పరిశీలించి ఏవి మంచి స్పరో, ఏది చెడు స్పరో చెప్పండి.

జవాబు.

అదనపు ప్రశ్నలు:

ప్రశ్న 1.
ఏ అవయవం సహాయంతో చాక్లెట్ రుచిని గ్రహిస్తారు ?
జవాబు.
చాకెట్ల రుచిని గ్రహించడానికి నాలుకను ఉపయోగిస్తారు.

ప్రశ్న 2.
సెంట్ (పెర్ఫ్యూమ్) యొక్క సువాసను గ్రహించడానికి ఏ అవయవాన్ని ఉపయోగిస్తారు?
జవాబు.
సువాసనను గ్రహించడానికి ముక్కు ను ఉపయోగిస్తారు,

ప్రశ్న 3.
మన కళ్ళతో మనం ఏఏ పనులు చేయగలము?
జవాబు.

1. కళ్ళు మనకు చూడటానికి ఉపయోగపడుతున్నాయి.
2. కళ్ళతో మన చుట్టూ ఉన్న రంగుల ప్రపంచాన్ని చూడగల్గుతున్నాం.
3. మనం టీవి చూడటం, సినిమాలు చూడడం, పుస్తకాలు చదవడం’ కళ్లతో చేస్తున్నాము.

ప్రశ్న 4.
మన కంటిని మనం ఎలా సంరక్షించుకోవాలి ?
జవాబు.

1. తగినంత కాంతిలో చదవాలి. మసక లేదా దేదీప్యవంతమైన కాంతి కళ్ళకు హానికరం.
2. కనీసం 6 అడుగుల దూరం నుండి టీవిని వీక్షించాలి.
3. కంటిలో దురద కలిగినట్టయితే, కంటిని రుద్ద కూడదు. కంటిని నెమ్మదిగా, శుభ్రమైన, చల్లని నీటితో కడగాలి.
4. పదునైన వస్తువులతో ఆడకూడదు.
5. సూర్యుని ,వైపు లేదా తీవ్ర కాంతి వైపు ప్రత్యక్షంగా చూడరాదు. అలా చూడడం వల్ల కంటి చూపు దెబ్బతినవచ్చు.

ప్రశ్న 5.
ఒక వేళ కంటి చూపు లేని వ్యక్తి రోడ్డు దాటడానికి ప్రయత్నించడం నీవు చూసావనుకుందాం నీవేవి చేస్తావు ?
జవాబు.
ఒక వేళ కంటి చూపు లేని వ్యక్తి రోడ్డు దాటడానికి ప్రయత్నించటం నేను చూస్తే, నేను. అతని చేతిని పట్టుకుని జాగ్రత్తగా రోడ్డును దాటిస్తాను.

ప్రశ్న 6.
నీ ముక్కును సంరక్షించడానికి నీవు ఏ జాగ్రత్తలు తీసుకుంటావు ?
జవాబు.

1. ముక్కులో ఎటువంటి వస్తువులను ఉంచుకోకూడదు.
2. ఏదైనా వస్తువు ముక్కలోనికి వెళ్ళినట్లైతే ఆ వస్తువు బయటకు వచ్చేలా గాలి బయటకు వదలాలి. వీలైనంత త్వరగా వైద్యుడిని సంప్రదించాలి.
3. జలుబుతో ముక్కు పూడుకుపోయినట్లైతే ఆవిరి పట్టడం మంచి ఉపశమనాన్ని ఇస్తుంది.
4. ముక్కులో వేళ్ళను పెట్టుకోకూడదు.
5. ఎల్లపుడు ముక్కతోనే గాలిని పీల్చాలి. నోటితో పిల్చకూడదు.

ప్రశ్న 7.
మన వినికిడి జ్ఞానం ఏ విధంగా దెబ్బతింటుంది ?
జవాబు.

1. చెవిలో ఉండే కర్ణభేరి చాలా సున్నితంగా ఉంటుంది.
2. పెద్ద శబ్దాలైన ఉరుములు, పిడుగుల శబ్దాలు, దీపావళి బాంబులు, లౌడ్ స్పీకర్లు వినడం వల్ల మన వినికిడి శక్తి దెబ్బతింటుంది.

ప్రశ్న 8.
మన చెవుల పట్ల ఎటువంటి జాగ్రత్తలు తీసుకోవాలి?
జవాబు.

1. హెయిర్ పిన్నులు, అగ్గి పుల్లలు వంటి పదునైన వస్తువులతో చెవులను శుభ్రం చేయకూడదు. వాటి వల్ల చెవులకు హాని జరుగుతుంది.
2. స్నానం చేసిన తరువాత, మెత్తని పొడి గుడ్డతో చెవులను శుభ్రం చేసుకోవాలి. లేకపోతే చెవిలోనికి వెళ్ళిన నీరు హాని కలిగించవచ్చు.
3. చెవిలో పెన్సిళ్ళు, బలపాలను పెట్టుకోకూడదు.
4. మన చెవులకు హాని చేసే పెద్ద పెద్ద శబ్దాలను వినకూడదు.

ప్రశ్న 9.
మంచి రుచికరమైన ఆహారాన్ని తిన్నపుడు ఎలా అనుభూతి చెందుతావు ?
జవాబు.
తీపి, చేదు, పులుపు మొదలైన రుచులను నాలుక గ్రహిస్తుంది. నాలుక పై ఉండే రుచి మొగ్గలు మనకు వివిధ రకాల ఆహార పదార్థాల రుచిని కనుగొనడానికి సహాయపడతాయి.

ప్రశ్న 10.
వేరు వేరు జంతువులు వాటి నాలుకను ఎలా వినియోగించుకుంటాయి?
జవాబు.

1. కప్పలు, బల్లులు, ఊసరవెల్లులు ఆహారాన్ని పట్టుకోవడానికి తమ నాలుకను ఉపయోగిస్తాయి.
2. పములు నాలుక ద్వారా వాసనను పసిగడతాయి.

ప్రశ్న 11.
మన నాలుకను మనం ఏ విధంగా సంరక్షించుకోవాలి ?
జవాబు.

1. బ్రష్ చేసే సమయంలో ప్రతిరోజు నాలుక బద్దతో నాలుకను శుభ్రం చేసుకోవాలి.
2. బాగా వేడిగా ఉన్న లేదా బాగా చల్లగా ఉన్న ఆహారాన్ని తిన కూడదు. అలా తినడం వల్ల నాలుక లేదా దంతాలకు హాని కలగవచ్చు.

ప్రశ్న 12.
నీవు నీ వ్యక్తిగత శుభ్రతను ఎలా పాటిస్తావు?
జవాబు.

1. వ్యక్తిగత పరిశుభ్రత కలిగి ఉండటం ద్వారా శరీరాన్ని పరిశుభ్రంగా ఉంచుకోగలం.
2. వ్యక్తిగత పరిశుభ్రత అనగా స్నానం చేయడం, దంతాలు శుభ్రపరచుకోవడం, ఆ చేతులను కడుకోవడం.
3. వ్యక్తిగత పరిశుభ్రత మనల్ని ఆరోగ్యంగా ఉంచుతుంది.

ప్రశ్న 13
మీ స్నేహితులు ఎల్లప్పుడూ అనారోగ్యంగా బలహీనంగా ఉంటాడు. అతను బలంగా ఆరోగ్యంగా ఉండడానికి నీవేమి సలహాలు ఇస్తావు?
జవాబు.
ఆరోగ్యంగా, శక్తివంతంగా ఉండటానికి:

1. వారానికి కనీసం రెండూ సార్లు తలస్నానం చేయాలి.
2. క్రమం తప్పకుండా గోళ్ళను కత్తిరించుకోవాలి.
3. తుమ్మినపుడు ముక్కుకి, దగ్గినపుడు నోటికి చేతి రుమాలును అడ్డు పెట్టుకోవాలి.
4. ఆహారం తినేముందు తిన్న తరువాత చేతులను శుభ్రపరచుకోవాలి. . .
5. మరుగుదొడ్లను ఉపయోగించిన తరువాత సబ్బుతో చేతులను శుభ్రపరచుకోవాలి.

ప్రశ్న 14.
విభిన్న ప్రతిభ గల వ్యక్తులు ఎవరు?వారితో ఎలా ప్రపర్తించాలి?
జవాబు.

1. నడువలేని, చూడలేని, వినలేని, మాట్లాడలేని వారిని “దివ్యాంగులు” లేదా “విభిన్న ప్రతిభ గల వ్యక్తులు” అంటారు.
2. వీరిని తమ జీవితంలో ఏ సమస్యనైనా ధైర్యంగా ఎదుర్కోనేలా మనం ప్రోత్సహించాలి.
3. వీరికి కుటుంబ సభ్యులు, స్నేహితులు, ఉపాధ్యాయులు సహకారం అందించాలి.
4. వీరిని మనం అవహేళన చేయకూడదు. వారిని మారు పేరు పెట్టి పిలవకూడదు. వీరితో స్నేహంగా మెలగాలి.

ప్రశ్న 15.
మంచి స్పర్శ – చెడు స్పర్శలను వివరించండి?
జవాబు.
1. మంచి స్పర్శ :
భద్రతా భావాన్ని కలిగించే శారీరక స్పర్శను మంచి స్పర్శ అంటారు. ఈ
ఉదా :- ప్రేమగా తలను నిమరడం, అభినందనలతో హత్తుకోవడం.

2. చెడు స్పర్శ :
అభద్రతా భావాన్ని కలిగించే స్పర్శను చెడు స్పర్శ అంటారు.
ఉదా :- రహస్య భాగాలను స్పర్శించడం, ఛాతి, పిరుదులను స్పర్శించడం.

ప్రశ్న 16.
ఎవరైనా మిమ్మల్ని తప్పుడు విధానంతో తాకినట్లైతే మీరేం చేస్తారు?
జవాబు.
ఎవరైనా నన్ను తప్పుడు విధానంతో తాకితే

1. వద్దని చెప్తాను
2. వారి నుండి దూరంగా వెళ్తాను.
3. మా తల్లిదండ్రులకు లేదా ఉపాధ్యాయులకు, నమ్మకం ఉన్న వారికి దాని గురించి చెప్తాను.
4. సహాయం కోసం పిలుస్తాను లేదా గట్టిగా అరుస్తాను.

ప్రశ్న 17.
పిల్లలో చెడు స్పర్శ సంకేతాలను కుటుంబ సభ్యులు లేదా స్నేహితులు ఎలా గుర్తిస్తారు?
జవాబు.
చెడు స్పర్శకు గురైన పిల్లలు.

1. ఒంటరిగా విచారంగా ఉంటారు.
2. భయ పెట్టిన వ్యక్తుల పట్ల భయంతో బెరుకుగా ఉంటారు.
3. ఎక్కడకు వెళ్ళాలన్నా తోడు రమ్మంటారు.
4. చదువులో శ్రద్ధ చూపించరు.

బహుళైచ్ఛిక ప్రశ్నలు:

సరియైన సమాధానాలను గుర్తించండి:

ప్రశ్న 1.
క్రింది వానిలో వేరుగా ఉన్నదానిని గుర్తించండి ___________
A) ముక్కు
B) నాలుక
C) పళ్ళు
D) చర్మము
జవాబు.
C) పళ్ళు

ప్రశ్న 2.
చిమ్మ చీకటిలో కూడా చూడగల పక్షి ___________
A) గుడ్లుగూబ
B) గద్ద
C) గబ్బిలం
D) కాకి
జవాబు.
A) గుడ్లుగూబ

ప్రశ్న 3.
ఐదు కళ్ళను కలిగి ఉండే జీవి ___________
A) చీమ
B ) మిడత
C) తేనెటీగ
D) రాబందు
జవాబు.
C) తేనెటీగ

ప్రశ్న 4.
అంధులు చదవడానికి ఉపయోగించే లిపి ఏది ___________
A) తెలుగు
B) బ్రెయిలీ
C) దేవనాగరి
D) ఆంగ్లము
జవాబు.
B) బ్రెయిలీ

ప్రశ్న 5.
అంధుల కోసం ప్రత్యేకమైన లిపిని కనుగొన్నవారు ___________
A) న్యూటన్
B) ఐన్స్టీన్
C) గ్రహంబెల్
D) లూయిస్ బ్రెయిలీ
జవాబు.
D) లూయిస్ బ్రెయిలీ

ప్రశ్న 6.
మన శరీరంలో ___________ జ్ఞానేంద్రియాలు ఉన్నాయి.
A) 5
B) 6
C) 4
D) 10
జవాబు.
A) 5

ప్రశ్న 7.
రుచిని గ్రహించడానికి నాలుక పై ఉండే ___________ సహయపడతాయి.
A) రుచి విత్తులు
B) రుచి మొగ్గలు
C) రుచి పత్రాలు
D) రుచి పుష్పాలు
జవాబు.
B) రుచి మొగ్గలు

ప్రశ్న 8.
క్రింది వానిలో ఆహారాన్ని పట్టుకోవడానికి నాలుకను ఉపయోగించేవి ___________
A) కప్పలు
B) బల్లులు
C) ఊసరవెల్లులు
D) అన్ని
జవాబు.
D) అన్ని

ప్రశ్న 9.
మీ రహస్య భాగాలను తాకడం అనేది ___________ స్పర్శ.
A) మంచి
B) చెడు స్పర్శ
C) A మరియు B
D) చెప్పలేము
జవాబు.
B) చెడు స్పర్శ

Andhra Pradesh AP Board 4th Class Maths Solutions 9th Lesson రాజు – కవి Textbook Exercise Questions and Answers.

AP State Syllabus 4th Class Telugu Solutions Chapter 9 రాజు – కవి

Textbook Page No. 84

చిత్రం చూడండి. ఆలోచించి మాట్లాడండి.

ప్రశ్నలకు జవాబులు చెప్ప౦డి.

ప్రశ్న 1.
చిత్రంలో ఏమి జరుగుతున్నది?
జవాబు:
రాజుగారి సమక్షంలో పండిత సభ జరుగుతున్నది.

ప్రశ్న 2.
చిత్రంలో ఎవరెవరున్నారు? ఏం చేస్తున్నారు?
జవాబు:
రాజుగారు సింహాసనంలో ఆసీనులై ఆలకిస్తున్నారు. పండితులు వారి వారి పాండిత్యాన్ని ప్రదర్శిస్తున్నారు. (కవులు వారి కవిత్వాన్ని వినిపిస్తున్నారు)

ప్రశ్న 3.
రాజు ఏమి మాట్లాడుతూ ఉండవచ్చు?
జవాబు:
పండితోత్తమా!… మహాకవీ… మీ పాండిత్యం… మీ కవిత్వం ఆమోఘం. మమ్మల్ని ఆనంద పెట్టారు. మిమ్మల్ని తగిన విధంగా సన్మానించడం మా కర్తవ్యం. అని మట్లాడుతూ ఉండవచ్చు.

Textbook Page No. 86

ఇవి చేయండి

నినడం – ఆలోచించి మాట్లాడటం

1. పద్యాలను లయ బద్దంగా రాగంతో పాడండి?
జవాబు:
విద్యార్థికృత్యం

2. రాజుగారిని ప్రజలు ఎందుకు గౌరవిస్తారు?
జవాబు:
రాజుగారంటే ప్రజలందరికీ భయం. ఆయన అధికారాన్ని చూసి, ధనాన్ని చూసి, మన ప్రజలు రాజుగారిని గౌరవిస్తారు.

3. ప్రజల నాలుకల మీద జీవించటం అంటే ఏమిటి?
జవాబు:
శాశ్వతమైన కీర్తితో నిలిచి ఉండడం. (చనిపోయిన తరువాత కూడా! మంచి పేరుతో, కీర్తితో బ్రతికి ఉండడం)

Textbook Page No. 87

చదవడం – వ్యక్త పరచడం

అ) కింది పేరా ఆధారంగా తప్పు (✗) ఒప్పు (✓) గుర్తించండి.

రాజుగారు తరచూ యుద్ధాలు చేయవలసి వచ్చేది. కనుక అయన కత్తి రక్తాన్ని కురిపించేది. కవిగారి కలము అమృతం వంటి చల్లనైన రచనలు అందించేది. రాజుగారు ఈ ప్రపంచం మొత్తాన్ని పరిపాలించారు. కవిగారి రచనల వలన చదివిన వారికి ఆనందం, మరణించాక పుణ్య ఫలం లభించేది. ఈ లోకాన్ని పై లోకాన్ని కూడా కవి ఏలగలిగాడు.

1. కవి కత్తి రక్తాన్ని కురిపించేది. ( )
జవాబు: ( తప్పు )

2. రాజు తరచు యుద్ధాలు చేసేవాడు. ( )
జవాబు: ( ఒప్పు )

3. రాజు రచనలు ఆనందం కలిగిస్తాయి. ( )
జవాబు: ( తప్పు )

4. కవి ఈ లోకాన్ని, పై లోకాన్ని ఏలగలిగాడు. ( )
జవాబు: ( ఒప్పు )

5. రాజు ఈ ప్రపంచాన్ని పరిపాలించాడు. ( )
జవాబు: ( ఒప్పు )

ఆ) కింది వాక్యాలకు ప్రశ్నలు తయారుచేయండి.

1. రాజు గారు, యుద్ధాలు చేయవలసి వచ్చేది.
జవాబు:
ఎవరు తరచూ యుద్ధాలు చేయవలసి వచ్చేది ?

2. కవిగారి కలము అమృతం వంటి చల్లనైన రచనలు అందించేది.
జవాబు:
కవి గారి కలము ఎటువంటి రచనలు అందించేది?

3. ఈ లోకాన్ని పై లోకాన్ని కూడా కవి ఏలగలిగాడు.
జవాబు:
ఈ లోకాన్ని పైలోకాన్ని కూడా ఎవరు ఏలగలిగాడు?

ఇ) పాఠం ఆధారంగా ఖాళీలను పూరించండి.

1. పై పద్యాలలో కురియు అనే అర్థం వచ్చే పదం ఏది? ______
జవాబు: వరించు

2. కవి కలము నుంచి ఏమి పుట్టాయి?
జవాబు: సుధలు

3. అధికారం, ధనం తో కూడినది ఏది?
జవాబు: రాజదండం

4. ఎవరి ఇల్లు రతనాలతో కూడి ఉంది? _____
జవాబు: రాజుగారి ఇల్లు

Textbook Page No. 88

ఈ) గేయ పంక్తులను సరిచేసి రాయండి.

ప్రశ్న 1.
రక్తంబు రాజు వర్షించు చేతి కత్తి
జవాబు:
రాజు చేతి కత్తి రక్తంబు వర్షించు

ప్రశ్న 2.
గురియు చేతి కలము సుధలు సుకవి
జవాబు:
సుకవి చేతి కలము సుధలు కురియు

ప్రశ్న 3.
యావత్ప్రపంచంబు అతడేలగలుగు
జవాబు:
అతడేలగలుగు యావత్ర్పపంచంబు

ప్రశ్న 4.
పరము నీతడేలగలుగు ఇహము
జవాబు:
నీతడేల గలుగు ఇహము పరము

ఉ) కింది వాక్యాలు పాఠంలో ఎక్కడ ఉన్నాయో గుర్తించి గీత గీయండి

1. భక్తితోడు కవిని ప్రస్తుతింత్రు
జవాబు: 4వ పద్యంలో – 2వ వాక్యం

2. రాజు జీవించే రాతి విగ్రహములందు
జవాబు: 6వ పద్యంలో – 3వ వాక్యం

3. కవియును రాజిద్ధరాత్మ గౌరవ కముల్
జవాబు: 3వ పద్యంలో – 4వ వాక్యం

4. పూరి గుడిసెలోన పుట్టె నొకడు
జవాబు: 1వ పద్యంలో – 2వ వాక్యం

ఊ) కింది పేరా చదివి ఖాళీలు పూరించండి.

ఒకనాడు గజనీ మహమద్ నిండు కొలువులో మహాకవి యైన పిరదౌసిని పిలిచి తన విజయ – యాత్రలను గ్రంథంగా రచించమన్నాడు. పద్యానికి ఒక బంగారు నాణెం ఇస్తానన్నాడు. కవి సరే
అన్నాడు. ముప్పయి సంవత్సరాలు శ్రమించి అరవై వేల పద్యాలతో “షానామా” అనే గ్రంథం రచించాడు కవి. సభా మధ్యంలో రాజుగారికి అందజేశాడు. కాని రాజు బంగారు నాణాలకు బదులు వెండి నాణాలు ఇచ్చాడు. బాధపడిన కవి రాజుగారిని నిందిస్తు కొన్ని పద్యాలు రాశాడు. రాజు తప్పుగ్రహించి బంగారు నాణాలు పంపాడు

1. పై కథలో రాజు పేరు. ________
జవాబు: గజనీ మహమద్

2. కవి రాసిన గ్రంథం పేరు .________
జవాబు: షానామా.

3. గ్రంథం రాయడానికి ________ సంవత్సరాల కాలం పట్టింది.
జవాబు: ముప్పయి సంవత్సరాలు.

4. ‘కొలువు అనే పదానికి సమాన అర్థం ఇచ్చే పదం ఇదే పేరాలో ఉంది. వెతికి రాయండి ______
జవాబు: సభ

Textbook Page No. 89

5. ఈ పేరాకు తగిన శీరిక సూచించండి. ____________
జవాబు: కష్టఫలం, పశ్చ్యాత్తాపం, రాజు – కవి (ఏదైనా ఫరవాలేదు)

6. పై పేరాలో సంయుక్తాక్షరాలున్న పదాలను వెదికి రాయండి.
విజయయాత్ర _____ _____ ______
____ ____ ____ _____ _____
జవాబు:
యాత్ర గ్రంథం పద్యం ఇస్తానన్నాడు సంవత్సరాలు శ్రమించి మధ్యంలో నిందిస్తూ.

పదజాలం

అ) కింది పదాలకు అర్థం రాసి సొంతవాక్యంలో రాయండి

1. సౌధం : భవనం
ఉదా : మా ఊళ్ళో ఎత్తైన భవనాలు ఉన్నాయి.

2. శతం : ______
_____________
జవాబు:
వంద, ఎన్నో
మా తోటలో ఎన్నో పూలు పూశాయి.

3. సుధ : ____________
______________
జవాబు:
అమృతం
దేవతలు అమృతం తాగారు.

4. తార : _____
____________
జవాబు:
నక్షత్రం
ఆకాశంలో నక్షత్రాలు మిణుకు మిణుకు మంటూ ఉంటాయి.

5. గగనం : ____
____________
జవాబు:
ఆకాశం
ఆకాశం ఎన్నో వింతలకు విడ్డూరాలకు ఆలవాలం.

ఆ) కింది పదాలకు పర్యాయపదాలు(అదే అర్థం ఇచ్చే ఇతర పదాలు) రాయండి:

ఇల్లు – నివాసం, గృహం

ధనం : ______, ______
జవాబు:
సంపద, సొత్తు, డబ్బు
కత్తి : _____, _____
జవాబు:
ఆయుధం, విలువైన, పదునైన, చాకు, బాకు
ప్రపంచం : ____, ______
విశ్వం, భువనము, లోకము
తార : ____, ____
జవాబు: నక్షత్రం, చుక్కలు

Textbook Page No. 90

ఇ) కింది పదాల ఆధారంగా చివర ‘లం’ వచ్చే పదాలు రాయండి

జవాబు:

స్వీయరచన

కింది ప్రశ్నలకు జవాబులు రాయండి

ప్రశ్న 1.
రాజును ప్రజలు ఎలా గౌరవించారు?
జవాబు:
‘అధికారాన్ని చూసి, ధనాన్ని చూసి రాజును ప్రజలంతా గౌరవించారు. రాజుగారి గుర్తుగా రాజ్యంతటా రాతి విగ్రహాలు చెక్కించి నిలిపి గౌరవించారు.

ప్రశ్న 2.
రాజు మరణిస్తే ఏమి జరిగింది?
జవాబు:
రాజు మరణిస్తే ఒక తార రాలిపోతుంది, అని అనుకున్నారు. రాజుగారి గుర్తుగా రాజ్యమంతటా రాతి విగ్రహాలు చెక్కించి నిలిపారు.

ప్రశ్న 3.
పూరిగుడిసెలో పుట్టినవాడు ఏమయ్యాడు?
జవాబు:
పూరి గుడిసెలో పుట్టినవాడు కవి అయినాడు. ప్రజలందరిచేత గౌరవించబడ్డాడు. మరణించాక కూడా ఆకాశంలో ధ్రువతారలా ప్రకాశించాడు. శాశ్వత కీర్తిని పొందాడు. ప్రజల నాలుకలపై జీవించే ఉన్నాడు.

ప్రశ్న 4.
రాజుకు, కవికి గల తేడాలను పట్టికలో రాయండి?

జవాబు:

Textbook Page No. 91

సృజనాత్మకత

పాఠంలో రాజు – కవి వీరిలో ఎవరు గొప్పవారో తెలుసుకున్నారు కదా! ఒక రోజు కొంగ కాకిని చూసి నీకన్నా నేనే గొప్ప అన్నది. అప్పుడు వాటి మధ్య జరిగే సంభాషణను రాయండి.

కొంగ : నేను తెల్లగా అందంగా, ఉంటాను.
కాకి : నా నలుపే నాకు అందం
కొంగ : నేను ఒంటికాలు మీద ఉండగలను
కాకి : నాకు నిశిత పరిశీలన ఎక్కువ
కొంగ : నేను నీటి పైన ఉండగలను
కాకి : నేను వేడిని తట్టుకోగలను
కొంగ : నన్ను చూడటానికి ప్రజలు వస్తారు
కాకి : జనానికి నేను మేలు చేస్తాను.
ఈ విధంగా ఎవరికి వారే గొప్ప అని నిరూపించుకున్నారు.

ప్రాజెక్టు పని

మీ ఉపాధ్యాయుని సహాయంతో పాఠశాల వార్షికోత్సవానికి ఏ సామగ్రి కొనవలసి వస్తుందో పట్టిక తయారు చేయండి.
జవాబు:
విద్యార్థికృత్యము.

భాషాంశాలు

పాఠంలోని నామవాచకం, సర్వనామం, విశేషణం, క్రియా పదాలను గుర్తించి ఈ కింది పట్టికలో రాయండి.

జవాబు:

కవి పరిచయం

కవి : గుర్రం జాషువా కాలము : (28-09-1895 – 27-07-1971) రచనలు : ‘పిరదౌసి’, ‘గబ్బిలము’, ‘క్రీస్తు చరిత్ర’ విశేషాలు : ప్రశస్తమైన పద్యశిల్పం, సులలితమైన ధార, దళితులు, అట్టడుగు వర్గాల పట్ల అపారమైన ప్రేమ, సామజిక అసమానతల పట్ల ఆగ్రహం జాషువా కవిత్వ లక్షణాలు. గుంటూరు జిల్లా వినుకొండలో జన్మించారు. నవయుగ కవి చక్రవర్తి, కళాప్రపూర్ణ
బిరుదులున్నాయి.

పదాలు – అర్థాలు

సౌధం = భవనం
ప్రబలటం = ఎక్కువ కావటం
శతం = నూరు, వంద
ధనమయం – = ధనంతో నిండినది
గండవితతిమయం = రాళ్లతో నిండినది
ప్రస్తుతింతురు = పొగుడుతారు
ఇహం = ఈ లోకం
గగనం = ఆకాశం
జన్మించటం = పుట్టటం
సుకవి = మంచి కవి
రాజదండం = రాజశాసనం
రుచిమయం = కాంతి తో నిండినది
ఆత్మగౌరవకాములు = తమ గౌరవాన్ని కోరుకొనేవారు
సుధ = అమృతం
పరం = పరలోకం
తార = నక్షత్రం

ఈ మాసపు గేయం

వెయ్యేళ్ళకవినోయ్

వేయి సంవత్సరాల్ వెనకాల కవినోయ్
వేయి సంవత్సరాల్ పోయాక కవినోయ్
వేదాల ఋక్కులో పాడాను నేనోయ్
వాల్మీకి గొంతులో ప్రవహించినానోయ్
|| వేయి॥

వ్యాసర్షి గీతిలో ప్రజ్వరిల్లానోయ్
కవి గుణాధ్యుని రక్తకణమునూ నేనోయ్
కాళిదా’సా’నంద కంపిత స్వరమునోయ్
ఆంధ్రకవి భవభూతి అమృత శోకాన్నోయ్
||వేయి॥

తిక్కన్న తెలుగులా తీర్పునైనానోయ్
ఈనాటి పాటలో ఇమిడిపోయానోయ్
అన్ని బాసల వన్నె చిన్నె లైనానోయ్
ఆశాంతములవరకు ఆవరిచానోయ్
|| వేయి ||

కవి పరిచయం

కవి : అడివి బాపిరాజు
కాలము’ : ( 15-01-1887 – 16-01-1943)
రచనలు : ‘నారాయణరావు’, ‘హిమబిందు’, ‘గోన గన్నారెడ్డి’, ‘శశికళ’, ‘గంగిరెద్దు’
విశేషాలు : అడవి బాపిరాజు కవి, నవలాకారుడు. కథకుడు, చిత్రకారుడు.

ఈ మాసపు కథ

దెబ్బకు దెబ్బ

ఒక రైతు ఉండేవాడు. అడవికి వెళ్లి కట్టెలు కొట్టుకొని వచ్చి పట్టణంలో అమ్మేవాడు. ఆ డబ్బుతో కుటుంబాన్ని పోషించుకొనేవాడు. ఒకరోజు కట్టెలుకొట్టి బండినిండా వేసుకొని పట్టణానికి వస్తున్నాడు రైతు. ఒక వ్యాపారి ఎదురై కట్టెలు బేరం చేశాడు. ఈ కట్టెలబండి ఎంతకిస్తావని అడిగాడు. రైతు 20 రూపాయలన్నాడు.

‘సరే నాతో రా’ అన్నాడు వ్యాపారి. రైతు బండి తోలుకొని వ్యాపారి వెంట అతని ఇంటికి వెళ్లాడు. అక్కడ కట్టెలుదించాడు. వ్యాపారి ఇరవై రూపాయలు ఇచ్చాడు.

రైతు ఖాళీ బండి తోలుకొని వెళ్లబోతుంటే వ్యాపారి ఆపాడు, “అదేంటి రైతన్నా! నా బండి తీసుకొని ఎక్కడికి పోతున్నావ్? కట్టెలతో పాటు బండి కూడా కొనుక్కున్నాను కాదా!”
“అదెట్లా ” అన్నాడు రైతు.

“ఎట్లా ఏమిటి. ఇట్లానయ్యా” అంటూ వ్యాపారి వివరించాడు.” ఈ కట్టెల బండికి నన్ను ఇరవై రూపాయలడిగావా, లేదా?” “అడిగాను” “నీకు ఇరవై రూపాయలు ఇచ్చానా?” “ఇచ్చావు”

“అయితే చెప్పు. ఈ బండి నాదై పోయింది కదా!” అంటూ .. వ్యాపారి బండి లాక్నున్నాడు. అమాయకుడైన రైతు తలవంచుకొని ఇంటికి వెళ్లిపోయాడు. రైతుకు ఒక కూతురు ఉంది. చాలా తెలి పైన పిల్ల, తండ్రి నడిగి కథంతా తెలుసుకుంది. వ్యాపారికి బుద్ధి చెప్పాలని నిర్ణయించుకుంది. మరుసటి రోజు కొన్ని ఎండు మోపు కట్టుకుని అమ్మడానికి వ్యాపారి ఇంటికి వెళ్లింది.

“షావుకారు గారూ! కొన్ని ఎండుకట్టెలున్నాయి. కొంటారా?”

” ఎంత ” “రెండు గుప్పిళ్లు ధాన్యం”. వ్యాపారికి బేరం చాలా లాభసాటిగా కనిపించింది. కట్టెలమోపు తీసుకున్నాడు. ఆ అమ్మాయికి రెండు గుప్పిళ్ల ధాన్యం ఇవ్వబోయాడు.
“షావుకారుగారూ! ధాన్యాంతోపాటు మీరెండు గుప్పిళ్లూ కూడా కోసి ఇవ్వండి”.
అమె మాటలు విని వ్యాపారి చకితుడయ్యాడు. “అంటే అర్థమేమిటి?”

” ఏముందిందులో ఆర్థం కాకపోవడానికి. రెండు గుప్పిళ్ల ధాన్యానికి మీరు కట్టెలు కోన్నారా, లేదా?”

“అవును” “మరి ఇవ్వండి. ధాన్యంతో పాటు మీ రెండు గుప్పిళ్లూ కూడా కోసి ఇవ్వండి. నేను సరిగ్గానే చెప్పానా?” “అదెట్లా” గట్టిగా కేకలు వేశాడు వ్యాపారి. “ధాన్యంతో పాటు ఎవరైనా తమ గుప్పిళ్లు కూడా కోసి ఇస్తారా?” ” ఎందుకు ఇవ్వకూడదు?” “కాని, ఎట్లా?”

అమ్మాయి అంది, “మా నాన్న కట్టెలతో పాటు బండి కూడా మీకు ఇవ్వలేదూ! అట్లాగే. మరచి పోయారా?” అమె మాటలు విన్న వ్యాపారి తల సిగ్గుతో వంగిపోయింది. ఆమెకు క్షమాపణ చెప్పి బండి ఇచ్చేశాడు.

Andhra Pradesh AP Board 4th Class Maths Solutions 8th Lesson బారిష్టర్ పార్వతీశం Textbook Exercise Questions and Answers.

AP State Syllabus 4th Class Telugu Solutions Chapter 8 బారిష్టర్ పార్వతీశం

Textbook Page No. 61

చిత్రం చూడండి. ఆలోచించి మాట్లాడండి.

ప్రశ్నలకు జవాబులు చెప్ప౦డి.

ప్రశ్న 1.
చిత్రంలో సన్నివేశాల గురించి మాట్లాడండి?
జవాబు:
ప్రయాణం చేసి వస్తున్న ఆడ మనుషుల యొక్క ప్రయాణ సామాన్లను కూలీ మోసుకొస్తున్నాడు.

ప్రశ్న 2.
చిత్రంలో ఎవరెవరు ఉన్నారు? ఏం చేస్తున్నారు?
జవాబు:
చిత్రంలో ఒక మగ మనిషి (కూలి), ఒక ఆడ మనిషి ఇద్దరు పిల్లలు ఉన్నారు. కూలీ సామాన్లు మోసుకొస్తున్నాడు. వెనకాల ఆ సామన్లకు సంబంధించిన ఆడవాళ్ళు నడిచివస్తున్నారు.

ప్రశ్న 3.
మీరు ఎప్పుడైనా రైలు ప్రయాణం చేశారా? మీ ప్రయాణం గురించి చెప్ప౦డి?
జవాబు:
నేను చాలాసార్లు రైలు ప్రయాణం చేసాను. ప్రయాణానికి ముందు కావలసిన వస్తువులను అమ్మ, నాన్నలు చక్కగా బ్యాగ్ ల్లో సర్దుతారు. అక్కడ నుండి రైల్వే స్టేషను 1/2 గంట ముందుగా చేరుకుంటాము. ముందుగా ప్రకటించిన విధంగా రైలు ఫ్లాట్ ఫారం మీదకు రాగానే మాకు సంబంధించిన భోగిలోకి ఎక్కుతాము. మా సీట్లలో మేము కూర్చుంటాము.

ఎక్కినప్పటి నుండి దిగేవరకు భోగిలో ఎన్నో సంఘటనలు జరుగుతూ ఉంటాయి. మాటి కొకసారి టీ, కాఫీ, అమ్మేవారు, తినే పదార్థాలు తీసుకొచ్చేవారు, ఒక్కరు వార్తా పత్రిక కొంటే- దాన్ని ఆ భోగిలో సగానికి పైగా అందరూ చదువుతారు. కోన్నవాడు తప్ప, సెల్ ఫోన్లో గట్టిగా. పాటలు వినేవాళ్ళు, పసి పిల్లల ఏడుపులు, కూర్చోటానికి సీట్లు లేనివాళ్ళు T.Cని బ్రతిమాలాడు కోవడం… ఇలా ఎన్నో సంఘటనలు, చూస్తూ ఉండలేగాని… ప్రయాణం చిరాకు తెలియదు. ఇట్టే ! మన ఊరు వచ్చేసిందే అనిపిస్తుంది. నాకు మాత్రం భలే సరదా….. రైలు ప్రయాణమంటే…..

Textbook Page No. 74

ఇవి చేయండి

వినడం – ఆలోచించి మాట్లాడటం

ప్రశ్న 1.
పార్వతీశం ఇంగ్లాండు వెళ్లడానికి ఏయే వస్తువులు తీసుకున్నాడు? మీరైతే ఏమేమి తీసుకెళ్లుతారు?
జవాబు:
దంత ధావనానికి పది కచ్చికల పొడుము, నాలిక గీసుకోవడానికి తాటాకు ముక్కలు, తలకు రాసుకోవడానికి కొబ్బరినూనె, తుడుచుకోవడానికి రెండు అంగ వస్త్రాలు, దేశవాళి దువ్వెన, బొట్టు పెట్టుకోవడానికి కొబ్బరి చిప్పలో కొంచెం చాదు, నీళ్ళు తాగడానికి మరచెంబు, రొట్టెలు కాల్చుకోవడానికి గోధుమపిండి, నెయ్యి, కిరసనాయిలు, స్టవ్వు, అట్ల పెనము, అవకాయ, పడుకోవడానికి సరసరావుపేట మడత మంచం. బొంత నారింజ పండు శాలువా, తలంగచాప మొదలైన వన్నీ పార్వతీశం ఇంగ్లాండు వెళ్ళేటప్పుడు తనతో తీసుకుని వెళ్ళాడు.
నేనైతే…..నాతో పాటు కొన్ని బట్టలు, పుస్తకాలు, డబ్బులు క్రెడిట్ కార్డలు, పేస్ట్, బ్రష్ సోపు అమ్మ ఇచ్చిన తినుబండరాలు తీసుకు వెళ్తాను.

ప్రశ్న 2.
పాఠంలో మీకు నవ్వు తెప్పించిన సన్నివేశాలు ఏవి?
జవాబు:
మొదటిది : పార్వతీశం ఇంగ్లాండు వెళ్ళటానికి తనతోపాటు సర్దుకున్న వస్తువులు చూసి నవ్వొచ్చింది.
” రెండవది : రైలెక్కాక – తన వస్తువులు పడిపోకుండా… రైలు ఆగటానికి లాగే గొలుసును లాగి కట్టిన సన్నివేశం నాకు నవ్వు వచ్చింది.
మూడవది : చెన్నపట్నంలో, తెలియక ఆడవాళ్ళ టోపి కొని అక్కడ నుండి దానితో పడ్డ ఇబ్బందులు….. నాకు నవ్వొచ్చింది.

నాల్గవది : పార్వతీశం లిఫ్ట్ ఎక్కిన సన్నివేశం నాకు నవ్వొచ్చింది.

ప్రశ్న 3.
పార్వతీశానికి లిఫ్ట్ వెళ్లడం వింతగా అనిపించింది కదా! మీకు – వింతగా అనిపించిన సందర్భాలు చెప్ప౦డి?
జవాబు:
మా కుటుంబ సభ్యులందరం ఒకసారి. చార్‌ధామ్ ప్రయాణం చేసాము. అక్కడ ‘కేదార్‌నాథ్’ వెళ్ళినప్పుడు విపరీతమైన మంచు పడుతూ ఉంటుందిఒక్కొక్కసారి ఊపిరి అందదు. అలాంటి ప్రదేశంలో నడవలేని వాళ్ళకి డోలీలో కూర్చో పెట్టుకుని భుజానికి ఎత్తుకుని నెత్తిన తగిలిచుకుని కేదార్నాధుని గుడి దాకా మోసుకొస్తారు. ఆ సన్నివేశం నాకు బాగా వింతగాను ఆశ్చర్యంగాను అనిపించింది..

ప్రశ్న 4.
మీ ఇంట్లో గాని చూట్టు పక్కల గాని మీకు నవ్వు తెప్పించిన సన్నివేశాలను చెప్ప౦డి?
జవాబు:
విద్యార్థికృత్యం

ప్రశ్న 5.
పార్వతీశం ప్రయాణంలో ఏ ఏ ఊర్ల మీదుగా వెళ్లాడో చెప్పండి?
జవాబు:
పార్వతీశం ఇంగ్లాండు ప్రయాణానికి – నరసాపురం దగ్గర మొగలితుర్రు నుండి బయలు దేరి రైలెక్కి చెన్నపట్నం చేరుకున్నాడు. అక్కడ నుండి కొలంబో ప్రయాణమై ‘తూత్తుకూడిలో’ దిగాడు.
అక్కడ నుండి కొలంబోకి వెళ్ళే స్టీమరు’ ఎక్కి ‘మార్సెల్సు’ చేరుకున్నాడు.

Textbook Page No. 75

చదవడం – వ్యక్తి పరచడం

అ) కింది పేరా చదివి ప్రశ్నలకు జవాబులు రాయండి.

ఇంగ్లాండు ప్రయాణానికి తీసుకువెళ్ళవలసిన సామగ్రి గురించి ఆలోచించాను. కావలసిన సామాన్ల జాబితా రాసుకున్నాను. దంతధావనానికి పది కచ్చికల పొడుము, నాలిక గీసుకోడానిక తాటాకు ముక్కలు, తలకు రాసుకోడానికి కొబ్బరినూనె, తుడుచుకోడానికి రెండు అంగవస్త్రాలు, దేశవాళి దువ్వెన, బొట్టు పెట్టుకోడానికి కొబ్బరిచిప్పలో కొంచెం చాదు, నీళ్ళు తాగడానికి మరచెంబు,
రొట్టెలు కాల్చుకోడానికి గొధుమపిండి, నెయ్యి, కిరసనాయిలు, స్టవ్వు, అట్ల పెనము, అవకాయ, పడుకోడానికి నర్సరావుపేట మడతమంచం, బొంత, నారింజపండు శాలువా, తుంగచాప చాలా
అవసరమని కొన్నాను.

ప్రశ్న 1.
అంగవస్త్రాలు అంటే ఏమిటి?
జవాబు:
ఒళ్ళు తుడుచుకునే పెద్ద తుండు గుడ్డలు.

ప్రశ్న 2.
ఇంగ్లండు వెళ్ళటానికి పార్వతీశం ఏమేమి కొన్నాడు?
జవాబు:
పది పచ్చికల పొడుము, తాటాకు ముక్కలు, కొబ్బరినూనె, రెండు అంగవస్త్రాలు, దేశవాళి దువ్వెన, కొంచెం చాదు, మరచెంబు, గోధుమపిండి, నెయ్యి, కిరసనాయిలు, స్టవ్వు, ఆట్ల పెనము, ఆవకాయ, మడతమంచం, బొంత, నారింజపండు, శాలువా, తుంగచాప, మొ||వి ఇంగ్లాండు వెళ్ళటానికి పార్వతీశం కొన్నాడు.

ప్రశ్న 3.
“చాదు” దీనికి సరైన అర్థం రాసి వాక్యంలో ప్రయోగించండి?
జవాబు:
బొట్టు :- నుదుటికి బొట్టు అందాన్నిస్తుంది.

ఆ) తప్పు – ఒప్పులను గుర్తించండి

1. పార్వతీశం ప్యారిస్ -వెళ్ళాలనుకున్నాడు ( )
జవాబు: ( తప్పు )

2. తల దువ్వుకోడానికి దేశవాళి దువ్వెన కొనుక్కున్నాడు ( )
జవాబు: ( ఒప్పు )

3. రొట్టెల కోసం మినపపిండి తీసుకు వెళ్ళాడు. ( )
జవాబు: ( తప్పు )

4. నల్లశాలువా కొనుక్కొన్నాడు. ( )
జవాబు: ( తప్పు )

5. ఊరికి వెళ్ళాలంటే కావాల్సిన వస్తువుల జాబితా రాయాలి ( )
జవాబు: ( ఒప్పు)

ఇ) కింది పేరాను చదివి. ప్రశ్నలకు సరియైన జవాబులు రాయండి.

గుర్రానికి సుడులు మొదలైనవి చూడాలి. గాడిదకు సుడి అవసరం లేదు. గుర్రాన్ని కొనాలి. గాడిదను కొనక్కర్లేదు. గుర్రానికి జీను కావాలి. గాడిదకు అక్కర్లేదు. అశ్వానికి సంరక్షణ కావాలి. గార్దభానికి రక్షణ అవసరం లేదు. హయానికి గుగ్గిళ్ళ దాణా పెట్టాలి. గాడిదకు ఇవి అనవసరం. కనుక నేను గాడిదనే ఆధిరోహిస్తాను అన్నాడు గణపతి.

Textbook Page No. 76

ప్రశ్న 1.
అశ్వం అంటే అర్థం ఏమిటి?
జవాబు:
గుఱ్ఱం.

ప్రశ్న 2.
అశ్వానికి పర్యాయపదాలు ఏమున్నాయి?
జవాబు:
మనసును గుఱ్ఱం, హయము

ప్రశ్న 3.
గాడిదను మరోలా పిలవవచ్చు. ఆ పేరు ఏది?
జవాబు:
గార్ధభము

ప్రశ్న 4.
గుర్రానికి చూడాలి.
జవాబు:
సుడులు

ప్రశ్న 5.
జీను ………… కు అవసరం లేదు.
జవాబు:
గాడిదకు

ఈ) కింది పదాలను ఉపయోగించి, సొంత వాక్యాలు రాయండి.

1. సంరక్షణ : _________
జవాబు: తల్లిదండ్రుల సంరక్షణలో పిల్లలు గొప్పవాళ్ళవుతారు.

2. దాణా : _________
జవాబు: మా గ్రామంలో పశువుల దాణా (తిండి) కొట్లున్నాయి.

3. అధిరోహించు : _____
జవాబు: రాజులు సింహాసనాన్ని అధిరోహిస్తారు.

ఉ) కింది వాక్యాలు చదివి, ప్రశ్నలు తయారు చేయండి.

ఉదా॥ గణపతి గాడిదమ అధిరోహిస్తామ అన్నాడు.
గణపతి ఏమనన్నాడు?

1. హయానికి గుగ్గిళ్ళు దాణా పెట్టాలి.
జవాబు:
హయానికి దాణాగా ఏది పెట్టాలి?

2. హయము అంటే అర్థం గుర్రం.
జవాబు:
హయము అనగా ఏంటి?

3. ఆశ్వానికి సంరక్షణ కావాలి.
జవాబు:
సంరక్షణ దేనికి కావాలి?

4. నేను గాడిదనే అధిరోహిస్తాను.
జవాబు:
నేను దేనిని అధిరోహిస్తాను?

Textbook Page No. 77

ఊ) కింది పేరా చదివి పట్టిక పూరించండి.

నక్షత్రాలు – రాశులు – కారైలు

“ రోహిణి కారై ఎండకు రోళ్ళు పగులుతాయి అన్నావు కదా అవ్వా! అంటే ఏమిటి?” ” మాయమ్మే ఎంత చల్లగా అడిగినావే! ఎండకి వీవులు పగిలిపోవడంలా! నెత్తి మాడిపోవడంలా! అదేనే మనవరాలా!” అంది అవ్వ. –
“ అసలు కారైలంటే ఏమిటవ్వా?”

“27 నక్షత్రాలు తెలుసుకదా! అశ్విని, భరణి, కృత్తిక, రోహిణి, మృగశిర, ఆరుద్ర, పునర్వసు, పుష్యమి, ఆశ్లేష, మఖ, పుబ్బ (పూర్వఫల్గుణి), ఉత్తర (ఉ త్తర ఫల్గుణి) హస్త, చిత్త, స్వాతి, విశాఖ, అనూరాధ, జ్యేష్ఠ, మూల, పూర్వాషాఢ, ఉత్తరాషాఢ, శ్రవణం, ధనిష్ఠ, శతభిషం, పూర్వాభాద్ర, ఉత్తరాభాద్ర, రేవతి. ఒక్కొక్క నక్షత్రానికి నాలుగు పాదాలు చొప్పున 27 నక్షత్రాలకు 108 పాదాలని,, వాటిని 9 పాదాలకు ఒక రాశి చొప్పున 12 రాశు లుగా మన పెద్దలు విభజించారు. అవి మేషం, వృషభం, మిధునం, కర్కాటకం, సింహం, కన్య, తుల, వృశ్చికం, ధనుస్సు, మకరం, కుంభం, మీనం.

పూర్ణిమ నాడు ఏ నక్షత్రం ఉంటే ఆ నెలకు,అ పేరు పెట్టారు. అశ్విని ఉంటే ఆశ్వీయుజమాసం, కృత్తిక ఉంటే కార్తీక మాసం….. ఇలా ఇవన్ని చంద్రమానం మీద ఆధారపడి ఉన్నాయి. మన ప్రాచీన రైతులు వ్యవసాయ విజ్ఞానాన్ని సూర్యమాన, చంద్రమాన | ఆధారంగా పోందుపరిచారు. సూర్యుడు. ఏ నక్షత్రానికి దగ్గరగా ఉంటే ఆ కాలానికి ఆ కారై పేరు పెట్టారు. సంవత్సరానికి 27 కారైలు. కారైలు, నెలలు, రాశుల వారీగా పైరులకు వాతావరణం ఎలా ఉంటుందో సామెతల రూపంలో అందరికి అర్థమయ్యేలా చెప్పుకున్నారు.”

“ అశ్విని కురిస్తే అంతా నష్టం”
” భరణిలో చల్లిన నువ్వు చేను కాయకు బరిగెడు గింజట”ఇలా చెప్పుకుంటే ఎన్నో…..

ఋ) రాశుల పేర్లను పట్టికలో వెతికి రాయండి:

జవాబు:

1. మేషం
2. వృషభం
3. మిధునం
4. కర్కాటకం
5. సింహం
6. కన్య
7. తుల
8. వృశ్చికం
9. ధనస్సు
10. మకరం
11. కుంభం
12. మీనం

Textbook Page No. 78

పదజాలం

అ) ఈ పాఠంలో కొన్ని విదేశీ పట్టణాల పేర్లు ఉన్నాయి. అవి రాయండి. మీకు తెలిసిన మరికొన్ని విదేశీ పట్టణాల పేర్లు కూడా రాయండి:

_________ _________
_________ _________
_________ _________
_________ _________
జవాబు:
1. ఇంగ్లాండు
2. డల్లాస్
3. అట్లాండా
4. లాస్ ఏంజల్స్
5. కొలంబో
6. సిడ్నీ
7. న్యూయార్క్
8. చికాగో
9. శాన్ ఫ్రాన్సిస్కో

ఆ) కింది ఏక వచన పదాలకు బహువచన పదాలు రాయండి:

జవాబు:

ఇ) కింది తమాషా వాక్యాలను చదవండి. ఒకే హల్లును ఉపయోగించి అర్థవంతమైన వాక్యాలు రాయడం కష్టమే! అయినా అసాధ్యం కాదు. ఇలాంటివి రాయడానికి మీరు ప్రయత్నం చేయండి.

1. కాకీక కాకికి కాక, కేకా? ( )
జవాబు: (కేకి అంటే నెమలి )
2. నాన్న నన్నెననిన నేను నాన్న ననను ( )
3. మీ మామ మా మామా ? మా మామ మీ మామా?
మీ మామ మీ మామే! మామామ మామామే! ( )
అదనపు ప్రశ్నలు :
4. నేను నిన్నన్నానా! ( )
5. బాబు, బాబీబాబు ( )
6. పాప పాపం పాపి – ( )
జవాబు:
విద్యార్థికృత్యము

Textbook Page No. 79

స్వీయరచన

కింది ప్రశ్నలకు జవాబులు రాయండి

ప్రశ్న 1.
ప్రయాణం కొరకు పార్వతీశం కొన్న వస్తువులేమిటి?
జవాబు:
దంత ధావనానికి పది కచ్చికల పొడుము, నాలిక గీసుకోవడానికి తాటాకు ముక్కలు, తలకు రాసుకోవడానికి కొబ్బరినూనె, తుడుచుకోవడానికి రెండు అంగ వస్త్రాలు, దేశవాళి దువ్వెన, బొట్టు పెట్టుకోవడానికి కొబ్బరి చిప్పలో కొంచెం చాదు, నీళ్ళు తాగడానికి మరచెంబు, రొట్టెలు కాల్చుకోవడానికి గోధుమపిండి, నెయ్యి, కిరసనాయిలు, స్టవ్వు, అట్ల పెనము, అవకాయ, పడుకోవడానికి సరసరావు పేట మడత మంచం. బొంత, నారింజపండు శాలువా, తుంగచాప మొదలైనవన్నీ పాంర్వతీశం ఇంగ్లాండు వెళ్ళేటప్పుడు తనతో తీసుకుని వెళ్ళాడు.

ప్రశ్న 2.
పార్వతీశం ఇంగ్లాండు వెళ్ళాలని ఎందుకు నిశ్చయించుకున్నాడు?
జవాబు:
నరసాపురం మొగలితుర్రులో టెయిలర్ హైస్కూల్ లో అయిదో ఫారము పూర్తిచేసి స్నేహితుని హితోపదేశంతో బారిష్టర్ చదువుదామని పార్వతీశం ఇంగ్లాండు వెళ్ళాలని నిశ్చయించుకున్నాడు.

ప్రశ్న 3.
మార్సెల్సు హోటల్లో పార్వతీశం ఎందుకు గాబరా పడ్డాడు?
జవాబు:
మార్సెల్సు హోటలులో బంట్రోతు పార్వతీశం సామానును ఒక చిన్న గదిలో పెట్టాడు. తనను అందులో ఉండమంటాడేమో అనుకుని, ఒకేవేళ తనను చూచి లోకువ గట్టి ఎవరికీ పనికిరానిగది తనకు ఇచ్చారేమో అనుకున్నాడు. ‘ఈ చిన్న గదిలోకి నేను రాను” అన్నాడు. ఇహ లాభం లేదని బంట్రోతు తన చేయి పట్టుకుని లోపలికి లాగి తలుపు వేశాడు. వెంటనే అది అంతరిక్షంలోకి ఎగిరిపోయింది. ఆ విధానం చూసి హడలిపోయాడు. గాబరా పడ్డాడు పార్వతీశం. చివరి దాకా వెళ్ళాక బంట్రోత్తు తలుపు తీసి బయటకు రమ్మన్నాడు. తన సామాను తీసుకువెళ్ళి గదిలో పెట్టాడు బంట్రోత్తు. “శ్రమ పడకుండా మేడ, ఎక్కే గది, ఆ చిన్న గది” అని అప్పుడు తెలుసుకున్నాడు పార్వతీశం.

ప్రశ్న 4.
ప్రతిరోజూ మీరు బడికి వస్తారుకదా! ఏమేమి తెచ్చుకుంటారు?
జవాబు:
నేను ప్రతిరోజు బడికి వస్తూ! పుస్తకాలు పెట్టిన సంచి, కలము, మంచి నీళ్ళ సీసా, భోజనము, వానాకాలంలో ఐతే గొడుగు, చలికాలం ఐతే ఉన్ని చొక్కా, తెచ్చుకుంటాను. ”

సృజనాత్మకత

మీరు చేసిన ఒక ప్రయాణం గురించి, చూసిన ప్రదేశం గురించి దినచర్య రాయండి. అందులో మీరు వెళ్ళిన ఊరు – ఏ రోజున – ఎవరెవరు వెళ్లారు – ఏయే వాహనాలతో వెళ్ళారు – ఏయే ప్రదేశాలను చూశారు – ఏయే ఆహార పదార్థాలను తిన్నారు – ఆ ప్రదేశాలను చూసినపుడు మీకు ఎలా అనపించింది – వంటి వివరాలతో మీ దినచర్య రాయండి.
జవాబు:
దినచర్య :
ఈ రోజు తేదీ మే-15 : నేను, నాన్న, అమ్మ, చెల్లి, కలసి కాశీ బయల్దేరాము. ఇంటి నుండి కారులో రైల్వే స్టేషన్ కి వెళ్ళి అక్కడ నుండి ‘గంగా, కావేరి’ ఎక్స్ ప్రెస్ ఎక్కాము. రాత్రి ప్రయాణం కనుక వెంటనే అందరం నిద్రలోకి వెళ్ళాము.
ఈ రోజు తేదీ మే-16 : ప్రయాణంలో రెండోరోజు మొత్తం రైలులోనే గడిచింది. వచ్చే పోయే ప్రయాణికులు, వస్తువులు అమ్మేవారు. చాలా సందడిగా గడిచింది. ఈ రోజు రైలులోనే నిద్ర.

ఈ రోజు తేదీ మే-17 : ఈ రోజు తెల్లవారుజామున 3-30 సమయం, అలహాబాదులో రైలు ఆగింది. మేమందరం దిగాము. దిగి కారు మాట్లాడుకుని త్రివేణి సంగమంకి వెళ్ళి గంగ, యమున, సరస్వతి, సంగమ ప్రదేశంలో స్నానం చేసి శక్తి పీఠం దర్శించుకున్నాం. కోటను చూశాం. ఇక్కడ నుండి మధ్యాహ్నం రైలేక్కి వారణాసి చేరుకున్నాం. సాయంత్రం 6గంటల సమయంకి ఆంధ్రాశ్రమం చేరుకున్నాం. రాత్రికి విశ్వేశ్వర దర్శనం చేరుకున్నాం.

ఈ రోజు తేదీ మే-18 : ఈ రోజు వారణాసిలో గంగ స్నానం చేసి, విశ్వేశ్వర దర్శనం, డుంఢిగణపతి, కాలభైరవ, అన్నపూర్ణ, విశాలక్ష్మీ, సంకటహరణ హనుమాన్, లార్డ్ భైరవ మొదలగు దేవాలయాలు దర్శనం చేసుకున్నాం.
ఈ రోజు తేదీ మే-19 : విజయవాడుకు బయల్దేరాం. గంగా, కావేరి ఎక్స్ ప్రెస్ ఎక్కి మే-21కి చేరుకున్నాం. ఇది మా కాశీయాత్ర దినచర్య.

ప్రశంస

ప్రయాణంలో మీకు సహకరించిన మీ తోటి ప్రయాణికుడ్ని ఎలా ప్రశంసిస్తారు
జవాబు:
మిత్రమా! మీకు ధన్యవాదాలు. ఈ ప్రయాణంలో మీరు కూడా నాతో పాటు ” ఉండడం వలన నాకు ఎంతో మేలు కలిగింది. సమయానికి మీరు డబ్బు సమకూర్చకపోతే….నేను చాలా ఇబ్బంది పడేవాడిని. నా పర్సు పోయిందని నేను గమనించలేక పోయాను. మీరు చేసిన మేలుకు కృతజ్ఞతలు. ఎంత మంచివారితో, గొప్ప మనస్సున్న వారితో నేను ప్రయాణం చేస్తున్నానో తెలుసుకున్నాను. మీకు సమస్కారాలు. మీరు కూడా నాతో పాటు ఒక్కసారి మా ఇంటికి వచ్చి నా ఆతిధ్యాన్ని తీసుకుని వెళ్ళాలి. అప్పుడు నాకు సంతృప్తి…ధన్యవాదాలు.

Textbook Page No. 80

1. భాషాంశాలు

ఇంతకుముందు పాఠాలలో క్రియల గురించి తెలుసుకున్నారుకదా! క్రియాపదాలను వాక్యాలలో వాడినప్పుడు అవి రెండు రకాలుగా పనిచేస్తాయి.

ఒకటి : వాక్యాన్ని పూర్తిచేయటం
రెండు : వాక్యాన్ని పూర్తిచేయకపోవడం
కింది ఉదాహరణలు చూడండి:
సమాపక క్రియ వాక్యాలు

పై వాక్యాలు చూడండి. మొదటి మూడు వాక్యాలు పూర్తి అయ్యాయి కదా! కాని తర్వాతి మూడు వాక్యాలు పూర్తి కాలేదు వాటిని పూర్తిచేయ్యాలంటే మరొక పదం ఏదో రావాలి. వాటిని ఎట్లా పూర్తి చెయ్యవచ్చో చూడండి.

4. రవి ఇంటిపని చేసి నిద్రపోయాడు.’
5. పిల్లలు నడుస్తూ మాట్లాడుతున్నారు.
6. లత పరీక్ష రాసి వస్తుంది.

ఇప్పుడు ఈ వాక్యాలు పూర్తి అయిన వాక్యాలే కదా! దీన్నిబట్టి మనం ఈ కింది విషయం తెలుసుకుంటాం: చేశాడు, నడుస్తున్నారు, రాస్తుంది, నిద్రపోయాడు, మాట్లాడుతున్నారు, వస్తుంది – ఇవి వాక్యాన్ని పూర్తిచేయ గలవు. కనుక ఇవి సమాపక క్రియలు. చేసి, నడుస్తూ, రాసి – ఇవి వాక్యాన్ని పూర్తి చేయలేవు. కనుక ఇవి అసమాపక క్రియలు.
ముందు పాఠాలలో సమాపక అసమాపక క్రియాపద వాక్యాలను గుర్తించండి.

జవాబు:

కవి పరిచయం

కవి : మొక్కపాటి వరసింహశాస్త్రి
కాలము : (9.10.1892 – 5.3.1973)
రచనలు: “మొక్కుబడి, అభ్యుదయం, పెదమామయ్య’.
విశేషాలు : పశ్చిమగోదావరి జిల్లా నరసాపురంలో జన్మించారు.
‘బారిష్టర్ పార్వతీశం’ తెలుగు సాహిత్యంలో ప్రసిద్ధి చెందిన హాస్యనవల.

పదాలు – అర్థాలు

కాపురస్థలం = నివాసం ఉండే చోటు
హితోపదేశం = మేలుచేసే మాట చెప్పడం
సామగ్రి = సామాన్లు, వస్తువులు
కచ్చికలు = కాల్చిన పిడకలు
చాదు = పిండితో తయారుచేసిన బొట్ట
గార్డు = కాపలావ్యక్తి
చెన్నపట్నం = మద్రాసు, చెన్నయ్
దొరసాని = తెల్లజాతి స్త్రీ
బంట్రోతు = సేవకుడు
అంతరిక్షమార్గం = ఆకాశంవైపు
ఐదవ ఫారము = 10వ తరగతి
బారిష్టరు = ఇంగ్లండులో న్యాయశాస్త్రం,
దంతధావనము = పళ్ళు తోముకోవడం
అంగవస్త్రం = తువ్వాలు
దేశవాళీ దువ్వెన = చెక్కతో చేసిన దువ్వెన
ప్రాధేయపడితే = బతిమాలితే
దొర = తెల్లజాతి పురుషుడు
బస = తాత్కాలిక నివాసం
స్టీమరు = అవిరితో నడిచే పెద్ద నావ

ఈ మాసపు పాట

ఏరువాకపాట

ఏరువాకోచ్చింది ఏరువాకమ్మ
నల్ల మబ్బులు నల్గిక్కుల పారి
|| ఏరు ||

ఎఱ్ఱన్ని మెఱుపులు ఏగిరించాయి
ఎత్తైన కొండలు ఎతకరించాయి
పరుగెత్తి కోకిలా పాట పాడింది
నెమిలమ్మ మైమరచి నాట్యమాడింది
|| ఏరు||

ఏరువాకొచ్చింది ఏరువాకమ్మ….
జనమందరూ వేగ కూడి రావాలి
గాదెల్లో విత్తనాలు గట్టిగా తేవాలి
గంపల్లో విత్తనాలు దండిగా తేవాలి
||ఏరు||

మృగశిర చిందించె ముసలెద్దు రంకేసె
దుక్కిటెద్దుల దెచ్చి అరక గట్టాలి
దున్నినా చేలన్నీ మిన్నగా పండాలి
ఒక్క గింజకు కోటి గింజలవ్వాలి
|| ఏరు ||

కవి పరిచయం

కవి : బిరుదురాజు రామరాజు
కాలము : ( 16-04-1925 – 8-02-2010 )
రచనలు . : ‘తెలుగు జానపద రామాయణం’ ” తెలుగు సాహిత్యోద్ధారకులు’
విశేషాలు : ఈయన వరంగల్ దగ్గర దేవనూరు గ్రామంలో జన్మించారు. తెలుగు జనపద గేయసాహిత్యం పై మొట్ట మొదటగా పరిశోధన చేశారు.

ఈ మాసపు కథ

అత్యాశ

ఒక అడవిలో జిత్తులమారి నక్క ఒకటి ఉండేది. నక్కలు సాధారణంగా పులులు, సింహాలు వంటి క్రూరమృగాలు వేటాడి తినగా వదిలిన మాంసం, ఎముకలు తిని బతుకుతాయి. రెక్కాడితే గాని డొక్కాడదు’ అన్న బాధ వీటికి లేదు.
అటువంటి అవకాశం కోసం ఎదురు చూస్తున్న నక్కకు ఒక సువర్ణావకాశం లభించింది. ఒక వేటగాడు వేటాడి చంపిన లేడిని భుజాన వేసుకొని వస్తూ బలిష్ఠంగా ఉన్న ఒక అడవి పందిని చూశాడు. గురి చూసి ఆ సూకరాన్ని బాణంతో కొట్టాడు. అది గురి తప్పి పందికి గాయం చేసింది. అడవి పంది రెచ్చిపోయి కోపంతో వేటగాడి మీద దాడి చేసి చంపింది. తర్వాత పంది కూడా చచ్చింది.

ఆ పెనుగులాటలో ఒక పాము కూడా నలిగి నుగ్గునుగ్గయి చనిపోయింది. నక్క ఎదురుగా చనిపోయిన పంది, పాము, లేడి, మనిషి కళేబరాలు ఉన్నాయి. నక్క అనందానికి అంతులేదు. ‘బోలెడంత మాంసం. మంచి విందు భోజనం! ఆహా! ఏమి నాభాగ్యం ! అదృష్టవంతుణ్ణి చెరిపేవాడు లేడు’ అని మనసులో అనుకుంది.

‘సరేలే! ఈ నాలుగింటి మాంసం ఎపుడైనా తినవచ్చు ముందగా నరాలతో తయారు చేసిన వింటి నారిని తింటాను’ అనుకొని వింటిని కాలికింద పెట్టి నారిని కొరికింది. బిగుతుగా ఉన్న నారి తెగిపోవటం వల్ల విల్లు వేగంగా నక్క గుండెకు తగిలింది. అ దెబ్బకు నక్క గిలగిల తన్నుకుంటూ చనిపోయింది.

అశ అతిగా మారితే అన్నీ కావాలనుకుంటారు. ఉన్నవాటితో సర్దుకోలేరు. ఆ ప్రయత్నంలో ఆలోచన లేకుండా ప్రవర్తిస్తారు. దానితో ప్రమాదం కొని తెచ్చుకుంటారు అనటానికి ఈ ‘అత్యాశ’ కథ ఒక ఉదాహరణ.

Andhra Pradesh AP Board 4th Class Maths Solutions 7th Lesson పద్యరత్నాలు Textbook Exercise Questions and Answers.

AP State Syllabus 4th Class Telugu Solutions Chapter 7 పద్యరత్నాలు

Textbook Page No. 61

చిత్రం చూడండి. ఆలోచించి మాట్లాడండి.

ప్రశ్నలకు జవాబులు చెప్ప౦డి..

ప్రశ్న1.
చిత్రంలో ఏమి జరుగుతున్నది?
జవాబు:
ఈ చిత్రంలో పెద్దలందరి సమక్షంలో విద్యార్థి ధైర్యంగా మైకులో ప్రసంగిస్తున్నాడు. పాఠశాలలో ఏదో చక్కటి కార్యక్రమం జరుగుతున్నది.

ప్రశ్న 2.
చిత్రంలో ఎవరెవరు ఉన్నారు ? ఏం చేస్తున్నారు?
జవాబు:
చిత్రంలో నలుగురు పెద్దలు కూర్చుని, విద్యార్ధి, ప్రసంగాన్ని శ్రద్ధతో ఆలకిస్తున్నారు. ఉపాధ్యాయులు పర్యవేక్షిస్తున్నారు.

ప్రశ్న 3.
మీ బడిలో ఇలాంటివి ఏయే కార్యక్రమాలు చేస్తారు?
జవాబు:
మా బడిలో ఆగస్టు-15 స్వాతంత్ర్య దినోత్సవం, సెప్టెంబరు-5 గురుపూజోత్సవం; నవంబరు-14 బాలల దినోత్సవం; జనవరి-26 గణతంత్ర దినోత్సవం, పాఠశాల వార్షికోత్సవం లాంటి కార్యక్రమాలు చేస్తాము.

ప్రశ్న 4.
మీరెప్పుడైనా ఇలాంటి కార్యక్రమాల్లో పాల్గొన్నారా?
జవాబు:
పాల్గొన్నాను. ఎన్నో బహుమతులు కూడా అందుకున్నాను.

Textbook Page No. 65

ఇవి చేయండి

వినడం – ఆలోచించి మాట్లాడటం

ప్రశ్న 1.
పద్యాలను రాగయుక్తంగా పాడండి.
జవాబు:
విద్యార్థికృత్యం

ప్రశ్న 2.
పుత్రుడు అంటే ఏవరు?
జవాబు:
కుమారుడు (పున్నామ నరకం నుంచి తప్పించువాడు)

ప్రశ్న3.
పరహితం అంటే ఏమిటి?
జవాబు:
ఇతరులకు మేలు చేయడం.

ప్రశ్న 4.
స్నేహితులతో ఎలా మెలగాలి?
జవాబు:
ఎంత స్నేహితురాలైనా వారిని వేళాకోళం చేయకూడదు. ఇష్టం కాస్తా అనిష్టంగా మారవచ్చు. ఒకసారి నోరుజారితే వెనక్కు తీసుకోలేము. మాట్లాడే ముందు ఆలోచించి కోవాలి.

చదవడం – వ్యక్త పరచడం

అ) కింది పద్య పాదాలను చదవండి. వాటిని పద్యాలలో గుర్తించి గీత గీయండి.

ప్రశ్న 1.
కులము కన్న మిగుల గుణము ప్రధానంబు
జవాబు:
కులము కన్న మిగుల గుణము ప్రధానంబు

ప్రశ్న 2.
“తేనెటీగ కూర్చి తెఱువరి కియ్యదా
జవాబు:
తేనెటీగ కూర్చి తెఱువరి కియ్యదా

ప్రశ్న 3.
ఎంత చెలిమి యున్న ఎగతాళి చేయకు
జవాబు:
ఎంత చెలిమి యున్న ఎగతాళి చేయకు

ప్రశ్న 4.
పరహితమ్ముకంటె పరమార్ధమున్నదా
జవాబు:
పరహితమ్ముకంటె పరమార్థమున్నదా

ఆ) కింది పద్య భావాన్ని చదవండి. అడిగిన ప్రశ్నలకు జవాబులు రాయండి.

దేవుడికి పూజలు చేయడం కంటే సాటి మనిషికి సహాయం చేయాలన్న ఆలోచన గొప్పది. మాట ఇవ్వడం కంటే ఆ మాట మీద నిలబడే గట్టి మనసు ముఖ్యం. కులాన్ని గౌరవించటం కంటే మంచి గుణాలను చూసి గౌరవించడం ముఖ్యం.

ప్రశ్న 1.
పూజకంటే ముఖ్యమైనది ఏది?
జవాబు:
సాటి మనిషికి సహాయం చేయాలన్న ఆలోచన గొప్పది.

ప్రశ్న 2.
మాట ఇవ్వడం కంటే ముఖ్యమైనది ఏది?
జవాబు:
ఆ మాట మీద నిలబడే గట్టి మనసు ముఖ్య మైనది.

ప్రశ్న 3.
దృఢము అంటే అర్థమేమిటి?
జవాబు:
గట్టిది.

ప్రశ్న 4.
కులముకన్న ఏది గొప్పది?
జవాబు:
మంచి గుణం గొప్పది.

Textbook Page No. 66

పదజాలం

అ) కింది పదాలలో కొన్ని ఒత్తులు లోపించాయి. సరైన ఒత్తుతో పదాన్ని తిరిగి రాయండి.

జవాబు:

ఆ) కింది వాక్యాలలో గీత గీసిన పదాలకు అర్థాలు రాయండి.

1. మాటకన్న నెంచ మనసు దృఢము.
జవాబు: గట్టిది.

2. ఛాయపోలిక కుజనసజ్జనుల మైత్రి
జవాబు: స్నేహం

3. మొదలు చూచిన కడుగొప్ప పిదప కుఱుచ …….
జవాబు: పొట్టి

4. తేనెటీగ కూర్చి తెఱువరి కీయదా. ……
జవాబు: బాటసారి

5. ఎంత చెలిమి యున్న నెగతాళి చేయకు. ……..
జవాబు: స్నేహము.

ఇ) కింది తమాషా వాక్యాలను చదవండి. జవాబుని కనిపెట్టండి.

ఉదా : వడను తినే వడ :
జవాబు: దవడ

1. రోజాలను పెట్టుకునే రోజాలు జవాబు: శిరోజాలు
2. జనాలు తినే జనం జవాబు: భోజనం
3. ఖండాలు, దేశాలు లేని పటం జవాబు: గాలిపటం
4. ప్రేమను పంచే కారం జవాబు: మమకారం
5. తాగలేని పాలు జవాబు: నేలపాలు

స్వీయరచన

అ) కింది పద్య పాదాలకు భావాలు సొంతమాటల్లో రాయండి.

ప్రశ్న 1.
ధనము కూడబెట్టి దానంబు సేయక
జవాబు:
ధనం దాచి పెట్టి దానం చేయక పోతే…….

ప్రశ్న 2.
ఎంత చెలిమి యున్న ఎగతాళి చేయకు
జవాబు:
ఎంత స్నేహం ఉన్నా కూడా! ఎగతాళి చేయకూడదు.

ప్రశ్న 3.
పరుల కొరకె నదులు ప్రవహించు
జవాబు:
ఇతరులకు ఉపయోగపడేందుకు మాత్రమే నదులు ప్రవహిస్తాయి.

ప్రశ్న 4.
మతములెన్నియున్న మానవత్తమొక్కటే
జవాబు:
ఎన్ని మతాలున్నా కూడా! మానవత్వం ఒక్కటే.

Textbook Page No. 67

ఆ) కొడుకు పుట్టినందుకు ఆనందం ఎప్పుడు కలుగుతుందని కవి చెప్పాడు?
జవాబు:
ప్రజలందరూ తన కొడకు గొప్పదనం చూసి పొగిడినప్పుడే…తండ్రికి నిజమైన ఆనందం కలుగుతుందని కవి చెప్పాడు.

ఇ) కవి ‘దానం చేయకుండా కూడబెట్టిన ధనం’ గురించి ఏమిని చెప్పాడో మీ సొంత మాటల్లో రాయండి.
జవాబు:
ఏ విధంగానైతే… తేనెటీగ ఎంతో కష్టపడి తేనెను కూడబెట్టి చివరకు బాటసారుల పాలు (ఇతరులు) చేస్తుందో…. అలాగే సంపాదించిన ధనం తాను అనుభవించకుండా
– దాచి పెట్టడం వల్ల ఉపయోగం లేదని అది చివరకు ఇతరుల పాలౌతుందని కవి చెప్పాడు.

ఈ) బలవంతుడు’ పద్యం నుండి మీరేమి గ్రహించారో రాయండి.
జవాబు:
ఎదుటవాని శక్తి నెఱిగి ప్రవర్తించాలి. మాట నిదానం అవసరం. కండ బలం కంటే బుద్ధి బలం గొప్పదని గ్రహించాను.

సృజనాత్మకత

పరుల కొరకే నదులు ప్రవహిస్తున్నాయి. ఆవులు పాలు ఇస్తున్నాయి. చెట్లు, తేనె, పండ్లను, ఇస్తున్నాయి కదా! ఇతరుల కోసం మీరు ఏమేమి చేయగలరో తెలుపుతూ చిన్న వ్యాసం రాయండి.
జవాబు:
పరుల కోసం జీవించే జీవితంలో ఆనందం, సంతృప్తి, సంతోషం ఉంటాయి. ఐతే.. తనకు మించిన, తలకు మించిన సహాయం కూడా మంచిది కాదు. ఎందుకంటే… చేయగలిగినంత సాయం ఉత్తమం కనుక.

నేను నాశక్తికి తగినట్లుగా ఇతరువల కోసం తగినంతగా పాటుపడతాను. నా తోటి ‘ పేద విద్యార్థులకు విద్యాదానం చేస్తాను. పుస్తకాల రూపంలో కాని, ధనరూపంలో కాని సాయం చేస్తాను. పెద్దలకు, వృద్ధులకు చేదోడు వాదోడుగా ఉంటాను. వికలాంగులకు సాయంగా ఉంటాను. ,

ఆయా పరిస్థితులను బట్టి, సమయానుకులంగా ఎల్లవేళలా! పరులకు మేలు చేస్తూనే ఉంటాను. ఆకలితో బాధపడుతున్న వారికి ఆకలి తీరుస్తాను.
ఈ విధంగా….ఇతరుల కోసం చిన్న చిన్న సహాయాలు చేస్తాను.

ప్రశంస

పద్యాల పోటీలో బాగా పద్యాలు చెప్పిన మీ మిత్రులను అభినందించండి.
జవాబు:
మిత్రమా! నీకు నా అభినందనలు. ఎంతో చక్కగా పద్యాలు చెప్పావు. ఎక్కడా తప్పులు రాలేదు. పైగా ఎక్కడ ఆపాలో, ఎక్కడ ఒత్తి పలకాలో, ఎక్కడ తేలికగా పలకాలో!, ఎక్కడ ఆశ్చర్యంగా పలకాలో, అక్కడ అలాగే చెప్పావు. నువ్వు పద్యం చెబుతుంటే… వినటానికి చాలా బాగుంది. చాలా స్పష్టంగా పలికావు. అందుకే నీకు నా అభినందనలు.

భాషాంశాలు

అ) కింది వాక్యాలు చదవండి.
* సింధూజ పాట పాడింది.
* సింధూజ పాట పాడుతోంది
* సింధూజ పాట పాడబోతోంది.

Textbook Page No. 68

జవాబు:

పాడింది, వెళ్ళాము, వంటి పదాలు జరిగిపోయిన పనిని గురించి తెలియజేస్తున్నాయి. ఇలా జరిగిపోయిన పనిని తెలిపేదానిని ‘భూతకాలం’ అంటారు. ఆడుతున్నాడు. ఎక్కుతూ ఉంది .వంటి పదాలు జరుగుతున్న పనిని గురించి తెలియజేస్తున్నాయి. ఇలా జరుగుతూ ఉన్న పనిని తెలిపేదానిని ‘వర్తమానకాలం’ అంటారు. తెస్తాడు, వెళుతుంది వంటి పదాలు జరగబోయే పనిని తెలియజేస్తున్నాయి. ఇలా జరగబోయే పనిని గురించి తెలిపేదానిని ‘భవిష్యత్ కాలం’ అంటారు.

అ) కింది వాక్యాలు చదవండి. క్రియా పదాలను సరైన పట్టికలో రాయండి.

1. ఇక్బాల్ బంతి ఆట ఆడుతున్నాడు.
2. సింధుజ పాట పాడింది
3. రవి మామయ్య రేపు కొత్త బట్టలు తెస్తాడు.
4. కోతి కొబ్బరిచెట్టు ఎక్కుతున్నది.
5. మేము నిన్న సినిమాకు వెళ్ళాము.
6. నానమ్మ వచ్చే సోమవారం శ్రీశైలం వెళ్తుంది.
జవాబు:

ఆ) కింది వాక్యాలు చదవండి. ఏ కాలంలో ఉన్నాయో రాయండి.

1. జోసఫ్ రేపు విశాఖపట్నం వెళ్తాడు. ______
జవాబు: భవిష్యత్ కాలం

2. రమణి సినిమా చూసింది. ______
జవాబు: భూత కాలం

3. హర్షిత పాఠం చదువుతున్నది. _______
జవాబు: వర్తమాన కాలం

4. ఖాదర్ కథ రాశాడు. ______
జవాబు: భూత కాలం

5. మణిమెఖల ముగ్గు వేస్తున్నది. _______
జవాబు: వర్తమాన కాలం

6. రాబర్ట్ రేపు ఇంటికి రంగులు వేస్తాడు. _______
జవాబు: భవిష్యత్ కాలం

పద్య రత్నాలు

1. ధనము కూడబెట్టి దానంబు సేయక
తాను తినక లెస్స దాచుగాక
తేనెటీగ కూర్చి తెఱువరి కియ్యదా
విశ్వదాభిరామ వినురవేమ! – వేమన

అర్ధాలు : లెస్స = మిక్కిలి ఎక్కువగా బాగుగా; తెజువరి = బాటసారి తో
భావం : సంపాదించిన డబ్బును దానమన్నా చేయాలి; లేదా తాను తినాలి. ఈ రెండు కాకుండా దాచిపెట్టడం వల్ల ఎలాంటి లాభం లేదు. తేనెటీగ ఎంతో కష్టపడి తేనెను కూడబెడితే చివరికి అది బాటసారుల పాలవుతోంది కదా!

2. పుత్రోత్సాహము తండ్రికి
పుత్రుడు జన్మించినపుడె పుట్టదు జనులా
పుత్రుని గనుగొని పొగడగ
పుత్రోత్సాహంబు నాడు పొందుర సుమతీ! – బద్దెన

అర్ధాలు : పుత్రోత్సాహము = కొడుకు పుట్టిన సంతోషం; జన్మించినపుడె = పుటినపుడె; పొందుర = పొందుతాడు; జనులు = ప్రజలు; కనుగొని = గుర్తించి
భావం : కొడుకు పుట్టగానే తండ్రికి ఆనందం కలుగదు. ప్రజలందరూ తన కొడుకు గొప్పదనం చూసి పొగిడినప్పుడే తండ్రికి నిజమైన ఆనందం కలుగుతుంది.

3. పరులకొరకె నదులు ప్రవహించు, గోవులు
పాలనిచ్చు, చెట్లు పూలు పూయు
పరహితమ్ము కంటె పరమార్థమున్నదా
లలిత సుగుణజాల తెలుగుబాల!
– జంధ్యాల పాపయ్య శాస్త్రి

అర్థాలు : పరులు = ఇతరులు; గోవులు = ఆవులు; పరహితము = ఇతరులకు మేలు; పరమార్థము = నిజమైన ప్రయోజనం
భావం : ఇతరుల కొరకే నదులు ప్రవహిస్తున్నాయి. ఆవులు పాలనిస్తాయి. చెట్లు పూలు పూస్తున్నాయి. ఇతరుల మంచి కంటె కోరదగినది ఇంకేమీ లేదు.

4. బలవంతుడ నాకేనుని
పలువురతో నిగ్రహించి పలుకుట మేలా
బలవంతమైన సర్పము
చలిచీమల చేత చిక్కి చావదె సుమతీ!
– బద్దెన

అర్ధాలు : బలవంతుడు = బలంకలవాడు; పలువురు = చాలామంది; సర్పము = పాము; నిగ్రహించు = ఎదిరించి; పలుకుట = మాట్లాడడం
భావం : వేను బలవంతుణ్ణి అనే గర్వంతో ప్రవర్తించకూడదు. ఎందుకంటే ఎంతటి బలవంతుడైనా కొన్ని సమయాల్లో తనకంటే తక్కువ బలం కలవారి చేతులలో ఓడిపోయే అవకాశం ఉంది. చీమలకంటె పాము బలమైనదికదా! అయినా చీమలగుంపు పామును కుట్టి చంపేయగలదు.

5. మొదలు చూచిన కడుగొప్ప పిదప కుఱుచ
ఆది కొంచెము తరువాత నధికమగుచు
తనరు దినపూర్వ పరభాగజనితమైన
ఛాయపోలిక కుజనసజ్జనుల మైత్రి
– ఏనుగు లక్ష్మణ కవి

అర్ధాలు : కురచ = పొట్టి; ఆది = మొదలు; తనరు = వర్ధిల్లు; దినపూర్వ = ఉదయకాల; ఛాయ = నీడ; కుజన = చెడ్డవారి; సజ్జనుల = మంచివారి; మైత్రి = స్నేహం
భావం : చెడ్డవారి స్నేహం ఉదయపు ఎండలో నీడలా ముందు గొప్పగా ఉండి తరువాత సన్నగిల్లుతుంది. మంచివారి స్నేహం మధ్యాహ్నపు ఎండలో నీడలా ముందు కొద్దిగా ఉండి మెల్లిగా వృద్ధిచెంది పెరుగుతుంది.

6. ఎంత చెలిమి యున్న ఎగతాళి చేయకు
సరసమంత నంత విరసమగును
మాట జారెనేని మరితీసుకోలేము
తెలిసి మెలగుమయ్య తెలుగుబిడ్డ!
– నార్ల చిరంజీవి

అర్ధాలు : చెలిమి = స్నేహం; ఎగతాళి = వెటకారం, వేళాకోళం; సరసం = ఇష్టం; విరసం = అనిష్టం
భావం : ఎంత స్నేహితులైనా వారిని వేళాకోళం చేయకూడదు. ఇష్టం కాస్తా అనిష్టంగా మారవచ్చు. ఒకసారి నోరుజారితే వెనక్కు తీసుకోలేము. మాట్లాడేముందు ఆలోచించు కోవాలి.

7. మతము లెన్ని యున్న మానవత్వ మ్మొక్కటె
జాతు లెన్ని యున్న నీతి యొకటె
పదము లెన్ని యున్న పరమార్థ మొక్కటే
వాస్తవమ్ము నార్లవారిమాట!
– నార్ల వెంకటేశ్వరరావు

అర్ధాలు : మానవత్వం = మనిషికి ఉండే సహజగుణం; పరమార్థం = గొప్పదైన అర్థం, గొప్పతనం
భావం : ఎన్ని మతాలున్నా తోటి మానవునికి సహాయం చేయమనే చెప్తాయి. జాతులెన్ని ఉన్నా నీతిగా బతకమనే చేస్తాయి. రచనలెన్నైనా వాటి గొప్పదైన భావం ఒకటే.

8. బ్రతుకచ్చు గాక బహుబంధనము లైన
వచ్చుగాక లేమి వచ్చుగాక
జీవధనములైన జెడుగాక పడుగాక
మాట దిరుగలేరు మానధనులు -పోతన

అర్ధాలు : బంధనములు = కట్లు; లేమి = పేదరికం, జీవదనం = ప్రాణం; మానధనులు = మానమే ధనంగా కలిగినవారు (పరువు కలిగినవారు)
భావం : మానధనులు మాట తప్పలేరు. బ్రతుకు ఉండవచ్చు, కష్టాలు రావచ్చు. పేదరికంలో మునిగిపోవచ్చు. ప్రాణాలే పోవచ్చు. ఏది ఏమైనా మాట తప్పరు.

9. పూజకన్న నెంచ బుద్ధి ప్రధానంబు
మాట కన్న నెంచ మనసు దృఢము
కులము కన్న మిగుల గుణము ప్రధానంబు
విశ్వదాభిరామ వినురవేమ!
-వేమన
అర్ధాలు : బుద్ధి = ఆలోచన; ప్రధానము = ముఖ్యం; దృఢము = గట్టిది.
భావం : దేవునికి పూజలు చేయడంకంటె సాటి మనిషికి సహాయం చేయాలన్న ఆలోచన ముఖ్యం. మాట ఇవ్వడం కంటె ఆ మాటమీద నిలబడే దృఢమైన మనస్సు ముఖ్యం. పుట్టిన కులం కంటె మంచి గుణాలను చూసి గౌరవించడం ముఖ్యం.

ఈ మాసపు గేయం

వీరగంధం

వీరగంధము తెచ్చినారము
వీరుడెవ్వడొ తెల్పుడీ
పూసిపోదుము మెడను వైతుము
పూలదండలు భక్తితో

తెలుగు బావుట కన్ను చెదరగ
కొండవీటను నెగిరిప్పుడు
తెలుగు వారల కత్తి దెబ్బలు
గండికోటను కాచినప్పుడు
||వీర॥

నడుము కట్టిన తెలుగు బాలుడు
వెనుక తిరుగండెన్నడున్
బాస ఇచ్చిన తెలుగు బాలుడు
పారి పోవందెన్నడున్
||వీర॥

కవి పరిచయం : త్రిపురనేని రామస్వామి
కాలము : (15-1-1887 – 16-1-1943)
రచనలు : ‘సూతపురాణం’, ‘పల్నాటి పౌరుషం’
విశేషాలు : హేతువాద రచయిత. ఈయన కవిరాజు బిరుదును పొందారు.

ఈ మాసపు కథ

పేను-నల్లి

ఒక పేను రాజు గారి మంచంలో జీవిస్తూ ఉండేది. ఒకరోజు ఒక నల్లి వచ్చింది. పేను ఆ నల్లికి అతిథి మర్యాదలు చేసింది. తరువాత “ఎందుకు వచ్చావు” అని పేను నల్లిని అడిగింది. “నువ్వు నాకు మంచి స్నేహితుడవు, నిన్ను ఒకటి అడగాలని వచ్చాను. నువ్వు ఒప్పుకుంటే నా కోరిక తీరుతుంది” అంది నల్లి.

“నువ్వు నాకు ప్రాణంతో సమానం. నీ కోరిక నావల్ల తీరుతుంది అంటే అంతకన్నా నాకు సంతోషం ఏముంది? నన్ను బతిమాలనక్కర్లేదు” అంది పేను అప్పుడు నల్లి “మిత్రమా! ఇంతకాలం మనుషుల రక్తం తాగి బతుకుతున్నాను. కాని ఏరోజు రాజుగారి రక్తం తాగలేదు. రుచి చూడలేదు. అప్పుడే కాచిననెయ్యి, తియ్యనిపప్పు, మంచికూరలు, రుచిగల వంటలు, ఊరగాయలు రకరకాల మాంసాలు, తీపి పదార్థాలు, పాలు, మీగడ పెరుగులు, మత్తుపానీయాలు, సువాసన ద్రవ్యాలు మొదలైనవి తిని, తాగి హాయిగా నీడలో ఉండే రాజుల రక్తం చాలా రుచిగా ఉంటుంది. ఈ మంచం మీద నన్ను ఉండనిస్తే నా కోరిక తీరుతుంది” అంది.

“సరే కానీ, సమయానికి తగినట్లుగా ఉండి రాజుగారు బాగా నిద్రపోయాక, మెల్లగా కరిచి, రక్తం పీల్చుకొని తెలివిగా అక్కడనుంచి తప్పించుకోవాలి సుమా!” అని చెప్పింది పేను.

“అలాగే చేస్తాను!” అని చెప్పి నల్లి ఒప్పుకొని మెల్లగా రాజు గారి మంచం మీద చోటు సంపాదించింది. ఒకరోజు రాజుగారు నిద్రలోకి వెళ్లకుండానే నల్లి ఆశపడి, తొందరపడి కరిచింది, ఆ అంతే! రాజుగారు ఉలిక్కిపడి లేచి చిరాకుగా “ఎవరక్కడ?” అని అరచి “దీపం తీసుకురండి! నన్ను ఏదో కుట్టింది. వెతికి చంపండి” అని ఆజ్ఞాపించాడు.

సేవకుడు దీపం తెచ్చేలోపు నల్లి గబగబా వెళ్ళి మంచం సందులో దాక్కుంది. పేను వేగంగా వెళ్లలేక పోయింది. దీపపు వెలుతురులో పేను కనడబడింది రాజభటునికి, అంతే! “ఇదే ప్రభూ! మిమ్మల్ని కుట్టి ఉంటుంది” అని రాజుగారితో చెబుతూ ఆ పేనుని నలిపి, చంపేసాడు.

Andhra Pradesh AP Board 4th Class English Solutions 3rd Lesson A Trip of Memories Textbook Exercise Questions and Answers.

AP State Syllabus 4th Class English Solutions Chapter 3 A Trip of Memories

Textbook Page No. 28

Activity-1

I . Look at the picture and answer the questions :

Question 1.
What are the people doing in the picture ?
Answer:
They are observing the place.

Question 2.
Who are they ?
Answer:
They are tourists.

Question 3.
Name a few visiting places / tourist places near by you ?
Answer:
Kolleru lake, Bhavani Island, Prakasam Barrage etc.,

Textbook Page No. 32

Comprehension:

I. Answer the following questions.

Question 1.
What are the means of transport that Hemanth’s family used to go to Horsley Hills?
Answer:
Hemanth’s family used train, auto, car to go to Horsley Hills.

Question 2.
What is the reason for the cool weather of Horsley Hills ? Guess.
Answer:
Big and tall trees and dense bushes on either side of the road are the reasons for the cool weather of Horslely Hills.

Question 3.
Why is Horsley Hills called the ‘Ooty of Andhra Pradesh’?
Answer:
In Horsley Hills the climate is cool and calm.

Question 4.
What are the places that the family visited during their trip?
Answer:
Gali Banda, Eastern and Western viewpoints, Mini-zoo and Madanapalle are the places. That the family visited during their trip.

Question 5.
What is the importance of Madanapalle with regard to our National Anthem?
Answer:
It is the place where Rabindranath Tagore translated Janaganamana from Bengali to English and Mrs. Margaret cousins, a British woman, composed a ‘tune for our National Anthem.

Textbook Page No. 33

Activity-2

II. Read the sentences given below, and write True (T) or False (F) in the given brackets.

1. Harsha and members of his family planned to visit Horsley Hills.( )
Answer: False

2. All the family members went to Vijayawada Railway Station by car. ( )
Answer: False

3. The journey on the ghat road was exciting with many curves. ( )
Answer: True

4. They all enjoyed the joyful ride onto the hills. ( )
Answer: True

5. Horsley Hills is totally covered with green trees and colourful flowers. ( )
Answer: True

6. The weather condition in summer is very hot in Horsley Hills. ( )
Answer: False

7. ‘Gali Banda’ is famous for strong winds. ( )
Answer: True

8. We see wild animals regularly in Horsley Hills. ( )
Answer: Flase

9. Rabindranath Tagore composed a tune for Jana gana mana. ( )
Answer: False

10. Rabindranath Tagore translated Jana gana mana from Bengali to English. ( )
Answer:
True

Vocabulary

Synonyms:

A. Read the following sentences and observe the underlined words.

1. I quickly had my bath.
Answer:
I quickly had my bath.

2. I hurriedly had my bath.
Answer:
I hurriedly had my bath.

3. I instantly had my bath.
Answer:
I instantly had my bath.

The underlined words quickly, hurriedly and instantly carry nearly the same meaning. Such kind of words are called synonyms. A synonym is a word that has nearly the same meaning as another word.

Let us see a few more examples here.

wonderful = admirable, amazing, astonishing
vacation = break, holiday
beautiful = pretty, good-looking, charming
memory = mind, recollection, remembrance
courtyard = lawn, patio and yard
composed = confident, easy going, level headed
occasionally = sometimes, (every) now and then, infrequently
interesting = alluring, amusing, attractive

B. Read the following paragraph carefully. And observe the underlined words carefully.

Horsley Hills is a well-known tourist spot in Andhra Pradesh. It is also called the ’Ooty of Andhra Pradesh’.
We feel a cool breeze and enjoy looking at the heavy bushes. We see a good looking scenery and high mountains there. The whole area is filled with green trees and colourful flowers. The temperature is very cool.

Textbook Page No. 35

Activity-3

Now fill in the blanks with suitable synonyms in the following.

Use the help box.

famous, beautiful, climate, covered, dense

Horsley Hills is a ______ tourist spot in Andhra Pradesh. It is also called the ‘Ooty of Andhra Pradesh’. We feel cool breeze and enjoy looking at _____ bushes. We see a ________ scenery and high mountains there. The whole area ________ with green trees and colourful flowers. The _______ is very cool.
Answer:
Horsley Hills is a famous tourist spot in Andhra Pradesh. It is also called the ‘Ooty of Andhra Pradesh’. We feel cool breeze and enjoy looking at dense bushes. We see a beautiful scenery and high mountains there. The whole area covered with green trees and colourful flowers. The climate is very cool.

Activity-4

Match the words with suitable synonyms.

Answer:

Antonyms :

Read the following sentence and observe the underlined words.

You must go to Horsley Hills if you want to enjoy cold weather in hot summer.
The underlined words are opposite to each other. They are opposite in meaning.

Textbook Page No. 36

Activity-5’

Write opposite words to the following words taken from the lesson. If there is a need, take the help of your teacher.

1. jolly ×
Answer: gloomy
2. above ×
Answer: below
3. big ×
Answer: small
5. taIl ×
Answer: short
6. clean ×
Answer: spoil
7. fresh ×
Answer: bad
8. good ×
Answer: bad
9. strong ×
Answer: weak
10. silent ×
Answer: noisy
11. bright ×
Answer: dull

Grammar

Adjectives

Read the following sentences taken from the lesson and identify adjectives.

There are big and tall trees and dense bushes on either side of the road.

The underlined words in the sentence add special meaning to ‘trees and bushes’. In other words, they describe trees and bushes. These type of words are called describing words. Such words are called adjectives.

Textbook Page No. 37

Activity-6

Pick out sentences with describing words (adjectives) from the story.

1. _____________________
2. _____________________
3. _____________________
4. _____________________
Answer:
1. I got ready with my pretty travel bag.
2. There are big and tall,/u> trees and dense bushes on either side of the road.
3. The Sampangi flowers on the hills spread their sweet smell.
4. The climate was very cool and calm.

Activity – 7

Fill in the blanks in the following sentences with the appropriate words from the box given below.

fluent, colourful, little, long, karate, poor

1. There is a ____ queue at the ticket counter.
Answer: long

2. The ____ girl is crying for her mother.
Answer: little

3. There are _____ flowers in the garden.
Answer: colourful

4. Khasim is a ____ fighter.
Answer: karate

5. She speaks _____ English.
Answer: fluent

Textbook Page No. 38

Activity-8

Match the describing words under column ‘A’ with the nouns under column ‘B’ and put the right letter in the bracket.

Writing

Read the following sentences and observe the punctuation marks at the end —full stop (.) question mark (?) and exclamation (!).

1. I quickly had my bath.
2. They felt happy.
3. Who is your English teacher?
4. Have you ever been to Delhi?
5. What a long queue it is!
6. What a beautiful flower!

Textbook Page No. 39

What did you observe from the above sentences?

1. Sentences 1 and 2 end with a full stop (.) as they are statements.

2. Sentences 3 and 4 end with a question mark (?) as they are questions.

3. Sentences 5 and 6 end with an exclamation mark (!) as they express a sudden feeling of surprise. .

An exclamatory mark can be used after the words or the sentences which express a sudden feeling of surprise, happiness, anger, sorrow or disappointment.

Example:

(1) Alas! I lost my pen!
(2) What a pity!
(3) Hurrah! I have won the game!

Activity-9

Add the correct punctuation at the end.
full stop (.) question mark (?) or exclamation mark ( !)

1. You are late again
Answer:
You are late again.

2. Where is my pen
Answer:
Where is my pen ?

3. Kiran plays cricket every day
Answer:
Kiran plays cricket everyday.

4. Where do you live
Answer:
Where do you live ?

Textbook Page No. 40

5. Stop you’re making me angry
Answer:
Stop! you’re making me angry.

6. My name is Naveen
Answer:
My name is Naveen.

7. Hey, look here
Answer:
Hey, look here!

8. I have a big house
Answer:
I have a big house.

9. Don’t do that again
Answer:
Don’t do that again.

10. Will you help me
Answer:
Will you help me ?

Listening and Responding

Read the conversation given below.

Ruchitha : Hi, Ravali! How are you?
Ravali : Fine, thank you. How about you?
Ruchitha : I am fine. Where are you going?
Ravali : I am going to school.
Ruchitha : Isn’t your brother coming to school today?
Ravali : No, he is not coming.
Ruchitha : Why? What happened to him?
Ravali : Today is his birthday.
Ruchitha : Oh! Is it? By the way, when is the party?
Ravali : This evening around 8 o’ clock. You please come to the party.
Ruchitha: Yes, I do. Thank you for your invitation. Convey my wishes to . your brother in advance.

Look at the underlined words (how, where, what, why and when) in the above conversation. They are called ‘Wh’ words. We use these words to ask for information.

Activity-10

Choose a suitable question word to complete the question.

Question.
Where do you live? (What / Where / When)
Answer:
I live in Chandrala.

Question.
How old are you? (Why / How /Where)
Answer:
I am 9 years old.

Question.
Why are you late? (How / What / Why)
Answer:
Because my brother is ill.

Question.
When do you celebrate your birthday? (When /Which /What)
Answer:
On 6th June.

Question.
What is your father? (When / What / Why)
Answer:
My father is a farmer.

Activity – 11

Now ask questions to get the answers given below:

Question.
What is your name ?
Answer:
My name is Ayan.
Question.
How old are you ?
Answer:
I am 9 years old.
Question.
Where do you live ?
Answer:
I live in Mylavaram.
Question.
Which class are you studying ?
Answer:
I am studying in 4^th class.
Question.
What is vour father ?
Answer:
My father is a software Engineer.
Question.
Who is your English Teacher?
Answer:
Mr. Raja Sekhar is our English Teacher.
Question.
When do you celebrate vour birthday?
Answer:
My birthday is on 6^th June.
Question.
What is vour School name ?
Answer:
My school’s name is Mandal Parishad Primary School.

Know your Dictionary :

Words in a dictionary are usually arranged in alphabetical order.

A dictionary tells us how a word is pronounced.
A dictionary tells us what a word means.
A dictionary shows us how a word is spelt.
A dictionary tells us how a word is used.
A dictionary shows us the different parts of speech of a word.

Textbook Page No. 43

Activity-12

Complete the following table by using a ‘Dictionary’.

Answer:

Textbook Page No. 44

Preparation of a Poster.

Observe the following – Poster carefully:

Answer the following questions :

Question 1.
What is this poster about?
Answer:
Visakha Utsav

Question 2.
Name the events mentioned in the poster?
Answer:
Music Concerts, dance performances, amusement zone, food courts, exhibition area, beach succer & throw ball, Jathara Folk & tribal zone, treasure hunt on wheels, sports arena, adventure activities, flower show and carnival parade.

Question 3.
What is the time and venue of the celebrations?
Answer:
Time -1 pm -10 pm, Venue RK beach.

Question 4.
On what dates will the programme be conducted?
Answer:
on 28th, 29th, 30th December 2020.

Question 5.
Have you ever visited this kind of celebrations?
Answer:
Yes.

Question 6.
Who are the targeted audience?
Answer:
All the people are targeted.

Activity – 13

Now work in groups. Prepare a poster on the ‘Kite Festival’ on the occasion of ‘Sankranthi’ in your village / city. Use the following hints from the help box.

Poster name: Kite Festival – Place: outskirts of the village/City Time: 2pm to 5pm, Date: 15^th January-Events: singing competitions, Rangoli Competitions – Eligibility: people between 15 to 50 age group

Answer:

Activity-14

Dictation:

Listen to the teacher carefully and write down the paragraph dictated by your teacher.
The scenic drive through the ghat road onto the Horsley Hills was exciting. it has many curves. There are big and tall trees and dense bushes on either side of the road. The cool breeze of the hills touched our cheeks soft. The Sampangi flower on the hills spread their sweet smell. We all enjoyed that joyful ride onto the hills.

Textbook Page No. 46

Activity-15

Project Work :
Ask at least five of your friends about different places they visited. And ask them about the most interesting things in those places.
Sl. N. 1 is given an example.

Answer:

II. Now form a group of 3 or 4 members. Collect the data of each member in the group. Now find out what types of places your friend visited and what things or places interested them most.

1. Most of my friends visited _________
Answer: Water parks.

2. They liked _______ very much.
Answer:
Water areas

A Trip Of Memories

Summary:

Hemarith writes a letter to Harsha describing his experience in Horsley Hills. Hemanth felt happy when his father told him the news that they are going to Horsley hills. Even, he tells his mom and sister about it. He made all the preparations for it. They woke up early and got ready. By an auto, they all went to the Vijayawada Railway Station. After reaching Pakala Station by train, they hired a car to the Horsley Hills. The scene was very beautiful. There was cool breeze and roads on either side with trees. A cool and fresh breeze welcomed them to Andhra Ooty. The area was full of trees and flowers. Climate was cool. Soon after lunch, they visited Gali – Banda.

After that they moved to Eastern and Western view points. Then, they went to the Mini-Zoo and watched many birds and animals. Then, his father took him to Madanapalle. It was the place where Rabindranath Tagore translated our National Anthem to English. Mrs. Margaret cousins composed a tune for our Anthem. Janaganamana was first sung at a courtyard in Madanapalle. Visiting this place filled Hemanth and his family with lot of memories.

సారాంశము

హేమంత్ తన స్నేహితుడైన హర్షకు తాను హార్స్ లీ హిల్స్ లో పొందిన అనుభవాలను గూర్చి ఒక లేఖ రాశాడు. హేమంత్ వాళ్ళ నాన్నగారు తనకు, తాము హాలీ హిలకు వెళ్ళబోతున్నారు అని చెప్పారు. తను ఎంతో సంతోషిస్తాడు. ప్రయాణానికి కావాల్సిన వస్తువులన్నీ సిద్ధంగా పెట్టుకున్నారు. మరునాడు ఉదయం తొందరగా లేచి, వారందరూ (అమ్మా, నాన్న, హేమంత్, చెల్లి) ఆటోలో విజయవాడ రైల్వే స్టేసనకు చేరుకుంటారు. తర్వాత రైలులో పకాలా స్టేషన్ కు వెళ్లారు.

అక్కడి నుంచి కారులో వాతావరణాన్ని, చుట్టూ అందాలను ఆస్వాదిస్తూ ఆంధ్రా ఊటి (హార్స్ లీ హిల్స్) ని చేరుకుంటారు. ఆ ప్రదేశమంతా ఎంతో ఆహ్లాదకరంగా ఉంది. తర్వాత వాళ్ళు ‘గలి బండ’ అనే ప్రదేశాన్ని తిలకించారు. ఇంకా తూర్పు, పడమర దిక్కులలో సూర్యోదయ, సూర్యాస్తమయాన్ని చూశారు. తర్వాత ‘మిని జూ’కి వెళ్ళి ఆనందించారు. చివరిగా మదనపల్లి అనే ప్రాంతానికి వెళ్ళారు. అక్కడ రవీంద్రనాథ్ ఠాగూర్ జనగణమనను ఆంగ్లంలోకి అనువదించారు. మార్గరేట్ కజిన్స్ అనే బ్రిటిష్ మహిళ జనగణమనకు కొత్త రాగాన్ని రూపొందించారు. మొదటిసారిగా అక్కడ ఉన్న ప్రాంగణంలో మన జాతీయ గీతాన్ని పాడారు. హేమంత్ ఎన్నో మధురమైన అనుభవాలను పొందాడు.

Glossary:-

rushed = moved with great speed; వేగముగాపోవు
reached = arrived at; చేరు
hired = took for rent; అద్దెకు తీసుకొని
curves = turnings; వంపులు
breeze = a gentle wind ; తెమ్మెర
spread = extend or distribute; వ్యాప్తి
climate = weather at certain time ; వాతావరణం
thrill = a sudden excitement; జలదరించు
attraction = interesting place, to see; ఆకర్షణ
translate = change from one language to another; అనువాదం
composed = set music for a song; రచించు
occasionally= now and then; అప్పుడప్పుడు

Andhra Pradesh AP Board 4th Class English Solutions 2nd Lesson Major Dhyan Chand Textbook Exercise Questions and Answers.

AP State Syllabus 4th Class English Solutions Chapter 2 Major Dhyan Chand

Textbook Page No. 16

Pre-reading

Activity – 1

I . Look at the picture and answer the questions :

Question 1.
What are there in the picture ?
Answer:
There are playing tools for games and sports.

Question 2.
Mention the names of any 3 balls from the picture.
Answer:
Football, Cricket ball, Hockey ball.

Question 3.
Why are helmets used by cricket players ?
Answer:
To protect their head from injury.

Question 4.
Which game do you like the most?
Answer:
I like football the most.

Question 5.
Where do you play ?
Answer:
In the football ground.

Textbook Page No. 19

Comprehension :

Activity-2

I. Answer the following questions.

Question 1.
Who called Dhyan Singh as ’Dhyan Chand’?
Answer:
Dhyan Chand’s coach called him with that name.

Question 2.
Where were the 1936 Olympics held ?
Answer:
The 1936 Olympic events were held in Berlin, Germany.

Question 3.
Who played against India in the finals ?
Answer:
Germany played against India in the finals.

Question 4.
What did the German ruler offer to Dhyan Chand ?
Answer:
German ruler had offered Dhyan Chand a higher Salary and rank in the German army.

Question 5.
Why did Dhyan Chand remove his shoes ?
Answer:
His spiking shoes made it difficult for him to run on wet ground.

Question 6.
Who won the (Berlin Olympic Games in hockey?
Answer:
The Indian team won the Berlin Olympic Games in hockey.

Question 7.
Who pounced on Dhyan Chand and why?
Answer:
The German goal keeper pounced on Dhyan Chand in order to stop him making more goals.

II. Choose the correct answer from the given options and put the correct letter in the bracket.

Question 1.
The captain of Indian hockey team in 1936 was ( )
a) Tej Singh
b) Dhyan Chand
c) Rupendra Chand
Answer:
b) Dhyan Chand

Question 2.
The hosts of the 1936 Olympic Games were ( )
a) Spain
b) France
c) Germany
Answer:
c) Germany

Question 3.
The ground was uncomfortable to play because, it was ( )
a) green
b) dry
c) wet
Answer:
c) wet

Question 4.
The first goal for India was scored by ( )
a) Dhyan Chand
b) Roop Singh
c) Hitler
Answer:
b) Roop Singh

Question 5.
Hitler awarded Dhyan Chand with ( )
a) a bronze medal
b) a silver medal
c) a gold medal
Answer:
c) a gold medal

Textbook Page No. 21

Vocabulary

Activity-3

Look at the pictures and circle the appropriate word.

Answer:

Textbook Page No. 22

Activity – 4

Fill in the blanks with the plural words of the singular words given in the brackets.

1. I brush my ______ (tooth) in the morning.
Answer: teeth
2. Cats like to chase _____ (mouse).
Answer: mice
3. My brother is six ____ (foot)-three inches tall.
Answer: feet
4. We saw a flock of ____ (goose) in the lake.
Answer: geese

Activity – 5

Find and circle the names (at least six) of the games and sports in the box. Write them in the space given.

Answer:

Foot ball
Hockey
Volley ball
Tennis
Kabaddi
Cricket
Chess

Textbook Page No. 24

Grammar

Activity-6

Circle the pronoun in the given box.

Answer:

Activity-7

Rewrite the sentences by changing the underlined words with suitable pronouns.

he    it    we     she      they

Question 1.
The butterfly was pretty.
Answer:
It was pretty

Question 2.
Ram and Ravi are friends.
Answer:
They are friends.

Question 3.
The giraffe is tall.
Answer:
It is tall.

Question 4.
The fireman put out the fire.
Answer:
He put out the fire.

Question 5.
Jyothi is a nurse.
Answer:
She is a nurse.

Question 6.
Raju and I went to the park.
Answer:
We went to the park.

Textbook Page No. 25

Writing

Activity-8

Now, describe the Annual Sports Day, using the following clues.
3rd Saturday of December – conducted games – participants – winners – Sub Inspector of police – mementos.
Answer:
The Annual Sports Day was celebrated on 3rd Saturday of December. Many games were conducted. Mementos were distributed to the participants and the winners. The Sub-Inspector of police was the chief guest for the function.

Textbook Page No. 26

Listening and Responding

Activity – 9

The Kitten

Recite the following poem.

See the kitten on the wall
Sporting with the leaves that fall
Withered leaves, one, two, and three
Falling from the elder-tree
Through the calm and frosty air
Of the morning bright and fair
See the kitten, how she starts
Crouches, stretches, paws and darts
With a tiger-leap half way
Now she meets her coming prey
Lets it go as fast and then
Has it in her power again – by William wordsworth.

Glossary

sporting = playing ఆడుకొను
withered – dried వాడిపోయిన
crouches; = lowers the body with arms and legs bent ముడుచుకొనుట
a bird or an animal killed by another animal for food ఆహారం కొరకు వేరొక జంతువును వేటాడు

Textbook Page No. 27

I. Answer the following questions.

Activity – 10

Question 1.
Where does the kitten play in stanza-1?
Answer:
The kitten is playing on the wall.

Question 2.
Where are the leaves failing from? Are they fresh and green or brown and dry?
Answer:
The leaves are falling from the elder-tree. They are withered.

Question 3.
Pick out two sets of words that describe ‘air’ and ‘morning’.
Answer:
Calm and frosty
bright and- fair ‘

II. Circle the rhyming words in the poem.
Answer:
wall – fall
three – tree
air – fair
starts – darts
way – prey
then – again

MAJOR DHYAN CHANDI

Summary:

Dhyan Singh was a solider in the Indian Army. He used to practice hockey in the moon light. So, his coach started to call him Dhyan Chand, where Chand means moon. On 15 August 1936, Olympics were held, in Berlin, Germany. The day before it, it rained and the ground was wet. The match started. Roop Singh scored the first goal. In the second half of the match, Indian team made three goals.Out of which two were by Dhyan chand. He removed his shoes as it was difficult. As the Indian team scored more, a German goal keeper pounced on Dhyan Chand to hurt him. He continued to play and made the last goal of the match. It was a hat-trick win for the Indian team. German ruler offered him higher Salary and rank in the German army, but he refused. Hitler also awarded him a special gold medal. So, every year August 29, Dhyan Chand’s birthday is being celebrated as National Sports Day in India. Hockey is our national sport.

సారాంశము

ధ్యాన్ సింగ్ ఒక సైనికుడు. రోజులో సమయం లేక రాత్రివేళలో హాకీ ఆడడం సాధన చేసేవాడు. దాంతో అతని కోచ్, తనని ధ్యాన్ చంద్ అని పిలవసాగాడు. ఆగష్టు 15, 1936వ ఒలంపిక్ క్రీడలు జర్మనీ లోని బెర్లి లో నిర్వహించారు. ఆ ముందు రోజు భారీగా వర్షం పడడంతో ఆటస్థలమంతా తడిగా మారింది. అయినా అదే ఆఖరి రోజు కావడంతో వేరే మార్గం లేదు. ఆట మొదలైంది. రూప్ సింగ్ మొదటి గోల్ చేయగా, రెండో విడతలో భారత జట్టు మూడు గోల్ చేసింది.

అందులో రెండు ధ్యాన్ చంద్ సాధించాడు. తర్వాత భారత జట్టు జోరుగా దూసుకెళ్ళడంతో తట్టుకోలేక, జర్మనీ ఆటగాడు ధ్యాన్ చంద్ పై దాడిచేశాడు. కానీ ధ్యాన్ చంద్ సైనికుడు కావడంతో మళ్ళీ బాగా ఆడి చివరి గోల్ కూడా తనే సాధించి భారతజట్టును వరుసగా మూడోసారి గెలిపించాడు. జర్మనీ పాలకుడు ధ్యాన్ చంద్ కు మంచి జీతం, సైన్యంలో గొప్ప హెూదా కల్పిస్తానని అన్నాడు. కాని దాన్ని ధ్యాన్‌చంద్ తిరస్కరించాడు. హిట్లర్ కూడా అతనికి ప్రత్యేకమైన బంగారు పతకంతో సత్కరించాడు. హాకి భారతదేశపు జాతీయ క్రీడ. ప్రతి సంవత్సరం ఆగస్టు 29న ధ్యాన్ చంద్ పుట్టిన రోజును జాతీయ క్రీడల దినోత్సవంగా జరుపుకుంటాము.

Glossary :-

victory = win / success; విజయం
defeated = lost; ఓడిపోయిన
postpone = put off to a later time; వాయిదా
aggressive = angry / ready to attack; దూకుడు
goal = the act of hitting the ball into the goalpost; లక్ష్య౦
barefoot = without wearing anything on the feet; చెప్పులు లేని కాళ్ళు
pounced = fall suddenly on. & seize with the claws; అకస్మాత్తుగా పైబడు

Andhra Pradesh AP Board 4th Class Maths Solutions 6th Lesson ముగ్గుల్లో సంక్రాంతి Textbook Exercise Questions and Answers.

AP State Syllabus 4th Class Telugu Solutions Chapter 6 ముగ్గుల్లో సంక్రాంతి

Textbook Page No. 48

చిత్రం చూడండి. ఆలోచించి మాట్లాడండి.

ప్రశ్నలకు జవాబులు చెప్ప౦డి.

ప్రశ్న 1.
చిత్రంలో ఏమేమి ఉన్నాయి?
జవాబు:
చిత్రంలో క్రిస్మస్ చెట్టు, బుద్ధుడి విగ్రహం, నెలవంక, చుక్కలు గాలి పటాలు ఉన్నాయి.

ప్రశ్న 2.
చిత్రంలో ఎవరెవరున్నారు? వాళ్ళు ఏం చేస్తున్నారు?
జవాబు:
మొదటి చిత్రంలో : క్రిస్మస్ చెట్టు దగ్గర క్రిస్మస్ తాత పిల్లలకు బహుమతులిస్తూ మిఠాయిలు పంచుతున్నాడు.
రెండవ చిత్రంలో : బౌద్ధగురువులు బుద్ధుని ముందు ప్రార్థన చేస్తుంటే అనేక మంది. పర్యాటకులు, భక్తులు సమస్కరిస్తున్నారు.
మూడవ చిత్రంలో : మహమదీయులు రంజాన్ వేడుక జరుపుకుంటున్నారు.
నాలుగవ చిత్రంలో : పిల్లలు వేడుకగా గాలి పటాలు ఎగరవేస్తున్నారు.

ప్రశ్న 3.
మీరు జరుపుకునే పండుగల గూర్చి చెప్ప౦డి?
జవాబు:
వినాయక చవితి, దసరా పండుగ, దీపావళి, సంక్రాంతి, శివరాత్రి, క్రిస్మస్, రంజాన్.

Textbook Page No. 54

ఇవి చేయండి

వినడం – ఆలోచించి మాట్లాడటం

ప్రశ్న 1.
ముగ్గుల పోటీలు ఏయే సందార్భాలలో నిర్వహిస్తారు ?
జవాబు:
ముగ్గుల పోటీలు సంక్రాంతి పండుగ సమయాలలో – నిర్వహిస్తారు. అంతేకాకుండా – నవంబరు-14, బాలల దినోత్సవం సందర్భంగా ఆగస్ట్ – 15, స్వాంతంత్ర దినోత్సవం సందర్భంగా, బాలలకు పోటీలుగా నిర్వహిస్తారు.

ప్రశ్న 2.
భోగిమంటలో ఏయే వస్తువులు వేయవచ్చు? ఏయే వస్తువులు వేయకూడదు?
జవాబు:
ఆవు పేడ పిడకలు, పాత కర్రసామాను, ఎండు కట్టెలు, పిడకల దండలు భోగిమంటల్లో వేస్తారు. ఇవికాక ఇంకేమీ వేయకూడదు.

ప్రశ్న 3.
మీ ప్రాంతంలో సంక్రాంతి పండుగ ఎలా జరుపుకుంటారు ?
జవాబు:
మా ప్రాంతంలో సంక్రాంతి పండుగ చాలా గొప్పగా, వైభవంగా జరుపుకుంటాము. సంక్రాంతికి నిలవ పిండివంటగా- అరిసెలు చేసుకుంటాము. పెద్దలు ఎడ్ల పందాలు, బండరాయి లాగుడు పందాలు, కోళ్ళ పందాలు ఆడతారు. వీధుల్లో పెద్ద పెద్ద ముగ్గులు వేసి ఒకరి ముగ్గు మరొకరి ముగ్గుతో కలిపి సమైక్యతా భావాన్ని చూపుతారు. గంగిరెద్దుల వాళ్ళు ఆడతారు. హరిదాసు వచ్చి పాటలు పాడి దీవెనలు ఇస్తాడు. ముగ్గుల పోటీలు జరుగుతాయి. పాడి పంటలతో దేశం కళకళలాడాలని పశువులకు పూజలు చేస్తారు. ఇంటిలోని పెద్దలకు బట్టలు పెట్టి ఆశీస్సులు పొందుతారు.

ప్రశ్న 4.
మీ ప్రాంతంలో సంక్రాంతికి ఏయే పోటీలు నిర్వహిస్తారు?
జవాబు:
ముగ్గుల పోటీలు, ఎడ్ల పందాలు, కోడి పందాలు, కుస్తీ పోటీలు, కావిడి పందాలు, పరుగు పందాలు, మొదలైనవి నిర్వహిస్తారు.

చదవడం – వ్యక్త పరచడం

అ) కింది పేరా చదివి ప్రశ్నలకు జవాబులు రాయండి.

“ ఈ ఎద్దుల ముగ్గులో కొమ్ములకు ఎంత చక్కని రంగులు వేశారో చూడండి! గొబ్బిళ్ళు, దీపాలు, పూర్ణకలశాలతో ముగ్గులను అందంగా అలంకరించారు. మనకు ఆహారాన్ని అందించే పశువులను కనుమ పండుగ నాడు ఇలాగే పూజిస్తారు. జానపద కళారూపాలు ప్రదర్శించిన వారికి ధాన్యం, బట్టలు, కూరగాయలు, డబ్బులు మొదలైనవి గ్రామస్తులు బహూకరిస్తారు”

ప్రశ్న 1.
ముగ్గులను వేటితో అలంకరించారు?
జవాబు:
గొబ్బిళ్ళు, దీపాలు, పూర్ణకలశాలతో ముగ్గులను అలంకరిస్తారు.

ప్రశ్న 2.
పశువులను ఎలా పూజిస్తారు?
జవాబు:
కొమ్ములకు చక్కని రంగులు వేసి, నుదుట బొట్టు పెట్టి, వీపున కొత్త వస్త్రాలు వేసి కాళ్ళ గిట్టలకు గజ్జలు తొడిగి, హారతులిచ్చి పూజిస్తారు.

ప్రశ్న 3.
జానపద కళాకారులకు గ్రామస్తులు ఏమి బహూకరిస్తారు?
జవాబు:
ధాన్యం, బట్టలు, కూరగాయలు, డబ్బులు మొ||వి బహుకరిస్తారు.

ఆ) పాఠం చదవండి. ఖాళీలలో రాయండి:

ప్రశ్న 1.
ఈ పాఠంలో ఉన్న పాత్రల పేర్లు.
జవాబు:

1. అనూష.
2. ఆదిత్య
3. అత్తమ్మ

ప్రశ్న 2.
మీకు ఆశ్చర్యంగా అనిపించిన ముగ్గులు.
జవాబు:

1. కోడిపుంజుల ముగ్గు
2. ధనుస్సంక్రమణం ముగ్గు
3. స్త్రీ శక్తి ముగ్గు
4. ఓటు గొప్పదనాన్ని తెలిపే ముగ్గు
5. రధం ముగ్గు
6. సందేశాలిచ్చే ముగ్గులు.

ప్రశ్న 3.
రథం ముగ్గు దేనిని సూచిస్తుంది.
జవాబు:
దక్షిణాయనం నుండి ఉత్తరాయణానికి సూర్యుని ప్రయాణాన్ని తెలియజేస్తుంది.

ప్రశ్న 4.
స్త్రీశక్తి ముగ్గులో ఏమేమి ఉన్నాయి.
జవాబు:
స్త్రీ శక్తి ముగ్గులో – ఒక స్త్రీ పది చేతులతో, స్టెతస్కోపు పుస్తకం, చీపురు, గరిటి, తుపాకీ, రెంచి, చక్రం, కొడవలి, పూలదండ, టెన్నిస్ రాకెట్, పట్టుకొని మరో రెండు చేతులతో పసిపాపను ఎత్తుకుని, నల్లకోటు తొడుక్కొని ఉంది.

Textbook Page No. 55

ఇ) కింది పేరాను చదివి. ప్రశ్నలకు సమాధానాలు రాయండి.

రంజాన్

ముస్లింలు జరుపుకునే పండుగలలో పవిత్రమైన పండుగ రంజాన్. దీన్ని “ఈద్” అని, ‘ఈద్-ఉల్-ఫితర్’ అని కూడా అంటారు. ఈ పండుగ ఇస్లాం కేలండర్ ప్రకారం రంజాన్ నెల మొదటి రోజున
ప్రారంభమవుతుంది. ఈ రోజు రాత్రి చంద్ర దర్శనం కాగానే మసీదుల్లో “తరావీ నమాజ్ ‘ అనే ప్రత్యేక ప్రార్థనలు చేస్తారు.

రంజాన్ నెల అంతా ఉపవాసాలు ఉంటారు. తెల్లవారుఝామున నాలుగు గంటలకే నిద్ర లేస్తారు. సూర్యోదయానికి సుమారు గంటన్నరముందే భోజనం చేస్తారు. దీనిని ‘సహరి’ అంటారు. పగలంతా ఉపవాసం ఉంటారు. సూర్యాస్తమయం తరువాత ఉపవాసదీక్ష విరమిస్తారు. దీనిని ‘ఇఫ్తార్ ‘ అంటారు.
‘జకాత్ ‘ చేస్తారు. జకాత్ అంటే సంవత్సరానికి ఒకసారి వారి ఆదాయం , సంపద పై ఒక లెక్క ప్రకారం పేదలకు దానధర్మాలు చేయటం. రంజాన్ నెల చివరిరోజు చంద్రదర్శనంతో షవ్వాల్ ‘ నెల మొదలవుతుంది. ఆ మరునాడు పెద్దయెత్తున ‘ఈద్’ పండుగను జరుపుకుంటారు. అందరూ కొత్త బట్టలు ధరించి ‘ఈద్ గాహ్’కి వెళ్ళి సామూహిక ప్రార్ధనలు చేస్తారు. అనంతరం ఒకరికొకరు శుభాకాంక్షలు తెలుపుకుంటారు.
సేమ్యా పాయసాన్ని ఇంటిల్లిపాదీ. ఆ రోజు ఉదయం సేవిస్తారు. ఆ సాయంత్రం మిత్రులను, బంధువులను ఇంటికి పిలిచి, విందు ఏర్పాటుచేస్తారు.

ప్రశ్న 1.
‘రంజాన్’ పండుగకున్న మరోక పేరు ఏమిటి?
జవాబు:
“ఈద్” లేదా, ‘ఈద్-ఉల్-ఫితర్’

ప్రశ్న 2.
సహరి అంటే ఏమిటి?
జవాబు:
రంజాన్ మాసంలో ఉపవాసాలుండి – తెల్లవారు ఝామున నాలుగు గంటలకే నిద్రలేచి – సూర్యోదయానికి సుమారు గంటన్నరముందే భోజనం చేస్తారు. దీనినే “సహరి” అంటారు.

ప్రశ్న 3.
జకాత్ గురించి చెప్ప౦డి?
జవాబు:
జకాత్ అంటే సంవత్సరానికి ఒకసారి వారి ఆదాయం, సంపద పై ఒక లెక్క ప్రకారం పేదలకు దాన ధర్మాలు చేయటం.

ప్రశ్న 4.
రంజాన్ మాసంలో ముస్లింలు ఉపవాస దీక్ష ఎలా చేస్తారు?
జవాబు:
పగలంతా ఉపవాసం ఉంటారు. సూర్యాస్తమయం తరువాత ఉపవాస దీక్ష విరమిస్తారు. దీనినే ఇఫ్తార్ అంటారు.

Textbook Page No. 56

పదజాలం

అ) పాఠంలో ఒత్తు పదాలను గుర్తించి రాయండి.

ఉదా : పొంగళ్ళు, పెద్ద ముగ్గు అత్తమ్మ
______________ _____________
______________ _____________
జవాబు:
1. గంగిరెద్దు
2) ముత్యాల ముగ్గు
3) పద్మాల ముగ్గు
4) నెమళ్ళముగ్గు
5) ఎండబెట్టి
6) దండగుచ్చి
7) బట్టలు
8) పొట్టేళ్ళు
9) అబ్బ

ఆ) క్రింది పదాలకు వ్యతిరేఖ పదాలు రాయండి.

వెళ్ళు × వెళ్ళద్దు
సంతోషం × దుఃఖం
దక్షిణం × ఉత్తరం
లోపల × బైట
ఎత్తు × ఎత్తద్దు, దించు
పొడవు × వెడల్పు
ఉదయించడం × అస్తమించడం
ముందు × వెనుక

ఇ) క్రింది పదాలకు అర్ధాలు రాసి వాక్యంలో ప్రయోగించండి.

ఉదా : సంబర పడ్డాడు = సంతోషపడ్డాడు
మా తమ్ముడు నాన్న ఇచ్చిన కారు బొమ్మను చూసి సంబరపడ్డాడు.

1. పశువులు = జంతువులు, గొడ్లు
సంక్రాంతి పండుగలలో – కనుమరోజు పశువులను పూజ చేస్తారు.
2. నెలలు = మాసాలు
ఆశ్వీజ, కార్తీక మాసాలు శరదృతువు. (లేదా) ఒక సంవత్సరానికి 12 నెలలు.
3. విశిష్ఠత = గొప్పతనము
పది మందిలో మన గొప్పతనము, చదువు వలన బయటపడుతుంది.
4. కలశం = చిన్న కుండ, (లేదా) చెంబు
ప్రతి పూజ ముందు కలశారాధనం చేస్తారు.
5. దండలు = మాలలు
అమ్మవారిని పూల మాలలతో అలంకరిస్తారు.

Textbook Page No. 57

ఈ) కింది గళ్ళలోని ఆహార పదార్థాల పదాలను వెతికి రాయండి.

ఉదా|| పులిహోర
1. _________
2. _________
3. _________
4. _________
5. _________
జవాబు:

1. హల్వా
2. పొంగలి
3. లడ్డూ
4. వడ
5. ” గారెలు డ్రూలు
6. అప్పడాలు వైరాలు
7. గవ్వలు
8. అన్నం
9. పెరుగు

ఉ) కింది తమాషా పదాలు చూడండి.

ఒకే పదం వేర్వేరు సందర్భాలలో వేరువేరు అర్ధాలతో ఉపయోగిస్తున్నాము. కింది ఉదాహరణలను గమనించండి. కింద ‘తల’ కు సంబంధించిన పదాలు ఉన్నాయి. వాటి అర్థాలను తెలుసుకోండి. వాటిని ఉపయోగించి సొంత వాక్యాలు చెప్ప౦డి.
ఉదా॥ మట్టి – మట్టి అంటే మన్ను

1. తలవంపులు : అవమానాలు
2. తలసరి : సగటు
3. తలపండిన : జ్ఞానవంతులు, పెద్దలు, మేధావులు, పండితులు
4. తలలో నాలుక : అందరికీ అందుబాటులో ఉండడం, ఇష్టుడై ఉండుట
5. తలదూర్చడం : కల్పించుకోవడం

సొంత వాక్యాలు

1. తలవంపులు : బిడ్డలు తల్లిదండ్రులకు తలవంపులు తీసుకురాకూడదు.
2. తలసరి : వ్యక్తి తలసరి ఆదాయాన్ని బట్టి పన్ను విధించబడుతుంది.
3. తలపండిన : మా గురువుగారు తలపండిన మేధావి.
4. తలలో నాలుక : నా మిత్రుడు అందరికీ తలలో నాలుకగా మెలుగుతాడు.
5. తలదూర్చడం : మనకు కాని విషయంలో తలదూర్చడం మంచిది కాదు.

స్వీయరచన

కింది ప్రశ్నలకు జవాబులు రాయండి

ప్రశ్న 1.
సంక్రాంతి పండుగను ఎన్ని రోజులు జరుపుకుంటారు?
జవాబు:
సంక్రాంతి పండుగను మాసం రోజులు జరుపుకుంటారు. అందులో భోగి, సంక్రాంతి, కనుమ, ముక్కనుమ ప్రధానమైన పండుగ రోజులుగా జరుపుకుంటారు.

ప్రశ్న 2.
సంక్రాంతి పండుగ సందర్భంగా గ్రామాలలో కనిపించే జానపద కళారూపాలు ఏవి?
జవాబు:
కోడి పందాలు, పొట్టేళ్ళ పందాలు, ఎడ్లబండి పరుగు పందాలు, గుర్రపుస్వారీ, సంగిడి రాళ్ళు ఎత్తడం, కుస్తీ పోటీలు, కబడ్డీ, వాలిబాల్ పోటీలు, ముగ్గుల పోటీలు, గంగిరెద్దులాటలు, బొమ్మల కొలువులు, హరిదాసుల పాటలు, గాలిపటాలాటలు.

ప్రశ్న 3.
భోగిపండుగను ఎలా జరుపుకుంటారు?
జవాబు:
భోగి పండుగను భోగిమంటలతో మొదలు పెడతారు. ఆమంటలలో ఆవు పేడ పిడకలు, పాత కర్రసామానును, ఎండు కట్టెలు వేస్తారు. పిడకల దండలు కూడా వేసి భోగిమంటలు వేసి నీళ్ళు కాస్తారు. ఆ నీళ్ళు పోసుకుంటే- సంవత్సరం పీడ తొలగిపోతుందని నమ్ముతారు. ఇంటి ముందు భోగి పళ్ళ ముగ్గు వేస్తారు- భోగి రోజు సాయంత్రం రేగుపళ్ళు, శనగలు, చెరుకు ముక్కలు, చిల్లర డబ్బులు, బంతిపూల రేకులు కలిపి పిల్లలకు, పెద్దలు భోగిపళ్ళు పోస్తారు. పెద్ద ముత్తైదువులను పిలిచి తాంబులాలు ఇస్తారు. ఈ విధంగా భోగి పండుగ జరుపుతారు.

ప్రశ్న 4.
ధనుర్మాసంలో మీ గ్రామంలో ఏయే కార్యక్రమాలు చేస్తారు?
జవాబు:
ధనుర్మాసంలో మా గ్రామంలో – తెల్లవారుఝాము నుండే కార్యక్రమాలు మొదలవుతాయి. పారాయణ మండలి సభ్యులందరూ తెల్లవారుఝామున నగర సంకీర్తన చేస్తారు. వైష్ణవ సంకీర్తన చేస్తారు. విష్ణుసహస్రనామ పారాయణ చేస్తారు. దేవాలయాల- అర్చకులు – గోదాదేవి వ్రాసిన తిరుప్పావై పాశురాలు రోజుకొక్కటి పాడి స్వామిని నిద్రలేపుతారు. అప్పుడు చేసిన “ధనుస్సును” (ప్రసాదాన్ని ) నివేదన చేసి భక్తులకు వితరణ చేస్తారు.

ఈ మాసమంతా…. దైవ చింతనలో కాలం గుడుపుతారు. ముక్కోటి ఏకాదశి రోజున నారాయణుని ఉత్తర ద్వార దర్శనం చేసుకుని తరిస్తారు.
ఈ సంక్రాంతి పండుగను ఘనంగా జరుపుకుంటారు.

Textbook Page No. 58

సృజనాత్మకత

రంగు రంగు ముగ్గుల చిత్రాలను సేకరించండి. తరగతిలో ప్రదర్శించండి.
జవాబు:
విద్యార్థికృత్యము

ప్రశంస

మీ స్నేహితులు జరుపుకునే పండుగ సందార్భాలలో వారిని మీరు ఎలా అభినందిస్తారు?
జవాబు:
సౌమ్యా! నీకు సంక్రాంతి శుభాకాంక్షలు. ఈ రోజు నీవు చాలా అందంగా ఉన్నావు. నువ్వు ధరించిన ఈ పట్టుపరికిణీ దుస్తులు నీకు చక్కగా ఉన్నాయి. మన పండుగ సంస్కృతి ఆచారాలు పాటిస్తున్నావు. అంతేకాక నువ్వు మీ ఇంటిముందు వేసిన ముగ్గు చూశాను. చాలా బాగుంది. అందులో గొబ్బెమ్మను పెట్టావు కదూ! చాలా బాగుంది, ఈ విధమైన ఆచారాలు నువ్వు బాగా పాటిస్తావు. నువ్వు మా అందరికీ ఆదర్శం. అందుకే నీకు మళ్ళి ఒక్కసారి పండుగ శుభాకాంక్షలు.

భాషాంశాలు

అ) క్రింది వాక్యాలలో గీత గీసిన పదాలను గమనించండి.
ఇది అందమైన నెమలి.
రమ పచ్చని గాజులు కొన్నది.
ఇది తియ్యని మామిడి పండు.
అరిసెలు కమ్మని వంటకం
అందమైన, పచ్చని, తియ్యని, కమ్మని అనేవి గుణాన్ని తెలిపే పదాలు. నెమలి,గాజులు,మామిడి, అరిసెలు అనే నామవాచకాల గుణాలని అవి తెలియజేస్తున్నాయి. ఒక వాక్యంలో నామవాచకం రంగు, రుచి,స్థితి మొదలైన గుణాలను తెలియజేసే పదాలను ‘విశేషణాలు’ అంటారు. వాక్యంలో విశేషణం సాధారణంగా నామవాచకానికి ముందు వస్తుంది.
జవాబు:
‘విద్యార్థికృత్యము.

ఆ) కింది వాక్యాలు చదవండి. విశేషణ పదాల కింద గీత గాయండి

1. ఏనుగు పెద్ద జంతువు.
జవాబు: పెద్ద

2. నిమ్మకాయకు పుల్లని రుచి ఉంటుంది.
జవాబు: పుల్లని

3. పుస్తకానికి అందమైన అట్ట వేసారు.
జవాబు: అందమైన

4. పచ్చని గోరింటాకు ఎర్రగా పండుతుంది.
జవాబు: ఎర్రగా

5. కాచిన పాలు తాగాలి.
జవాబు: కాచిన

ఇ) కింది విశేషణ పదాలను ఉపయోగించి, వాక్యాలు రాయండి.
(చక్కని, మంచి, పెద్ద, తెలివైన, చురుకైన)
జవాబు:
1. మా అక్క చక్కని ముగ్గు వేసింది.
2. నా మిత్రుడు మంచి వాడు.
3. మా ఇంటి ముందు పెద్ద చెట్టు ఉంది.
4. తెనాలి రామలింగడు తెలివైనవాడు (లేదా) మా చెల్లి తెలివైనది.
5. మా చెల్లి తెలివైనది. చురుకైనది.

పదాలు – అర్థాలు

పద్మం = తామరపువ్వు
విశిష్టత = గొప్పతనం, ప్రత్యేకత
సంబరం = సంతోషం
ధనుస్సు = విల్లు
ఆయనం = గమనం
రాశి = నక్షత్రాల గుంపు
కలశం = చిన్నకుండ లేదా చెంబు
గొబ్బిళ్ళు = ముగ్గుపై పసుపు, కుంకాలు, పువ్వులు అలంకరించిన ఆవు పేడ ముద్దలు.

ఈ మాసపు గేయం

గొబ్బిళ్ళ పాట

గొబ్బియళ్ళో గొబ్బియళ్ళో
గొబ్బియళ్ళో చందమామ ఓ చందమామ

విత్తు విత్తు నాటారంట
ఏం విత్తు నాటారంట
రాజుగారి తోటలో ‘జాం విత్తు నాటారంట’
ఔనాట అక్కల్లార చంద్రగిరి భామల్లారా || గొబ్బి ||

పువ్వు పువ్వు పూచిందంట
ఏం పువ్వు పూచిందంట
రాజుగారి తోటలో ‘జాం పువ్వు పుచిందంట”
ఔనాట అక్కల్లార చంద్రగిరి భామల్లారా ||గొబ్బి!!

పండు పండు పండిందంట
ఏం పండు పండిందంట పండు పండిందంట
రాజుగారి తోటలో ‘జాం పండు పండిందంట”
ఔనాట అక్కల్లార చంద్రగిరి భామల్లారా
గొబ్బి ,.

ఈ మాసపు కథ

నకిలీ కన్ను

ధనికుడి లోభం, దరిద్రుడి దానం అని సామెత.
మౌల్వీ నసీరుద్దీన్ ప్రార్థన చేసుకునే మసీదు శిథిలావస్థకు చేరుకుంది. పాతదైపోయి ఎప్పుడైనా పడిపోయేట్టు ఉంది. అక్కడ ప్రార్థనకు వచ్చేవాళ్లంతా చాలా పేదవాళ్లు. మసీదును బాగుచేసుకోవాలన్న కోరిక ఉన్నా దానికి తగిన శ్లోమత లేనివాళ్లు.

మౌల్వీ నసీరుద్దీన్ కు మసీదు గురించిన చింత పట్టుకుంది. ప్రార్థన చేసుకునే సమయంలో మసీదు కూలితే? అన్నభయం పట్టుకుంది.
అయన బాగా ఆలోచించి మసీదు మరమ్మతుకు పథకం తయారుచేశాడు. ఇరుగు పొరుగు వాళ్లను సమావేశపరచాలని నిర్ణయించుకున్నాడు. ప్రయత్నం కూడా ప్రారంభించాడు.

ముందుగా మౌల్వీ ఒక ధనికుడి ఇంటికి వెళ్లాడు. ఆయన ఎంత ధనికుడో అంత లోభి కూడా. ఆ ధనికుడి కళ్లలో ఒకటి నకిలీది. ఎవరికీ అతని దగ్గర చందా అడగాలన్న ఊహ కూడా కలగదు. మౌల్వీ నసీరుద్దీన్ ముందు అతని ఇంటికే వెళ్లాడు.

ధనికుడు మౌల్వీ వచ్చిన కారణం అడిగాడు. మౌల్వీ నసీరుద్దీన్ ధనికుడికి మసీదు పరిస్థితి వివరించాడు. ధనికుడు చందా ఇస్తాను కానీ ఒక షరతు ఉందన్నాడు. మౌల్వీ అడిగాడు, “ షరతు ఏమిటి?”

“నా కళ్లలో ఏది నకిలీ కన్నో కనుక్కో చందా ఇస్తాను” అన్నాడు ధనికుడు. మౌల్వీ ధనికుడి కళ్లలోకి ఒకసారి చూసి ఎడమకన్ను నకిలీదని చెప్పాడు. ధనికుడు ఆశ్చర్యపోయాడు. ఎలా కనుక్కోగలిగావని అడిగాడు.
మౌల్వీ సూటిగా జవాబిచ్చాడు ” మీ అసలు కన్నుకు దయా ప్రేమా ఉండవు కదా! అందుకే అది రాయిలా కనిపిస్తున్నది. మీ ఎడమ కంట్లో కొంచెం దయా ప్రేమా కనిపించాయి. కాబట్టి అదే నకిలీదై ఉండాలి”

మౌల్వీ నసీరుద్దీన్ నిర్మొహమాటంగా చెప్పిన మాటలకు లోభి అయిన ధనికుడు సిగ్గు పడ్డాడు. మొత్తం మసీదు మరమ్మతు ఖర్చు తానే భరించడమే కాక మౌల్వీకి కూడా మంచి కానుక ఇచ్చాడు.

Andhra Pradesh AP Board 4th Class Maths Solutions 5th Lesson సత్యమహిమ Textbook Exercise Questions and Answers.

AP State Syllabus 4th Class Telugu Solutions Chapter 5 సత్యమహిమ

Textbook Page No. 37

చిత్రం చూడండి. ఆలోచించి మాట్లాడండి.

ప్రశ్న 1.
చిత్రంలో ఏమేమి ఉన్నాయి?
జవాబు:

1. త్రివర్ణ పతాకం
2. పాఠశాల
3. పూలకుండీ
4. మేఘాలు

ప్రశ్న 2.
చిత్రంలో ఎవరెవరు ఉన్నారు ?
జవాబు:

1. ఉపాధ్యాయురాలు
2. విధ్యార్థి
3. అనేకమంది చిన్న పిల్లలు

ప్రశ్న 3.
చిత్రంలో పిల్లలు ఏమి చేస్తున్నారు ?
జవాబు:
పిల్లలు ఆడుకుంటున్నారు.

Textbook Page No. 38

సత్య మహిమ

1) ఒక పల్లెటూరిలో అకలంక చరితుండు ఆదర్వుమాలిన బాదవా డొకడుండు

2) కట్టెలతో వాడు పొట్ట నింపుకొనుచు సత్య ప్రతంబుతో సత్యంబు జీవించు

3) ఒక నాడు వాడడవి
ఒక చెట్టు కొట్టుచో
గొడ్డలి చేజారి
పడ్డది. నీటిలోన,

4) అయ్యయ్యో! దైవమా!
అయ్యొ కుయ్యోమెట్రో
నా గొడ్డలే పోయె
నా గతి యింకేమి?

5) మా నాన్న వస్తాడు
మాకేమో తెస్తాడు
మరి గంజి పోస్తాడు
మమ్ము బ్రతికిస్తాడు

6) అనుచు తెన్నులు చూచి కనులోప్ప చెప్పేటి నా ముద్దు బిడ్డల మోమెట్లు కనుగొందు?

7) ఉత్త చేతులు బోయి
తత్తరం బెటు దీర్తు
పిల్లల కడుపల్లి
చల్లారు నెటు తగ్గి

8) యీ ఆర్తియినుమడి
నే దీర్తు నదిపడి
కనివాని దీనత
ఆ నదీ దేవత

9) చెన్నారు కరుణతో
అన్నాయనుచు బిల్చి
రంగారు వన్నెల
బంగారు గొడ్డలి

10) చూపి నీదేనేమొ
చూడుమాయని పల్కె
మిరుమిట్లు గొలుపుచు
మెరసెడి గొడ్డలి

11) తిలకించి యతడనె
తల చేతులాడించి
అది నాది కాదమ్మా
అది నాది కాదు

12) నాది కానిది నేను
మది కోరనోయమ్మ,
ఈ మొగంబుల కేమి?
ఈ మిసిమి పసలేమి?

13) వెంటనే ఆ దేవి
వెండి గొడ్డలి చూప
అది గూడ నాది కాదని
వాడు తల తిప్పె!

14) ఇనుపగొడ్డలి తీసి
ఇది చూడుమాయన్న
వాడు నాదేయంచు
వేడె తన కిమ్మంచు

15) వాని సత్యానికి
వాని ధర్మానికి
వాని నిరాశకు
ఆ దేవి కరుణించి,

16) బంగారు గొడ్డలిని
వెండి గొడ్డలియును
బహుమానముగ నిచ్చి
పంపించె దీవించి.

Textbook Page No. 41

ఇవి చేయండి

ఆలోచించి మాట్లాడటం

ప్రశ్న 1.
గేయాన్ని రాగయుక్తంగా పాడండి.
జవాబు:
విధ్యార్ధి కృత్యం

ప్రశ్న 2.
గేయ కథలో ఏయే గొడ్డళ్లను ఇచ్చిందో చెప్ప౦డి?
జవాబు:
బంగారు, వెండి, ఇనుప గొడ్డళ్ళను ఇచ్చింది.

ప్రశ్న 3.
కట్టెలు కొట్టేవాడు బంగారు గొడ్డలి ఎందుకు తీసుకోలేదో చెప్ప౦డి?
జవాబు:
నదీ దేవత బంగారు గొడ్డలి చూపించి ” ఈ గొడ్డలి నీదా!” అని అడిగినపుడు అతను. ఇది నాది కాదమ్మా! నా వంటి పేదవానికి బంగారు గొడ్డలి ఎందుకుంటుంది అని చెప్పి తీసుకోలేదు. దురాశ లేక పోవటం వలన, నిజాయితీ వలన బంగారు గొడ్డలి తీసుకోలేదు.

ప్రశ్న 4.
కట్టెలు కొట్టేవాడి స్థానంలో మీరుంటే ఏ గొడ్డలి తీసుకుంటారు? ఎందుకు?
జవాబు:
నా గొడ్డలి నేను తీసుకుంటాను. ఎందుకంటే దురాశ ద:ఖానికి చేటు. మనది కాని దాని కోసం మనం ఆశపడకూడదు. మనదైన వస్తువును వదల కూడదు.

ప్రశ్న 5.
కట్టెలు కొట్టేవాడిని మెచ్చుకున్న వనదేవత బహుమతిగా ఏమి ఇచ్చింది?
జవాబు:
బహుమతిగా.. తన (ఇనుప) అసలు గొడ్డలితో పాటు బంగారు, వెండి గొడ్డళ్ళు కూడా ఇచ్చి పంపింది.

చదవడం – వ్యక్త పరచడం

అ) కింది భావాలకు సరిపోయే గేయ భాగాలు గుర్తించి రాయండి.

ప్రశ్న 1.
ఒక పల్లెలో నీతిమంతంగా ఏ ఆధారం లేకుండా బతికే పేదవాడున్నాడు.
జవాబు:
ఆ ఒక పల్లెటూరిలో అకలంక చరితుండు, ఆదర్వుమాలిన బీదవాడొకడుండు

ప్రశ్న 2.
నా గొడ్డలి పోయింది నేనెలా బ్రతకాలి?
జవాబు:
నా గొడ్డలే పోయె, నాగతి యింకేమి?

ప్రశ్న 3.
బంగారు గొడ్డలి చూపించి ఇది నీదేనెమో చూడు.
జవాబు:
రంగారు వన్నెల, బంగారు గొడ్డలి, చూపి నీదేనేమొ చూడుమా యని పల్కె.

ప్రశ్న 4.
నాది నేను కోరను. నావంటి పేదవాడికి బంగారు గొడ్డలి ఎక్కడిది?
జవాబు:
నాది కానిది నేను, మది కోర నోయమ్మ, ఈ మొగంబుల కేమి? ఈ మిసిమి పసలేమి?

ఆ) గేయాన్ని చదవండి. ఒత్తు పదాలను గుర్తించి రాయండి.

ఉదా॥ సత్య వ్రతంబు ____________ ____________
______ ______ _______
జవాబు:
1) సత్య వ్రతంబు
2) పల్లెటూరిలో
3) ఆదర్వుమాలిన
4) నిత్యంబు
5) కనులొప్ప చేప్పేట
6) తత్తరం బెటు దీర్తు
7) గొడ్డలి
8) వాని ధర్మానికి
9) వాని సత్యానికి

Textbook Page No. 42

ఇ) కింది గేయకథ పాదాలను సరైన క్రమంలో రాయండి.

నా ముద్దు బిడ్డల.
అనుచు తెన్నులు చూచి
మోమెట్లు కనుగొందు
కనులొప్ప చెప్పేటి
జవాబు:
అనుచు తెన్నులు చూచి
కనులొప్ప చెప్పేటి
నా ముద్దు బిడ్డల
మోమెట్లు కనుగొందు

ఈ) కింది గేయకథ పాదానికి భావాన్ని రాయండి.

బంగారు గొడ్డలిని
వెండి గొడ్డలియును
బహుమానముగా నిచ్చి
పంపించె దీవించి.

భావం : అంతేకాకుండా బంగారు గొడ్డలినీ, వెండి గొడ్డలినీ కూడా అతనికి బహుమతిగా ఇచ్చి దీవించి పంపింది వన దేవత.

ఉ) కింది పదాలను సరైన ప్రదేశంలో రాయండి.

మేత పాలిచ్చి మెలగాలో పంజా తల్లిని సత్యసంధత లేగదూడ

ఒక ఊరిలో ఒక ఆవు ఉండేది. అది సాధుజంతువు. ఒకనాడు ఆ ఆవు అడవిలో………. మేస్తుండగా, ఆకలితో ఉన్న పులికంట బడింది. ఆవును చూడగానే ఒక్కసారిగా ………. విసరబోయింది. అప్పుడు ఆవు తనకో……….. ఉందని బుద్ధులు నేర్పి వస్తానని ప్రాధేయపడింది. మొదట పులి ఒప్పుకోలేదు. చివరకు సరే నంది. ఆవు ఇంటికి వెళ్ళి బిడ్డకు ………. ఇతరులతో ఎలా ……… బుద్ధులు నేర్పి, పులి దగ్గరకు వెళ్తుంది. దూడ కూడా…………….. అనుసరిస్తుంది. తల్లీబిడ్డల ప్రేమాభిమానాలు, ఆవు ……………. కు పులి మెచ్చి వాటిని విడిచి పెట్టి, నీ బిడ్డతో బతకమని చెప్పింది.
జవాబు:
ఒక ఊరిలో ఒక ఆవు ఉండేది. అది సాధుజంతువు. ఒకనాడు ఆ ఆవు అడవిలో మేత మేస్తుండగా, ఆకలితో ఉన్న పులికంట బడింది. ఆవును చూడగానే ఒక్కసారిగా పంజా విసరబోయింది. అప్పుడు ఆవు తనకో లేగదూడ ఉందని బుద్ధులు నేర్పివస్తానని. ప్రాధేయపడింది. మొదట పులి ఒప్పుకోలేదు. చివరకు సరే నంది. ఆవు ఇంటికి వెళ్ళి బిడ్డకు పాలిచ్చి ఇతరులతో ఎలా మెలగాలో బుద్ధులు నేర్పి, పులి దగ్గరకు వెళ్తుంది. దూడ కూడా తల్లిని అనుసరిస్తుంది. తల్లీబిడ్డల ప్రేమాభిమానాలు, ఆవు సత్యసంధత కు పులి మెచ్చి వాటిని విడిచి పెట్టి, నీ బిడ్డతో బతకమని చెప్పింది.

ఊ) పై పేరా ఆధారంగా కింది ప్రశ్నలకు జవాబులు రాయండి.

ప్రశ్న 1.
ఆవు తన లేగదూడతో ఏమని చెప్పి ఉంటుంది?
జవాబు:
ఒంటరిగా ఎటూ వెళ్ళకూ, తోటి వారితో స్నేహంగా ఉండు, రేపటి నుండి నీకు తోడుగా నేనుండను. నీకు నువ్వే ధైర్యంగా బ్రతకాలి అని చెప్పి ఉంటుంది.

ప్రశ్న 2.
ఆవుకు పులి ఎక్కడ ఎదుటపడింది?
జవాబు:
అడవిలో మేస్తుండగా ఎదుటపడింది.

ప్రశ్న 3.
పులి ఆవును ఎందుకు విడిచి పెట్టింది ?
జవాబు:
తల్లీబిడ్డల ప్రేమాభిమానాలకు, ఆవు సత్యసంధతకు మెచ్చి పులి విడిచి పెట్టింది.

Textbook Page No. 43

పదజాలం

అ) గేయంలో ప్రాస పదాలను రాయండి.

నింపుకొనుచు – జీవించు
__________ _________ __________
__________ _________ __________
జవాబు:
1. అకలంక చరితుండు – బీదవాడొకడుండు
2. వస్తాడు – తెస్తాడు
3. గంజిపోస్తాడు – బ్రతికిస్తాడు
4. కడుపల్లి – తగ్గి
5. యినుమడి – నదిపడి
6. దీనత – దేవత

ఆ) కింది పదాలకు బహువచన ‘రూపాలు రాసి, సొంతవాక్యాలు రాయండి.

1. చెట్టు : చెట్లు
ఉదా॥ మనం చెట్లను పెంచాలి

2. బహుమానం : _______
____________
జవాబు:
బహుమానాలు
నా పుట్టిన రోజుకు నా మిత్రులు ఎన్నో బహుమానాలు యిచ్చారు.

3. దేవత : _______
____________
జవాబు:
దేవతలు,
దేవతలు వరాలిస్తారు.

4. పిల్లవాడు : ______
_________
జవాబు:
పిల్లలు
పిల్లలు ఆటలను ఇష్టపడతారు.

5. నది : ______
_________
జవాబు:
నదులు
నదులు జీవనాధారం.

ఇ) కింది పదాలకు అర్థాలు రాసి, వాటితో సొంతవాక్యాలు రాయండి.

ఉదా॥ నిత్యము = ప్రతిరోజు
సూర్యుడు ప్రతిరోజు తూర్పున ఉదయిస్తాడు.

1. బీదవాడు : ________
_________________
జవాబు:
లేనివాడు, పేదవాడు.
లేనివాడికి (పేదవాడికి) అత్యాశ ఉండదు.

Textbook Page No. 44

2. పల్లెటూరు : ______
_____________
జవాబు:
గ్రామం
గ్రామాలు ప్రజలకు తల్లిలాంటివి

3. మోము : _________
___________
జవాబు:
ముఖము
శరీరంలో ముఖము చందమామలా అందంగా ఉంటుంది.

4. తిలకించు : _______
_____________
జవాబు:
చూచి. చూసి
నాన్న నా మార్కులు చూచి మెచ్చుకున్నారు.

ఈ) సత్యం పలకడం ఒక మంచి లక్షణం. అలాంటి మంచి లక్షణాలు కలిగి ఉండడంవల్ల మనం మంచివాళ్ళుగా తయారవుతాము.

కింది మంచి లక్షణాలు చదవండి. వీటిలో మీరు ఏ లక్షణాలు కలిగి ఉన్నారో వాటికి (✓) పెట్టండి.

జవాబు:

ఉ) కింది పదాల ఆధారాలతో కొత్త పదాన్ని కనుగొనండి.

1. క్షీరాన్నం
పా____ ____ ము
జవాబు:
పాలన్నము

2. ఒక శరీర భాగం
పా ____ ము
జవాబు:
పాదము

3. పుణ్యం కానిది
పా_____ము
జవాబు:
పాపము

4. ఒక పక్షి
పా___ ____ము
జవాబు:
పావురము

5. రాయి
పా___ ____ము
జవాబు:
పాషనము

6. పక్క భాగం
పా____ము
జవాబు:
పార్ష్వము

7. బెల్లంతో చేసేది
పా ___ ____ ము
జవాబు:
పానకము

Textbook Page No. 45

స్వీయరచన

అ) కింది ప్రశ్నలకు జవాబులు రాయండి.

ప్రశ్న 1.
పేదవాడు ఎలాంటి వాడో నాలుగు వాక్యాలు రాయండి.
జవాబు:
కల్లాకపటం లేనివాడు. కట్టెలు కొట్టుకుని అమ్ముకునేవాడు. సత్యాన్ని చక్కగా పాటిస్తూ జీవించేవాడు. అత్యాశలేనివాడు. తనకు కాని వస్తువును ఆశించడు.

ప్రశ్న 2.
నదీ దేవత పేదవాడితో ఏమని పలికింది?
జవాబు:
నాయనా! నీ సత్యమైన ధర్మమైన, బుద్ధికి ఆశలేని ఆలోచన నాకు మెచ్చు వచ్చెనని పలికింది.

ప్రశ్న 3.
పేదవానికి నదిదేవత బహుమతిగా ఏమిచ్చింది?
జవాబు:
తన ఇనుప గొడ్డలితో పాటు, బంగారు, వెండి ! గొడ్డళ్ళను బహుమతిగా ఇచ్చింది.

ప్రశ్న 4.
గేయం ఆధారంగా “సత్యమహిమ” కథను సొంతమాటల్లో రాయండి.
జవాబు:
ఒక పల్లెటూరిలో కల్లాకపటం లేని ఒక బీదవాడు ఉండేవాడు. అతను కట్టెలు కొట్టి అమ్ముకొని సత్యాన్ని చక్కగా పాటిస్తూ జీవించేవాడు. ఒక రోజు అతను అడవిలో నది ఒడ్డున చెట్టు కొడుతుంటే గొడ్డలి చేతిలో నుంచి జారి నీటిలో పడింది.

అయ్యో! దేవుడా! నా గొడ్డలి నీళ్ళల్లో పడింది. నేనెట్లా బతకాలి. “నాన్న డబ్బులు తెస్తాడు, అమ్మ వంటచేసి మాకు పెడుతుంది. అని నా పిల్లలు ఎదురుచూస్తూ ఉంటారు. నేను వట్టి చేతులతో వెళ్లే వారికి ఆకలి ఎలా తీరుతుంది?” అని బాధపడ్డాడు.

అతని బాధ, చూసి నదీ దేవతకు మనస్సు కరిగింది. సాయం చేయాలనుకొని అ నదిలో ప్రత్యక్షం అయింది. నదిలోనుంచి ఒక బంగారు గొడ్డలి తీసింది. “ఈ గొడ్డలి నీదా?” అని అడిగింది. అతను “కాదమ్మా! ఇది నాది కాదు. నావంటి పేదవానికి బంగారు గొడ్డలి ఎందుకుంటుంది?” అని చెప్పాడు. దేవత మళ్ళీ నదిలోనుంచి ఒక వెండి గొడ్డలి తీసింది. ” ఈ గొడ్డలి నీదా”? “కాదమ్మా, ఇది కూడా నాది కాదు” అని అతను బదులు చెప్పాడు. దేవత ఇనుప గొడ్డలి తీసింది. ఇది నీదా?” అని అడిగింది. “ఇదేనమ్మా నాది” అంటూ చేతులు జాపాడు.

నదీదేవత అతని నిజాయితీని మెచ్చుకుని, అతని ఇనుప గొడ్డలిని అతనికి ఇచ్చింది. అంతేకాకుండా బంగారు గొడ్డలినీ, వెండి గొడ్డలినీ కూడా అతనికి బహుమతిగా ఇచ్చి దీవించి పంపించింది.

ఆ) గేయం ఆధారంగా నదీదేవతకు, పేదవాడికి మధ్య జరిగిన సంభాషణలు రాయండి.

పేదవాడు : తల్లీ! నదీదేవతా! నా గొడ్డలి పోయిందమ్మా!
నదీదేవత : ఈ బంగారు గొడ్డలి నీదా?
పేదవాడు : ఇది నాది కాదమ్మా !
నదీదేవత : ఈ వెండి గొడ్డలి నీదా!
పేదవాడు : ఇది నాది కాదమ్మా !
నదీదేవత : ఈ ఇనుప గొడ్డలి నీదా! 4
పేదవాడు : ఇదేనమ్మా! నాది.
నదీదేవత : నీ నిజాయితీని మెచ్చుకుంటున్నాను.
పేదవాడు : ధన్యుడను తల్లీ!
నదీదేవత : ఇదిగో నీ ఇనుప గొడ్డలి.
పేదవాడు : సంతోషం తల్లీ. ఇదే నా జీవనాధారం.
నదీదేవత : దీంతో పాటు నీకు బహుమతిగా ఈ బంగారు గొడ్డలి, వెండి గొడ్డలి కూడా ఇస్తున్నాను. తీసుకో !
పేదవాడు : చాలా సంతోషం తల్లీ. వీటికంటే నీ దీవెనెలే నాకు గొప్ప బహుమతి తల్లీ!

Textbook Page No. 46

ప్రాజెక్టు పని

అ) మీ దగ్గరలో గ్రంథాలయాన్ని సందర్శించి నీతి కథలను సేకరించండి. మీ తరగతి గదిలో ప్రదర్శించండి.
జవాబు:
విద్యార్థి కృత్యము.

భాషాంశాలు

అ) కింది వాక్యాలు చదవండి.

1. రాజు, రాము తోటకు వెళ్ళారు.
2. మామిడికాయలు కోసారు.
3. ఇంటికి తెచ్చారు.
4. అమ్మకు ఇచ్చారు.
పై వాక్యాలలో వెళ్ళారు, కోసారు, తెచ్చారు, ఇచ్చారు లాంటి పదాలు జరగడాన్ని తెలియజేస్తున్నాయి. అలాంటి పదాలను ‘క్రియాపదాలు’ అంటారు.

కింది వాక్యాలలో క్రియా పదాలు గుర్తించి గీత గీయండి.

1. మా నాన్న బొమ్మలు కొన్నాడు
జవాబు: కొన్నాడు

2. పిల్లలందరూ ఆటలు ఆడారు.
జవాబు: ఆడారు

3. అత్త ఉత్తరం రాసింది.
జవాబు: రాసింది

4. ప్రవల్లిక నాట్యం చేసింది.
జవాబు: చేసింది

5. తరుణ్ చిత్రం గీసాడు.
జవాబు: గీసాడు

6. మురళి పాటలు పాడాడు.
జవాబు: పాడాడు

ఆ) కింది ఖాళీలను క్రియా పదాలతో పూరించండి.

1. గీత కవితలు _________
జవాబు: వ్రాసింది

2. హర్షిత చిత్రాలు _______
జవాబు: గీసింది.

3. చంద్ర అన్నం ____
జవాబు: తిన్నది

4. రాబర్ట్ సైకిల్ _____
జవాబు: తొక్కుతున్నాడు

5. అహ్మద్ ఈత _______
జవాబు: కొడుతున్నాడు

కవి పరిచయం :

అవధాని రమేష్ కాలము : 20వ శతాబ్దం
రచనలు : ‘కాసుల పేరు’, ‘ప్రతీకారం’, ‘మూడు మంచి కథలు’
విశేషాలు : ఈ గేయకథ అవధాని రమేష్ గారి రచన ‘గుజ్జనగూళ్ళు’ నుండి తీసుకోబడింది. ఈయన ఆంధ్ర రాష్ట్రంలోని కర్నూలు జిల్లా అవుకు అగ్రహారంలో జన్మించారు. ఈయన తల్లిదండ్రులు సుబ్రహ్మణ్యశాస్త్రి, సావిత్రమ్మ.

పదాలు – అర్థాలు

మహిమ = గొప్పతనం
అకలంక = మచ్చలేని, చెడుగణాలు లేనట్టి
చరితుండు = చరిత్రకలవాడు, ప్రవర్తన కలవాడు
సత్యవ్రతంబు = ఎల్లవేళలా నిజం చెప్పే వ్రతం
నిత్యంబు = ఎల్లప్పుడు
గతి = జీవితం గడిచే విధానం
తెన్నులు చూచి = ఎదురు చూసి
మోము = ముఖం
తత్తరం = గాబరా
ఆర్తి = దు:ఖం
కని = చూసి
దీనత = దారిద్ర్యం
కరుణ = దయ, జాలి
మిరుమిట్లు = మెరుగులు
తిలకించి = చూసి
మది = మనసు, బుద్ధి
మొగంబు = ముఖం
మిసిమి = నూతన కాంతి
బహుమానం = కానుక
వన్నె = అందం, రంగు
చెన్ను = అందం

భావం

ఒక పల్లెటూరిలో కల్లాకపటం లేని ఒక బీదవాడు ఉండేవాడు. అతను కట్టెలు కొట్టి అమ్ముకొని సత్యాన్ని చక్కగా పాటిస్తూ జీవించేవాడు. ఒక రోజు అతను అడవిలో నది ఒడ్డున చెట్టు కొడుతుంటే గొడ్డలి చేతిలో నుంచి జారి నీటిలో పడింది.

అయ్యో! దేవుడా! నా గొడ్డలి నీళ్ళల్లో పడింది. నేనెట్లా బతకాలి. “నాన్న డబ్బులు తెస్తాడు, అమ్మ వంటచేసి మాకు పెడుతుంది. అని నా పిల్లలు ఎదురుచూస్తూ ఉంటారు. నేను వట్టిచేతులతో | వెళ్లే వారికి ఆకలి ఎలా తీరుతుంది?” అని బాధపడ్డాడు.

అతని బాధ, చూసి నదీ దేవతకు మనస్సు కరిగింది. సాయం చేయాలనుకొని అ నదిలో ప్రత్యక్షం అయింది. నదిలోనుంచి ఒక బంగారు గొడ్డలి తీసింది. “ఈ గొడ్డలి నీదా?” అని అడిగింది. అతను “కాదమ్మా! ఇది నాది కాదు. నావంటి పేదవానికి బంగారు గొడ్డలి ఎందుకుంటుంది?” అని చెప్పాడు. దేవత మళ్ళీ నదిలోనుంచి ఒక వెండి గొడ్డలి తీసింది. ” ఈ గొడ్డలి నీదా”? “కాదమ్మా, ఇది కూడా నాది కాదు” అని అతను బదులు చెప్పాడు. దేవత ఇనుప గొడ్డలి తీసింది. “ఇది నీదా?” అని అడిగింది. “ఇదేనమ్మా నాది” అంటూ చేతులు జాపాడు.

నదీదేవత అతని, నిజాయితీని మెచ్చుకుని, అతని ఇనుప గొడ్డలిని అతనికి ఇచ్చింది. అంతేకాకుండా బంగారు గొడ్డలినీ, వెండి గొడ్డలినీ కూడా అతనికి బహుమతిగా ఇచ్చి దీవించి పంపించింది.

ఈ మాసపు గేయం

కన్నడ గేయం

ఓ చెలువిన … ఆ ముద్దిన…
‘చెలువిన ముద్దిన మక్కలే’
|| ఓ చెలు||

మనెయనెయా అంగలదే
అరలిరువా పూవుగళే
నా ళె దినా నాడిదను ‘నడెసువరు నీవుగళే’
|| ఓ చెలు||

చ||

తందె తాయ హేళిద రీతి నడెయులు బేకు
శాలెయ గురుగళు కలిసిద పాఠ కలియలు బేకు
దొడ్డవరల్లి భక్తి గౌరవ తోరలు బేకు
నడెనుడియల్లి ‘సత్యవ ఎందు పాలిసబేకు’
|| ఓ చెలు ||

స్నేహితరల్లి ప్రీతియతోరి సోదరభావదినోడి
సోమారియాగదె కొట్టి హ కెలసవ తప్పదె మాడి
యారె ఆగలీ కష్టదల్లిద్దరే
సహాయ హస్తవ నీడి
భేదవ తొరెదు బారిలి
|| ఓ చెలు ||

భావం

ఓ అందమైన ముద్దులొలికే పాపల్లారా! ప్రతి ఇంట్లోనూ మీరు వికసిస్తూ ఉంటారు. రోజులు గడిచే కొద్దీ మీ అంతట మీరు నడవటం నేర్చుకుంటారు. తల్లిదండ్రులు చూపిన బాటలో, నేర్పిన రీతిలో నడుచుకుంటారు, అనుసరిస్తారు. గురువులు చెప్పిన పాఠాలను చక్కగా నేర్చుకుంటారు. పెద్దల పట్ల భక్తి, గౌరవం ప్రదర్శిస్తూ ఉంటారు. నిత్యం సత్యాన్నే పలుకుతూ సత్యమార్గంలోనే పయనిస్తూ ఉంటారు.

ఓ అందమైన ముద్దులొలికే పాపల్లారా! ప్రతి ఇంట్లోనూ మీరు వికసిస్తూ ఉంటారు. స్నేహితులతో ప్రేమ పూర్వకంగా సోదర భావంతో మెలుగుతూ ఉంటారు. పేదవారికి, కష్టాలలో ఉన్నవారికి సహాయం చేస్తూ ఉంటారు. తన పర భేద భావమే లేకుండా మనమంతా ఒక్కటనే భావంలో ఉంటారు. ఓ అందమైన ముద్దులొలికే పాపల్లారా ప్రతి ఇంట్లోనూ మీరు వికసిస్తూ ఉంటారు.

మాసపు కథ

ఏకాలుది నేరం?

ఒకసారి రామన్న వద్దకు నలుగురు అన్నదమ్ములొచ్చారు. వాళ్ళు విచిత్రమైన ఫిర్యాదు తెచ్చారు. ” మేము నలుగురమూ అన్నదమ్ములమే. పెద్దవాళ్లం ముగ్గురమూ ఫిర్యాదీలం. చిన్నవాడు మాద్దాయి. మీ తీర్పుకోసం వచ్చాం.” అన్నాడు నలుగురిలోనూ పెద్దవాడు.

” మీ ఫిర్యాదేమిటి ?” చెప్పమన్నట్లు పెద్దవాడివైవు చూశాడు రామన్న. అతను ఇట్లా చెప్పసాగాడు. “మేము నలుగురమూ కలిసి దూది వ్యాపారం చేస్తున్నాం. దూది కొట్టంలో ఎలుకల బాధ తప్పుతుందని మేము ఒక పిల్లిని పెంచుకుంటున్నాము. ఆ పిల్లి అంటే మాకందరికీ చాలా ఇష్టం. దాని నాలుగు కాళ్లను నలుగురమూ పంచుకొని, ఎవరి కాలికి వాళ్ళం అలంకారాలు తగిలించాం. కొన్ని రోజులు గడిచక మాలో నాల్గవవాడు తీసుకున్న కాలికి దెబ్బ తగిలింది. గాయం అయింది. ఆ కాలు , తొందరగా నయం కావాలని నూనె గుడ్డలు చూట్టాడు. గుడ్డచుట్టిన కాలి తో పిల్లి దీపం దగ్గరికి వెళ్లింది. గుడ్డ అంటుకుంది. దాంతో అది కంగారుపడిపోయి కొట్టంలో దూరింది. దూది కి మంటలు అంటుకుని కొట్టం అంతా తగలబడిపోయింది.

రామన్నగారు! ఈ నష్టానికి కారణం ఆఖరివాడి కాలు. కనుక మిగిలిన ముగ్గురికీ అతను నష్ట పరిహారం చెల్లించాలి. అలా చెల్లింపమని మీ దగ్గరికి వచ్చాం ” అని ముగించాడు.
రామన్న ముద్దాయి అయిన కడపటివాడివైపు చూశాడు – ‘ ఏమంటావు’? అన్నట్లుగా. నాల్గవవాడు ముందుకొచ్చి “తగలబడిన దూదిలో నా వాటా కూడా ఉంది. మరి దానికి నష్ట పరిహార మిచ్చేది ఎవరు? అది వదిలేసినా వీ|రికి పరిహారం చెల్లించటానికైనా నా దగ్గర డబ్బు లేదు” అన్నాడు. సభలోని వాళ్లకు పెద్దవాడు చెప్పిందే సబబుగా తోచింది. చిన్నవాడి మాటలు అసమంజసంగా అనిపించాయి. అప్పటికే రామన్న ఆలోచనలు ఒక కొలిక్కి వచ్చాయి.

“మీ ముగ్గురన్నదమ్ములూ చిన్నవాడికి పరిహారం చెల్లించాలి” అన్నాడు రామన్న. వాళ్లూ, వాళ్లతోపాటు సభలోని వారూ కూడా తెల్లబోయారు, ఆ తీర్పుకు. రామన్న తెలివిక్కువ తీర్పు చెప్పాడనే భావించారు. తమలో తాము గుస గుస లాడుకోసాగారు.

అప్పుడు రామున్న తన తీర్పును ఇలా వివరించాడు. ” అయ్యలారా! దూది కాలటం నిజమే కాని ఆ ప్రమాదం మీ తమ్ముడికి వాటా కొచ్చిన కాలు వల్ల జరగలేదు. మీ వాటా కాళ్ల వల్లే జరిగింది. ఎలాగంటే మీ తమ్ముడి వాటా కాలికి గాయమవడం వల్ల ఆ అవిటికాలుతో పిల్లి కొట్టంలోకి వెళ్లలేదుగదా! ఆ పిల్లిని దూది కొట్టంలోకి తీసుకెళ్ళినవి మిగిలిన మూడు కాళ్లు మాత్రమే. ఎందుకంటే అవే చక్కగా ఉన్నాయి కనుక. అంటే… పిల్లి… మీ వాటా కాళ్ల వల్లనే కొట్టం వరకూ వెళ్లింది. అందుచేత జరిగిన నష్టానికి బాధ్యులు మీరే తప్ప మీ తమ్ముడు ఎంత సూత్రమూ కాదు. అందుకనే మీరు ముగ్గురూ అతనికి పరాహారం చెల్లించాలి.”

ఆ వివరణ విన్నాక రామన్న తీర్పు అక్కడి వారికి ఎంతో నచ్చింది. ఎంతో సమంజసంగా ఉ ందనిపించింది. అందరూ రావన్నను అభినందించారు.

Andhra Pradesh AP Board 4th Class Maths Solutions 2nd Lesson గోపాల్ తెలివి Textbook Exercise Questions and Answers.

AP State Syllabus 4th Class Telugu Solutions Chapter 2 గోపాల్ తెలివి

Textbook Page No. 7

చిత్రం చూడండి. ఆలోచించి మాట్లాడండి.

ప్రశ్నలకు జవాబులు చెప్ప౦డి.

ప్రశ్న 1.
చిత్రంలో ఏమేమి కనిపిస్తున్నాయి ?
జవాబు:
చిత్రంలో ఐదు గొట్టెలు, వల, వల పైన మేత, చెట్లు, గొయ్యి, ఎండు కొమ్మలు.

ప్రశ్న 2.
పై చిత్రాల ఆధారంగా కథను చెప్ప౦డి?
జవాబు:
అది ఊరి చివరి ప్రదేశం. పశువులకు చక్కటి మేత దొరికే ప్రదేశం. అక్కడికి రోజూ ఐదు గొట్టెలు మేత కోసం వస్తూ ఉంటాయి.

ఒకరోజు అవి – చక్కగా పరచిన కంబళి మీద – సిద్ధంగా ఉన్న ఆహారాన్ని చూసి తింటానికి సిద్ధపడ్డాయి. కానీ అందులో ఒక గొట్టె వద్దని, ఆపాయం పొంచి ఉందని – దాని కోసం ఆ కంబళి మీదకు వెళ్ళ వద్దని, వారించింది.
కాని మిగిలిన నాలుగు గొట్టెలు ఆమాటలు పెడ చెవిన పెట్టాయి. ఆనాయాసంగా దొరికిన ఆ ఆహారం కోసం ఆ కంబళి మీదకు వెళ్ళాయి. వాటి బరువుకు – కంబళి కింద వాటికోసం త్వా ఉన్న గొయ్యిలో పడిపోయాయి.

అప్పుడు బాధపడుతూ…. ఆ నాలుగు గొట్టెలు వద్దని చెప్పిన ఆ ఐదో గొట్టెతో ఎలాగొలా రక్షించు మిత్రమా! అని కోరాయి.
తెలివైన ఆ ఐదో గొట్టె….. గబాగబా ఎక్కడినుంచో…కొన్ని ఎండిపోయిన కొమ్మలను తెచ్చి ఆ గోతిలో నుండి పై దాకా పడేసింది.
లోపల పడ్డ గొట్టెలు .ఎక్కటానికి అనుకూలంగా పడేసింది.
వెంటనే… లోపల నుండి ఒక్కొక్క గొట్టె గోతిలోంచి ఆ కంపమీదుగా గట్టెక్కాయి.. . .

నీతి:

‘1. ఆశ అనర్ధానికి కారణం.
2. కష్టపడకుండా వచ్చేది ఏదైనా నష్టానికి దారితీస్తుంది.
3. ఆలోచన లేని ఆచరణ అనర్ధదాయకం.
4. ఉపాయంతో అపాయాన్ని దాటగలం
5. ‘మంచి మిత్రుడే మనకు బలం.

ఇవి చేయండి

వినడం – ఆలోచించి మాట్లాడటం

ప్రశ్న 1.
ఢిల్లీ సుల్తానుకు వచ్చిన ఆలోచన ఏమిటి ?
జవాబు:
సామంత రాజులను రెండు ప్రశ్నలు అడగాలని ఢిల్లీ సుల్తాన్ కి ఆలోచన వచ్చింది.
అవి :

1. ఈ భూమి పొడవు ఎంత ? వెడల్పు ఎంత ?
2. ఆకాశంలో ఎన్ని నక్షత్రాలున్నాయి ?

ప్రశ్న 2.
సుల్తాను అడిగినది చిక్కు సమస్య. చిక్కు సమస్య అంటే ఏమిటి ? ఇలాంటివి మీరు విన్నవి చెప్ప౦డి.
జవాబు:
సూటిగా జవాబు చెప్పడానికి వీలులేని ప్రశ్నలు చిక్కు ప్రశ్నలు. ఇలాంటివి మరికొన్ని :

1. రావి చెట్టుకు ఆకులెన్ని?
2. వర్షంలో నీమీద పడే చినుకులెన్ని?
3. ఎకరం పొలంలో ఎన్ని బియ్యపు గింజలు పండుతాయి. “
4. ఒక లారీలో ఎన్ని ఇసుక రేణువులు ఉంటాయి ?

ప్రశ్న 3.
‘గోపాల్ తెలివి’ కథను మీ సొంత మాటల్లో చెప్ప౦డి.
జవాబు:
ఒకసారి ఢిల్లీ సుల్తాన్ కి రెండు ప్రశ్నలకు జవాబులు తెలుసుకోవాలని ఆలోచన వచ్చింది. వెంటనే సామంత రాజులందరినీ పిలిపించాడు. సభ తీర్చాడు. వచ్చిన సభలోని సామంతరాజులని ” ఈ భూమి పొడవు, వెడల్పు ఎంత?” ఆకాశంలో ఎన్ని నక్షత్రాలు ఉన్నాయి. అని రెండు ప్రశ్నలడిగాడు. ఆ ప్రశ్నలకు వారంతా ఆశ్చర్యపోయి ఒకరి ముఖం ఒకరు చూసుకొని – కావాలనే ఈ చిక్కు సమస్య ఇచ్చాడనుకున్నారు.
అందరూ, సుల్తాన్ – ఈ ప్రశ్నలకు జవాబులు – పండితులతో చిర్చించి చెప్తామన్నారు. అందుకు సరే వెళ్ళమన్నాడు సుల్తాన్. రాజులంతా వారి పట్టణాలకు వచ్చారు.

సామంతరాజుల్లో ‘మాల్వారాజు’ – జయచంద్రుడు. తన రాజ్యంలో పండితులందరిని పిలిపించి – సుల్తాన్ అడిగిన ప్రశ్నలను వినిపించి జవాబు చెప్పమన్నాడు. పండితులందరూ ఖంగు తిన్నారు. ఇంతలో జయచంద్రుడి ఆస్థాన విదూషకుడు గోపాల్ – ఆ ప్రశ్నలు విని ఒక్క క్షణం ఆలోచించి- ‘రాజా! నన్ను సుల్తాన్ దగ్గరకు పంపండి. నేను చూసుకుంటాను’ అన్నాడు.
అందుకు జయచంద్రుడు – గోపాల్ లో ” ఇది తమాషా కాదు తలలు పోతాయి.” . అని హెచ్చరించాడు. – అయినా ఫరావాల్లేదు పంపమని కోరాడు గోపాల్ – రాజు గోపాలను సుల్తాన్ దగ్గరకు పంపాడు.

గోపాల్ సుల్తాన్ వద్దకు వెళ్ళి వందనం చేసి, తానెవరో ఎందుకొచ్చాడో చెప్పాడు. మహాప్రభూ! ఇంతటి చిక్కు ప్రశలకు జవాబు చెప్పాలంటే – బోలెడంత ధనమూ, సమయమూ ఖర్చు అవుతుంది. అని చెప్పాడు. వెంటనే సుల్తాన్ తగినంత డబ్బు ఇచ్చి సంవత్సరం గడువు ఇచ్చి పంపాడు. తగిన జవాబులతో రాకపోతే కఠినశిక్ష తప్పదన్నాడు.

డబ్బుతో తన పట్టణానికి వచ్చిన గోపాల్ రాట్నాల వాళ్ళని పిలిచి చేతనైనంత దారం వడకమని డబ్బిచ్చాడు.
సంవత్సర కాలం పూర్తి కావచ్చింది. రాట్నం వాళ్ళు వడికిన దారం మొత్తం (16)

పదహారు బళ్ళకు ఎక్కించి – (25) పాతిక గొట్టెలను తీసుకుని సరిగ్గా గడువు. రోజున గోపాల్ సుల్తాన్ గారి ముందు ప్రత్యక్షమయ్యాడు.

ప్రభూ! ఈ ఎనిమిది బళ్ళ దారం – భూమి నిలువు కొలత – ఈ ఎనిమిది బళ్ళ దారం భూమి అడ్డకొలత – ఇహ ఈ పాతిక గొట్టెల వంటి మీద ఎన్ని వెంట్రుకలున్నాయో! అవి నక్షత్రాలు. అని సుల్తాన్ గారి చిక్కు ప్రశ్నలకు తెలివిగా సమాధానం చెప్పాడు. ఆ జవాబులను సుల్తాన్ నవ్వుకొని గోపాల్ ని సన్మానించి పంపాడు. తిరిగి వచ్చి గోపాల్ తన రాజైన జయచంద్రకి జరిగినదంతా చెప్పాడు.

ఎంతటి అపాయమునైనా – ఉపాయంతో జయించవచ్చని నిరూపించాడు.

పదజాలం

అ) పాఠం చదవండి. పాఠంలోని గుణింతాక్షర పదాలను రాయండి.
ఉదా.
1. పొడుగు ________
_____________
జవాబు:
1. పొడుగు
2. ఆలోచన
3. రాజు
4. సమాధానాలు
5. ముఖాలు.
6. వేసిన
7. విదూషకుడు
8. ఉపాయంతో
9. విషయం
10. భూమినంతా
11. ఆకాశంలో
12. పాతిక

ఆ) పాఠం చదవండి. పాఠంలోని ద్విత్వాక్షర పదాలను గుర్తించి రాయండి.
జవాబు:
1. వచ్చింది.
2. ఢిల్లీ
3. నిశ్శబ్దంగా
4. వాళ్ళు
5. చెప్పగలం
6. ఉన్న
7. పట్టణాలకు
8. సామంతుల్లో
9. చిక్కు
10. తప్పుడు
11. లెక్క
12. ఇక్కడికి

ఇ) పాఠం చదవండి. పాఠంలోని సంయుక్తాక్షర పదాలను గుర్తించి రాయండి.
జవాబు:
1. ఆశ్చర్యం
2. నిశ్శబ్దం
3. ఆలస్యం
4. ప్రభూ
5. దర్బారు
6. పూర్తి
7. ఇస్తున్నాను
8. నక్షత్రాలు
9. ప్రశ్న
10. నిశ్చింత
11. సుల్తాను
12. కూర్చున్నారు

పదాలు – అర్థాలు

దర్బారు = రాజసభ
విదూషకుడు = హాస్యగాడు
సామంతులు = రాజుకింద ఉండే చిన్న రాజులు

ఈ మాసపు గేయం

చూడగంటి

రాగం: బృందావని
తాళం : ఖండ

పల్లవి : కంటి నఖిలాండ కర్తనధికుని గంటి
కంటి నఘములు వీడుకొంటి నిజమూర్తి గంటి ||

చ|| మహనీయ ఘన ఫణామణుల శైలము గంటి
బహు విభవముల మంటపములు గంటి
సహజనవరత్న కాంచనవేదికలు గంటి
రహివహించిన గోపురంబులవె కంటి||

చ|| పావనంబైన పాప వినాశనము గంటి
కైవసంబగు గగన గంగ గంటి
దైవికపు పుణ్య తీర్థములెల్ల పొడగంటి
కోవిదులు కొనియాడు కోనేరు గంటి |

చ|| పరమయోగీంద్రులకు భావగోచరమైన
సరిలేని పాదాంబుజములు గంటి
తిరమైన గిరిచూపు దివ్య హస్తము గంటి
తిరువేంకటాచలాధిపు చూడగంటి ||

కవి పరిచయం

కవి : తాళ్ళపాక అన్నమయ్య
కాలము : (9-5-1408 – 23-2-1503)
విశేషాలు : పద కవితా పితామహులు. 32వేల సంకీర్తనలను రాశారని ప్రతీతి. వెంకటేశ్వరస్వామి కేంద్రంగా విశిష్ఠ సాహిత్యాన్ని, సంగీత సంస్కృతిని నిర్మించారు. తేట తెలుగు పలుకుబడి, దేశీ పదసంపద, వాడుక భాషలోని అపురూప మాధురి అన్నమయ్య కవిత్వంలో పొంగిపొర్లుతుంటాయి.

విందు

ఈ మాసపు కథ విందు

ఒకరోజు సూర్యుడు, చంద్రుడు, వాయువు విందుకెళ్ళారు. వాళ్ల తల్లి నక్షత్రం, వాళ్లు ఎప్పుడు తిరిగి వస్తారా అని ఆమె ఆత్రంగా ఎదరు చూడసాగింది.

సూర్యుడు, వాయువు అక్కడ విందులో వడ్డించినదల్లా కడుపునిండా మెక్కారు. ఇంకా ఏమున్నాయి, ఇంకా ఏమున్నాయి అని అడిగి తెలుసుకొని సుష్టుగా బోంచేసారు. వాళ్ళకు తింటున్నప్పుడు తల్లి ఒకసారి కూడా గుర్తుకు రానేలేదు. కేవలం కడుపే కైలాసంగా భావించారు తప్ప తమ తల్లి గురించి ఆలోచనే లేదు. అయితే చంద్రుడు మాత్రం తల్లిని మరచిపోలేదు. తన ముందుంచిన రుచికరమైన కొన్నింటిని తల్లికోసం జాగ్రత్తగా మూట కట్టుకున్నాడు. ఈ అని వాళ్లు విందు ముగించి ఇంటికి వెళ్లేసరికి అర్థరాత్రి దాటింది. అయినా తల్లి నక్షత్రం వాళ్లకోసం మేలుకునే ఉంది. బిడ్డలు ముగ్గురూ ఇంటికి రాగానే “ నాయనా నా కోసం ఏం తెచ్చారు మీరు?” అని అడిగింది ఆశగా.

అమ్మమాట విన్న సూర్యుడు కాస్త ఉలిక్కి పడుతూ “అయ్యో! నీకోసం నేనేమీ తేలేదమ్మా. వాళ్లు పెట్టింది స్నేహితులతో హాయిగా ఆస్వాదించానే తప్ప నువ్వు గుర్తుకు రాలేదమ్మా!” అన్నాడు. కొడుకు మాటలు విన్న చుక్క తల్లి గుండె కలుక్కుమంది. ఆమె వాయువు వైపు చూసింది. అతడు ఇలా సమాధానమిచ్చాడు. “నేను కూడా నీ కోసం ఏమీ తేలేదమ్మా!” నేను సుష్టుగా భోంచేయడానికి వెళ్ళాను తప్ప నీకోసం ఏదో ఒకటి తేవాలనుకోలేదు” ఆ తల్లి హృదయం మరింత గాయపడింది. ఆమే వీడేం చెబుతాడో చూద్దామనికొని చంద్రుని వైపు చూసింది. చంద్రుడు తల్లితో ఇలా అన్నాడు. “అమ్మా! నువ్వొక పళ్ళెం తీసుకురా! నీకోసం అత్యంత రుచికరమైన పదార్థాలను తెచ్చాను. నేను విందులో ఏ పదార్థం తింటున్నా నువ్వే గుర్తుకు వచ్చావంటే నమ్ము” చంద్రుడి మాటలు విన్న చుక్క తల్లి హృదయం నిండిపోయింది.

చుక్కతల్లి తర్వాత సూర్యుడివైపు తిరిగి ఇలా శపించింది. ” నువ్వు విందు ఆస్వాదిస్తున్నప్పుడు నీకు నీ తల్లి గుర్తుకురానందుకు నువ్వు సిగ్గుపడాలి. నువ్వు వట్టి స్వార్థపరుడవి. కనుక ప్రజలు నిన్నెప్పుడూ తిట్టుకుంటారు. నీ కిరణాల వేడి ప్రజలను బాధ పెట్టుగాక, నువ్వు తీవ్రంగా మండుతున్నప్పుడు నీ మొహం ఎవరూ చూడరుగాక చూడరు. నిన్ను చూడగానే నెత్తిమీద గుడ్డయినా వేసుకుంటారు లేదా గొడుగైనా అడ్డం పెట్టుకుంటారు”.

తర్వాత చుక్క తల్లి వాయువువైపు చూస్తూ ఇలా శపించింది. “నువ్వు కూడా స్వార్థజీవివి. విందు ఆస్వాదిస్తున్నప్పుడు నేను నీకు గుర్తుకు రాలేదు. ఎండాకాలం నీ వడ సోకి ప్రజలు బాధపడతారు. సూర్యుని వేడిని వడగాలిగా మార్చి జనాలను బాధ పెట్టే నిన్ను ప్రతి ఒక్కరూ నిందిస్తారు. నిన్నెవ్వరూ అభిమానించరుగాక!”

చివరన చుక్కతల్లి చంద్రుని వైపు తిరిగి ఇలా సౌమ్యంగా అంది. “బిడ్డా, విందు తింటున్నప్పుడు కూడా నన్ను మరువలేదు. తల్లిపట్ల నీకు కృతజ్ఞత ఉంది. ఇది అరుదైన, అమూల్యమైన సుగుణం. ఇక మీదట నువ్వు చల్లగా వుంటావు. నీ కిరణాలు ప్రజలకు హాయి, ఆనందం కలిగిస్తాయి. నిన్ను అందరూ ప్రశంసిస్తారు. నీ రాకకోసం ప్రజలు నిరీక్షిస్తారు. –

కవి పరిచయం

కవి : సోదుం రామ్మోహన్
కాలము : 2.03.1939 – 12.11.2008
విశేషాలు పత్రికా రచయిత, పలు రచనలు, అనువాదాలు చేశారు. నిఘంటు నిర్మాణం కూడా చేసారు. రెండు దశాబ్దాల పాటు ‘విశాలాంధ్ర’లో ఒక దశాబ్దం పాటు ‘ఉదయం’లో పని చేసారు.

Andhra Pradesh AP Board 4th Class Telugu Solutions 1st Lesson గాంధీ మహాత్ముడు Textbook Exercise Questions and Answers.

AP State Syllabus 4th Class Telugu Solutions Chapter 1 గాంధీ మహాత్ముడు

Textbook Page No. 1

చిత్రం చూడండి. ఆలోచించి మాట్లాడండి.

ప్రశ్నలకు జవాబులు చెప్ప౦డి.

ప్రశ్న 1.
చిత్రంలో ఎవరెవరున్నారు వారేం చేస్తున్నారు?
జవాబు:
చిత్రంలో వీపున చిన్న పిల్లవాడి ని కట్టుకుని గుఱ్ఱం మీద స్వారీ చేస్తూ యుద్ధం చేస్తున్న వీరనారి, ఆమెతో యుద్ధం చేస్తున్న సైన్యం ఉన్నారు.

ప్రశ్న 2.
చిత్రంలో సన్నివేశం ఏమై ఉంటుంది ?
జవాబు:
స్వతంత్ర పోరాటం అయి ఉంటుంది. బ్రిటీష్ సైన్యాన్ని ఎదిరిస్తూ చెల్లాచెదరు చేస్తున్న ఆమె, వీరనారి ఝాన్సీరాణి అయి ఉంటుంది.

ప్రశ్న 3.
మీకు తెలిసిన సమరయోధుల పేర్లు చెప్ప౦డి.
జవాబు:
సైరా నరసింహారెడ్డి, ఝాన్సీరాణి, లాలాలజపతిరాయ్, బాలగంగాధర తిలక్, బంకిన్ చంద్రపాల్, సుభాష్ చంద్రబోస్, భగత్ సింగ్, రాజ్ గురు, సుఖదేవ్, గాంధీ, అల్లూరి సీతారామరాజు, సర్దార్ వల్లభాయ్ పటేల్, టంగుటూరి ప్రకాశం పంతులు, పింగళి వెంకయ్య మొదలగువారు….

Textbook Page No. 4

ఇవి చేయండి

వినడం – ఆలోచించి మాట్లాడటం

ప్రశ్న 1.
గాంధీ గురించి జగత్తు కలకల ఎందుకు నవ్వింది?
జవాబు:
గాంధీ మహాత్ముడు స్వాతంత్ర్య సాధన కోసం బయలు దేరగా ఈ జగత్తు ఆనందంతో నవ్వింది.

ప్రశ్న 2.
స్వరాజ్యం అంటే ఏమిటి ?
జవాబు:
సొంత పరిపాలన, మనల్ని మనం పరిపాలించుకోవడం. పాలకులూ మనమే,,,, పాలితులు మనమే….

ప్రశ్న 3.
గాంధీ స్వాతంత్ర్య సమర నినాదాలే మంత్రాలుగా మారుమ్రోగాయి కదా! మీకు తెలిసిన కొన్ని స్వాతంత్ర్య నినాదాలు చెప్ప౦డి.
జవాబు:

1. స్వరాజ్యం (స్వాతంత్ర్యమే) మా జన్మహక్కు – తిలక్
2. జై హింద్ – సుభాష్ చంద్రబోస్
3. మా కొద్దీ తెల్ల దొరతనం
4. సత్యమేవ జయతే – గాంధీ
5. పోరాడదాం – లేదా – చనిపోదాం (డు – ఆర్ డై) – గాంధీ
6. దేశం వదిలిపోండి!…. (యూసఫ్ మెహార్లీ )
7. వందేమాతరం …. (బకించంద్ర చట్టర్జీ )
8. నాకు రక్తమివ్వండి – నేను స్వేచ్ఛను ఇస్తాను (సుభాష్ చంద్రబోస్)
9. ఇంక్విలాబ్ జిందాబాద్ – ( భగత్ సింగ్ )

ప్రశ్న 4.
గడగడ వణకడం అంటే ఏమిటి ?
జవాబు:
భయపడిపోవడం.

ప్రశ్న 5.
గంట గణగణ మోగింది. ఇలా గంటలు ఎక్కడెక్కడ గణగణ మోగుతుంటాయో చెప్ప౦డి.
జవాబు:
దేవాలయాలలో, పాఠశాలలో, కళాశాలలో, ఆగ్నిమాపక వాహనం పై (ఫైర్ ఇంజన్) చిన్న చిన్న రైల్వే స్టేషన్లలో మొదలగు చోట్ల మోగుతుంటాయి.

కవి పరిచయం

కవి: బసవరాజు అప్పారావు
కాలము : 13-12-1894 – 10-06-1933
విశేషాలు : భావకవి, గీత కర్త, జాతీయోద్యమ కాలంలో ఈయన గీతాలు ప్రజలను గాఢంగా ప్రభావితం చేశాయి. ‘బసవరాజు అప్పారావు గారి గేయాలు’ పేరిట ఈయన గీతాలు సంపుటంగా వెలువడ్డాయి.

పదాలు – అర్థాలు

స్వరాజ్యం : = సొంత పాలన
మోక్షం = విడుపు, విముక్తి
కంపించుట = వణుకుట
ప్రణవం = ఓంకారం
అధర్మం = అన్యాయం (ధర్మం కానిది)
స్వస్తి = శుభం

భావం

గాంధీ మహాత్మడు స్వాతంత్ర్య సాధన కొరకు బయలుదేరగా ఈ జగత్తు ఆనందంతో నవ్వింది గాంధీ స్వాతంత్ర్య సాధన కొరకు వేగంగా నడవగా ఈ భూమి కంపించిపోయింది. మహాత్ముడు కన్నెత్తి చూడగా అధర్మం గడగడ వణికిపోయింది. జాతిపిత బోసినవ్వు నవ్వగా స్వరాజ్యం కనుల ఎదుటే కనిపించింది. బాపూజీ మాట్లాడినపుడు ఓంకారం వలె గణగణ మ్రోగింది. గాంధీ మహాత్ముడు స్వాతంత్ర్య ఉద్యమానికి స్వస్తి పాడగా స్వరాజ్యం అనెడి మోక్షము చేతికి చిక్కింది.

ఈ మాసపు గేయం : తేనెల తేటల మాటలతో

పల్లవి :
తేనెల తేటల మాటలతో
మన దేమాతనే కొలిచెదమా
భావం భాగ్యం కూర్చుకుని
ఇక జీవనయానం చేయుదమా
||తేనెల॥

చ|| 1)
సాగరమేఖల చుట్టుకొని
సురగంగ చీరగా మలచుకొని
గీతాగానం పాడుకోని
మనదేవికి యివ్వాలి హారతులు
||తేనెల॥

చ|| 2)
గాంగ జటాధర భావనతో
హిమశైల రూపమే నిలబడగా
గలగల పారే నదులన్నీ
ఒక బృందగానమే చేస్తుంటే
||తేనెల॥

చ|| 3)
ఎందరో వీరుల త్యాగఫలం
మన నేటి స్వేచ్చకే మూలధనం
వారందరినీ తలచుకొని
మన మానస వీథిని నిలుపుకొని
||తేనెల॥

కవి పరిచయం

కవి : ఇంద్రగంటి శ్రీకాంతశర్మ
కాలము : (29-5-1944 – 25-07-2019)
రచనలు : ‘అనుభూతి గీతాలు’
విశేషాలు : కవి, కథకులు, విమర్శకులు. తెలుగులో అనుభూతి కవిత్వానికి ప్రతినిధి. ఈయన కవితా సంపుటి. లలితగీత కర్త. ఆకాశవాణిలో పని చేశారు.

ఈ మాసపు కథ : తెలివైన దుప్పి

బోధిసత్వుడు ఒక అడవిలో దుప్పిగా జన్మించాడు. అతనికి ఒక చెట్టు పండ్లంటే ఇష్టం. ఒక వేటగాడు ఇదంతా గమనించాడు. చెట్టు కింద బుట్టలో పండ్లు అమర్చాడు. దానికి ఒక ఉచ్చు అల్లాడు. చెట్టు మీద కూర్చోని దుప్పి కోసం ఎదురు చూస్తున్నాడు. దుప్పి వచ్చి పండు నోటితో అందుకోగానే వేటగాడు తాడు లాగుతాడు. దుప్పి ఉచ్చులో పడిపోతుంది. ఇది వాడి ఆలోచన.

దుప్పి రానే వచ్చింది. కాని దూరంగా ఆగింది. పండ్లు బాగా మగ్గి తీయని వాసన వస్తోంది. ఒక వైపు పండు తినాలని అనిపిస్తున్నది. కాని పండ్లు ఉన్న తీరు దుప్పికి సందేహం కలిగించింది. అది ముందుకు రాకుండా నిలబడి చూస్తూ ఉంది.

వేటగాడు దుప్పిని చూశాడు. అది ఆగి, నిలబడి ఉండడం గమనించాడు. వాడికి తొందరయిపోతోంది. దుప్పి వెనక్కి వెళ్లి పోతుంఏదేమో, దానికి పండ్లు కనబడాలని చెట్టు మీద నుండి కొన్ని పండ్లు విసిరాడు. ఒక్కొక్కటే తింటూ అది బుట్ట దగ్గరకు వస్తుందని వాడి ఆశ.

కాని దుప్పి చాలా తెలివైంది. చెట్టు నుంచి పండ్లు రాలితే సూటిగా కింద పడుతాయి. అంతేగాని ఎవరో విసిరినట్లు పడవు ‘కదా! ఏదో తిరకాసు ఉందని అర్థమయింది. చెట్టు మీద ఉన్న వేటగాణ్ణి చూసింది. కాని చూడనట్లే చెట్టుతో అన్నది. చెట్టూ! చెట్టూ! పండ్లు విసురుతున్నావేంటి? నీ అలవాటు మార్చుకున్నావా? అయితే నేను నా అలవాటు మార్చుకుంటాను. ఇక నీ దగ్గరకి పండ్ల కోసం రాను, అంటూ వెనుదిరిగి పోబోయింది. వేటగాడికి దుప్పి చిక్కలేదని కోపం వచ్చింది. గట్టిగా ఆరిచాడు. ఇవాళ తప్పించుకుంటే తప్పించుకున్నావు? రేపు నిన్ను వదిలేదు. లేదు.
వేటగాడు పూర్తిగా బయట పడి పోయాడు. మళ్లీ నీకు దొరుకుతానా అనుకుంటూ దుప్పి దట్టమైన అడవిలో మాయమై పోయింది. మోసగాళ్లుంటారు. వాళ్ల మాయలో పడకూడదు. ఆశ ప్రమాదాల్లోకి నెడుతుంది. జాగ్రత్తగా ఉండాలి.